- HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT. - Tên luận văn: “Hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách từ thực tiễn ở Hà Giang”.. - Luận văn tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề, chỉ ra những điểm thành công của các công trình đã công bố mà luận văn có thể kể thừa, phát triển, đồng thời chỉ ra những điểm còn hạn chế, những nội dung mà luận văn cần tiếp tục đi sâu nghiên cứu để hình thành nên khung lý luận cơ bản, làm cơ sở cho sự phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách từ thực tiễn ở Hà Giang tại chƣơng 3 và đề xuất giải pháp cho vấn đề này tại chƣơng 4.. - Dựa vào phƣơng pháp luận ở chƣơng 2 và cơ sở lý luận, thực tiễn ở chƣơng 1, luận văn tiến hành phân tích thực trạng hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Hà Giang trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách từ 2004 –. - Xuất phát từ những tồn tại, hạn chế trong hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách, luận văn đƣa ra một số quan điểm nâng cao chất lƣợng, hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách và đề xuất một số giải pháp, cụ thể: (i) Hoàn chỉnh, chuẩn hóa các quy định của pháp luật về phân bổ, quản lý, điều hành và sử dụng ngân sách. - (ii) Thực hiện đa dạng các hình thức giám sát và hoàn thiện các hình thức giám sát. - (iii) Thƣờng xuyên theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các kết luận giám sát. - (v) Xây dựng chƣơng trình, nội dung giám sát đúng trọng tâm, phù hợp. - (vi) Nâng cao nhận thức về hoạt động giám sát của HĐND cho các cấp, các ngành. - (vii) Bảo đảm các điều kiện cho HĐND trong hoạt động giám sát. - Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT VÀ HIỆU QUẢ GIÁM SÁT CỦA HĐND CẤP TỈNH TRONG LĨNH VỰC TÀI CHÍNH - NGÂN SÁCH. - Cơ sở lý luận về hoạt động giám sát và hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách. - Khái niệm, đặc điểm, nội dung hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. - Nội dung giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách. - Cơ sở lý luận về hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách. - Chƣơng 3 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT VÀ HIỆU QUẢ GIÁM SÁT CỦA HĐND TỈNH HÀ GIANG TRONG LĨNH VỰC TÀI CHÍNH – NGÂN SÁCH. - Thực trạng hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Hà Giang trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách từ 2004 đến nay. - Hoạt động giám sát tại các kỳ họp (giám sát chung của tập thể HĐND tại kỳ họp. - Hoạt động giám sát giữa các kỳ họp (giám sát thường xuyên và giám sát chuyên đề của Thường trực HĐND và Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh):. - Đánh giá hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Giang trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách từ 2004 đến nay.Error! Bookmark not defined.. - Tồn tại, hạn chế và nguyên nhân yếu kém trong hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Giang trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách.Error! Bookmark not defined.. - Tồn tại, hạn chế hoạt động giám sát trong lĩnh vực tài chính – ngân sách của HĐND tỉnh Hà Giang. - Chƣơng 4: QUAN ĐIỂM VÀ CÁC GIẢI PHÁP, KIẾN NGHỊ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG GIÁM SÁT CỦA HĐND CẤP TỈNH TRONG LĨNH VỰC TÀI CHÍNH – NGÂN SÁCH. - Một số quan điểm nâng cao chất lƣợng, hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách. - Một số giải pháp cơ bản nâng cao chất lƣợng giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách ở địa phƣơng.Error! Bookmark not defined.. - Thực hiện đa dạng các hình thức giám sát và hoàn thiện các hình thức giám sát. - Thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các kết luận giám sát;. - xác định rõ trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức trong việc chấp hành các kiến nghị sau giám sát của HĐND tỉnh. - Xây dựng chương trình, nội dung giám sát đúng trọng tâm, phù hợp và tổ chức tốt các cuộc giám sát. - Nâng cao nhận thức về hoạt động giám sát của HĐND cho các cấp, các ngành. - chính đại biểu HĐND cũng cần nhận thức rõ về công tác giám sát của cơ quan dân cử để thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ.Error! Bookmark not defined.. - Bảo đảm các điều kiện cho Hội đồng nhân dân trong hoạt động giám sát. - 4 HĐND Hội đồng nhân dân. - giám sát việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật ở địa phương và việc thực hiện Nghị quyết của Hội đồng nhân dân”.. - HĐND có hai chức năng cơ bản: chức năng quyết định và chức năng giám sát. - Trong hai chức năng đó, giám sát có một vị trí, vai trò rất quan trọng bảo đảm HĐND thực sự là cơ quan đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân, thực hiện đúng nguyên tắc quyền lực Nhà nƣớc thuộc về nhân dân.. - Thực hiện tốt chức năng giám sát là một trong những yêu cầu cơ bản để nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND. - Điều này đã đƣợc nhấn mạnh trong văn kiện Đại hội VIII của Đảng: “Nâng cao chất lượng, hiệu lực và hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND”. - Trong hoạt động giám sát chung của HĐND, giám sát trong lĩnh vực Tài chính - Ngân sách là một trong những hoạt động giám sát hết sức quan trọng, vì trong lĩnh vực ngân sách nhà nƣớc, HĐND có nhiệm vụ và quyền hạn: “Quyết định dự toán thu ngân sách nhà. - giám sát việc thực hiện ngân sách đã được Hội đồng nhân dân quyết định”. - Tuy nhiên trong thực tiễn, hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Hà Giang, đặc biệt là giám sát trong lĩnh vực Tài chính - Ngân sách còn nhiều hạn chế. - Vì giám sát Tài chính - Ngân sách là một hoạt động phức tạp liên quan đến các mối quan hệ kinh tế và lợi ích, bao gồm các khía cạnh kinh tế - chính trị - hành chính và pháp lý, đối tƣợng cần giám sát lại rất lớn đòi hỏi bên giám sát phải có những kiến thức và kỹ năng nhất định để thực hiện giám sát có kết quả. - Bên cạnh đó kỹ năng giám sát của các đại biểu HĐND còn nhiều bất cập, khả năng phát hiện các vấn đề trong quá trình giám sát của Đại biểu HĐND tỉnh còn yếu… Chính vì vậy, hiệu quả giám sát nói chung và giám sát về lĩnh vực Tài chính - Ngân sách hiện nay chƣa cao. - Để khắc phục tình trạng nêu trên, yêu cầu cấp thiết đặt ra hiện nay là phải nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND trong đó có giám sát về lĩnh vực Tài chính - Ngân sách.. - Nhƣ văn kiện Đại hội X của Đảng đã khẳng định: “cần xây dựng, hoàn thiện cơ chế kiểm tra giám sát… nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND và UBND đảm bảo quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa. - Phát huy vai trò giám sát của Hội đồng nhân dân…”.. - hoạt động giám sát về tài chính, ngân sách đạt hiệu quả, có hiệu lực và có tác dụng cụ thể hơn, góp phần đổi mới và nâng cao hơn nữa chất lƣợng hoạt động của cơ quan dân cử.. - Xuất phát từ những yêu cầu bức xúc về lý luận và thực tiễn nêu trên, tác giả chọn đề tài: Hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính - Ngân sách từ thực tiễn ở Hà Giang làm Luận văn Thạc sỹ Quản lý Kinh tế.. - Thông qua hoạt động giám sát trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách để xem xét, đánh giá việc tuân thủ pháp luật tài chính, tính hiệu quả, tính thực tiễn của các chủ trƣơng, giải pháp, các chính sách tài chính – tiền tệ trong đời sống kinh tế, xã hội. - Chỉ có trên cơ sở giám sát thƣờng xuyên, liên tục, toàn diện thì HĐND mới có đủ căn cứ tin cậy để xem xét và phê chuẩn quyết toán ngân sách địa phƣơng. - Tại sao giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách còn hạn chế, hình thức hiệu quả chƣa cao?. - Để nâng cao hiệu quả giám sát trong lĩnh vực này đối với HĐND tỉnh Hà Giang nói riêng và HĐND cấp tỉnh nói chung đề tài cần đƣa ra các giải pháp nào?. - Trên cơ sở những vấn đề lý luận và thực tiễn có liên quan, mục đích của luận văn nghiên cứu hoạt động giám sát trong lĩnh vực Tài chính - Ngân sách của HĐND tỉnh Hà Giang, chỉ ra những bất cập, hạn chế đang tồn tại trong hoạt động giám sát và xác định những quan điểm, đề ra giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Hà Giang nói riêng và HĐND cấp tỉnh nói chung trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách hiện nay và những năm tiếp theo.. - Nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động giám sát, điều kiện đảm bảo cho hoạt động giám sát và hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh trong lĩnh vực Tài chính - Ngân sách.. - Thực trạng giám sát của HĐND tỉnh Hà Giang trong lĩnh vực Tài chính - Ngân sách, qua đó đánh giá hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Hà Giang trong lĩnh vực Tài chính - Ngân sách.. - Xác định những quan điểm, đánh giá các yếu tố đề xuất các giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính - Ngân sách.. - Luận văn tập trung nghiên cứu hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh đối với lĩnh vực Tài chính – Ngân sách ở địa phƣơng: Giám sát tại Kỳ họp, giám sát theo Nghị quyết hàng năm, giám sát theo chuyên đề của Thƣờng trực HĐND và Ban kinh tế Ngân sách HĐND tỉnh Hà Giang, đƣa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả giám sát trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách.. - Không gian nghiên cứu: Hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Giang.. - Nội dung nghiên cứu: giám sát của HĐND tỉnh Hà Giang trong lĩnh vực Tài chính - Ngân sách.. - Tổng quan tình hình nghiên cứu và những vấn đề chung về hoạt động giám sát và hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách.. - Thực trạng hoạt động giám sát và hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Hà Giang trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách.. - Quan điểm và các giải pháp, kiến nghị nâng cao chất lƣợng, hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách.. - TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT VÀ HIỆU QUẢ GIÁM SÁT CỦA HĐND. - Vấn đề về tổ chức và hoạt động của HĐND nói chung và HĐND cấp tỉnh nói riêng, trong đó có hoạt động giám sát và vấn đề nâng cao chất lƣợng, hiệu quả giám sát của cơ quan dân cử ở nƣớc ta là đối tƣợng nghiên cứu của nhiều ngành Khoa học xã hội nhƣ: Luật học, Chính trị học, Hành chính học, Lý luận và lịch sử về Nhà nƣớc và pháp luật, vì vậy đã có rất nhiều công trình của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu xung quanh vấn đề này. - Các cuốn sách của tác giả Đào Trí Úc, Võ Khánh Vinh (đồng chủ biên), Giám sát và cơ chế giám sát việc thực hiện quyền lực nhà nước ở nước ta hiện nay, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội, 2003. - Đây là công trình nghiên cứu của hơn 40 tác giả với gần 600 trang sách, nội dung nghiên cứu đƣợc đề cập khá toàn diện nhƣ những vấn đề lý luận chung về giám sát việc thực hiện quyền lực nhà nƣớc và cơ chế giám sát, giám sát của bộ máy nhà nƣớc ( giám sát của Quốc hội, HĐND, Chủ tịch Nước. - kiểm tra, giám sát của Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân). - giám sát của các tổ chức chính trị xã hội (MTTQ và các tổ chức thành viên),…. - Cùng nội dung giám sát nhƣng tác giả Đặng Đình Tân (Chủ biên), Nhân dân giám sát các cơ quan dân cử ở Việt Nam trong thời kỳ đổi mới, Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội, 2006. - Tác giả đã đề cập đến vai trò giám sát, nhƣng chủ thể là nhân dân giám sát cơ quan dân cử.. - Tác giả đã đề cập năng lực cá nhân của đại biểu để thực hiện tốt chức năng quyết định của HĐND, còn chức năng giám sát thì Luận văn không đề cập đến.. - Là luận văn chính trị học, tác giả đặt vấn đề chất lƣợng hoạt động của HĐND tỉnh trong môi trƣờng dân chủ và thực hiện dân chủ ở địa phƣơng một cách đầy đủ và toàn diện, bao gồm cả chức năng quyết định, chức năng giám sát của HĐND và năng lực cá nhân của đại biểu HĐND cấp tỉnh.. - Sát với chủ đề Luận văn “Nâng cao hiệu lực giám sát của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh trong điều kiện đổi mới ở Việt Nam hiện nay” của tác giả Vũ Mạnh Thông, Luận văn thạc sĩ Luật học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, 1998. - Tác giả Vũ Mạnh Thông đã đề cập đến hiệu lực giám sát trong luận văn thạc sĩ của mình, nhƣng chỉ khai thác ở khía cạnh nâng cao hiệu lực giám sát nói chung không đi vào giám sát một vấn đề cụ thể. - Đặc biệt sau khi Luật tổ chức HĐND và UBND năm 2003 ban hành, hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh đã có nhiều vấn đề mới đƣợc đặt ra cả về lý luận và thực tiễn.. - Cũng nội dung về giám sát nhƣng tác giả Phạm Quang Hƣng, nghiên cứu về “Năng lực thực hiện chức năng giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Hải Dương đối với quản lý hành chính nhà nước về đất đai”, là Luận văn thạc sĩ Luật học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh năm 2007. - Trong Luận văn tác giả Phạm Quang Hƣng, đề cập về chức năng giám sát của HĐND đối với quản lý hành chính nhà nƣớc về đất đai, là một khía cạnh trong giám sát của HĐND về kinh tế. - khái niệm năng lực thực hiện chức năng giám sát của HĐND, cũng nhƣ các yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực thực hiện chức năng giám sát, các tiêu chí đánh giá năng lực thực hiện chức năng giám sát của HĐND cấp tỉnh và đƣa ra các giải pháp để nâng cao năng lực thực hiện chức năng giám sát của HĐND trong lĩnh vực đất đai.. - Tác giả Hồ Thị Hƣng, luận văn với chủ đề “Nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay”, Luận văn thạc sĩ Luật học, Học viện chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh năm 2006. - Đối với tác giả Hồ Thị Hƣng, luận văn ra đời sau khi Luật tổ chức HĐND và UBND ban hành năm 2003 có điểm mới hơn của tác giả Vũ Mạnh Thông, nhƣng chức năng giám sát của HĐND đƣợc tác giả đề cập chung về hiệu quả giám sát và các yếu tố ảnh hƣởng đến hiệu quả giám sát của HĐND chứ không đi sâu vào một vấn đề hay một khía cạnh cụ thể, vì giám sát của HĐND là giám sát toàn diện trên các lĩnh vực Kinh tế, Văn hóa, xã hội.. - Các công trình nghiên cứu kể trên chủ yếu mới quan tâm đến chức năng giám sát của Quốc hội, còn về HĐND các công trình nghiên cứu chủ yếu đi sâu vào nâng cao chất lƣợng hoạt động của HĐND. - về bầu cử hoạt động của HĐND và hiệu quả giám sát của HĐND nói chung, giám sát của HĐND đối với quản lý hành chính về đất đai. - Tuy nhiên, các tài liệu nghiên cứu trên chƣa có một công trình nào nghiên cứu về hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách. - Làm rõ về mặt lý luận hoạt động giám sát của HĐND, cũng nhƣ các yếu tố ảnh hƣởng đến hiệu quả giám sát.. - Nội dung, tiêu chí đánh giá hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách.. - Những thành tựu, hạn chế trong hoạt động giám sát của HĐND tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách.. - Đƣa ra những giải pháp, kiến nghị nào để có thể nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách trong thời gian tiếp theo.. - Nhƣ vậy, công trình của tôi nghiên cứu về hoạt động giám sát trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách của HĐND cấp tỉnh là quan trọng, cần thiết và không trùng lặp với bất cứ một công trình khoa học nào đã công bố và đề tài này đƣợc xem là công trình đầu tiên nghiên cứu về hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách ở địa phƣơng.. - Cơ sở lý luận về hoạt động giám sát và hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực Tài chính – Ngân sách.. - “Để kiến nghị sau giám sát đƣợc thực hiện nghiêm túc”. - Năng lực thực hiện chức năng giám sát của HĐND tỉnhNghệ An trong giai đoạn hiện nay. - Nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Hải Dương đối với quản lý hành chính về đất đai. - Bài phát biểu tại Hội thảo nâng cao năng lực và hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân, kỷ yếu nâng cao năng lực và hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân. - Luật hoạt động giám sát Quốc hội. - Quy chế hoạt động của Hội đồng nhân dân. - “Quan niệm về giám sát thực hiện quyền lực nhà nƣớc và cơ chế thực hiện giám sát”, Tạp chí Nhà nước và pháp luật, 6. - Võ Khánh Vinh (2003), Một số vấn đề chung về hiệu quả và việc nâng cao hiệu quả giám sát việc thực hiện quyền lực nhà nƣớc, trong sách:. - Giám sát và cơ chế giám sát việc thực hiện quyền lực nhà nƣớc” Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.. - Trần Đình Huề (2001), Mấy vấn đề về vai trò hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân và bước đầu xây dựng quy trình một cuộc giám sát, Kỷ yếu nâng cao năng lực và hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân, Văn phòng Quốc hội.. - Hà Thị Mai Hiên (2003), Cơ chế kiểm tra giám sát trong nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, trong sách: “Giám sát và cơ chế giám sát việc thực hiện quyền lực nhà nước ở nước ta”, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.