You are on page 1of 188

I HC THI NGUYN

TRNG I HC KINH T V QUN TR KINH DOANH


------------------------------------------------

NGUYN TH LINH

THC TRNG V MT S GII PHP


NHM TO VIC LM CHO NGI LAO NG
NNG THN THNH PH THI NGUYN

LUN VN THC S KINH T

Thi Nguyn, nm 2007

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

ii

LI CAM OAN
Ti xin cam oan rng, s liu v kt qu nghin cu trong lun vn ny
l trung thc v cha c s dng bo v mt hc v no.
Ti xin cam oan rng, mi s gip trong vic thc hin lun vn ny
c cm n v cc thng tin trch dn trong lun vn u c ch r
ngun gc.
Thi Nguyn, ngy 16 thng 12 nm 2007
Tc gi lun vn

Nguyn Th Linh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

iii

LI CM N
Trong qu trnh thc hin ti: Thc trng v mt s gii php nhm
to vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn, ti
nhn c s hng dn, gip , ng vin ca nhiu c nhn v tp th.
Ti xin c by t s cm n su sc nht ti tt c cc c nhn v tp th
to iu kin gip ti trong hc tp v nghin cu.
Ti xin trn trng cm n Ban gim hiu nh trng, khoa Sau i hc
v cc thy gio, c gio Trng i hc Kinh t v Qun tr Kinh doanh
Thi Nguyn, c bit l Ph gio s, Tin s Th Bc trng i hc
Kinh t v Qun tr Kinh doanh Thi Nguyn nhit tnh hng dn ch bo
ti trong sut qu trnh nghin cu v thc hin ti ca mnh.
Trong qu trnh thc hin ti ti cn nhn c s gip v cng
tc ca cc c nhn v tp th: Phng Ni v, phng Nng nghip, phng K
hoch - u t, phng Ti nguyn Mi trng, phng Cng thng, phng
Thng k, U ban Dn s gia nh v tr em thnh ph Thi Nguyn; UBND
x Lng Sn, UBND x Tn Cng, UBND phng Tc Duyn v cc h
gia nh to iu kin cho ti trong qu trnh iu tra thu thp s liu, cng
nh nghin cu thc hin ti, ti xin cm n.
Ti xin cm n s ng vin, gip ca bn b v gia nh gip
ti thc hin ti ny.
Ti xin chn thnh cm n mi s gip qu bu !
Thi Nguyn, ngy 16 thng 12 nm 2007
Tc gi lun vn

Nguyn Th Linh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

iv

MC LC

Trang ph ba

Trang
i

Li cam oan

ii

Li cm n

iii

Mc lc

iv

Danh mc nhng ch vit tt

Danh mc cc bng

vi

Danh mc cc biu

vii

M U

1.

Tnh cp thit ca ti

2.

Mc tiu nghin cu ca ti

3.

i tng v phm vi nghin cu ca ti

4.

Nhng ng gp ca ti

5.

B cc ca lun vn

4
5

Chng I: C S KHOA HC V VIC LM CHO NGI LAO NG


V PHNG PHP NGHIN CU
1.1.

C s khoa hc ca vic nghin vic lm cho ngi lao ng

1.1.1.

Vic lm v cc vn lin quan n vic lm

1.1.2.

S cn thit phi to vic lm cho ngi lao ng

10

1.1.3.

Cc nhn t nh hng ti vic lm ca ngi lao ng nng thn

13

1.1.4.

C s thc tin cho vn to vic lm

21

Phng php nghin cu v vic lm cho ngi lao ng

25

1.2.1.

Chn a im nghin cu

25

1.2.2.

Cc phng php nghin cu

26

1.2.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

iv
Chng II: THC TRNG VIC LM CA NGI LAO NG

29

NNG THN THNH PH THI NGUYN


2.1.

c im chung ca thnh ph Thi Nguyn

29

2.1.1.

iu kin t nhin ca thnh ph Thi Nguyn

29

2.1.2.

iu kin kinh t - x hi ca thnh ph Thi Nguyn

38

2.1.3.

nh gi thun li v kh khn v vic lm ca ngi lao ng 47


nng thn thnh ph Thi Nguyn

2.2.

Thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn thnh ph 49


Thi Nguyn
2.2.1

Thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn thnh ph 50


Thi Nguyn

2.2.2.

Thc trng pht trin kinh t ca ngi lao ng nng thn 65


thnh ph Thi Nguyn

2.3

nh gi thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn 83


thnh ph Thi Nguyn
2.3.1.

nh gi chung

83

2.3.2.

Nhng mt t c

84

2.3.3.

Nhng mt hn ch

87

2.3.4.

Nguyn nhn nh hng n vic lm ca ngi lao ng 88


nng thn thnh ph Thi Nguyn

Chng III: NH HNG V MT S GII PHP TO VIC LM

89

CHO NGI LAO NG NNG THN


THNH PH THI NGUYN
3.1.

Cc quan im c bn v vn to vic lm cho ngi lao 89


ng nng thn thnh ph Thi Nguyn

3.2.

Nhng cn c, nh hng v mc tiu ch yu to vic lm cho 91


ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn trong thi gian ti

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

iv
3.2.1.

Nhng cn c ch yu to vic lm cho ngi lao ng 91


nng thn thnh ph Thi Nguyn trong thi gian ti

3.2.2.

nh hng ch yu to vic lm cho ngi lao ng nng thn 91


thnh ph Thi Nguyn trong thi gian ti

3.2.3.

Mc tiu to vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph 92


Thi Nguyn trong thi gian ti

3.3.

Mt s gii php nhm to to vic lm cho ngi lao ng 93


nng thn thnh ph Thi Nguyn trong thi gian ti
3.3.1

Pht trin kinh t nng thn gn vi gii quyt vic lm cho 94


ngi lao ng thnh ph Thi Nguyn

3.3.2.

iu chnh quy hoch s dng t ai hp l, hiu qu nhm to 103


vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn

3.3.3.

Chuyn dch c cu lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn 105


nhm s dng hp l v hiu qu

3.3.4.

Thc hin hiu qu chng trnh quc gia v vic lm

111

3.3.5.

Tng cng xut khu lao ng

112

3.3.6.

Hot ng gin tip v trc tip to vic lm cho ngi lao ng 114
nng thn thnh ph Thi Nguyn

3.3.7

Thc hin tt chnh sch pht trin ngun nhn lc

115
117

KT LUN V KIN NGH


1.

Kt lun

117

2.

Kin ngh

119
DANH MC TI LIU THAM KHO

120

PH LC

124

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MC NHNG CH VIT TT

BQ
CN
CNH
DT
DV
VT
KT
HH
L
NN
NLN
NQD
NK
NS
SD
SP
SX
TDMNBB
THCS
THPT
Tr.ng
TT
TTCN
UBND
XDCB
XH
XHCN
WTO

:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

Bnh qun
Cng nghip
Cng nghip ho
Din tch
Dch v
n v tnh
Kinh t
Hin i ho
Lao ng
Nng nghip
Nng lm nghip
Ngoi quc doanh
Nhn khu
Nng sut
S dng
Sn phm
Sn xut
Trung du min ni Bc B
Trung hc c s
Trung hc ph thng
Triu ng
Trng trt
Tiu th cng nghip
U ban nhn dn
Xy dng c bn
X hi
X hi ch ngha
T chc Thng mi th gii

http://www.lrc-tnu.edu.vn

vi

DANH MC CC BNG
Trang
Bng 1.1:

Tnh hnh lao ng tnh Thi Nguyn nm 2006

22

Bng 1.2:

Tng hp s h iu tra cc im nghin cu nm 2006

26

Bng 2.1:

Tnh hnh t ai thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006

33

Bng 2.2:

Din tch t nng nghip thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006

34

chia theo n v hnh chnh


Bng 2.3:

Tnh hnh nhn khu v lao ng Thnh ph Thi Nguyn nm

39

2004 2006
Bng 2.4:

C s vt cht k thut thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006

43

Bng 2.5:

Kt qu to vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph

51

Thi Nguyn nm 2004 2006


Bng 2.6:

Tnh hnh nhn khu v lao ng nng thn thnh ph

52

Thi Nguyn nm 2004 2006


Bng 2.7:

Tnh hnh dn s nng thn thnh ph Thi Nguyn chia theo

54

nhm tui nm 2004 2006


Bng 2.8:

Tnh hnh lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn chia theo

58

trnh vn ho nm 2004 2006


Bng 2.9:

Tnh hnh lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn chia theo

61

trnh chuyn mn nm 204 2006


Bng 2.10: Kt qu sn xut cc ngnh kinh t nng thn ca lao ng

66

nng thn thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006


Bng 2.11: Kt qu sn xut ngnh nng nghip thnh ph Thi Nguyn

68

nm 2004 2006
Bng 2.12: Din tch, nng sut, sn lng mt s cy trng ch yu thnh ph

70

Thi Nguyn nm 2004 2006


Bng 2.13: Kt qu sn xut cy n qu thnh ph Thi Nguyn nm
2004 2006

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

71

vi
Bng 2.14: Kt qu sn xut ngnh chn nui thnh ph Thi Nguyn nm

74

2004 2006
Bng 2.15: Gi tr sn xut cng nghip, tiu th cng nghip, xy dng c

78

bn nng thn thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006


Bng 2.16: Tnh hnh giu ngho thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006

82

Bng 2.17: Kt qu v hiu qu kinh t - x hi ca ngi lao ng nng thn

85

thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006


Bng 3.1:

D kin din tch, nng sut, sn lng mt s cy trng ch yu

95

thnh ph Thi Nguyn n nm 2010


Bng 3.2:

D kin kt qu sn xut cy n qu thnh ph Thi Nguyn

97

n nm 2010
Bng 3:3:

D kin kt qu sn xut ngnh chn nui thnh ph Thi Nguyn

99

n nm 2010
Bng 3.4:

D kin kt qu sn xut ngnh nng nghip thnh ph Thi Nguyn

101

n nm 2010
Bng 3.5:

D kin tnh hnh t ai thnh ph Thi Nguyn n nm 2010

104

Bng 3.6:

D kin tnh hnh nhn khu v lao ng nng thn thnh ph

106

Thi Nguyn n nm 2010


Bng 3.7:

D kin kt qu sn xut ngnh kinh t nng thn thnh ph

108

Thi Nguyn n nm 2010


Bng 3.8:

D kin tnh hnh to vic lm cho ngi lao ng nng thn


thnh ph Thi Nguyn n nm 2010

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

110

vii

DANH MC CC BIU
Trang
Biu 2.1:

C cu t ai thnh ph Thi Nguyn nm 2006

36

Biu 2.2:

C cu lc lng lao ng thnh ph Thi Nguyn nm 2006

40

Biu 2.3:

T l lao ng c vic lm thnh ph Thi Nguyn nm

41

2004 - 2006
Biu 2.4:

C cu lc lng lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn

55

nm 2004 - 2006
Biu 2.5:

T l s lao ng nng thn c vic lm thnh ph Thi Nguyn

56

nm 2004 2006
Biu 2.6:

T l lao ng nng thn chia theo trnh vn ha thnh ph

60

Thi Nguyn nm 2004 - 2006


Biu 2.7:

T l lao ng nng thn chia theo trnh chuyn mn

63

thnh ph Thi Nguyn nm 2004 - 2006


Biu 2.8:

T l s dng thi gian lao ng nng thn thnh ph

64

Thi Nguyn nm 2004 2006


Biu 2.9:

C cu gi tr sn xut ngnh nng nghip thnh ph Thi Nguyn

69

nm 2006
Biu 2.10:

Din tch gieo trng thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006

73

Biu 2.11:

Sn phm chn nui ch yu thnh ph Thi Nguyn nm

75

2004 2006
Biu 2.12:

Gi tr sn xut ngnh dch v nng thn thnh ph


Thi Nguyn nm 2004 - 2006

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

80

M U
1. Tnh cp thit ca ti
Vic lm c v tr ht sc quan trng trong qu trnh tn ti v pht trin
ca mi ngi, mi gia nh, cng nh trong vic pht trin kinh t - x hi
ca t nc. Gii quyt vic lm l vn mang tnh ton cu, l mt thch
thc cn kh lu di vi ton th nhn loi. i vi cc nc ang pht trin
nh nc ta, ni ngun lao ng cn rt di do v ch yu tp trung cc
vng nng thn th to vic lm cho ngi lao ng bao gi cng l mi
quan tm hng u ca mi quc gia.
Trong nhng nm qua, chuyn dch c cu lao ng ca tnh Thi Nguyn
cn chm so vi chuyn dch c cu kinh t. Lao ng nng nghip tuy c
gim qua cc nm nhng vn chim t trng ln, nm 2006 chim 67,5%
tng s lao ng lm vic. Lao ng dch v tng nhanh nht trong giai on
2004 2006 bnh qun 8,7%/nm, nm 2006 chim gn 19% tng s lao ng
lm vic ca tnh. Lao ng cng nghip, xy dng tng trn 8%/nm trong
cng giai on nhng n nay cng ch chim trn 13,5% tng s lao ng
lm vic. Lao ng nng thn vn chim t l rt cao trong tng s lao ng
lm vic ca tnh, nm 2006 chim 78,64%. Thi gian lao ng nng thn
tuy c tng trong nhng nm gn y nhng cng cha cao, nm 2005 t
78% v nm 2006 t xp x 79%.
thnh ph Thi Nguyn, hin nay lao ng c 135 nghn ngi, trong
lao ng nng thn c 34.347 ngi chim 25,44% tng s lao ng ton
thnh ph. Hng nm, khu vc ny b sung khong t 1.400 - 1.600 lao ng.
Hn na, c im kinh t - x hi cng nh iu kin t nhin mi a

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

phng l khc nhau. Do vy, khng phi c nng thn th ngi lao ng
tham gia vo hot ng kinh t nng lm ng nghip.
Nng nghip l mt th mnh nhng sn xut ngnh ny mang tnh
thi v nn nhiu lao ng ngnh ny vn c nhiu thi gian rnh ri, bn
cnh qu trnh th ha ca thnh ph ang ngy mt pht trin v m
rng, nhiu khu cng nghip, cm cng nghip c xy dng do vy mt
phn din tch t nng nghip phi chuyn i mc ch s dng dn ti din
tch t canh tc ngy cng gim trong khi dn s nng thn ngy mt
tng. iu cho chng ta thy tnh trng thiu vic lm cho ngi lao ng
nng thn ang ngy mt gia tng v thi gian s dng ca ngi lao ng
khu vc nng thn cha cao v cha hp l, do cha pht huy c kh
nng sn c. V vy, mt trong nhng mc tiu chin lc pht trin kinh t x hi ca thnh ph Thi Nguyn n nm 2010: Gii quyt vic lm, nng
mc sng cho ngi lao ng nng thn. Mun vy, phi phn u n nm
2010: gim t l sinh hng nm xung 0,01%, gim t l h ngho xung
di 5%, nng t l thi gian s dng lao ng nng thn ln 85%. Ch
trng nng cao cht lng lao ng nng thn, o to ngh cho nng dn, h
tr vay vn pht trin kinh t to vic lm cho ngi lao ng nng thn v
hng dn t vn gii thiu xut khu lao ng.
t c mc tiu trn, trc ht chng ta cn tm hiu v lm r
vn v thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn thnh ph
Thi Nguyn trong thi gian qua, t nm 2004 n nm 2006 ng thi ch ra
nhng thch thc, hn ch cng nh kh nng to vic lm cho ngi lao
ng nng thn thnh ph Thi Nguyn trong thi gian ti. Xut pht t
tnh hnh thc t v nhm gip cho qu trnh pht trin kinh t - x hi thnh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

ph ni chung v khu vc nng thn ca thnh ph Thi Nguyn ni ring


ngy cng hiu qu v hon thnh k hoch ra, ti la chn v nghin
cu ti: Thc trng v mt s gii php nhm to vic lm cho ngi
lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn.
2. Mc tiu nghin cu ca ti
2.1. Mc tiu chung
Mc tiu bao trm ca lun vn l trn c s nghin cu thc trng v
vic lm ca ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn, t
xut mt s gii php nhm to vic lm cho ngi lao ng nng thn, gp
phn cng thnh ph Thi Nguyn thc hin thng li s nghip cng nghip
ha, hin i ha.
2.2. Mc tiu c th
- Gp phn h thng ha v c s l lun v thc tin v vn lao ng
vic lm.
- Phn tch, nh gi thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn
nh hng ti i sng v tnh hnh sn xut pht trin kinh t nng thn trn
a bn thnh ph Thi Nguyn.
- ra nh hng v mt s gii php nhm to vic lm cho ngi lao
ng nng thn trn a bn thnh ph Thi Nguyn, p ng c yu cu
tnh hnh thc t m thnh ph ra.
3. i tng v phm vi nghin cu ca ti
3.1. i tng nghin cu
i tng nghin cu ca ti l cc vn v lao ng vic lm
ca ngi lao ng nng thn, cc h, cng ng v cc vng nng thn
thnh ph Thi Nguyn.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

3.2. Phm vi nghin cu


Phm vi nghin cu ca ti bao gm: Ni dung vn lin quan
n vic lm v to vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph
Thi Nguyn trong khong thi gian t nm 2004 2006. Ni dung nghin
cu v vic lm l vn rt rng, v vy lun vn ch tp trung nghin cu
mt s vn ch yu v thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn nh hng ti i sng v pht trin sn xut nng
thn, t xut mt s gii php nhm to vic lm cho ngi lao ng
nng thn trn a bn thnh ph Thi Nguyn t nay n nm 2010.
4. Nhng ng gp ca lun vn
Lun vn l cng trnh nghin cu khoa hc c ngha l lun v thc
tin, l ti liu gip cho thnh ph Thi Nguyn, tnh Thi Nguyn xy dng
k hoch pht trin ngun nhn lc, m bo cng n vic lm cho ngi lao
ng nng thn, nng cao mc sng cho ngi dn, pht trin kinh t - x hi,
xa i gim ngho tnh Thi Nguyn n nm 2010 c c s khoa hc.
Lun vn nghin cu v phn nh kh ton din v vic lm, to vic
lm cho ngi lao ng nng thn v tnh hnh pht trin sn xut nng thn
to vic lm thnh ph Thi Nguyn. Cc gii php a ra c ngha
thit thc i vi to vic lm cho ngi lao ng nng thn cng nh ng
gp cho s pht trin kinh t - x hi chung ca thnh ph Thi Nguyn v
cc a phng c iu kin tng t.
5. B cc ca lun vn
Ngoi phn m u v kt lun, lun vn bao gm 3 phn chnh:
Chng I: C s khoa hc v phng php nghin cu v vic lm cho
ngi lao ng.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Chng II: Thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn thnh ph
Thi Nguyn.
Chng III: nh hng v mt s gii php to vic lm cho ngi lao
ng nng thn thnh ph Thi Nguyn.

Chng I: C S KHOA HC V VIC LM CHO


NGI LAO NG V PHNG PHP NGHIN CU
1.1. C s khoa hc ca vic nghin cu vic lm cho ngi lao ng
1.1.1. Vic lm v cc vn lin quan n vic lm
1.1.1.1. Vic lm
Lao ng l hot ng quan trng nht ca con ngi, to ra ca ci vt
cht v cc gi tr tinh thn ca x hi. Lao ng c nng sut, cht lng v
hiu qu cao l nhn t quyt nh s pht trin ca t nc. Nh vy, con
ngi va l mc tiu va l ng lc cho s pht trin kinh t x hi.
Song, con ngi ch tr thnh ng lc cho s pht trin khi hot ng to ra
ngun thu nhp ca h khng b cm v c tha nhn l vic lm.
C nhiu quan nim v vic lm:
- Vic lm l c s vt cht huy ng ngun nhn lc vo hot ng
sn xut trong nn kinh t quc dn[5].
- Vic lm l trng thi ph hp gia sc lao ng v t liu sn xut,
tc l nhng iu kin cn thit s dng sc lao ng [5].

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Cho d c nhiu quan nim v vic lm, song vic lm l dnh cho con
ngi v do con ngi thc hin n vi cc iu kin vt cht, k thut tng
ng hay chnh l nhu cu s dng sc lao ng ca con ngi.
Theo B Lut lao ng v Lut sa i, b sung mt s iu ca B Lut
lao ng nm 2006 th: Mi hot ng lao ng to ra ngun thu nhp,
khng b php lut cm u c tha nhn l vic lm.
Gii quyt vic lm, bo m cho mi ngi c kh nng lao ng u
c c hi c vic lm l trch nhim ca Nh nc, ca cc doanh nghip v
ton x hi [15]. Trong cc hot ng c xc nh l vic lm bao gm:
- Cc cng vic c tr cng di dng bng tin mt hoc hin vt.
- Nhng cng vic t lm to thu nhp cho bn thn hoc to thu nhp
cho gia nh mnh nhng khng c tr cng (bng tin mt hoc hin vt)
cho cng vic .
Vic lm c phn loi theo cc mc sau:
- Phn loi vic lm da theo mc u t thi gian cho vic lm:
+ Vic lm chnh l cng vic m ngi thc hin dnh nhiu thi gian
nht hoc c thu nhp cao hn so vi cng vic khc.
+ Vic lm ph l nhng vic lm m ngi lao ng dnh nhiu thi
gian nht sau vic lm chnh.
- Phn loi vic lm da theo mc s dng thi gian lao ng, nng
sut v thu nhp.
+ Vic lm y l s tho mn nhu cu v vic lm cho bt k ai c
kh nng lao ng trong nn kinh t quc dn. Vic lm y cn c trn
hai kha cnh ch yu l mc s dng thi gian lao ng, mc nng sut
v thu nhp. Mt vic lm y i hi ngi lao ng lm vic theo ch
( di thi gian lao ng Vit Nam hin nay l 8 gi/ngy) [15].

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

+ Vic lm c hiu qu l vic lm vi nng sut, cht lng cao. i


vi tm v m vic lm c hiu qu cn l vn s dng hp l ngun lao
ng, tc l tit kim c chi ph lao ng, tng nng sut lao ng, bo
m cht lng ca cc sn phm lm ra v to ra nhiu ch lm vic s
dng ht ngun nhn lc.
1.1.1.2. Thiu vic lm
Khi ngun lao ng c huy ng, s dng khng hiu qu th tnh
trng thiu vic lm s xy ra, dn n thu nhp ngi lao ng thp, gim
mc sng con ngi. ng thi cng l nguyn nhn dn n nhng t
nn x hi, thm ch to ra cc xung t ri lon v mt an ninh chnh tr
Chnh v vy, vn to cng n vic lm, nng cao mc sng, xo i gim
ngho tr ln c ngha to ln, c quan tm trong cc m hnh pht trin
hin nay mi quc gia, c bit l cc nc ang pht trin.
Thiu vic lm l trng thi trung gian gia vic lm y v tht
nghip. l tnh trng c vic lm nhng do nguyn nhn khch quan ngoi
mun ca ngi lao ng. H phi lm vic nhng khng s dng ht thi
gian theo quy nh hoc lm nhng cng vic c thu nhp thp, khng
sng khin h mun tm thm vic lm b sung.
Nh vy, thiu vic lm c hiu l trng thi vic lm khng to iu
kin cho ngi tin hnh n s dng ht thi gian quy nh v mang li thu
nhp thp hn mc tin lng ti thiu.
Thiu vic lm c th hin di hai dng: Thiu vic lm v hnh v
thiu vic lm hu hnh.
- Thiu vic lm v hnh l trng thi nhng ngi c vic lm, lm
thi gian, thm ch nhiu thi gian hn mc bnh thng nhng thu nhp
thp. C th ni, nguyn nhn ca tnh trng ny do dn s khng ngng tng
trong khi din tch t canh tc c nguy c thu hp lm d tha lao ng. S

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

ngi lao ng trn mt n v din tch tng c ngha l thi gian s dng
sn xut ra mt n v sn phm gim. Trn thc t, h vn lm vic nhng
s dng rt t thi gian trong sn xut do vy thi gian nhn ri nhiu.
- Thiu vic lm hu hnh ch hin tng lao ng lm vic thi gian t
hn thng l, h khng vic lm, ang tm kim thm vic lm v sn
sng lm vic.
1.1.1.3. Tht nghip
Gn vi khi nim vic lm l khi nim tht nghip. Trong bt k nn
kinh t no d c s dng lao ng n mc tt nht th x hi vn tn ti tht
nghip. Tht nghip l hin tng m ngi lao ng trong tui lao ng
c kh nng lao ng mun lm vic nhng li cha c vic lm v ang tch
cc tm vic lm.
Cn c vo nhng tiu thc khc nhau, tht nghip c chia thnh cc
loi nh sau:
- Xt v ngun gc tht nghip, c th chia thnh:
+ Tht nghip tm thi: Xy ra do thay i vic lm hoc do cung cu
lao ng khng ph hp.
+ Tht nghip c cu: Xut hin do khng c s ng b gia tay ngh
v c hi c vic lm khi ng thi ca nhu cu v sn xut thay i.
+ Tht nghip do thi v: Xut hin nh l kt qu ca nhng bin ng
thi v trong cc c hi lao ng.
+ Tht nghip chu k: L loi tht nghip xy ra do gim st gi tr tng
sn lng ca nn kinh t. Trong giai on suy thoi ca chu k kinh doanh,
tng gi tr sn xut gim dn dn ti hu ht cc nh sn xut gim lng
cu i vi cc yu t u vo, trong c lao ng. i vi loi tht nghip
ny, nhng chnh sch nhm khuyn khch tng tng cu thng mang li
kt qu tch cc.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

- Xt v tnh ch ng ca ngi lao ng, tht nghip bao gm:


+ Tht nghip t nguyn l loi tht nghip xy ra khi ngi lao ng b
vic tm cng vic khc tt hn hoc cha tm c vic lm ph hp vi
nguyn vng.
+ Tht nghip khng t nguyn l loi tht nghip xy ra khi ngi lao
ng chp nhn lm vic mc tin lng, tin cng ph bin nhng vn
khng tm c vic lm.
- cc nc ang pht trin, ngi ta chia tht nghip thnh tht nghip
hu hnh v tht nghip v hnh.
+ Tht nghip hu hnh xy ra khi ngi c sc lao ng mun tm kim
vic lm nhng khng tm c trn th trng.
+ Tht nghip v hnh hay cn gi l tht nghip tr hnh l biu hin
chnh ca tnh trng cha s dng ht lao ng cc nc ang pht trin. H
l nhng ngi c vic lm trong khu vc nng thn hoc thnh th khng
chnh thc nhng vic lm c nng sut thp, nhng ngi ny ng gp
rt t hoc khng ng k vo pht trin sn xut.
1.1.1.4. To vic lm
C th hiu to vic lm cho ngi lao ng l a ngi lao ng vo
lm vic to ra trng thi ph hp gia sc lao ng v t liu sn xut, to
ra hng ho v dch v p ng nhu cu th trng.
Qu trnh kt hp sc lao ng v iu kin sn xut l qu trnh
ngi lao ng lm vic. Ngi lao ng lm vic khng ch to ra thu nhp
cho ring h m cn to ra ca ci vt cht, tinh thn cho x hi. V vy, to
vic lm khng ch l nhu cu ch quan ca ngi lao ng m cn l yu t
khch quan ca x hi.
Vic hnh thnh vic lm thng l s tc ng ng thi gia ba yu t:
- Nhu cu th trng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

10

- iu kin cn thit sn xut ra sn phm, dch v:


+ Ngi lao ng (sc lc v tr lc)
+ Cng c sn xut
+ i tng lao ng
- Mi trng x hi: xt c gc kinh t, chnh tr, php lut, x hi.
Ngi ta c th m hnh ho quy m to vic lm theo phng trnh sau:
Y = f (C,V,X,)
Trong :

Y: S lng vic lm c to ra
C: Vn u t
V: Sc lao ng
X: Th trng tiu th sn phm

Trong , quan trng nht l cc yu t u t (C) v sc lao ng (V).


Hai yu t ny hp thnh nng lc sn xut. Mi quan h gia C v V ph
thuc vo tnh trng cng ngh v tn ti di dng kh nng [5]. chuyn
ho kh nng thnh hin thc i hi nhng iu kin nht nh. l
nhng iu kin kinh t, x hi, thng qua h thng cc chnh sch ca Nh
nc nh chnh sch thu ht ngi lao ng, qua vic pht trin cc ngnh
ngh, chnh sch vay vn
1.1.1.5. Vic lm mi
Vic lm mi cng l nhng vic lm c php lut cho php, em li
thu nhp cho ngi lao ng, n c to ra theo nhu cu ca th trng
sn xut v cung ng mt loi hng ho dch v no cho x hi. S xut
hin nhng vic lm mi l mt yu t khch quan do hng nm lc lng lao
ng c b sung thm cng vi tin trnh pht trin ca dn s.
Khi nim vic lm thng gn vi ch lm vic bi v mi cng vic c
th phi c mi trng lm vic nht nh. Nh th vic lm to ra nhng ch
lm vic mi cng hm vi vic to ra vic lm mi. Vic lm mi bao gm

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

11

nhng cng vic i hi k nng v nhng vic lm c to thm cho ngi


lao ng. i vi nhng cng vic mi ny cn phi c s thay i k nng
lao ng thng qua o to, cn i vi nhng vic lm c to thm (tng
lng cu lao ng) ng ngha vi vic to thm nhng ch lm vic m
khng yu cu phi thay i k nng ca ngi lao ng.
Nh vy, vic lm mi l phm tr ni ln s tng lng cu v lao
ng, n c th hin di hai dng: Nhng vic lm i hi k nng lao
ng mi v nhng ch lm vic mi c to thm, song khng i hi s
thay i v k nng ca ngi lao ng.
Vic lm mi c to ra bng nhiu cch: Tng chi tiu ca Chnh ph
cho cc chng trnh pht trin kinh t x hi (tng cu lao ng), gim
thu khuyn khch pht trin sn xut t to ra nhng vic lm mi. i
vi ngi lao ng, tham gia c nhng vic lm mi phi khng ngng
o to nng cao trnh lao ng ca mnh.
1.1.2. S cn thit phi to vic lm cho ngi lao ng
Vic lm, tht nghip l mt trong nhng vn x hi c tnh cht ton
cu, l mi quan tm ca hu ht cc quc gia. Bi vy, u tranh chng tht
nghip v m bo vic lm (c thu nhp) cho ngi lao ng l thch thc
ln ca nhn loi ni chung v ca mi quc gia ni ring. to vic lm v
t to vic lm khng ch ng v Nh nc m bn thn ngi lao ng
phi thy c s cn thit ca to vic lm.
1.1.2.1. Con ngi l mc tiu, l ng lc ca s pht trin kinh t
x hi v l yu t to ra li ch kinh t x hi
thy r vai tr ca con ngi, Mc-Lnin nu r: Con ngi l
lc lng sn xut c bn nht ca x hi. Con ngi vi sc lao ng, cht
lng, kh nng, nng lc, vi s tham gia tch cc vo qu trnh lao ng, l
yu t quyt nh tc pht trin ca tin b khoa hc k thut v x

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

12

hi[4]. Ngy nay, tn ti v pht trin bn thn mi ngi khng ngng


nng cao nng lc v trnh chuyn mn, nhng k nng cn thit khng
th thiu c ca ngi lao ng.
Xut pht t vai tr to ln ca con ngi trong lc lng sn xut cng
nh trong cng cuc i mi, ng v Nh nc ta nhn thy Chm sc,
bi dng v pht huy nhn t con ngi va l ng lc, va l mc tiu ca
cch mng [11].
Ch ngha Mc-Lnin coi con ngi l tng th cc mi quan h x hi,
ngha l:
- Cn phi coi trng con ngi nh ngi lao ng to ra ca ci vt cht
v tinh thn cho x hi.
- Coi con ngi l nh sng to ra nhng tng mi, gii php mi.
- Con ngi cn c tho mn cc nhu cu v vt cht, tinh thn v
x hi.
Thc cht quan im ny mun ch ra, chnh sch kinh t x hi phi
m bo mc sng cao cho dn tc, li sng lnh mnh ca s pht trin ton
din con ngi. Mc tiu ca cng cuc i mi cng l to ra ngy mt tt
hn iu kin v vt cht, vn ho tinh thn cho cuc sng con ngi. Mt x
hi vn minh pht trin khi mi c nhn, mi gia nh vn minh hn, m no
v hnh phc hn.
1.1.2.2. Vic lm i vi ngi lao ng l nhu cu tn ti v
pht trin, l yu t khch quan ca ngi lao ng
Con ngi mun tn ti v pht trin h phi tiu tn mt lng t liu
sinh hot nht nh. c nhng th con ngi phi sn xut v ti sn
xut m rng. Qu trnh sn xut to ra hng ho, dch v l vic lm. Nh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

13

vy, mun tng tng sn phm x hi, mt mt phi huy ng trit mi


ngi c kh nng lao ng tham gia vo nn sn xut x hi tc l mi
ngi phi c vic lm y . Mt khc, phi nng cao hiu qu s dng lao
ng, nhm khai thc trit tim nng ca mi ngi nhm t c vic
lm hp l v vic lm hiu qu.
To vic lm y cho ngi lao ng khng nhng to iu kin
ngi lao ng tng thu nhp, nng cao i sng m cn lm gim cc t nn
x hi, lm cho x hi vn minh hn.
Khi nghin cu l thuyt v s pht trin, mi ngi u nhn thc rng:
Mt trong nhng vn c bn nht trong cu trc ca n l pht trin ngun
lc, coi l nh cao nht, l mc tiu cui cng ca mi qu trnh pht
trin. iu ny hon ton ng n v ph hp vi nhn thc mi v pht
trin con ngi. Con ngi y c xem xt trn hai kha cnh thng nht
vi nhau hay ni cch khc n l hai mt ca mt vn c thng nht
trong mi con ngi.
- Con ngi vi t cch l ch th sng to ra mi ca ci vt cht v
tinh thn. Nh vy, tn ti v pht trin, con ngi bng sc lao ng ca
mnh, l yu t ca qu trnh sn xut, l lc lng sn xut c bn nht, to
ra gi tr hng ho v dch v.
- Con ngi cn phi s dng v tiu dng ca ci vt cht thng qua qu
trnh phn phi v ti phn phi.
T l lun v thc tin cng chng minh, c 3 yu t c bn nht
pht trin con ngi l m bo an ton lng thc, an ton vic lm v an
ton mi trng.
Trong qu trnh pht trin, con ngi va l i tng hng th, mt
khc li l ngi cung cp u vo quan trng cho qu trnh bin i sn xut.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

14

Hot ng lao ng ra i cng vi s hnh thnh v pht trin ca loi


ngi, l mt hot ng thuc v bn nng sinh tn, con ngi ch c th
tn ti, pht trin v hon thin khng ngng thng qua lao ng sn xut. Do
vy, nhu cu c vic lm l nhu cu con ngi tn ti v pht trin, l yu
t khch quan v chnh ng ca ngi lao ng.
1.1.2.3. Vic lm l yu cu khch quan ca x hi
Lch s pht trin sn xut loi ngi cho thy, bt c mt quc gia no,
u c nhu cu s dng hp l ngun lao ng ca mnh, khai thc ti
nguyn thin nhin, pht trin kinh t ca t nc. Ngi lao ng l mt
ngun lc quan trng, l mt trong nhng yu t c bn pht trin. Mi
ch trng, ng li, chnh sch ng n trong lnh vc kinh t phi tp
trung pht huy cao kh nng ca ngun lc quan trng . Nu c nhng
sai phm v ch trng, chnh sch v bin php th ngun lao ng rt c th
tr thnh gnh nng, thm ch gy tr ngi, tn tht cho nn kinh t.
1.1.3. Cc nhn t nh hng ti vic lm ca ngi lao ng nng thn
1.1.3.1. T liu sn xut
T liu sn xut trong sn xut nng nghip l t ai, vn, my mc, kt
cu h tng k thut, ngun lc con ngi, ngun lc sinh hc v cc phng
tin ho hc. Trong , yu t vn, t ai, yu t sc lao ng, cng ngh l
yu t quan trng nh hng trc tip ti to vic lm.
t ai l c s t nhin, l tin trc tin ca mi qu trnh sn xut.
N tham gia vo mi qu trnh sn xut ca x hi nhng tu thuc vo tng
ngnh c th m vai tr ca t ai c s khc nhau. Trong nng nghip,
rung t khng ch tham gia vi t cch l yu t thng thng m l yu t
tch cc ca sn xut, l t liu ch yu khng th thiu, khng th thay th
c. Bi v, t ai trong nng nghip c c im:

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

15

Rung t b gii hn v mt khng gian nhng sc sn xut l v hn.


Mi quc gia c gii hn din tch t khc nhau v t l rung t trong
nng nghip mi quc gia li cng khc bit nhau v n cn tu thuc vo
iu kin t ai, a hnh v trnh pht trin k thut ca tng nc. Vi
nc ta, mc d t cht ngi ng nhng t l t nng nghip chim kh
ln l 9.345,4 nghn ha chim 29,4% tng din tch t c nc; t lm
nghip c rng l 11.575,4 nghn ha chim 35,15% tng din tch t c nc
so vi din tch t ch chim 1,34%. Tuy nhin t cha s dng (c c
sng ngi) vn cn 1.027,3 nghn ha chim 30,4%. Din tch t ln cho php
khai thc theo c chiu su v chiu rng mi n v din tch t ngy
cng p ng nhiu sn phm theo yu cu ca con ngi v th trng th
gii. Chnh vic s dng t hp l kt hp vi s dng ngun lc con ngi
s to ra s hi ho cho vic gii quyt vic lm cho ngi lao ng vi vic
tng sn lng nng, lm, ng nghip.
Rung t c v tr c nh v cht lng khng ng u, n khc t
liu sn xut khc l khng b hao mn, khng b o thi khi qu trnh sn
xut nu s dng hp l.
Nh vy, rung t c ngha to ln trong sn xut nng nghip. Mi
mt vng c v tr a l khc nhau. Do vy, c vic lm cho ngi lao
ng nng thn th ng v Nh nc cn c chnh sch h tr, khuyn khch
h ng thi a ra nhng gii php tng sc sn xut ca rung t, lm
tng s ln quay vng ca t.
Nh vy, rung t c ngha rt ln trong sn xut nng nghip. Yu t
vn v sc lao ng l hai yu t quan trng nht ca qu trnh to vic lm,
hai yu t ny hp thnh nng lc sn xut, sc lao ng l kh nng tr lc,

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

16

th lc ca con ngi. l tri thc, sc kho, k nng, kinh nghim, truyn


thng, b quyt cng ngh
Theo C.Mc Sc lao ng hay nng lc lao ng l ton b nhng nng
lc th cht hay tinh thn tn ti trong mt c th, trong mi con ngi ang
sng v c ngi em ra vn dng mi khi sn xut ra mt gi tr s
dng no [5].
Ni n sc lao ng ta phi ni n s lng v cht lng lao ng.
Nu mt ngi lao ng c sc kho tt, c u c suy ngh thng minh, sng
to th hn cng vic m h c giao s c hon thnh tt, sn phm m
h to ra m bo yu cu cht lng.
to vic lm cho ngi lao ng th sc lao ng l yu t quan trng
nht. Mi cng vic c thc hin khi c con ngi v con ngi ch lm
vic c khi c sc lao ng.
nng thn, th lc ca ngi lao ng km hn so vi ngi lao ng
ca thnh th, kin thc chuyn mn cng nh x hi u thp do thu nhp
cha cao, vic tip cn thng tin kinh t khoa hc x hi chm. iu
nh hng ln n vic lm ca chnh h. Chnh v vy, to vic lm cho
ngi lao ng nng thn cn phi cn nhc tnh ton k nu khng s gy
tn tht nng n v to vic lm c hiu qu cn thit phi bi dng kin
thc cho h.
Vn trong sn xut nng nghip l biu hin bng tin ca t liu lao
ng v i tng lao ng c s dng vo sn xut nng nghip. Vn sn
xut nng nghip mang c im sau:
Cn c vo c im ca ti sn c th chia thnh vn c nh v vn lu
ng. Do chu k sn xut di v c tnh thi v trong nng nghip nn mt

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

17

mt lm cho s tun hon v lun chuyn ca vn chm chp, ko di thi


gian lu thng trong thi gian tng i di v lm cho vn ng. Mt
khc, s cn thit v c kh nng tp trung ho v phng tin k thut trn
mt lao ng nng thn so vi nng nghip l cao hn.
Sn xut nng nghip cn l thuc vo iu kin t nhin nn vic s
dng vn gp nhiu ri ro, lm tn tht hoc gim hiu qu s dng vn.
Mt b phn sn phm nng nghip khng qua lnh vc lu thng m
c chuyn trc tip lm t liu sn xut cho bn thn ngnh nng nghip. Do
vy, mt phn vn c thc hin ngoi th trng v c tiu dng trong
ni b nng nghip khi vn lu ng c khi phc trong hnh thi hin vt.
i vi ngi nng dn, c bit l nhng ngi dn ngho th vn l
yu t quan trng v cn thit tin hnh sn xut. to vic lm cho
ngi lao ng, ngun vn c huy ng ch yu t tr cp, t cc qu, cc
t chc tn dng.
Khi s lng vic lm c to ra nhng n c c chp thun hay
khng cn tu thuc vo th trng tiu th. Bi v, nu sn phm sn xut ra
m khng c th trng chp nhn th quy m ln n u, my mc thit
b c hin i n u th n v sn xut cng khng th tn ti. Do , khi
to vic lm cho ngi lao ng cn phi bit cung cu lao ng trn th
trng, s ngi thiu vic lm, s ngi khng c vic lm to vic lm
cho ngi lao ng va .
Ngoi cc yu t t ai, vn, sc lao ng, th trng lao ng, cn c
yu t quan trng na l h thng c s h tng k thut: h thng thu li,
h thng ng giao thng, in, thng tin lin lc, c s ch bin H
thng ny l yu t gin tip gp phn to ra vic lm v nng cao hiu qu

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

18

vic lm. Vic pht trin c s h tng k thut cc cng ng dn c s to


kh nng thu ht nhiu lao ng trc tip v gin tip to mi trng pht
trin vic lm trong tng cng ng.
1.1.3.2. Nhn t dn s
Dn s l yu t ch yu ca qu trnh pht trin, dn s va l ch th
va l khch th ca x hi, va l ngi sn xut, va l ngi tiu dng.
V vy, quy m, c cu v cht lng dn s nh hng rt ln n qu trnh
pht trin kinh t x hi, nh hng l tch cc hay tiu cc tu thuc
vo mi quan h gia tc pht trin dn s vi nhu cu v kh nng pht
trin kinh t x hi ca mi nc trong mi thi k. Do quy m dn s ln,
tc tng cao lm quy m s ngi trong tui lao ng c kh nng
tng cao. Quy m dn s ng, ngun lao ng di do, l sc mnh ca
quc gia, l yu t c bn m rng v pht trin sn xut. Nhng i vi
nc ta nc ang pht trin, kh nng m rng v pht trin sn xut cn
c hn, ngun vn, thit b, nguyn nhin vt liu cn thiu thn, ngun lao
ng ng v tng nhanh li gy sc p v vic lm rt ln. Mi nm phi to
thm t 1 triu 1,2 triu ch lm vic cha k s sinh vin sp ra trng, s
ngi lm vic ni tr th s ngi cha c vic lm hng nm l rt ln.
Ngoi ra, m bo vic lm cho ngi lao ng khu vc nng thn
v tn dng ht qu thi gian lao ng cn c thm hn 7 triu ch lm vic.
R rng dn s ang tng nhanh gy sc p v vic lm rt ln, mc d
ngun lao ng di do l ngun lc ln pht trin kinh t nhng to
vic lm cho ngi lao ng khng phi n gin m ko theo l ti chnh,
tn dng, t liu sn xut trong khi ngn sch nc ta cn hn hp. Ngay t
nm 2000 ng v Nh nc ta c chin lc pht trin kinh t x hi
trong nhn t dn s c coi trng.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

19

- Coi con ngi l mc tiu v l ng lc chnh ca s pht trin. t


con ngi vo v tr trung tm trong chin lc pht trin hay cn gi l chin
lc con ngi, ly li ch ca con ngi lm im xut pht ca mi chng
trnh k hoch pht trin.
- Ngun nhn lc v con ngi Vit Nam li th v ngun lc quan
trng nht ca s pht trin kinh t x hi nc ta. Tuy nhin, khi ngun lc
ny tng ln qu nhanh m cha s dng ht li l lc cn, gy sc p v i
sng x hi v vic lm.
- i vi chnh sch dn s, lao ng v bo tr x hi l ni dung hng
u trong vic i mi chnh sch v cng c iu tit v m ca Nh nc.
Cc chnh sch phi pht huy ngun lc, v ngun lc Vit Nam v con
ngi Vit Nam hng vo thc hin cc mc tiu kinh t x hi trong tng
giai on. Mt khc, cc chnh sch phi ph hp vi nhng yu cu ca
qun l kinh t quc dn, ph hp vi nhng iu kin kinh t x hi c th
ca t nc.
1.1.3.3. Nhn t gio dc v cng ngh
Tim nng kinh t ca mt t nc ph thuc vo trnh khoa hc v
cng ngh ca t nc , trnh khoa hc cng ngh li ph thuc vo
cc iu kin gio dc. c rt nhiu bi hc tht bi khi mt nc no
s dng cng ngh ngoi nhp tin tin trong khi tim lc khoa hc cng
ngh trong nc cn rt non yu. S non yu th hin ch thiu cc chuyn
gia gii v khoa hc cng ngh v qun l, thiu i ng k thut vin v
cng nhn lnh ngh. iu nh hng ti vic p dng cc thnh tu
khoa hc, khng c s la chn no khc hoc l o to cc ngun lc qu
gi cho t nc pht trin hoc phi chu s tt hu so vi th gii.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

20

Gio dc v o to cho ngi lao ng c tri thc, nng lc, sn


sng p ng mi yu cu ca cng vic v khi c trong tay kin thc v x
hi, v trnh chuyn mn ngi lao ng s c nhiu c hi thc hin
cc cng vic m x hi phn cng sp xp.
Nh vy, gio dc v o to nhm nh hng pht trin kinh t x
hi, trc ht cung cho x hi mt i ng lao ng v s lng, cht
lng v sau l pht huy hiu qu m bo thc hin x hi: dn giu,
nc mnh, cng bng, dn ch, vn minh.
Bn cnh s m bo ngun lc v s lng, cht lng p ng yu cu
cng vic th vic pht trin cng ngh l yu t quan trng trong vic a
t nc tr thnh nc cng nghip. Cng nghip ho vi xu hng tri
thc ho cng nhn, chuyn mn ho lao ng, gim bt lao ng chn tay
nng nhc.
Ngy nay, cng nghip ho nng nghip nng thn ni ring v cng
nghip ho, hin i ho t nc ni chung th vic thiu lao ng c trnh
chuyn mn ho cao v tha lao ng trnh thp rt nhiu gy ra sc p
vic lm ln. Nu bn cnh vic nng cao trnh cho ngi lao ng m kt
hp vi vic p dng thnh tu khoa hc trong sn xut th s to ra nhng
ch lm vic hp l. Ngc li, nu Nh nc c nhng chnh sch to vic
lm cho ngi lao ng m h thiu hiu bit, thiu kin thc chuyn mn th
chng trnh to vic lm s khng t hiu qu na.
1.1.3.4. Chnh sch lao ng v vic lm trong x hi
Chnh sch vic lm l mt trong nhng chnh sch x hi c bn ca
mi quc gia nhm gp phn bo m an ton, n nh v pht trin x hi.
Chnh sch vic lm thc cht l mt h thng cc bin php c tc ng m
rng c hi lc lng lao ng ca ton x hi tip cn c vic lm.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

21

Ngoi ra chnh sch vic lm cn bao gm cc gii php tr gip cc loi i


tng c bit (cho ngi tn tt, i tng t nn x hi, ngi hi hng)
c c hi v u c lm vic.
Chnh sch vic lm thuc h thng chnh sch x hi nhm gii quyt
mt vn x hi va cp bch hin nay va c bn lu di mi nc l
m bo vic lm, i sng cho lao ng ton x hi, c bit l khu vc
nng thn, ni ang tn ti t ngi cha c vic lm, thiu vic lm kh cao.
Cng nh chnh sch x hi khc, chnh sch vic lm cng rt a dng,
phong ph, c th phn loi nh sau:
- Nhm chnh sch chung c quan h v tc ng n vic m rng v
pht trin vic lm cho lao ng ton x hi: Chnh sch v vn, chnh sch
t ai, chnh sch thu
- Nhm chnh sch khuyn khch pht trin nhng lnh vc, hnh thc v
vng c kh nng thu ht c nhiu lao ng trong c ch th trng (chnh
sch pht trin kinh t h, chnh sch i mi xy dng vng kinh t mi,
chnh sch khi phc v pht trin ngnh ngh truyn thng, chnh sch di
dn t do v hnh ngh theo php lut, chnh sch gia cng xut khu)
Mt khc, trong qu trnh chuyn sang c ch th trng tnh trng tht
nghip l iu kh trnh khi, c bit l khi Vit Nam gia nhp t chc
Thng mi quc t (WTO) th kh nng tm vic lm i vi ngi lao ng c
trnh thp li cng kh. hn ch tht nghip mt mt phi to ch lm vic
mi; mt khc phi trnh cho ngi lao ng ang lm vic lm vo tht nghip.
Ngoi ra, phi c h thng bo him cho ngi lao ng khi h tht nghip.
Trong chnh sch gii quyt vic lm, mt nguyn tc c bn cn phi
c ch , l m bo cho mi ngi c tip cn vi c hi lm vic,

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

22

trn c s Nh nc to iu kin thun li cho mi ngi c c hi ch ng


tm kim vic lm, chng t tng li vo Nh nc, trnh thc hin ch
ngha bnh qun, chia u vic lm vi thu nhp thp. ng thi cng chng
vic coi nh trch nhim x hi ca cc doanh nghip, cc t chc kinh t
khin cho tnh trng tht nghip tr thnh vn x hi gay cn. Cn gn tiu
chun v mc thu ht lao ng ca doanh nghip trong chnh sch khuyn
khch hoc h tr doanh nghip.
Chnh sch vic lm thuc h thng chnh sch x hi, song phng thc
v bin php to vic lm li mang ni dung kinh t, ng thi lin quan n
nhng vn thuc v t chc sn xut kinh doanh nh to mi trng php
l, vn, la chn v chuyn giao cng ngh, c s h tng, th trng tiu th.
V th bt c chnh sch kinh t no ca Nh nc cng u c nh hng v
tc ng n vn gii quyt vic lm cho ngi lao ng.
1.1.4. C s thc tin cho vn to vic lm cho ngi lao ng
1.1.4.1. Tnh hnh lao ng vic lm nng thn Vit Nam hin nay
Vit Nam l nc ang pht trin khu vc ng Nam c c im t
t, ngi ng, i b phn dn c tp trung sinh sng khu vc nng thn.
Tnh n ngy 1/7/2004, dn s c nc l 84 triu ngi trong dn s nng
thn l 63,05 triu ngi (chim 75,06%). S ngi trong tui lao ng l
49,86 triu chim khong 59,36% dn s, trong 42,45 triu ngi tham gia
vo lc lng lao ng. Tc tng dn s bnh qun hn 10 nm qua l 1,7%,
mc tng trung bnh ca s ngi trong tui lao ng l 2,6% nm.
Khu vc nng thn ang tp trung mt s lc lng lao ng ca c
nc vi tc tng khong hn 2,5%/nm. Nhng thi gian lao ng trung
bnh cha s dng ca c nc c xu hng gim xung, nu nm 2004 l
29,2% th nm 2006 cn 24,46%. Vi lc lng lao ng nng thn nm

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

23

2006 l 40,98 triu ngi v thi gian lao ng cha s dng trung bnh c
nc l 24,46% nu quy i th s tng ng khong 7,5 triu ngi khng
c vic lm. Trong khi , nhng nm gn y, khu vc nng thn, cu lao
ng tng chm lm cho tnh hnh cung cu trn th trng lao ng mt cn
i ln. V c cu ngnh kinh t, nm 2006 trong tng s gn 36 triu ngi
tham gia lc lng lao ng nng thn, c ti 75% lm vic trong nng lm
thy sn, ch 15% lm vic trong cng nghip v dch v. Nhng ngi
thiu vic lm nng thn c ti 80% tp trung khu vc nng nghip.
Theo l thuyt th tng trng kinh t s thu ht thm lao ng gii quyt
vic lm. Trong nhng nm qua tc tng trng bnh qun ca nng
nghip l 5,4% nhng h s co dn vic lm so vi 1% tng trng kinh t
ca nng thn nc ta ch l 0,43 trong giai on 2004 2006, ngha l mi
nm khu vc nng nghip ch to thm c s vic lm mi bng 2,3% lc
lng lao ng, s thu ht t hn s lng lao ng tng thm mi nm l gn
1 triu ngi. S pht trin ca nng nghip khng th gii quyt ht lao ng
tng thm nng thn nhng nm qua.
(Bng 1.1: Hin trng lao ng tnh Thi Nguyn)

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

24

1.1.4.2. Tnh trng vic lm ca lc lng lao ng nng thn tnh


Thi Nguyn hin nay
L mt tnh trung du min ni Bc B, Thi Nguyn c ngun lao ng
di do. Cng vi s pht trin ca c nc, trong nhng nm gn y nn
kinh t tnh Thi Nguyn cng c nhiu khi sc, y cng chnh l yu t
thun li cho qu trnh gii quyt vic lm. khu vc nng thn, lc lng
lao ng t 15 tui tr ln c 99,55% c vic lm, thiu vic lm ch c
0,45%. Nh vy, so vi cc nm trc y t l thiu vic lm gim
0,85%[3].

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

25

Tc chuyn dch c cu lao ng tnh cn chm so vi tc chuyn


dch c cu kinh t. Lao ng nng nghip tuy c gim qua cc nm nhng
vn chim t l ln, nm 2006 chim 66,16% tng s lao ng lm vic
(Bng 1.1). Thi gian s dng lao ng nng thn tuy c tng ln trong
nhng nm gn y nhng cha cao, nm 2005 = t gn 78% v nm 2006
t xp x 79%.
Thc t, nc ta ang hi nhp ngy cng su rng vi nn kinh t khu
vc v th gii. Vic nc ta tr thnh thnh vin chnh thc ca WTO cho
thy quyt tm hi nhp mc cao nht vi nn kinh t th gii. Qu trnh
hi nhp ny , ang v s m ra cho nc ta ni chung v tnh cng nh
thnh ph Thi Nguyn ni ring c nhiu c hi, ng thi cng t ra nhiu
thch thc ln phi vt qua trong c vn vic lm cho ngi lao ng
khu vc nng thn.
1.1.4.3. Bi hc kinh nghim v vn to vic lm cho ngi lao ng
nng thn
Qua nhng nghin cu tnh hnh lao ng vic lm nng thn ca nc
ta v tnh Thi Nguyn trong nhng nm qua cho thy gii quyt vic lm cho
lao ng nng thn l yu t mang tnh chin lc, ty thuc vo mi vng c
nhng kt qu khc nhau, nhng c th khi qut thnh nhng kinh nghim
trong qu trnh to vic lm cho ngi lao ng nng thn nh: thc hin
chnh sch pht trin th trng lao ng, pht trin dy ngh gn vi chin
lc kinh t x hi ca tng a phng, lng ghp chng trnh dy ngh
vi cc chng trnh vic lm, chng trnh xo i gim ngho v cc
chng trnh pht trin kinh t khc Tp trung pht trin dy ngh ngn
hn, ph cp ngh cho lao ng khu vc nng thn, ng bo dn tc thiu

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

26

s, lao ng trong vng chuyn i mc ch s dng t chuyn i c


cu ngnh ngh nng nghip sang cng nghip v dch v cho ph hp. Tp
trung pht trin cc lnh vc trng im ca a phng nhm to nhiu vic
lm cho ngi lao ng nng thn v thu ht lao ng Coi trng cc chnh
sch pht trin kinh t nng thn; pht trin hi ha gia kinh t nng thn v
mi trng.
Tm li, gii quyt vic lm cho ngi lao ng khu vc nng thn
c coi l nhim v trng tm ca t nc. Gii quyt vic lm cho ngi
lao ng khu vc nng thn va trc tip nng cao i sng vt cht v tinh
thn ca ngi dn nng thn, va to tin thc hin thnh cng s
nghip cng nghip ha, hin i ha t nc, gp phn n nh chnh tr, x
hi v bo v mi trng. Tuy nhin, y l vn ht sc phc tp v nhy
cm, c nhiu nhn t nh hng ti vic thc hin nhim v , nn cn s
dng cc ch tiu mt cch khch quan v trit nhm nh gi qu trnh
gii quyt vic lm. Gii quyt vic lm cho ngi lao ng c mi quan h
bin chng, gn b vi nhau nhm thc hin mc tiu dn giu, nc mnh,
x hi cng bng, dn ch, vn minh[11]. Thc trng gii quyt vic lm
cho ngi lao ng khu vc nng thn t c nhng kt qu, song
vi mc tiu cn t v so vi lao ng nng thn ca cc nc pht trin,
lao ng nng thn Vit Nam vn cn lc hu, cn qu nhiu kh khn
thch thc. V vy, gii quyt vic lm cho ngi lao ng khu vc nng
thn l rt cn thit, l nhim v ht sc to ln v c bit quan trng i
vi c nc ni chung v vng nghin cu thnh ph Thi Nguyn, tnh
Thi Nguyn ni ring.
1.2. Phng php nghin cu v vic lm cho ngi lao ng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

27

1.2.1. Chn a im nghin cu


Cn c vo tnh hnh c th, chn im nghin cu i din cho thnh
ph Thi Nguyn c v iu kin t nhin - kinh t x hi v cc c im
khc ca thnh ph Thi Nguyn. T 26 phng, x trong ton thnh ph
chn ra 3 phng (x) lm im nghin cu t 3 vng ca a phng, l
x Lng Sn vng Nam, phng Tc Duyn vng Gia v x Tn
Cng vng Ty, nhng phng (x) ny va mang tnh i din cho vng,
va phi i din v suy rng c cho c thnh ph Thi Nguyn.
- X Lng Sn l mt x nm pha Nam thnh ph Thi Nguyn, y
l ca ng ca thnh ph. Vi tng s nhn khu l 11.913 ngi, c 2.805
h, trong 2.655 h lm nng nghip, sn phm ch yu t cy la, gi tr
thu nhp cn thp, t l h ngho cao 10%.
- Phng Tc Duyn vi tng s nhn khu l 7.382 ngi, c 1.990 h,
trong c 485 h lm nng nghip. Mc d l mt phng thuc vng Gia
trung tm thnh ph, nhng s ngi lao ng trong khu vc nng thn vn
cn kh ng vi 2.121 ngi chim gn 30% tng dn s ton phng. Sn
phm ch yu ca a phng ny l rau xanh. y cng l a phng c
nhiu ngi dn theo o Thin Cha gio, cuc sng ngi dn ni y vn
cn gp nhiu kh khn, t l h ngho l 3,3%.
- X Tn Cng l mt x thun nng min ni nm pha Ty thnh
ph Thi Nguyn, Tn Cng c 2/3 din tch t l i ni, li nm cnh khu
vc knh mng h Ni Cc, ngun nc kh ch ng v di do nn rt
thun li cho trng ch v chn nui i gia sc. Vi dn s 6.076 ngi,
1.280 h dn, trong c 1.229 h nng nghip. Mt vi nm tr li y,
thc hin ng li ch trng i mi vi cc chnh sch m ca ca a

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

28

phng, c cu kinh t nng nghip chuyn dch mnh m theo hng sn


xut hng ha, i sng nng dn ngy cng c ci thin. Hin nay tng s
h kh v giu trong x l 360 h chim 20%, h trung bnh l 73,70%, h
ngho gim cn 6,6%.
Ngoi cy la, cy ch v rau xanh l nhng sn phm ch yu, cc a
phng cn trng cc loi cy mu nh lc, u, , cy n qu, chn nui gia
sc, gia cm nh tru, b, ln, g, vt...
Bng 1.2: Tng hp s h iu tra cc im nghin cu nm 2006

H giu
a phng

bnh

H ngho

S h C cu S h C cu S h C cu
(h)

Tng cng

H trung

(%)

18

(h)

(%)

66

(h)

(%)

Tng s
h iu
tra (h)

90

X Lng Sn

16,70

22

76,70

10,00

30

Phng Tc Duyn

23,30

22

73,30

3,30

30

X Tn Cng

20,00

22

73,70

6,60

30

1.2.2. Cc phng php nghin cu


1.2.2.1 Chn mu iu tra
p dng chn mu ngu nhin (chn im, chn h) cc vng ca
thnh ph Thi Nguyn v ly ra 3 a phng mang tnh i din cao. Mi
a phng chn ra 30 h trong m bo cc t l: dn tc, ngnh ngh
nng lm nghip, ngnh ngh dch v... tng ng vi t l chung ca
thnh ph Thi Nguyn, chn v c phn ra 3 loi h giu, h trung bnh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

29

v h ngho theo t l chung. Mi a phng chn 30 h trong c 93,3%


h l dn tc kinh, 6,7% h l dn tc thiu s v tn gio; trong 90 h c
87% h gia nh lm nng lm nghip; 7% h ngnh ngh, dch v; 6% h
kim sn xut v dch v, chn v phn ra lm 3 loi h giu, trung bnh v
ngho, t l gia cc loi h bc u c chn theo nhn nh ch quan t
t l cc loi h chung trong tng a phng, sau da vo ti liu tnh
ton thu c phn loi h giu, h trung bnh v h ngho ca thnh ph
Thi Nguyn nm 2006 nh sau: H giu c thu nhp bnh qun trn 500.000
ng/khu/thng, h trung bnh c thu nhp bnh qun t 230.000 500.000
ng/khu/thng, h ngho c thu nhp bnh qun di 220.000
ng/khu/thng. Vic la chn cc h iu tra theo phng php ly mu
ngu nhin trong tng nhm s h iu tra cc im nghin cu.
1.2.2.2. Ni dung phiu iu tra
Phiu iu tra c cc thng tin ch yu nh: Nhn khu, lao ng, tui,
trnh vn ha, trnh chuyn mn ca cc ch h. Cc ngun lc ca
nng h nh rung t, t liu sn xut, vn... Tnh hnh vic lm hin ti ca
cc lao ng trong h, thi gian lm vic ca cc lao ng; tnh hnh sn xut
cc ngnh trng trt, chn nui, ngnh ngh dch v Chi ph sn xut tng
ngnh; thu nhp tng ngnh; tnh hnh i sng, thu, chi phc v sn xut, i
sng v tch ly ca h. Cc thng tin khc c lin quan n ton b hot
ng lao ng v sn xut, i sng, sn phm hng ha, vn ha, tinh thn
v nhu cu ca h... Nhng thng tin ny c th hin bng nhng cu hi
c th h hiu v tr li chnh xc, y .
1.2.2.3. Cch iu tra

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

30

S dng phng php phng vn trc tip linh hot vi cc h nng dn,
m thoi vi h thng qua mt lot cc cu hi m v ph hp vi tnh hnh
thc t, s dng linh hot v thnh tho cc dng cu hi: Ai? Ci g? u?
Khi no? Ti sao? Nh th no? v Bao nhiu? Phng vn s h chn,
kim tra tnh thc tin ca cc thng tin thng qua quan st trc tip.
* Phng php iu tra: Nhm thu thp s liu lin quan cc yu t v
vic lm, v hot ng sn xut, v i sng vt cht, vn ha v t tng,
nghin cu ca h nng dn thng qua phng php iu tra vic lm h
nng dn thnh ph Thi Nguyn, tnh Thi Nguyn.
* Phng php phn tch
- Phng php so snh
Dng phng php so snh (theo vng sinh thi, theo c im dn tc,
theo c cu kinh t) xem xt xc nh xu hng mc bin ng ca cc ch
tiu phn tch, phn nh chn thc hin tng nghin cu, phn tch ti liu
khoa hc, khch quan, phn nh ng ni dung vic lm ca ngi lao ng
nng thn, kt hp vi so snh theo thi gian, theo ngnh ngh, theo tui
lao ng, theo c cu lao ng
- Phng php thng k
Lun vn c s dng phng php thng k dng phn tch d liu
iu tra c, nhng ti liu mang tnh i din cao, phn nh chn thc hin
tng nghin cu, gip cho vic tng hp ti liu, tnh ton, nghin cu cc
ch tiu ng n.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

31

Chng II: THC TRNG VIC LM CA


NGI LAO NG NNG THN THNH PH THI NGUYN
2.1. c im chung ca thnh ph Thi Nguyn
2.1.1. iu kin t nhin ca thnh ph Thi Nguyn
2.1.1.1. V tr a l
Thnh ph Thi Nguyn l th loi II, nm trung tm vng Trung du
min ni Bc B (TDMNBB), nm bn cnh sng Cng v c sng Cu chy
qua, cch Th H Ni 80 km v pha ng Bc v c bao quanh bi 05
huyn, th ca tnh Thi Nguyn:
- Pha Bc gip cc huyn i T, Ph Lng, ng H;
- Pha Nam gip th x Sng Cng;
- Pha Ty gip huyn i T;
- Pha ng gip huyn Ph Bnh.
Vi v tr a l trn, thnh ph Thi Nguyn c rt nhiu iu kin thun
li pht trin kinh t x hi khng ch trong hin ti m c tng lai, nht
l cc lnh vc cng nghip dch v v tr thnh mt th trung tm ca khu
vc TDMNBB.
Thnh ph Thi Nguyn c hnh thnh tng i sm so vi cc
th ln trong vng nh: Thnh ph Vit Tr, thnh ph Yn Bi, th x Bc

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

32

Kn. T thi Php thuc tnh Thi Nguyn l trung tm cng nghip ln
ca c vng v c nc.
i vi tnh Thi Nguyn, thnh ph Thi Nguyn c xc nh
l "Trung tm chnh tr, kinh t, vn ha, gio dc, khoa hc k thut, y t, du
lch v dch v ca tnh [36].
Theo Quyt nh s 278/2005/Q-TTg ca Th tng Chnh ph ngy
02/11/2005, th ngoi vic gi v tr quan trng v quc phng an ninh v l
u mi giao thng quan trng ni cc tnh min ni Bc B vi cc tnh
ng bng sng Hng, thnh ph Thi Nguyn cn l trung tm ca vng
TDMNBB v cng nghip v gio dc v o to, l trung tm gio dc v
o to ln th ba trong c nc.
2.1.1.2. a hnh v a cht
* a hnh:
a hnh thnh ph Thi Nguyn kh phong ph, a dng. Tuy nhin,
mun khai thc s dng hiu qu phi tnh n c tnh ca tng kiu cnh quan,
c bit l cc kiu cnh quan i ni chim phn ln din tch t ca thnh
ph. Thnh ph Thi Nguyn c bn nhm hnh thi a hnh khc nhau [21].
- a hnh ng bng:
+ Kiu ng bng Aluvi, ra ng bng Bc B c din tch khng ln
vi cao a hnh 10 15 m.
+ Kiu a hnh ng bng xen ln i ni thoi dng bc thm c c
din tch ln hn, cao a hnh vo khong 20 30m v phn b dc hai
con sng ln l sng Cu v sng Cng.
+ Cc kiu ng bng cn li phn b ri rc cao ln hn.
- a hnh g i c chia thnh ba kiu:

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

33

+ Kiu cnh quan g i thp, trung bnh, dng bt p vi cao tuyt


i 50 70m.
+ Kiu cnh quan i cao nh bng hp, cao tuyt i ph bin t
100 125m.
+ Kiu a hnh i cao sn li, thng, nh nhn, hp, ko di dng
dy, cao ph bin t 100 150m.
- a hnh ni thp c din tch chim t l ln, hu nh chim trn vng
ng Bc ca tnh. a hnh ni thp c cu to bi 5 loi chnh: vi,
trm tch bin cht, baz v siu baz, trm tch phun tro v xm
nhp axit.
- a hnh nhn tc Thi Nguyn ch c mt kiu l cc h cha nhn
to, cc h ln nh h Ni Cc, Cy Si
Nh vy, mc d nm trong vng trung du min ni nhng a hnh
thnh ph Thi Nguyn khng phc tp so vi cc huyn, th khc trong tnh
v cc tnh khc trong vng. y cng l mt trong nhng thun li ca thnh
ph Thi Nguyn cho vic canh tc nng lm nghip, pht trin kinh t x
hi ni chung so vi nhiu a phng khc trong vng TDMNBB.
* a cht:
Cu trc a tng ca thnh ph Thi Nguyn khng phc tp nh ca
tnh. Nm pha Ty Nam ca tnh, thnh ph Thi Nguyn c h thng a
cht Tam o, N Khut, H Ci vi nhiu loi khc nhau. Cu trc
vng ni pha Bc ch yu l phong ha mnh to thnh nhiu hang ng,
thung lng nh.
c im a cht ca thnh ph Thi Nguyn khng to cho thnh ph
c nhiu khong sn, c nhin liu, kim loi v phi kim loi, nh nhiu a
phng khc trong tnh.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

34

2.1.1.3. Ti nguyn thin nhin


* Kh hu:
Thnh ph Thi Nguyn thuc vng ng Bc, a hnh cao nn thng
lnh hn so vi cc vng xung quanh. Kh hu thnh ph c nhng c im
c bn sau:
- Nhit chnh lch gia thng nng nht (thng 6 v thng 7 l
28,90C) vi thng lnh nht (thng 1 v thng 2 l 15,20C) l 13,70C. Tng s
gi nng trong nm dao ng t 1.300 n 1.750 gi v phn phi tng i
u cho cc thng trong nm.
- Lng ma trung bnh 1.500 2.500 mm, tng lng ma t nhin
ca thnh ph Thi Nguyn kh ln. i vi tnh, d tnh lng ma ln ti

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

35

6,4 t m3/nm v theo khng gian lng ma tp trung nhiu thnh ph


Thi Nguyn, huyn i T; theo thi gian lng ma tp trung khong 87%
vo ma ma (t thng 5 n thng 10) trong ring lng ma thng 8
chim n gn 30% tng lng ma c nm nn i khi gy ra tnh trng l
lt ln. Vo ma kh, c bit l thng 12, lng ma trong thng ch bng
0,5% lng ma c nm [21].
- Ging nh tnh thi Nguyn, thnh ph t chu nh hng ln ca gi ma
ng Bc nh c dy ni cao (Tam o, Ngn Sn, Bc Sn) che chn.
Nh vy, kh hu thnh ph Thi Nguyn tng i thun li cho vic
pht trin mt h sinh thi a dng v bn vng, thun li cho pht trin
ngnh nng lm nghip, l ngun nhin liu phc v ngnh cng nghip ch
bin nng sn thc phm.
* Ti nguyn nc:
Thnh ph Thi Nguyn ly nc t ba ngun chnh l:
- Sng Cng c lu vc 951 km2 bt ngun t vng ni Ba L huyn
nh Ha chy dc theo chn ni Tam o. Dng sng c ngn li
huyn i T to thnh h Ni Cc c mt nc rng khong 25 km2, cha
175 triu m3 nc c th iu ha dng chy v ch ng ti tiu cho 12.000
ha la hai v mu, cy cng nghip v cung cp nc sinh hot cho thnh ph
Thi Nguyn v th x Sng Cng.
- Sng Cu nm trong h thng sng Thi Bnh c lu vc 3.480 km2 bt
ngun t huyn ch n tnh Bc Kn chy theo hng Bc - ng Nam.
- Ngoi ra, thnh ph Thi Nguyn cn c tr lng nc ngm kh ln
nhng vic khai thc, s dng cn hn ch.
Theo nh gi, iu tra ca cc c quan chuyn mn, trn cc con sng
chy qua c th xy dng cc cng trnh thy in vi thy li quy m nh.
Vic xy dng cc cng trnh ny s gp phn lm cho nng thn vng cao tin

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

36

b nhanh trn cc mt ch bin quy m nh, c bit l bo v khi phc rng


phng h u ngun v to iu kin cho cng nghip nng thn pht trin.
Bng 2.1 Tnh hnh t ai ca TPTN 2004 - 2006

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

37

Bng 2.2 Tnh hnh t ai ca TPTN 2004 - 2006


Chia theo n v hnh chnh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

38

2.1.1.4. Tnh hnh t ai v s dng t ai


Tng din tch t t nhin ton thnh ph l 17.707,52 ha, 3 nm gn y
t ai ca thnh ph Thi Nguyn c s bin ng ln. Nm 2004 din tch
t nng nghip chim 51,81% tng din tch t t nhin n nm 2006 gim
cn 49,1%, bnh qun gim 2,65%/nm; t lm nghip cng c xu hng tng
t, gim bnh qun 0,14%/nm, t chuyn dng tng bnh qun 15,40%/nm,
t cha s dng gim bnh qun 32,94%/nm (Bng 2.1, bng 2.2).
t nng nghip lun c xu hng gim l do thnh ph Thi Nguyn
m rng th. Song bn cnh , thnh ph Thi Nguyn cng lun ch
trng quan tm u t khai thc qu t cha s dng qua vic hng nm tn
dng cc ngun vn u t xy dng cc cng trnh thy li, nht l
chng trnh kin c ha knh mng nn din tch ti tiu c kh nng
trng trt c tng ln.
Bn cnh , thnh ph Thi Nguyn ban hnh nhiu c ch chnh
sch khuyn khch ngi dn pht trin sn xut nng nghip, m bo vic
lm, n nh cuc sng nh: Chnh sch vay vn, cc chng trnh chuyn
giao khoa hc k thut, t lm nghip c xu hng gim, trung bnh
gim 0,14%/nm, l do gi tr sn xut ca rng khng cao nn ngi dn
khng tp trung u t vo pht trin rng. Bn cnh din tch rng phng
h gim l do cng tc qun l bo v rng hiu qu cha cao nn cn din ra
tnh trng khai thc ba bi ly g. Tip theo l t chuyn dng, do thnh
ph m rng xy dng nhiu khu cng nghip va v nh nn vic u t xy
dng kt cu h tng cho cc a phng rt c quan tm, dn ti mt s
loi t phi chuyn i mc ch s dng, xy dng cc cng trnh
thit yu nh: ng giao thng, tr s lm vic, trng hc, trm y t,

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

39

ch, do vy din tch t chuyn dng c xu hng nm sau cao hn nm


trc, tng bnh qun 15,40%.
Thnh ph Thi Nguyn l trung tm tnh l ca tnh Thi Nguyn,
nhng mt dn s thp nn din tch t nng nghip vn chim u th,
cn din tch t v t chuyn dng chim t l thp, iu c th hin
biu 2.1. Nm 2006 din tch t nng nghip chim 49,1%, t lm
nghip chim 16,3%, t chuyn dng chim 20,25%, t dn c chim
8,09%, t cha s dng chim 2,06%, t khc nh: t ngha trang, t tn
gio, chim 3,57%.

8,09

2,06 3,57

20,25

49,1

16,93
t nng nghip
t chuyn dng
t ch-a s dng

t lm nghip
t
t khc

Biu 2.1: C cu t ai ca thnh ph Thi Nguyn nm 2006


Nhn chung, thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006 khai thc v s
dng cha hp l qu t hin c, th hin ch tiu h s s dng t, hng
nm h s s dng t tuy c tng nhng chm, nm 2004 l 1,38 ln nm
2006 l 1.50 ln. Din tch t nng lm nghip/khu nng lm nghip l

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

40

0,154 ha/ngi nm 2006 nh vy l tng i thp, din tch t nng


nghip t nn thnh ph Thi Nguyn cn tng cng u t thm canh tng
nng sut cy trng trn din tch t canh tc, a din tch t 1 v ln 2 3
v/nm m bo vic lm v i sng cho ngi dn ngy mt nng cao.
2.1.1.5. Ti nguyn khong sn
Hin nay cha c thng k c th v ti nguyn khong sn ca thnh
ph Thi Nguyn nhng c th kt lun l tim nng khong sn ca bn thn
thnh ph l khng ng k. Tuy nhin, do nm trong vng giu khong sn,
thnh ph c th thu ht ti nguyn tng i d dng t cc a phng khc
trong tnh cng nh cc tnh ln cn thuc vng TDMNBB phc v cho
pht trin kinh t x hi ca thnh ph Thi Nguyn.
2.1.1.6. Ti nguyn du lch
Vi vai tr trung tm ca tnh v vng TDMNBB, thnh ph Thi
Nguyn c nhiu iu kin thun li pht trin dch v du lch. Thi
Nguyn l u mi giao lu ca cc tua du lch, l mt phn quan trng trong
qun th vn ha du lch ca tnh v vng TDMNBB. Trn a bn thnh ph
c mt s danh lam, thng cnh, c s vn ha v di tch lch s (trong c
hai di tch cp quc gia v ba di tch cp tnh) nh: a im cuc khi ngha
Thi Nguyn nm 1917, n th i Cn, a im lu nim Ch tch H Ch
Minh v thm khu cng nghip Gang Thp, a im Ch tch H Ch Minh
v thm trng Tiu hc Ro cao t tr Vit Bc (nay l trng Ph thng
Vng cao Vit Bc); Bo tng Vn ha cc dn tc Vit Nam; cha Hng
Long, cha n, cha Ph Lin, cha Y Na; h Ni Cc; sng Cu; vng ch
Tn Cng[21].

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

41

Nhn chung, iu kin t nhin ca thnh ph Thi Nguyn c nhiu


thun li thc y kinh t pht trin, trong c kinh t nng thn gp
phn vo qu trnh gii quyt vic lm cho ngi lao ng ni chung v ngi
lao ng khu vc nng thn ni ring. Vi v th ca mt th loi II, thnh
ph Thi Nguyn c th mnh v pht trin kinh t trn cc lnh vc, chnh v
vy mt s din tch t sn xut nng nghip s dn phi chuyn i mc
ch s dng sm hon thnh cc vng kinh t trng im.
2.1.2. iu kin kinh t x hi ca thnh ph Thi Nguyn
2.1.2.1. Tnh hnh dn s v lao ng
* Hin trng dn s
Ton thnh ph Thi Nguyn nm 2006 c 238.470 nhn khu chim
21,51% dn s tnh Thi Nguyn v 2,2% dn s vng TDMNBB[21]. Thnh
ph Thi Nguyn c 26 n v hnh chnh, trong c 18 phng v 08 x,
gm 08 dn tc ch yu l: Kinh, Ty, Nng, Sn Du, Mng, Sn Chay, Hoa
v Dao cng sinh sng. Mt dn s thnh ph tng i cao, nm 2006 l
1.347 ngi/km2, cao gp 4,32 ln so vi mt chung ca tnh l 312
ngi/km2.
Nhn chung, thnh ph Thi Nguyn l th loi II nhng quy m v
mt dn s vn cha t tiu chun ca th loi II (quy m dn s t
250.000 ngi tr ln, mt dn s bnh qun t 10.000 ngi/km2 Ngh
nh s 72/2001/N-CP, ngy 05/10/2001 v vic phn loi th v cp
qun l th)[21].
Tc pht trin dn s trung bnh ca thnh ph khng u qua cc
nm, nm 2004 dn s thnh ph c 229.800 ngi n nm 2006 dn s
thnh ph c 238.470 ngi, bnh qun nm 2004 2006 tng 1,87%/nm,

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

42

cao hn nhiu so vi mc bnh qun ca tnh l 1,01%, t l tng dn s t


nhin ca thnh ph kh cao, bnh qun 0,98%/nm trong cng giai on.
T l dn s nam v n ca thnh ph Thi Nguyn khng thay i nhiu
qua cc nm. Tnh trung bnh t trng nam, n chnh nhau khong 1,2%
nhng t trng dn s n c xu th tng dn, nm 2006 dn s n chim
50,7% dn s ton thnh ph.
T l dn thnh th ca thnh ph tng i cao so vi cc thnh ph
trong vng nhng tng khng ng k t 72,50% nm 2004 ln 72,91% nm
2006. Trong nm 2004 2006, tc th ha ca thnh ph ang c s
pht trin, dn s th tng bnh qun 2,16% (Bng 2.3).
Bng 2.3 : Tnh hnh nhn khu v lao ng TPTN

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

43

* Hin trng ngun nhn lc


Nm 2004 2006, lc lng lao ng ca thnh ph tng bnh qun
1,13%/nm, nhng tp trung ch yu vo lc lng lao ng nng thn t
25,05% nm 2004 ln 25,44% nm 2006 bnh qun tng 1,93%, lao ng
thnh th tuy chim t trng cao 74,56% nm 2006 nhng c mc tng chm
bnh qun tng 0,86%/nm (Biu 2.2).

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

44

25,44

74,56
Nng thn

Thnh th

Biu 2.2: C cu lc lng lao ng thnh ph Thi Nguyn nm 2006


S lao ng c vic lm nm 2004 2006 tng bnh qun 1,40%/nm,
ch yu l lao ng thnh th, tng bnh qun 1,51%/nm, lao ng c vic lm
nng thn hng nm lun chim t trng thp hn so vi thnh th t gn
26%, bnh qun tng 1,08%/nm, iu ny cho thy t l tht nghip v tnh
trng thiu vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn
ngy cng gia tng v qu trnh chuyn dch c cu lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn mc d ang dn theo hng cng nghip ha, hin
i ha (CNH, HH) nhng vn cn c nhiu hn ch.
T trng lao ng c vic lm nng thn ngy cng gim, t 25,93%
nm 2004 xung cn 25,76% nm 2006; lao ng thnh th c xu hng tng,
t 74,07% nm 2004 ln 74,24% nm 2006 (Biu 2.3).

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

45

80

74,28

74,07

74,24

70
60
50
40
30

25,93

25,72

25,76

20
10
0
2004

2005
Nng thn

2006
Thnh th

Biu 2.3: T l lao ng c vic lm thnh ph Thi Nguyn


nm 2004 2006
Mc d tc tng trng lc lng lao ng trung bnh hng nm ca
thnh ph khng phi l thp nhng trong tng lai nu ch duy tr mc nh
nm 2004 2006 th s lng lao ng tng thm c kh nng s khng
p ng yu cu pht trin nhanh thnh ph, nht l trong giai on trc mt
n nm 2010.
Do vy, vn t ra cho thnh ph l cn ch trng nng cao hiu qu
s dng lc lng lao ng bng cch o to nng cao cht lng, p dng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

46

cc cng ngh v k thut mi nng cao nng sut lao ng. ng thi,
thnh ph cng cn c nh hng c th o to ngh cho lao ng nng
thn trn a bn v tip nhn lao ng t cc a phng khc, c bit l lao
ng c k nng, phc v cho pht trin cng nghip v dch v trong tng
lai bi y l mt xu th tt yu i vi cc th.
Trn a bn thnh ph Thi Nguyn tp trung phn ln ngun nhn lc
cht lng cao ca tnh, c sn i ng lao ng lnh ngh ph hp vi pht
trin trong tng lai. Lao ng ch yu l lao ng c o to, c th
thch hp vi cc cng vic i hi c trnh tay ngh, nn thch nghi ngay
vi nn sn xut hin i, tin tin. Khong 42,8% lao ng thnh ph
Thi Nguyn l ngi cc vng ln cn.
2.1.2.2. C s vt cht k thut
L mt th loi II, nm vng TDMNBB nn thnh ph Thi Nguyn
c iu kin v c s vt cht k thut, gp phn thc y kinh t pht trin
trong kinh t nng nghip nng thn lun c quan tm. Nhiu tuyn
ng giao thng m mi v nng cp, ci to, lp t nhiu thit b hin
i to iu kin thun li cho vic pht trin kinh t ni chung v kinh t
nng thn ni ring ca thnh ph Thi Nguyn (Bng 2.4)
* Giao thng:
Mng li giao thng ca thnh ph kh pht trin, bao gm c ng
b, ng thu, ng st. T thnh ph i cc th ln trong vng ng
Bc B nh H Ni, Lng sn, cc th trong vng TDMNBB nh Bc
Cn, Tuyn Quang v cc a phng trong tnh u rt thun tin.
* in, nc:

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

47

Ngun in ch yu cp cho thnh ph Thi Nguyn hin nay l in


li quc gia thng qua trm bin p thnh ph v trm Sc Sn. Li in
trn a bn thnh ph bao gm cc cp in p 220, 110, 35, 22, 10 v 6 KV.
Bng 2.4: Tnh hnh c s vt cht ca TPTN 2004 2006

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

48

Thc hin ch trng in kh ho nng thn, h thng li in c a


v tn h gia nh phc v sn xut v sinh hot.
Ngun nc cp cho thnh ph Thi Nguyn l nc ngm v nc h
p ng nhu cu ca dn c trong khu vc. Ti khu vc nng thn, hai
hnh thc cp nc ph bin l cung cp nc theo h tp trung t chy v
ngun nc ngm, cht lng nc cha t nc sch theo tiu chun quc
gia. Tnh n cui nm 2006, t l s dng nc sch ca dn c tng i
thp so vi mt th loi II: ch t 83% i vi dn th v 70% i vi
dn nng thn thnh ph c s dng nc sch.
* H thng bu chnh vin thng:
Cng vi s pht trin chung ca thnh ph v mi mt kinh t x hi,
c s h tng, bu chnh vin thng c m rng, a thm nhiu dch v
mi vo khai thc, cht lng phc v c nng ln, p ng nhu cu pht
trin kinh t x hi ca thnh ph. Nhu cu v dch v bu chnh vin thng
cc khu cng nghip v th trn a bn c p ng tt. Mng li bu
chnh, vin thng pht trin khu vc nng thn, p ng tt nhu cu v
thng tin lin lc phc v sn xut v i sng ca nhn dn trong tnh.
n nm 2006, trn a bn thnh ph c 01 bu cc trung tm, 100%
phng (x) c im bu in, c tng cng hn 17.334 thu bao in thoi
c nh. H thng cung cp dch v truy cp Internet pht trin nhanh, t hn
450 thu bao.
* H thng ti chnh ngn hng:
H thng ti chnh, tn dng, ngn hng, bo him hot ng p ng
c nhu cu th trng, huy ng thm nhiu ngun lc cho u t pht
trin. Vn t ngn sch Nh nc c tp trung u t pht trin kt cu h
tng, thc hin cc chng trnh mc tiu, tng bc gii quyt tt cc vn

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

49

x hi. Vic khai thc cc ngun lc ngoi ngn sch Nh nc c ch


trng, tng bc thc hin x hi ho u t c hiu qu.
* Khoa hc cng ngh:
Cng tc u t, chuyn giao cng ngh v ng dng cc tin b k thut
vo i mi sn xut kinh doanh, t chc qun l nhm ci thin v nng cao
cht lng cuc sng c quan tm thng xuyn hn. Chnh v vy,
nhiu d n vi mc tiu chuyn giao cng ngh, h tr khoa hc, xy dng
m hnh ng dng khoa hc cng ngh, tng nng sut v cht lng sn
phm trng trt, chn nui, bo qun ch bin nng sn m rng sn xut
hng ho c thc hin nhm gp phn thc y CNH, HH v chuyn
dch c cu kinh t ca thnh ph.
* Trng hc:
Do thnh ph Thi Nguyn ng vai tr trung tm gio dc v o to
cho c vng TDMNBB nn Chnh ph c nhiu ch trng pht trin gio
dc o to nh mt trong nhng bin php trng tm hng u nhm to
iu kin pht trin kinh t x hi ton vng. Cng tc x hi ho gio dc
ca thnh ph c quan tm thng xuyn bng cc hot ng khuyn
hc, gio dc ngoi nh trng, hot ng ca cc trung tm hc tp cng
ng c s tng bc gp phn vo vic xy dng mt x hi hc tp.
H thng gio dc - o to trn a bn, t mm non n i hc vi cc loi
hnh cng lp, bn cng, dn lp, t thc p ng c nhu cu hc tp ca
mi tng lp nhn dn. H thng cc trng i hc, cao ng, trung hc
chuyn nghip, dy ngh v ph thng ngy cng pht trin, khng nh vai
tr trung tm gio dc - o to ca vng Vit Bc, p ng c yu cu
nng cao dn tr, o to nhn lc, bi dng nhn ti.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

50

* Y t:
Trn a bn thnh ph tp trung tt c cc c s y t quan trng nht ca
tnh. H thng cc c s khm cha bnh trn a bn thnh ph tnh n cui
nm 2006 bao gm: Bnh vin a khoa trung ng Thi Nguyn (thuc B Y t)
vi 560 ging bnh, 08 bnh vin cp tnh trc thuc S Y t, trong c 02
bnh vin a khoa hng II vi tng s 780 ging, 05 bnh vin chuyn khoa
hng II v hng III vi 480 ging bnh v vin Chnh hnh thuc S Lao
ng qun l. Ngoi ra, cn c h thng y t d phng vi 4 trung tm (trung
tm Y t d phng, trung tm phng chng HIV/AIDS v Da liu, trung tm
Chm sc sc kho sinh sn, trung tm Kim nghim thuc m phm, trung
tm Truyn thng gio dc sc kho) v 02 trm (trm Phng chng lao v
trm Tm thn). Trn a bn thnh ph c 04 phng khm a khoa t nhn,
26 trm y t x phng vi 130 ging bnh.
* Dch v khuyn nng, khuyn lm:
Trn a bn thnh ph c Chi cc Bo v thc vt, Cng ty ging cy
trng do vy cung cp kp thi ging, vt t phn bn cho b con nng
dn, 100% s x phng c i ng khuyn nng, khuyn lm.
* Dch v thng mi:
Trn a bn thnh ph c 23 ch c tri u trn 26 x - phng (hin
nay ang chun b xy dng thm 02 ch) vi khong 10.000 h kinh doanh.
Trong nhng nm qua, mt s ch c nng cp, xy dng nh: Ch
ng Quang, ch S Phm v ch khu Ty phng Cam Gi. Trong nm
2007 2010 s c thm 05 ch d kin c u t xy dng.
Trn a bn thnh ph hin nay c mt s ca hng kinh doanh theo
phng thc t chn nhng cha c cc trung tm thng mi, siu th p

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

51

ng tiu chun quy nh nh trong Quyt nh s 1371/2007/Q-BTM


ngy 24/9/2004 ca B trng B Thng mi. Hin nay, Cng ty c phn
Trung Tn (H Ni) ang tin hnh u t xy dng trung tm thng mi
cp vng ti a im ch Thi.
Nhn chung, c s vt cht k thut v trnh trang thit b ca thnh ph
Thi Nguyn tng i n nh. H thng h tng ang c u t xy dng,

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

52

trong tng lai s p ng c cc yu cu cho pht trin kinh t ni chung


v kinh t nng nghip nng thn trn a bn. Song bn cnh thnh ph
Thi Nguyn cng cn ban hnh nhng c ch thng thong hn thu ht
cc nh u t trong v ngoi nc, vn ng tch cc ngun vn t c trong
dn tip tc tng cng u t xy dng c s vt cht k thut nhm o
bo iu kin thc hin CNH, HH nng nghip nng thn, thc y kinh
t nng thn trn a bn ngy mt pht trin, gp phn vo vic gii quyt
vic lm cho lao ng nng thn hin nay.
2.1.3. nh gi thun li v kh khn v vic lm ca ngi lao ng
nng thn thnh ph Thi Nguyn
2.1.3.1. Nhng thun li
- V tr a l ca thnh ph l mt trong nhng li th quan trng cho
ngi lao ng nng thn trong qu trnh to vic lm v pht trin kinh t
x hi. Nm trn trc giao thng Quc l 3 v tng lai s m rng ng
cao tc H Ni Thi Nguyn, thnh ph c nhiu iu kin thun li giao
lu vi H Ni v cc a phng khc. Vi v tr rt gn vng H Ni, thnh
ph Thi Nguyn c iu kin tr thnh v tinh cho H Ni ni ring v vng
H Ni ni chung trong nhiu lnh vc sn xut v dch v nhm to ra vic
lm cho ngi lao ng ni chung v lao ng nng thn thnh ph ni ring.
- Ngun nhn lc vi t l lao ng qua o to rt cao l mt li th
pht trin hn hn ca thnh ph so vi nhiu a phng khc trong vng v
c nc.
- Thnh ph c truyn thng pht trin cng nghip t rt sm v l ni
tp trung nhiu c s cng nghip trung ng ng trn a bn tnh.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

53

- Vai tr trung tm ca thnh ph i vi tnh v vng c khng nh


qua thc tin pht trin v c th ch ho bng cc vn bn php lut. y
l c hi rt ln cho pht trin thnh ph trong tng lai.
- Nhu cu th trng trong nc i vi nhiu sn phm ca thnh ph
(hng cng nghip, nng sn ch bin, dch v gio dc - o to, y t, vn
ho) ang tng nhanh l c hi rt ln cho pht trin thnh ph.
- Hi nhp kinh t quc t mang li nhiu c hi m rng th trng, tip
cn cng ngh v k nng qun l hin i v hp tc pht trin cho thnh ph.
Nhng thun li trn gp phn gii quyt vic lm cho ngi lao ng
nng thn trong cc nm qua.
2.1.3.2. Nhng kh khn
- Mc d thnh ph Thi Nguyn l mt th loi II nhng quy m nn
kinh t ca thnh ph cng nh thu nhp bnh qun u ngi ca thnh ph
vn cn thp so vi cc th khc trong c nc v cng cha vt cao
nhiu so vi cc th khc trong vng nh: Thnh ph H Long (Qung
Ninh), thnh ph Vit Tr (Ph Th), th x Vnh Yn iu ny cng
lm nh hng ti kinh t nng thn, i sng ca ngi lao ng nng dn
cng gp nhiu kh khn khi h ang phi i mt trong qu trnh tm kim
vic lm.
- Thnh ph khng nm trong vng kinh t trng im ca c nc, do
c hn ch trong thu ht u t.
- Ngoi ngnh luyn kim, thnh ph cha c ngnh sn xut v sn phm
khc mang tnh t ph em li gi tr gia tng cao cho tng sn phm ca
thnh ph. Sc cnh tranh ca cc doanh nghip v cc sn phm ca thnh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

54

ph nhn chung cn thp. Qu trnh hi nhp s t nhiu ngnh v sn phm


ca thnh ph trc p lc cnh tranh rt mnh.
- Kt cu h tng (ng s, trm in, nc) ca thnh ph bc u
c ci thin nhng nu khng c nng cp ng k th khng th p
ng c yu cu pht trin rt nhanh ca thnh ph trong giai on ti.
- Khng gian hin ti ca thnh ph cn b hn ch so vi yu cu pht
trin kinh t x hi trong nhng nm ti, t th bnh qun u ngi thp,
khng c ti nguyn thin nhin g ng k. Tuy nhin, vic m rng, th
ho v cng nghip ho thnh ph vi tc nhanh trong tng lai s gy ra
nhiu p lc i vi pht trin kt cu h tng v bo v mi trng sinh thi
ca thnh ph, trong vn lao ng - vic lm cho ngi lao ng khu
vc nng thn cng l mt trong nhng vn cn phi ch trng quan tm.
Xut pht t nhng kh khn, hn ch trn nn ngi lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn khng c nhiu c hi tham gia vo th
trng lao ng, thi gian nng nhn nhiu.
2.2. Thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn thnh ph
Thi Nguyn
Trong nhng nm qua, thc hin ng li i mi ca ng v Nh
nc, i hi ng b thnh ph Thi Nguyn ln th XV xc nh mc
tiu pht trin thnh ph Thi Nguyn theo hng cng nghip, xy dng,
thng mi, dch v v nng lm nghip (NLN) nhm pht trin bn vng
nn kinh t, to ra nhiu vic lm c thu nhp cho ngi lao ng, tp trung
gii quyt s ngi n tui lao ng m cha c vic lm trn a bn
thnh ph Thi Nguyn, ng thi gii quyt lm vic cho ngi lao ng
khu vc nng thn, c bit l nhng a phng phi chuyn i mc ch

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

55

s dng t phc v cho qu trnh th ho ca thnh ph Thi Nguyn,


nng t l s dng thi gian lao ng nng thn.
Vi s c gng ca nhn dn thnh ph Thi Nguyn v cc thnh phn
kinh t trn a bn, tnh hnh vic lm ca ngi lao ng nng thn cng
nh pht trin kinh t ca thnh ph Thi Nguyn trong 3 nm qua t
c kt qu nht nh, tc tng trng nhanh to ra nhiu vic lm cho
ngi lao ng nng thn cc lnh vc khc nhau. Trong nhng nm qua,

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

56

thnh ph Thi Nguyn ch trng u t c s h tng k thut pht trin


nng nghip nng thn nn tng trng bnh qun nm 2004 2006 t
12,43%, c cu kinh t c chuyn dch theo hng tch cc, t trng nng
nghip gim t 7,83% nm 2004 xung cn 6,81% nm 2006; i sng, vt
cht v tinh thn ca ngi lao ng nng thn c nng ln, hng nm to
vic lm cho khong gn 1.000 lao ng nng thn trong cc lnh vc.
Thnh ph Thi Nguyn ch o Trung tm dch v vic lm thng
xuyn ch trng n cng tc o to dy ngh v t vn cho ngi lao
ng nng thn. Ngoi ra, trn a bn thnh ph Thi Nguyn cn c cc
trung tm gii thiu vic lm ca Qun khu I, Lin on Lao ng tnh
Thi Nguynhng nm gn kt vi chnh quyn thnh ph Thi Nguyn
o to, gii thiu vic lm cho hng nghn lao ng trong c lao ng
khu vc nng thn.
2.2.1. Thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn thnh ph
Thi Nguyn
Trong nhng nm qua, bn cnh vic ch trng u t pht trin kinh t
ca thnh ph theo hng cng nghip v dch v nhng y ban nhn dn
(UBND) thnh ph Thi Nguyn vn thng xuyn xy dng chng trnh
gii quyt vic lm cho ngi lao ng nng thn, trong giai on 2004 2006 vi mc tiu: Hng nm to vic lm mi t 300 500 lao ng nng
thn; nng t l s dng thi gian lao ng khu vc nng thn ln 79%; o
to, t vn vic lm v xut khu lao ng t 800 1.000 lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn (Bng 2.5).
2.2.1.1. Thc trng dn s v nng h khu vc nng thn thnh ph
Thi Nguyn

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

57

Dn s nng thn thnh ph Thi Nguyn hin c 64.600 ngi chim


27,09% dn s ton thnh ph, tc tng dn s qua cc nm khng u,

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

58

Bng 2.5: Kt qu to vic lm cho ngi lao ng nng thn TPTN

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

59

Bng 2.6: Tnh hnh nhn khu v lao ng nng thn TPTN

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

60

nm 2005 tng 1,63% so vi nm 2004, nm 2006 tc ny ch dng li


mc tng 0,58% so vi nm 2005, bnh qun tng 1,10%/nm. Trong , s
nhn khu NLN lun chim t trng ln trong c cu dn s nng thn, tuy
nhin li c xu hng gim dn, nm 2004 t 82,39% nm 2004 n gim
cn 81,70% nm 2006. Ngc li nhn khu phi NLN li tng lin tc qua
cc nm 2004 2006, bnh qun tng 3,80%/nm.
S h nng thn cng c mc tng lin tc qua cc nm, nm 2006 tng
292 h so vi nm 2004, bnh qun mi nm tng 1,27% nhng tp trung ch
yu l tng h phi NLN, bnh qun tng 4%/nm, h NLN c mc tng chm,
bnh qun tng 0,39%/nm. (Bng 2.6)
2.2.1.2. Thc trng lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn
Lc lng lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn hin nay kh n
nh, nm 2004 l 33.061 ngi chim 25,05% lc lng lao ng ton thnh
ph, nm 2005 l 33.738 ngi chim 25,18% v n nm 2006 lc lng lao
ng nng thn tng ln 34.347 ngi chim 25,44%, lc lng lao ng
tng bnh qun l 1,93%/nm, tp trung ch yu vo lao ng cng nghip, tiu
th cng nghip, xy dng c bn bnh qun tng 14,80%/nm, lao ng dch
v cng c mc tng kh bnh qun tng 2,98%/nm, trong khi lao ng
NLN lun c xu hng gim dn, bnh qun gim 2,31%/nm (Biu 2.4).
Nh vy, nm 2004 2006, mi nm khu vc nng thn thnh ph
tip nhn thm t 1.400 n 1.600 lao ng. Ngoi ra khu vc ny cn c
hng nghn ngi trn v di tui lao ng c kh nng lm vic v c
nhu cu tm vic lm (Bng 2.7), nu quy i 3 ngi di 15 tui bng 1 lao
ng, 2 ngi trn 60 tui bng 1 lao ng th lc lng lao ng nng thn
c b sung thm hng nm l: 11.593 ngi nm 2004, 11.772 ngi nm

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

61

2005 v 11.740 ngi nm 2006. y chnh l iu kin cho tng trng v


pht trin kinh t - x hi trong tng lai ca thnh ph Thi Nguyn.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

62

Bng 2.7: Tnh hnh dn s nng thn chia theo nhm tui

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

63

Lc lng lao ng ny tng ln khng ch cung cp ngun lc di do cho


ngnh nng nghip v cn cung cp cho c ngnh cng nghip v dch v.
Song, ngun nhn lc tng ln lm cho nhu cu v vic lm cng tng ln, p
lc vic lm cng t ra rt ln cha ng nhiu yu t phc tp, bt li c v
kinh t v x hi. Vn t ra l cn phi c chnh sch pht trin nhn lc
c bit khu vc nng thn ni ang chuyn i c cu kinh t cho ph
hp vi xu th pht trin ca thnh ph.

5,88

27,43

66,69
Nng lm nghip
Cng nghip, tiu th cng nghip, xy dng c bn
Dch v
Biu 2.4: C cu lc lng lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn nm 2006
2.2.1.3. Thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn thnh ph
Thi Nguyn.
Mc d lao ng c vic lm nm sau cao hn nm trc nhng ch tp
trung vo lao ng cng nghip, tiu th cng nghip, xy dng c bn, tng t
21,09% nm 2004 ln 25,38% nm 2006 bnh qun tng 10,92%/nm v lao
ng dch v tng t 13,16% nm 2004 ln 13,18% nm 2006 bnh qun tng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

64

1,18%/nm, vic lm ca lao ng NLN c xu hng gim t 65,75% nm


2004 xung cn 61,44% nm 2006 bnh qun gim 2,28%/nm (Biu 2.5).
70,00

65,75

64,56

61,44

60,00
50,00
40,00
30,00

25,38

22,41

21,09

20,00
13,16

13,03

13,18

10,00
0,00
Nm 2004

N m 2 0 0 5

N m 2 0 0 6

Nng lm nghip
Cng nghip, tiu th cng nghip, xy dng c bn
Dch v

Biu 2.5: T l lao ng nng thn c vic lm


thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
Nguyn nhn t l lao ng nng thn c vic lm hng nm gim l
do thnh ph Thi Nguyn m rng th, pht trin mt s khu cng nghip,
cm cng nghip nn mt phn din tch t canh tc phi chuyn i mc
ch s dng iu lm nh hng ti tnh hnh vic lm ca ngi lao
ng nng thn.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

65

Xut pht t tnh hnh c th ca a phng, nm 2004 2006 Ban ch


o gii quyt vic lm ca thnh ph Thi Nguyn c kin ton hng nm
v i vo hot ng, thng xuyn ch o giao nhim v c th cho cc cp,
cc ngnh, cc on th qun chng, cc t chc chnh tr x hi, cc x
phng phi hp cht ch lm tt cng tc gii quyt vic lm, hon thnh
mc tiu chng trnh ca thnh ph Thi Nguyn ra giai on 2001
2010, trong ch trng thc hin mt s chng trnh nhm to vic lm
cho ngi lao ng nng thn nh: o to ngh cho ngi lao ng nng
thn phi chuyn i mc ch s dng t, hng nm s lao ng c o
to u tng nm 2006 c 18.882 lao ng trong tng s lc lng lao
ng khu vc nng thn l 34.347 ngi c o to ngh, tng 2.495 ngi
so vi nm 2004, bnh qun tng 7,35%/nm; bn cnh , chng trnh xo
i gim ngho cng lun c gn kt cht ch vi vic vay vn gii quyt
vic lm v pht trin kinh t h gia nh. Nhng nm qua, thc hin d n
vay vn 120 c hiu qu, thu ht v to nhiu vic lm cho ngi lao ng
nng thn. Vi 53 d n trong pht trin tiu th cng nghip l 21 d n,
pht trin kinh t h l 32 d n vi s tin l 15,6 t ng to vic lm
trung bnh hng nm cho trn 500 lao ng nng thn. Bnh qun hng nm
c gn 1.000 lt h ngho nng thn, cn ngho c vay vn pht trin
kinh t h xo i gim ngho vi trn 25 t ng, mc vay bnh qun 2,5
triu ng/h, to vic lm cho gn 500 lao ng nng thn.
T nm 2003, thc hin n xut khu lao ng ca tnh Thi Nguyn,
Ban ch o xut khu lao ng c thnh lp t Thnh ph n cc x
phng thc hin n xut khu lao ng. Nm 2004 2006, thnh ph
Thi Nguyn gii thiu 7 n v tuyn lao ng do S Lao ng Thng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

66

binh X hi gii thiu v cc x phng ca thnh ph trong c bit


quan tm ti khu vc nng thn, t chc m hi ngh tuyn truyn t vn v
cng tc xut khu lao ng, kt qu c 812 ngi i xut khu lao ng ch
yu l i i Loan v Malayxia.
Do vy, vn t ra cho thnh ph Thi Nguyn l cn ch trng nng
cao hiu qu s dng lc lng lao ng tng thm ny bng cch o to
nng cao cht lng, p dng cc cng ngh v k thut mi nng cao

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

67

Bng 2.8: Tnh hnh lao ng nng thn chia theo vn ho

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

68

nng sut lao ng, t chc cc lp dy ngh cho lao ng nng thn, pht
trin cc ngh tiu th cng nghip truyn thng ca tng a phng. ng
thi, thnh ph Thi Nguyn cng cn c nh hng c th v vic tip nhn
lao ng t cc a phng khc, c bit l lao ng c k nng, phc v
cho pht trin cng nghip v dch v trong tng lai bi y l mt xu th tt
yu i vi cc th.
2.2.1.4. Cht lng ngun lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn
Cht lng ngun lao ng nng thn l mt ch tiu tng hp phn nh
nhiu yu t nh: trnh vn ha, trnh k thut, tay ngh, th trng sc
khe ca ngi lao ng
* Trnh vn ha
Nhn chung trnh vn ho ca ngi lao ng nng thn thnh ph
Thi Nguyn ngy cng c nng cao (Bng 2.8), t l ngi cha bit ch
gim mnh qua cc nm 2004 2006, nm 2006 gim 65 ngi m ch
so vi nm 2004, bnh qun mi nm gim 13,2%; tng t t l ngi cha
tt nghip tiu hc cng ngy cng gim, t 4,93% nm 2004 gim xung cn
3,52% nm 2006, bnh qun gim 13,78%/nm. y cng l mt n lc rt
ln ca chnh quyn thnh ph Thi Nguyn trong tin trnh ph cp gio dc.
T l ngi tt nghip trung hc c s (THCS) nm 2006 tng 1,77% so vi
nm 2005, bnh qun tng 2,06%/nm; s ngi tt nghip trung hc ph
thng (THPT) ngy mt tng cao, nm 2006 tng 711 ngi so vi nm 2004
v bnh qun tng 3,97%/nm (Biu 2.6).
* Trnh chuyn mn
khu vc nng thn hu ht l lao ng gin n, vi cng c lao ng
th cng, th s, qu trnh sn xut da ch yu da vo kinh nghim l chnh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

69

li cha gn vi sn xut, vi pht trin kinh t x hi nng thn. y


cng l mt trong nhng nhn t gy cn tr rt ln n vic p dng cc

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

70

tin b khoa hc cng ngh, tng nng sut lao ng v s dng hp l, c


hiu qu ngun lao ng theo hng CNH, HH nng nghip nng thn

51,78

60

51,8

51,64

thnh ph Thi Nguyn.

16,46
0,58
3,52

0,7
4,39

0,8
4,93

20

15,85

16,04

30

10

27,26

26,59

40

27,67

50

0
2004

2005

M ch
Tt nghip tiu hc
Tt nghip THPT

2006
Cha tt nghip tiu hc
Tt nghip THCS

Biu 2.6: T l lao ng nng thn chia theo trnh vn ho


thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
Trnh chuyn mn v tay ngh ca ngi lao ng nng thn thnh
ph Thi Nguyn cng c nng ln qua cc nm 2004 2006 (Bng 2.9)
t l lao ng cha qua o to mc d gim t 50,43% nm 2004 xung
cn 45,03% nm 2006 bnh qun mi nm gim 3,69% nhng t trng lao
ng cha qua o to vn mc cao trn 45%/nm so vi tng s lc lng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

71

lao ng nng thn ton thnh ph; s ngi lao ng qua o ngh v
tng ng hng nm u tng, nm 2006 tng 580 ngi so vi nm 2004

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

72

Bng 2.9: Tnh hnh lao ng theo chuyn mn

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

73

v tng 3,07% so vi nm 2005, bnh qun tng 3,45%/nm. Trnh trung


hc chuyn nghip ca ngi lao ng nng thn c mc tng mnh t
17,45% nm 2004 ln 22,07% nm 2006, bnh qun tng 14,68%/nm; S
lng ngi lao ng c trnh Cao ng, i hc tr ln tuy c tng nhng
vn mc thp, nm 2006 tng 2,55% so vi nm 2005, bnh qun tng
2,21%/nm.
Nu ch xt ring t l lao ng theo trnh chuyn mn th mc
chnh lch gia khu vc thnh th v khu vc nng thn thnh ph Thi
Nguyn cng kh ln v ngy cng tng. Song, khi xt thm v quy m lc
lng lao ng gia hai khu vc ny th mc chnh lch li l rt ln. iu
ny t ra mt yu cu bp bch trong thi gian ti l cc ban, ngnh, chnh
quyn thnh ph Thi Nguyn phi khng ngng t chc cng tc o to
ngh cho lao ng nng thn ni ring v ton thnh ph ni chung khng
ngng nng cao trnh chuyn mn k thut p ng yu cu ca thi k
CNH, HH (Biu 2.7).
Cht lng ngun lao ng khng ch th hin trnh vn ho, trnh
chuyn mn k thut m cn th hin th lc, sc kho ca ngi lao
ng. Th lc ca ngi lao ng nng thn rt hn ch: chiu cao trung bnh
ca lao ng nng thn l 156 cm thp hn chiu cao bnh qun ca lao ng
thnh th l 6 cm. Trng lng trung bnh ca c dn nng thn l 48 kg,
trong khi khu vc thnh th l 50 kg. T l tr em suy dinh dng nng
thn cn kh cao chim khong 50%.
2.2.1.5. Phn b qu thi gian s dng lao ng nng thn thnh ph
Thi Nguyn

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

74

Kh nng to thm vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph


Thi Nguyn hng nm rt hn hp. Thi gian va qua, vic lm nng thn
ph thuc ch yu vo t ai canh tc. Thiu t canh tc, mc no ,
ng ngha vi thiu vic lm ca lao ng nng thn v c bit l lao ng
nng nghip. Din tch t nng nghip bnh qun mt h l 0,645 ha, nhiu h
gia nh kt hp pht trin ngh ph hoc chuyn sang hot ng phi nng

50

45,03

47,22

60

50,43

nghip nhng vn gi li t c giao v ng k l lao ng nng nghip.

22,07
7,14

10

25,77
7,09

7,1

20

20,24

17,45

25,01

30

25,45

40

0
2004

2005

Cha qua o to
Trung hc chuyn nghip

2006
qua o to ngh v tng ng
Cao ng, i hc tr ln

Biu 2.7: T l lao ng nng thn chia theo trnh chuyn mn


thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

75

Tnh trng thiu vic lm hay cn gi l tht nghip b phn, bn tht


nghip l c trng ph bin ca lao ng nng thn. Khu vc nng thn
chim gn 30% lc lng lao ng ton thnh ph, trong thng xuyn c
gn 20% lao ng thiu vic lm, ph bin nht l thiu vic lm mang tnh
thi v ca lao ng NLN.
Nm 2004 - 2006, t l s dng thi gian lao ng ca h gia nh nng
dn cn cha hp l. Phn ln mi ch s dng t 75 79% thi gian lao
ng trong nm (Biu 2.8). Tnh trung bnh mt lao ng nng nghip
thnh ph Thi Nguyn ch s dng t 18 20 ngy trong thng thc hin
ton b cng vic trn din tch mt so t nng nghip c giao trong mt
v. T l thi gian lao ng cha s dng cn kh cao, c bit c a phng
(vng Ty thnh ph) t l thi gian nng nhn cn khong 20 25% thi
gian lm vic trong nm.
80,00
79,00

79,00
78,00

78,00

2004

77,00

2005

76,00
75,00

2006

75,00

74,00
73,00
T l s dng thi gian lao ng nng thn

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

76

Biu 2.8: T l s dng thi gian lao ng nng thn


thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
Nm 2006, khu vc nng thn thnh ph Thi Nguyn vn cn 1.829
ngi thng xuyn thiu vic lm, chim 5,33% lc lng lao ng nng
thn, l cha k n s lao ng trn v di tui lao ng c kh nng lao
ng v mong mun c lao ng. S lao ng thiu vic lm ch yu l n,
chim 26,2% v lao ng tr tui 15 24 tui l 34,03%, t 25 34 tui
l 37,78%, cc a phng c t l ngi lao ng nng thn thiu vic lm
mc cao nh: x Quyt Thng, x Lng Sn, phng Tn Lp, y l nhng
a phng phi chuyn i mc ch s dng mt s lng ln t nng
nghip cho pht trin khu cng nghip, cm cng nghip.
Nhng nm gn y, tnh trng lao ng nng thn thiu vic lm v t
l s dng thi gian lao ng nng thn cha cao tr thnh vn c
thnh ph Thi Nguyn quan tm v l mt trong nhng nguyn nhn dn
n di chuyn lao ng nng thn mang tnh thi v tm kim thm vic
lm v tng thu nhp.
2.2.2. Thc trng pht trin kinh t ca ngi lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn
2.2.3.1. Thc trng sn xut nng lm nghip ca ngi lao ng
nng thn thnh ph Thi Nguyn
Mc d thnh ph Thi Nguyn l trung tm tnh l ca tnh Thi Nguyn
nhng din tch t nng nghip vn chim 49,1% din tch t t nhin. Sn
xut nng nghip c s chuyn bin tch cc c v s lng v cht lng,
sn xut hng ha pht trin, tp qun canh tc, k thut, nng sut, sn lng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

77

c nng dn qua cc nm. Tuy nhin, mt b phn dn sng cc x ca


thnh ph Thi Nguyn, c bit l nhng x phi chuyn i mc ch s dng
t phc v cho qu trnh th ha ca thnh ph cn gp nhiu kh khn.
T thc t , thnh ph Thi Nguyn ra chng trnh pht trin
kinh t nng thn, ch o cc ngnh cc cp tp trung y mnh pht trin
sn xut nng nghip v nng thn, u tin u t xy dng c s vt cht k
thut phc v cho sn xut nng nghip v o to ngh nhm gii quyt vic
lm cho ngi lao ng nng thn.
Bng 2.10: Kt qu sn xut cc ngnh kinh t nng nghip TP

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

78

Vi mc tiu pht trin chung ca thnh ph, ng b thnh ph Thi


Nguyn tp trung ch o chuyn i c cu cy trng, vt nui, tng h s
s dng t nng nghip, p dng cc tin b khoa hc k thut vo sn
xut V vy kt qu sn xut nng nghip trong nhng nm qua nm sau
cao hn nm trc. Tng gi tr sn xut nng nghip nm 2006 t 744.990
triu ng tng 6,67% so vi nm 2005, bnh qun nm 2004 2006 tng
6,18%. Trong ngnh nng nghip l 512.002 triu ng chim 95,69%
tng gi tr sn xut NLN tng bnh qun 3,24%/nm (Bng 2.10).
Do thnh ph Thi Nguyn ang trong qu trnh th ha v thi tit
trong nhng nm gn y khng thun li pht trin cy trng vt nui nn
phn no cng nh hng n sn xut nng nghip. Gi tr sn xut cy
la c tc tng trng khng ng u nm 2005 gim 1,29% so vi nm
2004 nhng sang n nm 2006 li tng 0,85% so vi nm 2005, bnh qun 3
nm gim i 0,22% (Bng 2.11). Gi tr sn xut cy cng nghip ngn ngy
cng tng t nh vy. Gi tr sn xut cy thc phm, cy ch v cy n qu
c xu th tng trng mnh hn do nhng nm gn y kinh t vn i ca
thnh ph c hng pht trin, bc u hnh thnh cc trang tri nh, tp
trung vo cc loi cy c gi tr hng ha nh: Nhn, Vi x Lng Sn, x

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

79

Tch Lng; ch x Tn Cng, x Phc Tru, x Thnh c. Gi tr sn


xut cy cng nghip bnh qun hng nm tng 1,95% trong ch yu l gi
tr sn xut ca ch bp ti tng bnh qun 3,29%/nm.
Trong sn xut nng nghip ca thnh ph th ngnh trng trt l ngnh
sn xut chnh, c vai tr quan trng trong i sng ca ngi nng dn. Nm
2006 gi tr sn xut ngnh trng trt chim 61,83% nhng mc tng bnh
qun ch t 1,67%/nm, ngnh chn nui tuy chim 24,44% nhng li c
mc tng bnh qun 2,06%/nm cn ngnh dch v chim mt t trng thp
hn 13,73% nhng mc tng bnh qun 14,46%/nm (Biu 2.9). thy
r hn pht trin sn xut nng nghip ca thnh ph Thi Nguyn ta i
nghin cu tng ngnh c th.
Bng 2.11

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

80

13,73

24,44
61,83

Trng trt

Chn nui

Dch v

Biu 2.9: C cu gi tr sn xut ngnh nng nghip


thnh ph Thi Nguyn nm 2006
* Trng trt
Tng din tch gieo trng nm 2006 l 9.491 ha tng 120 ha so vi nm
2004, trong tng ch yu l din tch cy ch v cy thc phm (Bng 2.12).
im ni bt nht l din tch cy ch tng kh cao 209 ha, tip l n
cy thc phm tng 206 ha v cy thc phm tng 79 ha so vi nm 2004,

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

81

trong khi iu cn ch l hu ht din tch cy lng thc gim 374 ha.


iu ny l do nm 2006 thc hin ch trng ca tnh, thnh ph tp
trung ch o thc hin chuyn i mc ch s dng t phc v cho vic
m rng th v xy dng cc khu cng nghip nh trn a bn. Bn cnh
, thnh ph cng lun ch trng trong vic chuyn dch c cu cy trng,
n nay bc u khng nh t c hiu qu cao (cy ng, la ma,
rau, u). Nng sut la ma ngy mt tng, nm 2006 tng 3t/ha so vi
nm 2004. Din tch gim, nng sut tng khng ng u nhng v c bn
nm sau cao hn nm trc a sn lng lng thc nm 2006 t
32.038,8 tn gim 1.184,1 tn so vi nm 2004 nhng li tng 1.257,4 tn so
vi nm 2005, do vy lm cho sn lng lng thc bnh qun u ngi
gim nm 2006 l 133,96 kg gim 7,78 kg so vi nm 2004.
Bng 2.12.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

82

Bng 2.13

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

83

Cy thc phm tng lin tc qua cc nm, nm 2006 din tch tng 206
ha so vi nm 2004, nguyn nhn l do thnh ph c ch trng pht trin rau
xanh, b con nng dn hng ng v tch cc tham gia thc hin.
Din tch cy cng nghip c xu hng ngy mt gia tng, ch yu tp
trung vo cy u tng v cy lc.
Ngoi ra, cy n qu cng ng gp vo gi tr sn xut nng nghip
nng thn mt phn ng k, nm 2006 gi tr sn xut cy n qu t
47.165,82 triu ng chim 14,9% trong tng gi tr sn xut ca ngnh trng
trt v chim 9,2% tng gi tr sn xut ca ngnh nng nghip nng thn
thnh ph Thi Nguyn (Bng 2.13).
Trong ngnh trng trt ca thnh ph Thi Nguyn th din tch cy
lng thc vn chim u th ti gn 83%, cn cy thc phm v cy cng
nghip ngn ngy chim mt t l va phi, cy ch tuy din tch c tng
nhng vn chim t l thp (Biu 2.10), iu chng t vic chuyn i
c cu cy trng l mt vic lm khng phi d dng trong thi gian ngn, m
thnh ph Thi Nguyn cn phi xy dng quy hoch c th, di hn trong
qu trnh chuyn i c cu cy trng trn a bn thnh ph.
* Chn nui
Trong nm 2004 2006 n gia sc gia cm trn a bn ton thnh ph
c xu hng pht trin tng i kh, tuy c xut hin mt s dch l mm
long mng, dch gia cm 2006 nhng c ch o dp dch kp thi khng
gy thit hi ln. Nm 2006 thnh ph tip tc c chnh sch pht trin chn
nui, cho ngi ngho vay vn chn nui, nn n nay tng n b ln ti
820 con tng 138 con so vi nm 2004, bnh qun tng 9,66%; s lng gia

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

84

cm cng tng kh, bnh qun tng 16,58%; n tru c 1.586 con tng 66 con
khng ng k so vi nm 2004, bnh qun tng 2,15% (Bng 2.14).

73,87

74,91

80,00

78,81

90,00

70,00
60,00
50,00
40,00

11,90

6,20

12,75

6,04

6,30

5,43
9,82

10,00

5,94

20,00

8,04

30,00

0,00

2004

2005

2006

Cy lng thc (%)

Cy thc phm (%)

Cy cng nghip ngn ngy (%)

Cy cng nghip di ngy (%)

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

85

Biu 2.10: Din tch gieo trng thnh ph Thi Nguyn


nm 2004 2006

Bng 2.14: Kt qu sn xut chn nui

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

86

Ngnh chn nui ca thnh ph Thi Nguyn ngy mt pht trin, nm


sau cao hn nm trc, thnh ph quan tm n chuyn i c cu ngnh
nng nghip, tng dn t trng gi tr sn xut ngnh chn nui trong nng
nghip. Nm 2006 gi tr sn xut ngnh chn nui t 125.111,39 triu ng
tng 2,84% so vi nm 2004 v bnh qun 3 nm tng 2,06% (Biu 2.11).

8.000

7.614

7.526

7.725

7.000
6.000
5.000
4.000
3.000
2.000
1.000

1.520
682

1.564
754

1.586
820

Nm 2004

Nm 2005

Nm 2006

0
Tng n tru (con)
Tng n ln (con)

Tng n b (con)

Biu 2.11: Sn phm chn nui ch yu thnh ph Thi Nguyn


nm 2004 2006

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

87

Trong nhng nm qua, qun trit tinh thn m Ngh quyt i hi ng


b thnh ph a ra l ch trng quan tm pht trin sn xut cng nghip,
dch v nhng sn xut nng nghip cn phi c y mnh to nn tng
vng chc cho pht trin kinh t ca thnh ph, to ra mi iu kin thun
li v vn, vt t k thut, ging, phn bn p dng mt lot cc bin php

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

88

nh chuyn i ma v, cc chng trnh tp hun, hi tho; thc hin nhiu


d n nh: n nh sn xut pht trin ngnh ngh, h tr chn nui t
a nng nghip ca thnh ph ngy mt pht trin. Nhiu cy trng c
gi tr kinh t cao bt u c ch ng trn th trng ngoi tnh nh: Vi,
nhn, ch Sn phm sn xut ra c mt s doanh nghip trn a bn ca
thnh ph Thi Nguyn h tr tiu th mt phn, do gii quyt bt th
trng u ra cho ngi nng dn, kch thch sn xut pht trin, to cng n
vic lm cho ngi lao ng nng thn. Tuy nhin vic bo qun nng sn
cha c tt nn hay b mt gi khi tiu th. Vn ny trong thi gian ti
cn phi c bin php khc phc nh: Bo qun sau thu hoch, bao tiu sn
phm cho ngi nng dn h yn tm pht trin sn xut, n nh vic lm.
Nm 2006 din tch t lm nghip chim 16,93% so vi tng din tch
t t nhin ca thnh ph Thi Nguyn, qua cc nm din tch t lm
nghip ngy cng gim, trung bnh gim 0,14%/nm trong din tch rng
phng h gim 0,37%, nguyn nhn l do cng tc bo v chm sc rng
cha tt, mt b phn ngi dn cha c thc nn xy ra vic khai thc
rng ba bi v nh hng phn no n qu trnh pht trin ca ngnh
nng lm nghip. Mc d din tch rng sn xut c tng cht t nhng thnh
ph Thi Nguyn khng c li th v pht trin rng nn gi tr sn xut ca
ngnh ny cng ch chim mt t trng rt khim tn 4,31% trong tng gi tr
sn xut ngnh nng lm nghip ca thnh ph.
2.2.2.2. Thc trng sn xut cng nghip, tiu th cng nghip v
xy dng c bn ca ngi la
o ng nng thn thnh ph Thi Nguyn
* Tnh hnh sn xut cng nghip, tiu th cng nghip

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

89

Thnh ph Thi Nguyn xc nh pht trin cng nghip, tiu th cng


nghip l bc chun b thc hin CNH, HH t nc ng thi cn l mt
trong nhng ni dung quan trng, lu di trong pht trin kinh t x hi.
Pht trin cng nghip, tiu th cng nghip to ra vic lm, tng thu nhp
cho ngi lao ng nng thn, thu ht lc lng lao ng ang tp trung
trong lnh vc nng nghip. Nhn thc c cng nghip, tiu th cng
nghip c v tr rt quan trng trong pht kinh t ni chung v kinh t nng
thn ni ring ca thnh ph, nn trong nhng nm va qua thnh ph ch
trng quan tm pht trin sn xut cng nghip, tiu th cng nghip khu
vc nng thn, c nhiu c ch chnh sch khuyn khch cc thnh phn kinh
t tham gia pht trin sn xut cng nghip, tiu th cng nghip a phng,
do vy m gi tr sn xut cng nghip nng thn tng bnh qun
17,92%/nm, tiu th cng nghip nng thn tng bnh qun 13,85%/nm
(Bng 2.15).
Cng nghip, tiu th cng nghip nng thn thnh ph ch yu l
cng nghip khai thc v cng nghip ch bin. Mt s sn phm c gi tr
sn xut cao chim t trng ln trong tng gi tr sn xut cng nghip, tiu
th cng nghip nng thn thnh ph Thi Nguyn nh: Khai thc than,
khai thc v cc loi m khc, sn xut giy v cc sn phm bng giy.
Mt s ngnh ngh tiu th cng nghip nng thn c mt hu ht cc x
trong thnh ph nh sn xut vi, ct si, gia cng ch bin g, ch bin
lng thc thc phm. Mt s c s c kh ha mt s khu trong ch bin
g, ch bin thc phm, nng cao cht lng sn phm v nng sut lao ng.
Cng nghip, tiu th cng nghip ngoi quc doanh, a phng sn
xut c mt s mt hng p ng c mt phn nhu cu tiu dng ti ch,

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

90

to cng n vic lm cho ngi lao ng v ng gp i vi ngn sch a


phng. Tuy nhin gi tr sn xut cng nghip, tiu th cng nghip cn
thp, cng ngh cn lc hu, sn xut tiu th cng nghip nh, khng tp
trung, nng sut thp, km hiu qu.
Bng 2.15: Gi tr sn xut CN TTCN XDCB

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

91

Trong thi gian ti thnh ph cn xy dng chin lc huy ng vn u


t pht trin cng nghip nng thn, trn c s m rng cc hnh thc hp tc
lin doanh lin kt. C cc c ch khuyn khch nhm huy ng mnh cc
ngun vn trong dn, trong cc thnh phn kinh t pht trin cng nghip
*nng thn.
* Tnh hnh xy dng c bn
Xy dng c bn nng thn thnh ph Thi Nguyn trong thi gian
va qua tp trung ch yu vo cc cng trnh h tng thit yu nh: in,
nc, trm nhiu ngun vn c u t vo a bn nng thn thnh
ph, cc ngun vn u t c qun l tt, cc cng trnh a vo s dng
pht huy hiu qu phc v dn sinh. Gi tr xy dng c bn nm sau cao hn
nm trc, bnh qun tng 10,21%/nm. Tuy nhin vn chim t trng khim
tn trong tng gi tr sn xut nng nghip ca ton thnh ph, nm 2006 ch
chim 8,66%. Trong nm 2004 2006 thnh ph u t nng cp, ci to,
xy dng cc trc ng giao thng lin x, kin c ha knh mng, n
nay c 25/26 x phng c trng tiu hc v trung hc c s.
2.2.2.3. Thc trng ngnh dch v ca ngi lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn
Cc ngnh thuc khi dch v gi vai tr ngy cng quan trng i vi
s tng trng v pht trin kinh t nng thn thnh ph trong nhng giai
on tip theo. Pht trin sn xut nng nghip i hi dch v nng thn
thnh ph phi pht trin theo v ngc li, dch v pht trin nhanh cng
kch thch v to iu kin thun li cho s pht trin ca sn xut. Cc ngnh
sn xut v dch v nng thn thnh ph Thi Nguyn c mi quan h hu
c vi nhau. Gi tr sn xut khi dch v nng thn c xu hng ngy mt

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

92

tng, nm 2005 gi tr sn xut ngnh dch v t 31.271 triu ng tng


15,48% so vi nm 2004, nm 2006 t 41.842 triu ng tng 33,8% so vi
nm 2005 v tng 54,51% so vi nm 2004, bnh qun nm 2004 2006 tng
24,64% (Biu 2.12). Tuy nhin, nm 2006 gi tr sn xut ngnh dch v
nng thn thnh ph ch chim 5,62% so vi tng gi tr sn xut nng thn
ca ton thnh ph.
45.000

41.842

40.000
35.000

31.271

30.000

27.080

25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
Gi tr sn xut (Tr.ng)
Nm 2004

Nm 2005

Nm 2006

Biu 2.12: Gi tr sn xut ngnh dch v nng thn


thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
2.2.2.4. Thc trng pht trin kinh t h ca ngi lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

93

Kinh t h nng thn thnh ph Thi Nguyn c v tr, vai tr quan


trng, tc ng v nh hng ln trong qu trnh pht trin kinh t nng thn
thnh ph. Kinh t h sn xut ra cc sn phm phc v nhu cu ca gia
nh v x hi, s dng cc ngun lc t ai, lao ng, vn v t liu sn xut,
pht huy mi kh nng sn xut ra ca ci vt cht v gi tr tinh thn, tng
tch lu, lm giu cho gia nh v cho x hi. Pht trin kinh t h nng thn
l mt vn rt quan trng trong qu trnh vn ng v pht trin kinh t
nng thn thnh ph Thi Nguyn v kinh t h l hnh thc t chc kinh t
c s nng thn thnh ph Thi Nguyn. Thng qua cc hot ng sn xut
kinh doanh kinh t nng h th hin r vai tr l mt b phn kinh t quan
trng trong nng thn. Qu trnh pht trin kinh t nng thn thnh ph
Thi Nguyn l s pht trin gia cc ngnh v cc thnh phn kinh t, trong
kinh t h nng thn l nhn t c lc thc y kinh t nng thn pht
trin, kinh t h quyt nh s tn ti v pht trin kinh t nng thn thnh
ph Thi Nguyn. Kinh t h thnh ph Thi Nguyn v ang vn ng
pht trin ngy cng hon thin v hnh thc, quy m, phng thc hot
ng nhm em li hiu qu sn xut kinh doanh cao hn na.
Thc trng kinh t h thnh ph Thi Nguyn cc nm qua: Mc sng
ca ngi dn v thu nhp ca h u tng ln, nm 2006 thu nhp bnh qun
mt ngi l 5 triu ng, tng bnh qun nm 2004 2006 l 11,89%/nm.
Nm 2006 s h ngho theo chun mi quc gia thnh ph Thi
Nguyn l 3.675 h gia nh chim 6,52% tng s h ton thnh ph, trong
tp trung ch yu nng thn vi 2.603 h chim 20,67% tng s h nng
thn, bnh qun s h ngho gim 21,17%/nm (Bng 2.16), nhng h ny
thu nhp bnh qun ch t 200.000 ng 220.000 ng/ngi/thng. S h

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

94

nng thn giu thnh ph chim t l tng i kh, nm 2006 chim


33,11% trong tng s h nng thn bnh qun tng 12,68%/nm. Cc h giu
ch yu l nhng h bit t chc, qun l sn xut, kinh doanh, sn xut
nhng loi cy con c gi tr kinh t cao, pht trin sn xut ngnh ngh v
dch v. H ngho nng thn thnh ph ch yu do thiu kinh nghim lm
n, thiu vn, thiu t sn xut v trnh vn ho thp. V vy thnh ph

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

95

Bng 2.16: Tnh hnh giu ngho

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

96

Thi Nguyn cn phi c gii php v to iu kin gip cc h xo ngho,


khuyn khch lm giu hp php.
* nh hng ca cc nhn t n vic lm v thu nhp ca h
H nng dn l cc n v kinh t c bn nht trong nng thn thnh
ph Thi Nguyn. V vy, to vic lm cho ngi lao ng nng thn l gp
phn nng cao thu nhp cho h, thc hin ti sn xut m rng nng nghip,
nng thn v ci thin i sng ngi nng dn. Phn tch cc nhn t nh
hng ti vic lm ca ngi lao ng trong h, t tm ra cc gii php to
thm vic lm, nng cao t l s dng thi gian lao ng, tng thu nhp cho
h l vn rt cn thit.
2.3. nh gi thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn
2.3.1. nh gi chung
Nm 2004 2006 thc hin Ngh quyt i hi ng b ln th XV ca
thnh ph Thi Nguyn, nhn dn cc dn tc trong thnh ph on kt
pht huy nhng li th, khc phc nhng kh khn, n lc phn u hon
thnh cc ch tiu m i hi ra. Sn xut nng nghip c bc tng trng
kh, nng sut, sn lng ca nhiu loi cy trng vt nui ngy mt tng
cao, sn phm nng nghip ngy cng a dng v c gi tr hng ho. Cng
nghip nng thn tng bc pht trin c v s lng v cht lng. Khu vc
dch v c mc tng trng kh, ngy mt a dng ngnh ngh. Xy dng c
bn tp trung kin thit cc cng trnh h tng thit yu, ci thin ng k b
mt nng thn, cc ngun vn c qun l tt, cc cng trnh a vo s

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

97

dng pht huy hiu qu phc v dn sinh, thc y kinh t nng thn thnh
ph Thi Nguyn pht trin, gp phn to thm vic lm cho lao ng nng
thn, m bo cuc sng v mc sng ngy mt nng cao.
Tuy vy, trong qu trnh gii quyt vic lm cho ngi lao ng nng
thn thnh ph Thi Nguyn cn gp khng t kh khn, tr ngi lm cho
tc tng trng gi tr sn xut cn thp. Chuyn i c cu lao ng cn
chm, nht l trong lao ng cng nghip, lao ng tiu th cng nghip, hn
ch m rng ngnh ngh to vic lm cho ngi lao ng nng thn, din
tch t canh tc mt phn phi chuyn i mc ch s dng. Th trng
hng ho pht trin khng u, cng nghip, tiu th cng nghip nh l, cc
ngnh ngh khng a dng nn thiu cc ngun c s thu ln v n nh. Xy
dng c bn cn mt s vng mc trong t chc gii phng mt bng v
chm tin gii ngn cc ngun vn. T l h ngho cn kh cao, cha c
cc gii php tht c th to vic lm cho ngi lao ng nng thn, nng
cao t l s dng thi gian lao ng khu vc nng thn.
T qu trnh phn tch nhng c im t nhin, c im ngun lao
ng nng thn, thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn cng nh
thc trng pht trin kinh t ca ngi lao ng nng thn thnh ph Thi
Nguyn, c th nh gi kt qu to vic lm cho ngi lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006 thng qua nhng mt t c v
nhng vn hn ch tm ra nhng nguyn nhn cn khc phc trong qu
trnh to vic lm cho ngi lao ng nng thn trong thi gian tip theo
(Bng 2.17).
2.3.2. Nhng mt t c

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

98

Xc nh r gii quyt vic lm l vic cn thit, gii quyt t l ngi


trong tui lao ng khng c vic lm, thiu vic lm xung mc thp
nht, nng t l thi gian s dng lao ng nhn di nng thn gp phn to
ra ngun thu nhp cho x hi v ngi lao ng vo mc tiu Dn giu,
nc mnh[11], trong nhng nm qua cc cp u ng, chnh quyn, cc t
chc chnh tr x hi t thnh ph n x (phng) tp trung lnh o,

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

99

Bng 2.17: Kt qu hiu qu

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

100

ch o hon thnh nhng mc tiu chng trnh gii quyt vic lm cho lao
ng nng thn trong giai on 2004 2006 ra nh: Hng nm bnh
qun gii quyt vic lm mi cho gn 1.000 lao ng nng thn; gim t l
tht nghip xung cn 6,5%; nng t l s dng thi gian lao ng nng
thn ln 79%; dy ngh v t vn vic lm cho gn 1.000 lao ng. C c
nhng kt qu trn trong qu trnh gii quyt vic lm cho ngi lao ng
nng thn l do thnh ph ch trng u t pht trin kinh t nng thn:
- Kinh t bc u pht trin theo hng tng dn t trng cng nghip,
tiu th cng nghip v dch v. Cc sn phm do nng thn thnh ph sn
xut ra hng nm tng ln. Gi tr sn xut nng thn thnh ph nm
2004 2006 tng bnh qun 6,18%.
- Cht lng sn phm hng ha ca tng ngnh sn xut ra ca khu vc
nng thn thnh ph c nng ln.
- C s vt cht k thut phc v sn xut v i sng c tng
cng, nng thn dn c i mi, c bit l nh , phng tin i li,
phng tin nghe nhn, in, ng giao thng, cc cng trnh phc li
Thu nhp ca ngi lao ng nng thn ngy mt tng ln, i sng vt
cht v tinh thn ang dn c ci thin.
- C s vt cht trng hc v cht lng gio dc ton din tng bc
c nng ln. Cng tc chm sc sc khe nhn dn, cng tc dn s, k
hoch ha gia nh, thng tin th thao, pht thanh truyn hnh c nhiu c
gng. Cc i tng chnh sch c quan tm ngy cng tt hn v vt cht
v tinh thn.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

101

- An ninh chnh tr n nh v gi vng, cc loi ti phm c pht hin


v ngn chn kp thi, gp phn pht trin kinh t, cng c h thng chnh tr
cc cp ca ton thnh ph.
2.3.3. Nhng mt hn ch
- Nhn thc ca ngi lao ng nng thn v vic lm cha chuyn i
kp vi nn kinh t th trng. Cha ch ng to vic lm cho mnh trong
mi trng php lut cho php.
- Ban ch o gii quyt vic lm cha nm chc ngun lao ng nng
thn, lc lng lao ng nng thn tng gim trn a bn v thc trng v
lao ng vic lm khu vc nng thn, nht l i vi nhng a phng
ang chuyn i mc ch s dng t nng nghip.
- Chnh quyn a phng cha thc s c nhng gii php tch cc
h tr cho ngi lao ng nng thn trong qu trnh t to vic lm khi t
nng nghip ca h phi chuyn i mc ch s dng.
- Hot ng dy ngh cha ng b, cha p ng c yu cu thc t
ca th trng lao ng. Nhiu chng trnh vic lm trin khai cho ngi lao
ng nng thn cha thit thc, khi p dng vo thc t li khng ph hp v
kh thc hin.
- Thu nhp bnh qun u ngi cn mc thp, cn chnh lch nhiu
gia cc ngnh. Cng nghip, tiu th cng nghip pht trin chm, cng
ngh sn xut cn th s, nng nghip ch yu vn l thun nng, trong sn
xut kinh doanh cn gp nhiu kh khn v vn u t v thiu tip thu cng
ngh mi nn nng sut v cht lng sn phm cn hn ch.
- Pht trin kinh t nng thn cn chm, c cu nng nghip cn chim
t trng ln, trong ni b ngnh nng nghip th chn nui chim t trng nh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

102

mt cn i vi trng trt pht trin cha tng xng vi tim nng v li th


sn c.
- Chn nui vn cn t cung t cp, cha c trang tri ln to ra sn
phm hng ha n nh c sc cnh tranh trn th trng.
- Trong cng ng dn c c s phn ha giu ngho, lao ng d tha
song li thiu lao ng k thut c chuyn mn c o to.
- Cc thnh phn kinh t cha c khai thc trit , cha pht huy ht
cc ngun lc u t v pht trin, nht l ngun lc trong dn.
2.3.4. Nguyn nhn nh hng n vic lm ca ngi lao ng
nng thn thnh ph Thi Nguyn
* V khch quan
Do c th ca thnh ph Thi Nguyn ang trong giai on pht trin
v m rng th nn mt phn din tch t nng nghip phi chuyn i
mc ch s dng lm nh hng ti vic lm ca ngi lao ng nng thn.
* V ch quan
- Ngi lao ng nng thn cn th ng trong qu trnh to vic lm
cho bn thn, trnh vn ho, trnh chuyn mn cn hn ch.
- Ban ch o gii quyt vic lm mt s x (phng) hot ng cha
thng xuyn, cng tc vay vn gii quyt vic lm cho ngi lao ng nng
thn cn ph thc cho cc t chc on th, th tc rm ra, dn n hiu qu
cha cao. Vic hon tr vn vay ca ngi lao ng nng thn cn tn ng
n qu hn ko di, dn n nh hng cho cc d n v chng trnh tip
theo. Bn cnh , mt vi c s x (phng) cn chm tr trong vic trin
khai cc chng trnh d v vay vn h tr vic lm cho ngi lao ng
khu vc nng thn.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

103

- Nng lc ca cn b lm cng tc gii quyt vic lm cn hn ch,


cha nhit tnh li thay i nhiu do hiu qu cng vic cha cao.

Chng III: NH HNG V MT S GII PHP


TO VIC LM CHO NGI LAO NG NNG THN
THNH PH THI NGUYN
3.1. Cc quan im c bn v vn to vic lm cho ngi lao ng
nng thn thnh ph Thi Nguyn
To vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn c
vai tr ht sc quan trng trong pht trin kinh t ca thnh ph ni ring v
ca tnh Thi Nguyn ni chung. Trong nhng nm ti, quan im to vic
lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn l to vic lm
cho ngi lao ng nng thn v c bn da trn ngun lc sn c ti a
phng, tip tc y mnh ton din cng cuc i mi, tp trung khai thc
li th v tim nng ca thnh ph nht l v tr a l, qu t, tim nng du
lch Nhanh chng xy dng c cu kinh t nng thn thch hp trong tng
giai on m bo vic lm cho ngi lao ng nhm ci thin v nng
cao i sng ca nhn dn, gi gn mi trng sinh thi, to s cng bng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

104

trong i sng dn c, gi vng an ninh quc phng v trt t an ton x hi,


c th l:
Mt l, To vic lm cho ngi lao ng nng thn phi gn lin vi
pht trin kinh t x hi chung ca thnh ph Thi Nguyn pht trin
thnh ph Thi Nguyn phi tng xng vi vai tr l Trung tm chnh tr,
kinh t, vn ha, gio dc, khoa hc k thut, y t, du lch, dch v ca tnh
Thi Nguyn v trong vng Trung du min ni Bc B; l mt trong nhng
trung tm cng nghip v gio dc o to ca c nc; l u mi giao
thng quan trng ni cc tnh min ni pha Bc vi cc tnh ng bng Bc
B; c v tr quan trng v an ninh quc phng [17], c ng gp ngy cng
ln vo tng trng ca tnh v vng TDMNBB.
Hai l, To vic lm cho ngi lao ng nng thn phi gn vi vic
nng cp, m rng th v pht trin kt cu h tng vi tm nhn di hn,
hng ti thnh ph vn minh, hin i nhng vn c bn sc ring bit v c
vai tr ngy cng ln trong vic thc y kinh t x hi ca thnh ph cng
nh ca tnh Thi Nguyn, vng TDMNBB
Ba l, To vic lm cho ngi lao ng nng thn trn c s pht trin
kinh t nhiu thnh phn, gii phng v pht huy mi ngun lc nhm to
ng lc pht trin vi tc nhanh, hiu qu v bn vng. Tng bc
chuyn dch v hin i ha c cu kinh t theo hng: Thc y nhanh pht
trin ngnh dch v; pht trin cc ngnh cng nghip c li th ti cc khu
vc nng thn nh: C kh, vt liu xy dng, ch bin lng thc, thc
phm; xy dng mt nn nng nghip a dng; Pht trin nng nghip ca
thnh ph theo hng tp trung u t thm canh theo chiu su, p dng
cng ngh sinh hc, s dng ging cy trng vt nui cho nng sut, cht
lng cao ph hp vi c im l mt ngnh nng nghip ven , t canh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

105

tc hn hp v c xu hng gim dn do qu trnh th ha. Ch trng u


t thm canh cc vng cy cng nghip nh ch, hnh thnh cc vng rau,
hoa, dc liu c gi tr cao gn vi pht trin c s bo qun, ch bin; Pht
trin v nng cao cht lng, hiu qu chn nui gia sc, gia cm; m rng
phng php nui cng nghip quy m ln, tp trung, gn vi ch bin sn
phm; tng t trng ngnh chn nui trong nng nghip.
Bn l, To vic lm cho ngi lao ng nng thn gn pht trin nng
nghip vi du lch sinh thi, bo v ti nguyn t, nc, mi trng sinh thi.
Nm l, To vic lm cho ngi lao ng nng thn trn c s phn b
li c cu lao ng trong cc ngnh kinh t ca thnh ph Thi Nguyn, tng
t trng lao ng phi nng nghip nhm nng cao i sng vt cht v tinh
thn cho ngi dn nng thn. m bo nng dn t trng c cu gi tr sn
xut cng nghip, tiu th cng nghip v dch v, gim dn t trng c cu
gi tr sn xut NLN.
3.2. Nhng cn c, nh hng v mc tiu ch yu to vic lm
cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn trong thi gian ti
3.2.1. Nhng cn c ch yu to vic lm cho ngi lao ng
nng thn thnh ph Thi Nguyn trong thi gian ti
D bo v tnh ton cc cn i ln to vic lm cho ngi lao ng
nng thn thnh ph Thi Nguyn c da t cc cn c sau y:
- Cn c vo thc trng vic lm ca ngi lao ng nng thn thnh
ph Thi Nguyn 3 nm qua [19], [22], [24].
- Cn c vo quy hoch tng th pht trin kinh t x hi tnh Thi
Nguyn n nm 2010 [21]; cc kt qu nghin cu v lao ng vic lm
trong cc ngnh cc lnh vc trn a bn Thnh ph [18], [20], [23], da vo
kh nng t to vic lm ca ngi lao ng nng thn v cc kh nng h tr
ca Trung ng, ca tnh Thi Nguyn v cc t chc khc.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

106

- Da vo s pht trin ca khoa hc cng ngh v kh nng a tin b


khoa hc cng ngh vo sn xut kinh doanh nhm to vic lm cho ngi lao
ng nng thn.
- Da vo th trng tiu th sn phm trong v ngoi nc, trong vng,
trong tnh, nht l kh nng pht trin dch v du lch ca tnh Thi Nguyn
trong nhng nm ti y to vic thm vic lm cho ngi lao ng nng
thn thnh ph Thi Nguyn.
- Kh nng khai thc v s dng tt ngun nhn lc cng nh cc ngun
lc khc ti ch to vic lm cho ngi lao ng nng thn.
- Kh nng pht trin cc ngnh, cc lnh vc nh: NLN, cng nghip,
tiu th cng nghip v dch v.
3.2.2. nh hng to vic lm cho ngi lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn trong thi gian ti
nh hng lu di trong vn to vic lm cho ngi lao ng nng
thn thnh ph Thi Nguyn l m bo cho ngi lao ng n tui lao ng,
c kh nng lao ng, c nhu cu lm vic u c lm vic; thc hin cc
bin php tch cc gip ngi lao ng nng thn cha c vic lm nhanh
chng c vic lm, tng bc gii quyt hp l mi quan h tng trng kinh
t v gii quyt vic lm khu vc nng thn, gp phn thc hin s cng
bng v tin b x hi, ng thi nng cao cht lng lao ng cho nng dn
thng qua cc chng trnh chuyn giao khoa hc k thut gn vi hot ng
o to ngh.
3.2.3. Mc tiu to vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph
Thi Nguyn trong thi gian ti

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

107

Trn c s khai thc mi ngun lc v li th phn u gii quyt vic


lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn vi cc mc tiu
trong thi gian ti l:
- Nng t l s dng thi gian lao ng nng thn ln 85%.
- Hng nm to vic lm cho 800 1.000 lao ng nng thn thng qua
cc hnh thc nh: vay vn gii quyt vic lm, xut khu lao ng v o to
ngh, gii thiu lao ng nng thn cho cc khu cng nghip trong v ngoi
thnh ph
- Thu nhp bnh qun u ngi/nm t t 6 triu ng tr ln.
- n nm 2010 t l h ngho (theo chun mi) gim xung cn 4,5%
v khong 1% vo nm 2020.
- Pht trin kinh t cc ngnh ngh to thm vic lm cho lao ng
nng thn.
- Gi tr sn xut nng nghip bnh qun tng t 5%/nm.
- Nng cao cht lng lao ng nng thn thng qua cc hnh thc gio
dc o to:
+ Gi vng kt qu t c v ph cp gio dc tiu hc ng tui v
THCS, thc hin chng ph cp gio dc THPT. 100% tr em trong tui
c n trng, 70% phng hc cc trng ph thng c kin c, 50% s
trng hc t chun quc gia.
+ Cng c trung tm o to, trung tm gio dc thng xuyn hin c,
y mnh hot ng ca Trung tm hc tp cng ng cc c s m
bo xy dng mt x hi hc tp.
- n nh v nng cao i sng ng bo cc dn tc.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

108

- Kt hp cht ch gia pht trin kinh t - x hi vi m bo quc


phng an ninh.
3.3. Mt s gii php nhm to vic lm cho ngi lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn trong thi gian ti
Dn s nng thn thnh ph Thi Nguyn chim gn 1/3 dn s ton
thnh ph, trong thu nhp ca dn c nng thn vn ch yu da vo nng
nghip, din tch t canh tc dn b thu hp do s lm cho tnh trng tha
lao ng, thiu vic lm ngy cng gia tng. Hin nay, khu vc nng thn
thnh ph Thi Nguyn cn nhiu tim nng khai thc rt cn n ngun lc
con ngi. trnh lng ph ngun lao ng v khai thc tim nng, tn dng
ngun ti nguyn thin nhin nng thn, gim sc p v vic lm, tng thi
gian s dng lao ng nng thn thnh ph cn c nhng gii php nht nh
to iu kin ngi lao ng nng thn c vic lm. To vic lm cho
ngi lao ng khng nhng gim lao ng d tha v thi gian nhn ri m
cn to thu nhp cho ngi dn gp phn pht trin kinh t x hi, l iu
kin nng cao mc sng ca dn c v ngi lao ng ng thi n nh,
an ninh chnh tr x hi. to c nhiu ch lm vic cho ngi lao ng
nng thn, thnh ph Thi Nguyn cn c nhng gii php trong giai on
ti, c th l:
3.3.1. Pht trin kinh t nng thn gn vi gii quyt vic lm cho
ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn
3.3.1.1. Vic lm ca ngi lao ng nng thn trong ngnh trng trt
y mnh thm canh tng nng sut cy trng trn qu t hin c.
Thm canh l con ng ng n, l phng thc canh tc tin tin trong

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

109

sn xut nng nghip nhm mc ch tng sn phm trn mt n v din tch


canh tc. i vi cc nc tin tin, qu trnh thm canh ng thi l qu
trnh gii phng lao ng nng nghip, cn i vi thnh ph Thi Nguyn
cng nh nc ta qu trnh thm canh li l qu trnh thu ht lao ng. Thc
t cho thy u t lao ng sng cho thm canh la thnh ph Thi Nguyn
vn ng c hiu qu. Vi c ch khon khon sn phm, ngi lao ng thc
hin phng chm ly cng lm li u t lao ng sng nhiu hn
lm t k, gieo m tt, cy ng k thut, m bo mt , ng thi v, lm
c nhiu ln, ti tiu tt, bn phn tt theo nhu cu sinh trng ca cy la
gp phn tng ng k nng sut v sn lng. c bit i vi cc h
ngho, do vn t, cc khu khc trong quy trnh k thut khng c thc
hin cht ch, nn kh nng tng nng sut la cn rt ln. Nu thc hin cc
khu trn c th tng nng sut la gp 1,5 2 ln (Bng 3.1).
M rng din tch gieo trng l mt trong nhng hng quan trng
to vic lm, tng thm thu nhp cho lao ng nng thn. Tuy nhin mi
vng c iu kin t nhin nht nh, do vy mi a phng trong cc vng
nng thn ca thnh ph cn tng bc b tr li c cu cy trng, c th l:
- Cy lng thc: u t thm canh, s dng cc ging la nng sut,
cht lng cao, p dng cc tin b k thut, cng ngh canh tc hin i
nhm tng nng sut v hiu qu sn xut. Ngoi cy la, pht trin cc loi
cy lng thc khc nh ng, khoai lang, sn ti cc vng t bi.
Bng 3.1: D kin din tch, nng sut, sn lng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

110

- Cy thc phm: M rng din tch gieo trng cc loi rau, u thc
phm, ch trng pht trin nhng loi cy thc phm c gi tr kinh t cao v
cho sn phm hng ha nh: C chua, hnh hoa, khoai ty, t ngt, da chut,
ng bao t v mt s cy lm nguyn liu hng ha cho cng nghip ch bin
v xut khu Hnh thnh cc vng cy thc phm tp trung chuyn canh,
sn xut theo cng ngh cao, hin i, trng trong nh kn, che chn gi,
sng mui. Xy dng vng rau sch trong khu vc ni th ti cc phng
Quang Vinh, phng Tc Duyn, phng Cam Gi
- Cy cng nghip: M rng din tch trng ch c sn Tn Cng v
cc x pha Ty ln 1.420,46 ha, chuyn sang u t sn xut thm canh c
th t gi tr bnh qun 100 150 triu ng/ha; Ci to vn tp trng
cc loi cy n qu c gi tr kinh t cao nh: Cam, mt, bi, Ch trng
cung cp cc loi cy ging cht lng cao cho cc h gia nh. Tng din
tch t cy n qu trn a bn thnh ph vo khong 1.500 ha nm 2010.
- Hoa, cy cnh: Pht trin a dng cc chng loi hoa, kt hp vi cc
trung tm ca tnh v Trung ng, xy dng cc im ng dng cc tin b
k thut, cung cp cc ging hoa, cy cnh c gi tr kinh t cao. Trc mt
tp trung vo mt s cy hoa truyn thng nh: Cc, hng, qut, o; sau
nghin cu trng cc loi cy mi nh: Hoa ng tin Thi Lan, hi
ng, tr, phong lan, a lan Hnh thnh cc vng trng hoa, cy cnh
chuyn canh t gi tr 50 triu ng/ha canh tc tr ln vi cc loi ging
m bo cht lng cc x Tch Lng, x Lng Sn v mt s phng,
x khc. Kt hp trng hoa, cy cnh vi xy dng m hnh lng sinh thi, to
cc im du lch, tham quan thng ngon ngoi thnh.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

111

- Cy lm nghip: Tp trung bo v vn rng hin c, nht l rng phng


h; u t trng cc cy dc liu c gi tr cao; pht trin ti nguyn rng
gn vi du lch sinh thi v bo v cnh quan mi trng.
Bng 3.2: D kin kt qu sn xut cy n qu TPTN

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

112

n nm 2010 din tch gieo trng t 10.631,82 ha, trong cy lng


thc l 7.647,40 ha chim 71,93% tng din tch t gieo trng; cy thc
phm l 883,27 ha chim 8,31%; cy cng nghip ngn ngy l 680,68 ha
6,40%; cy cng nghip di ngy l 1.420,46 ha chim 13,36%.
Gi tr sn xut cy n qu n nm 2010 cn t c: Nhn, vi l
16.241,47 triu ng; Cam, qut, bi l 16.296,29 triu ng; Da l
4.210,33 triu ng; Na 9.163,06 l triu ng; Chui l 5.220,66 triu ng
v mt s cy n qu khc gi tr sn xut cn t n nm 2010 l 6.187,62
triu ng. Nng sut v sn lng cc loi cy trng cng c tng ln
(Bng 3.2).
Nh vy, vic u t lao ng sng cho sn xut nng nghip cng nh
vic ci to ng rung, lm c nhiu ln, bn phn ng k thut tng
khi lng sn phm vn cn tng thm lao ng sng. l bin php
tng thm vic lm, tng thu nhp v ci thin i sng ca nng dn. Xu
hng ny tuy ngc vi quy lut ph bin ca cc nc trong qu trnh a
nng nghip i ln sn xut ln theo hng CNH, HH nhng li ph hp
vi nn nng nghip, nng thn nc ta. V vy, nng thn thnh ph Thi
Nguyn cn c kh nng thm canh tng nng sut lao ng m lao ng d
tha cn ln, ngnh ngh chm pht trin, th xu hng tng chi ph lao ng
sng l hng i c hiu qu cn c nghin cu v vn dng.
Thu nhp ca ngi nng dn cn thp do m rng din tch gieo
trng cn c chnh sch h tr vn sn xut n tiu th sn phm; u t
thy li bo m ngun nc ti tiu; cc chnh sch thch hp v thu nng
nghip v phn phi sn phm c bit l cc khon cho tng v. Nhng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

113

chnh sch ca Nh nc cho h nim tin vo qu trnh sn xut m h phi


u t sc lao ng, thi gian v ngun vn ca bn thn h.
Bng 3.3: D kin kt qu sn xut ngnh chn nui

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

114

3.3.1.2.Vic lm ca ngi lao ng nng thn trong ngnh chn nui


Do kh nng u t ca h nng dn c hn, din tch la v ba khng
tng nn v hn. Do vy pht trin chn nui l bin php quan trng tng
thu nhp v tng thm vic lm cho nng dn. thc hin gii php ny cn
n nh n tru, tng nhanh n b tht, n ln; m bo cung cp ging c
cht lng cao; pht huy hnh thc chn nui gia cm trong h gia nh; tng
nhanh s lng gia sc gia cm hng ha (Bng 3.3).
- n ln: Gi vng tc pht trin n ln, t chc vn ng nhn
dn a vo sn xut cc ging ln siu nc, n ln ni ging cung cp
con ging thng phm cho cc h gia nh. Tng n ln t khong 14.045
con vo nm 2010 v 20.000 con vo nm 2020.
- n b: Trc mt tp trung pht trin n b tht, tin ti nui b sa,
b sinh sn. Phi hp vi trm truyn ging tnh to ra n b lai c cht
lng v hiu qu kinh t cao. Nui th im b sa theo m hnh 5 10 con,
sau nhn ra din rng. Xy dng cc khu chn nui b tp trung cc x. n
nm 2010 tng s n b t khong 1.300 con.
- n tru: Tuyn chn con c c tm vc ln lai to n tru tht c
cht lng cao. n nm 2010 tng n tru t 1.746 con.
- n gia cm: Ch trng pht trin gia cm theo m hnh trang tri nh
(quy m khong 1.000 con), nui cc loi gia cm c cht lng cao nh g
ri, g nng phng, ngan Php m bo an ton v sinh th y v v sinh
thc phm. n nm 2010 tng n gia cm t khong 249.834 con.
Pht trin chn nui, n nm 2010 ngnh chn nui t 140.849,4 triu
ng chim 22,66% trong tng gi tr sn xut ngnh nng nghip (Bng 3.4).
Tng nhanh t l sn phm chn nui qua ch bin cng nghip trn c s
pht trin chn nui gn vi xy dng cc khu git m tp trung, bo m an
ton dch bnh v v sinh thc phm. Pht trin mnh chn nui b tht, b

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

115

sa, ln tht v g cht lng cao p ng nhu cu ngy cng tng ca cc


khu cng nghip, th v phc v du lch.
Bng 3.4: D kin kt qu sn xut ngnh nng nghip TPTN

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

116

3.3.1.3.Vic lm ca ngi lao ng nng thn trong lnh vc cng nghip


ch bin
Vic lm ca ngi lao ng nng thn trong lnh vc cng nghip ch
bin lng thc thc phm, ung theo hng a dng ha:
- Cng nghip ch bin gia sc, gia cm: u t m rng, i mi cng
ngh, nng cng sut ch bin tht ng lnh ln 4.000 tn/nm ca Cng ty
c phn ch bin thc phm nng sn xut khu. Cng ty ny ng vai tr
nng ct trong ch bin tht gia sc, gia cm. Hng ti lin doanh, lin kt
m rng ti cc x trong thnh ph.
- Cng nghip ch bin cc sn phm t go, ng, c: u t cho cc
doanh nghip dn doanh, h gia nh sn xut cc loi sn phm a dng nh:
min, bnh a, bnh a nem, bt cc loi, bnh ko cc loi; u t dy
chuyn sn xut m n lin, ph n lin, cho n lin
- Ch bin cc loi ung: u t xy dng mi nh my sn xut bia
cng sut ln 25 triu lt/nm, u t dy chuyn ng hp, dy chuyn sn
xut ru, nc gii kht cc loi
- Ch bin cc sn phm rau, qu cao cp; bo qun hoa phc v xut khu.
- p dng ng b nhiu bin php, chnh sch khuyn khch u t
pht trin sn xut ngnh tiu th cng nghip, trc ht l ngh th cng m
ngh truyn thng, cc c s ch bin nng sn v hng tiu dng quy m
nh, p ng yu cu ni a v tham gia xut khu. Pht trin mt s ngnh
ngh a bn nng nghip v ngoi thnh, cc c s xay xt, ch bin lng
thc, thc phm, sa cha my mc thit b phc v sn xut nng nghip,
tn dng ngun nguyn liu v ngun nhn cng ti ch, trc tip to cng n
vic lm v tng thu nhp cho dn c.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

117

Ngoi ra, thnh ph Thi Nguyn cn c th to vic lm cho ngi lao


ng nng thn trong lnh vc sn xut vt liu xy dng v dch v nng
nghip nh:
- Di chuyn dn cc c s sn xut vt liu xy dng ra khu vc ngoi
thnh ca Thnh ph lao ng nng thn c c hi tm kim vic lm v
phn ln ngnh sn xut vt liu xy dng l lao ng th cng sn xut gch,
ngi, khai thc v khai thc ct si.
- u t pht trin cc sn phm mi nh p lt cao cp, cu kin b
tng c sn, vt liu chu la nhm thu ht lao ng nng thn c o
to ngh c vic lm.
- u t nng cp h thng dch v k thut nng nghip hin c nhm
nng cao nng lc hot ng ca cc c s, tng cng u t h thng sn
xut ging cy trng, vt nui, h thng ch
3.3.2. iu chnh quy hoch s dng t ai hp l, hiu qu nhm
to vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn
t ai trong nng nghip l t liu sn xut ch yu, c bit khng th
thay th. Vic qun l v s dng tt t ai s gp phn lm m bo vic
lm cho ngi lao ng nng thn, tng thu nhp, n nh kinh t chnh tr v
x hi. Chnh sch t ai ng n c tc dng quyt nh n s thnh cng
ca chnh sch gii quyt vic lm cho ngi lao ng nng thn. V vy i
vi thnh ph Thi Nguyn trong giai on ti cn thit phi iu chnh li
quy hoch s dng t ai vi nh hng to vic lm cho ngi lao ng
nng thn.
Tip tc thc hin vic giao t v cp giy chng nhn quyn s dng
t, to iu kin cho ng bo c t sn xut v n nh i sng.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

118

m bo t c cc mc tiu to vic lm cho ngi lao ng nng


thn trong thi gian ti, mc d din tch t NLN lun c xu hng gim
nhng n nm 2010 quy hoch s dng t phi t c: din tch t nng
nghip 8.013,28 ha, chim 45,25% tng din tch t t nhin ton thnh ph;
t lm nghip 2.863,72 ha chim 16,17%; t chuyn dng 4.477,90 ha

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

119

Bng 3.5: D kin tnh hnh t ai ca Thnh ph

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

120

chim 25,29%; t dn c 1.569,87 ha chim 8,87%; t khc 677,51 ha


chim 3,83% v t cha s dng gim xung cn 105,23 ha chim 0,59%.
Trong din tch t nng nghip th t trng cy hng nm chim t trng
ch yu l 53,38% m phn ln l trng cy lng thc, t ch 1.420,46 ha
chim 17,73%, t vn tp 965,07 ha chim 12,04%, t trng cy lu nm
970,84% chim 12,12%, t c mt nc nui trng thy sn 379,58 ha
chim 4,47% (Bng 3.5).
Chnh sch t ai c lin quan n rung la, mu, trnh canh tc
v hiu qu sn xut, thi gian s dng lao ng. Nu ch giao khon m
bung lng qun l trong vic s hu v s dng t th chn chn chnh sch
t ai s khng phc v ng yu cu n nh sn xut, m bo vic l cho
ngi lao ng v i sng nhn dn. Do trnh sn xut ca ngi lao
ng nng thn cn hn ch, cho nn khi giao quyn s dng t cho h phi
gn lin vi cng tc khuyn nng, khuyn lm, c nh vy mi gip c
ngi lao ng nng thn n nh vic lm, sn xut ng hng v t ai
s c khai thc tt hn.
t ai cn c s dng ht v mi din tch t ai u c b tr
s dng ph hp vi c im kinh t - k thut ca tng loi t va nng
cao nng sut cy trng vt nui v va gi gn bo v ph ca t.
3.3.3. Chuyn dch c cu lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn
nhm s dng hp l v hiu qu
Theo tnh ton, d kin dn s nng thn thnh ph Thi Nguyn n
nm 2010 c khong 67.575 ngi, trong dn s NLN l 54.229 ngi
chim 80,25% bnh qun tng 1,14%/nm. Giai on 2007 2010 s ngi
bc vo tui lao ng tip tc tng mc cao, bnh qun trn 1.400 1.600

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

121

ngi mi nm do vy vic lm tr thnh p lc ln nng thn thnh ph


Thi Nguyn (Bng 3.6). Nhu cu lao ng nng nghip s ngy cng gim

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

122

Bng 3.6: tnh hnh nhn khu v lao ng nng thn

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

123

do din tch t nng nghip ngy cng b thu hp; do yu cu ca ng dng


tin b khoa hc k thut, a c gii ha vo sn xut nng nghip tng
nng sut, tng sn phm hng ha v nng cao sc cnh tranh ca sn phm
nng nghip nn y mnh chuyn dch c cu theo hng t trng cng
nghip v dch v, gim t trng nng nghip khng nhng gii quyt vn
vic lm trc mt m cn thc hin chin lc CNH, HH nng nghip
nng thn ni ring v CNH, HH thnh ph ni chung.
to vic lm theo hng chuyn dch c cu lao ng nng thn cn
tin hnh cc gii php sau:
3.3.3.1. y nhanh chuyn dch c cu lao ng ph hp vi c cu
kinh t, c cu ngnh ngh nng thn theo hng gim t trng nng
nghip, tng dn t trng cng nghip, tiu th cng nghip v dch v
Trc ht, cn y nhanh qu trnh chuyn dch c cu lao ng so cho
ph hp vi chuyn dch c cu kinh t trong lnh vc NLN theo hng a
canh, a dng ha vt nui cy trng. Hnh thnh nn nng nghip hng ha
ln, trn c s in kh ha, c gii ha nng nghip, nng thn; a nhanh
tin b khoa hc cng ngh vo sn xut nng nghip gp phn tng nng
sut lao ng, nng cao cht lng v sc cnh tranh ca sn phm. Cn quy
hoch cc vng chuyn canh, thc hin chuyn i c cu cy trng vt nui
cho ph hp vi li th ca tng a phng. Pht trin cng nghip, tiu th
cng nghip v dch v nng thn vi phng chm a cng nghip gn vi
cc vng nguyn liu, vi th trng nng thn, to s lin kt gn b gia
cng nghip vi nng nghip v thu ht lao ng d tha trong nng thn.
Trc mt cn tp trung pht trin ngnh cng nghip ch bin s dng
nguyn liu ti ch nh: ch, rau qu; cc ngnh cng nghip s dng nhiu
lao ng nh sn xut vt liu xy dng, th cng m ngh, c in nng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

124

thn, dt may khi phc cc lng ngh truyn thng, pht trin cc lng
ngh mi. Pht trin cc ngnh dch v.
Bng 3.7: D kin kt qu kinh t nng thn ca thnh ph Thi Nguyn

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

125

n nm 2010 c cu gi tr sn xut cc ngnh kinh t ca lao ng


nng thn thnh ph Thi Nguyn phi t c: NLN l 612.440 triu
ng chim 63,18% trong tng gi tr sn xut kinh t nng thn; cng
nghip, tiu th cng nghip v xy dng c bn t 255.934 triu ng
chim 26,40%; dch v t 100.982 triu ng chim 10,42% (Bng 3.7).
3.3.3.2. Nng cao cht lng lao ng nng thn
i vi lao ng trong lnh vc NLN cn m rng v a dng ha cc
loi hnh o to ngn hn, kt hp o to vi khuyn nng, khuyn lm, xy
dng mng li o to vi tng a phng nhm gn o to vi s dng,
nng cao hiu qu s dng lao ng nng nghip. i vi nhng lao ng
khng c nhu cu s dng trong nng nghip cn phi c o to tng
c hi c vic lm trong cc lnh vc phi nng nghip ti a bn nng thn.
Theo hng ny cn sm tin hnh quy hoch mng li cc c s dy ngh
trn a bn nng thn. i mi chng trnh, ni dung v phng php o
to ph hp vi i tng c o to. Pht trin cc hnh thc o to ngn
ngy ti c s, tng ngun lc u t, pht trin o to ngh cho nng thn.
M rng cc hnh thc xut khu lao ng nng thn tham gia vo cc
chng xut khu lao ng.
n nm 2010, v c bn s lao ng c vic lm thng xuyn t
33.946 ngi chim 91,24% tng s lc lng lao ng hin c; lao ng
qua o to t 26.248 ngi chim 70,55% tng s lc lng lao ng hin
c; t l s dng thi gian lao ng nng thn t t 85% tr ln; s lao
ng nng thn c to vic lm mi 420 ngi; gii thiu vic lm cho
ngi lao ng nng thn t 146 ngi, o to ngh cho ngi lao ng
nng thn 508 ngi v xut khu lao ng nng thn 220 ngi (Bng 3.8).

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

126

Bn cnh , thnh ph Thi Nguyn cn tip tc pht trin nn kinh t


nhiu thnh phn, a dng ha cc hnh thc t chc sn xut kinh doanh

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

127

Bng 3.8: D kin tnh hnh to vic lm cho ngi lao ng nng
thn

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

128

trong nng nghip, nng thn nhm tng cng ngun lc cho pht trin kinh
t v to vic lm cho ngi lao ng nng thn trong thi gian ti. y l
hnh thc to vic lm v x hi ha gii quyt vic lm da trn cc quan h
kinh t th trng, nhm khai thc tt hn tim nng ca cc a phng,
hng i ti pht trin a dng sn phm hng ha nng thn. Hin nay trn
a bn nng thn thnh ph Thi Nguyn ng thi tn ti cc loi hnh kinh
t Nh nc, kinh t tp th, kinh t t nhn v kinh t h gia nh. Trong
nhng nm gn y, trong khi kh nng to vic lm v duy tr vic lm ca
kinh t tp th ngy cng gim th kinh t h gia nh v kinh t t nhn t ra
c nhiu u vit trong to vic lm v tng thu nhp cho ngi lao ng.
Trong nhng nm qua ngun lc u t cho nng nghip, nng thn
thnh ph Thi Nguyn cha tng xng tim nng, cn tng cng u t
pht trin kinh t v kh nng to vic lm. Vic u t cho ngnh ngh v
dch v nng nghip, nng thn c bit l cc doanh nghip vi quy m va
v nh cha c quan tm ng mc c v ch trng v gii php nn cha
to c nhng tin vt cht cn thit cho s chuyn dch c cu. thc
y nng nghip v nng thn pht trin trong thi gian ti cn c s u t
ca Nh nc, thay i mi trng v iu kin thu ht ngun vn trong
v ngoi tnh u t pht trin ngnh ngh trn a bn nng thn thnh ph
Thi Nguyn.
3.3.4. Thc hin hiu qu chng trnh quc gia v vic lm
Nhng chng trnh gii quyt vic lm c ngha c bit vi din u
t rng v quy m nhim v ngy cng ln, chnh v vy thc hin tt cc
chng trnh ny trong thi gian ti cn c s n lc ca cc cp, cc ngnh,
cc a phng. Chnh quyn thnh ph Thi Nguyn cn phi tng cng
cng tc kim tra, gim st hn na. C nh vy mi pht huy c hiu qu

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

129

ca chng trnh v i nhanh vo cuc sng to ra s h hi, tin tng ca nhn


dn cc dn tc vo ng li ch trng, chnh sch ca ng v Nh nc.
Thc hin hiu qu chng trnh xa i gim ngho gn vi to vic
lm cho ngi lao ng nng thn. Chng trnh ny huy ng ngun vn
kh ln vi mc tiu v vic lm, phn u gii quyt vic lm cho 1.000
1.500 lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn; gim t l tht nghip
khu vc thnh th xung cn 6,5%; nng t l s dng thi gian lao ng
nng thn ln 85% vo nm 2010.
Thc hin ng b cc hot ng h tr trc tip trong qu trnh to vic
lm cho ngi lao ng nng thn. Cc hot ng h tr trc tip ca cc
chng trnh s t chc dy ngh gn vi vic lm cho 500 ngi, lm tt
cng tc phi hp vi Ngn hng chnh sch cho vay vn h tr gii quyt
vic lm cho 200 300 ngi thng qua Qu quc gia H tr vic lm. T
chc cho ngi tht nghip, ngi thiu vic lm ng k tm vic lm ti cc
trung tm dch v vic lm trn a bn thnh ph Thi Nguyn.
3.3.5. Tng cng xut khu lao ng nng thn thnh ph
Thi Nguyn
a ngi lao ng i lm vic c thi hn nc ngoi (gi tt l xut
khu lao ng) l mt ch trng c tnh chin lc quan trng ca ng v
Nh nc. Xut khu lao ng l c hi c thm vic lm, thu nhp cao
cho ngi lao ng trong c mt b phn l lao ng nng thn. Song coi
xut khu lao ng l mt gii php thit thc to vic lm cho ngi lao
ng cn phi khc phc nhng hn ch trong cng tc t chc qun l lao
ng, cng tc nghin cu th trng lao ng

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

130

- y mnh cng tc o to ngun lao ng cho xut khu. Mc ch


ca cng tc ny trang b cho ngi hc vng vng cc kin thc v chuyn
mn, hiu bit v quan h ch th trong nn kinh t th trng ng thi nng
cao trnh vn ha, sc khe, thc t chc k lut v mt s vn khc,
t m bo cht lng lao ng xut khu.
- Phi hp tt vi cc doanh nghip v lm tt cng tc tuyn chn lao
ng. Xut khu lao ng khc vi xut khu hng ha, vic xut khu lao
ng cn thng qua cc doanh nghip c iu kin cn thit v c php
xut khu. m bo cht lng lao ng xut khu cn lm tt cng tc
tuyn chn nh: Thanh tra, kim tra v cng khai cng b cc thng tin cn
thit ngi i xut khu lao ng hiu r quyn li, trch nhim v yu
cu. Sau o to bi dng p ng nhng yu cu . Quy trnh tuyn
chn cn cht ch, nghim minh va trnh c tiu cc, va chn c
ngi c iu kin cn thit v chuyn mn tay ngh, sc khe, ngoi ng.
- Tch cc khai thc th trng lao ng mi, gi vng th trng lao
ng c. lm tt vic ny cn c s u thch ng v thi gian v tin
vn nhm thu thp thng tin v s lng, cht lng v c cu lao ng cc
nc yu cu trnh ri ro ca th trng lao ng mi khai thc v nng
cao hiu qu ca th trng lao ng c.
- Tng cng cng tc qun l lao ng nc ngoi. Vic qun l ny
nhm khc phc nhng ri ro nc nhn lao ng; kp thi gii quyt cc
tranh chp gia ngi lao ng v ch doanh nghip.
- Ci tin cng tc ti chnh v thng tin v xut khu lao ng. C ch
ti chnh thch hp trong xut khu lao ng nhm to iu kin thun li v
khuyn khch mi ngi i xut khu lao ng. Gip ngi lao ng nht

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

131

l i vi lao ng thuc din chnh sch, lao ng nng thn c hon cnh
ngho kh trong vic vay tin t cc v tin ng gp c lin quan n
xut khu lao ng. ng thi lm tt cng tc thng tin tuyn truyn trong
nhn dn ngi lao ng bit c cc doanh nghip c php xut khu
lao ng trnh b la v hn ch n mc thp nht cc ri ro thng gp.
Xut khu lao ng l mt gii php to vic lm cho ngi lao ng, l
chin lc ca ng v Nh nc v vy khng nhng Nh nc to iu kin
cho ngi lao ng i xut khu lao ng m bn thn ngi lao ng cng
phi n lc duy tr vic lm, em li thu nhp cho bn thn v cho t nc.
Vi nhng ngi nng dn nng thn, h ch c th to vic lm vi
s vn so vi thu nhp thnh th c th ni l rt nh. Do vy, cc gii php
to vic lm thng tp trung vo pha chnh quyn thnh ph Thi Nguyn.
to c nhiu ch lm vic cho ngi lao ng nng thn, chnh quyn
thnh ph Thi Nguyn phi c cc chng trnh, d n to vic lm vi quy
m ln. cc d n c tin hnh c hiu qu, thnh ph Thi Nguyn
cng cn c cc chnh sch c th v vn, thu, chnh sch chuyn gia cng
ngh v ngun lc, chnh sch khuyn nng, chnh sch u i, chnh sch v
tiu th sn phm to iu kin cho ngi lao ng tch cc hng ng,
trong thi gian ti mi nm d kin xut khu t 190 200 lao ng nng
thn thnh ph Thi Nguyn.
Ngoi nhng gii php nu trn, vic tip tc thc hin cc bin php
sinh c k hoch nhm hn ch sc p v dn s v lao ng tng thm
mi nm, gim nhanh tc tng t nhin dn s vn l phng hng c
bn v lu di gii quyt vic lm cho ngi lao ng, nng cao mc sng
dn c ni chung v khu vc nng thn ni ring.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

132

3.3.6. Hot ng gin tip v trc tip to vic lm cho ngi lao ng
nng thn Thnh ph Thi Nguyn
Ngoi cc gii php nu trn, thnh ph Thi Nguyn cn quan tm tha
ng n cc vn sau:
- Vic u t xy dng v pht trin c s h tng kinh t - x hi cho
nng thn c bit l thy li, giao thng, in nc sinh hot, thng tin lin
lc, trng hc v trm x to iu kin thun li cho ngi lao ng nng
thn trong vic pht trin sn xut hng ha.
- Tng cng hot ng dch v vic lm c bit l dch v t vn la
chn hc ngh, hnh thc v ni hc; t vn php lut lin quan n vic lm;
cung cp thng tin v th trng lao ng.
- u t o to ngh cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi
Nguyn di hnh thc di hn, ngn hn, chnh quy, o to ti cc c s sn
xut kinh doanh, o to km cp trong sn xut, o to ti cc trung tm
dy ngh ca thnh ph, cc ngnh sn xut kinh doanh, o to theo hp
ng, theo a ch.
- y mnh cng tc thng tin, tuyn truyn. Thng xuyn a ra cc
chng trnh gio dc o to; ph bin cho ngi dn v thc hin khuyn
nong, khuyn lm; nhng b quyt lm tt cng tc vic nh nng, cc m
hnh kinh t h, kinh t trang tri thng qua i pht thanh, truyn hnh, bo ch.
3.3.7. Thc hin tt chnh sch pht trin ngun nhn lc
Trong cc yu t ca s pht trin nhanh, bn vng ca nn kinh t th
ngun lc con ngi l yu t c bn nht. Ngun nhn lc va l ngi sng
to va l ngi s dng cc phng tin phn phi cng ngh t li ch
kinh t cao nht. Ngun nhn lc cn c s dng c hiu qu, ng thi phi

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

133

c i ng tha ng. Do vy, chnh sch pht trin ngun nhn lc c tm


quan trng trong chin lc pht trin kinh t ca thnh ph Thi Nguyn.
- Chnh sch u t cho o to nhn lc: Trc thc trng ngun lao
ng nng thn thnh ph Thi Nguyn di do nhng cht lng cha cao
hn ch rt ln n vic lm v s pht trin nng nghip nng thn theo
hng CNH, HH. Tuy nhin, nng cao cht lng ngun nhn lc nng
thn thnh ph Thi Nguyn cn c s quan tm ng mc ca Nh nc v
chnh quyn thnh ph Thi Nguyn. C th ni u t cho gio dc o to l
u t trc tip, c bn v lu di cho s pht trin ca thnh ph Thi Nguyn
v l hng u t c li nht. So vi cc hot ng khc, cc c s o to
nhn lc (cc trng lp cng lp, bn cng, dn lp) u c Nh nc u
i hn th hin qua nhng chnh sch ti tr nh trng, h tr gio vin v
vt cht v tinh thn.
- Chnh sch gii quyt vic lm cho ngi lao ng: T ch coi gii
quyt vic lm l trch nhim hon ton ph thuc nng nghip v ch khi lm
vic trong c quan Nh nc mi coi l c vic lm chuyn sang nhn thc
mi, ngi lao ng nng thn ch ng tm vic lm cho mnh, cng vi s
ch ng ca mi ngi dn, chnh quyn thnh ph Thi Nguyn cng cn
quan tm n vn gii quyt vic lm cho ngi lao ng nng thn trn c
s pht trin nn kinh t nhiu thnh phn, huy ng cc on th, cc t chc
x hi cng tham gia vo cc chng trnh gii quyt vic lm.
thc hin tt chnh sch gii quyt vic lm cho ngi lao ng nng
thn thnh ph Thi Nguyn cn lm tt cng tc vn ng ngi lao ng
nng thn tch cc tham gia vo chng trnh ca cn b a phng, gim

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

134

bt khu trung gian trnh hin tng tht thot vn ng thi c b phn
gim st cc cng trnh thi cng xy dng c s h tng cc a phng.
- Chnh sch s dng ngun nhn lc: S dng ngun nhn lc nng
thn thnh ph Thi Nguyn cn m bo nguyn tc s dng y , khai
thc ti a tim nng sc lao ng, i ng tha ng theo gi tr lao ng
c sng to ra ng thi to iu kin c chnh sch ng pht huy cao
tnh t do sng to ca con ngi, nht l lao ng cht xm. Bi ngun lc
con ngi nng thn thnh ph Thi Nguyn ch c th pht huy tc dng
khi c quan tm y , ng mc, c lao ng trong mi trng lnh
mnh, dn ch v cng bng. Khi h s lm vic ht mnh vi nhim v
thc hin CNH, HH thnh ng lc ca bn thn, gp phn a thnh ph
Thi Nguyn cng t nc thc hin thng li s nghip CNH, HH.

KT LUN V KIN NGH


1. Kt lun
Lao ng l ngun lc v cng qu bu ca mi quc gia, t nc pht
trin cn phi c ngun nhn lc di do, cht lng cao, ngun nhn lc l
li th cnh tranh ln. Thc o nh gi ngi lao ng chnh l vic lm
ca h, lao ng, vic lm l quyn c bn ca mi ngi. Hng nm, ngun
lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn vn tng ln ng k trc s
pht trin ca thnh ph song cht lng lao ng cn thp gy sc p v
vic lm. V vy, to vic lm cho ngi lao ng nng thn l mc tiu v
nhim v ca ng b v nhn dn thnh ph Thi Nguyn.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

135

To vic lm cho ngi lao ng nng thn trnh c tnh trng thiu
vic lm, pht huy c li th, tim nng ca thnh ph Thi Nguyn, gim
bt t nn x hi, l mt trong nhng tiu ch m bo nh hng x hi ch
ngha, l chnh sch x hi c bn gp phn m bo nng cao i sng cho
ngi dn, n nh v pht trin kinh t - x hi ca thnh ph Thi Nguyn.
Qua nghin cu thc trng v mt s gii php nhm to vic lm cho
ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn, ti rt ra mt s kt lun
nh sau:
Nm 2004 - 2006, din tch t nng nghip gim do phi chuyn i
mc ch s dng lm nh hng ti vic lm ca ngi lao ng nng thn.
c s quan tm, ch o ca cc cp cc ngnh cng s n lc ca bn thn
ngi lao ng nng thn, trong nhng nm qua thnh ph Thi Nguyn
to thm gn 1.000 vic lm cho ngi lao ng nng thn thng qua cc
chng trnh, nng thi gian s dng ca ngi lao ng nng thn. i sng
vt cht tinh thn ca nng dn ngy cng c ci thin, mt b phn c
nng cao, gp phn vo qu trnh pht trin kinh t nng thn.
- Gi tr sn xut kinh t ca ngi lao ng nng thn thnh ph Thi
Nguyn trong giai on va qua tng bnh qun 6,18%/nm trong tng
mnh nht l lnh vc dch v 24,64%/nm, tip theo l lnh vc cng nghip,
tiu th cng nghip v xy dng c bn tng bnh qun 12,72%/nm, lnh
vc NLN c mc tng bnh qun chm hn 3,40%/nm nhng lun chim t
trng cao trong ngnh kinh t ca ngi lao ng nng thn thnh ph Thi
Nguyn trn 70%. Gi tr sn xut t 11,53 triu ng/ngi, tng bnh qun
5,03%/nm, bnh qun sn lng lng thc t 500 kg/ngi v gim
2,67%/nm.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

136

- Nm 2006 t l thi gian s dng lao ng nng thn thnh ph Thi


Nguyn tng ln 79%, s lao ng c vic lm tng 688 ngi so vi nm
2004, bn cnh cn c gn 500 lao ng nng thn c to vic lm
thng qua cc chng trnh d n vay vn pht trin kinh t, xut khu lao
ng t l h ngho ca thnh ph cn cao 6,52% trong khu vc nng
thn chim 70,83% tng s h ngho thnh ph Thi Nguyn.
Bn cnh nhng kt qu t c, thnh ph Thi Nguyn cng cn
gp mt s kh khn, hn ch tng mt trong lnh vc cng tc. Gii quyt
vic lm cho ngi lao ng tuy gn vi pht trin kinh t - x hi song
cha thc s bn vng v khng ng u gia cc a phng.
V vy, trong thi gian ti thnh ph Thi Nguyn cn thc hin ng b
cc gii php to vic lm cho ngi lao ng nng thn t hiu qu nh:
Pht trin kinh t nng thn gn vi gii quyt vic lm cho ngi lao ng
nng thn; iu chnh quy hoch t ai hp l s dng hiu qu lao ng
nng thn; chuyn dch c cu lao ng nng thn; thc hin hiu qu
chng trnh quc gia v vic lm; tng cng xut khu lao ng nng thn;
trin khai tt cc hot ng gin tip, trc tip to vic lm cho ngi lao
ng nng thn v thc hin tt cc chnh sch pht trin ngun nhn lc.
2. Kin ngh
t c cc mc tiu to vic lm cho ngi lao ng nng thn
Thnh ph Thi Nguyn trong thi gian ti nh trn, ti c mt s kin ngh:
* Vi cp Trung ng
- iu chnh chnh sch khuyn khch u t ca nhng t nhn trong v
ngoi nc vo lnh vc nng nghip, cc ngnh sn xut v dch v cc
vng nng thn, nht l cc doanh nghip va v nh.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

137

- H tr v hng dn cc doanh nghip m rng th trng xut khu


nng sn; phi hp vi cc a phng t chc cc hot ng xc tin thng
mi hng dn cc doanh nghip ng k v bo v thng hiu hng ha.
* i vi thnh ph v tnh
- Cn pht trin mnh hn na h thng tn dng khc phc s thiu
ht v vn sn xut cho cc h nng dn cng nh cc n v kinh t khc.
- y mnh cng tc khuyn nng v kh nng p dng cc tin b khoa
hc k thut, kh nng s dng ti nguyn hp l v hiu qu hn.
- Thng xuyn t chc cc hi ch vic lm, o to v t vn cho
ngi lao ng c bit l lao ng nng thn; phi hp cc c quan, n v,
t chc h tr v t vn xut khu lao ng.
- H tr kinh ph o to ngh cho nhng h nng nghip phi chuyn
i mc ch s dng t.
- Quy hoch chi tit, c th v m bo thi gian i vi nhng a
phng pht trin cc khu cng nghip, cm cng nghip ngi lao ng
c iu kin v thi gian c tham gia o to ngh.
* i vi ngi lao ng nng thn
- Tch cc hc tp kin thc vn ha, chuyn mn, tng cng theo di
cc phng tin thng tin i chng nng cao hiu bit nhm vn dng vo
vic lm ca mnh.
- nh gi cc ngun lc ca h s dng hp l t hiu qu cao nht.
- Ch ng trong qu trnh tm kim vic lm.
- Mnh dn vay vn nng cao kh nng u t p dng cc k thut mi.

DANH MC TI LIU THAM KHO


1

Ban ch o iu tra lao ng - vic lm tnh Thi Nguyn (2004), Thc


trng lao ng - vic lm tnh Thi Nguyn, tnh Thi Nguyn.

Ban ch o iu tra lao ng - vic lm tnh Thi Nguyn (2005), Thc

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

138

trng lao ng - vic lm tnh Thi Nguyn, tnh Thi Nguyn.


3

Ban ch o iu tra lao ng - vic lm tnh Thi Nguyn (2006), Thc


trng lao ng - vic lm tnh Thi Nguyn, tnh Thi Nguyn.

B Gio dc v o to (2006), Ch ngha x hi khoa hc, Quang


Trung, H Ni.

B Gio dc v o to (2006), Kinh t chnh tr, Quang Trung, H Ni.

Cc khuyn nng v khuyn lm (2003), Quy nh tm thi nh mc


chng trnh khuyn nng, H Ni.

i hc Kinh t quc dn (2002), Gio trnh Kinh t Lao ng, NXB


Thng k, H Ni.

i hc Kinh t quc dn (2002), Gio trnh Qun tr nhn lc, NXB


Thng k, H Ni.

i hc Kinh t quc dn (2002), Gio trnh Thng k Lao ng, NXB


Thng k, H Ni.

10 ng b thnh ph Thi Nguyn (2005), Vn kin i hi i biu ng


b thnh ph Thi Nguyn ln th XV (nhim k 2005 - 2010), Nh in
Bo Thi Nguyn.
11 ng b tnh Thi Nguyn (2005), Vn kin i hi i biu ng b tnh
Thi Nguyn ln th XVII (nhim k 2005 - 2010), Nh in Bo Thi Nguyn.
12 Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn (2004), S liu thng k, Phng
Thng k thnh ph Thi Nguyn.
13 Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn (2005), S liu thng k, Phng
Thng k thnh ph Thi Nguyn.
14 Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn (2006), S liu thng k, Phng
Thng k thnh ph Thi Nguyn.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

139

15 Quc hi nc Cng ha XHCN Vit Nam (2006), B lut lao ng v


lut sa i, b sung mt s iu ca B lut lao ng, NXB T php,
H Ni.
16 S NN v PTNT tnh Thi Nguyn (2003), Quy nh tm thi nh mc
KTKT sn xut cy, con ging cc trm tri thuc Trung tm khuyn nng Ging k thut NLN tnh Thi Nguyn, S NN v PTNT tnh Thi Nguyn.
17 Th tng Chnh ph (2005), Quyt nh v vic ph duyt iu chnh
Quy hoch chung xy dng thnh ph Thi Nguyn, tnh Thi Nguyn
n nm 2020, Th tng Chnh ph.
18 UBND thnh ph Thi Nguyn (2004), Bo co kt qu sn xut nng,
lm, ng nghip, Phng NN v PTNT thnh ph Thi Nguyn.
19 UBND thnh ph Thi Nguyn (2004), Bo co thc trng gii quyt
vic lm thnh ph Thi Nguyn, Phng Ni v thnh ph Thi Nguyn.
20 UBND thnh ph Thi Nguyn (2005), Bo co kt qu sn xut nng,
lm, ng nghip, Phng NN v PTNT thnh ph Thi Nguyn.
21 UBND thnh ph Thi Nguyn (2005), Bo co kt qu thc hin k
hoch kinh t - x hi 2001 - 2005 d bo nm 2005 v pht trin kinh t
- x hi 5 nm 2006 - 2010 thnh ph Thi Nguyn,Phng Kinh t - K
hoch thnh ph Thi Nguyn.
22 UBND thnh ph Thi Nguyn (2005), Bo co thc trng gii quyt
vic lm Thnh ph Thi Nguyn, Phng Ni v thnh ph Thi Nguyn.
23 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), Bo co kt qu sn xut nng,
lm, ng nghip, Phng NN v PTNT thnh ph Thi Nguyn.
24 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), Bo co thc trng gii quyt
vic lm thnh ph Thi Nguyn, Phng Ni v thnh ph Thi Nguyn.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

140

25 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), Cc d n sn xut hng ha: chn nui
b sinh sn, b tht, tru tht, ln hng lc, UBND thnh ph Thi Nguyn.
26 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), n gii quyt vic lm thnh ph
Thi Nguyn giai on 2006 - 2010, Phng Ni v thnh ph Thi Nguyn.
27 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), D n chuyn giao khoa hc - cng ngh
v khuyn nng, khuyn lm v khuyn ng, UBND thnh ph Thi Nguyn.
28 UBND Thnh ph Thi Nguyn (2006), D n cng nghip ha, hin
i ha nng nghip, UBND thnh ph Thi Nguyn.
29 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), D n dn in i tha, UBND
thnh ph Thi Nguyn.
30 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), D n khu th mi Thnh n,
UBND thnh ph Thi Nguyn.
31 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), D n nng cao ht ging la
nc, UBND thnh ph Thi Nguyn.
32 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), D n nui trng cy dc liu,
UBND thnh ph Thi Nguyn.
33 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), D n phng chng chy rng,
UBND thnh ph Thi Nguyn.
34 UBND thnh ph Thi Nguyn (2006), Quyt nh v vic ban hnh
n gii quyt vic lm thnh ph Thi Nguyn giai on 2006 - 2010,
UBND thnh ph Thi Nguyn.
35 UBND thnh ph Thi Nguyn (2007), Bo co tng hp quy hoch
tng th pht trin kinh t - x hi tnh Thi Nguyn n nm 2020,
Phng Kinh t - K hoch thnh ph Thi Nguyn.
36 UBND tnh Thi Nguyn (2006), Bo co tng hp quy hoch tng th

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

141

pht trin kinh t - x hi tnh Thi Nguyn n nm 2020, S K hoch


v u t tnh Thi Nguyn.
37 UBND tnh Thi Nguyn (2006), Chng trnh chuyn dch c cu kinh
t trong sn xut nng, lm, nghip v pht trin nng thn giai on
2006 - 2010, UBND tnh Thi Nguyn.
38 UBND tnh Thi Nguyn (2006), Chng trnh gim ngho tnh Thi
Nguyn giai on 2006 - 2010, UBND tnh Thi Nguyn.
39 UBND tnh Thi Nguyn (2006), n nng cp h thng sn xut
ging nng, lm nghip, thy sn ngnh Nng nghip v PTNT giai
on 2006 - 2010, UBND tnh Thi Nguyn.
40 UBND tnh Thi Nguyn (2006), n pht trin ch tnh Thi Nguyn
giai on 2006 - 2010, UBND tnh Thi Nguyn.
41 UBND tnh Thi Nguyn (2006), n pht trin gio dc - o to
tnh Thi Nguyn giai on 2006 - 2010, UBND tnh Thi Nguyn.
42 UBND tnh Thi Nguyn (2006), n pht trin tiu th cng nghip, lng
ngh tnh Thi Nguyn giai on 2006 - 2010, UBND tnh Thi Nguyn.
43 UBND tnh Thi Nguyn (2006), n xa nh tm, nh dt nt h ngho
tnh Thi Nguyn giai on 2006 - 2010, UBND tnh Thi Nguyn.
44 UBND tnh Thi Nguyn (2006), D n u t xy dng cc nh my c
phn ch bin tht c cng ngh linh hot, ch bin c nhiu sn phm
t gia sc, gia cm, cng sut khong 4.000 tn/nm, vn u t khong
30 t ng ti cc khu cng nghip nghip nh thnh ph Thi Nguyn,
Ph Yn, ng H, UBND tnh Thi Nguyn.
45 UBND tnh Thi Nguyn (2006), D n u t xy dng ng b cc
KCN Nam Ph Yn, KCN Bi Bng, KCN Ty thnh ph Thi Nguyn,
UBND tnh Thi Nguyn.

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

142

46 UBND tnh Thi Nguyn (2006), D n pht trin nng thn a mc


tiu tnh Thi Nguyn, UBND tnh Thi Nguyn.
47 UBND tnh Thi Nguyn (2006), D n xy dng mng li o to
ngh trong tnh, UBND tnh Thi Nguyn.

PH LC
PHIU IU TRA KINH T H NM 2006
CA NGUYN TH LINH
Vng .....
I. THNG TIN HIN TI V CH H
1. H v tn ch h: ...................................................................................................... Tui
Dn tc

.....................................................................................................Nam

(N)

Trnh vn ho ......................................................................................................................................................
Trnh chuyn mn

.........................................................................................................................................

Thnh ph Thi Nguyn, tnh Thi Nguyn


2. Phn loi h theo ngh nghip:
- Nng lm ng nghip
- Cng nghip - Tiu th cng nghip Xy dng c bn
- Dch v
- H khc
II. TNG CNG C NM
1. Tng ngun thu: (1.000)

.........................................................................................................................

2. Tng chi ph: (1.000) .................................................................................................................................


3. Tng thu nhp: (1.000)

............................................................................................................................

III. THU NHP/NGI/THNG (1.000) ..................................................................................

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

143

Biu 1: Gii tnh, tui, trnh vn ho, trnh chuyn mn


cc thnh vin trong gia nh
TT H v tn

Nam

Tui

(N)

Trnh

Trnh

Ngh

Tnh

vn ho

chuyn mn

nghip

trng
vic lm

1
2
3
4
5
6

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

144

Biu 2: Tnh trng t ai ca h


n v tnh: m2
Loi t

Din tch

Tng din tch


I. t v t vn
1. Din tch xy dng
2. Din tch vn
3. Din tch ao
II. t nng nghip
1. Din tch cy hng nm
a. Din tch la
- 1 v
- 2 v
- 3 v
b. Din tch chuyn mu
2. Din tch cu lu nm
a. Cy cng nghip

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

145

- Ch
- Cy n qu
3. Ao h m
III. t lm nghip
1. Rng sn xut
2. Rng khoanh nui ti sinh
3. t trng i trc

Biu 3: Ti sn, vn sn xut ca h


Ch tiu

VT
s lng

Chia ra
S lng

Gi tr (1.000)

I. Sc vt cy ko, sinh sn
- Tru

Con

- B

Con

- Ln

Con

- Nga

Con

II. My mc cng c
- My ko

Ci

- My bm nc

Ci

- My tut la

Ci

- My sao ch, my v ch

Ci

- My khc

Ci

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

146

III. Nh xng sn xut

M2

IV. Vn sn xut (lu ng)

1.000

- Tin mt

1.000

- Vt t

1.000

* Tng s vn

1.000

Chia theo ngun vn


1. Vn t c

1.000

2. Vn vay

1.000

3. Ngun khc

1.000

Biu 4: Nh ca v cc phng tin sinh hot ca h


Ch tiu

VT
s lng

Chia ra
S lng

Gi tr (1.000)

1. Nh
- Kin c

M2

- Bn kin c

M2

- Tm

M2

2. Phng tin sinh hot


- Ti vi

Ci

- Radio

Ci

- t

Ci

- Xe my

Ci

- Xe p

Ci

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

147

- Qut in

Ci

- Ging

Ci

- T

Ci

- Chn mn

Ci

- Khc

Ci

* Tng cng gi tr (1+2)

Biu 5: Kt qu sn xut ca h
Ch tiu
I. Thu t nng nghip

VT

n gi

Thnh tin

1.000

1. Trng trt

Tn

- La

Tn

- Ng

Tn

- Khoai

Tn

- Sn

Tn

- , u

Kg

- Rau

Kg

- Ch

Kg

- Cy n qu

Tn

- Cy khc

S lng

1.000

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

148

2. Chn nui
- Tru

Kg

- B

Kg

- Ln

Kg

- Gia cm

Kg

- Khc

Kg

III. Thu t lm nghip

1.000

- G

1.000

- Ci

1.000

- Lm sn khc

1.000

III. Thu t thu sn

1.000

IV. CN TTCN XDCB

1.000

V. Dch v

1.000

VI. Thu khc

1.000

* Tng thu

1.000
Biu 6: Chi tiu ca h
VT: 1.000 ng
Ch tiu

S lng

Ghi ch

I. Chi ph sn xut
1. Trng trt
2. Chn nui
3. Lm nghip
4. Thu sn
5. CN TTCN XDCB
6. Dch v
7. Chi khc

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

149

II. Chi ph cho sinh hot gia nh


1. n
2.
3. Mc
4. Hc tp
5. Cha bnh
6. i li
7. Chi khc
Thu nhp: (Tng thu - tng chi ph sn xut) (1.000):

.........................................................

Bnh qun 1 khu trn nm (1.000): ....................................................................................................

Biu 7: Tnh hnh trao i hng ho ca h


Loi hng ho

VT

S lng

Gi tr (1.000)

S lng
1. Mt s vt t gia nh mua
1. m

Kg

2. Ln

Kg

3. Ka li

Kg

4. Thuc tr su

1.000

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

150

5. Khc

1.000

II. Sn phm gia nh bn


1. Thc

Kg

2. Ng

Kg

3. Khoai

Kg

4. Sn

Kg

5. Rau

Kg

6. Ch kh

Kg

7. Cy n qu

Kg

8. Sn phm chn nui

Kg

9. Khc

1.000

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

151

CU HI PHNG VN H
I. t ai
1. Gia nh hin nay c bao nhiu din tch t (ha)?
- t

.............................................................................................................................................................................

- t lm nghip

.....................................................................................................................................................

- t nng nghip
+ t trng la

.........................................................................................................................................................

+ t trng mu
+ t vn
+ t ao

..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

+ t trng ch
+ t khc

........................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

2. Nm 2006, gia nh phi chuyn i mc ch s dng bao nhiu ha t?


- t

.............................................................................................................................................................................

- t lm nghip

.....................................................................................................................................................

- t nng nghip ...................................................................................................................................................


+ t trng la

.........................................................................................................................................................

+ t trng mu
+ t vn
+ t ao

......................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

+ t trng ch

........................................................................................................................................................

+ t khc ....................................................................................................................................................................
II. Dn s
* Tng s ngi trong h: ............................................................................................................................
- Di 15 tui: ..........................................................................................................................................................
- T 15 tui n 60 tui: ...................................................................................................................................

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

152

- Trn 60 tui: ...........................................................................................................................................................


III. Lao ng Vic lm
1. Gia nh c bao nhiu lao ng chnh?

.....................................................................................

Trnh vn ha ca lao ng trong h: ............................................................................................


Trnh chuyn mn ca lao ng trong h: .................................................................................
2. Thc trng vic lm ca lao ng trong h?
- Trong lnh vc nng lm nghip c bao nhiu ngi?

........................................................

- Trong lnh vc phi nng lm nghip c bao nhiu ngi?

..............................................

Trong :
+ Cng nghip c:

...............................................................................................................................

+ Tiu th cng nghip c:

..........................................................................................................

ngi.

....................................................................................................................

ngi.

..................................................................................................................................................

ngi.

+ Xy dng c bn c:
+ Dch v:

ngi.

- Thi gian lm vic trong lnh vc NLN ht bao nhiu ngy/ngi/nm?

...........

................................................................................................................................................................................................

IV. Thu nhp ca lao ng trong h (triu ng/ngi/nm)


- Nng nghip:

.............................................................................................................................

triu ng.

- Lm nghip: ................................................................................................................................ triu ng.


- Cng nghip: .............................................................................................................................. triu ng.
- Tiu th cng nghip: .......................................................................................................... triu ng.
- Xy dng c bn:

...................................................................................................................

triu ng.

- Dch v: .......................................................................................................................................... triu ng.


- Khc:

................................................................................................................................................

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

triu ng.

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 1.1: Tnh hnh lao ng tnh Thi Nguyn nm 2006


(Tng s ngi t 15 tui tr ln)
Ch tiu

Ton tnh
(ngi)

Tng s

827.130

Thnh th
S lng
C cu
(ngi)
(%)
198.520

Chia theo nhm tui


15 - 19 tui
125.326
22.943
20 - 24
90.038
19.760
25 - 29
77.078
16.185
30 - 34
81.725
16.452
35 - 39
83.002
16.876
40 - 44
91.775
23.689
45 - 49
78.444
24.935
50 - 55
55.533
18.665
55 - 59
34.336
10.500
T 60 tr ln
109.873
28.515
Chia theo trnh vn ha
1. M ch
24.218
2.893
2. Cha tt nghip tiu hc
66.913
8.537
3. Tt nghip tiu hc
184.874
19.249
4. Tt nghip Trung hc c s
359.992
66.958
5. Tt nghip Trung hc ph thng
191.133
100.883
Chia theo trnh chuyn mn k thut
1. Cha qua o to
645.501
97.117
2. qua o to ngh v tng ng
92.467
44.105
Trong : Cng nhn k thut c bng
36.475
22.777
3. Trung hc chuyn nghip
53.472
31.646
4. Cao ng, i hc tr ln
35.690
25.652
Ngun: Thc trng lao ng vic lm tnh Thi Nguyn nm 2006

22

Nng thn
S lng
C cu
(ngi)
(%)
628.610

11,56
9,95
8,15
8,29
8,50
11,93
12,56
9,40
5,29
14,36

102.383
70.278
60.893
65.273
66.126
68.086
53.509
36.868
23.836
81.358

16,29
11,18
9,69
10,38
10,52
10,83
8,51
5,87
3,79
12,94

1,46
4,30
9,70
33,73
50,82

21.325
58.376
165.625
293.034
90.250

3,39
9,29
26,35
46,62
14,36

48,92
22,22
51,64
15,94
12,92

548.384
48.362
13.698
21.826
10.038

87,24
7,69
28,32
3,47
1,60

Bng 2.1: Tnh hnh t ai thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006


Ch tiu

A. Tng din tch t t nhin


I. t Nng nghip
1. t trng cy hng nm
a. t la, mu
b. t cy hng nm
2. t ch
3. t vn tp
4. t trng cy lu nm
5. t c mt nc nui trng thu sn
II. t Lm nghip
1. Rng phng h
2. Rng sn xut
III. t chuyn dng
IV. t dn c
V. t khc (ngha trang, tn gio)
VI. t cha s dng
1. C kh nng s dng cho NLN
2. Sng, sui
B. H s s dng t
I. H s s dng t
II. Din tch t NLN/khu NLN
III. Din tch t NLN/h NLN
IV. Din tch NLN/L NLN

VT

Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha
Ha

2004
S lng
(Ha)
17.707,52
9.174,04
5.898,36
4.625,00
1.273,36
920,00
1.002,45
1.009,03
344,20
3.006,37
1.173,78
1.832,59
2.711,31
1.357,50
555,10
903,20
839,20
64,00

2005
C cu S lng
(%)
(Ha)
100,00 17.707,52
51,81
8.958,70
64,29
5.425,68
78,41
4.472,00
21,59
953,68
10,03
1.175,00
10,93
999,16
11,00
1.007,36
3,75
351,50
16,98
3.000,00
39,04
1.173,78
60,96
1.826,22
15,31
3.385,72
7,67
1.391,00
3,13
559,10
5,10
413,00
92,91
349,00
7,09
64,00

2006
C cu
(%)
100,00
50,59
60,56
82,42
17,58
13,12
11,15
11,24
3,92
16,94
39,13
60,87
19,12
7,86
3,16
2,33
84,50
15,50

S lng
(Ha)
17.707,52
8.694,09
5.205,96
4.369,72
836,24
1.129,00
997,23
996,00
365,90
2.997,80
1.165,21
1.832,59
3.586,45
1.432,00
632,10
365,08
301,08
64,00

Ln
1,38
1,45
1,50
Ha/ngi
0,234
0,228
0,222
Ha/h
1,404
1,373
1,342
Ha/L
0,507
0,505
0,510
Ngun: Phng Ti nguyn - Mi trng thnh ph Thi Nguyn

33

So snh (%)
C cu
(%)
100,00
49,10
59,88
83,94
16,06
12,99
11,47
11,46
4,21
16,93
38,87
61,13
20,25
8,09
3,57
2,06
82,47
17,53

2005/
2004
100,00
97,65
91,99
96,69
74,89
127,72
99,67
99,83
102,12
99,79
100,00
99,65
124,87
102,47
100,72
45,73
41,59
100,00

2006/
2005
100,00
97,05
95,95
97,71
87,69
96,09
99,81
98,87
104,10
99,93
99,27
100,35
105,93
102,95
113,06
88,40
86,27
100,00

BQ
2004-2006
100,00
97,35
93,97
97,20
81,29
111,90
99,74
99,35
103,11
99,86
99,63
100,00
115,40
102,71
106,89
67,06
63,93
100,00

97,27
97,80
99,43

97,37
97,77
101,17

97,32
97,78
100,30

Bng 2.2: Din tch t nng nghip thnh ph Thi Nguyn nm 2004 - 2006
Chia theo n v hnh chnh
2004
2005
2006
So snh (%)
S lng C cu S lng C cu S lng C cu 2005/2004 2006/2005
BQ
(Ha)
(%)
(Ha)
(%)
(Ha)
(%)
2004-2006

TT

n v

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26

Tng
Phng Trng Vng
Phng Hong Vn Th
Phng Tn Long
Phng Quan Triu
Phng Quang Vinh
Phng ng Quang
Phng Quang Trung
Phng Tc Duyn
Phng Gia Sng
Phng Cam Gi
Phng Hng Sn
Phng Ph X
Phng Trung Thnh
Phng Tn Thnh
Phng Tn Thnh
Phng Tn Lp
Phng Phan nh Phng
Phng Thnh n
X Tn Cng
X Phc Tru
X Phc Xun
X Phc H
X Thnh c
X Tch Lng
X Lng Sn
X Quyt Thng

9.174,04
4,79
18,80
93,06
108,75
185,55
69,47
57,07
182,78
198,76
424,56
242,42
219,32
179,97
157,99
321,60
203,07
75,18
378,53
679,97
773,99
653,49
352,84
837,08
836,02
1.188,48
730,50

100,00 8.958,70 100,00 8.694,09 100,00


0,05
3,54
0,04
3,00
0,03
0,20
10,46
0,12
7,50
0,09
1,01
93,06
1,04
93,06
1,07
1,19
107,75
1,20
105,75
1,22
2,02
155,55
1,74
135,55
1,56
0,76
58,47
0,65
32,47
0,37
0,62
48,15
0,54
39,15
0,45
1,99
182,78
2,04
182,78
2,10
2,17
187,76
2,10
169,76
1,95
4,63
424,56
4,74
404,56
4,65
2,64
242,42
2,71
235,42
2,71
2,39
201,32
2,25
172,54
1,98
1,96
179,97
2,01
175,97
2,02
1,72
157,99
1,76
155,56
1,79
3,51
321,60
3,59
305,60
3,52
2,21
180,09
2,01
165,05
1,90
0,82
52,11
0,58
48,46
0,56
4,13
365,49
4,08
365,49
4,20
7,41
679,97
7,59
679,97
7,82
8,44
773,99
8,64
773,99
8,90
7,12
653,49
7,29
653,49
7,52
3,85
342,84
3,83
316,40
3,64
9,12
830,08
9,27
829,08
9,54
9,11
831,52
9,28
807,52
9,29
12,95
1.168,24
13,04
1.152,45
13,26
7,96
705,50
7,88
683,52
7,86
Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn

34

97,65
73,90
55,64
100,00
99,08
83,83
84,17
84,37
100,00
94,47
100,00
100,00
91,79
100,00
100,00
100,00
88,68
69,31
96,56
100,00
100,00
100,00
97,17
99,16
99,46
98,30
96,58

97,05
84,75
71,70
100,00
98,14
87,14
55,53
81,31
100,00
90,41
95,29
97,11
85,70
97,78
98,46
95,02
91,65
93,00
100,00
100,00
100,00
100,00
92,29
99,88
97,11
98,65
96,88

97,35
79,32
63,67
100,00
98,61
85,49
69,85
82,84
100,00
92,44
97,64
98,56
88,75
98,89
99,23
97,51
90,17
81,15
98,28
100,00
100,00
100,00
94,73
99,52
98,29
98,47
96,73

Bng 2.3: Tnh hnh nhn khu v lao ng ca thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
2004
Ch tiu

n v
tnh

2005

2006

S
lng

C cu
(%)

S
lng

C cu
(%)

S
lng

So snh (%)

C cu
BQ
2005/2004 2006/2005
(%)
2004-2006

I. Tng s nhn khu

Ngi

229.800

100,00

234.400

100,00

238.470

100,00

102,00

101,74

101,87

1. Nhn khu nng thn

Ngi

63.200

27,50

64.230

27,40

64.600

27,09

101,63

100,58

101,10

2. Nhn khu thnh th

Ngi

166.600

72,50

170.170

72,60

173.870

72,91

102,14

102,17

102,16

II. Tng s h

53.110

100,00

54.220

100,00

55.220

100,00

102,09

101,84

101,97

1. H nng thn

11.460

21,58

11.677

21,54

11.752

21,28

101,89

100,64

101,27

2. H thnh th

41.650

78,42

42.543

78,46

43.468

78,72

102,14

102,17

102,16

III. Lc lng lao ng

132.000

57,44

134.000

57,18

135.000

56,61

101,52

100,75

101,13

1. Lao ng nng thn

33.061

25,05

33.738

25,18

34.347

25,44

102,05

101,81

101,93

2. Lao ng thnh th

98.939

74,95

100.262

74,82

100.653

74,56

101,34

100,39

100,86

IV. Lao ng c vic lm

122.770

93,01

125.290

93,50

126.220

93,50

102,05

100,74

101,40

1. Lao ng nng thn

31.830

25,93

32.219

25,72

32.518

25,76

101,22

100,93

101,08

2. Lao ng thnh th

90.940

74,07

93.071

74,28

93.702

74,24

102,34

100,68

101,51

1,77

2,00

1,74

2. Bnh qun nhn khu/h

Ngi/h

4,327

4,323

4,319

99,91

99,89

99,90

3. Bnh qun lao ng/h

Ngi/h

2,485

2,471

2,445

99,44

98,92

99,18

V. Mt s ch tiu
1. T l tng dn s

Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn


39

Bng 2.4: C s vt cht k thut thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006


So snh (%)
Ch tiu

n v tnh

2004

2005

2006

1. S x - phng c ng t n trung tm x - phng

X, phng

26

26

26

100,00

100,00

100,00

2. S x - phng c in li quc gia

X, phng

26

26

26

100,00

100,00

100,00

3. in thoi n UBND x, phng

X, phng

26

26

26

100,00

100,00

100,00

4. S x phng c im bu in vn ho

X, phng

26

26

26

100,00

100,00

100,00

5. S x phng c ph sng pht thanh v truyn hnh

X, phng

26

26

26

100,00

100,00

100,00

6. S x phng c cng nhn xo m ch v ph cp tiu hc

X, phng

26

26

26

100,00

100,00

100,00

7. S x phng c trng tiu hc v trung hc c s

X, phng

25

25

25

100,00

100,00

100,00

8. S x phng c trm y t v cn b y t

X, phng

25

26

26

104,00

100,00

102,00

C s

37

41

41

110,81

100,00

105,41

2005/2004 2006/2005

BQ
2004-2006

9. Tnh hnh y t Thnh ph qun l


- S c s (Bnh vin, phng khm, trm y t x phng)
- Tng s ging bnh

Ging

1.670 1.765 1.805

105,69

102,27

103,98

- S cn b y t

Ngi

1.493 1.495 1.535

100,13

102,68

101,40

+ Ngnh Y

Ngi

1.311 1.326 1.346

101,14

101,51

101,33

+ Ngnh Dc

Ngi

92,86

103,55

98,20

182

169

Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn


43
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

175

Bng 2.5: Kt qu to vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn nm 2004 - 2006
2004
Ch tiu

2005

2006

So snh (%)

S lng C cu S lng C cu S lng C cu


BQ
2005/2004 2006/2005
(ngi)
(%)
(ngi)
(%)
(ngi)
(%)
2004-2006

1. Dn s trung bnh

63.200

2. Dn s trn 15 tui

42.728

67,61

43.738

68,10

44.677

3. Dn s trong tui lao ng

33.190

52,52

33.854

52,71

4. Lc lng lao ng

33.061

52,31

33.738

5. Lao ng c vic lm

31.830

96,28

6. Lao ng qua o to

16.387

49,57

7. T l s dng thi gian L nng thn

64.230

101,63

100,58

101,10

69,16

102,36

102,15

102,26

34.478

53,37

102,00

101,84

101,92

52,53

34.347

53,17

102,05

101,81

101,93

32.219

95,50

32.518

94,32

101,22

100,93

101,08

17.807

52,78

18.882

54,77

108,67

106,04

107,35

75,00

64.600

78,00

79,00

8. S L nng thn c to vic lm

289

300

315

103,81

105,00

104,40

9. Gii thiu vic lm cho L nng thn

150

146

155

97,33

106,16

101,75

10. o to ngh cho L nng thn

300

283

350

94,33

123,67

109,00

11. Xut khu lao ng nng thn

350

289

173

82,57

59,86

71,22

Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn


51
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 2.6: Tnh hnh nhn khu v lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
2004
Ch tiu

n v
tnh

I. Tng s nhn khu


Ngi
1. Nhn khu NLN
Ngi
2. Nhn khu phi NLN
Ngi
II. Tng s h
H
1. H NLN
H
2. H phi NLN
H
III. Lc lng lao ng
L
1. Lao ng NLN
L
2. Lao ng CN, TTCN, XDCB
L
3. Lao ng dch v
L
IV. Lao ng c vic lm
L
1. Lao ng NLN
L
2. Lao ng CN, TTCN, XDCB
L
3. Lao ng dch v
L
V. Mt s ch tiu
1. T l tng dn s
%
2. Bnh qun nhn khu NLN/h NLN Ngi/h
3. Bnh qun lao ng NLN/h NLN L/h

2005

2006

S
lng

C cu
S
C cu
S
C cu
BQ
2005/2004 2006/2005
(%)
lng
(%)
lng
(%)
2004-2006

63.200
52.072
11.128
11.460
8.678
2.782
33.061
24.007
7.151
1.903
31.830
20.930
6.712
4.188

100,00
82,39
17,61
100,00
75,72
24,28
52,31
72,61
21,63
5,76
96,28
65,75
21,09
13,16

1,94
6,00
2,77

64.230 100,00 64.600 100,00


52.561 81,83 52.779 81,70
11.669 18,17 11.821 18,30
11.677 100,00 11.752 100,00
8.712 74,61 8.745 74,41
2.965 25,39 3.007 25,59
33.738 52,53
34.347 53,17
23.704 70,26 22.907 66,69
8.068 23,91 9.422 27,43
1.966
5,83
2.018
5,88
32.219 95,50 32.518 94,68
20.800 64,56 19.980 61,44
7.220 22,41 8.251 25,38
4.199 13,03 4.287 13,18
1,63
6,03
2,72

0,58
6,04
2,62

Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn


52
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

So snh (%)

http://www.lrc-tnu.edu.vn

101,63
100,94
104,86
101,89
100,39
106,58
102,05
98,74
112,82
103,31
101,22
99,38
107,57
100,26

100,58
100,41
101,30
100,64
100,38
101,42
101,81
96,64
116,78
102,64
100,93
96,06
114,28
102,10

101,10
100,68
103,08
101,27
100,39
104,00
101,93
97,69
114,80
102,98
101,08
97,72
110,92
101,18

100,55
98,35

100,04
96,27

100,29
97,31

Bng 2.7: Tnh hnh dn s nng thn thnh ph Thi Nguyn


chia theo nhm tui nm 2004 - 2006
2004
Ch tiu

2005

2006

So snh (%)

S lng
(ngi)

C cu
(%)

S lng
(ngi)

C cu
(%)

S lng
(ngi)

63.200

100,00

64.230

100,00

64.600

100,00

101,63

100,58

101,10

Di 15 tui

20.472

32,39

20.492

31,90

19.923

30,84

100,10

97,22

98,66

15 - 19 tui

3.027

4,79

3.080

4,80

3.128

4,84

101,75

101,56

101,65

20 - 24

6.713

10,62

6.760

10,52

6.814

10,55

100,70

100,80

100,75

25 - 29

6.648

10,52

6.701

10,43

6.749

10,45

100,80

100,72

100,76

30 - 34

7.115

11,26

7.158

11,14

7.398

11,45

100,60

103,35

101,98

35 - 39

2.129

3,37

2.282

3,55

2.230

3,45

107,19

97,72

102,45

40 - 44

3.146

4,98

3.202

4,99

3.244

5,02

101,78

101,31

101,55

45 - 49

2.012

3,18

2.065

3,22

2.113

3,27

102,63

102,32

102,48

50 - 54

1.262

2,00

1.315

2,05

1.463

2,26

104,20

111,25

107,73

55 - 59

1.138

1,80

1.291

2,01

1.339

2,07

113,44

103,72

108,58

T 60 tr ln

9.538

15,09

9.884

15,39

10.199

15,79

103,63

103,19

103,41

Tng cng

C cu
BQ
2005/2004 2006/2005
(%)
2004-2006

Ngun: Phng thng k thnh ph Thi Nguyn


54
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 2.8: Tnh hnh lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn
chia theo trnh vn ho nm 2004 - 2006
2004
Ch tiu

2005

2006

So snh (%)

S lng C cu S lng C cu S lng C cu


BQ
2005/2004 2006/2005
(ngi)
(%)
(ngi)
(%)
(ngi)
(%)
2004-2006

Tng cng

33.061

100,00

33.738

100,00

34.347

100,00

263

0,80

235

0,70

198

0,58

89,35

84,26

86,80

2. Cha tt nghip tiu hc

1.631

4,93

1.482

4,39

1.209

3,52

90,86

81,58

86,22

3. Tt nghip tiu hc

5.302

16,04

5.348

15,85

5.653

16,46

100,87

105,70

103,29

4. Tt nghip THCS

17.073

51,64

17.475

51,80

17.784

51,78

102,35

101,77

102,06

5. Tt nghip THPT

8.792

26,59

9.198

27,26

9.503

27,67

104,62

103,32

103,97

1. M ch

Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn


58
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 2.9: Tnh hnh lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn
chia theo trnh chuyn mn nm 2004 - 2006
2004

2005

2006

So snh (%)

Ch tiu

S lng
(ngi)

C cu
(%)

S lng
(ngi)

Tng cng

33.061

100,00

33.738

100,00

34.347

100,00

1. Cha qua o to

16.674

50,43

15.931

47,22

15.465

45,03

95,54

97,07

96,31

2. qua o to ngh v tng ng

8.270

25,01

8.586

25,45

8.850

25,77

103,82

103,07

103,45

Trong : CNKT c bng

5.413

65,45

5.710

66,50

5.993

67,72

105,49

104,96

105,22

3. Trung hc chuyn nghip

5.769

17,45

6.829

20,24

7.579

22,07

118,37

110,98

114,68

4. Cao ng, i hc tr ln

2.348

7,10

2.392

7,09

2.453

7,14

101,87

102,55

102,21

C cu S lng C cu
BQ
2005/2004 2006/2005
(%)
(ngi)
(%)
2004-2006

Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn


61
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 2.10: Kt qu sn xut cc ngnh kinh t nng thn ca lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
2004
Ch tiu

2005

2006

So snh (%)

S lng C cu S lng
(tr.ng)
(%)
(tr.ng)

C cu
(%)

S lng
(tr.ng)

C cu
BQ
2005/2004 2006/2005
(%)
2004-2006

660.775

100,00

698.426

100,00

744.990

100,00

105,70

106,67

106,18

I. Nng lm nghip

500.481

75,79

527.085

75,47

535.064

71,82

105,24

101,51

103,40

1. Nng nghip

480.657

95,97

503.104

95,45

512.002

95,69

104,71

101,77

103,24

2. Lm nghip

20.184

4,03

23.981

4,55

23.062

4,31

118,81

96,17

107,49

II. CN - TTCN - XDCB

132.854

20,11

140.070

20,06

168.084

22,56

105,43

120,00

112,72

1. CN - TTCN ngoi quc doanh

79.712

60,00

81.806

58,40

103.542

61,60

102,63

126,57

114,60

2. Xy dng c bn

53.142

40,00

58.264

41,60

64.542

38,40

109,64

110,78

110,21

III. Dch v

27.080

4,10

31.271

4,48

41.842

5,62

115,48

133,80

124,64

1. Ngoi quc doanh

27.080

100,00

31.271

100,00

41.842

100,00

115,48

133,80

124,64

Tng gi tr sn xut
Trong :

Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn


66
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 2.11: Kt qu sn xut ngnh nng nghip thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
2004
S lng
C cu
(Tr.ng)
(%)
480.657,22 100,00

2005
S lng
C cu
(Tr.ng)
(%)
503.103,96 100,00

2006
S lng
C cu
(Tr.ng)
(%)
512.002,00 100,00

306.270,22

63,72

312.881,29

62,19

316.565,64

- Thc

125.602,22

41,01

123.982,00

39,63

- Mu

38.720,00

12,64

40.861,00

2. Cy thc phm

32.610,00

10,65

Rau cc loi

32.610,00

3. Cy cng nghip

Ch tiu

So snh (%)
2005/2004

2006/2005

104,67

101,77

BQ
2004-2006
103,22

61,83

102,16

101,18

101,67

125.032,00

39,50

98,71

100,85

99,78

13,06

39.652,20

12,53

105,53

97,04

101,29

33.827,00

10,81

34.524,31

10,91

103,73

102,06

102,90

100,00

33.827,00

100,00

34.524,31

100,00

103,73

102,06

102,90

64.602,62

21,09

64.910,99

20,75

67.134,61

21,21

100,48

103,43

101,95

- Cy cng nghip ngn ngy

23.108,36

35,77

22.009,25

33,91

22.867,46

34,06

95,24

103,90

99,57

- Ch bp ti

41.494,26

64,23

42.901,74

66,09

44.267,15

65,94

103,39

103,18

103,29

4. Cy n qu

42.853,16

13,99

46.592,30

14,89

47.165,82

14,90

108,73

101,23

104,98

176,22

0,06

200

0,06

202,45

0,06

113,49

101,23

107,36

1.706,00

0,56

2.508,00

0,80

2.854,25

0,90

147,01

113,81

130,41

II. Chn nui

120.125,00

24,99

121.660,33

24,18

125.111,39

24,44

101,28

102,84

102,06

1. Gia sc

81.865,19

68,15

83.365,42

68,52

83.845,61

67,02

101,83

100,58

101,20

2. Gia cm

30.330,03

25,25

29.135,30

23,95

31.082,56

24,84

96,06

106,68

101,37

3. Chn nui khc

5.429,65

4,52

6.397,46

5,26

7.261,37

5,80

117,82

113,50

115,66

4. Sn phm ph

2.500,13

2,08

2.762,15

2,27

2.921,85

2,34

110,48

105,78

108,13

III. Dch v

54.262,00

11,29

68.562,34

13,63

70.324,97

13,73

126,35

102,57

114,46

Tng gi tr sn xut
I. Trng trt
1. Lng thc

5. Cy khc
6. Sn phm ph

Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn

68

Bng 2.12: Din tch, nng sut, sn lng mt s cy trng ch yu thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
2004
2005
2006
Nng
Nng
Nng
Ch tiu
Din tch
Sn lng Din tch
Sn lng Din tch
Sn lng
sut
sut
sut
(Ha)
(Tn)
(Ha)
(Tn)
(Ha)
(Tn)
(t/ha)
(t/ha)
(t/ha)
Tng din tch gieo trng
9.371,00
9.214,20
9.491,00
I. Cy lng thc
7.385,00
33.222,90 6.902,00
30.781,40 7.011,00
32.038,80
1. Cy la
5.815,00
23.647,90 5.700,00
24.224,30 5.645,00
23.757,30
- V ng xun
2.394,80
40,40
10.022,20 2.138,73 42,50 10.268,00 2.299,20
42,40
9.603,80
- V ma
3.420,20
37,50
13.625,70 3.561,27 40,00 13.956,30 3.345,80
40,50 14.153,50
2. Cy mu lng thc
1.570,00
9.575,00
1.202,00
6.557,10 1.366,00
8.281,50
- Ng
610,00
28,30
2.295,00
572,00
29,00
223,10
524,00
35,00
2.645,50
- Khoai lang
800,00
50,00
6.000,00
482,00
51,50
5.150,00
700,00
52,00
4.500,00
- Sn
160,00
80,00
1.280,00
148,00
79,00
1.184,00
142,00
80,50
1.136,00
II. Cy thc phm
557,00
14.025,00
580,70
14.478,00
763,00
15.060,00
- Rau cc loi
331,00
163,00 10.125,00
355,70 116,50 10.252,00
477,60
105,80 10.060,00
- u cc loi
226,00
82,00
3.900,00
225,00
80,20
4.226,00
285,40
95,00
5.000,00
III. Cy cng nghip ngn ngy
509,00
562,00
556,50
626,80
588,00
841,60
- u tng
252,00
8,20
155,00
273,00
8,50
213,00
259,00
9,00
263,00
- Lc
250,00
11,00
246,00
279,00
16,80
315,00
325,00
14,20
488,00
- Ma
4,00
160,00
2,00
98,00
2,00
90,00
- Vng
3,00
1,00
2,50
0,80
2,00
0,60
IV. Cy cng nghip di ngy
920,00
6.488,10
1.175,00
6.967,90 1.129,00
8.477,00
1. Cy ch tng s
920,00
1.175,00
1.129,00
Din tch thu hoch
615,25
73,90
6.488,10
864,50
79,50
6.967,90
964,90
89,90
8.477,00
Ngun: Phng Nng nghip thnh ph Thi Nguyn
70

Bng 2.13: Kt qu sn xut cy n qu thnh ph Thi Nguyn nm 2004 - 2006


2004
Ch tiu

2005

2006

So snh khi lng (%)

Khi lng
GTSX
Khi lng
GTSX
Khi lng
GTSX
BQ
2005/2004 2006/2005
(Tn)
(Tr.ng)
(Tn)
(Tr.ng)
(Tn)
(Tr.ng)
2004-2006

Tng cng

42.853,16

46.592,30

47.165,82

1. Nhn, vi

4,20

11.760,00

4,30

12.040,00

4,35

12.180,00

102,38

101,16

101,77

2. Cam, Qut, Bi

3,20

12.480,00

3,60

14.040,00

3,66

14.274,00

112,50

101,67

107,08

3. Da

3,90

3.120,00

4,70

3.760,00

4,05

3.240,00

120,51

86,17

103,34

4. Na

1,55

6.975,00

1,80

8.100,00

1,90

8.550,00

116,13

105,56

110,84

5. Chui

2,50

3.780,00

2,70

3.240,00

2,75

3.300,00

108,00

101,85

104,93

6. Cy n qu khc

4,70

4.738,16

5,41

5.412,30

5,50

5.621,82

115,11

101,66

108,38

Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn


71

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 2.14: Kt qu sn xut ngnh chn nui thnh ph Thi Nguyn nm 2004 - 2006
n v tnh: Con
So snh (%)
Ch tiu

2004

2005

2006

1.520

1.564

1.586

102,89

101,41

102,15

198

171

164

86,36

95,91

91,14

682

754

820

110,56

108,75

109,66

140

115

98

82,14

85,22

83,68

7.526

7.614

7.725

101,17

101,46

101,31

- Ln ni

2.214

2.237

2.261

101,04

101,07

101,06

- Ln tht

5.312

5.377

5.464

101,22

101,62

101,42

4. S lng gia cm

112.591

126.758

152.834

112,58

120,57

116,58

1. Tng n tru

2005/2004 2006/2005

BQ
2004-2006

Trong :
Tru cy ko
2. Tng n b
Trong :
B cy ko
3. Tng n ln (khng k ln sa)

Ngun: Phng Nng nghip thnh ph Thi Nguyn


74
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 2.15: Gi tr sn xut cng nghip, tiu th cng nghip, xy dng c bn nng thn
thnh ph Thi Nguyn nm 2004 - 2006
n v tnh: Tr.ng
So snh (%)
Ch tiu

2004

2005

2006

Tng gi tr sn xut

132.854,00

140.070,00

132.854,00
14.934,50
8.453,00
6.481,50
64.777,50
15.784,00
13.756,50
5.472,80
11.514,70
18.249,50
53.142,00

Trong :
- H tp th
- H c th
Chia ra:
Cng nghip
Khai thc than
Khai thc v cc loi m khc
Tiu th cng nghip
Sn xut thc phm v ung
Sn xut sn phm bng da, gi da, may
Sn xut sn phm g v lm sn
Sn xut giy v sn phm bng giy
Sn xut ging, t bn, gh
Xy dng c bn

2005/2004

2006/2005

BQ
2004-2006

168.084,00

105,43

120,00

112,72

140.070,30

168.084,30

105,43

120,00

112,72

15.102,70
8.543,20
6.559,50
66.703,30
15.975,60
13.982,20
5.507,00
11.674,50
19.564,00
58.264,00

20.345,60
11.652,00
8.693,60
83.196,40
19.335,20
18.090,70
5.628,50
14.544,00
25.598,00
64.542,00

101,13
101,07
101,20
102,97
101,21
101,64
100,62
101,39
107,20
109,64

134,71
136,39
132,53
124,73
121,03
129,38
102,21
124,58
130,84
110,78

117,92
118,73
116,87
113,85
111,12
115,51
101,42
112,98
119,02
110,21

Phng: Thng k thnh ph Thi Nguyn


78
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 2.16: Tnh hnh giu ngho thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
2004

2005

2006

So snh (%)

Ch tiu

S lng
(H)

C cu
(%)

S lng
(H)

Tng s h

54.751

100,00

55.440

100,00

56.389

100,00

101,26

101,71

101,49

23.320

42,59

28.629

51,64

29.231

51,84

122,77

102,10

112,43

Thnh th

18.706

80,21

23.015

80,39

23.410

80,09

123,04

101,72

112,38

Nng thn

4.614

19,79

5.614

19,61

5.821

19,91

121,67

103,69

112,68

- H trung bnh

25.480

46,54

21.751

39,23

23.483

41,64

85,36

107,96

96,66

Trong :

Thnh th

16.812

65,98

13.201

60,69

13.787

58,71

78,52

104,44

91,48

Nng thn

8.668

34,02

8.550

39,31

9.696

41,29

98,64

113,40

106,02

5.951

10,87

5.060

9,13

3.675

6,52

85,03

72,63

78,83

Thnh th

1.734

29,14

1.420

28,06

1.072

29,17

81,89

75,49

78,69

Nng thn

4.217

70,86

3.640

71,94

2.603

70,83

86,32

71,51

78,91

- H giu
Trong :

- H ngho
Trong :

C cu S lng C cu
BQ
2005/2004 2006/2005
(%)
(H)
(%)
2004-2006

Ngun: Phng Thng k thnh ph Thi Nguyn


* Theo chun mi
82
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 2.17: Kt qu v hiu qu kinh t - x hi ca ngi lao ng nng thn


thnh ph Thi Nguyn nm 2004 2006
So snh (%)
Ch tiu

VT

2004

2005

2006

Tng s nhn khu


Tng gi tr sn xut
Gi tr sn xut/h
Gi tr sn xut/khu
Gi tr sn xut/lao ng
Gi tr sn xut NLN/L NLN
Gi tr sn xut CN,TTCN,XDCB/L CN,TTCN,XDCB
Gi tr sn xut dch v/ L dch v
Bnh qun sn lng lng thc/ngi
Thu nhp bnh qun/ngi
Gi tr sn xut ngnh trng trt/ha canh tc
H s s dng t
T l h giu
T l giu ngho
T l tng dn s
T l s dng thi gian lao ng nng thn
Cn b y t/1.000 dn
T l m ch

Ngi
Tr.ng
Tr.ng
Tr.ng
Tr.ng
Tr.ng
Tr.ng
Tr.ng
Kg
Tr.ng
Tr.ng
Ln
%
%
%
%
Ngi
%

63.200
660.775
57,66
10,46
19,99
20,86
18,58
14,23
530
4,00
33,38
1,38
42,59
10,87
1,10
75,00
0,50
0,52

64.230
698.426
59,81
10,87
20,70
22,24
17,36
15,91
480
4,30
34,92
1,45
51,64
9,13
1,09
78,00
0,50
0,46

64.600
744.990
63,39
11,53
21,69
23,36
17,84
20,73
500
5,00
36,41
1,50
51,84
6,52
1,07
79,00
0,52
0,38

Ngun: Tng hp t s liu iu tra


85

101,63
105,70
103,73
104,00
103,58
106,59
93,45
111,78
91,17
107,50
104,61

100,58
106,67
105,99
106,06
104,78
105,05
102,76
130,36
103,49
116,28
104,26

BQ
2004-2006
101,10
106,18
104,86
105,03
104,18
105,82
98,10
121,07
97,33
111,89
104,44

100,00

104,00

102,00

2005/2004 2006/2005

Bng 3.1: D kin din tch, nng sut, sn lng mt s cy trng ch yu thnh ph Thi Nguyn n nm 2010

Ch tiu
Tng din tch
gieo trng
I. Cy lng thc

Din tch
(Ha)

2007
Nng
sut
(t/ha)

Sn lng
(Tn)

9.844,70

Din tch
(Ha)

2008
Nng
sut
(t/ha)

Sn lng
(Tn)

10.085,73

Din tch
(Ha)

2009
Nng
sut
(t/ha)

Sn lng
(Tn)

10.337,75

7.274,38

32.038,80

7.379,84

34.170,32

7.497,46

1. Cy la

5.908,38

23.757,30

5.997,00

25.060,67

6.086,96

- V ng xun

2.529,12

42,40

9.603,80

2.567,06

44,00

10.564,18

- V ma

3.379,26

40,50

14.153,50

3.429,95

41,50

2. Cy mu lng thc

1.366,00

8.281,50

1.382,84

Din tch
(Ha)

2010
Nng
sut
(t/ha)

Sn lng
(Tn)

10.631,82
37.587,36

7.647,40

41.346,09

88,50

27.566,74

6.208,70

30.323,42

2.605,56

46,00

11.620,60

2.657,67

48,00

12.782,66

14.496,49

3.481,40

42,50

15.946,14

3.551,02

43,50

17.540,76

9.109,65

1.410,50

10.020,62

1.438,71

11.022,68

- Ng

524,00

35,00

2.645,50

524,00

36,00

2.910,05

534,48

38,00

3.201,06

545,17

40,00

3.521,16

- Khoai lang

700,00

52,00

4.500,00

714,00

53,00

4.950,00

728,28

55,00

5.445,00

742,85

56,00

5.989,50

- Sn

142,00

80,50

1.136,00

144,84

81,00

1.249,60

147,74

81,50

1.374,56

150,69

81,50

1.512,02

II. Cy thc phm

763,00

15.060,00

801,15

17.822,00

841,21

21.098,90

883,27

- Rau cc loi

477,60

105,80

10.060,00

501,48

12.072,00

526,55

14.486,40

552,88

17.383,68

- u cc loi

285,40

95,00

5.000,00

299,67

5.750,00

314,65

6.612,50

330,39

7.604,38

III. Cy CN ngn ngy

588,00

841,60

617,40

925,76

648,27

1.018,34

680,68

- u tng

259,00

9,00

263,00

271,95

11,00

289,30

285,55

13,00

318,23

299,82

15,00

350,05

- Lc

325,00

14,20

488,00

341,25

16,00

536,80

358,31

16,00

590,48

376,23

17,00

649,53

- Ma

2,00

90,00

2,10

99,00

2,21

108,90

2,32

119,79

- Vng

2,00

0,60

2,10

0,66

2,21

0,73

2,32

0,80

IV. Cy CN di ngy

1.219,32

8.477,00

1.287,34

10.172,40

1.350,82

12.206,88

1.420,46

14.648,26

1. Cy ch tng s

1.219,32

Din tch thu hoch

914,49

1.287,34
95,00

8.477,00

965,51

1.350,82
100,00

10.172,40

1.013,12

95

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

1.420,46
120,00

12.206,88

1.065,35

120,00

14.648,26

Bng 3.2: D kin kt qu sn xut cy n qu thnh ph Thi Nguyn n nm 2010


2007

2008

Ch tiu

Khi lng
GTSX
Khi lng
(Tn)
(Tr.ng)
(Tn)

Tng cng

49.514,68

2009

2010

GTSX
Khi lng
(Tr.ng)
(Tn)

GTSX
Khi lng
(Tr.ng)
(Tn)

GTSX
(Tr.ng)

51.990,41

54.589,93

57.319,43

1. Nhn, vi

4,43

13.601,55

12,26

14.264,01

33,97

15.616,79

94,09

16.241,47

2. Cam, Qut, Bi

3,92

14.352,00

31,67

14.926,08

255,87

15.373,86

273,98

16.296,29

3. Da

4,19

3.744,00

4,33

3.968,64

4,47

4.087,70

4,62

4.210,33

4. Na

2,11

8.021,25

2,33

8.502,53

2,59

8.550,00

2,87

9.163,06

5. Chui

2,89

4.347,00

3,03

4.607,82

3,18

5.068,60

3,33

5.220,66

6. Cy n qu khc

5,96

5.448,88

6,46

5.721,33

7,00

5.892,97

7,59

6.187,62

97

S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 3.3: D kin kt qu sn xut ngnh chn nui thnh ph Thi Nguyn n nm 2010

Ch tiu

2007

2008

2009

2010

1.626

1.666

1.706

1.746

164

160

150

140

1000

1100

1200

1300

98

95

90

85

9.275

10.845

12.445

14.045

- Ln ni

2.311

2.381

2.481

2.581

- Ln tht

6.964

8.464

9.964

11.464

4. S lng gia cm

174.834

199.834

224.834

249.834

1. Tng n tru
Trong :
Tru cy ko
2. Tng n b
Trong :
B cy ko
3. Tng n ln (khng k ln sa)

99
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 3.4: D kin kt qu sn xut ngnh nng nghip thnh ph Thi Nguyn n nm 2010
2007
Ch tiu
Tng gi tr sn xut
I. Trng trt
1. Lng thc
- Thc
- Mu
2. Cy thc phm
Rau cc loi
3. Cy cng nghip
- Cy cng nghip ngn ngy
- Ch bp ti
4. Cy n qu
5. Cy khc
6. Sn phm ph
II. Chn nui
1. Gia sc
2. Gia cm
3. Chn nui khc
4. Sn phm ph
III. Dch v

2008

2009

S lng
(Tr.ng)
531.106,63
322.694,62

C cu
(%)
100,00
60,76

S lng
(Tr.ng)
558.010,66
333.804,37

C cu
(%)
100,00
59,82

S lng
(Tr.ng)
588.460,08
345.932,39

127.532,64
40.163,71
32.610,00
35.525,51
68.934,01
23.210,47
45.723,54
49.514,68
217,35
3.722,23
127.918,05
84.851,76
31.508,39
8.398,50
3.159,40
80.493,96

39,52
12,45
10,11
108,94
21,36
33,67
66,33
15,34
0,07
1,15
24,09
66,33
24,63
6,57
2,47
15,16

131.358,62
40.766,17
33.827,00
36.591,28
70.769,93
23.674,68
47.095,25
51.990,41
234,74
4.857,51
131.638,23
86.124,53
32.296,10
9.742,26
3.475,34
92.568,05

39,35
12,21
10,13
108,17
21,20
33,45
66,55
15,58
0,07
1,46
23,59
65,43
24,53
7,40
2,64
16,59

135.956,17
40,73
140.714,64
42,15
41.377,66
12,40
41.998,33
12,58
34.524,31 34.525,31 34.526,31 34.527,31
37.689,02
111,42
38.819,69
114,76
72.891,75
103,00
75.080,74
106,09
24.148,17
34,12
24.631,14
34,80
48.743,58
68,88
50.449,60
71,29
54.589,93
16,35
57.319,43
17,17
253,52
0,08
273,80
0,08
6.339,05
1,90
8.272,46
2,48
136.074,42
23,12
140.849,40
22,66
87.847,02
66,73
89.603,96
68,07
33.103,50
25,15
33.931,09
25,78
11.301,02
8,58
13.109,19
9,96
3.822,87
2,90
4.205,16
3,19
106.453,26
18,09
122.421,25
19,70

101
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

2010

http://www.lrc-tnu.edu.vn

C cu
(%)
100,00
58,79

S lng
(Tr.ng)
621.456,35
358.185,70

C cu
(%)
100,00
57,64

Bng 3.5: D kin tnh hnh t ai thnh ph Thi Nguyn n nm 2010


2007
2008
2009
2010
Ch tiu
VT
S lng C cu S lng C cu S lng C cu S lng C cu
(Ha)
(%)
(Ha)
(%)
(Ha)
(%)
(Ha)
(%)
A. Tng din tch t t nhin
Ha
17.707,52 100,00 17.707,52 100,00 17.707,52 100,00 17.707,52 100,00
I. t Nng nghip
Ha
8.500,12
48,00
8.320,60
46,99
8.165,59
46,11
8.013,28 45,25
1. t trng cy hng nm
Ha
4.927,18
57,97
4.690,99
56,38
4.481,73
54,89
4.277,33 53,38
a. t la, mu
Ha
4.247,37
86,20
4.119,95
87,83
3.996,35
89,17
3.874,46 90,58
b. t cy hng nm
Ha
679,81
13,80
571,04
12,17
485,39
10,83
402,87
9,42
2. t ch
Ha
1.219,32
14,34
1.287,34
15,47
1.350,82
16,54
1.420,46 17,73
3. t vn tp
Ha
994,64
11,70
989,66
11,89
979,77
12,00
965,07
12,04
4. t trng cy lu nm
Ha
989,53
11,64
981,61
11,80
976,70
11,96
970,84
12,12
5. t c mt nc nui trng thu sn
Ha
369,46
4,35
371,00
4,46
376,57
4,61
379,58
4,74
II. t Lm nghip
Ha
2.997,80
16,93
2.942,82
16,62
2.898,38
16,37
2.863,72 16,17
1. Rng phng h
Ha
1.165,21
38,87
1.165,21
39,13
1.165,21
38,87
1.165,21 38,87
2. Rng sn xut
Ha
1.832,59
61,13
1.777,61
60,87
1.733,17
61,13
1.698,51 59,91
III. t chuyn dng
Ha
3.837,50
21,67
4.106,13
23,19
4.305,68
24,32
4.477,90 25,29
IV. t dn c
Ha
1.470,66
8,31
1.500,08
8,47
1.534,58
8,67
1.569,87
8,87
V. t khc (ngha trang, tn gio)
Ha
644,74
3,64
654,41
3,70
667,50
3,77
677,51
3,83
VI. t cha s dng
Ha
256,69
1,45
183,48
1,04
135,79
0,77
105,23
0,59
1. C kh nng s dng cho NLN
Ha
192,69
75,07
121,40
66,16
75,27
55,43
45,91
33,81
2. Sng, sui
Ha
64,00
24,93
62,08
33,84
60,53
44,57
59,32
43,68
B. H s s dng t
I. H s s dng t
Ln
1,62
1,78
1,83
2,00
II. Din tch t NLN/khu NLN
Ha/ ngi
0,216
0,211
0,205
0,201
III. Din tch t NLN/h NLN
Ha/h
1,310
1,278
1,250
1,225
IV. Din tch NLN/L NLN
Ha/L
0,514
0,515
0,518
0,521
104
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 3.6: D kin tnh hnh nhn khu v lao ng nng thn
thnh ph Thi Nguyn n nm 2010
2007
Ch tiu

VT

I. Tng s nhn khu


1. Nhn khu NLN
2. Nhn khu phi NLN
II. Tng s h
1. H NLN
2. H phi NLN
III. Lc lng lao ng
1. Lao ng NLN
2. Lao ng CN-XDCB
3. Lao ng Dch v
IV. Lao ng c vic lm
1. Lao ng NLN
2. Lao ng CN-TTCN-XDCB
3. Lao ng Dch v
V. Mt s ch tiu
1. T l tng dn s
2. Bnh qun nhn khu NLN/h NLN
3. Bnh qun lao ng NLN/h NLN

Ngi
Ngi
Ngi
H
H
H
L
L
L
L
L
L
L
L

65.323
53.138
12.185
11.906
8.779
3.127
35.272
22.378
10.816
2.078
33.028
19.524
9.152
4.351

%
Ngi/h
L/h

1,10
6,05
2,55

S lng

2008

2010

C cu
C cu
C cu
C cu
S lng
S lng
S lng
(%)
(%)
(%)
(%)
100,00
81,35
18,65
100,00
73,73
26,27
100,00
63,44
30,67
5,89
100,00
59,12
27,71
13,17

66.060
53.499
12.560
12.066
8.813
3.252
36.418
21.861
12.417
2.140
33.669
19.079
10.151
4.438
1,13
6,07
2,48

106
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

2009

http://www.lrc-tnu.edu.vn

100,00
80,99
19,01
100,00
73,04
26,96
100,00
60,03
34,10
5,88
100,00
56,67
30,15
13,18

66.810
53.863
12.947
12.230
8.848
3.382
37.815
21.356
14.255
2.204
34.454
18.644
11.260
4.549
1,14
6,09
2,41

100,00
80,62
19,38
100,00
72,34
27,66
100,00
56,48
37,70
5,83
100,00
54,11
32,68
13,20

67.575
54.229
13.346
12.400
8.882
3.518
39.497
20.863
16.365
2.270
35.394
18.219
12.490
4.686
1,15
6,11
2,35

100,00
80,25
19,75
100,00
71,63
28,37
100,00
52,82
41,43
5,75
100,00
51,47
35,29
13,24

Bng 3.7: D kin kt qu sn xut ngnh kinh t nng thn thnh ph Thi Nguyn n nm 2010
2007
Ch tiu
Tng gi tr sn xut

2008

2009

2010

S lng C cu S lng C cu S lng C cu S lng C cu


(Tr. ng)
(%)
(Tr. ng)
(%)
(Tr. ng)
(%)
(Tr. ng)
(%)
792.236

100,00

844.759

100,00

903.444

100,00

969.355

100,00

I. Nng lm nghip

553.380

69,85

572.363

67,75

592.040

65,53

612.440

63,18

1. Nng nghip

528.591

95,52

545.717

95,34

563.398

95,16

581.653

94,97

2. Lm nghip

24.789

4,48

26.646

4,66

28.642

4,84

30.787

5,03

II. CN - TTCN - XDCB

186.704

23,57

207.394

24,55

230.385

25,50

255.934

26,40

1. CN, TTCN, XDCB ngoi quc doanh

115.553

61,89

128.957

62,18

143.916

62,47

160.610

62,75

2. Xy dng c bn

71.151

38,11

78.437

37,82

86.469

37,53

95.323

37,25

III. Dch v

52.152

6,58

65.002

7,69

81.019

8,97

100.982

10,42

1. Ngoi quc doanh

52.152

100,00

65.002

100,00

81.019

100,00

100.982

100,00

Trong :

108
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

Bng 3.8: D kin tnh hnh to vic lm cho ngi lao ng nng thn thnh ph Thi Nguyn n nm 2010

2007
Ch tiu

2008

S lng C cu
(Ngi)
(%)

S lng
(Ngi)

2009

C cu
(%)

C cu
(%)

C cu
(%)

65.323

2. Dn s trn 15 tui

45.687

69,94

46.719

70,72

47.775

71,51

48.855

72,30

3. Dn s trong tui lao ng

35.140

53,79

35.815

54,22

36.502

54,64

37.203

55,05

4. Lc lng lao ng

35.010

53,60

35.686

54,02

36.374

54,44

37.076

54,87

5. Lao ng c vic lm

32.869

93,89

33.224

93,10

33.583

92,00

33.946

91,24

6. Lao ng qua o to

20.270

57,90

21.891

61,35

23.862

65,37

26.248

70,55

80,00

66.810

S lng
(Ngi)

1. Dn s trung bnh

7. T l s dng thi gian lao ng nng thn

66.060

S lng
(Ngi)

1010

81,00

67.575

83,00

85,00

8. S lao ng nng thn c to vic lm

331

354

382

420

9. Gii thiu vic lm cho lao ng nng thn

118

124

133

146

10. o to ngh cho lao ng nng thn

382

420

462

508

11. Xut khu lao ng nng thn

178

187

200

220

110
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn

http://www.lrc-tnu.edu.vn

You might also like