Hoàn thiện hoạt động quản lý ngân sách xã trên địa bàn tỉnh Nam Định

- Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu: Ngân sách xã có vị trí, vai trò rất quan trọng đối với chính quyền cơ sở.
- Ngân sách xã là công cụ của cấp uỷ chính quyền cơ sở để thực hiện nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo anh ninh nông thôn và thúc đẩy sự nghiệp xây dựng nông thôn mới.
- Công tác quản lý, điều hành ngân sách xã được nâng cao về chất lượng góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, ổn định chính trị và an ninh nông thôn.
- Từ những bất cập, tồn tại trên tôi lựa chọn đề tài : “Hoàn thiện hoạt động quản lý ngân sách xã tại tỉnh Nam Đinh” làm đề tài luận văn thạc sỹ của mình.
- Mục đích chung Luận văn Thạc sĩ QTKD Trường Đại họcBách Khoa Hà Nội Trần Thị Thanh Vân Khoa Kinh tế và Quản lý Đánh giá hoạt động quản lý ngân sách xã trên địa bàn tỉnh Nam Định, từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý ngân sách xã của tỉnh và ổn định theo quy định của Luật NSNN nước Cộng hòa XHCN Việt Nam.
- Mục đích cụ thể Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động quản lý ngân sách xã ở tỉnh Nam Định giai đoạn làm cơ sở đề ra phương hướng và giải pháp hoàn thiện hoạt động quản lý ngân sách xã nhằm góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở tỉnh Nam Định.
- các phòng ban của Sở như phòng Quản lý ngân sách, Quản lý ngân sách xã.
- Sử dụng phương pháp phỏng vấn về hoạt động quản lý tài chính ngân sách xã, phường đối với cán bộ làm công tác quản lý tài chính xã và cán bộ theo dõi ngân sách xã của Sở Tài chính tỉnh Nam Định.
- Từ đó so sánh, đối chiếu các chỉ tiêu thu, chi ngân sách xã trên cơ sở đó đánh giá mức tăng thu, tăng chi ngân sách xã qua các năm.
- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động quản lý ngân sách xã trên địa bàn tỉnh Nam Định.
- Luận văn Thạc sĩ QTKD Trường Đại họcBách Khoa Hà Nội Trần Thị Thanh Vân Khoa Kinh tế và Quản lý Phạm vi nghiên cứu: Đề tài thực hiện đánh giá hoạt động quản lý ngân sách xã gồm lập dự toán, chấp hành dự toán (hoạt động thu, chi NSX) và quyết toán NSX.
- Đề tài tập trung nghiên cứu hoạt động quản lý ngân sách xã trên địa bàn tỉnh: 229 xã, phường, thị trấn.
- Ổn định ngân sách địa phương, vững mạnh NSNN và nền tài chính quốc gia.
- Kết cấu của Luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về ngân sách nhà nước và quản lý ngân sách xã Chương 2: Đánh giá thực trạng hoạt động quản lý ngân sách xã tỉnh Nam Định Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý ngân sách xã trên địa bàn tỉnh Nam Định.
- Những vấn đề chung về ngân sách nhà nước.
- Khái niệm chung về ngân sách nhà nước.
- Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định và được thực hiện trong một năm để đảm bảo thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.
- Từ xưa đến nay có rất nhiều quan điểm về khái niệm ngân sách nhà nước, tuy nhiên chỉ có ba quan điểm khá phổ biến đó là: Quan điểm thứ nhất cho rằng: Ngân sách nhà nước là quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước, là kế hoạch tài chính cơ bản của nhà nước.
- Quan điểm thứ hai cho rằng: Ngân sách nhà nước là bản dự toán thu, chi tài chính của Nhà nước trong một khoảng thời gian nhất định thường là một năm.
- Quan điểm thứ ba cho rằng: Ngân sách nhà nước là những quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình Nhà nước huy động và sử dụng các nguồn tài chính khác nhau.
- Từ những quan điểm trên về ngân sách Nhà nước thấy rằng các quan điểm này có những nhân tố hợp lý song vẫn chưa đầy đủ, nó mới cho thấy được mặt cụ thể, mặt vật chất của Ngân sách Nhà nước mà chưa thấy hết được các mặt về kinh tế - xã hội của Ngân sách nhà nước.
- Khái niệm về Ngân sách Nhà nước phải thể hiện được nội dung kinh tế xã hội của Ngân sách nhà nước, phải được xem xét trên các mặt hình thức, thực thể và quan hệ kinh tế chứa đựng trong ngân sách Nhà nước (1.
- Luận văn Thạc sĩ QTKD Trường Đại họcBách Khoa Hà Nội Trần Thị Thanh Vân Khoa Kinh tế và Quản lý Nếu xét về hình thức: Ngân sách Nhà nước là một bản dự toán thu và chi của Chính phủ lập ra, được trình lên Quốc hội phê chuẩn và giao cho Chính phủ tổ chức thực hiện.
- Nếu xét về thực thể: Ngân sách Nhà nước bao gồm những nguồn thu cụ thể, những khoản chi cụ thể và được định lượng.
- Các nguồn thu đều được nộp vào quỹ tiền tệ gọi là quỹ ngân sách nhà nước và các khoản chi đều được lấy từ quỹ tiền tệ này.
- Cân đối thu, chi Ngân sách Nhà nước là một cân đối lớn trong nền kinh tế thị trường.
- Chính vì vậy mà có thể khẳng định ngân sách nhà nước là một quỹ tiền tệ lớn của Nhà nước.
- Nếu xét về các quan hệ kinh tế chứa đựng trong ngân sách Nhà nước: các khoản thu, chi từ quỹ Ngân sách Nhà nước đều phản ánh những quan hệ kinh tế nhất định giữa Nhà nước với người nộp, giữa Nhà nước với các cơ quan, đơn vị thụ hưởng từ quỹ Ngân sách Nhà nước.
- Hoạt động thu, chi ngân sách nhà nước là hoạt động tạo lập, sử dụng ngân sách nhà nước làm cho vốn tiền tệ, nguồn tài chính vận động giữa một bên là Nhà nước và một bên là các chủ thể phân phối và ngược lại trong quá trình phân phối các nguồn tài chính.
- Trên thực tế thì hoạt động của Ngân sách Nhà nước rất đa dạng và vô cùng phong phú, nó thực hiện ở rất nhiều lĩnh vực và có sự tác động đến tất cả các chủ thể kinh tế - xã hội.
- Những quan hệ về thu, nộp và cấp phát Ngân sách nhà nước là những quan hệ được xác định trước, được định lượng và Nhà nước sử dụng chúng làm công cụ điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế.
- Từ đó người ta rút ra: “Ngân sách Nhà nước phản ánh các quan hệ kinh tế phát sinh gắn liền với quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước khi Nhà nước tham gia phân phối các nguồn tài chính quốc gia nhằm thực hiện chức năng của Nhà nước trên cơ sở Luật định” (2)- Dương Đăng Chinh (2000) Lý thuyết Tài chính – NXB Tài chính, Hà Nội 2000.
- Luận văn Thạc sĩ QTKD Trường Đại họcBách Khoa Hà Nội Trần Thị Thanh Vân Khoa Kinh tế và Quản lý Đối với nước ta, năm 1996 Luật Ngân sách nhà nước chính thức ra đời.
- Luật Ngân sách Nhà nước ra đời đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quản lý và điều hành về tài chính, ngân sách của nước ta.
- Tại Điều 1 của Luật NSNN năm 2002 đã quy định: “Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định và được thực hiện trong một năm để đảm bảo thực hiện các chức năng nhiệm vụ của Nhà nước” (3) –Luật NSNN – NXB Tài chính, Hà Nội tháng 7/2003.
- Các khoản thu Ngân sách nhà nước bao gồm: Các khoản thu từ thuế, phí, lệ phí, các khoản thu từ hoạt động kinh tế của Nhà nước, các khoản đóng góp của các tổ chức và cá nhân, các khoản viện trợ, các khoản thu khác theo quy định của pháp luật (4).
- Các khoản chi ngân sách nhà nước bao gồm: Các khoản chi phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo đảm các hoạt động của bộ máy Nhà nước, chi trả nợ Nhà nước, chi viện trợ và các khoản chi khác theo quy định của pháp luật (4)- Bộ Tài chính (1997)Hướng dẫn quản lý thu, chi ngân sách xã, phường, thị trấn – NXB Tài chính, Hà Nội tháng 4/1997..
- Một số đặc điểm của Ngân sách Nhà nước Ngân sách nhà nước có một số đặc điểm chung như sau (1): Thứ nhất: Ngân sách nhà nước là một bộ phận chủ yếu của hệ thống tài chính quốc gia.
- Ngân sách nhà nước bao gồm những mối quan hệ tài chính nhất định trong tổng thể các quan hệ tài chính quốc gia.
- Thứ hai: Các quan hệ tài chính thuộc Ngân sách nhà nước gồm những đặc điểm: Luận văn Thạc sĩ QTKD Trường Đại họcBách Khoa Hà Nội Trần Thị Thanh Vân Khoa Kinh tế và Quản lý - Các hoạt động thu, chi của Ngân sách nhà nước luôn gắn chặt với quyền lực về kinh tế, chính trị của Nhà nước, nó được thể hiện bằng thể chế, bằng luật định và những công cụ hành chính.
- Ngân sách nhà nước luôn gắn chặt với sở hữu nhà nước, luôn chứa đựng lợi ích chung, lợi ích công cộng.
- Toàn bộ các hoạt động thu, chi của Ngân sách nhà nước chứa đựng bao hàm các nội dung về kinh tế, xã hội và chứa đựng tổng thể các mặt lợi ích của các đối tượng liên quan.
- Ngân sách nhà nước cũng có những đặc điểm như các quỹ tiền tệ khác.
- Nét riêng của Ngân sách nhà nước là một quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước được chia thành nhiều quỹ nhỏ, có tác dụng riêng và được dùng cho những mục đích đã định trước.
- Hoạt động thu, chi của Ngân sách Nhà nước được thực hiện theo nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp là chủ yếu.
- Chức năng của ngân sách Nhà nướ c (1) Ngân sách Nhà nước có một vai trò quan trọng trong toàn bộ hoạt động kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng và đối ngoại của đất nước.
- Chức năng, vai trò của ngân sách Nhà nước luôn gắn liền với chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước và nó tuỳ thuộc vào từng thời kỳ, từng giai đoạn khác nhau mà có những biểu hiện khác nhau và luôn thể hiện ba chức năng chính.
- Kiểm tra của ngân sách Nhà nước gắn chặt với quyền lực của hệ thống hành chính Nhà nước.
- nó là một loại kiểm tra đơn phương theo hệ thống thứ bậc cơ quan quyền lực và cơ quan hành chính Nhà nước các cấp về nghĩa vụ phải thực hiện đối với ngân sách cũng như việc sử dụng vốn, kinh phí, tài sản của Nhà nước.
- Như vậy, kiểm tra của ngân sách Nhà nước đối với hoạt động tài chính khác là một mặt trong hoạt động quản lý và kiểm tra của Nhà nước, có tác động sâu sắc tới các hoạt động tài chính khác và có vai trò quan trọng góp phần xây dựng một xã hội công bằng, văn minh, dân chủ.
- Tổ chức hệ thống và phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước 1.1.4.1.
- Tổ chức hệ thống ngân sách Nhà nước ở Việt Nam Hệ thống ngân sách Nhà nước: là tổng thể các cấp ngân sách Nhà nước gắn bó hữu cơ với nhau trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thu, chi của mỗi cấp ngân sách.
- Nguyên tắc tổ chức hệ thống ngân sách Nhà nước: Luận văn Thạc sĩ QTKD Trường Đại họcBách Khoa Hà Nội Trần Thị Thanh Vân Khoa Kinh tế và Quản lý - Nguyên tắc thống nhất và tập trung dân chủ: Hệ thống ngân sách Nhà nước được xây dựng căn cứ vào Hiến pháp của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Do đó chỉ có ngân sách Nhà nước thống nhất do Quốc hội phê chuẩn dự toán và quyết toán.
- Chính phủ thống nhất quản lý ngân sách Nhà nước.
- Nguyên tắc đảm bảo tính phù hợp giữa cấp ngân sách với chính quyền Nhà nước.
- Phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước ở Việt Nam (5.
- Phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước: là sự phân chia quyền hạn, trách nhiệm giữa các cấp chính quyền trong việc quản lý, điều hành nhiệm vụ của ngân sách Nhà nước.
- Yêu cầu của phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước.
- Đảm bảo tính thống nhất của ngân sách Nhà nước, nguồn thu và nhiệm vụ chi cho mỗi cấp chính quyền được ổn định theo luật định.
- Phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước phải phù hợp với phân cấp các lĩnh vực khác của Nhà nước, xác định rõ mối quan hệ giữa ngân sách cấp trên và ngân sách cấp dưới, quan hệ giữa trung ương và địa phương.
- Nội dung của phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước phải phù hợp với Hiến pháp và luật pháp quy định chức năng nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của các cấp chính quyền, đảm bảo mỗi cấp ngân sách có các nguồn thu, nhiệm vụ chi, quyền và trách nhiệm về ngân sách tương xứng.
- Quốc hội là cơ quan quyết định dự toán ngân sách Nhà nước, phân bổ ngân sách Nhà nước trung ương, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước.
- Hội đồng nhân dân các cấp được chủ động quyết định dự toán ngân sách địa phương, quyết định phân bổ dự toán ngân sách địa phương.
- Nội dung phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước: Đây chính là việc giải quyết các mối quan hệ về quyền lực, quan hệ vật chất giữa các cấp chính quyền trong quá trình quản lý và sử dụng ngân sách Nhà nước bao gồm các nội dung sau.
- Giải quyết mối quan hệ quyền lực giữa các cấp chính quyền trong việc ban hành các chính sách, chế độ thu, chi và chế độ quản lý ngân sách Nhà nước.
- Giải quyết mối quan hệ vật chất trong quá trình phân giao nhiệm vụ chi, nguồn thu và cân đối ngân sách Nhà nước.
- Luận văn Thạc sĩ QTKD Trường Đại họcBách Khoa Hà Nội Trần Thị Thanh Vân Khoa Kinh tế và Quản lý - Giải quyết mối quan hệ trong quá trình thực hiện chu trình ngân sách Nhà nước.
- Nguyên tắc phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước.
- Phân cấp ngân sách phải được tiến hành đồng bộ với phân cấp kinh tế và tổ chức bộ máy hành chính.
- Đảm bảo thể hiện vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương và vị trí độc lập của ngân sách địa phương trong hệ thống ngân sách Nhà nước thống nhất.
- Đảm bảo nguyên tắc công bằng trong phân cấp ngân sách.
- Trong hoạt động quản lý ngân sách, phân cấp quản lý ngân sách là tất yếu khách quan bắt nguồn từ sự phân cấp kinh tế và hệ thống tổ chức hành chính Nhà nước.
- Phân cấp quản lý ngân sách không chỉ giới hạn ở việc phân, giao nhiệm vụ thu, chi mà phải bao quát tất cả các lĩnh vực của hoạt động ngân sách ở từng cấp và phải thực hiện trên những nguyên tắc nhất định.
- Đối với nước ta hiện nay, thực hiện phân cấp quản lý theo các cấp ngân sách từ ngân sách trung ương đến ngân sách tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (gọi chung là ngân sách cấp tỉnh).
- ngân sách huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh (gọi chung là ngân sách cấp huyện).
- ngân sách xã, phường, thị trấn (gọi chung là ngân sách cấp xã).
- Trong hệ thống ngân sách Nhà nước, ngân sách trung ương giữ vai trò chủ đạo, chi phối trong hệ thống ngân sách Nhà nước.
- Ngân sách huyện là cấp ngân sách trung gian có nhiệm vụ thu, chi theo luật ngân sách đồng thời là cấp dự toán thực hiện quản lý, cấp phát theo chức năng nhiệm vụ được phân cấp.
- Ngân sách cấp xã vừa là cấp ngân sách cơ sở trong hệ thống ngân sách Nhà nước, vừa là đơn vị dự toán đặc biệt với tư cách thụ hưởng ngân sách Nhà nước.
- Chu trình quản lý ngân sách Nhà nước 1.1.5.1.
- Khái niệm Ngân sách Nhà nước là bảng dự toán thu, chi bằng tiền của Nhà nước trong khoảng thời gian nhất định, nó thường được xác định cho một năm.
- Tuy các nước có mốc tính năm ngân sách khác nhau, song thông thường đều tính 12 tháng .
- Sau khi dự toán được thực hiện hoàn thành, để đánh giá việc thực hiện dự toán phải tiến hành một khâu gọi là quyết toán ngân sách.
- Việc tiến hành thực hiện ba khâu này trong năm ngân sách khi năm ngân sách kết thúc thì tiếp tục bắt đầu năm ngân sách mới.
- Vì vậy hoạt động của ngân sách có tính chu kỳ lặp đi lặp lại và hình thành nên chu trình liên tục của ngân sách Nhà nước.
- Như vậy: Chu trình quản lý ngân sách Nhà nước là quá trình quản lý thực hiện các khâu lập, chấp hành và quyết toán ngân sách của một chu trình ngân sách.
- Nội dung chủ yếu của chu trình quản lý ngân sách Nhà nước a.
- Lập ngân sách Nhà nước Luận văn Thạc sĩ QTKD Trường Đại họcBách Khoa Hà Nội Trần Thị Thanh Vân Khoa Kinh tế và Quản lý Lập ngân sách Nhà nước là xây dựng dự toán các khoản thu, chi của ngân sách trong một năm ngân sách.
- Lập ngân sách là công việc khởi đầu trong quá trình hình thành ngân sách.
- Yêu cầu lập ngân sách Nhà nước.
- Bảo đảm xây dựng dự toán thu, chi ngân sách Nhà nước dựa trên hệ thống chế độ, chính sách và tiêu chuẩn định mức đúng đắn phù hợp với thực tiễn kinh tế - xã hội đang vận động.
- Bảo đảm xây dựng dự toán thu, chi ngân sách Nhà nước tiến hành đúng với trình tự và thời gian quy định.
- Xây dựng dự toán thu, chi ngân sách Nhà nước bảo đảm mối quan hệ đúng đắn giữa kế hoạch hiện vật và kế hoạch giá trị trong bối cảnh cung cầu giá cả luôn biến động.
- Căn cứ lập dự toán ngân sách Nhà nước.
- Hệ thống các chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức thu-chi của ngân sách Nhà nước.
- Ngoài ra, việc lập dự toán ngân sách Nhà nước phải căn cứ vào kết quả phân tích việc thực hiện dự toán ngân sách trong thời gian trước để bổ sung những kinh nghiệm cần thiết cho việc lập dự toán kỳ kế hoạch.
- Chấp hành ngân sách Nhà nước: Chấp hành ngân sách Nhà nước là việc thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước đã được phê chuẩn.
- Nội dung chính quá trình chấp hành ngân sách Nhà nước: Đây là quá trình tổ chức thực hiện thu ngân sách Nhà nước và bố trí cấp phát kinh phí của ngân sách Nhà nước cho các nhu cầu đã được phê chuẩn.
- Sau khi dự toán ngân sách Nhà nước được phê duyệt, năm ngân sách Nhà nước bắt đầu thì dự

Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn
hoặc xem Tóm tắt