- Giáo trình Môi trường và phát triển bền vững được cấu trúc thành 6 chương. - Chương 1 giới thiệu những khái niệm cơ bản về môi trường . - các vấn đề môi trường toàn cầu và ở Việt Nam hiện nay. - Chương 3 trình bày những vấn đề về môi trường và phát triển bền vững ở 2 vùng kinh tế sinh thái cơ bản : nông thôn và đô thị. - Chương 6 trình bày về định hướng chiến lược bảo vệ môi trường và phát triển bền vững tại Việt Nam. - Tác giả 5 Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ MÔI TRƯỜNG 1.1. - khắc phục ô nhiễm, suy thoái, phục hồi và cải thiện môi trường . - Các yếu tố xã hội - nhân văn chưa được coi là yếu tố môi trường. - Môi trường có tính hệ thống. - Không thể có vấn đề môi trường nếu thiếu hoạt động của con người. - Hình 1.2 cho thấy tính hệ thống của môi trường trong phát triển kinh tế có tính. - CHỨC NĂNG CỦA HỆ THỐNG MÔI TRƯỜNG - Ô NHIỄM, SUY THOÁI VÀ SỰ CỐ MÔI TRƯỜNG 1.3.1 . - Chức năng của môi trường Hệ thống môi trường có bốn chức năng cơ bản. - Suy thoái môi trường có các mặt biểu hiện sau. - Ví dụ điển hình của suy thoái môi trường là suy thoái đất. - Nguyên nhân gây suy thoái môi trường rất đa dạng, gồm. - Ô nhiễm môi trường là yếu tố có thể định lượng được. - TÓM TẮT Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG VÀ SUY THOÁI ĐẤT 1. - Ứng xử sự cố môi trường chỉ là giải quyết tình thế. - Hệ thống môi trường luôn luôn có 2 tính chất. - Tai biến môi trường xảy ra trong toàn bộ hệ thống môi trường. - AN NINH MÔI TRƯỜNG VÀ AN TOÀN MÔI TRƯỜNG. - Đó chỉ là một khía cạnh của an ninh môi trường. - thường được coi là thuộc phạm vi "an toàn môi trường". - thuộc lĩnh vực "an ninh môi trường". - NGHÈO KHỔ VÀ MÔI TRƯỜNG: Nghèo thu nhập - Tổng thu nhập. - DÂN SỐ VÀ MÔI TRƯỜNG Tốc độ tăng dân số thế giới hiện nay là 1,7% mỗi năm. - I=P.C.T trong đó : I : Tác động của dân số lên môi trường . - NHỮNG VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG TOÀN CẦU 1.7.1. - NHỮNG VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG BỨC XÚC Ở VIẾT NAM 1.8.1 . - Công nghiệp khai thác khoáng sản phá hoại môi trường rất nghiêm trọng. - Ô 1.3 SUY HOÁ MÔI TRƯỜNG Ở VIỆT NAM (Hội nghị Môi trường toàn quốc , 1998) Ô nhiễm diễn ra ở tất cả các khu vực. - Theo nhóm nghiên cứu Nguyễn Hoàng Yến, Cục Môi trường. - 26 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 Môi trường có tính hệ thống. - Môi trường là gì ? Nêu chức năng của hệ thống môi trường. - Trình bày quan hệ giữa môi trường với dân số và đói nghèo. - Nêu những vấn đề môi trường toàn cầu. - Nguồn : Báo cáo Môi trường và Phát triển, UNDP. - Viện Quốc tế về Môi trường và Phát triển (Intemational Institute for Environmental & Development - IIED) cho rằng, PTBV gồm 3 hệ thống phụ thuộc lẫn nhau (hình 2.2). - Thay đổi nhu cầu tiêu thụ không gây hại đến đa dạng sinh học và môi trường. - Tuyên bố Rio về Môi trường và Phát triển gồm : 27 nguyên tắc xác định quyền và trách nhiệm của các quốc gia. - Đưa bảo vệ môi trường trở thành một bộ phận trong chính sách tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia. - Vì vậy, giáo dục và truyền thông môi trường là một công cụ cực kỳ quan trọng của phát triển bền vững. - 46 Chương 3 MÔI TRƯỜNG VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở CÁC VÙNG KINH TẾ- SINH THÁI CƠ BẢN 3.1. - ĐẶC TRƯNG VỀ MÔI TRƯỜNG VÀ PHÁT TRIỂN VÙNG NÔNG THÔN • Nông thôn đồng bằng - Đặc điểm sinh thái. - Những bức xúc về nước sạch, vệ sinh môi trường và dịch bệnh. - Nhiều tai biến môi trường (bão, sóng thần, xói lở biển. - Nghèo đói ở đô thị - thách thức môi trường toàn cầu Nghèo đói và môi trường có mối liên hệ mật thiết ở đô thị các nước đang phát triển. - Sự cố môi trường đô thị : ngập úng, cháy, động đất, lún sụt đất. - Các quan tâm về môi trường và phát triển luôn phụ thuộc lẫn nhau. - Trình bày các đặc điểm môi trường và phát triển ở vùng nông thôn và đô thị. - đều cần được cân nhắc về mặt môi trường. - Phát triển bền vững coi môi trường là một hệ thống mềm và sự bền vững của cả hệ thống mới là quan trọng. - Uỷ ban dân số LHQ đã và đang xem xét mối tương quan giữa dân số môi trường và phát triển. - KẾT LUẬN CHƯƠNG 4 Phát triển bền vững và bảo vệ môi trường chịu sức ép rất lớn từ những quan điểm chính trị. - Trình bày những thách thức (khó khăn) chủ yếu đối với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững : nội dung, nguyên nhân, tầm ảnh hưởng và phương hướng khắc phục. - Môi trường nước - Công nghiệp - Du lịch 73 6. - Nâng cao - Nghiên cứu Nhận thức về các vấn đề môi trường và các nhận thức. - Môi trường lựa chọn có vai trò quan trọng. - Bảo vệ môi trường tự nhiên 1. - Các cộng đồng khác nhau (ví dụ nông thôn, miền núi, vùng ven biển, đô thị, điểm du lịch) có những đặc trưng khác nhau về môi trường và phát triển. - Phản ánh cốt lõi, bản chất của một thành phần trong hệ thống môi trường. - Phản ánh được những thành phần nhạy cảm của hệ thống môi trường. - MỤC TIÊU VÀ ĐỊNH HƯỚNG BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG 6.1 .1 . - Tăng trưởng nhanh về kinh tế sẽ tạo điều kiện phát triển con người và cải thiện môi trường tốt nhất. - Bảo vệ môi trường phải được coi là yếu tố không thể tách rời của quá trình phát triển. - Chất lượng môi trường tự nhiên (đất, nước, rừng. - Bảo vệ môi trường nhằm phát triển bền vững trở thành một chiến lược phát triển mới. - [2] Lê Huy Bá, Vũ Chí Hiếu, Võ Đình Long, Tài nguyên môi trường và phát triển bền vững. - [3] Nguyễn Đình Hoè, "Môi trường và phát triển bền vững", trong sách Quản lý Nhà nước về Khoa học, Công nghệ và Môi trường. - Viện Sinh thái và Môi trường xuất bản, Hà Nội, 2003. - [12] Tuyên bố Rio về môi trường và phát triển,1992. - 3 BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG HAY KHỦNG HOẢNG THẾ KỶ XXI. - 3 Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ MÔI TRƯỜNG. - MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ. - CẤU TRÚC HỆ THỐNG MÔI TRƯỜNG. - CHỨC NĂNG CỦA HỆ THỐNG MÔI TRƯỜNG - Ô NHIỄM, SUY THOÁI VÀ SỰ CỐ MÔI TRƯỜNG. - Chức năng của môi trường. - Suy thoái môi trường. - Sự cố môi trường và tai biến môi trường. - NGHÈO KHỔ VÀ MÔI TRƯỜNG. - DÂN SỐ VÀ MÔI TRƯỜNG. - NHỮNG VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG TOÀN CẦU. - NHỮNG VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG BỨC XÚC Ở VIẾT NAM. - Tài nguyên và môi trường nước. - Môi trường biển. - Môi trường đô thị. - Môi trường công nghiệp. - Môi trường nông thôn và nông nghiệp. - Sự cố môi trường. - 35 2.2.1: Hội nghị Thượng đỉnh về Môi trường và PTBV. - 46 95 Chương 3: MÔI TRƯỜNG VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở CÁC VÙNG KINH TẾ- SINH THÁI CƠ BẢN. - Các vấn đề môi trường nông thôn. - Nghèo đói ở đô thị - thách thức môi trường toàn cầu. - 60 CHƯƠNG 4: NHỮNG KHÓ KHĂN TRONG BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG. - QUAN ĐIỂM MÔI TRƯỜNG CỰC ĐOAN. - 84 Chương 6: ĐỊNH HƯỚNG CHIẾN LƯỢC VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM. - MỤC TIÊU VÀ ĐỊNH HƯỚNG BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG. - Mục tiêu bảo vệ môi trường đến năm 2010. - Định hướng bảo vệ môi trường đến năm 2020