- TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘIVIỆN CƠ KHÍ BÁO CÁO THỰC HÀNH NHẬP MÔN CƠ KHÍ CHẾ TẠO MÁY. - 1 Giới thiệu chung: Ngành công nghệ cơ khí: Công nghệ cơ khí luôn là một trong những ngành then chốt đối với sự phát triển kinh tế -xã hội trên toàn thế giới. - Tất cả đều có sự đóng góp to lớn của các nhà khoa học, cáctổng công trình sư, kỹ sư, cán bộ kỹ thuật và các công nhân cơ khí.Công nghệ cơ khí là ngành ứng dụng các nguyên lý vật lý để tạo ra các loại máy móc vàthiết bị vận hành trong các dây chuyền sản xuất, hoạt động ở mọi nơi hoặc các vật dụng hữuích phục vụ đời sống. - Cơ khí áp dụng các nguyên lý nhiệt động lực học, định luật bảo toànkhối lượng và năng lượng để phân tích các hệ vật lý tĩnh và động, phục vụ cho công tác thiếtkế trong các lĩnh vực như ô tô, máy bay và các phương tiện giao thông khác, các hệ thốnggia nhiệt và làm lạnh, đồ dùng gia đình, máy móc và thiết bị sản xuất, vũ khí ...Học viên theo học chuyên ngành công nghệ cơ khí được đào tạo kiến thức, kỹ năngchuyên ngành vững vàng và có kỹ năng thực hành nghề thành thạo về lĩnh vực công nghệchế tạo máy. - Rồi những bước tập tànhlàm một chuyên viên cơ khí thật sự, bạn cần có tính cẩn thận, tinh thần kỉ luật và tác phongcông nghiệp. - Cuối cùng, yếu tốsức khỏe giúp bạn giải thích tại sao ngành cơ khí rất hiếm kĩ sư là phụ nữ. - Thực tế, chỉ nóivề thời lượng thực hành trong trường học, sinh viên cơ khí được dành đến 50% thời gianhọc tại các phòng, xưởng thực hành của trường.Ngành kỹ thuật cơ khí hiện nay là ngành xã hội có nhu cầu tuyển dụng nhân lực lớn, vìvậy nếu học ngành này không phải lo về cơ hội tìm việc làm trong tương lai, bạn có thể làmviệc ở mọi nơi trên đất nước và các nước khác trên thế giới trong mọi ngành công nghiệp vàkinh tế khác nhau. - 3 Bài 1:Gia công cơ khí (tiện, phay, bào, nguội, lắp ráp. - Mục đích: Tìm hiểu về ngành gia công cơ khí ,cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của các máy tiện,phay, bào và các công đoạn nguội …Giúp sinh viên ngành cơ khí hiểu thêm và yêu them ngành học của mình.* Thu hoạch:+ Nganh gia công cơ khí: Với nhiều người, công việc của ngành cơ khí luôn liên quan đến sắtthép, liên quan đến các công việc gia công bằng tay như tiện, phay,hàn, bào. - Tuy nhiên, hiện nay với sự phát triển của công nghệ, côngviệc ngành cơ khí được chuyên môn hóa, nhiều công việc cơ khí màngười làm việc gần như không tham gia vào tiện, phay, bào, hàn.Ngành cơ khí - không chỉ là tiện, phay, bào, hàn Cơ khí là ngành có lịch sử lâu đời, chiếm phần lớn trong cơ cấu hoạt động kinh tế xãhội. - Ngành cơ khí tham gia vào một dải khá rộng các công việc sản xuất bao gồm từ khâukhai khoáng, hình thành vật liệu, gia công các thiết bị, chế tạo máy móc, và điều hành hệthống sản xuất công nghiệp.Trước đây để gia công một sản phẩm, người thợ phải lấy nguyên liệu, gia công bằngtay trên các máy móc nửa thủ công như máy tiện, máy phay, máy bào, máy hàn. - Hiện naycông việc gia công đã được tự động hóa bằng các máy gia công hiện đại (máy CNC), côngviệc của người thợ chỉ còn là đứng máy nhấn nút, lập trình gia công. - Lập trình gia công làmột công việc quan trọng khi thực hiện trên các máy gia công tự động CNC, các công việctrước đây như lấy vật liệu (phôi), tiện, phay đều được máy tự động thực hiện một cách chínhxác theo chương trình đã được lập trình.Công việc thiết kế trước đây phải thực hiện bằng việc vẽ các bản vẽ bằng tay, ngày nayđã có sự hỗ trợ của máy tính với các chương trình chuyên hỗ trợ cho việc thiết kế cơ khí.Việc thiết kế cơ khí trên máy vi tính với sự hỗ trợ của phần mềm được gọi là CAD, CAM chophép xây dựng được những bản vẽ có độ phức tạp cao. - Người kỹ sư cơ khí hiện nay luônphải biết về CAD.Một bước tiến cao hơn trong ngành cơ khí là công nghệ CAD/CAM/CNC, tạo thành mộtquy trình khép kín từ khâu thiết kế đến khâu chế tạo sản phẩm bằng các máy móc gia cônghiện đại.Với những công nghệ như trên, ngành cơ khí ngày càng đóng góp tích cực để sản xuấtra các thiết bị, máy móc, sản phẩm cơ khí có độ chính xác cực cao, độ bền tốt. - 4 Máy tiện: Máy tiện là loại máy cắt kim loại, được dùng rộng rãi nhất để gia công các mặt tròn xoaynhư: mặt trụ, mặt định hình, mặt nón, mặt ren vít, gia công lỗ ren, mặt đầu cắt đứt. - Có thểkhoan, khoét, doa, cắt ren bằng tarô bàn ren trên máy.Nếu có đồ gá có thể gia công các mặt không tròn xoay, hình nhiều cạnh, ellíp, cam … Đặc điểm nguyên lý Máy tiện là máy cắt kim loại có chuyển động chính là chuyển động quay tròn quanh tâmcủa phôi tạo ratốc độcắt, chuyển động chạy dao là chuyển động tịnh tiến của dao gồm hailoại: chạy dao dọc (dọc theo hướng trục của chi tiết), chạy dao ngang (chạy theo hướng kínhcủa chi tiết). - Phân loại + Về mặtkết cấuvà công dụng, máy tiện được phân ra: 5 Bài 3 + 5: Các phương pháp gia công tiên tiến . - TỔNG QUAN VỀ CÁC PHƯƠNG PHÁP GIA CÔNG ÐẶC BIỆT1.1 NHU CẦU VỀ CÁC PHƯƠNG PHÁP GIA CÔNG ÐẶC BIỆT Gia công cơ truyền thống (ví dụ như tiện, khoan, phay) dùng dụng cụ dao cắt để táchphoi ra khỏi bề mặt gia công nhờ biến dạng phá hủy. - Ngoài các phương pháp gia côngtruyền thống này, có một họ các phương pháp gia công sử dụng cơ chế khác để tách vậtliệu. - Thuật ngữ "gia công đặc biệt" hay "gia công không truyền thống" liên quan đến nhómcác phương pháp gia công tách phần vật liệu dư bằng các kỹ thuật khác nhau liên quan đếnnăng lượng nhiệt, cơ, điện, hóa hoặc kết hợp các dạng năng lượng này. - Những phươngpháp này không sử dụng dao cắt khi gia công như thông thường.Các phương pháp gia công không truyền thống được phát triển từ sau thế chiến thứ hainhằm đáp ứng những nhu cầu gia công đặc biệt và mới mà các phương pháp gia côngtruyền thống không thể giải quyết được.Những nhu cầu có tầm quan trọng về mặt thương mại và công nghệ của các phươngpháp gia công đặc biệt bao gồm:- Nhu cầu để gia công những vật liệu kim loại và phi kim mới phát triển. - Những vật liệu mớinày thường có các tính chất đặc biệt như sức bền, độ cứng và độ dẻo cao, rất khó gia côngbằng phương pháp cắt gọt thông thường.- Nhu cầu gia công những chi tiết hình học phức tạp, bất thường, khó hoặc không thể giacông được bằng các phương pháp truyền thống.- Nhu cầu tránh làm hỏng bề mặt của chi tiết do sự xuất hiện các ứng suất phát sinh tronggia công truyền thống.Ðối với các thiết bị, người ta dùng các loại vật liệu có độ bền riêng sb /g cao. - Các hợp kim Titan cùng có độ bền với thép hợp kim dùngtrong chế tạo máy (sb = 60 -140 kg/mm2) nhưng khối lượng riêng chỉ bằng một nửa (g = 4,8g/cm3), đồng thời lại có tuổi thọ chống ăn mòn cao trong hầu hết các môi trường khắcnghiệt.Gia công cắt gọt các chi tiết làm bằng những vật liệu mới thường rất khó khăn và trongmột số trường hợp là không thể được (hình 1.1). - Vì vậy trên thế giới hiện nay tương ứng vớicác vật liệu mới được phát minh người ta phải tích cực tìm kiếm các phương pháp gia côngmới để gia công những vật liệu này. - 12 1.2 PHÂN LOẠI CÁC PHƯƠNG PHÁP GIA CÔNG ÐẶC BIỆT 1.2.1 Các đặc trưng phân loại. - Người ta phân loại các phương pháp gia công đặc biệt theo các đặc trưng sau đây:a. - Loại năng lượng đưa vào vùng gia công : cơ, điện , hóa và nhiệt.b. - Phương pháp đưa năng lượng vào: được xác định bởi vị trí tương quan giữa phôi và cácbề mặt làm việc của dụng cụ trong không gian và bởi sự thay vị trí này theo thời gian.Ví dụ: có thể đưa năng lượng dòng điện vào phần cơ bản của bề mặt chi tiết gia công bằngcách cho tiếp xúc trực tiếp thông qua kênh điện tích hoặc kết hợp.- Trường hợp thứ nhất: tiếp xúc được thực hiện theo các nhấp nhô tế vi giữa các bề mặtdụng cụ và phôi. - phương pháp này được sử dụng khi gia công điện tiếp xúc với điện áp đến20 V.- Trường hợp thứ hai: đưa dòng điện đi theo một kênh điện tích là cơ sở của gia công tia lửađiện . - Ðịnh tên gọi của phương pháp gia công. - 1.2.2 Phân loại theo năng lượng đưa vào vùng gia công. - Gia công cơ. - Gia công cơ bằng cắt gọt, thông thường có tác động cơ đều đặn trên vật liệu. - Cắt với rung động tần số cao đảm bảo cảithiện khả năng gia công của vật liệu. - Gia công siêu âm sử dụng tác động cơ có chu kỳ của các hạt mài xảy ra với tần số siêuâm. - Các phương pháp gia công cắt gọt kết hợp sử dụng đồng thời một số loại tác động để bócvật liệu. - Chẳng hạn gia công cơ - anod sử dụng đồng thời các tác động điện, hóa và cơ. - Gia công cơ không truyền thống bao gồm một số phương pháp sau đây: gia công tia nước,gia công tia nước có hạt mài, gia công dòng hạt mài.b. - Gia công hóa. - Gia công hóa sử dụng trực tiếp năng lượng hóa cho các mục đích công nghệ. - 13 Phương pháp gia công hóa phổ biến nhất hiện nay là ăn mòn sâu theo đường viền (phayhóa). - Phương pháp này có thể điều khiển thời gian và vị trí ăn mòn kim loại trong môi trườngaxít và kiềm. - Ngoài ra còn có một số phương pháp khác như: tạo phôi hóa, khắc hóa, quanghóa, mạ hóa, v.v.c. - Gia công điện. - Gia công điện sử dụng trực tiếp năng lượng điện cho các mục đích công nghệ bằng cáchđưa năng lượng này vào vùng cắt không qua biến đổi trung gian sang các dạng năng lượngkhác. - Các phương pháp gia công điện bao gồmđiện hóa (sử dụng tác động hóa của dòng điện), tia lửa điện (sử dụng tác động ăn mòn củadòng điện), điện nhiệt và điện cơ (sử dụng tác động nhiệt và cơ của dòng điện).Gia công tia lửa điện: được thực hiện bằng điện tích, làm phát sinh sự phá hủy và ănmòn kim loại.Gia công điện hóa: được thực hiện bằng dòng một chiều có điện áp thấp trong môitrường có chất lỏng dẫn điện lưu thông (chất điện phân). - Kếtquả là vật liệu được chuyển thành các hợp chất hóa học và được bóc đi dễ dàng khỏi vùnggia công.Gia công cơ điện: sử dụng tác động cơ của dòng điện. - Một trong các phương pháp loạinày là gia công điện thủy lực, sử dụng tác động của các sóng va đập phát sinh do kết quảcủa sự đánh thủng do xung của môi trường chất lỏng và sự tạo hình điện từ của vật dẫn điệnvới từ trường cảm ứng trong phôi.d. - Gia công nhiệt. - Gia công nhiệt dùng năng lượng nhiệt để cắt hoặc tạo hình dạng chi tiết gia công. - Nănglượng nhiệt thường được cung cấp đến một phần rất nhỏ của chi tiết gia công, làm cho phầnnày nóng chảy và bốc hơi tách ra khỏi bề mặt gia công. - Gia công chùm tia: sử dụng tác động của chùm tia tập trung với mật độ năng lượng rất caokết quả là vật liệu được lấy đi do sự biến điện năng trực tiếp sang nhiệt năng. - Một sốphương pháp loại này là gia công tia điện tử, gia công laser, gia công tia lửa điện, ánh sángkết hợp và ion. - 1.2.3 Các phương pháp gia công kết hợp. - Con đường triển vọng nhất để xây dựng các phương pháp gia công mới có hiệu quả làtạo ra các phương pháp gia công kết hợp. - Hiện nay người ta đã đưa vào các phương phápmới như : gia công cơ anod với rung động tần số thấp và siêu âm, khoan rung động đồngthời đưa dòng điện vào vùng cắt, gia công cơ hóa đồng thời đưa vào cắt thường và cắt rung,gia công tia lửa điện và điện hóa với dao động siêu âm của điện cực, các phương pháp tạomẫu nhanh.a. - Các phương pháp gia công trên cơ sở của tác động hóa và cơ đồng thời: gia công đồngthời đưa vào vùng cắt các dung dịch trơn nguội có hoạt tính cao là gia công hóa cơ. - Kết luận chung 21 - Qua đợt thực tập cơ sở này bản thân em đã nắm được phầnnào kinh nghiệm gia công trên các máy công cụ
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt