Nghiên cứu phương pháp luận Agile và Đề xuất áp dụng triển khai Bệnh án Điện tử.

- Học viên: Phạm Trung Thành Luận văn thạc sĩ BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI.
- PHẠM TRUNG THÀNH NGHIÊN CỨU PHƢƠNG PHÁP LUẬN AGILE VÀ ĐỀ XUẤT ÁP DỤNG TRIỂN KHAI BỆNH ÁN ĐIỆN TỬ LUẬN VĂN THẠC SỸ KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ THÔNG TIN Hà Nội – 2015 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI.
- PHẠM TRUNG THÀNH NGHIÊN CỨU PHƢƠNG PHÁP LUẬN AGILE VÀ ĐỀ XUẤT ÁP DỤNG TRIỂN KHAI BỆNH ÁN ĐIỆN TỬ Chuyên ngành: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN LUẬN VĂN THẠC SỸ KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ THÔNG TIN NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS.
- PHÙNG VĂN ỔN HÀ NỘI - 2015 Phạm Trung Thành -3- Luận văn Thạc sĩ LỜI CAM ĐOAN Luận văn thạc sỹ này do tôi nghiên cứu và thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn của Thầy giáo TS.
- Với mục đích học tập, nghiên cứu để nâng cao kiến thức và trình độ chuyên môn nên tôi đã làm luận văn này một cách nghiêm túc và hoàn toàn trung thực.
- Hà Nội, tháng 9 năm 2015 Học viên Phạm Trung Thành Phạm Trung Thành -4- Luận văn Thạc sĩ LỜI CẢM ƠN Những kiến thức căn bản trong luận văn này là kết quả của ba năm tôi có may mắn đƣợc các thầy cô giáo trong Trƣờng Đại học Bách Khoa Hà Nội, Viện Công nghệ Thông tin và Truyền Thông và một số Viện khác trực tiếp giảng dạy, đào tạo và dìu dắt.
- Phùng Văn Ổn đã trực tiếp hƣớng dẫn, định hƣớng cho tôi giải quyết các vấn đề trong luận văn.
- Phạm Trung Thành -5- Luận văn Thạc sĩ MỤC LỤC MỞ ĐẦU.
- PHƢƠNG PHÁP LUẬN AGILE.
- 18 I.2.7 Phát triển dựa trên giá trị (value-based development.
- 20 I.3.2 Phần mềm Chạy tốt hơn là Tài liệu đầy đủ.
- 23 I.3.5 Agile là chiếc ô – Các phƣơng pháp dƣới chiếc ô này.
- HTTT BỆNH VIỆN VÀ BỆNH ÁN ĐIỆN TỬ.
- 26 II.1 HIỆN TRẠNG ỨNG DỤNG CNTT TRONG CÁC BỆNH VIỆN26 II.1.1 Cơ cấu hoạt động ngành.
- 32 II.1.4 Kết luận.
- 35 II.2 BỆNH ÁN ĐIỆN TỬ VÀ HTTT BỆNH VIỆN.
- 35 II.2.1 Cấu trúc Bệnh án điện tử.
- 35 II.2.2 HTTT Bệnh viện quản lý BADT.
- 37 Phạm Trung Thành -6- Luận văn Thạc sĩ II.3 KIẾN TRÚC TỔNG THỂ HTTT BỆNH VIỆN.
- 39 II.3.1 Mô hình tổng thể Hệ thống.
- 47 II.4.1 Hệ thống dịch vụ quản lý Bệnh nhân.
- 47 II.4.2 Hệ thống dịch vụ quản lý hàng đợi yêu cầu.
- 49 II.4.3 Hệ thống dịch vụ quản lý Viện phí.
- 52 II.4.4 Hệ thống dịch vụ quản lý Khám chữa bệnh.
- 56 II.4.5 Hệ thống dịch vụ quản lý Hồ sơ bệnh án.
- 57 II.5 MÔ HÌNH PHẦN MỀM.
- 59 II.5.1 Nền tảng công nghệ.
- 59 II.5.2 Các quy chuẩn áp dụng.
- MÔ HÌNH AGILE TRIỂN KHAI BỆNH ÁN ĐIỆN TỬ .
- 64 III.2.3 Các quy chuẩn áp dụng.
- 68 III.3.2 Mô hình triển khai.
- 77 Phạm Trung Thành -7- Luận văn Thạc sĩ THUẬT NGỮ STT Viết tắt Mô tả 1.
- Methodology Phƣơng pháp luận, mô hình quản lý phần mềm 2.
- Agile Phƣơng pháp luận nhanh/gọn, trong quản lý phần mềm 3.
- BV Bệnh viện 8.
- SOA Service-oriented Architecture – Kiến trúc phần mềm hƣớng dịch vụ 15.
- Service Dịch vụ phần mềm, đƣợc cung cấp dƣới dạng các dịch vụ Web (Web Service)/WCF, là chuẩn cung cấp phƣơng pháp truyền thông chuẩn toàn cầu giữa các ứng dụng mà không phụ thuộc nền tảng Phạm Trung Thành -8- Luận văn Thạc sĩ STT Viết tắt Mô tả (Windows, *NIX, Browsers, Smart devices.
- Interface Các giao diện nghiệp vụ phần mềm đƣợc cung cấp bởi các Service dƣới dạng tập hợp các lời gọi hàm từ xa (RPC), các hệ thống cần giao tiếp với nhau sẽ kết nối vào các dịch vụ và yêu cầu dịch vụ thực hiện công việc đã đƣợc định nghĩa từ các giao diện này 21.
- ESB Enterprise Service Bus – là một mô hình kiến trúc phần mềm sử dụng cho việc thiết kế và triển khai việc truyền thông/giao tiếp giữa các ứng dụng trong tổ chức đƣợc thiết kế theo SOA 22.
- Phạm Trung Thành -9- Luận văn Thạc sĩ LỜI NÓI ĐẦU Khoa học và ứng dụng của chuyên ngành quản lý dự án và phƣơng pháp luận quản trị dự án – Project Management Methodology, là một trong những lĩnh vực trọng yếu và có thể nói là xƣơng sống của xã hội, giúp việc thực thi một tập hợp các công việc bởi một tập thể nhằm đạt đƣợc một kết quả dự kiến trong một thời gian xác định.
- Chính vì vậy việc thực hiện một dự án tốt, có phƣơng pháp đúng đắn sẽ đảm bảo không những dự án thành công, mà còn mang lại hiệu quả to lớn, làm tiền đề cho những dự án tƣơng tự sẽ đƣợc tiếp tục, theo đó thúc đẩy cho ngành/lĩnh vực đƣợc phát triển cũng nhƣ mang lại thành công chung cho xã hội.
- Trong khi đó, việc áp dụng phần mềm vào trong các lĩnh vực thực sự là một công việc khó khăn và phức tạp, sự phức tạp này ở trong tất cả các đối tƣợng tham gia vào dự án từ đối tƣợng thụ hƣởng (end-users), đối tƣợng tài trợ (sponsors), đối tƣợng thực hiện (members), quy trình nghiệp vụ (business process) cho tới bản thân các cấu thành của phần mềm (software components).
- Chính vì vậy quản trị dự án phần mềm thực sự là một nghệ thuật, nếu không thì việc thất bại sẽ nhìn thấy rất sớm từ khi mới bắt đầu dự án, hoặc dự án sẽ chỉ đƣợc đóng hình thức mà hoàn toàn không có giá trị thực.
- Quản trị dự án (QTDA) đã đƣợc nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi, đạt đƣợc rất nhiều kết quả khả quan ở trên thế giới cũng nhƣ ở Việt Nam.
- Từ đòi hỏi phát sinh trong thực tiễn, QTDA đã đƣợc nghiên cứu và ứng dụng từ mức tổng quát rồi đi vào chi tiết cho rất nhiều chuyên ngành hẹp – đã trở thành chuẩn cho chuyên ngành (industry standard), theo đó mang lại thành quả cao cho các nhà quản lý của các lĩnh vực tƣơng ứng – từ chính nhu cầu của các cấp lãnh đạo này, cho tới việc QTDA thực sự mang lại kết quả tốt cho tổ chức mà làm cho việc ứng dụng CNTT trở thành một tất yếu và phát triển mạnh mẽ ở tổ chức đấy.
- Đối với lĩnh vực y tế, cả trên thế giới lẫn ở Việt Nam, việc nghiên cứu QTDA cho dự án phần mềm chuyên sâu còn rất hạn chế.
- Một vài nơi có ứng dụng nhƣng đều dựa trên kinh nghiệm và yêu cầu thực tế góp nhặt lại của chính tổ chức đấy, rồi áp dụng theo mô hình QTDA tổng quát để đƣa vào áp dụng mà chƣa có cơ sở khoa học.
- Phƣơng pháp luận Agile mới ra đời ở trên thế giới mới đƣợc hơn 10 năm nay, nhƣng đã nhanh chóng phổ dụng và chứng minh đƣợc rất nhiều ƣu việt, Phạm Trung Thành -10- Luận văn Thạc sĩ đặc biệt càng phù hợp với môi trƣờng và năng lực CNTT còn hạn chế của những nƣớc thuộc thế giới thứ 3 cũng nhƣ ở Việt Nam.
- Điều này lại càng phù hợp với việc áp dụng cho lĩnh vực y tế, nơi mà ứng dụng CNTT còn nhiều bất cập, manh mún, dàn trải.
- Xuất phát từ nhu cầu trên, tôi chọn đề tài: “Nghiên cứu phƣơng pháp luận Agile và đề xuất áp dụng triển khai Bệnh án điện tử” cho luận văn của mình.
- Phạm Trung Thành -11- Luận văn Thạc sĩ MỞ ĐẦU Nghiên cứu phƣơng pháp luận Agile, để từ đó đƣa ra các phƣơng pháp luận khoa học, giúp cho các đơn vị cung cấp sản phẩm CNTT có đƣợc mô hình và giải pháp phù hợp, giúp cho các Cơ sở Y tế/Khám chữa bệnh có đƣợc định hƣớng và tự tin trong ứng dụng CNTT.
- Thay vì ứng dụng dàn trải không định hƣớng, mới chỉ coi CNTT là hiện đại, bị bắt buộc thực hiện theo yêu cầu, theo chƣơng trình đề án áp xuống từ trên, thì biết tập trung ứng dụng CNTT vào khai thác tối đa hiệu quả của phần mềm – theo đó mang lại hiệu quả, chất lƣợng và giá trị cho cả 3 thực thể Cơ sở y tế/Khám chữa bệnh, Bác sĩ/Chuyên gia Y tế và Bệnh nhân, trong khoa học về quản lý hiệu quả theo mô hình quản trị dự án Agile.
- Đƣa ra đƣợc các đầu vào số liệu cần thiết, theo lộ trình ứng dụng CNTT của tổ chức Khám chữa bệnh để dần xây dựng đƣợc một hệ thống cho áp dụng các phƣơng pháp tối ƣu trong QTDA phần mềm để tiến tới hệ thống phần mềm tổng thể HIS.
- Đƣa ra các phƣơng pháp luận cho việc khai thác các số liệu, cùng lộ trình tập hợp số liệu, theo đó các nhà quản lý của tổ chức Khám chữa bệnh có đƣợc các quyết định phù hợp (hỗ trợ ra quyết định), từ đó điều chỉnh hành vi của các tác nhân, tổ chức.
- dự báo cho sự tăng trƣởng và phát triển của tổ chức.
- Thực hiện khảo sát, tham vấn/tƣ vấn quy trình/mô hình, ứng dụng Agile ở một số tổ chức khám chữa bệnh, làm việc trực tiếp với các nhà quản lý ở các tổ chức đó để lấy phản hồi và điều chỉnh hệ thống cũng nhƣ phƣơng pháp luận cho phù hợp thực tiễn.
- Theo đó kết quả đầu ra không những là phƣơng pháp luận của Agile mà còn là một mô hình thực tế, đã đƣợc thử nghiệm, ứng dụng và phản hồi từ chính thực tế, giúp đem khoa học Agile/ERP thực sự đi vào thực tiễn.
- Agile/HIS – tham vọng để đặt nền tảng cho một lý thuyết mới, cho một lĩnh vực rất hẹp trên một nền lý thuyết cũ, lớn mà đã ứng dụng thành công trong thực tế.
- Phạm Trung Thành -12- Luận văn Thạc sĩ Với những ý nghĩa thực tiễn đó, luận văn này sẽ nghiên cứu và trình bày phƣơng áp luận Agile và áp dụng vào triển khai hệ thống quản lý Bệnh viện tổng thể từ đó làm cơ sở để áp dụng Bệnh án điện tử triệt để vào cho Bệnh viện.
- Agile là một khái niệm tƣơng đối mới với lĩnh vực phần mềm và mới chỉ đƣợc áp dụng trong lĩnh vực hẹp là gia công phần mềm cho nƣớc ngoài, thƣờng bởi vì chính những khách hàng đặt hàng và yêu cầu các đơn vị gia công ở Việt Nam cần tuân theo để việc QTDA đƣợc thực hiện khoa học và bài bản.
- Điều này lại càng phù hợp với việc áp dụng cho lĩnh vực y tế, nơi mà hội tụ rất nhiều tri thức của xã hội, nhƣng CNTT hiện đƣợc coi là yếu kém so với các lĩnh vực tƣơng đồng và luôn là mối quan tâm đặc biệt của các cơ quan quản lý nhà nƣớc nhằm thúc đẩy ứng dụng CNTT cho ngành y tế.
- Nghiên cứu lý thuyết và ứng dụng về Agile trong việc QTDA triển khai hệ thống ERP tổng thể.
- Tổng hợp lại các phƣơng pháp luận mang tính khái quát trong từng bƣớc ứng dụng Agile vào cho các tổ chức.
- Khảo sát, đánh giá và tổng hợp về ứng dụng CNTT trong các bệnh viện ngành y tế (Hệ thống thông tin Bệnh viện – HIS – Hospital Information System) cũng nhƣ đánh giá về xu hƣớng chung của ngành Y tế ở Việt Nam Phạm Trung Thành -13- Luận văn Thạc sĩ trong tƣơng lai gần cũng nhƣ sự quan tâm và đầu tƣ của Xã hội cho Y tế của Việt Nam, theo đó định vị đƣợc chuyên đề cần nghiên cứu trong bức tranh ứng dụng CNTT tổng thể trong chuyên ngành Y.
- Đƣa ra mô hình tổng quan về phƣơng pháp luận Agile trong mối quan hệ với HIS, theo đó đánh giá mức độ quan trọng của Agile trong HIS.
- Đƣa ra các mô hình thu thập và các mô hình tổng hợp thông tin, cũng nhƣ các phƣơng pháp khai phá (data mining), tổng hợp thông tin dƣới vai trò của ngƣời lãnh đạo của tổ chức.
- Đƣa ra mô hình và lộ trình ứng dụng về Agile, thực hiện thử nghiệm, sau đó tiến hành khảo sát để lấy phản hồi, dựa vào đó tiến hành đánh giá lại rồi bổ sung để hoàn thiện phƣơng pháp luận của đề tài.
- Tổng hợp lại để đúc kết thành cơ sở khoa học của đề tài và đánh giá về xu hƣớng ứng dụng.
- Cuối cùng thực hiện đánh giá kết quả đã đạt đƣợc, hoàn thiện phƣơng pháp và đƣa ra định hƣớng nghiên cứu chuyên sâu hơn nữa cho đề tài.
- BỐ CỤC LUẬN VĂN Ngoài phần mở đầu và kết luận, Luận văn đƣợc chia ra làm 3 chƣơng cụ thể nhƣ sau: Chƣơng I.
- PHƢƠNG PHÁP LUẬN AGILE Giới thiệu phƣơng pháp luận Agile cũng nhƣ các thành công trong việc khắc phục những điểm yếu trong quy trình phát triển và triển khai phần mềm tới cho khách hàng, theo đó là một trong những cơ sở để hình thành lý thuyết cốt lõi cho đề tài này.
- HTTT BỆNH VIỆN VÀ BỆNH ÁN ĐIỆN TỬ - Khảo sát, đánh giá và tổng hợp về ứng dụng CNTT trong các bệnh viện ngành y tế (Hệ thống thông tin Bệnh viện – HIS – Hospital Information System), cũng nhƣ đánh giá về xu hƣớng chung của ngành Y tế Việt Nam trong tƣơng lai gần.
- ÁP DỤNG MÔ HÌNH AGILE TRIỂN KHAI BỆNH ÁN ĐIỆN TỬ Trình bày về áp dụng phƣơng pháp luận Agile, vào xây dựng và triển khai HTTT Bệnh viện trong việc khắc phục các điểm yếu, các vấn đề của ngành đƣợc nêu ở chƣơng 2.
- Phạm Trung Thành -14- Luận văn Thạc sĩ CHƢƠNG I.
- PHƢƠNG PHÁP LUẬN AGILE Phát triển phần mềm linh hoạt (Agile software development – gọi tắt là Agile) là một triết lí cùng với nhóm các phƣơng pháp và phƣơng pháp luận phát triển phần mềm dựa trên các nguyên tắc phát triển phân đoạn lặp (iterative) và tăng trƣởng (incremental), theo đó nhu cầu và giải pháp tiến hóa thông qua sự hợp tác giữa các nhóm tự quản và liên chức năng.
- Agile thƣờng sử dụng cách lập kế hoạch thích ứng (adaptive planning), việc phát triển và chuyển giao theo hƣớng tiến hóa.
- sử dụng các khung thời gian ngắn và linh hoạt để dễ dàng phản hồi lại với các thay đổi trong quá trình phát triển.
- Ngày nay, triết lí Agile đã vƣợt xa khỏi khu vực truyền thống của mình là phát triển phần mềm để đóng góp sự thay đổi trong cách thức làm việc, quản lí, sản xuất ở các ngành khác nhƣ sản xuất (manufacturing), dịch vụ, sales, marketing, giáo dục v.v.
- Nhờ tính linh hoạt, đa dạng và hiệu quả cao, các phƣơng pháp Agile ngày càng trở thành sự lựa chọn hàng đầu của các khách hàng, nhà phát triển, các công ty phát triển phần mềm.
- Theo khảo sát của hãng nghiên cứu thị trƣờng Forrester, mức độ phổ biến của Agile hiện đang ở mức cao nhất, và gấp nhiều lần so với các phƣơng pháp truyền thống nhƣ thác nƣớc hay CMMi (xem biểu đồ trên).
- Phạm Trung Thành -15- Luận văn Thạc sĩ Hơn thế, một số phƣơng pháp Agile có xuất xứ và đƣợc sử dụng hiệu quả ngoài phạm vi phát triển phần mềm.
- I.1 TUYÊN NGÔN AGILE (AGILE MANIFESTO) Vào tháng 02 năm 2001, mƣời bảy (17) nhà phát triển phần mềm đã gặp gỡ nhau ở Snowbird, Utah Resort để thảo luận về các phƣơng pháp phát triển phần mềm gọn nhẹ và linh hoạt.
- Họ đã cùng nhau công bố “Tuyên ngôn phát triển phần mềm linh hoạt” (“Manifesto for Agile Software Development.
- gọi tắt là “Tuyên ngôn Agile”) để định nghĩa cách hiểu về phát triển phần mềm linh hoạt.
- Dù trƣớc đó, các phƣơng pháp Agile nhƣ XP, Scrum, v.v.
- đã đƣợc sử dụng thành công ở rất nhiều nơi, nhƣng phải tới khi có sự xuất hiện của “Tuyên ngôn Agile”, cùng với sự ra đời của các hiệp hội chuyên ngành Agile nhƣ Agile Alliance hay Scrum Alliance, các phƣơng pháp Agile mới có một sự phát triển vƣợt bậc.
- mặc dù các phƣơng pháp họ đề xuất hoặc sử dụng trong thực tiễn có thể rất khác nhau.
- Toàn văn Tuyên ngôn Agile nhƣ sau: Tuyên ngôn Phát triển phần mềm linh hoạt [8] Chúng tôi đã phát hiện ra cách phát triển phần mềm tốt hơn bằng cách thực hiện nó và giúp đỡ người khác thực hiện.
- Phần mềm chạy tốt hơn là tài liệu đầy đủ.
- Bên cạnh đó, các nhà phát triển còn nhấn mạnh mƣời hai nguyên lý phía sau Tuyên ngôn Agile để giúp các nhà phát triển có đƣợc gợi ý trong thực hành và vận dụng các phƣơng pháp Agile trong thực tiễn.
- Các nguyên lý đƣợc liệt kê sau đây: 1) Ƣu tiên cao nhất của chúng tôi là thỏa mãn khách hàng thông qua việc Chào đón việc thay đổi yêu cầu, thậm chí rất muộn trong quá trình Phạm Trung Thành -16- Luận văn Thạc sĩ phát triển.
- 2) Thƣờng xuyên chuyển giao phần mềm chạy tốt tới khách hàng, từ vài tuần đến vài tháng, ƣu tiên cho các khoảng thời gian ngắn hơn.
- 3) Nhà kinh doanh và nhà phát triển phải làm việc cùng nhau hàng ngày trong suốt dự án.
- 5) Phƣơng pháp hiệu quả nhất để truyền đạt thông tin tới nhóm phát triển và trong nội bộ nhóm phát triển là hội thoại trực tiếp.
- 6) Phần mềm chạy tốt là thƣớc đo chính của tiến độ.
- 7) Các quy trình linh hoạt thúc đẩy phát triển bền vững.
- Các nguyên lý này, cùng với năm điểm cốt lõi trong "Tuyên ngôn Agile" sẽ dẫn đƣờng cho các nhà thực hành Agile (Agile practictioner) vận dụng tốt các phƣơng pháp Agile vào thực tiễn.
- I.2 ĐẶC TRƢNG AGILE Có rất nhiều phƣơng pháp Agile với các hƣớng tiếp cận rất khác nhau.
- Bên cạnh các cách thức tổ chức công việc, thiết lập quy trình, các phƣơng pháp Agile còn nghiên cứu và đƣa vào sử dụng các công cụ và kỹ thuật đặc thù nhƣ công cụ tích hợp liên tục (continuous integration), kiểm thử đơn vị, mẫu thiết kế, tái cấu trúc, phát triển hƣớng kiểm thử (TDD), phát triển hƣớng hành vi (BDD), hay lập trình theo cặp v.v.
- Tuy vậy các phƣơng pháp này chia sẻ nhiều đặc trƣng giống nhau cộng tác nhóm chặt chẽ, tổ chức các nhóm tự quản, liên chức năng, tính đáp ứng cao trong suốt vòng đời của dự án.

Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn
hoặc xem Tóm tắt