- CHƢƠNG I: LINH KIỆN MÁY TÍNH VÀ CÁCH LẮP RÁP 1.1 Phần cứng máy tính (Hardware). - a) Khái niệm: Là bộ phận cụ thể của máy tính như: Màn hình, chuột, bàn phím, máy in, máy quét, vỏ máy tính, đơn vị xử lý CPU, bo mạch chủ, các loại dây nối, loa, ổ mềm, ổ cứng, ổ CDROM. - Các linh kiện xuất thông tin (Output): Màn hình, máy in, loa… b) Các bộ phận khác: -BUS: chuyển dữ liệu giữa các thiết bị phần cứng -BIOS (Hệ thống xuất nhập cơ bản): Nhằm khởi động, kiểm tra và cài đặt các mệnh lệnh cơ bản cho phần cứng và giao quyền điều khiển cho hệ điều hành -CPU (Central Processing Unit): bộ phận vi xử lý điều khiển toàn bộ máy tính. - Kho lưu trữ dữ liệu: lưu giữ, cung cấp, thu nhận dữ liệu. - Các loại chíp hỗ trợ: nằm bên trong bo mạch chủ hay nằm trong các thiết bị ngoại vi của máy tính các con chíp quan trọng sẽ giữ vai trò điểu khiển thiết bị và liên lạc với hệ điều hành qua bộ điều khiển. - Bộ nhớ: là thiết bị bên trong bo mạch chủ giữ nhiệm vụ trung gian cung cấp các mệnh lệnh cho CPU và các dữ liệu từ các bộ phận như là BIOS, phần mềm, kho lưu trữ, chuột đồng thời tải về cho các bộ phận vừa kể kết quả các tính toán, các phép toán hay các dữ liệu đã/đang được xử lý. - 1.2 Mainboard, Slot, Socket, CPU Electronic Board (Bo mạch điện tử): Là một bản (tấm/bo) mạch trong thiết bị điện tử. - Mainboard(Bo mạch chính): Là bo mạch chính của máy tính. - Mainboard còn chứa các kênh truyền dữ liệu (bus), các bộ xử lý (chipsets), các khe chứa bộ nhớ (memory sockets), các giao diện gắn thiết bị ngoại vi và thiết bị nhập xuất 1.3 Tìm hiểu bo mạch chủ Là một bảng gồm những mạch điện tử có gắn vi xử lý, bộ nhớ, khe cắm mở rộng, cổng bus… để kết nối trực tiếp hoặc gián tiếp tới mọi phần của máy tính 1.3.1 Sự cải tiến của bo mạch chủ -Máy tính nguyên thủy có rất ít sự tích hợp. - Thiết bị tích hợp màn hình hay điều khiển ổ mềm, ổ cứng đều được kết nối qua khe cắm mở rộng -Về sau có nhiều thiết bị hơn được tích hợp vào bo mạch chủ -Hiện tại bo mạch chủ tích hợp các chip đồ họa, mạng… thường hay xuất hiện 1.3.2 Tìm hiểu về BUS -Là hệ thống dây nối để truyền tín hiệu từ bộ phận này đến bộ phận khác trong máy tính. - Bus dữ liệu: chuyển dữ liệu thực sự + Bus địa chỉ: truyền thông tin về đích đến của thông tin đó 1.4 Tìm hiểu về các linh kiện Một bộ PC bao gồm 2 phần chính là màn hình và bộ xử lý trung tâm CPU. - Màn hình là nơi hiển thị kết quả xử lý và quá trình thao tác với máy tính. - màn CRT phẳng và LCD hạn chế tác hại hơn do các tia này bị phân tán -Chuột: Là thiết bị ngoại vi dùng để thao tác trên màn hình máy tính. - Hiện có các loại chuột bi, chuột quang, chuột không dây -Bàn phím: Đây cũng là thiết bị ngoại vi dùng để nhập dữ liệu 1.4.2 Phần Case -Bộ vi xử lý: là trung tâm tính toán, xử lý dữ liệu của máy tính với hàng triệu phép tính/giây. - -Bo mạch chủ (mainboard): là nơi để gắn các thiết bị như chip, card đồ họa, card âm thanh, ổ cứng. - Nó đóng vai trò là một "trung tâm điều phối", giúp cho mọi thiết bị máy tính hoạt động nhịp nhàng và ổn định. - -Ổ cứng: là nơi lưu trữ dữ liệu. - Dung lượng ổ cứng càng lớn thì càng lưu được nhiều dữ liệu và giúp cho máy chạy êm khi có nhiều không gian trống -RAM: bộ nhớ trong tạm thời là nơi lưu mọi hoạt động của các chương trình chạy trên máy tính. - Card đồ họa: là thiết bị xử lý hình ảnh, video. - Khi card đồ họa mạnh, hình ảnh hiển thị trên máy tính sẽ sắc nét và có nhiều hiệu ứng thật hơn. - Card âm thanh: là thiết bị xử lý âm thanh, giúp cho người dùng nghe được tiếng trên máy tính. - Card mạng: là thiết bị hỗ trợ nối mạng Internet hay mạng nội bộ. - Ngoài ra, nếu có nhu cầu, người dùng có thể mua loại ổ DVD đọc-ghi DVD hay đọc DVD, ghi được CD. - Quạt gió: là thiết bị nhỏ nhưng rất cần thiết để làm mát những bộ phận tạo nhiệt trong quá trình hoạt động. - Trục trặc ở quạt gió dễ làm thiết bị nóng quá mức và hỏng hẳn. - Tuy nhiên, một quạt đường kính 120 mm ở case rộng rãi cũng có thể đảm bảo an toàn cho máy tính. - Nguồn điện là thiết bị quan trọng trong việc giữ cho điện áp ổn định, giúp các thiết bị trong case được an toàn khi có sự cố. - Nơi để máy tính cần khô và thoáng, ít bụi bẩn. - Bề mặt để máy tính cần phẳng và vững chắc. - 1.5 Gắn linh kiện trên bo mạch chủ Bo mạch (mainboard) là trung tâm kết nối và điều phối mọi hoạt động của các thiết bị trong máy tính. - 1.5.1 Chú ý trƣớc khi lắp - Để các thiết bị xa nhau cũng tạo khoảng không gian thoáng đãng, tránh tương tác điện từ gây hại. - Chú ý, cần làm sạch bề mặt trước khi bôi keo, có thể dùng cồn. - c) Các kết nối từ Bo Mạch Chủ Tên cáp Kết nối với Số chân Răm IDE Ổ cứng, CD-ROM 40 Floppy IDE Ổ mềm 34 Cáp nguồn Từ bộ nguồn SMPS đến bo 6x2 đối với dòng AT mạch chủ và 20 đối với dòng ATX Đèn báo Loa, Đèn báo ổ cứng,đèn Khác nhau ở từng báo nguồn, đèn khởi động kiểu lại Các cổng sau PS/2, USB, LPT, Khác nhau ở từng CASE COM1,COM2 kiểu Nối Card Cáp tiếng ở CD-ROM Khác nhau ỏ từng kiểu d) Cắm các loại ổ Các ổ lưu trữ (cứng, mềm) và đa phương tiện đều dùng cáp dữ liệu IDE để kết nối với bo mạch chủ. - Một dây cáp có thể nối với 2 ổ cùng loại một lúc, tạo ra sự tiện lợi cho người sử dụng. - Phần chân cắm dài hơn phái bên trái dùng để cắm cáp dữ liệu. - Khi đẩy ổ CD nhô ra phía trước, chú ý để ổ không bị lệch, tránh tình trạng kẹt khay chứa đĩa e) Cắm card và thiết bị ngoại vi -Card âm thanh: Bảng màu sắc của đầu cắm: Màu Chức năng Xanh dương nhạt Cắm đầu line-in dạng Analog (Âmli, đầu đĩa) Xanh lá cây Cho ra tín hiệu Stereo (Loa, tai nghe) Đen Cho ra tín hiệu ở loa sau Da cam Cho ra tín hiệu kỹ thuật số giao diện S/PDIF Slot AGP màu nâu Slot PCI màu trắng Slot ISA màu đen -Card Đồ họa (Card hình hoặc Card Video) Thiết bị này có chứa vi xử lý đồ họa GPU. - Hiện nay, loại card dùng chân cắm AGP hay PCI Express tỏ ra ưu thế hơn so với các loại khác -Card Mạng Thiết bị này có khả năng hỗ trợ các kết nối LAN, Ethernet, Internet. - -Card USB: f) Cắm các dây nối vào vỏ máy tính -Cắm dây nguồn: Thường thì bộ nguồn luôn được đặt ở vị trí trên cùng của case với cổng cho nguồn điện và cho màn hình. - Sau khi đưa chân răm cắm ngập vào cổng, bạn vặn 2 con ốc này thật chặt theo chiều kim đồng hồ -Cắm dây chuột và bàn phím: Cổng để nhận các thiết bị này được gọi là PS/2. - Bộ cổng USB mở rộng Khi cần dùng nhiều cổng USB như chuột, bàn phím, webcam, thiết bị lưu trữ, đầu đọc thẻ nhớ, thiết bị xem truyền hình. - mà không muốn cài card USB, bạn có thể sử dụng loại này. - Chỉ cần cắm dây nối vào một cổng USB sẵn có trên thân máy, bạn có thể nối các thiết bị khác vào bộ cổng mở rộng. - CHƢƠNG II: CƠ BẢN VỀ Ổ CỨNG MÁY TÍNH 2.1 Các chuẩn kết nối ổ cứng - Ổ đĩa cứng là thành phần không thể thiếu của một hệ thống máy tính. - Nó là nơi lưu trữ hệ điều hành, cài đặt các phần mềm, tiện ích cũng như lưu trữ dữ liệu để sử dụng. - Tốc độ truyền tải dữ liệu tối đa là 100 MB/giây. - Tốc độ truyền tải dữ liệu tối đa lên đến 150 - 300 MB/giây 2.1.3 USB (Universal Serial Bus) USB 2.0 là chuẩn kết nối ngoại vi cho hầu hết các máy tính sử dụng hệ điều hành Windows. - Loại kết nối này có tốc độ truyền tải dữ liệu tối đa lên đến 480 MB/giây. - Tốc độ duy trì liên tục khoảng từ 10 - 30 MB/giây, tuỳ thuộc vào những nhân tố khác nhau bao gồm loại thiết bị, dữ liệu được truyền tải và tốc độ hệ thống máy tính. - 2.1.4 FireWire FireWire còn được gọi là IEEE 1394, là chuẩn kết nối xử lý cao cấp cho người dùng máy tính cá nhân và thiết bị điện tử. - Giao diện kết nối này sử dụng cấu trúc ngang hàng và có 2 cấu hình: -FireWire 400 (IEEE 1394a) -FireWire 800 (IEEE 1394b) 2.2 Các phân vùng trên đĩa cứng 2.2.1 Chạy PartitionMagic Bạn phải khởi động máy tính MSDOS mode (dùng đĩa Hiren Boot thì mới có thể chạy PartitionMagic được. - Cuối cùng là bảng liệt kê chi tiết về thông số của các partition hiện có trên đĩa cứng. - Chọn phần đĩa cứng còn trống trong bảng liệt kê. - Vào menu Operations rồi chọn Create. - Hoặc click phải mouse lên phần đĩa cứng còn trống trong bảng liệt kê rồi chọn Create… trên popup menu. - Sau khi bạn chọn thao tác Create. - Một dialog box (hộp thoại) sẽ xuất hiện: Trong phần Create as bạn chọn partition mới sẽ là Primary Partion hay là Logical Partition. - Trong phần Partition Type bạn chọn kiểu hệ thống file (FAT, FAT32…) cho Partition sẽ được tạo. - Partition mới sẽ được tự động format với kiểu hệ thống file mà bạn chọn. - Nếu bạn chọn là Unformatted thì chỉ có Partition mới được tạo mà không được format. - Bạn cũng có thể đặt “tên” cho Partition mới bằng cách nhập tên vào ô Label. - Phần Size là để bạn chọn kích thước cho Partition mới. - Chú ý: nếu bạn cọn hệ thống file là FAT thì kích thước của Partition chỉ có thể tối đa là 2Gb. - Và cuối cùng, nếu như bạn chọn kích thước của partition mới nhỏ hơn kích thước lớn nhất có thể (giá trị lớn nhất trong ô Size) thì bạn có thể chọn để partition mới nằm ở đầu hoặc ở cuối vùng đĩa còn trống. - Click vào nút OK là hoàn tất thao tác! 2.2.3 Format Partition Chọn 1 partition trong bảng liệt kê rồi vào menu Operations, chọn Format… hoặc right click lên 1 partition trong bảng liệt kê rồi chọn Format…Hộp thoại Format sẽ xuất hiện Bạn chọn kiểu hệ thống file ở phần Partition Type, Nhập vào “tên” cho partition ở ô Label (tuỳ chọn, có thể để trống), Gõ chữ OK vào ô Type OK to confirm parititon format (bắt buộc), và nhấn OK để hoàn tất thao tác! Chú ý: Nếu như kích thước của partition mà bạn format lớn hơn 2Gb thì bạn sẽ không được phép chọn FAT trong phần Parttition Type 2.2.4 Xóa Partition. - Chọn 1 partition trong bảng liệt kê, vào menu Operations rồi chọn Delete… hoặc right click lên 1 partition trong bảng liệt kê rồi chọn Delete…Hộp thoại Delete sẽ xuất hiện. - Chọn 1 partition trong bảng liệt kê, vào menu Operations rồi chọn Resize/Move… hoặc right click lên 1 partition trong bảng liệt kê rồi chọn Resize/Move…Một hộp thoại sẽ xuất hiện - Bạn có thể dùng mouse “nắm và kéo” trực tiếp phần graph biểu thị cho partition (trên cùng), hoặc nhập trực tiếp các thông số vào các ô Free Space Before, New Size và Free Space After, nhấn OK để hoàn tất thao tác! 2.2.6 Copy Partition: Chọn 1 partition trong bảng liệt kê, vào menu Operations rồi chọn Copy… hoặc right click lên 1 partition trong bảng liệt kê rồi chọn Copy…Một hộp thoại sẽ xuất hiện - Bạn có thể copy partition từ đĩa cứng này sang đĩa cứng khác bằng cách chọn đĩa cứng đích trong mục Disk. - -Tiếp theo bạn chọn partition đích bằng cách click vào biểu tượng của các partition hoặc chọn 1 partition trong danh sách -Nhấn OK để bắt đầu quá trình copy. - -Chú ý: Để có thể thực hiện được lệnh copy, đĩa cứng của bạn phải có ít nhất 1 partition trống có dung lượng lớn hơn hoặc bằng partition mà bạn định copy. - Thời gian copy nhanh hay chậm tuỳ thuộc vào tốc độ của máy bạn và dung lượng cần copy lớn hay bé 2.2.7 Ghép 2 partition lại thành 1 partition - Chọn 1 partition trong bảng liệt kê, vào menu Operations rồi chọn Merge… hoặc right click lên 1 partition trong bảng liệt kê rồi chọn Merge…Một hộp thoại sẽ xuất hiện Bạn có thể chọn 1 trong các kiểu ghép như sau. - Partition bạn chọn sẽ được chuyển thành 1 thư mục nằm trên 1 partition cạnh nó. - Partiton cạnh partition bạn chọn sẽ được chuyển thành 1 thư mục trên partition mà bạn đã chọn. - Sau khi chọn kiểu ghép, bạn chọn tên cho thư mục sẽ chứa nội dung (phần dữ liệu) của partition khách trong ô Folder Name. - 2.2.8 Chuyển đổi file hệ thống của Partition: Chọn 1 partition trong bảng liệt kê, vào menu Operations rồi chọn Convert hoặc right click lên 1 partition trong bảng liệt kê rồi chọn Convert. - Một menu con sẽ xuất hiện Bạn có thể chọn một trong các kiểu chuyển đổi. - Ngoài ra bạn cũng có thể chuyển 1 partition từ Logical thành Primary và ngược lại. - Chú ý: Backup dữ liệu trước khi thực hiện quá trình chuyển đổi. - Thời gian chuyển đổi kiểu hệ thống file có thể sẽ rất lâu đối với partition có dung lượng lớn 2.2.9 Các thao tác nâng cao Chọn 1 partition trong bảng liệt kê, vào menu Operations rồi chọn Advanced hoặc right click lên 1 partition trong bảng liệt kê rồi chọn Advanced. - Resize Root: thay đổi số lượng file và thư mục con mà thư mục gốc có thể lưu trữ. - Tại một thời điểm chỉ có thể có 1 partion được active, và hệ điều hành nào cài trên partion active sẽ được chọn khởi động lúc bật máy. - nhưng cũng sẽ gây lãng phí dung lượng đĩa nhiều hơn 2.2.10 Các thao tác khác Kiển tra lỗi: chọn 1 partition trong bảng liệt kê, vào menu Operations rồi chọn Check for Errors…hoặc right click lên 1 partition trong bảng liệt kê rồi chọn Check for Errors. - Thông tin về partition: chọn 1 partition trong bảng liệt kê, vào menu Operations rồi chọn Info…hoặc right click lên 1 partition trong bảng liệt kê rồi chọn Info. - Lựa chọn này sẽ làm cho tốc độ của các thao tác nhanh hơn khoảng 30-50% (xem hình minh hoạ) 2.3 Sử dụng Ghost Giả sử rằng các bạn chia ổ cứng thành 2 phần: -Ổ C: chứa Windows -Ổ D: Chứa dữ liệu khác Các bạn sẽ vào được màn hình Ghost: Để ghost, các bạn chọn Local, Patition To Image: Chương trình sẽ hỏi ổ đĩa bạn cần Ghost, thường thì nó đúng, cứ nhấn OK Chọn Patition mà bạn muốn ghost, trong trường hợp này, chọn Primary (do tôi muốn ghost ổ C của mình), nhấn OK Chọn nơi mà bạn muốn lưu file ảnh, thông thường ghost lấy luôn thư mục có chứa file ghost.exe làm thư mục mặc định, bạn có thể chấp nhận, vẫn có thể chọn nơi khác. - Các bạn chọn Disk hay Patition thì đều có thể chọm “From Image” được, nhưng tại sao có cả 2 tùy chọn này? Đây là câu trả lời. - Tất cả dữ liệu chứa trên D đều bị xóa. - Nếu bạn chọn “Partition from Image” sau khi Un-Ghost bạn sẽ có 2 ổ đĩa, ổ C chứa data mà bạn đã ghost trước đó và ổ D vẫn giữ nguyên tất cả data của nó. - Một máy tính có ổ CD-ROM - Để có thể bắt đầu cài đặt, bạn phải thiết lập trong BIOS thông số: CD-ROM phải là thiết lập khởi động đầu tiên (first boot. - Cho đĩa Windows XP vào trong ổ CD-ROM và khởi động lại máy tính của bạn. - Tuy nhiên các bạn cũng có thể chọn chuẩn FAT32 cho thông dụng (kết nối ổ cứng với các máy khác dễ hơn) Quá trình Format bắt đầu: Sau khi format ổ đĩa xong sẽ là quá trình copy những file cần thiết cho quá trình cài đặt Sau đó máy sẽ tự khởi động lại, bấm Enter để khỏi đợi lâu Giờ là lúc để khởi động lại Win XP, bạn nhấn “ENTER” để quá trình xảy ra nhanh chóng nếu không Windows sẽ tự khởi động lại sau 15 giây Khi khởi động lại, màn hình có hiện thông báo nhấn một phím bất kỳ để khởi động bằng ổ CD-ROM, bạn đừng làm gì cả hãy để nó trôi qua. - Chuột của bạn lúc này đã hoạt động vì thế bạn dùng chuột nhấn vào “CUSTOMIZE” Bây giờ bạn chọn định dạng chuẩn khu vực của bạn và nhấn OK. - Bạn điền tên và có thể điền thêm nơi công tác, làm việc. - Sau khi điền chính xác xong bạn nhấn NEXT Bây giờ bạn đặt tên cho máy tính của bạn và password của admin. - Bạn chọn “TYPICAL SETTINGS”, nhấn NEXT Thay đổi tên nhóm làm việc nếu bạn thấy cần thiết và nhấn “NEXT” Windows sẽ tiếp tục cài đặt Quá trình cài đặt kết thúc. - Bây giờ là lúc để Windows XP khởi động lại lần nữa, nhấn “ENTER” để quá trình diễn ra nhanh chóng, mặt khác bạn cũng có thể đợi 15 giây để Windows tự khởi động lại. - Windows bây giờ sẽ nhận cấu hình máy tính của bạn. - Giao diện của Windows XP sau khi cài đặt Sau khi cài đặt xong Windows thì cần cài đặt driver cho các thiết bị. - Click chuột phải vào My Computer/Manage - Chọn vào mục Device Manager để cập nhật driver cho các thiết bị như: card sound, card màn hình, card mạng… Các main đời mới nếu có đĩa Driver của các thiết bị như: sound, card màn hình, card mạng, v.v…thì bạn lên cài đặt vào để cho các driver này điều khiển thiết bị đó thay cho Win và hiệu suất sử dụng cũng tăng lên rất nhiều. - Các kiểu dữ liệu : -REG_BINARY: Kiểu nhị phân -REG_DWORD: Kiểu Double Word -REG_EXPAND_SZ: Kiểu chuỗi mở rộng đặc biệt. - Ứng dụng trong trường hợp này là để sao lưu Registry khi cần thiết có thể backup trở lại EX: Để sao lưu 1 nhánh Registry hoặc cả registry -Edit. - Cách thức làm việc của Group Policy : -Khởi động Group Policy Edit : bạn có thể khởi động từ run và gỏ: gpedit.msc. - Ex3: Xử lý trong Desktop