Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 27 (2011) 271-278 Sàng l c ch t kháng sinh ch ng ung th t x khu n phân l p v n Qu c gia Cát Bà Nguy n Qu nh Uy n1,*, Lê Ph ơng Chung2, inh Thúy H ng1, Nguy n Hu nh Minh Quyên1 1 Vi n Vi sinh v t và Công ngh Sinh h c, HQGHN, 144 Xuân Th y, Hà N i, Vi t Nam 2 i h c Nha Trang, s 2 Nguy n ình Chi u, Nha Trang, Khánh Hòa, Vi t Nam Nh n ngày 29 tháng 3 n m 2011 Tóm t t. Trong 424 ch ng x khu n phân l p t i Cát Bà, 10 ch ng có ho t tính kháng ít nh t 2 loài vi sinh v t ki m nh ã c sàng l c. Nghiên c u hình thái và so sánh trình t o n gen 16S rDNA c a 10 ch ng này cho phép x p chúng vào chi Streptomyces. Trong s 10 ch ng l a ch n, ba ch ng (A1022, A1018 và A1073) ã th hi n ho t tính kháng khu n cao ( ng kính vòng c ch > 30 mm) và ã c ch n nghiên c u ho t tính kháng t bào ung th ng i. C ba ch ng này u có tác d ng d ơng tính v i ba dòng t bào ung th c a ng i s d ng trong nghiên c u, g m ung th gan (Hep-G2), ung th ph i (Lu) và ung th cơ vân tim (RD), !c bi t ch ng A1073 có ho t tính t ơng ơng, th m chí cao hơn i ch ng d ơng. K t qu phân tích b ng HPLC cho th y chi t chi t thô t d ch nuôi c a 3 ch ng A1022, A1018 và A1073 là các h"n h p t ơng ng g m 5 ch t, 8 ch t và 6 ch t khác nhau. T khóa: Dòng t bào ung th c a ng i, ch t kháng sinh, x khu n, Streptomyces. 1. M u∗ h p ung th có th ch%a tr n u c phát hi n và i u tr s m. Ung th hi n ang c i u tr b ng m#t ho!c k t h p gi%a ba li u pháp: ph$u thu t, x tr và hóa tr li u. Nhi u ch t hóa tr li u dùng trong ch%a tr ung th là các s n ph m th sinh có ngu n g c vi sinh v t, th ng c g i là ch t kháng sinh ch ng ung th (anti-tumor/cancer antibiotics) [2]. Ung th là m#t nhóm các b nh liên quan n vi c không ki m soát c quá trình phân chia t bào d$n n hình thành kh i u t i ch" ho!c di chuy n n nơi xa (di c n). M#t trong nh%ng nguyên nhân chính gây ung th là s sai h&ng c a DNA, t o nên #t bi n các gen i u khi n quá trình phân bào. N u không c ch%a tr s m, h'u h t các lo i ung th có th gây t vong, và ây là m#t trong nh%ng nguyên nhân gây t vong chính t i các n c phát tri n [1]. M!c dù là c n b nh nan y, trong nhi u tr ng X khu n là nhóm vi sinh v t có ti m n ng l n trong vi c s n sinh kháng sinh nói chung và kháng sinh ch ng ung th nói riêng [3, 4]. Các nhóm kháng sinh c dùng nhi u trong i u tr ung th g m anthracycline, actinomycin và bleomycin. Hi n nay anthracycline c s d ng r#ng rãi trong i u tr các b nh ung th _______ ∗ Tác gi liên h . T: 84-4-37547694. E-mail: uyennq@vnu.edu.vn 271 272 N.Q. Uyển và nnk. / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 27 (2011) 271-278 nh ung th máu, ung th b ch huy t, ung th ti n li t tuy n, ung th vú, ung th bàng quang [5]. L p kháng sinh anthracycline c sinh t ng h p b i Streptomyces coeruleorubidus ho!c S. peucetius l'n 'u tiên công b phát hi n n m 1963 [6], g m m#t s ch t nh daunomycin, doxorubicin, epirubicin, adriamycin [7]. Các ch t kháng sinh ch ng ung th tác #ng lên t bào ung th theo nhi u cơ ch khác nhau, nh tác #ng lên màng t bào, lên quá trình sinh t ng h p DNA và RNA, qua ó tiêu di t các t bào này hay ng n ng a không cho chúng phân chia [3, 4, 8]. ( các t bào ung th , màng t bào b bi n i v c u trúc và !c tính sinh h c, ch y u mang i n tích âm do hàm l ng phosphatidylserine và Oglycosylated mucin cao [9-11], do ó là i t ng ch n l c c a các ch t kháng sinh ch ng ung th . M#t s ch t kháng sinh ch ng ung th l i có tác #ng ch n l c i v i các phân t DNA b #t bi n trong t bào ung th , qua ó ng n c n quá trình sinh t ng h p DNA và s phân chia c a t bào [3, 4]. M!c dù ã có n vài tr m bi t d c [12] c phát tri n và s d ng trong các li u pháp ch%a tr ung th nh ng cu#c u tranh v i c n b nh này v$n không ng ng ti p di n. Nhi m v phát hi n và nghiên c u các lo i thu c m i, !c bi t là các lo i thu c có ngu n g c t nhiên, v$n luôn c !t lên vai các nhà khoa h c trên th gi i. Vi n Vi sinh v t và Công ngh sinh h c, HQGHN là nơi s u t'm và l u gi% ngu n vi sinh v t l n c a c n c, trong ó có x khu n, s d ng cho các nghiên c u cơ b n và ng d ng. V i m c tiêu tìm ki m ngu n d c ch t kháng ung th Vi t Nam, trong nghiên c u này chúng tôi s d ng b# s u t p g m 424 ch ng x khu n phân l p t v n Qu c gia Cát Bà (H i Phòng) l u gi% t i Vi n sàng l c ho t tính kháng vi sinh v t, trên cơ s ó các ch ng có ho t tính kháng sinh cao c dùng th ho t tính kháng i v i ba dòng t bào ung th g m ung th gan (HepG2), ung th ph i (Lu) và ung th cơ vân tim (RD). 2. Nguyên li u và ph ng pháp 2.1. Các ch ng x khu n và i u ki n nuôi c y 424 ch ng x khu n c phân l p t các m$u t và lá m c trong V n Qu c gia Cát Bà và c l u gi% trong trong glycerol -80°C. Tr c khi s d ng trong thí nghi m sàng l c, các ch ng c ho t hoá trên môi tr ng YS (glucose 1%, cao n m men 0,2%, th ch 1,7%, pH 7) nuôi nhi t # 30°C trong 3-4 ngày. ây c)ng là i u ki n nuôi c y sơ b# sàng l c ho t tính kháng sinh. sàng l c ho t tính kháng sinh b ng ph ơng pháp khu ch tán, các ch ng x khu n c nuôi l*c trong môi tr ng u t ơng d ch th (tinh b#t hòa tan 2%, glucose 1%, b#t u t ơng 1,5%, peptone 0,5%, CaCO3 0,3%, pH 7) 30°C trong 3-4 ngày. D ch ngo i bào c thu b ng ly tâm 8000 vòng/phút trong 15 phút. ây c)ng là môi tr ng dùng thu d ch nuôi trong các nghiên c u liên quan n ho t tính sinh kháng sinh. 2.2. Vi sinh v t ki m nh và i u ki n nuôi c y B n ch ng ki m nh dùng cho phép th ho t tính kháng sinh g m Micrococcus luteus (vi khu n Gram d ơng), Escherichia coli (vi khu n Gram âm), Candida albicans (n m men) và Fusarium oxysporium (n m s i). Các ch ng này c nuôi trong các môi tr ng thích h p. C th là M. luteus và E. coli c nuôi trong môi tr ng Mueller-Hinton (cao th t 0,3%, casein th y phân 1,75%, tinh b#t 0,15%, pH 7,4) 37°C còn C. albicans và F. oxysporum c nuôi trong môi tr ng YM (glucose 1%, N.Q. Uyển và nnk. / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 27 (2011) 271-278 peptone 0,5%, cao n m men 0,3%, cao malt 0,3%) 30°C. 2.3. Sàng l c các ch ng sinh kháng sinh Sàng l c sơ c p c th c hi n b ng ph ơng pháp th&i th ch, tóm t*t nh sau: X khu n ã m c t t trên môi tr ng th ch +a YS (3-5 ngày) c c*t thành th&i ng kính kho ng 5 mm (b ng d ng c hình ng) r i !t lên +a sàng l c ã c c y vi sinh v t ki m nh tr c ó và ti n hành nuôi trong i u ki n thích h p trong 2 ngày. Ho t tính kháng sinh c ánh giá d a trên # l n c a vòng c ch t o thành quanh các th&i th ch ( ng kính o b ng mm) [13]. Sàng l c th c p s d ng ph ơng pháp khu ch tán, tóm t*t nh sau: Các gi ng nh& c c trên +a th ch tr c ó ã c c y vi sinh v t ki m nh. Nh& kho ng 25 µl d ch nuôi c y x khu n sau ly tâm vào các gi ng, sau ó các +a này trong 2 ngày t i các i u ki n thích h p t ơng ng v i lo i vi sinh v t ki m nh. Ho t tính kháng sinh c ánh giá b ng ng kính vòng c ch t o quanh gi ng ( o b ng mm). Các thí nghi m c l!p l i hai l'n, d ch môi tr ng nuôi c y ch a b sung vi sinh v t c dùng làm i ch ng âm [14]. 2.4. Chi t d ch ngo i bào b ng ethyl acetate D ch nuôi x khu n trong môi tr ng u t ơng d ch th c ly tâm 8000 vòng/phút trong 15 phút nhi t # phòng lo i t bào. B sung dung d ch ethyl acetate sao cho t t, l 1:1 (v:v) r i l*c h"n h p liên t c trong 1 gi [15]. Lo i b& hoàn toàn dung môi b ng máy ly tâm lo i dung môi. S n ph m chi t d ng b#t. 2.5. Phân tích HPLC Phân tích c ti n hành trên h th ng HPLC (Agilent 1200, M-) v i DAD detector các i u ki n nh sau: c#t Varian, Microsorb 273 MV 100C18, 100mm x 4.6 mm, kích th c h t 3 µm; pha #ng 0.15% KH2PO4 (pH 3.5) / CH3CN có gradient (3 min 15%, 6 min 40%, 12 min 40%, 19 min 45%, 22 min 85%, 29 min 85%, 32 min 15%); v n t c 1,2 ml/phút; nhi t # lò c#t: 30°C; b c sóng: UV/VIS 190 - 600 nm. M$u ch t chi t c hòa tan trong DMSO và a vào c#t (25 µl) v i n ng # t ơng ơng gi%a các m$u v th tích d ch nuôi. 2.6. Ph t bào ng pháp nghiên c u ho t tính gây c Ph ơng pháp th màu: Khi có m!t vòng anthraqinone trong c u trúc hóa h c, các anthracycline s. thay i màu khi pH thay i: màu da cam khi pH acid, màu tím khi pH base. !c tính này c s d ng sơ b# sàng l c các ch ng x khu n sinh anthracyclines [16]. Th nghi m c ti n hành nh sau: hai gi ng nh& c c trên ph'n +a th ch tr c ó ã c c y x khu n (4-5 ngày). Nh& 25 /l dung d ch HCl (1N) ho!c NaOH (2N) vào gi ng. Quan sát màu quanh gi ng sau 10-20 phút. Phép th #c tính i v i m#t s dòng t bào ung th c a ng i: Th nghi m này c ti n hành t i phòng Sinh h c th c nghi m, Vi n Hóa các h p ch t thiên nhiên, Vi n Khoa h c và Công ngh Vi t Nam theo ph ơng pháp c a Skehan và c#ng s (1990) [17] và Likhiwitayawuid và c#ng s (1993) [18], tóm t*t nh sau: Ba dòng t bào ung th , g m ung th gan (Hep-G2), ung th ph i (Lu) và ung th cơ vân tim (RD) c a vào +a 96 gi ng v i hàm l ng 2x103 t bào/gi ng, sau ó b sung m$u d ch chi t x khu n hòa tan trong DMSO (v i các n ng # pha loãng theo thang 10). Sau ó các +a c nuôi trong t CO2 37ºC trong 7 ngày. Vào ngày th 3 thay môi tr ng nuôi c y. T, l ph'n tr m s ng sót c a t bào c hi n th màu b ng SRB (sulforhodamine B) và c 274 b N.Q. Uyển và nnk. / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 27 (2011) 271-278 c b ng máy c ELISA (ELISA reader) c sóng 495 nm. Ho t tính gây #c t bào c tính b ng ph'n tr m c ch khi so sánh m t # quang h c c a gi ng c x lý v i m$u nghiên c u và ch ng âm (DMSO). N ng # c ch 50% (IC50) c suy ra t ng cong phát tri n t bào và n ng # ch t th (ph'n tr m s ng sót so v i n ng # ch t th ). 2.7. Các c i m hình thái Các !c i m hình thái c a x khu n c quan sát sau hai tu'n nuôi các i u ki n nh ã mô t . Các !c i m hi n vi nh h s i cơ ch t, hình thái s i khí sinh, c u trúc chu"i bào t c quan sát d i kính hi n vi ph n pha (Carl-Zeiss) có n i máy nh và ph'n m m ch p nh. Atlas hình thái x khu n [19] và S tay nh n d ng x khu n [20] c dùng tham kh o v !c i m phân lo i. ki m nh i di n cho các nhóm vi sinh v t l n (vi khu n Gram âm, vi khu n Gram d ơng, n m s i và n m men) làm i t ng cho hai b c sàng l c sơ c p và th c p. Trong b c sàng l c sơ c p, 102 ch ng ã c l a ch n t b# s u t p 424 ch ng phân l p Cát Bà d a trên tính kháng i v i ít nh t 1 trong 4 vi sinh v t ki m nh. Trong b c sàng l c th c p ti p theo v i ph ơng pháp khuy ch tán có # chính xác cao hơn, 10 ch ng ã c ghi nh n là có ho t tính kháng vi sinh v t ki m nh cao (B ng 1). B ng 1. Ho t tính kháng sinh c a 10 ch ng x khu n l a ch n sau b c sàng l c sơ c p và th c p Ký hi u ch ng Ho t tính kháng vi sinh v t ki m nh ( ng kính vòng c ch , mm) E. M. F. C. coli luteus oxysporium albicans A390 10 10 18 0 A410 A427 24 16 0 0 10 12 0 0 3. K t qu và th o lu n A1018 A1022 0 16 40 30 10 10 16 0 3.1. K t qu sàng l c x khu n có ho t tính kháng sinh A1041 A1043 22 8 28 32 6 6 0 0 A1073 21 30 10 10 A1393 A1470 14 15 18 26 14 12 6 0 Quá trình sàng l c tìm ki m các ch ng x khu n có kh n ng sinh ch t kháng ung th c ti n hành qua 3 b c, l'n l t g m (i) sàng l c sơ b# tính kháng i v i 4 loài vi sinh v t ki m nh s d ng ph ơng pháp th&i th ch, (ii) sàng l c th c p tính kháng v i 4 loài vi sinh v t ki m nh nh trên s d ng ph ơng pháp khu ch tán và (iii) sàng l c tr c ti p tính kháng i v i 3 dòng t bào ung th . Nhi u nghiên c u cho th y nhi u ho t ch t kháng ung th c s n sinh t các ch ng x khu n có ho t tính kháng khu n cao [3], do v y trong nghiên c u này chúng tôi ã s d ng 4 loài 10 ch ng c l a ch n này s. là cơ s ti n hành b c sàng l c tr c ti p v tính kháng i v i các dòng t bào ung th . V phân lo i, c 10 ch ng u có các !c i m hình thái !c tr ng c a Streptomyces nh khu n l c g m các s i khí sinh phát tri n m nh, màu tr*ng ho!c vàng, cu ng sinh bào t hình xo*n ho!c chu"i. K t h p v i so sánh trình t o n gen 16S rDNA (900 bp) c a 10 ch ng v i ngân hàng d% li u cho phép x p chúng vào chi Streptomyces. N.Q. Uyển và nnk. / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 27 (2011) 271-278 3.2. Nghiên c u b t bào c u v kh n ng gây 3.2.1. Th nghi m thay 275 c i màu ph thu c pH M#t trong nh%ng nhóm kháng sinh có ngu n g c t Streptomyces hi n ang cs d ng i u tr nhi u lo i ung th là anthracycline. V i !c tính i màu khi pH môi tr ng chuy n t acid sang base, anthracycline có th c phát hi n tr c ti p trên môi tr ng nuôi c y b ng phép th màu (ph'n 2.6). Ph ơng pháp này ã c áp d ng i v i 10 ch ng x khu n l a ch n trên tìm ki m x khu n sinh anthracycline. Trong 10 ch ng ch0 có 2 ch ng A1018 và A1073 là th hi n d ơng tính trong ph n ng này, t c là chuy n màu da cam khi có pH acid và màu tím khi có pH base (hình 1). Có th th y r ng m c # i màu c a ch ng A1018 rõ r t hơn so v i ch ng 1073, tuy nhiên c hai ch ng u kém hơn so v i ch ng i ch ng d ơng A16 ã c ch ng minh có ho t tính sinh anthracycline (trao i cá nhân v i GS. Miyadoh, NITE, Nh t B n). Hình 1. S thay i màu s*c theo pH môi tr ng c a các ch ng A1018 và A1073. A: gi ng có pH acid; B: gi ng có pH base. A16 - ch ng i ch ng sinh anthracyclin. i chi u v i ho t tính kháng vi sinh v t (B ng 1), chúng tôi nh n th y hai ch ng A1018 và A1073 u th hi n ho t tính kháng khu n cao, !c bi t i v i M. luteus ( i di n cho nhóm vi khu n Gram d ơng), v i ng kính vòng c ch l n hơn 30 mm. T ơng t , ch ng A1022 c)ng có ho t tính kháng khu n cao. Do v y ba ch ng này (A1018, A1022 và A1073) c l a ch n nghiên c u ho t tính kháng t bào ung th . 3.2.2. Ho t tính ch ng ung th ch ng có ho t tính kháng khu n cao c a các Thí nghi m gây #c tính t bào v i 3 dòng t bào ung th c a ng i c ti n hành v i d ch chi t b ng ethyl acetate d ch nuôi t bào c a 3 ch ng A1018, A1022 và A1073. K t qu cho th y c 3 ch ng u có ho t tính c ch i v i v i c 3 dòng t bào ung th gan (Hep-G2), ung th ph i (Lu) và ung th cơ vân tim (RD) (B ng 2) m c # khác nhau. Thí nghi m s d ng i ch ng d ơng là ellipithine, m#t trong nh%ng ch t có kh n ng di t t bào. 276 N.Q. Uyển và nnk. / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 27 (2011) 271-278 B ng 2. K t qu xác TT nh ho t tính gây #c t bào c a ba ch ng A1018, A1022 và A1073 M u Dòng t bào Lu Hep-G2 Ph n tr m s ng sót (%) 1 Ch ng âm (DMSO) 2 Ch ng d ơng 3 A1018 4 A1022 5 A1073 Giá tr IC50 (µg/ml) 1 Ch ng d ơng 2 A1018 3 A1022 4 A1073 100,0 ± 0,0 1,8 ± 0,5 12,3 ± 0,6 50,1 ± 0,2 0,0 ± 0,0 100,0 ± 0,0 1,2 ± 0,1 7,6 ± 0,1 25,1 ± 0,7 0,0 ± 0,0 0,310 4,170 20,000 0,510 0,420 1,440 5,250 0,450 Ho t tính gây #c t bào c th hi n thông qua ph'n tr m t bào s ng sót và IC50 (trong tr ng h p này c hi u là n ng # ch t c ch 50% t bào). Trong ba ch ng thí nghi m, ch ng A1073 cho ho t tính c ch cao hơn h1n so v i hai ch ng còn l i, t ơng ơng th m chí hơn so v i i ch ng d ơng. M c # gây #c c a c 3 ch ng bi u hi n cao nh t i v i dòng RD – ung th cơ vân tim, sau n dòng Lu – ung th ph i và cu i cùng là dòng Hep-G2 – ung th gan. K t qu thu c cho th y ba ch ng A1018, A1022 và A1073 có ti m n ng cao trong vi c sinh kháng sinh ch ng ung th . Tuy nhiên, m#t s dòng t bào ung th và K t lu n RD 100,0 ± 0,0 0,5 ± 0,0 0,0 ± 0,0 0,0 ± 0,0 0,0 ± 0,0 0,220 2,700 0,446 0,550 Âm tính D ơng tính D ơng tính v i c 3 dòng D ơng tính v i c 3 dòng D ơng tính v i c 3 dòng D D D D ơng tính ơng tính v i c 3 dòng ơng tính v i c 3 dòng ơng tính v i c 3 dòng t bào bình th ng khác c'n c th nghi m thêm có th a ra k t lu n chính xác v ho t tính gây #c t bào ba ch ng x khu n này. 3.3. K t qu phân tích HPLC Các ch t c ch t bào ung th 3 ch ng A1018, A1022 và A1073 c nghiên c u b c 'u qua s*c ký l&ng hi u n ng cao (HPLC). D ch nuôi t bào chi t b ng ethyl acetate, lo i dung môi, sau ó hòa tan l i trong DMSO c dùng phân tích HPLC. K t qu s*c ký ch t chi t thô t d ch nuôi c a ba ch ng A1018, A1022 và A1073 c trình bày b ng 3. B ng 3. T ng k t k t qu phân tích HPLC ch t chi t t d ch nuôi c a 3 ch ng có ho t tính di t t bào ung th M u A1018 A1022 B c sóng phân tích (nm) S l 254,4 27 290,16 14 210,8 30 230,16 32 254,4 40 290,16 35 210,8 40 ng nh Th i gian xu t hi n c a nh chính (phút) 6.305 16.632 18.076 0.862 6.306 0.922 1.079 0.936 1.090 7.190 8.107 7.190 8.107 1.160 % 9.8890 46.4839 11.1244 15.4892 29.6140 19.0729 67.4264 36.1242 51.1499 16.5334 30.9796 16.3111 24.5976 34.3541 N.Q. Uyển và nnk. / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 27 (2011) 271-278 230,16 49 254,4 48 210,8 50 230,16 49 A1073 Qua phân tích k t qu có th nh n th y nh sau: - V i m$u A1018: có th g m 8 ch t khác nhau v i th i gian (phút) thôi ra là 0.862, 0.922, 0.936, 1.079, 1.090, 6.305, 16.632 và 18.076. - V i m$u A1022: có th g m 5 ch t khác nhau v i th i gian (phút) thôi ra là 0.909, 1.081, 1.160, 7.190 và 8.107. - V i m$u A1073: có th g m 6 ch t khác nhau v i th i gian (phút) thôi ra là 1.023; 1.080; 7.182; 7.336; 8.099 và 23.073. Li u ó là các ch t gì và ch t nào quy t nh ho t tính kháng t bào ung th là các câu h&i c'n c nghiên c u ti p theo. 0.909 1.081 7.182 7.336 8.099 1.080 7.182 8.099 23.073 1.023 7.182 8.098 23.072 277 13.1443 21.3425 18.6807 11.7642 25.0185 32.9418 5.4240 7.2609 5.9238 31.0006 10.1459 8.1295 6.0938 - Hai ch ng A1018 và A1073 có ph n ng !c tr ng c a các x khu n sinh anthracycline. - Sau HPLC, ch t chi t t ch ng A1018 tách thành 8 0nh, t ch ng A1022 cho 5 0nh còn ch ng A1073 thì tách thành 6 0nh. L ic m n Nghiên c u này c th c hi n nh s h" tr kinh phí t tài QG.09.48. Tác gi xin chân thành c m ơn Vi n Vi sinh v t và Công ngh sinh h c, HQGHN ã t o i u ki n trong quá trình th c hi n tài. Tài li u tham kh o 4. K t lu n T các k t qu nghiên c u có th rút ra m#t s k t lu n sau: - 10 ch ng x khu n có ho t tính kháng vi sinh v t cao i v i ít nh t 2 trong 4 ch ng vi sinh v t ki m nh c sàng l c t b# x khu n g m 424 ch ng phân l p t r ng qu c gia Cát Bà (H i Phòng). D a trên các !c i m hình thái và so sánh o n gen 16S rDNA (900 bp) các ch ng này c x p vào chi Streptomyces. - Ba ch ng A1018, A1022 và A1073 ã c l a ch n nghiên c u tác d ng kháng t bào ung th ng i và u có tác d ng d ơng tính v i c ba dòng t bào ung th là ung th gan (Hep-G2), ung th ph i (Lu) và ung th cơ vân tim (RD). [1] A. Jemal, F. Bray, M. M. Center, J. Ferlay, E. Ward, D. Forman, Global cancer statistics. CA: a cancer journal for clinicians (2011). PMID 21296855. [2] M. K. Ashish, L. L. Donald, Antitumor activity of common antibiotics against superficial bladder cancer. Urology 63 (2004) 457. [3] O. Nduka, Modern Industrial Microbiology and Biotechnology. Science, Enfield, USA, 429- 453. 2007. [4] O. Carlo, M. Carmen, A. S. Jose, Antitumor compounds from marine actinomycetes. Marine Drugs 97 (2009) 210. [5] D. A. Gewirtz, A critical evaluation of the mechanism of action proposed for the antitumor effects of the anthracycline antibiotics adriamycin and daunorubicin. Biochem Pharmacol 57 (1999) 727. [6] R. B. Weiss, The anthracyclines: will we ever find a better doxorubicin?. Semin. Oncol. 19 (1992): 670–86. 278 N.Q. Uyển và nnk. / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 27 (2011) 271-278 [7] J. W. Lown, Anthracycline and anthraquinone anticancer agents: Current status and recent developments. Pharmacol. Therapeu. 60 (1993) 185. [8] D. W. Hoskin, A. Ramamoorthy, Studies on anticancer activities of antimicrobial peptides. Biochim. Biophys. Acta. 1778 (2008) 357-75. [9] J. Dobrzanska, P. Szachowicz, S. Sulkowski, Figaszewski, Changes in electric charge and phospholipids composition in human colorectal cancer cells. Mol. Cell. Biochem. 276 (2005) 113. [10] M. D. Burdick, A. Harris, C. J. Reid, T. Iwamura, M. A. Hollingsworth. Oligosaccharides expressed on MUC1 by pancreatic and colon tumour cell lines, J.Biol. Chem. 272 (1997) 24198. [11] R. A. Cruciani, J. L. Barker, M. Zasloff, H. C. Chen, O. Colamonici, Antibiotic magainins exert cutolitic activity against transformed cell lines through channel formation. Proc. Natl. Acad. Sci. (1991) 3792. [12] http://www.chemocare.com/bio/index.asp. [13] T. Ichikawa, M. Date, T. Ishikura, A. Ozaki, Improvement of kasugamycin-producing strain by the agar piece method and the prototroph method. Folia Microbiol. 16 (1971) 218. [14] Y. T. Alex, M. T. Hai, Screening for Microbial Products. In Microbial Biotechnology (2nd ed.): Principles and Applications, (2006) 3. [15] Y. Guoliang, W. Wang, S. Sha, L. Liu, X. Yu, Inhibition and control effects of the ethyl acetate extract of Trichoderma harzianum fermented broth against Botrytis cinerea. Af. J. Microbiol. Res. 4 (2010) 1647. [16] G. E. Trease, W. C. Evans, A textbook of Pharmacognosy. 14th ed. Bailliere Tindall Ltd, London, 1996, p. 832. [17] P. Skehan, R. Storeng, D. Scudiero, A. Monks, J. McMahon, D. Vistica, J. T. Warren, H. Bokesch, S. Kenney, M. R. Boyd, New colorimetric cytotoxicity assay for anticancer-drug screening. J. Nat. Cancer. Inst. 82 (1990)1107. [18] L. Likhiwitayawuid, C. K. Angerhofer, H. Chai, J. M. Pezzuto, G. Cordell, N. Ruangrungsi, Cytotoxic and antimalarial alkaloids from the bulbs of Crinum amabile. J. Nat. Prod. 56 (1993)1331. [19] V. Gernot, Morphology of actinomycetes. In S. Miyadoh, M. Hamada, K. Hotta, T. Kudo, T. Seino et al. (eds) Atlas of Actinomycetes. Asakura. Tokyo, 1997, 180-191. [20] S. Miyadoh, M. Hamada, K. Hotta K, T. Kudo, T. Seino, Atlas of Actinomycete. The Society for Actinomycetes Japan, Asakura Co: 2-10 (1997). Screening for antitumor antibiotics from actinomycetes isolaed from Catba National Park Nguyen Quynh Uyen1, Le Phuong Chung2, Dinh Thuy Hang1, Nguyen Huynh Minh Quyen1 1 VNU Institute of Microbiology and Biotechnology, 144 Xuan thuy, Hanoi, Vietnam 2 Nha Trang University, 2 Nguyen Dinh Chieu, Nha Trang, Khanh Hoa, Vietnam Among 424 actinomycete strains isolated at Cat Ba island, 10 strains were selected as they showed the antimicrobial activity against at least 2 of the tested microbial species. Morphological characteristics and 16S rDNA sequence comparison supposed that all 10 strains belonged to the genus Streptomyces. Three strains (A1022, A1018 and A1073) out of ten strains above showed to possess the highest antimicrobial activity and therefore they were subjected to study on cytotoxic activity against human cancer cell lines. Crude extracts of three strains above exhibited significant cytotoxic activity against hepatocellular carcinoma, lung cancer, and rhabdosarcoma human cell lines, special case was strain A1073 which showed cytotoxicity at an equal level (even little higher) to the positive control. HPLC analyses of ethyl acetate crude extracts of the three strains A1022, A1018 and A1073 revealed relatively high complexity, possessing 5 peaks, 8 peaks and 6 peaks, respectively. Keywords: Human cancer cell lines, antibiotics, actinomycetes, Streptomyces.