- Phương pháp thuyết minhLý thuyết văn 10 2 917Tải về Bài viết đã được lưu (adsbygoogle=window.adsbygoogle||[]).push({})Chúng tôi xin giới thiệu tới các bạn bài Lý thuyết Ngữ văn 10: Phương pháp thuyết minh được VnDoc sưu tầm và tổng hợp nhằm giúp ích cho các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo để giảng dạy và học tập tốt Ngữ văn lớp 10. - Mời các bạn cùng tham khảo tài liệu dưới đây.Bài: Phương pháp thuyết minhA. - Kiến thức bài Phương pháp thuyết minh1. - Tầm quan trọng của phương pháp thuyết minh2. - Một số phương pháp thuyết minh3. - Yêu cầu đối với việc vận dụng phương pháp thuyết minhB. - Luyện tập bài Phương pháp thuyết minhA. - Tầm quan trọng của phương pháp thuyết minh- Vai trò của phương pháp thuyết minh: là điều kiện cần thiết để hoàn thành tốt một bài văn thuyết minh.(adsbygoogle=window.adsbygoogle||[]).push({})(function(n,t,i,r){r=t.createElement("script");r.defer=!0;r.async=!0;r.src=n.location.protocol+i;t.head.appendChild(r)})(window,document,"//a.vdo.ai/core/v-vndoc-v1/vdo.ai.js. - Mối quan hệ giữa phương pháp thuyết minh và mục đích thuyết minh:+ Phương pháp thuyết minh phục vụ mục đích thuyết minh.+ Mục đích thuyết minh được hiện thực hóa thành bài văn thông qua các phương pháp thuyết minh.2. - Một số phương pháp thuyết minha. - Phương pháp liệt kêVD: Theo các nhà khoa học, bao bì ni lông lẫn vào đất làm cản trở quá trình sinh trưởng của các loài thực vật bị nó bao quanh, cản trở sự phát triển của cỏ dẫn đến hiện tượng xói mòn ở các vùng đồi núi. - Bao bì ni lông trôi ra biển làm chết các sinh vật khi chúng nuốt phải(Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000)Gợi ý: Người viết đã sử dụng phương pháp liệt kê để kể ra lần lượt các biểu hiện của đối tượng theo trật tự từ lớn đến nhỏ (hoặc ngược lại), giúp người đọc nắm được đặc điểm, tính chất của sự vật, hiện tượng một cách cụ thể, sáng rõ.(adsbygoogle=window.adsbygoogle||[]).push({})c. - Phương pháp nêu ví dụVD: Ngày nay, đi các nước phát triển, đâu đâu cũng nổi lên chiến dịch chống thuốc lá. - Phương pháp nêu số liệuVD: Các nhà khoa học cho biết trong không khí, dưỡng khí chỉ chiếm 20% thể tích, thán khí chiếm 3%. - Vì thế trồng cây xanh và thảm cỏ trong thành phố có ý nghĩa cực kì to lớn.(Nói về cỏ)Gợi ý: Các số liệu có ý nghĩa thuyết minh cho tầm quan trọng của thực vật nói chung, cỏ nói riêng một cách cụ thể, chân xác. - Trong văn bản thuyết minh, nhất đối với lĩnh vực khoa học tự nhiên, các số liệu là cơ sở quan trọng để người viết thuyết minh về một vấn đề gì đó. - Số liệu sử dụng trong văn bản thuyết minh phải có độ tin cậy cao, được chứng thực bằng phương pháp khoa học.(adsbygoogle=window.adsbygoogle||[]).push({})e. - Phương pháp so sánhVD: Biển Thái Bình Dương chiếm một diện tích lớn gần bằng 3 đại dương khác cộng lại và lớn gấp 14 lần diện tích biển Bắc Băng Dương là đại dương bé nhất.Gợi ý: Thuyết minh về độ rộng lớn của biển Thái Bình Dương, người viết đã tiến hành so sánh với các đại dương khác để giúp người đọc có được ấn tượng cụ thể về diện tích của nó. - Phương pháp nêu định nghĩa, giải thíchVD. - Phương pháp phân loại, phân tíchVD: Ba sô là một thi sĩ - người hành hương danh tiếng sống ở Nhật Bản vào thế kỉ XVIII. - Phương pháp nêu chú thích:Thanh Hiên thi tập là một trong những tập thơ chữ Hán nổi tiếng của Nguyễn Du. - Ông đã lấy trên hiệu của mình đặt cho tên của tác phẩm.(adsbygoogle=window.adsbygoogle||[]).push({})Gợi ý: Câu “Tên Hiệu của Nguyễn Du là Thanh Hiên” là câu có sử dụng phương pháp chú thíchi. - Phương pháp giảng giải nguyên nhân- kết quả:VD: Một đệ tử mang đến cho ông một cây lạ nhập giống từ xứ Trung Hoa. - Yêu cầu đối với việc vận dụng phương pháp thuyết minh- Căn cứ vào mục đích thuyết minh để lựa chọn phương pháp thuyết minh phù hợp.- Mục đích vận dụng phương pháp thuyết minh:+ Cung cấp thông tin đầy đủ, khách quan về đối tượng được thuyết minh.+ Giúp người đọc (nghe) tiếp nhận dễ dàng, hứng thú.B. - Luyện tập bài Phương pháp thuyết minh1. - Nhận xét về sự chọn lựa, vận dụng và phối hợp các phương pháp thuyết minh trong đoạn trích sau: Trong muôn vàn loài hoa mà thiên nhiên đã tạo ra trên thế gian này, hiếm có loài hoa nào mà sự đánh giá về nó lại được thống nhất như là hoa lan.Hoa lan được người phương Đông tôn là "Loài hoa vương giả" (Vương giả chi hoa). - Còn với người phương Tây thì lan là "Nữ hoàng của các loài hoa".Họ lan thường được chia thành hai nhóm: Nhóm phong lan bao gồm tất cả những loài sống bám trên đá, trên cây, có rễ nằm trong không khí. - Với cánh môi còn lượn như gót hài, cánh hoa trong mảnh và mang hòa sắc tuyệt diệu của trắng, vàng, phớt tím, nâu, khi có làn gió nhẹ, hoa Hài Vệ nữ rung rinh, tưởng như cánh bướm mảnh mai đang bay lượn.(adsbygoogle=window.adsbygoogle||[]).push({})(Theo Lê Hoàng, Hoa lan Việt Nam, Tạp chí KTC - Tri thức là sức mạnh, số 5, 1997)Trả lời:Phương pháp chú thích: Hoa lan được người phương Đông tôn là “Loài hoa vương giả”… nữ hoàng của các loài hoa.- Phương pháp phân tích, giải thích: “Họ lan được chia thành hai nhóm: nhóm phong lan…lớp thảm mục”- Phương pháp nêu số liệu “Chỉ riêng 10 loài của chi lan Hài Vệ nữ cho thấy sự đa dạng tuyệt vời của hoa, của lá về hình dáng, màu sắc→ Ngoài ra, tác giả dùng yếu tố miêu tả hấp dẫn: “Cánh môi cong lượn như gót hài, cánh hoa trong mãnh…đang bay lượn”→ Đoạn trích cung cấp hiểu biết, tri thức về hoa lan, loài hoa được ưa chuộng. - Người viết cần có hiểu biết sự thật khoa học, chính xác, khách quan- Tác giả phối kết hợp nhiều phương pháp thuyết minh: chú thích, phân loại, liệt kê, nêu ví dụ…2. - Có nhiều loài hoa chỉ nở vào một giờ nhất định trong ngày. - hoa quỳnh nở vào 12 giờ đêm,...(adsbygoogle=window.adsbygoogle||[]).push({})Ngoài những loài hoa chỉ thị giờ, ta còn thấy nhiều loài hoa chỉ thị cho mùa nữa. - Ở Việt Nam, hoa chỉ thị cho mùa xuân là hoa đào, hoa mai. - hoa chỉ thị cho mùa hè là hoa phượng. - hoa chỉ thị cho mùa thu là hầu hết các loài cúc, đặc biệt là cúc mọc hoang dại như cúc trắng dại, ngải cứu. - Riêng mùa đông, cây cối thu mình lại để chuẩn bị cho sự sinh sản vào những mùa thuận lợi của năm sau nên các loài hoa chỉ thị cho mùa này hiếm hơn - tiêu biểu là hoa ban mọc ở vùng núi Tây Bắc của nước ta.(Theo Đỗ Mạnh Hùng, Các loài hoa kì lạ, trong Sách lịch kiến thức phổ thông, NXB Khoa học và kĩ thuật, 1995)Trả lời:- Đoạn trích (a) có sử dụng phương pháp so sánh: “Bầu sinh quyển như một tấm chăn bao bọc bảo vệ quả đất khỏi sức nóng và tia bức xạ của Mặt Trời” và phương pháp chú thích: “Các nhà khoa học gọi hiện tượng nóng lên này là hiệu ứng nhà kính”- Đoạn trích (b) có sử dụng phương pháp nêu số liệu: “...ngân sách giáo dục năm học là đồng”, “mỗi học sinh được đầu tư 482.000 đồng trong cả một năm học”, “ngân sách giáo dục năm nay bằng 11,54% tổng ngân sách, trong khi con số năm ngoái chỉ là 10,56. - Đoạn trích (c) có sử dụng phương pháp định nghĩa: “Còn tức là cầu: quả cầu làm bằng vải màu, trong độn rơm hoặc trấu”- Đoạn trích (d) có sử dụng phương pháp phân loại: Hoa chỉ thị giờ và hoa chỉ thị mùa, trong hoa chỉ thị mùa có hoa chỉ mùa hè, mùa xuân, mùa thu, mùa đông và phương pháp liệt kê: “Hoa mười giờ nở vào lúc 10 giờ sáng. - “hoa chỉ thị cho mùa xuân là hoa đào, hoa mai. - hoa chỉ thị cho mùa thu là hầu hết các loài cúc, đặc biệt là cúc mọc hoang dại như cúc trắng dại, ngải cứu,...”Với nội dung bài Phương pháp thuyết minh các bạn học sinh cùng quý thầy cô cần nắm vững kiến thức về vai trò của phương pháp thuyết minh, mối quan hệ giữa phương pháp thuyết minh và mục đích thuyết minh...Trên đây VnDoc đã giới thiệu nội dung bài lý thuyết Ngữ văn 10: Phương pháp thuyết minh cho các bạn tham khảo ý tưởng khi viết bài. - Mời các em học sinh, các thầy cô cùng các bậc phụ huynh tham khảo.(adsbygoogle=window.adsbygoogle||[]).push({})Tham khảo thêm Trắc nghiệm môn Ngữ văn 8 bài 29 Soạn Văn 8: Phương pháp thuyết minh Soạn văn 10 bài: Phương pháp thuyết minh Đề kiểm tra 15 phút môn Ngữ văn lớp 8 bài 29: Phương pháp thuyết minh Trắc nghiệm môn Ngữ văn 10 bài 43 Soạn bài Phương pháp thuyết minh siêu ngắn
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt