- TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH Đề tài : Phân tích quan điểm của Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc? Để xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân hiện nay cần thực hiện các giải pháp như thế nào? Nhóm 14. - 6 1 Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược quyết định thành công của cách mạng. - 2 Đại đoàn kết dân tộc là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng. - 3 Đại đoàn kết dân tộc là đại đoàn kết toàn dân. - 4 Đại đoàn kết dân tộc phải biến thành sức mạnh vật chất, có tổ chức là mặt trận dân tộc thống nhất dưới sự lãnh đạo của Đảng. - 5 Đại đoàn kết dân tộc là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng Đại đoàn kết dân tộc gắn liền với đại đoàn kết quốc tế LỜI KẾT Nhóm 14 – QTKD9 – K8 Câu 14 - Tư tưởng Hồ Chí Minh LỜI MỞ ĐẦU Như các bạn đã biết “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống những quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng xã hội chủ nghĩa, là kết quả của sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin vào điều kiện thực tiễn của Việt Nam, đồng thời là sự kết tinh những tinh hoa dân tộc và trí tuệ của thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người. - Đặc biệt, đối với cách mạng Việt Nam thì Tư tưởng đại đoàn kết dân tộc của Người là một cống hiến vô cùng đặc sắc, có giá trị lý luận và giá trị thực tiễn hết sức quan trọng… Chính vì vậy hôm nay nhóm chúng em xin thuyết trình và phân tích về vấn đề ĐẠI ĐOÀN KẾT DÂN TỘC của Chủ tịch Hồ Chí Minh. - Trước khi đi sâu vào vấn đề, em xin nói về cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc là. - Thứ nhất : Tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc bắt nguồn từ các giá trị truyền thống dân tộc: Truyền thống yêu nước, nhân ái, tinh thần cố kết cộng đồng dân tộc Việt Nam. - Trải qua hàng ngàn năm đấu tranh dựng nước và giữ nước, tinh thần yêu nước gắn liền với ý thức cộng đồng, ý thức cố kết dân tộc, đoàn kết dân tộc của dân tộc Việt Nam đã được hình thành và củng cố, tạo thành một truyền thống bền vững. - Đối với mỗi người Việt Nam, yêu nước - nhân nghĩa - đoàn kết đã trở thành một tình cảm tự nhiên, in đậm dấu ấn trong cấu trúc xã hội truyền thống, tạo thành quan hệ ba tầng chặt chẽ: gia đình - làng xã - quốc gia. - Hồ Chí Minh đã sớm tiếp thu và nhận thức được vai trò của truyền thống quý báo của dân tộc. - Chủ nghĩa yêu nước, truyền thống đoàn kết của dân tộc Việt Nam là cơ sở đầu tiên, sâu xa cho sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc. - giai cấp vô sản muốn thực hiện được vai trò lãnh đạo cách mạng phải trở thành dân tộc. - Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin là vì chủ nghĩa Mác- Lênin đã chỉ ra cho các dân tộc bị áp bức con đường tự giải phóng. - Đó là những quan điểm lý luận hết sức cần thiết để Hồ Chí Minh có cơ sở khoa học trong sự đánh giá chính xác yếu tố tích cực cũng như những hạn chế trong các di sản truyền thống, trong tư tưởng tập hợp lực lượng của các nhà yêu nước Việt Nam tiền bối và các nhà cách mạng lớn trên thế giới, từ đó hình thành tư tưởng của Người về đại đoàn kết dân tộc. - Trong quá trình ra đi tìm đường cứu nước, Người đã luôn chú ý nghiên cứu, tổng kết những kinh nghiệm của phong trào yêu nước Việt Nam và phong trào cách mạng ở nhiều nước trên thế giới, nhất là phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa. - Những kinh nghiệm rút ra từ thành công hay thất bại của các phong trào dân tộc dân chủ, nhất là kinh nghiệm thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga, và là cơ sở thực tiễn cần thiết cho việc hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc. - Chính từ những cơ sở trên, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa ra những quan điểm cơ bản của mình về đại đoàn kết dân tộc. - 5 Nhóm 14 – QTKD9 – K8 Câu 14 - Tư tưởng Hồ Chí Minh II. - Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành công của cách mạng. - Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, cuộc đấu tranh cứu nước của nhân dân ta cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX bị thất bại có một nguyên nhân sâu xa là cả nước đã không đoàn kết được thành một khối thống nhất. - muốn có lực lượng cách mạng mạnh phải thực hiện đại đoàn kết, quy tụ mọi lực lượng cách mạng thành một khối vững chắc. - Do đó, đoàn kết trở thành vấn đề chiến lược lâu dài của cách mạng, là nhân tố bảo đảm cho thắng lợi của cách mạng, là một tư tưởng cơ bản, nhất quán và xuyên suốt tiến trình cách mạng Việt Nam. - Đó là chiến lược tập hợp mọi lực lượng có thể tập hợp được, nhằm hình thành sức mạnh to lớn của toàn dân tộc trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù. - Hồ Chí Minh đi đến kết luận: muốn được giải phóng, các dân tộc bị áp bức và nhân dân lao động phải tự mình cứu lấy mình bằng đấu tranh cách mạng, bằng cách mạng vô sản. - Tuy nhiên, đại đoàn kết dân tộc luôn luôn được Người nhận thức là vấn đề sống còn của cách mạng. - Nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, Hồ Chí Minh đã nêu lên một số luận điểm có tính chân lý như. - “Đoàn kết là sức mạnh, là then chốt của thành công. - “Đoàn kết là điểm mẹ, điểm này mà thực hiện tốt thì đẻ ra con cháu đều tốt. - “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết Thành công, thành công, đại thành công” Hồ Chí Minh luôn luôn nhắc nhở cán bộ, đảng viên phải thấm nhuần quan điểm coi sức mạnh của cách mạng là sức mạnh của nhân dân: "Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong". - Đồng thời, Người lưu ý rằng, nhân dân bao gồm nhiều lứa tuổi, nghề nghiệp, nhiều tầng lớp, giai cấp, nhiều dân tộc, tôn 6 Nhóm 14 – QTKD9 – K8 Câu 14 - Tư tưởng Hồ Chí Minh giáo, do đó phải đoàn kết nhân dân vào trong Mặt trận dân tộc thống nhất. - Để làm được việc đó, Người yêu cầu Đảng, Nhà nước phải có chủ trương, chính sách đúng đắn, phù hợp với các giai cấp, tầng lớp, trên cơ sở lấy lợi ích chung của Tổ quốc và những quyền lợi cơ bản của nhân dân lao động, làm "mẫu số chung" cho sự đoàn kết. - Đại đoàn kết dân tộc là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của Đảng, của dân tộc. - Trong tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc, chúng ta không chỉ thấy rõ việc Người nhấn mạnh vai trò to lớn của dân mà còn coi đại đoàn kết dân tộc là mục tiêu của cách mạng. - Do đó, tư tưởng đại đoàn kết dân tộc phải được quán triệt trong mọi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng. - Trong Lời kết thúc buổi ra mắt của Đảng Lao động Việt Nam ngày 3-3-1951, Hồ Chí Minh đã thay mặt Đảng tuyên bố trước toàn thể dân tộc: Mục đích của Đảng Lao động Việt Nam có thể gồm trong 8 chữ là: Đoàn kết toàn dân, phụng sự Tổ quốc. - Xem dân là gốc, là lực lượng tự giải phóng nên Hồ Chí Minh coi vấn đề đoàn kết dân tộc, đoàn kết toàn dân để tạo ra sức mạnh là vấn đề cơ bản của cách mạng. - Hồ Chí Minh còn cho rằng : “Đại đoàn kết dân tộc không chỉ là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của Đảng mà còn là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của cả dân tộc. - Bởi vì, đại đoàn kết dân tộc chỉ có được khi nó đòi hỏi khách quan của bản thân quần chúng nhân dân trong cuộc đấu tranh để tự giải phóng, là sự nghiệp của quần chúng, do quần chúng, vì quần chúng. - Chỉ khi quần chúng nhân dân nhận thức được, muốn hoàn thành sự nghiệp cách mạng của mình, do mình và vì mình, trước hết mình phải đoàn kết lại, phải đồng tâm nhất trí thì khối đại đoàn kết dân tộc mới trở thành hiện thực. - Còn Đảng sẽ có sứ mệnh là thức tỉnh, tập hợp, đoàn kết quần chúng lại để tạo thành sức mạnh vô địch trong cuộc đấu tranh vì độc lập cho dân tộc, tự do cho nhân dân, hạnh phúc cho con người. - Nhưng muốn thực hiện tất cả các mục tiêu đó thì phải phát huy được lực lượng của toàn dân, nghĩa là phải xây dựng được khối đại đoàn kết dân tộc. - Vì vậy, mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của Đảng, của cách mạng phải là xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. - Đại đoàn kết dân tộc là đại đoàn kết toàn dân. - Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, khái niệm “Dân” và “Nhân dân”, có nội hàm rất rộng, vừa được hiểu là một tập hợp đông đảo quần chúng, vừa được hiểu là mỗi con 7 Nhóm 14 – QTKD9 – K8 Câu 14 - Tư tưởng Hồ Chí Minh người Việt Nam cụ thể và dùng để chỉ “mọi con dân nước Việt”, mỗi một người “con Rồng cháu Tiên”, không phân biệt dân tộc thiểu số với dân tộc đa số, người tín ngưỡng với người không tín ngưỡng, không phân biệt “già, trẻ. - Cho nên “Dân” được hiểu là chủ thể của đại đoàn kết dân tộc. - Nói đến đại đoàn kết dân tộc cũng có nghĩa phải tập hợp được mọi người dân vào một khối trong cuộc đấu tranh chung. - Người đã nhiều lần nêu rõ: "Ta đoàn kết để đấu tranh cho thống nhất và độc lập của Tổ quốc. - ta còn phải đoàn kết để xây dựng nước nhà. - Ai có tài, có đức, có sức, có lòng phụng sự Tổ quốc và phục vụ nhân dân thì ta đoàn kết với họ". - Với tinh thần đoàn kết rộng rãi, Người đã dùng khái niệm đại đoàn kết dân tộc để định hướng cho việc xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân trong suốt tiến trình của cách mạng Việt Nam. - Qua đó, để trả lời cho câu hỏi là : “Để xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân hiện nay cần thực hiện các giải pháp như thế nào?” Muốn thực hiện được đại đoàn kết toàn dân, Hồ Chí Minh đã đưa ra những yêu cầu mang tính nguyên tắc sau. - Hồ Chí Minh cho rằng ngay cả đối với những người lầm đường, lạc lối nhưng nếu họ đã biết hối cải, chúng ta vẫn kéo họ về phía dân tộc, vẫn đoàn kết với họ, mà hoàn toàn không định kiến, khoét sâu cách biệt. - Người cũng nhiều lần nhắc nhở: “Bất kỳ ai mà thật thà tán thành hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ thì dù những người đó trước đây chống chúng ta, bây giờ chúng ta cũng thật thà đoàn kết với họ. - Phải xác định “mẫu số chung” để quy tụ mọi người vào khối đại đoàn kết toàn dân. - Người còn căn dặn : “Cần xóa bỏ hết mọi thành kiến, cần phải thật thà đoàn kết với nhau, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ để phục vụ nhân dân. - Phải xác định nền tảng của khối đại đoàn kết toàn dân là liên minh công nông và lao động trí óc. - Nền tảng càng được củng cố vững chắc thì khối đại đoàn kết dân tộc càng được mở rộng. - 8 Nhóm 14 – QTKD9 – K8 Câu 14 - Tư tưởng Hồ Chí Minh Sở dĩ Hồ Chí Minh khẳng định quan điểm đại đoàn kết dân tộc một cách rộng rãi như thế là vì Người có lòng tin ở nhân dân, tin rằng trong mỗi người, “ai cũng có ít hay nhiều tấm lòng yêu nước” tiềm ẩn bên trong. - Vì vậy mẫu số chung để quy tụ mọi người vào khối đại đoàn kết dân tộc chính là nền độc lập và thống nhất của Tổ quốc, là cuộc sống tự do và hạnh phúc của nhân dân cần phải xây dựng từ hôm nay cho đến mãi mãi về sau. - Muốn xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc rộng lớn như vậy, thì phải xác định rõ đâu là nền tảng của khối đại đoàn kết dân tộc và những lực lượng nào tạo nên cái nền tảng đó. - Người đã chỉ rõ: “Đại đoàn kết trước hết là phải đoàn kết đại đa số nhân dân, mà đại đa số nhân dân ta nồng cốt là khối liên minh công – nông - trí thức do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo. - Đó là nền gốc của đại đoàn kết. - Nhưng đã có nền vững, gốc tốt, còn phải đoàn kết các tầng lớp nhân dân khác”. - “Lực lượng chủ yếu trong khối đoàn kết dân tộc là công nông, cho nên liên minh công nông là nền tảng của Mặt trận dân tộc thống nhất”. - Về sau Người có nêu thêm: Lấy liên minh công nông – lao động trí óc làm nền tảng cho khối đại đoàn kết toàn dân. - Nền tảng càng được củng cố vững chắc thì khối đại đoàn kết dân tộc càng có thể mở rộng, không e ngại bất cứ thế lực nào có thể làm suy yếu khối đại đoàn kết dân tộc. - Đại đoàn kết dân tộc phải biến thành sức mạnh vật chất, có tổ chức là Mặt trận dân tộc thống nhất dưới sự lãnh đạo của Đảng. - Đại đoàn kết dân tộc không chỉ dừng lại ở quan điểm, tư tưởng hay ở những lời kêu gọi, mà phải cụ thể hóa thành chiến lược cách mạng, trở thành khẩu hiệu hành động của toàn Đảng và toàn dân ta. - Nó phải biến thành sức mạnh vật chất, thành lực lượng vật chất có tổ chức, và tổ chức đó chính là Mặt trận dân tộc thống nhất. - Cả dân tộc hay toàn dân chỉ trở thành lực lượng to lớn, trở thành sức mạnh vô địch khi được giác ngộ về mục tiêu chiến đấu chung, được tổ chức thành một khối vững chắc và hoạt động theo một đường lối chính trị chủ trương đúng đắn. - Qua sự thất bại của các phóng trào yêu nước đã cho chúng ta thấy được, nếu không có tổ chức lãnh đạo, quần chúng nhân dân dù có hàng triệu, hàng triệu con người cũng chỉ là một số đông không có sức mạnh… Và tổ chức thể hiện sức mạnh khối đoàn kết dân tộc chính là Mặt trận dân tộc thống nhất. - Thứ nhất, đoàn kết phải xuất phát từ mục tiêu vì nước, vì dân, trên cơ sở yêu nước, thương dân, chống áp bức bóc lột, nghèo nàn lạc hậu. - Theo Người, nước đoàn kết mà dân không hưởng hạnh phúc, tự do, thì độc lập tự do cũng chẳng có nghĩa lý gì cả. - Sự đoàn kết phải lấy lợi ích của dân tộc, lợi ích của nhân dân lao động đặt lên hàng đầu và làm mục tiêu phấn đấu. - Thứ hai, Mặt trận dân tộc phải được xây dựng trên nền tảng liên minh công – nông – lao động trí óc. - Thứ ba, hoạt động của mặt trận phải theo nguyên tắc hiệp thương dân chủ, lấy việc thống nhất lợi ích tối cao của dân tộc với lợi ích của các tầng lớp nhân dân làm cơ sở để củng cố và không ngừng mở rộng. - Lợi ích tối cao của dân tộc là Tổ quốc độc lập và thống nhất, xã hội giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. - Vậy, phải làm cho mọi người đặt lợi ích tối cao của dân tộc lên trên hết và trước hết. - Thứ tư, khối đoàn kết trong mặt trận là lâu dài, chặt chẽ, đoàn kết thật sự, chân thành. - Đó là sự đoàn kết chặt chẽ với các tầng lớp nhân dân, các đảng phái, các đoàn thể, các nhân sĩ, các tôn giáo… trong Mặt trận, thực hiện hợp tác lâu dài, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. - Mặt trận dân tộc thống nhất là tổ chức thể hiện khối đoàn kết dân tộc. - Đảng cộng sản vừa là thành viên của Mặt trận dân tộc thống nhất, lại vừa là lực lượng lãnh đạo Mặt trận, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân ngày càng vững chắc. - Muốn lãnh đạo được, Đảng phải tiêu biểu cho trí tuệ, danh dự, lương tâm của dân tộc và thời đại, phải thực sự đoàn kết nhất trí. - Đảng Cộng sản Việt Nam phải là Đảng của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và của cả dân tộc. - Sự đoàn kết trong Đảng là cơ sở vững chắc để xây dựng sự đoàn kết trong Mặt trận. - Đảng đoàn kết, dân tộc đoàn kết và sự gắn bó máu thịt giữa Đảng với nhân dân sẽ tạo nên sức mạnh bên trong, để dân tộc vượt qua mọi khó khăn, chiến thắng mọi kẻ thù, đi tới thắng lợi cuối cùng của cách mạng. - Và phong trào yêu nước chính là một trong những biểu hiện cho sức mạnh đoàn kết của dân tộc Việt Nam ta. - Đại đoàn kết dân tộc phải gắn liền với đại đoàn kết quốc tế. - (chủ nghĩa yêu nước chân chính phải gằn liền với chủ nghĩa quốc tế trong sáng của giai cấp công nhân) Khi tìm thấy con đường cứu nước, Hồ Chí Minh đã sớm xác định cách mạng Việt Nam là một bộ phận của cách mạng thế giới, nó chỉ có thể giành thắng lợi khi đoàn kết chặt chẽ với phong trào cách mạng thế giới. - Người nêu rõ: “Phải có Đảng Cách mệnh, để trong thì vận động và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với các dân tộc bị áp bức và vô sản khắp mọi nơi. - Vậy nên sau này, tư tưởng của Người về đoàn kết trong phong trào cách mạng thế giới ngày càng rõ và đầy đủ hơn, như là phong trào giải phóng dân tộc, phong trào cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động ở chính quốc và các nước tư bản. - là phong trào đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ của xã hội, của nhân dân thế giới… và đặc biệt là Người coi trọng xây dựng khối đoàn kết Việt – Miên - Lào, ba nước cùng cảnh ngộ thuộc địa trên bán đảo Đông Dương trong cuộc đấu tranh chống đế quốc thực dân. - Trong kháng chiến chống chủ nghĩa đế quốc thực dân, tư tưởng Hồ Chí Minh đã định hướng cho việc hình thành ba tầng Mặt trận ở Việt Nam là: Mặt trận đại đoàn kết dân tộc. - Mặt trận đoàn kết Việt - Miên - Lào. - Mặt trận nhân dân thế giới đoàn kết với nhân dân Việt Nam chống đế quốc xâm lược. - Như vậy, đoàn kết quốc tế cũng là một nhân tố hết sức quan trọng giúp cho cách mạng Việt Nam đi đến thắng lợi hoàn toàn. - Người đã để lại cho Đảng ta, nhân dân ta những di sản vô giá, trong đó, tư tưởng nổi bật và chủ đạo của Người là xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc nói chung, xây dựng khối đoàn kết các dân tộc thiểu số nói riêng… Thực tiễn cách mạng Việt Nam đã được kiểm nghiệm trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước… Qua đó cho thấy quan niệm của Hồ Chí Minh về tư tưởng đại đoàn kết dân tộc từng bước trở nên hoàn chỉnh. - Hồ Chí Minh