1 2 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG NGUY N HOÀNG THIÊN KIM Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. LÊ Đ C TOÀN T CH C H TH NG THÔNG TIN K TOÁN QU N TR T I CÔNG TY C PH N K THU T Ph n bi n 1: PGS.TS. NGUY N CÔNG PHƯƠNG TH Y S N (SEATECCO) Ph n bi n 2: TS. CHÚC ANH TÚ Chuyên ngành : K toán Mã ngành : 60.34.30 Lu n văn ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c sĩ Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 26 tháng 8 năm 2012 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH * Có th tìm hi u lu n văn t i : - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng Đà N ng, Năm 2012 - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng. 3 M Đ U 4 V i ý nghĩa này, tác gi ñã ñi ñ n l'a ch n ñ! tài: “T ch c h 1. Lý do ch n ñ tài th ng thông tin k toán qu n tr t i Công ty C ph n K thu t th y s n N u như k toán tài chính có m c ñích là cung c p thông tin (SEATECCO)” ph c v cho vi c l p các báo cáo tài chính và ph i tôn tr ng nh ng 2. M!c tiêu nghiên c"u nguyên t c k toán ñư c th a nh n và s d ng ph bi n, thì k toán - H th ng hoá các v n ñ! lý lu n v! t ch+c h th ng thông qu n tr nh n m nh vi c cung c p thông tin cho vi c ñi!u hành ho t tin k toán nói chung, h th ng thông tin k toán qu n tr c"a doanh ñ ng s n xu t kinh doanh c"a ngư i qu n lý và không có tính b t bu c. nghi p nói riêng. Đ i v i công ty xây l p, v i ñ#c thù s n ph$m mang tính ñơn - Nh n th+c rõ th'c tr ng và nhu c&u cung c p thông tin k chi c, giá tr l n và th i gian thi công dài nên ñ#t ra yêu c&u trư c khi toán qu n tr ph c v cho vi c ñi!u hành và qu n tr t i m t doanh th'c hi n thi công, xây l p c&n ph i có d' toán. Vi c t p h p chi phí nghi p c th( là Công ty c ph&n K- thu t thu. s n (SEATECCO) th'c t phát sinh, ñ i chi u v i d' toán là m t công vi c thư ng xuyên - Đ! xu t phương án t ch+c h th ng thông tin k toán qu n và c&n thi t c"a k toán ñ( ki(m tra chi phí phát sinh ñó có phù h p v i tr t i Công ty c ph&n K- thu t thu. s n (SEATECCO) nh,m góp ph&n d' toán hay không cũng như ñ( ki(m tra tính hi u qu trong vi c qu n nâng cao hi u qu qu n tr và ho t ñ ng kinh doanh. tr chi phí. M#t khác, công ty xây l p th'c hi n thi công nhi!u công trình * nhi!u ñ a ñi(m khác nhau thư ng có nh ng ñơn v h ch toán ph thu c như xí nghi p, ñ i thi công… không có con d u riêng, không có tư cách pháp nhân, ñư c giao th'c hi n m t ph&n ho#c toàn b công trình c"a 3. Đ#i tư%ng và ph&m vi nghiên c"u - Đ i tư ng nghiên c+u: H th ng thông tin k toán qu n tr c"a doanh nghi p. - Ph m vi nghiên c+u: Công ty c ph&n K- thu t thu. s n (SEATECCO). công ty nh n t ch" ñ&u tư. Yêu c&u công tác k toán trong trư ng h p 4. Nhi'm v! nghiên c"u này là cung c p các thông tin qu n tr v! tình hình ti!n ch" ñ&u tư - H th ng hoá các v n ñ! lý lu n cơ b n liên quan ñ n t ch+c chuy(n v!, ti!n các ñơn v ph thu c ñư c t m +ng, ti!n lãi tính cho các ñơn v ph thu c này. Xu t phát t nh ng ñ#c ñi(m t ch+c s n xu t như trên trong h th ng thông tin k toán qu n tr c"a doanh nghi p xây l p. - Kh o sát tình hình liên quan ñ n Công ty c ph&n K- thu t thu. s n (SEATECCO) và công tác t ch+c thông tin k toán qu n tr : các doanh nghi p xây l p có th( th y r,ng vi c cung c p thông tin chính o Đ#c ñi(m ho t ñ ng kinh doanh c"a Công ty. xác cho các nhà qu n tr là r t c&n thi t nh,m giúp cho các nhà qu n tr o Nhu c&u thông tin k toán qu n tr c"a Công ty. doanh nghi p ñ( có th( ho ch ñ nh nên các chi n lư c, chính sách phù o Tình hình t ch+c b máy k toán qu n tr c"a Công ty. h p và ra các quy t ñ nh ñúng ñ n cho doanh nghi p. - Thi t k h th ng thông tin k toán qu n tr c"a Công ty c ph&n K- thu t thu. s n (SEATECCO) và gi i pháp tri(n khai th'c hi n. 5. Phương pháp nghiên c"u 5 6 Chương 1. M t s v n ñ! lý lu n cơ b n v! h th ng thông tin - Phương pháp quan sát th'c t : D'a vào nh ng câu h/i, nh ng v n ñ! ñ#t ra ñ( tìm hi(u và thu th p các d li u c&n thi t ñ( ñánh k toán qu n tr trong doanh nghi p xây l p giá th'c tr ng t ch+c h th ng thông tin k toán qu n tr . - Phương pháp suy lu n: S d ng phương pháp suy lu n ñ( gi i Chương 2. Th'c tr ng t ch+c h th ng thông tin k toán qu n tr t i Công ty c ph&n K- thu t thu. s n (SEATECCO) thích và k t lu n v n ñ!. - Phương pháp so sánh, ñ i chi u: - Chương 3. M t s gi i pháp xây d'ng h th ng thông tin k toán qu n tr t i Công ty c ph&n K- thu t thu. s n (SEATECCO) So sánh gi a th'c ti0n áp d ng k toán qu n tr trong Chương 1 SEATECCO và lý thuy t ñã nghiên c+u ñư c. - So sánh gi a m c tiêu v! k toán qu n tr ph c v trong CƠ S LÝ LU N V/ H TH NG THÔNG TIN K TOÁN QU N TR TRONG DOANH NGHI P XÂY L P công tác qu n lý và th'c t Công ty ñ t ñư c ñ( ñánh 1.1. T NG QUAN V/ K TOÁN QU N TR giá vi c t ch+c thông tin k toán qu n tr t i Công ty. 1.1.1. Khái ni'm và b0n ch-t c,a k toán qu0n tr1 6. Ý nghĩa th*c ti+n c,a ñ tài - M t l&n n a kh1ng ñ nh vai trò c"a h th ng thông tin k Khái ni m v! KTQT ñư c Hi p h i k toán M- ñ nh nghĩa: “là quá trình ñ nh d ng, ño lư ng, t ng h p, phân tích, l p báo bi u, gi i toán qu n tr ñ i v i doanh nghi p, c&n ñư c chú tr ng và áp d ng vào trình và thông ñ t các s li u tài chính và phi tài chính cho ban qu n tr th'c ti0n. ñ l p k ho ch, theo dõi vi c th c hi n k ho ch trong ph m vi n i b - Ch2 ra s' c&n thi t ph i t ch+c h th ng thông tin k toán qu n tr t i Công ty c ph&n K- thu t thu. s n (SEATECCO). m t doanh nghi p, ñ m b o vi c s d ng có hi u qu các tài s n và qu n lý ch t ch các tài s n này.” - V n d ng lý lu n v! h th ng thông tin k toán qu n tr ñ( Còn theo Lu t k toán Vi t Nam thì “K toán qu n tr là vi c thu tri(n khai áp d ng cho m t doanh nghi p c th( kinh doanh ña ngành th p, x lý, phân tích và cung c p thông tin kinh t , tài chính theo yêu ngh! mà v n ñ! thông tin ph c v cho ñi!u hành và qu n tr ñang là nhu c u qu n tr và quy t ñ nh kinh t , tài chính trong n i b ñơn v k c&u c p thi t. toán.” - T k t qu nghiên c+u này có th( ti p t c m* r ng nghiên Thông tin do KTQT cung c p ñ#t tr ng tâm cho tương lai, ñó c+u áp d ng cho các doanh nghi p xây l p khác và là ngu n tham kh o là nh ng thông tin c&n thi t m t cách tr'c ti p và thư ng xuyên ñ i cho các doanh nghi p có nhu c&u xây d'ng, hoàn thi n h th ng thông v i các nhà qu n tr . tin k toán qu n tr , góp ph&n nâng cao hi u qu kinh doanh. 1.1.2. Đ2c ñi3m c,a k toán qu0n tr1 7. K t c-u c,a lu.n văn Ngoài ph&n m* ñ&u, k t lu n, m c l c, ph l c…, lu n văn chia làm 3 chương: 1.1.3. N4i dung c,a k toán qu0n tr1 Theo Thông tư 53/2006/TT_BTC, n i dung ch" y u và ph bi n c"a KTQT trong doanh nghi p g m: 1.1.3.1. L p d toán ngân sách s n xu t, kinh doanh 7 8 1.1.3.2. KTQT chi phí và giá thành s n ph m 1.2.2. Đ2c ñi3m ho&t ñ4ng s0n xu-t kinh doanh c,a các doanh 1.1.3.3. Phân tích m i quan h gi a chi phí, kh i lư ng và l i nhu n nghi'p xây l6p và 0nh hư7ng c,a nó ñ n t8 ch"c thông tin k toán 1.1.3.4. L a ch n thông tin thích h p cho vi c ra quy t ñ nh qu0n tr1 Quá trình s n xu t c"a DNXL và s n ph$m xây l p có ñ#c ñi(m 1.1.4. K toán qu0n tr1 v5i ch"c năng qu0n lý Trách nhi m c"a các nhà qu n tr là ñi!u hành và qu n lý các m#t ho t ñ ng c"a doanh nghi p. Các ch+c năng cơ b n c"a qu n lý ñư c khái quát b,ng hình 1.2 sau: riêng bi t, khác v i các ngành s n xu t khác và ñi!u ñó có nh hư*ng ñ n t ch+c thông tin k toán qu n tr , c th(: Giá c"a công trình, h ng m c công trình là giá d' toán ho#c giá th/a thu n do ñơn v xây l p kí k t v i các ñơn v ch" ñ&u tư. Ho t ñ ng c"a DNXL mang tính ch t lưu ñ ng, ñư c ti n L.p k ho&ch hành ngoài tr i, các ñi!u ki n s n xu t như xe, máy, thi t b thi công, Đánh giá Ra quy t ñ1nh Th*c hi'n ngư i lao ñ ng,… ph i di chuy(n theo ñ a ñi(m s n xu t. Th i gian s d ng c"a SPXL lâu, ch t lư ng s n ph$m ñư c xác ñ nh c th( trong h sơ thi t k k- thu t ñư c duy t. S n ph$m xây l p có kích thư c và giá tr l n thư ng vư t Ki3m tra quá s v n lưu ñ ng c"a doanh nghi p xây l p. S n ph$m xây l p có giá tr s d ng dài qua nhi!u năm th m Hình 1.2 Các ch c năng cơ b n c a qu n lý M i quan h gi a ch+c năng qu n lý v i quá trình k toán qu n chí hàng trăm năm. Do ñ#c ñi(m này mà trong quá trình thi công c&n ph i thư ng xuyên ki(m tra giám sát ch t lư ng công trình. Đ( nh n ñư c công trình, các doanh nghi p xây l p thư ng tr ñư c th( hi n qua hình 1.3 Như v y, ñ( làm t t ch+c năng qu n lý, nhà qu n tr ph i có ph i tr i qua khâu ñ u th&u. thông tin c&n thi t có th( ra quy t ñ nh ñúng ñ n. KTQT s3 là ngu n 1.2.3. M!c tiêu t8 ch"c h' th#ng thông tin KTQT trong doanh ch" y u, dù không ph i là duy nh t, cung c p nhu c&u thông tin ñó. nghi'p xây l6p 1.2. H TH NG THÔNG TIN K TOÁN QU N TR TRONG Chính c nh tranh làm xu t hi n nhu c&u t ch+c h th ng thông DOANH NGHI P XÂY L P tin k toán qu n tr trong doanh nghi p, ñ#c bi t trong các doanh nghi p 1.2.1. Các khái ni'm v h' th#ng thông tin xâp l p cơ ñi n l nh vì nó g n li!n v i ñ#c ñi(m v! s' c nh tranh khác H th ng bi t hóa s n ph$m ñ( phát tri(n s n ph$m xây l p cơ ñi n l nh c"a mình so H th ng thông tin v i các ñ i th" khác trên th trư ng. H th ng thông tin k toán 1.2.4. T8 ch"c thông tin KTQT trong doanh nghi'p xây l6p H th ng thông tin k toán qu n tr 9 10 1.2.4.1. T ch c thông tin KTQT ñ i v i công tác d toán chi phí s n xu t Bi n ñ ng chi phí nhân công tr'c ti p g n li!n v i nhân t giá và lư ng vì v y ki(m soát chi phí nhân công tr'c ti p chúng ta xem xét Xây d ng ñ nh m c: ñ n s' nh hư*ng c"a hai nhân t này. a. Đ nh m c chi phí nguyên v t li u tr c ti p Ki m soát chi phí s d ng máy thi công b. Đ nh m c chi phí nhân công tr c ti p Ki(m soát bi n ñ ng giá và bi n ñ ng v! lư ng c. Đ nh m c chi phí s d ng máy thi công Ki m soát chi phí s n xu t chung d. Đ nh m c chi phí chung L p d toán chi phí s n xu t a. Chi phí nguyên v t li u tr c ti p Chi phí s n xu t chung bi n ñ ng do s' bi n ñ ng bi n phí s n xu t chung và ñ nh phí s n xu t chung. 1.2.4.4. T ch c thông tin KTQT ñ i v i công tác ra quy t ñ nh b. Chi phí nhân công tr c ti p c. Chi phí s d ng máy thi công d. Chi phí s n xu t chung 1.2.4.2. T ch c thông tin KTQT ñ i v i công tác tính giá thành T ch c thông tin cho quá trình l a ch n phương án thích h p T ch c thông tin cho quá trình ki m tra, ki m soát th c thi quy t ñ nh T ch c thông tin trong công tác ph n h i, ñi u ch nh Trong ngành xây d'ng cơ b n, giá thành là m t ch2 tiêu ch t lư ng t ng h p, nó ph n ánh m i m#t t ch+c, qu n lý quá trình ho t 1.2.5. N4i dung h' th#ng thông tin KTQT trong doanh nghi'p xây l6p ñ ng s n xu t kinh doanh c"a ñơn v . Vì v y, KTQT c&n ph i t ch+c 1.2.5.1. Các lo i thông tin k toán qu n tr t t thông tin v! d' toán chi phí s n xu t cũng như vi c áp d ng phương Thông tin v các y u t s n xu t: pháp tính giá phù h p ñ( giúp cho vi c xác ñ nh giá thành s n ph$m sao Thông tin v s n ph m: cho có l i nh t cho doanh nghi p. Thông tin v chi phí s n xu t, giá thành s n ph m: 1.2.4.3. T ch c thông tin KTQT ñ i v i công tác ki m soát chi phí s n Thông tin v doanh thu tiêu th : xu t Thông tin v chi phí ngoài s n xu t: Ki m soát chi phí nguyên v t li u tr c ti p - Phân tích bi n ñ ng giá: là chênh l ch gi a giá nguyên v t Thông tin v l i nhu n: Thông tin v thanh toán: li u tr'c ti p th'c t v i giá nguyên v t li u theo d' toán ñ( xây l p m t Thông tin v ph c v ra quy t ñ nh ñ u tư: kh i lương công vi c nh t ñ nh. Thông tin v vi c ñánh giá hi u qu kinh doanh, hi u qu ñ u - Phân tích bi n ñ ng v! lư ng: Là chênh l ch gi a lư ng nguyên v t li u tr'c ti p th'c t v i lư ng nguyên v t li u tr'c ti p theo d' toán ñ( xây l p kh i lư ng c"a t ng n i dung công vi c nh t ñ nh. Ki m soát chi phí nhân công tr c ti p tư: 1.2.5.2. Các b ph n trung tâm c a h th ng • H th ng x lý nghi p v • H th ng d toán 11 12 • H th ng k toán trách nhi m chuy(n ñ i hình th+c s* h u b,ng vi c c ph&n hóa theo ngh ñ nh H th ng k toán trách nhi m liên quan ñ n các báo cáo trách 64/2000/NĐ-CP và ñư c ñ i tên là Công ty C ph&n K- thu t Th"y s n. T ngày m i thành l p ñ n nay, công ty có r t nhi!u thay ñ i c nhi m c"a các trung tâm trách nhi m sau: + Trung tâm chi phí v! quy mô ho t ñ ng, hình th+c s* h u và cơ c u b máy t ch+c. + Trung tâm doanh thu 2.1.2. Ch"c năng, nhi'm v! c,a Công ty + Trung tâm l i nhu n 2.1.2.1. Ch c năng + Trung tâm ñ u tư Tư v n, thi t k các công trình cơ ñi n l nh; ch t o, cung c p, l p ñ#t, s a ch a và b o trì các thi t b ñi n t - ñi n l nh; kinh doanh K T LU N CHƯƠNG 1 xu t nh p kh$u các lo i máy l nh và ph ki n, ... 6 chương này, lu n văn t p trung nghiên c+u cơ s* lý lu n v! KTQT, t ch+c h th ng thông tin KTQT trong các doanh nghi p xây 2.1.2.2. Nhi m v Qu n lý và t ch+c th'c hi n các k ho ch s n xu t kinh doanh l p, nghiên c+u b n ch t c"a KTQT, xác ñ nh n i dung c&n có khi t c"a Công ty theo pháp lu t Nhà nư c. ch+c h th ng thông tin KTQT t i các doanh nghi p xây l p. Đây là 2.1.3. Tình hình ho&t ñ4ng c,a Công ty nh ng ti!n ñ! lý lu n cho vi c phân tích th'c tr ng t ch+c h th ng Tình hình ho t ñ ng ñư c th( hi n trên b ng 2.1, 2.2, 2.3 thông tin KTQT t i Công ty C ph&n k- thu t th"y s n SEATECCO và 2.1.4. Cơ c-u t8 ch"c b4 máy qu0n lý và phương th"c qu0n tr1 c,a là cơ s* ñ! xu t các gi i pháp t ch+c h th ng thông tin KTQT phù Công ty h p v i ñi!u ki n c th( c"a công ty. 2.1.4.1. Mô hình t ch c qu n lý Công ty SEATECCO áp d ng cơ c u t ch+c b máy qu n lý Chương 2 TH9C TR NG T theo mô hình tr'c tuy n. CH C H TH NG THÔNG TIN K TOÁN QU N TR T I CÔNG TY C PH N K THU T TH Y S N PH N K Ban ki m soát H i ñ ng qu n tr (SEATECCO) 2.1. KHÁI QUÁT V/ CÔNG TY C 2.1.4.2. Ch c năng và nhi m v c a t ng b ph n trong Công ty THU T TH Y S N (SEATECCO) 2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri3n Công ty Công ty C ph&n K- thu t Th"y s n (tên vi t t t là SEATECCO) ñư c thành l p năm 1977. Ti!n thân Công ty là công ty Cung +ng và Phát tri(n K- thu t Th"y s n Đà N ng. Tháng 01 năm 2003, công ty th'c hi n Ban Giám ñ c Các phòng ban ch c năng + Phòng kinh doanh: 2.1.4.3. Hình th c t ch c, quan h kinh t gi a công ty SEATECCO và các công ty thành viên Do nh n th y ñư c th m nh c"a vi c s p x p l i doanh nghi p là tăng tính t' ch" trong kinh doanh, cu i năm 2010 công ty ñã có quy t 13 14 ñ nh chuy(n ñ i theo mô hình công ty m7 - công ty con (CTM – CTC) 2.2.1. T8 ch"c b4 máy k toán tài chính và công ty liên k t (CTLK). 2.2.1.1. Các chính sách k toán cơ b n ñư c áp d ng Hình th c t ch c (xem B ng 2.4) 2.2.1.2. Mô hình t ch c b máy k toán tài chính B máy k toán t i Công ty ñư c t ch+c theo mô hình k toán Quan h kinh t a) Quan h tài chính gi a công ty SEATECCO và công ty thành viên phân tán dư i s' ch2 ñ o c"a K toán trư*ng. 2.2.2. Công tác k toán qu0n tr1 b) Quan h v quy n c a công ty SEATECCO ñ i v i công ty Qua tìm hi(u th'c t , tác gi th y công tác KTQT t i công ty còn r t h n ch th( hi n * m t s ñi(m sau: thành viên c) Quan h v trách nhi m c a công ty SEATECCO ñ i v i công ty + T i công ty SEATECCO chưa có t ch+c KTQT riêng. thành viên + M t s công vi c thu c ph m vi c"a KTQT như phân bi t chi d) Quan h v ph i h p ñi u hành s n xu t và gi i quy t tranh phí, l p d' toán chi phí, l p k ho ch giá thành có t ch+c th'c hi n, nhưng ñan xen gi a công vi c c"a KTQT và KTTC. ch p 2.1.5. M4t s# ñ2c ñi3m v ho&t ñ4ng kinh doanh c,a công ty có liên quan ñ n h' th#ng thông tin KTQT + Nhu c&u s d ng thông tin KTQT còn r t ít thư ng ch2 s d ng thông tin t k toán chi ti t. Công tác t ch+c h th ng thông tin KTQT * công ty s3 có s' N i dung KTQT mà công ty thư ng th'c hi n là: khác bi t so v i các doanh nghi p khác do có các ñ#c ñi(m sau: - T ch+c phân lo i và theo dõi chi ti t các chi phí phát sinh. - S n ph$m xây l p cơ ñi n l nh r t ña d ng và ñư c s n xu t theo t ng ñơn ñ#t hàng c th(. - B,ng s' h8 tr c"a k- thu t vi tính, KTQT có th( s d ng các - L p d' toán chi phí s n xu t xây l p trư c khi tham gia d' th&u. - Th'c hi n vi c ki(m soát chi phí qua vi c l p và phân tích các thông tin v! ñ nh m+c v t tư, ñ nh m+c nhân công cho quá trình l p d' báo cáo chi phí. toán. 2.3. TÌNH HÌNH CUNG C;P THÔNG TIN K TOÁN QU N TR - Ho t ñ ng s n xu t ñư c ti n hành * nhi!u b ph n, t ñ i xây l p. PH<C V< CHO VI C ĐI/U HÀNH, QU N TR DOANH NGHI P T I CÔNG TY SEATECCO - Chi phí c u thành trong s n ph$m cơ ñi n l nh là ph+c t p và mang tính ñ#c thù cho t ng s n ph$m c th(. - Các s n ph$m cơ ñi n l nh ñư c s n xu t qua nhi!u công ño n, m t nhi!u th i gian cho nên luôn xu t hi n s n ph$m d* dang t&i Công ty SEATECCO 2.3.1.1. Công tác t ch c tài kho n chi ti t Đ i v i các tài kho n ph n ánh các kho n ñ u tư: T i công ty ñã không chi ti t TK 221 theo t ng CTC. gi a các kỳ h ch toán. 2.2. TÌNH HÌNH T 2.3.1. Công tác t8 ch"c tài kho0n chi ti t và s8 sách k toán qu0n tr1 CH C B: MÁY K TOÁN T I CÔNG TY Đ i v i các tài kho n ph n ánh giao d ch v i CTC: 15 + Doanh thu, giá v n c"a ho t ñ ng s n xu t kinh doanh ñư c công ty theo dõi trên TK 511, TK 632. Các TK ph n ánh chi phí: TK 621, 622, 627, 154 thì ñư c chi ti t cho t ng y u t chi phí và trong t ng y u t chi phí ñó ñư c chi ti t ti p cho ho t ñ ng chính là xây l p cơ ñi n l nh: TK 632 - Giá v n hàng bán (GVHB) ch2 ñư c chi ti t cho ho t ñ ng chính là xây l p cơ ñi n l nh. 2.3.1.2. Công tác t ch c s sách k toán qu n tr H th ng s sách c"a công ty bao g m nh ng s chi ti t ph c v cho k toán tài chính. Đ i v i các kho n ñ&u tư vào CTC thì công ty không m* S chi 16 2.3.3.3. D toán chi phí s n xu t chung Chi phí s n xu t chung ñư c d' toán b,ng 1,5% c"a chi phí tr'c ti p. 2.3.3.4. D toán chi phí qu n lý chung Chi phí chung ñư c quy ñ nh b,ng 5,3% chi phí tr'c ti p, chi phí chung chính là chi phí qu n lý doanh nghi p. * B ng t ng h p d' toán chi phí s n xu t công trình An Phư c như sau: (xem B ng 2.13) 2.3.4. Công tác h&ch toán t.p h%p chi phí s0n xu-t và tính giá thành t&i Công ty SEATECCO Chi phí s n xu t phát sinh t i h ng m c công trình nào k toán ti t theo dõi kho n ñ&u tư vào t ng CTC. t p h p chi phí theo h ng m c công trình ñó. 2.3.2. Công tác phân lo&i chi phí t&i Công ty SEATECCO 2.3.4.1. Chi phí nguyên v t li u tr c ti p 2.3.2.1. Phân lo i chi phí theo ch c năng ho t ñ ng c a chi phí Chi phí bao g m: Chi phí s n xu t, chi phí ngoài s n xu t. 2.3.2.2. Phân lo i chi phí theo y u t chi phí Chi phí bao g m: Chi phí nguyên v t li u, chi phí nhân công, Căn c+ vào s chi ti t nguyên v t li u tr'c ti p, k toán t ng h p chi phí nguyên v t li u xu t dùng cho công trình. 2.3.4.2. Chi phí nhân công tr c ti p Căn c+ vào s chi ti t nhân công, k toán t ng h p chi phí nhân chi phí kh u hao,.... công cho công trình. 2.3.3. Công tác l.p d* toán chi phí t&i Công ty SEATECCO 2.3.4.3. Chi phí s n xu t chung 2.3.3.1. D toán chi phí nguyên v t li u tr c ti p Căn c+ vào s chi ti t s n xu t chung, k toán t ng h p chi phí Xây d'ng ñ nh m+c v! lư ng và giá nguyên v t li u cho t ng s n xu t chung cho công trình. n i dung công vi c thu c công trình An Phư c. Trên cơ s* ñ nh m+c v! 2.3.4.4. Chi phí qu n lý chung lư ng và giá ti n hành l p d' toán chi phí nguyên v t li u tr'c ti p cho Chi phí qu n lý chung ñư c Công ty t p h p trên các tài kho n t ng n i dung công vi c thu c công trình An Phư c. chi phí, cu i năm k t chuy(n vào tài kho n xác ñ nh k t qu kinh doanh 2.3.3.2. D toán chi phí nhân công tr c ti p ñ( xác ñ nh lãi, l8. Xây d'ng ñ nh m+c v! lư ng và giá nhân công tr'c ti p cho 2.3.4.5. T p h p chi phí s n xu t t ng n i dung công vi c thu c công trình An Phư c. Trên cơ s* ñ nh Sau khi công trình hoàn thành, k toán t p h p chi phí s n m+c v! lư ng và giá, ti n hành l p d' toán nhân công cho t ng n i xu t ñ( k t chuy(n vào TK154 “Chi phí s n xu t kinh doanh d* dung công vi c thu c công trình An Phư c. dang” ñ( tính giá thành cho t ng công trình. 17 18 Chi phí s n xu t xây l p công trình An Phư c ñã ñư c quy t toán v i chi phí t p h p ñư c như sau: (xem B ng 2.17) - L p d toán: Đã ñư c th'c hi n theo trình t' nh t ñ nh, phù h p v i lĩnh v'c kinh doanh t i công ty SEATECCO. 2.3.5. Công tác ki3m soát chi phí s0n xu-t t&i Công ty SEATECCO Nhìn chung, công tác t ch+c KTQT t i Công ty SEATECCO ñã ñáp +ng ñư c nhu c&u cung c p thông tin cho H i ñ ng qu n tr và Ban Ki m soát chi phí NVLTT Chi phí NVLTT là chi phí chi m t. tr ng l n trong chi phí phát sinh t i công ty. Vì v y ho t ñ ng nh p, xu t v t tư di0n ra thư ng giám ñ c. 2.4.2. Nh=ng m2t h&n ch xuyên, liên quan ñ n trách nhi m c"a nhi!u b ph n và quá trình ñó - T ch c b máy k toán: ñư c th'c hi n ch#t ch3 theo quy ñ nh c"a công ty (xem hình 2.4, 2.5). + T ng công ty SEATECCO chưa có t ch+c KTQT riêng. M8i b ph n ñ!u l p các báo cáo ñ( theo dõi ho t ñ ng t i b ph n và + M t s công vi c thu c ph m vi c"a KTQT nhưng ñư c t cung c p thông tin ph c v cho yêu c&u ki(m soát CP NVLTT. Quy trình ki(m soát CP NVLTT t i công ty như sau: (xem ch+c ñan xen gi a công vi c c"a KTQT và KTTC. + K toán t ng h p kiêm nhi m luôn nhi m v ch" y u c"a m t k toán viên qu n tr nên công vi c nhi!u khi b ch ng chéo, d n ñ n B ng 2.18) không ñ t hi u qu như mong ñ i. Ki m soát chi phí NCTT T i công ty l'a ch n hình th+c tr lương cho b ph n tr'c ti p s n xu t theo ngày công lao ñ ng. Do ñó, ki(m soát chi phí nhân công - T ch c tài kho n, s sách: Vi c mã hóa và trình bày các tài kho n chi ti t chưa ñư c th ng nh t theo m t phương pháp c th(. chính là ki(m soát ñơn giá lương và th i gian làm vi c qua b ng ch m - T ch c l p d toán: công. (xem B ng 2.21) + Công tác l p d' toán ch" y u dành cho ho t ñ ng xây l p cơ Như v y, v i CP NVLTT, CP NCTT công ty ñã xây d'ng ñư c quy trình ki(m soát t t, thu n l i cho vi c t p h p chi phí, tính giá thành s n ñi n l nh, ñi!u này làm cho công ty khó n m b t k p th i thông tin d' toán v! các lĩnh v'c kinh doanh do các công ty thành viên ñ m nhi m. xu t và t ch+c các trung tâm trách nhi m. Tuy nhiên, v i nh ng chi phí + Ch2 m i l p d' toán v! m#t giá tr . khác công ty chưa xây d'ng ñư c quy trình ki(m soát nên ho t ñ ng c"a - T ch c h ch toán và t p h p chi phí ñ cung c p thông tin cho qu n lý: Công ty chưa m* tài kho n chi ti t ñ( theo dõi chi phí tr'c ti p các phòng ban không th( ñánh giá ñư c. 2.4. M:T S NH N XÉT V/ T CH C H TH NG THÔNG TIN K TOÁN QU N TR T I CÔNG TY SEATECCO 2.4.1. Nh=ng k t qu0 ñ&t ñư%c - T ch c b máy k toán: theo mô hình phân tán, như v y s3 làm gi m t i ñư c công vi c và áp l'c cho công ty. - T ch c tài kho n, s sách: Các tài kho n ñư c phân c p thành các tài kho n chi ti t ñ&y ñ". và chi phí gián ti p ñ( ph c v cho vi c t p h p chi phí th'c t và l p d' toán. - Ph n m m k toán: + Chưa phát huy ñư c tính ch" ñ ng trong vi c l p và ñưa ra các báo cáo. + Vi c t ch+c, phân tích, th ng kê, t ng h p thông tin còn g#p nhi!u h n ch và chưa linh ho t. 19 20 Chương 3 K T LU N CHƯƠNG 2 6 chương này, lu n văn ñã trình bày th'c tr ng công tác t ch+c M:T S GI I PHÁP XÂY D9NG H TH NG THÔNG TIN K TOÁN QU N TR T I CÔNG TY C k toán c"a Công ty như t ch+c b máy k toán, hình th+c k toán, PH N K THU T TH Y S N (SEATECCO) công tác k toán tài chính và k toán qu n tr c"a Công ty. Qua ñó ñ! tài 3.1. S9 C N THI T PH I T ñi sâu tìm hi(u các n i dung liên quan ñ n h th ng thông tin KTQT KTQT VÀ YÊU C U V/ THÔNG TIN KTQT T I CÔNG TY c"a công ty và rút ra nh ng k t lu n sau: SEATECCO - Ch" y u s d ng s li u c"a k toán chi ti t khi x lý thông tin 3.1.1. S* c>n thi t ph0i t8 ch"c h' th#ng thông tin KTQT mà chưa s d ng các k- thu t, phương pháp c"a KTQT. - Công tác l p d' toán ch2 chú tr ng ñ n ho t ñ ng chính t i H th ng thông tin KTQT gi vai trò quan tr ng trong vi c cung c p thông tin cho các nhà qu n tr c"a doanh nghi p. Công ty là xây l p cơ ñi n l nh. - V n ñ! ki(m soát chi phí ñã ñư c quan tâm nhưng ch2 chú tr ng ñ n chi phí phát sinh t i các t ñ i thi công xây l p. - Chưa t ch+c ñư c thông tin nhanh chóng h8 tr cho vi c ñi!u hành, qu n tr doanh nghi p. CH C H TH NG THÔNG TIN Vai trò c"a thông tin KTQT càng ñ#c bi t quan tr ng hơn trong các doanh nghi p t ch+c kinh doanh theo mô hình nhi!u c p như: công ty m7 - công ty con, t ng công ty – ñơn v thành viên. Vì v y, h th ng thông tin KTQT t i công ty c&n ñư c t ch+c l i m t cách hoàn thi n hơn trên cơ s* lý lu n và phương pháp khoa h c. 3.1.2. Yêu c>u v thông tin KTQT Th+ nh t, thông tin KTQT cung c p ph i ñáp +ng yêu c&u v! ki(m soát th'c hi n. Th+ hai, thông tin KTQT c&n ñáp +ng yêu c&u ki(m tra, ñánh giá tình hình th'c hi n k ho ch. Th+ ba, thông tin KTQT ph i ñáp +ng yêu c&u ra quy t ñ nh. 3.2. M:T S GI I PHÁP T CH C H TH NG THÔNG TIN KTQT T I CÔNG TY SEATECCO 3.2.1. T8 ch"c b4 máy k toán qu0n tr1 và xây d*ng cơ ch ho&t ñ4ng Đ( ti t ki m chi phí và vì KTQT không ph i là báo cáo b t bu c theo quy ñ nh c"a nhà nư c mà là ph thu c vào nhu c&u qu n lý c"a công ty, nên mô hình k t h p KTQT và KTTC theo hình 3.1 s3 là l'a ch n phù h p ñ i v i công ty SEATECCO. 21 22 Các công vi c thu c KTQT s3 ñư c t ch+c như hình 3.2 + S chi ti t chi phí nhân công tr'c ti p. (xem B ng 3.6) Các b ph n KTQT cho SEATECCO như hình 3.3 + S chi ti t chi phí s n xu t chung. (xem B ng 3.7) 3.2.2. Phân lo&i chi phí s0n xu-t t&i Công ty SEATECCO Công ty nên phân lo i chi phí theo chi phí tr'c ti p, chi phí gián 3.2.3. Xây d*ng các trung tâm trách nhi'm và ch? tiêu ñánh giá trung tâm trách nhi'm T i công ty, v n ñ! ki(m soát chi phí và ñánh giá hi u qu ho t ti p. Khi phân b chi phí chung theo tiêu th+c h p lý giúp cho công ñ ng c"a các b ph n có ý nghĩa quan tr ng nh hư*ng ñ n k t qu ho t ty xác ñ nh giá d' th&u chính xác hơn. ñ ng SXKD, công ty nên áp d ng mô hình các trung tâm trách nhi m 3.2.3. T8 ch"c h' th#ng tài kho0n và s8 sách k toán như sau: 3.2.3.1. T ch c h th ng tài kho n - Trung tâm chi phí T ch c các tài kho n ph n ánh kho n ñ u tư dài h n - Trung tâm doanh thu - TK 221 ñư c chi ti t cho kho n ñ&u tư vào t ng CTC - Trung tâm l i nhu n - TK 228 “Đ&u tư dài h n khác" cũng c&n ñư c chi ti t theo ñúng - Trung tâm ñ&u tư Quy t ñ nh s 15 c"a BTC. T ch c các tài kho n ph n ánh các trao ñ i thương m i gi a công ty v i các CTC 3.2.4. Xây d*ng h' th#ng ch? tiêu ñánh giá ph!c v! cho vi'c ch? ñ&o, ñi u hành c,a Ban giám ñ#c 3.2.4.1. H th ng ch tiêu ñánh giá ñ i v i t ng công ty con Nh,m ñ m b o cho Ban giám ñ c công ty phân tích, ñánh giá Đ i v i TK ph n ánh doanh thu: Đ i v i TK ph n ánh chi phí: ñư c tình hình ho t ñ ng kinh doanh c"a t ng công ty con, so sánh Đ i v i ho t ñ ng xây l p cơ ñi n l nh là ho t ñ ng chính c"a ñư c hi u qu ho t ñ ng c"a các công ty con v i nhau ho#c gi a các công ty, ñ( phù h p v i gi i pháp qu n lý chi phí theo chi phí tr'c ti p ho t ñ ng kinh doanh v i nhau, b ph n KTQT t i công ty c&n l p b ng và chi phí gián ti p nh,m ki(m soát t t hơn chi phí s n xu t c"a Công ty ñánh giá hi u qu ho t ñ ng kinh doanh t i các công ty con trên cơ s* thông qua vi c th'c hi n d' toán chi phí s n xu t, Công ty nên thi t k các ch2 tiêu sau: (xem B ng 3.7) tài kho n k toán qu n tr chi phí s n xu t k t h p v i m t s tài kho n 3.2.4.2. H th ng ch tiêu ñánh giá ñ i v i công ty m Đánh giá tình hình th*c hi'n d* toán các công trình xây t ng h p c"a k toán tài chính như b ng 3.3. 3.2.2.2. T ch c s sách k toán S chi ti t theo dõi kho n ñ u tư vào CTC S chi ti t ñ( theo dõi kho n ñ&u tư vào CTC cho t ng CTC như m u B ng 3.4. S chi ti t chi phí s n xu t + S chi ti t nguyên v t li u tr'c ti p. (xem B ng 3.5) l6p Ch2 tiêu ñánh giá tình hình th'c hi n d' toán chi phí là chênh l ch gi a các kho n m c chi phí th'c t so v i chi phí d' toán ñã ñư c l p theo ñ nh m+c thi t k . (xem B ng 3.8) 23 T ng h p các báo cáo tình hình th'c hi n chi phí c"a các h ng m c công trình, ñ i thi công l p báo cáo t ng h p tình hình th'c hi n d' toán chi phí cho toàn công trình. Đánh giá hi'u qu0 ñ>u tư vào t@ng công ty con Đ( ñánh giá hi u qu ñ&u tư, Công ty c&n l p b ng ñánh giá hi u qu ñ&u tư c"a Công ty vào t ng công ty con v i các ch2 tiêu ñư c minh ho như sau: (xem B ng 3.9) Báo cáo này giúp cho H i ñ ng qu n tr và Ban giám ñ c có cái nhìn t ng th( v! tình hình ñ&u tư c"a Công ty; xem xét và ñánh giá 24 - T ch+c l i h th ng tài kho n và s sách k toán cho phù h p v i nhu c&u thông tin KTQT t i Công ty. - Xây d'ng các trung tâm trách nhi m và ch2 tiêu ñánh giá các trung tâm trách nhi m ñ( h8 tr cho vi c ñánh giá trách nhi m qu n lý * t ng khâu, b ph n trong công ty. - Xây d'ng các ch2 tiêu ñánh giá ho t ñ ng SXKD, ho t ñ ng ñ&u tư c"a công ty và c"a các công ty con nh,m cung c p nh ng thông tin h u ích ph c v cho vi c ñi!u hành, qu n tr t i công ty. - Nghiên c+u +ng d ng công ngh thông tin vào vi c t ch+c h ñư c hi u qu c"a vi c ñ&u tư vào t ng công ty con, d0 dàng th y ñư c th ng thông tin KTQT m t cách thu n l i hơn thông qua vi c tìm hi(u vi c ñ&u tư vào công ty nào là t t hơn. Qua ñó, Công ty c&n ph i xem ti n ích ph&n m!m ERP ñư c áp d ng trong m t s doanh nghi p có xét l i các d' án ñ&u tư, t p trung vào các công ty ho t ñ ng có hi u quy mô l n hi n nay. qu , mang l i l i nhu n cao ñ( gia tăng hi u qu ñ&u tư. Báo cáo còn giúp cho H i ñ ng qu n tr và Ban giám ñ c có nh ng thông tin c&n thi t cho vi c ra các quy t ñ nh. 3.2.5. ng d!ng công ngh' thông tin vào vi'c t8 ch"c h' th#ng thông tin KTQT Công ty nên nghiên c+u l'a ch n +ng d ng gi i pháp qu n tr doanh nghi p – ERP (Enterprise Resource Planning – Ho ch ñ nh ngu n l'c doanh nghi p). Đây là gi i pháp qu n tr ñư c ñánh giá là “công c quan tr ng và c&n thi t ñ( h i nh p”. K T LU N CHƯƠNG 3 Trên cơ s* kh o sát, phân tích th'c tr ng t ch+c h th ng thông tin KTQT t i Công ty, k t h p v i lý lu n v! thông tin KTQT, lu n văn ñã ñ! xu t và gi i quy t ñư c các n i dung sau: - T ch+c l i b máy k toán c"a công ty theo mô hình k t h p KTTC v i KTQT ñ( thu n ti n trong vi c x lý và cung c p thông tin cho nhà qu n tr . 25 26 K T LU N toán ph c v cung c p thông tin cho nhà qu n tr , xây d'ng các trung Lý lu n v! KTQT t i các doanh nghi p ñã hình thành t lâu và tâm trách nhi m và ch2 tiêu ñánh giá cho t ng trung tâm trách nhi m, nhi!u nư c trên th gi i ñã v n d ng, nhưng * nư c ta thì công tác xây d'ng h th ng ch2 tiêu ñánh giá ho t ñ ng SXKD và ñ&u tư t i KTQT chưa ñư c các doanh nghi p trong nư c chú tr ng và ñ#c bi t là Công ty và các công ty con. chưa th y ñư c t&m quan tr ng c"a thông tin ñư c cung c p t b ph n Nhìn chung, lu n văn ñã ñáp +ng ñư c nh ng yêu c&u cơ b n c"a KTQT ph c v cho vi c ñi!u hành c"a nhà qu n tr . Và Công ty C m c tiêu ñã ñ! ra. Song KTQT nói chung, t ch+c h th ng thông tin ph&n k- thu t th"y s n SEATECCO cũng là m t doanh nghi p như v y, KTQT nói riêng v n còn là v n ñ! m i m3 v i các doanh nghi p Vi t các nhà qu n tr trong công ty lâu nay v n quan tâm ñ n vi c t ch+c Nam, ñ#c bi t là trong các doanh nghi p xây l p v i s n ph$m mang công tác KTTC và ñ c thông tin do b ph n KTTC cung c p, mà chưa tính ñơn chi c. Vi c nghiên c+u lý lu n và th'c ti0n ñư c th'c hi n quan tâm ñ n vi c cung c p thông tin KTQT. Chính yêu c&u c"a n!n trong ñi!u ki n lý lu n và th'c ti0n luôn luôn bi n ñ ng. Vì th , lu n kinh t th trư ng có nhi!u c nh tranh ñòi h/i các doanh nghi p quan văn s3 không tránh kh/i nh ng thi u sót và c&n ñư c ti p t c nghiên tâm ñ n v n ñ! t ch+c cung c p thông tin KTQT m t cách h u ích c+u ñ( hoàn thi n hơn. Tác gi r t mong nh n ñư c nh ng ý ki n ñóng nh t ph c v cho ch+c năng c"a nhà qu n tr . Đ( góp ph&n vao công tác góp c"a các nhà khoa h c, quý th&y cô và ñ ng nghi p ñ( lu n văn t ch+c cung c p thông tin KTQT c"a Công ty C ph&n k- thu t th"y ñư c hoàn ch2nh hơn. s n SEATECCO, lu n văn khái quát nh ng v n ñ! lý lu n cơ b n v! h th ng thông tin KTQT, ñánh giá th'c tr ng công tác t ch+c cung c p thông tin KTQT c"a Công ty và ñưa ra m t s gi i pháp nh,m hoàn thi n h th ng thông tin KTQT t i Công ty. Đ( th'c hi n ñư c m c tiêu c"a ñ! tài, lu n văn ñã gi i quy t ñư c m t s v n ñ! sau: - H th ng hóa nh ng v n ñ! lý lu n cơ b n v! t ch+c h th ng thông tin KTQT t i các doanh nghi p xây l p. - Ph n ánh và phân tích ñ#c ñi(m SXKD và th'c tr ng công tác t ch+c cung c p thông tin KTQT t i Công ty C ph&n k- thu t th"y s n SEATECCO, qua ñó rút ra nh ng ưu, như c ñi(m, làm cơ s* ti n hành xây d'ng h th ng thông tin KTQT ñáp +ng yêu c&u qu n lý trong ñi!u ki n cơ ch th trư ng t i Công ty. - T ch+c h th ng thông tin KTQT t i Công ty m t cách hoàn thi n thông qua m t s gi i pháp như: t ch+c b máy k toán có s' k t h p gi a KTTC và KTQT, t ch+c h th ng tài kho n và s sách k