Sau chin tranh th gii th hai, nc Nht phi i mt vi mun vn kh khn, hip hi cc nh khoa hc v k s

Nht Bn (JUSE, Japanese Union Of Scientists and Engineers) quyt nh chn v ng dng cccng c thng
k trong phng php qun l cht lng cho mi tng lp cn b Nht. T vic p dng chng ngy cng rng ri
v ph bin trn khp th gii, c bit l Chu u v c gi tt l Seven Tools(7 cng c qun l cht lng).
C th khng nh rng, vic ci tin cht lng s khng c hiu qu nh mong mun nu khng p dng cc cng c
thng k. Th nhng, cng c thng k c ti hng trm cng c th vic p dng cng c no l ph hp v mang li
hiu qu cao nht cho hot ng ca chnh doanh nghip.

Qua s chia s ca cc chuyn gia Nht Bn giu kinh nghim trong ngnh t vn h tr, chng ti nhn thy rng:
ch cn p dng 7 cng c thng k sau cng c th gii quyt c hu ht nhng vn qun l cht lng
thng gp trong hot ng sn xut cng nh dch v khch hng ca doanh nghip. Cc cng c bao gm:
Phiu kim sot (Check sheets)
Biu (Charts.)
Biu nhn qu (Cause & Effect Diagram)
Biu Pareto (Pareto chart)
Biu mt phn b (Histogram)
Biu phn tn (Scatter Diagram)
Biu kim sot (Control Chart)
Trong 7 cng c thng k ch duy nht Biu nhn qu (Cause & Effect Diagram) l do ngi Ishikawa sng ch vo
thp nin 50. Phiu kim sot (check sheets) c p dng t chin tranh th gii th 2. Biu Pareto v Biu
kim sot (Control Chart) th t u th k 20, cn li nhng cng c khc th khng ai bit c t khi no, h ch tp
hp li nghin cu v p dng chng.
I. NI DUNG CC CNG C
1. Phiu kim sot (check sheets)
1.1. Gii thiu v phiu kim tra
Phiu kim tra l mt phng tin lu tr d liu, c th l h s ca cc hot ng trong qu kh, cng c th l
phng tin theo di cho php bn thy c xu hng hoc hnh mu mt cch khch quan. y l mt dng lu tr
n gin mt s phng php thng k d liu cn thit xc nh th t u tin ca s kin.
Phiu kim sot thng c s dng :
- Kim tra s phn b s liu ca mt ch tiu ca qu trnh sn xut
- Kim tra cc dng khuyt tt
- Kim tra v tr cc khuyt tt
- Kim tra cc ngun gc gy ra khuyt tt ca sn phm
- Kim tra xc nhn cng vic
Thng th, Phiu kim tra s theo di s kin theo thi gian nhng cng c th dng theo di s lng s kin
theo v tr. Sau , d liu ny c th c s dng lm u vo ca Biu tp trung, Biu Pareto V d v cc
vn cn theo di c th l: s ln trn /thng, cuc gi bo dng sa cha /tun, rc thi nguy hi thu c/gi
lm vic, v.v
2. Biu (Charts)
2.1. Gii thiu v Biu
Biu l hnh v th hin mi tng quan gia cc s liu hoc cc i lng.
Biu dng trc quan ha d liu c th d dng nm bt vn bng mt thng.

C rt nhiu dng biu : Biu ng, biu ct v ng, biu hnh bnh, biu dng thanh, biu Gantt
chart, biu mng nhn.
3. Biu nhn qu (Cause & Effect Diagram)
3.1. Gii thiu v biu nhn qu
Biu nhn qu n gin ch l mt danh sch lit k nhng nguyn nhn c th c dn n kt qu. Cng c ny
c xy dng vo nm 1953 ti Trng i hc Tokyo do gio s Kaoru Ishikawa ch tr. ng dng biu ny
gii thch cho cc k s ti nh my thp Kawasaki v cc yu t khc nhau c sp xp v th hin s lin kt vi
nhau. Do vy, biu nhn qu cn gi l biu Ishikawa hay biu xng c.
Mc ch: L mt phng php nhm tm ra nguyn nhn ca mt vn , t thc hin hnh ng khc phc
m bo cht lng. y l cng c c dng nhiu nht trong vic tm kim nhng nguyn nhn, khuyt tt trong
qu trnh sn xut.
Cng c ny dng nghin cu, phng nga nhng mi nguy tim n gy nn vic hot ng km cht lng c lin
quan ti mt hin tng no , nh ph phm, c trng cht lng, ng thi gip ta nm c ton cnh mi quan
h mt cch c h thng. Ngi ta cn gi biu ny l biu xng c, biu Ishikawa, hay ting Nht l
Tokuzei Yoin biu c tnh
c trng ca biu ny l gip chng ta ln danh sch v xp loi nhng nguyn nhn tim n ch khng cho ta
phng php loi tr n.
4. Biu Pareto (Pareto Analysis)
4.1. Gii thiu v Biu Pareto
Biu Pareto (Pareto Analysis) l mt biu hnh ct c s dng phn loi cc nguyn nhn/nhn t nh
hng c tnh n tm quan trng ca chng i vi sn phm. S dng biu ny gip cho nh qun l bit c
nhng nguyn nhn cn phi tp trung x l . Lu l cn s dng biu Pareto phn tch nguyn nhn v chi
ph do cc nguyn nhn gy ra.

Mc ch: Bc tch nhng nguyn nhn quan trng nht ra khi nhng nguyn nhn vn vt ca mt vn . ng
thi, nhn bit v xc nh u tin cho cc vn quan trng nht. Ngoi ra biu Pareto cn dng nh gi hiu
qu ci tin.
p dng khi: Phn tch d liu lin quan n vn quyt nh yu t no quan trng nht nh hng n vn .
Biu Pareto th hin s lng v t l % sai li trong gia cng c kh.
Phn tch pareto cng rt quan trng trong qu trnh ci tin. Do , vic thc hin ci tin cn c s dng vi nhiu
cng c thng k.
Trong qun l cht lng, cng thng nhn thy rng:
80% thit hi v cht lng do 20% nguyn nhn gy nn.
20% nguyn nhn gy nn 80% ln xy ra tnh trng khng c cht lng.
5. Biu mt phn b (Histogram)
5.1. Gii thiu v biu mt phn b
Biu mt phn b l mt dng biu ct n gin. N tng hp cc im d liu th hin tn sut ca s
vic.

Mc ch: S dng theo di s phn b ca cc thng s ca sn phm/qu trnh. T nh gi c nng lc

ca qu trnh (Qu trnh c p ng c yu cu sn xut sn phm hay khng?). L biu ct th hin tn s
xut hin ca vn (thu thp qua phiu kim tra).
p dng: Phng nga trc khi vn c th xy ra.
6. Biu phn tn (Scatter Diagram)
6.1. Gii thiu v Biu phn tn
Biu phn tn (Scatter Diagram) l s biu din d liu bng th trong cc gi tr quan st c ca mt
bin c v thnh tng im so vi cc gi tr ca bin kia m khng ni cc im li vi nhau bng ng ni.
Biu phn tn ch ra mi quan h gia 2 nhn t.
Mc ch: gii quyt cc vn v xc nh iu kin ti u bng cch phn tch nh lng mi quan h nhn qu
gia cc bin s ca 2 nhn t ny.
Da vo vic phn tch biu c th thy c nhn t ny ph thuc nh th no vo mt nhn t khc v mc
ph thuc gia chng.
7. Biu kim sot (Control Chart)
7.1. Gii thiu v biu kim sot
L mt biu vi cc ng gii hn c tnh ton bng phng php thng k c s dng nhm mc ch
theo di s bin ng ca cc thng s v c tnh cht lng ca sn phm, theo di nhng thay i ca quy trnh
kim sot tt c cc du hiu bt thng xy ra khi c du hiu i ln hoc i xung ca biu .

Mc ch: Pht hin tnh hung bt thng xy ra trong qu trnh sn xut.