T¹p chÝ
khoa häc vµ c«ng nghÖ
biÓn
1 (T.16)
2016
Tạp chí Khoa học và Công nghệ Biển; Tập 16, Số 1; 2016: 54-63
DOI: 10.15625/1859-3097/16/1/6527
http://www.vjs.ac.vn/index.php/jmst
KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU NGHIÊN CỨU TỐC ĐỘ LẮNG ĐỌNG,
NGUỒN TRẦM TÍCH ĐÁY VỊNH HẠ LONG: DẤU HIỆU
TỪ KHOÁNG VẬT SÉT, ĐỒNG VỊ 210Pb VÀ 137Cs
Bùi Văn Vượng1, 2*, Zhifei Liu2, Trần Đức Thạnh1, Chih-An Huh3,
Đặng Hoài Nhơn1, Nguyễn Đắc Vệ1, Đinh Văn Huy1
1
Viện Tài nguyên và Môi trường biển-Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
Phòng Thí nghiệm Trọng điểm Quốc gia Địa chất biển, Đại học Tongji, Trung Quốc
3
Viện khoa học Trái đất, Viện Hàn lâm Sinica, Đài Bắc, Đài Loan
*
E-mail: vuongbv@imer.ac.vn
2
Ngày nhận bài: 11-7-2015
TÓM TẮT: Vịnh Hạ Long là một trong những di sản thiên nhiên thế giới, hàng năm, vịnh thu
hút nhiều du khách trong và ngoài nước. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, cảnh quan vịnh bị
tác động bởi hàng loạt các tác động tiêu cực - bồi lắng đáy vịnh là một trong những tác động tiêu
cực lớn. Đáy vịnh Hạ Long bồi cạn ra sao? nguyên nhân nào gây ra? Theo cách tiếp cận từ nguồn
cung cấp đến bồn lắng đọng trầm tích “source-to-sink” phối hợp với kết quả thành phần khoáng
vật sét cùng đồng vị phóng xạ 210Pb và 137Cs, nghiên cứu này sẽ góp phần là sáng tỏ vấn đề trên.
Kết quả hàm lượng smectite, illite và chỉ số smectite/( illite+chlorite) chỉ thị: trầm tích chuyển vào
vịnh Hạ Long không chỉ nhận từ vùng xung quanh vịnh mà nó còn nhận từ hệ thống sông Hồng. Kết
quả 210Pb và 137Cs cho thấy: tốc độ lắng đọng trầm tích tại vịnh Hạ Long trong vòng 100 năm qua,
dao động trong khoảng 0,47 - 0,75 cm/năm, và có thể chia làm 4 giai đoạn: giai đoạn I (từ năm
1920 - 1930), giai đoạn II (từ năm 1930 - 1960); giai đoạn III (1960 - 1990) và giai đoạn IV (từ
năm 1990 - 2011) với tốc độ lắng đọng trung bình lần lượt là 0,45 cm/năm; 0,66 cm/năm; 0,50
cm/năm; và 0,85 cm/năm tương ứng. Các hoạt động của con người như: xây hồ chứa, khai thác mỏ,
đô thị hóa, nuôi trồng thủy sản ... là nguyên nhân gây bồi cạn đáy vịnh.
Từ khóa: Vịnh Hạ Long, khoáng vật sét, đồng vị 210Pb, 137Cs, tốc độ lắng đọng trầm tích.
MỞ ĐẦU
Vịnh Hạ Long nằm ở vùng Đông Bắc Việt
Nam, bao gồm vùng biển của thành phố Hạ
Long, thị xã Cẩm Phả và một phần của huyện
đảo Vân Đồn, tây nam giáp đảo Cát Bà, và tây
giáp đất liền. Vịnh được UNESCO công nhận
là một di sản Thiên nhiên thế giới bởi giá trị địa
chất, địa mạo. Vẻ đẹp của vịnh đã là tâm điểm
thu hút du khách trong nước và thế giới đến
thăm quan, nghỉ dưỡng. Tuy nhiên, quá trình
đục hóa dẫn đến bồi nông đáy làm giảm giá trị
cảnh quan vịnh, hiện tượng này ngày càng gia
54
tăng, nó không những được ghi nhận bởi người
Việt Nam [1, 2] mà còn được thông tin bởi các
người nước ngoài. Những thông tin về bồi cạn
đáy vịnh Hạ Long được cung cấp từ các công
trình nói trên chủ yếu tập trung đề cập đến hiện
trạng, một số nguyên nhân, còn hiểu biết về:
tốc độ lắng đọng, nguồn cung cấp, quá trình
lắng đọng trầm tích trong giai đoạn hiện đại
vẫn còn hạn chế. Nghiên cứu này được tiến
hành theo cách tiếp cận từ nguồn cung cấp đến
bồn - nơi lắng đọng trầm tích (source-to-sink)
[3], sử dụng những phương pháp phân tích hiện
đại như nhiễu xạ tia Rơnghen (X-ray
Kết quả bước đầu nghiên cứu tốc độ …
diffaction) để phân tích khoáng vật sét, phổ
gama (gamma) để phân tích đồng vị phóng xạ
210
Pb và 137Cs. Kết quả nghiên cứu này bước
đầu đã xác định được nguồn gốc trầm tích đổ
vào vịnh, tốc độ lắng đọng trầm tích đáy vịnh
theo từng khoảng chục năm trong vòng 100
năm qua.
Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam,
mã số: Mã số VAST.ĐLT.05/14-15 và VAST
06.03/14-15. (hình 1, bảng 1).
Trầm tích ống phóng được cắt từng 2 cm;
ống phóng HP16 được 13 mẫu, còn HP21 được
31 mẫu.
Nghiên cứu này sẽ góp phần làm sáng tỏ về
nguyên nhân, cơ chế bồi lắng đáy vịnh Hạ
Long để góp thêm cơ sở khoa học việc quản lý,
nâng cao giá trị di sản của vịnh.
TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP
Tài liệu
Lượng mẫu phục vụ nghiên cứu này gồm:
22 mẫu trầm tích tầng mặt được thu ở ven bờ
châu thổ sông Hồng và vịnh Hạ Long, 2 ống
phóng trầm tích với mã số HP16 (sâu 27 cm) và
HP21 (sâu 62 cm) thu ở đáy vịnh Hạ Long
thuộc chuyến khảo sát chung giữa Viện Tài
nguyên và Môi trường biển (IMER, VAST)
Việt Nam và Phòng thí nghiệm Trọng điểm
Quốc gia Địa chất biển (SKLMG), Đại học
Tongji, Trung Quốc cuối tháng 5 năm 2011.
Những tác động nhân sinh như khai thác than,
san lấp mặt bằng, xây dựng quanh vịnh, ven bờ
châu thổ sông Hồng được khảo sát vào năm
2014, 2015 trong khuôn khổ đề tài cấp Viện
Hình 1. Sơ đồ vị trí thu mẫu trầm tích ống
phóng và tầng mặt
Bảng 1. Vị trí và thông tin các mẫu trầm tích
TT
Trạm thu mẫu
Kinh độ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
HP01
HP02
HP03
HP04
HP05
HP06
HP07
HP08
HP09
HP10
HP11
HP12
HP13
HP14
HP15
HP16
HP17
HP18
HP18
HP19
HP21
HP22
106 38’02”
0
106 39’08”
0
106 40’04”
0
106 41’13”
0
106 42’51”
0
106 44’47”
0
106 46’21”
0
107 00’35”
0
106 58’38”
0
106 56’40”
0
106 54’54”
0
106 52’42”
0
106 51’00”
0
106 50’04”
0
107 02’34”
0
107 03’24”
0
107 04’30”
0
107 05’45”
0
107 05’45”
0
107 06’56”
0
107 09’31”
0
107 10’35”
0
Vĩ độ bắc
0
20 28’48”
0
20 28’12”
0
20 27’48”
0
20 27’12”
0
20 26’28”
0
20 25’25”
0
20 24’49”
0
20 37’35”
0
20 39’26”
0
20 41’03”
0
20 42’41”
0
20 44’29”
0
20 46’06”
0
20 48’05”
0
20 56’45”
0
20 55’44”
0
20 54’22”
0
20 52’51”
0
20 52’51”
0
20 51’27”
0
20 48’18”
0
20 46’58’
Độ so với 0 m hải đồ (m)
4,0
5,0
7,0
10,0
15,0
17,0
24,0
20,0
18,0
11,0
7,0
5,0
2,0
1,2
4,0
2,0
5,0
7,0
7,0
25,0
10,0
13,0
Chiều dài ống phóng (cm) Mẫu trầm tích tầng mặt
27
62
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
55
Bùi Văn Vượng, Zhifei Liu, …
Phương pháp
Phân tích các nuclides phóng xạ bằng tia
quang phổ γ (Analys isofradionuclidesby γspectrometry) 210Pb và 137Cs phân tích bằng tia
phổ ga-ma (gamma), theo tiêu chuẩn 327 và
375 của cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế
(IAEA) [4], mẫu được đếm trên máy dò GMX,
thời gian đếm mẫu dao động từ vài giờ đến vài
ngày, phân tích tại Viện Khoa học Trái đất,
Viện Hàn lâm Sinica, Đài Bắc, Đài Loan. Tổng
số 44 mẫu của 2 ống phóng HP16 và HP21
được phân tích tại đây.
Phương pháp xác định tốc độ lắng đọng trầm
tích
Tốc độ lắng đọng trầm tích (cm/năm) được
tính toán từ đồng vị phóng xạ 210Pb và 137Csdư
theo độ sâu (excess 210-Pb hay 210Pbex, excess
137-Cs hay 137Csex) trong lớp trầm tích. Đối với
137-Csdư xâm nhập vào trong trầm tích do các
vụ thử vũ khí hạt nhân và sự cố nhà máy điện
nguyên tử [5-9]. Trong nghiên cứu này các
trầm mẫu được phân tích 137Cs (với thời gian
đếm dài) và lấy năm 1950 là thời gian đầu tiên
xuất hiện 137Cs trên vùng biển [9-11]. Tốc độ
lắng đọng trầm tích tính theo tốc độ phân rã của
137
Cs ký hiệu là SCs-137 tính theo công thức: SCs137
Cs sự xâm nhập
137=Zp/(T0-1950), Với Zp là
theo độ sâu, T0 là thời điểm thu mẫu. Tốc độ
lắng đọng trầm tích tính theo tốc độ phân rã của
210
Pb ký hiệu là SPb-210 được tính theo công thức
SPb-210= - λ /m, với λ là hằng số phân rã của
210
Pb (0,03114y-1).
Mô hình tính tuổi trầm tích
Sử dụng 210Pb để xác định tuổi trầm tích là
một phương pháp phổ biến và quan trọng hiện
nay. Dựa vào đồng vị phóng xạ của 210Pb, có
thể xác định được tuổi trầm tích hiện đại trong
vòng 150 năm. Trong trầm tích tồn tại 2 loại
210
Pb: 1) là “supported 210Pb” được sản xuất tại
chỗ bởi quá trình phân rã của 226Ra và 2) là
excess 210Pb (210Pbex) nhận được từ khí quyển.
Ý nghĩa độ phóng xạ của 210Pb phân bố theo độ
sâu nhận được riêng do quá trình phân rã theo
luật hàm số mũ (hoặc tuyến tính nếu chúng ta
vẽ sơ đồ logarit số tự nhiên). Tuy nhiên giá trị
này phụ thuộc vào tốc độ lắng đọng trầm tích,
210
Pb phân bố và biến đổi qua thời gian. Do vậy,
trong các lớp trầm tích lượng 210Pbex bằng
56
lượng 210Pb tổng trừ đi lượng 210Pb được sản
xuất tại chỗ. Có 2 mô hình tính toán cho 210Pb
để xác định tuổi trầm tích được dùng phổ biến
đó là: CRS (Constant Rate of Supply) và CIC
(Constant Initial Concentration) [5, 12]. Tuổi
trầm tích được tính bằng mô hình CRS
(constant rate of 210Pb supply) [5, 13, 14]: t=1/λ
ln{A(0)/A(x)}; trong đó: A(0) thể hiện lượng
210
Pb dư trên mặt trầm tích; A(x) thể hiện 210Pb
dư tại độ sâu (x); λ là hằng số phân rã của 210Pb
(0,03114y-1); t là thời gian lắng đọng trầm tích
(tuổi, năm). Sử dụng 137Cs để kiểm tra độc lập
với năm 1950 là thời gian bắt đầu xuất hiện
137
Cs trong trầm tích thủy vực.
Phân tích khoáng vật sét
Hình 2. Đồ thị đa phổ nhiễu xạ tia x mẫu
khoáng vật sét điển hình mẫu HP21 (hàm lượng
smectite (montmorilonit) chiếm ưu thế)
Khoáng vật sét được phân tích bằng
phương pháp nhiễu xạ tia X (X-ray diffractionXRD), đối với trầm tích có cấp hạt < 2 μm [15].
Trước tiên mẫu được rửa bằng 0,2 N HCl loại
bỏ thành phần carbonate. Sau đó mẫu được rửa
bằng nước cất, loại bỏ các ion dư để tăng
cường khả năng huyền phù của khoáng vật sét.
Trầm tích có cấp hạt < 2 μm được tách dựa trên
định luật Stoke [16] rồi tập trung bằng máy li
tâm, sau đó phết lên các tiêu bản thủy tinh. Tất
cả các mẫu được xác định bằng nguyên lý
nhiễu xạ tia X trên máy PANalytical
diffractometer tại Phòng thí nghiệm Trọng
điểm Quốc gia Địa chất biển (Đại học Tongji,
Thượng Hải, Trung Quốc) với chất phát xạ
CuKα và bộ lọc Ni, dòng điện có hiệu điện thế
là 45 Kv và cường độ 40 mA. Mẫu được phân
tích dưới 3 điều kiện: tự nhiên, ethylene-glycol
Kết quả bước đầu nghiên cứu tốc độ …
trong 24 h, và nhiệt độ 4900C trong 2 h. Xác
định sự có mặt của khoáng vật dựa vào cường
độ nhiễu xạ tia X (hình 2) [17, 18]. Tính toán
bán định lượng chu vi các đỉnh dựa trên đường
cong glycolated bằng phần mền MacDiff [19].
Hàm lượng các khoáng vật sét được xác định
theo diện tích (001) của các mặt phản xạ cơ bản,
ví dụ smectite (001), bao gồm tỉ lệ xáo trộn của
lớp illite/smectite tại (15 - 17 Å), illite tại
(10 Å), và kaolinite (001) và chlorite (002) tại
7 Å [15]. Quan hệ đối xứng của kaolinite và
chlorite được tính toán dựa trên tỉ lệ
3,57/3,54 Å (hình 2). Tổng số mẫu trầm tích
được phân tích khoáng vật sét bao gồm: 44
mẫu thuộc 2 ống phóng và 22 mẫu tầng mặt.
Phương pháp phân tích độ hạt trầm tích
Phân tích thành phần cấp hạt trong trầm
tích, để xác định thành phần cơ học trầm tích,
xác định mối quan hệ giữa động lực và cấp hạt
trầm tích. Tất cả các mẫu trầm tích được phân
tích được lấy 0,5 g, rửa sạch bằng axit HCl 1%
để loại bỏ thành phần carbonate, tiếp tục rửa
sạch bằng nước cất đến khi đạt được môi
trường trung tính. Tiếp theo, các mẫu lại được
làm sạch CaCO3 và chất hữu cơ bằng dung dịch
H2O2, chờ 5 - 6 ngày. Cuối cùng tất cả các mẫu
được phân tích độ hạt bằng máy Beckman
Coulter LS230. Thành phần cơ học trầm tích
được phân loại theo Logarithmic UddenWentworth grade scale [20]. Sau đó được tính
toán bằng Chương trình GRANDISTAT
version 8.0 (Program-A Grain Size Distribution
and Statistic Package Package. Chương trình
này được phát triển bởi Dr Simon J Blott và
Kennet của Nhóm nghiên cứu Quá trình bề mặt
và Môi trường hiện đại, Khoa Địa chất trường
Royal Holloway University of London, Egham
Surrey, TW 20 0EX, UK [21].
1960), giai đoạn III (1960-1990) và IV (19902011) có tốc độ lắng đọng trầm tích trung bình
lần lượt là: 0,70 cm/năm; 0,66 cm/năm;
0,50 cm/năm; 0,47 cm/năm (HP16) và
0,95 cm/năm (HP21). Quan hệ giữa tốc độ lắng
đọng và tuổi trầm tích thể hiện rõ trên
hình 3 và hình 4.
Bảng 2. Tốc độ lắng đọng trầm tích (cm/năm)
Cột
khoan
Tốc độ lắng đọng trầm tích (cm/năm) từ
đồng vị phóng xạ
HP16
HP21
210
Pb
0,41
0,75
137
Cs
0,43
0,77
Tuổi trầm tích
Căn cứ phân tích phóng xạ 210Pb và 137Cs,
tuổi trầm tích cho ống phóng được xác định từ
năm 1920 đến 2011 gần 100 năm (hình 3).
Đặc điểm trầm tích tại 2 ống phóng
KẾT QUẢ
Tốc độ lắng đọng trầm tích (cm/năm)
Tốc độ và khối lượng tích tụ trầm tích được
xác định từ phóng xạ vết 210Pb and 137Cs cho
giá trị tương đồng. Tốc độ lắng đọng trầm tích
tại vị trí HP16 từ 0,41 cm/năm đến
0,43 cm/năm, gần bờ thấp hơn tại vị trí HP21
từ 0,55-0,57 cm/năm phía tây nam vịnh
(bảng 2). Trong vòng 100 năm, có thể chia
thành 4 giai đoạn: I (1920-1930), II (1930-
Hình 3. Thành phần thạch học tại ống phóng
HP16
57
Bùi Văn Vượng, Zhifei Liu, …
kaolinite. Các khoáng vật khác gồm: thạch anh,
gibbsite và feldspat (hình 2). Hàm lượng
kaolinite và chlorite tương đối ổn định với giá
trị trung bình là 25% và 17%. Trong khi đó,
hàm lượng illite và smecitite biến đổi theo
không gian và thời gian. Chỉ số hóa học illite
(illite chemistry index) biến đổi từ 0,55 đến
0,65 lớn hơn 0,5 biểu thị Al giầu trong illite
(muscovite), có quan hệ với quá trình thủy hóa
mạnh [22]. Illite kết tinh (illite crystallinity)
giữa 0,18 và 0,250Δ2θ với giá trị trung bình là
0,220Δ2θ chỉ thị môi trường phong hóa hóa học.
Phân bố không gian của khoáng vật sét
Hàm lượng kaolinite và chlorite ổn định,
hàm lượng smectite tăng từ (30 - 40%) tại cột
khoan HP16 đến (50 - 70%) tại cột khoan HP21.
Ngược lại, hàm lượng illite giảm từ (25 - 35%)
còn (10 - 20%) tại cột khoan HP21. Như vậy,
từ bờ ra ngoài khơi, hàm lượng smectite tăng,
ngược lại hàm lượng illite giảm.
Phân bố hàm lượng khoáng vật sét theo độ
sâu ống phóng
Hình 4. Thành phần thạch học tại ống phóng
HP21
Về thành phần thạch học của trầm tích 2
ống phóng chủ yếu là bùn, cát tiếp đến là sét.
Tại ống phóng HP16, thành phần bùn chiếm ưu
thế giao động từ 67 - 83%, trung bình 75%, tiếp
đến là cát giao động 6 - 27%, trung bình 16%,
sau cùng là sét chiếm 6 - 10%, trung bình 8%
trong tổng mẫu trầm tích. Tại ống phóng HP21,
bùn vẫn chiếm ưu thế giao động từ 43 - 80%,
trung bình 64%, tiếp đến là cát giao động trong
khoảng từ 11% đến 61%, trung bình là 29%,
sau cùng là sét từ 3 - 9%, trung bình là 6%
trong mẫu trầm tích. Thành phần thạch học
trong mẫu trầm tích của cả 2 ống phóng tương
đối ổn định theo chiều sâu (hình 3 và hình 4).
Khoáng vật sét
Khoáng vật sét trong vịnh Hạ Long bao
gồm 4 khoáng vật chính smectite, illite, chlorite,
58
Như trên đã đề cập, hàm lượng kaonilite và
chlorite biến đổi ổn định theo không gian và
thời gian, do đó trong phần này không đề cập
đến đến. Trong vòng 100 năm quan, từ đỉnh
đến đáy cột khoan: theo cách nhìn chung, hàm
lượng illite có xu thế tăng, còn hàm lượng
smectite và tỉ số smectite/(illite+chlorite) giảm:
hàm lượng illite tăng từ 10 - 20% đến 25 - 35%,
smectite giảm từ 50 - 70% đến 30 - 40%. Sự
biến đổi hàm lượng smectite và illite có thể
phân thành 4 giai đoạn (hình 5).
Giai đoạn IV (1920-1930), hàm lượng illite
thể hiện ngược lại với hàm lượng smectite, với
đặc trưng bởi sự giảm đi của hàm lượng illite
khoảng 3% (từ 13 - 10%) và sự tăng lên của hàm
lượng smectite khoảng 10% (từ 60% đến 70%)
tỉ số smectite/(illite+chlorite) tăng nhanh.
Giai đoạn III (1930-1960), hàm lượng
illite và smectite biến đổi ít. Hàm lượng illite
tăng khoảng 5% từ 10% đến 15%, hàm lượng
smectite giảm khoảng 50% đến 55%, tỉ số
smectite/( illite+chlorite) giảm.
Giai đoạn II (1960-1990), hàm lượng illite
và smectite biến đổi mạnh. Hàm lượng illite tăng
khoảng 10% hàm lượng smectite giảm khoảng
Kết quả bước đầu nghiên cứu tốc độ …
10 - 20% (tại cột khoan HP16 giảm từ 40%
xuống 30%, tại cột khoan HP21 giảm từ 70%
xuống 50%), tỉ số smectite/(illite+ chlorite) giảm.
(theo không gian và chiều sâu ống phóng trầm
tích) có thể dùng xác định nguồn gốc và quá
trình vận chuyển trầm tích đến vịnh.
Giai đoạn I (1990-2011), xu thế biến đổi
hàm lượng illite, smectite và hệ số
smectite/(illite+chlorite) tại 2 vị trí khác nhau:
tại HP16, hàm lượng smectite giảm nhẹ khoảng
5% (từ 35% xuống 30%), hàm lượng illite tăng
nhẹ 5% (từ 25% đến 30%); tại vị trí HP21,
khoảng từ năm 1990 đến 2000 hàm lượng
smectite giảm khoảng 10% (từ 60% xuống còn
50%), hàm lượng illite tăng khoảng 5% (từ 15%
đến 20%), hệ số smectite/(illite+ chlorite) giảm;
nhưng bắt đầu từ khoảng năm 2000 đến 2011,
smectite lại tăng lên 10% (từ 50 - 60%) và illite
giảm 5% (từ 15% xuống còn 10%).
Nguồn gốc khoáng vật illite và smectite
trong vịnh Hạ Long
Nguồn gốc illite trong trầm tích đáy vịnh
Hạ Long: Căn cứ vào nghiên cứu trước đây,
khoáng vật sét tại lưu vực sông Hồng có đặc
điểm: hàm lượng illite (31 - 37%) là khoáng vật
chiếm ưu thế, kaolinite (17-38%) và chlorite (6
- 29%) kém chủ đạo hơn, hàm lượng smectite
(1 - 14%) là nhỏ nhất, trung bình là 6% [17].
Trong nghiên cứu này, hàm lượng illite giảm từ
40 - 58% tại các cửa của hệ thống sông Hồng
xuống còn 19 - 33% tại vùng nước có độ sâu
lớn hơn 20 m và còn 10 - 20% tại vịnh Hạ
Long. Theo đó, có thể kết luận rằng, khoáng
vật illite ở vịnh Hạ Long được cung cấp từ hệ
thống sông Hồng hay nói cách khác, trầm tích
tích tụ trong đáy vịnh Hạ Long có một phần
nguồn gốc từ hệ thống sông Hồng.
Nguồn gốc smectite trong trầm tích đáy
vịnh Hạ Long:
Theo kết quả phân tích, hàm lượng
smectite biến đổi ngược lại, tăng từ 5 - 18% tại
vùng ven các cửa sông của hệ thống sông Hồng
lên đến 20 - 41% ở độ sâu ngoài 20 m nước ven
bờ châu thổ sông Hồng và tăng đến khoảng 39 71% tại vịnh Hạ Long.
Hình 5. Tuổi và tốc độ lắng đọng trầm tích đáy
vịnh Hạ Long
THẢO LUẬN
Nguồn khoáng vật sét và vận chuyển khoáng
vật
Khoáng vật sét trong bồn trầm tích hé lộ chi
tiết trầm tích từ nguồn đến bồn tích tụ [23, 24].
Phân bố, biến đổi tập hợp, hàm lượng khoáng
vật sét trong các bồn trầm tích bị chi phối bởi
nguồn cung cấp [25]. Theo đó, hàm lượng
khoáng vật sét phân bố trong vịnh Hạ Long
Ở lục địa ven vịnh Hạ Long, vật liệu trầm
tích được cung cấp từ trầm tích Mesozoi, (chủ
yếu là cát kết và bùn kết) và các trầm tích lục
nguyên gắn kết kém tuổi Kainozoi. Mặt khác
smectite chủ yếu sinh có liên quan đến sự
phong hóa đá núi lửa [18], mặc dù đã có nghiên
cứu đề cập smectit được cung cấp đến vịnh Bắc
Bộ từ tây bắc đảo Hải Nam và hệ thống sông
Hồng [26]. Nếu căn cứ vào nghiên cứu đó,
smectite ở vịnh Hạ Long có cùng nguồn gốc và
cơ chế vận chuyển tương tự.
Trong nghiên cứu này, 2 khoáng vật illite,
smectite, chỉ số smectite/(illite+chlorite), illite
kết tinh và hóa học của illite được chấp nhận
như những dấu hiệu để xác định nguồn gốc,
điều kiện phong hóa hóa học hay vật lý và quá
trình vận chuyển trầm tích đến vịnh Hạ Long.
Do đó, trầm tích tích tụ trong đáy vịnh Hạ
Long được cung cấp chủ yếu bởi 2 nguồn chính:
59
Bùi Văn Vượng, Zhifei Liu, …
một từ hệ thống sông Hồng, và một từ lục địa
chung quanh vịnh và đặc trưng bởi quá trình
phong hóa vật lý từ hệ thống sông Hồng, và
phong hóa hóa học chủ đạo ở giai đoạn I, II, III
và phong hóa vật lý ở giai đoạn IV của lục địa
ven vịnh Hạ Long.
Nếu bỏ qua vấn đề nguồn gốc smectite từ
đâu mang đến vịnh Hạ Long trong nghiên cứu
này, và chấp nhận chúng có mặt tại vịnh chỉ thị
cho sự biến đổi nguồn cung cấp trầm tích.
Trầm tích hệ thống sông Hồng được cung cấp
bởi trầm tích Đệ tứ [27], và trầm tích có nguồn
gốc từ lưu vực sông Hồng, hàm lượng illite cao
nhất. Nên có thể nhận định rằng: trầm tích vịnh
Hạ Long được cung cấp từ 2 nguồn chính: (1)nguồn xung quanh vịnh Hạ Long và (2)- từ
sông Hồng, nó được thể hiện rõ trên đồ thị tam
giác (hình 6). Căn cứ vào kết quả nghiên cứu
chỉ số hóa học illite có thể kết luận: trầm tích
trong vịnh Hạ Long được cung cấp bởi nguồn
lục địa quanh vịnh, vận chuyển qua các con
sông, suối nhỏ chỉ thị cho môi trường phong
hóa hóa học. Tuy nhiên, trong vòng 20 năm trở
lại đây, quá trình phong hóa vật lý lại chiếm
phần ưu thế. Trong khi, nguồn cung cấp từ
sông Hồng được chỉ thị cho môi trường phong
hóa vật lý. Nguồn vật chất từ hệ thống sông
Hồng cung cấp cho vịnh Hạ Long chảy qua các
lạch: Lạch Huyện, Cái Tráp, Hoàng Châu và
chảy vòng qua đảo Cát Bà sau đó được dòng
triều đưa vào vịnh.
Khoáng vật sét chỉ thị biến động nguồn cung
cấp trầm tích (source-to-sink)
Trong
nghiên
cứu
này,
tỉ
lệ
smectite/(illite+chlorite), hàm lượng illite và
smectite được chấp nhận là chỉ số đặc trưng
cho biến đổi nguồn cung cấp trầm tích cho vịnh
Hạ Long: hàm lượng illite dùng chỉ thị cho
nguồn trầm tích cung cấp từ hệ thống sông
Hồng; hàm lượng smectite và tỉ lệ
smectite/(illite+chlorite) chỉ thị nguồn trầm tích
được cung cấp từ vùng lục địa chung quanh.
Do đó, có thể đánh giá nguồn cung cấp trầm
tích như sau:
Giai đoạn I (1920-1930), nguồn cung cấp
trầm tích từ các vùng lục địa chung quanh vịnh
tăng, ngược lại cung cấp từ sông Hồng giảm.
Giai đoạn I (1930-1960), nguồn cung cấp
trầm tích từ sông Hồng tăng lên, nguồn cung
cấp trầm tích từ các nguồn lục địa chung quanh
vịnh giảm.
Giai đoạn III (1960-1990), trầm tích cung
cấp từ sông Hồng giảm nhẹ, trầm tích cung cấp
từ lục địa chung quanh vẫn ít.
Giai đoạn IV (1990-2011), giai đoạn này
biến đổi phức tạp theo không gian và thời gian:
từ khoảng 1990-2000 nguồn trầm tích cung cấp
vào vịnh bắt đầu có sự tăng nhẹ, đến sau năm
2000, nguồn cung cấp vật liệu trầm tích từ
xung quanh vịnh gia tăng nhanh chóng. Sự gia
tăng vật liệu trầm tích đổ vào vịnh Hạ Long có
thể lý giải bằng sự gia tăng các hoạt động như:
khai thác, san lấp, xây dựng chung quanh.
Nguyên nhân biến đổi nguồn cung cấp trầm
tích đến đáy vịnh
Biến đổi nguồn cung cấp trầm tích đến vịnh
Hạ Long có thể lý giải như sau:
Hình 6. Biểu đồ tam giác so sánh mối quan hệ
nguồn, hướng di chuyển khoáng vật sét đến
vịnh Hạ long (khoáng vật sét lưu vực
sông Hồng [17])
60
Giai đoạn I, II, III, trầm tích lắng đọng đáy
vịnh Hạ Long được cung cấp phần chủ yếu từ hệ
thống sông Hồng, và tốc độ lắng đọng đáy vịnh
không lớn (thường chỉ đạt trong khoảng 0,5 0,7 cm/năm), tốc độ này có thể còn cao hơn vào
những năm có lũ xảy ra trên hệ thống sông Hồng;
còn vật liệu trầm tích cung cấp từ xung quanh
vịnh đóng vai trò thứ yếu.
Tuy nhiên, ở giai đoạn IV (1990-2011),
tốc độ lắng đọng trầm tích đáy vịnh Hạ Long
Kết quả bước đầu nghiên cứu tốc độ …
tăng nhanh, tốc độ trung bình đạt trung bình
0,95 cm/năm. Mặc dù, trong giai đoạn này,
nguồn lượng trầm tích cung cấp đến vịnh từ hệ
thống sông Hồng giảm do các hoạt động của
con người, đặc biệt là tác động của đập thủy
điện Hòa Bình [28], số liệu quan trắc lưu lượng
dòng chảy qua trạm Sơn Tây (1960-2008) của
sông Hồng [29] cũng thể hiện xu thế này
(hình 4). Nguyên nhân giai tăng tốc độ lắng
đọng trầm tích của vịnh Hạ Long trong giai
đoạn này là do sự gia tăng nguồn vật liệu trầm
tích quanh vịnh do sự gia tăng của các hoạt
động nhân sinh như: khai thác than, san lấp mặt
bằng, lấn biển ...
KẾT LUẬN
Mặc dù số liệu khảo sát còn hạn chế, nhất
là tài liệu mẫu lõi (chỉ có 2 ống phóng) nhưng
chúng tôi đưa ra kết luận bước đầu như sau:
Trong vòng 100 năm qua, tốc độ lắng
đọng trầm tích vịnh Hạ Long trung bình từ
0,41 cm/năm đến 0,77 cm/năm. Tốc độ lắng
đọng biến động, và có thể chia thành 4 giai
đoạn: IV (1920-1930); III (1930-1960); II
(1960-1990); I (1990-2011), có tốc độ lắng
đọng trầm tích trung bình năm tương ứng:
0,70 cm/năm; 0,66 cm/năm; 0,50 cm/năm;
0,47 cm/năm (HP16) đến 0,95 cm/năm (HP21)
với tốc độ trung bình từ 0,41 cm/năm đến
0,77 cm/năm. So sánh tốc độ lắng đọng trầm
tích của vịnh Hạ Long với các thủy vực khác:
nó cao hơn hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai
(0,31 - 0,60 cm/năm) [13], thấp hơn cửa Ba Lạt
(0,70 - 3,00 cm/năm) [30], thấp hơn so với các
thủy vực ven bờ Malaysia (1,57 - 8,64 cm/năm)
[31]. Tuy nhiên, tốc độ lắng đọng trầm tích của
vịnh đang gia tăng trong vòng 20 năm trở lại
đây (1990-2011).
Nguồn cung cấp vật liệu trầm tích vào vịnh
Hạ Long từ hệ thống sông Hồng và lục địa
quanh vịnh. Cán cân này thay đổi rõ rệt từ
những năm 1990, bằng sự suy giảm nguồn
lượng vật lượng cung cấp từ hệ thống sông
Hồng và sự gia tăng từ lục địa chung quanh vịnh.
Lời cảm ơn: Nghiên cứu này do tiểu Dự án 5Hợp tác nghiên cứu giữa Viện Tài nguyên và
Môi trường biển (IMER), Việt Nam và Phòng
Thí nghiệm Trọng điểm Quốc gia Địa chất biển,
Đại học Tongji, Trung Quốc cùng Đề tài mã số:
VAST.ĐLT.05/14-15 và VAST 06.03/14-15.
Nhóm tác giả xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành
đến 2 cơ sở trên, Giáo sư Chen-Feng You thuộc
Phòng thí nghiệm Địa hóa đồng vị, Trung tâm
nghiên cứu hệ thống động lực Trái đất, Trường
Đại học Cheng Kung, Đài Loan; TS. Hoàng
Văn Long-Trường Đại học Mỏ-Đại chất Hà
Nội đã cùng thảo luận về phương pháp tính
toán tuổi địa chất; các đồng nghiệp của Viện
Tài nguyên và Môi trường biển đã tham gia các
chuyến khảo sát thu mẫu.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Vũ Duy Vĩnh, Trần Đức Thạnh, Cao Thị Thu
Trang, 2012. Mô hình toán phục vụ đánh giá
sức tải môi trường khu vực vịnh Hạ Long Bái Tử Long. Tuyển tập Tài nguyên và Môi
trường biển. Tập 17. Nxb. Khoa học tự
nhiên và Công nghệ, Tr. 213-224.
2. Trần Đức Thạnh (chủ biên), Trần Văn
Minh, Cao Thị Thu Trang, Vũ Duy Vĩnh,
Trần Anh Tú, 2012. Sức tải môi trường
vịnh Hạ Long - Bái Tử Long. Sách chuyên
khảo. Thuộc Bộ sách chuyên khảo về Biển
và đảo Việt Nam. Nxb. Khoa học tự nhiên
và Công nghệ. 297 tr.
3. Allen, P. A., 2008. From landscapes into
geological history. Nature, 451(7176): 274276.
4. Strachnov, V., Larosa, J., Dekner, R.,
Zeisler, R., and Fajgelj, A., 1996. Report on
the Intercomparison run IAEA-375:
radionuclides in soil. IAEA/AL/075, IAEA,
Vienna, Austria.
5. Goldberg, E. D., 1963. Geochronology
with 210Pb. Radioactive dating, pp. 121-131.
6. He, Q., Walling, D. E., and Owens, P. N.,
1996. Interpreting the 137Cs profiles
observed in several small lakes and
reservoirs in southern England. Chemical
Geology, 129(1): 115-131.
7. Robbins, J. A., Holmes, C., Halley, R.,
Bothner, M., Shinn, E., Graney, J., Keeler,
G., tenBrink, M., Orlandini, K. A., and
Rudnick, D., 2000. Time-averaged fluxes of
lead and fallout radionuclides to sediments
in Florida Bay. Journal of Geophysical
Research. C. Oceans, 105, 28805-28821.
61
Bùi Văn Vượng, Zhifei Liu, …
8. Lu, X., 2004. Application of the Weibull
extrapolation to 137Cs geochronology in
Tokyo Bay and Ise bay, Japan. Journal of
environmental radioactivity, 73(2): 169-181.
9. Huh, C. A., Chen, W., Hsu, F. H., Su, C. C.,
Chiu, J. K., Lin, S., Liu, C-S., and Huang, B.
J., 2011. Modern (< 100 years)
sedimentation in the Taiwan Strait: rates
and source-to-sink pathways elucidated
from radionuclides and particle size
distribution. Continental Shelf Research,
31(1): 47-63.
10. Huh, C. A., Su, C. C., Wang, C. H., Lee, S.
Y., and Lin, I. T., 2006. Sedimentation in
the Southern Okinawa Trough—Rates,
turbidites and a sediment budget. Marine
Geology, 231(1): 129-139.
11. Huh, C. A., Lin, H. L., Lin, S., and Huang,
Y. W., 2009. Modern accumulation rates
and a budget of sediment off the Gaoping
(Kaoping) River, SW Taiwan: a tidal and
flood dominated depositional environment
around a submarine canyon. Journal of
Marine Systems, 76(4): 405-416.
12. Appleby, P. G., and Oldfield, F., 1978. The
calculation of 210Pb dates assuming a
constant rate of supply of unsupported 210Pb
to the sediments. Catena, 51-18.
13. Albertazzi, S., Bellucci, L. G., Frignani, M.,
Giuliani, S., Romano, S., Cu, N. H., 2007.
210
Pb AND 137Cs in Sediments of central
Vietnam Coastal lagoons: Tentative
Assessment of Accumulation Rates. Joural
of Marine Science and Technology,
7(Supplement 1): 73-81.
14. Shukla, B. S., and Joshi, S. R., 1989. An
evaluation of the CIC model of 210Pb dating
of sediments. Environmental Geology and
Water Sciences, 14(1): 73-76.
15. Holtzapffel, T., 1985. Les minéraux
argileux:
préparation,
analyse
diffractométrique et détermination (Vol.
12). Société géologique du Nord.
16. Gibbs, R. J., 1977. Clay mineral
segregation in the marine environment.
Journal of Sedimentary Research, 47(1):
237-243.
62
17. Liu, Z., C. Conlin et al., 2007. Climatic and
tectonic controls on weathering in south
China and Indochina Peninsula: Clay
mineralogical
and
geochemical
investigations from the Pearl, Red, adn
Mekong drainage basins, Geochem.
Geophys.
Geosyst.,
8,
Q05005,
doi:10.1029/2006GC001490.
18. Liu, Z., Zhao, Y., Colin, C., Siringan, F. P.,
and Wu, Q., 2009. Chemical weathering in
Luzon, Philippines from clay mineralogy
and major-element geochemistry of river
sediments. Applied Geochemistry, 24(11):
2195-2205.
19. Petschick, R., 2000. MacDiff 4.2. 2 [online]
Available: http://servermac. geologie. unfrankfurt. de. Rainer. html.
20. Folk, R. L., and Ward, W. C., 1957. Brazos
River bar: a study in the significance of
grain size parameters. Journal of
Sedimentary Research, 27(1): 3-26
21. Blott, S. J., and Pye, K., 2001.
GRADISTAT: a grain size distribution and
statistics package for the analysis of
unconsolidated sediments. Earth surface
processes and Landforms, 26(11): 12371248.
22. Esquevin, J., 1969. Influence de la
composition chimique des illites sur leur
cristallinité. Bull. Centre Rech. Pau-SNPA,
3(1): 147-153.
23. Diekmann, B., Petsehick, R., Gingele, F. X.,
Fütterer, D. K., Abelmann, A., Brathauer,
U., Gersonde, R., and Mackensen, A., 1996.
Clay mineral fluctuations in Late
Quaternary sediments of the southeastern
South Atlantic: implications for past
changes of deep water advection. In The
South Atlantic (pp. 621-644). Springer
Berlin Heidelberg.
24. Gingele, F. X., De Deckker, P., &
Hillenbrand, C. D., 2001. Clay mineral
distribution in surface sediments between
Indonesia and NW Australia—source and
transport by ocean currents. Marine
Geology, 179(3): 135-146.
25. Chen, P. Y., 1978. Minerals in bottom
sediments of the South China Sea.
Kết quả bước đầu nghiên cứu tốc độ …
Geological Society of America Bulletin,
89(2): 211-222.
26. Li, J., Gao, J., Wang, Y., Li, Y., Bai, F., &
Cees, L., 2012. Distribution and dispersal
pattern of clay minerals in surface sediments,
eastern Beibu Gulf, South China Sea. Acta
Oceanologica Sinica, 31(2): 78-87.
27. Choubert, G., Faure-Muret, A., Chanteux, P.,
1975. Geological world atlas; scale
1:10,000,000, Commission for the Geological
Map of the World; Unesco, Paris.
28. Wang, H., Saito, Y., Zhang, Y., Bi, N., Sun,
X., and Yang, Z., 2011. Recent changes of
sediment flux to the western Pacific Ocean
from major rivers in East and Southeast Asia.
Earth-Science Reviews, 108(1): 80-100.
29. Dang, T. H., Coynel, A., Orange, D., Blanc,
G., Etcheber, H., and Le, L. A., 2010.
Long-term monitoring (1960-2008) of the
river-sediment transport in the Red River
Watershed (Vietnam): temporal variability
and dam-reservoir impact. Science of the
Total Environment, 408(20): 4654-4664.
30. Van den Bergh, G. D., Boer, W.,
Schaapveld, M. A. S., Duc, D. M., and Van
Weering, T. C., 2007. Recent sedimentation
and sediment accumulation rates of the Ba
Lat prodelta (Red River, Vietnam). Journal
of Asian Earth Sciences, 29(4): 545-557.
31. Theng, T. L., Ahmad, Z., and Mohamed, C.
A. R., 2003. Estimation of sedimentation
rates using 210Pb and 210Po at the coastal
water of Sabah, Malaysia. Journal of
Radioanalytical and Nuclear Chemistry,
256(1): 115-120.
INITIAL RESULTS OF STUDY ON SEDIMENTATION RATE,
SEDIMENT SOURCE TO THE HA LONG BAY: EVIDENCE FROM
THE 210Pb AND 137Cs RADIOTRACER
Bui Van Vuong1,2, Zhifei Liu2, Tran Duc Thanh1, Chih-An Huh3,
Dang Hoai Nhon1, Nguyen Dac Ve1, Dinh Van Huy1
1
2
Institute of Marine Environment and Resources-VAST
State Key Laboratory of Marine Geology, Tongji University, Shanghai, China
3
Institute of Earth Sciences, Academia Sinica, Taipei, Taiwan
ABSTRACT: Ha Long bay is the World Natural Heritage, which annaually attracts a lot of
foreign and domestic tourists. Nevertheless, in recent years, the landscape of Ha Long bay is
devastated by many negative impacts-the shallowing of the bottom of bay is one of the great
negative impacts. How is the shallowing of the bottom of Ha Long bay? What are reasons for the
negative impacts? Based on the approach “source-to-sink” combined with results of clay mineral
contents, results of 210Pb and 137Cs radionuclides, this study will contribute to clarifying the
shallowing of the bottom of Ha Long bay. Results of smectite, illite and smectite/(illite+chlorite)
ratios indicated that the sediment in Ha Long bay not only derives from the surrounding region of
Ha Long bay but also derives from Red river system. Results of 210Pbex and 137Csex revealed the
sedimentation rates in the Ha Long bay have varied between 0.47 - 0.75 cm/year over the last 100
years. It can be divided into four periods: period I (1920 - 1930); period II (1930 - 1960); period III
(1960 - 1990); and period IV (1990 - 2011) with the average rate of 0.45 cm/year; 0.66 cm/year;
0.50 cm/year; and 0.85 cm/year respectively. The shallowing of the bottom of Ha Long bay was
impacted by human activities such as building reservoirs, mining, urbanization or aquaculture etc.
Keywords: Ha Long bay, clay mineralogy, the
sedimentation rates.
210
Pb and
137
Cs radionuclides datings,
63
TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ BIỂN
Tập 16, Số 1 - 3-2016
MỤC LỤC
Tiềm năng phát triển du lịch hệ thống đảo ven bờ Việt Nam
Uông Đình Khanh
1
Một số giải pháp phát triển bền vững kinh tế đảo Việt Nam trong bối cảnh biến đổi khí hậu
Lê Thị Kim Thoa
12
Nghiên cứu ứng dụng địa chấn trong tìm kiếm khí hydrat khu vực Tư Chính - Vũng Mây
Phan Thiên Hương, Nguyễn Thanh Tùng, Bùi Thị Hạnh
21
Ảnh hưởng của các quá trình động lực đến biến động địa hình đáy vùng ven bờ cửa sông
Mê Kông
Vũ Duy Vĩnh, Trần Đình Lân, Trần Anh Tú, Nguyễn Thị Kim Anh, Nguyễn Ngọc Tiến
32
Chế độ thủy động lực và trao đổi nước khu vực đầm Nại, tỉnh Ninh Thuận
Phạm Hải An, Nguyễn Văn Quân, Phạm Văn Tiến
46
Kết quả bước đầu nghiên cứu tốc độ lắng đọng, nguồn trầm tích đáy vịnh Hạ Long: dấu
hiệu từ khoáng vật sét, đồng vị 210Pb và 137Cs
Bùi Văn Vượng, Zhifei Liu, Trần Đức Thạnh, Chih-An Huh, Đặng Hoài Nhơn, Nguyễn
Đắc Vệ, Đinh Văn Huy
54
Chất lượng môi trường nước biển ven bờ tại trạm quan trắc Vũng Tàu (1997 - 2014)
Lê Thị Vinh
64
Hiện trạng khai thác và sử dụng nguồn lợi bào ngư tại Cù Lao Chàm, Hội An, Quảng Nam
Dương Thị Thu Đông, Chu Mạnh Trinh
73
Đặc trưng nguồn lợi sinh vật đáy các vùng nước đầm miền Trung
Phan Đức Ngại, Võ Sĩ Tuấn, Nguyễn Văn Long, Hứa Thái Tuyến, Nguyễn An Khang
80
Cá mú giống và bảo vệ bãi giống ở đầm Thị Nại, vịnh Quy Nhơn và đầm Cù Mông
Võ Văn Quang, Lê Thị Thu Thảo, Nguyễn Phi Uy Vũ, Trần Thị Hồng Hoa, Trần Công
Thịnh
89
Khía cạnh kỹ thuật và hiệu quả kinh tế của mô hình nuôi tôm-rừng ở huyện Năm Căn, tỉnh
Cà Mau
Lê Quốc Việt, Trần Ngọc Hải
99
JOURNAL OF MARINE SCIENCE AND TECHNOLOGY
Vol. 16, No. 1 - March 2016
CONTENTS
Tourism development potential of coastal island system in Vietnam
Uong Dinh Khanh
1
Some solutions for the sustainable economic development of Vietnamese islands in the
context of climate change
Le Thi Kim Thoa
12
Research on seismic application for gas hydrate exploration in Tu Chinh - Vung May area
Phan Thien Huong, Nguyen Thanh Tung, Bui Thi Hanh
21
Influence of dynamic processes on morphological change in the coastal area of Mekong
river mouth
Vu Duy Vinh, Tran Dinh Lan, Tran Anh Tu, Nguyen Thi Kim Anh, Nguyen Ngoc Tien
32
Hydrodynamic regime and water exchange in Nai lagoon, Ninh Thuan province
Pham Hai An, Nguyen Van Quan, Pham Van Tien
46
Initial results of study on sedimentation rate, sediment source to the Ha Long bay:
evidence from the 210Pb and 137Cs radiotracer
Bui Van Vuong, Zhifei Liu, Tran Duc Thanh, Chih-An Huh, Dang Hoai Nhon, Nguyen Dac
Ve, Dinh Van Huy
54
Coastal water quality at Vung Tau monitoring station (1997 - 2014)
Le Thi Vinh
64
The curren status of exploitation and utilization of abalone resource in Cu Lao Cham
islands, Hoi An, Quang Nam
Duong Thi Thu Dong, Chu Manh Trinh
73
Characteristics of benthic resources at Central Vietnam’s lagoons
Phan Duc Ngai, Vo Si Tuan, Nguyen Van Long, Hua Thai Tuyen, Nguyen An Khang
80
Grouper fingerling/seeds and nursing ground in Thi Nai, Cu Mong lagoon and Quy Nhon
bay
Vo Van Quang, Le Thi Thu Thao, Nguyen Phi Uy Vu, Tran Thi Hong Hoa, Tran Cong
Thinh
89
Technical aspects and costs benefits of the model mangroves - shrimp in Nam Can district,
Ca Mau province
Le Quoc Viet, Tran Ngoc Hai
99