- TRẦN THỊ KIM XUÂN PHÂN TÍCH, ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NSNN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÒA BÌNH, TỈNH HÒA BÌNH Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. - NGUYỄN ĐẠI THẮNG HÀ NỘI - 2013 TRẦN THỊ KIM XUÂN QUẢN TRỊ KINH DOANH KHÓA CH2010B iLỜI CAM ĐOAN Trong quá trình làm luận văn em đã thực sự dành nhiều thời gian cho việc tìm kiếm cơ sở lý luận, thu thập dữ liệu cũng như vận dụng kiến thức để Phân tích, đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý NSNN trên địa bàn thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình. - Kết cấu của luận văn CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC VÀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC . - Tổng quan về ngân sách nhà nước. - Khái niệm ngân sách nhà nước. - Bản chất ngân sách nhà nước. - Cơ cấu ngân sách nhà nước. - Chức năng của ngân sách nhà nước. - Vai trò của Ngân sách nhà nước. - Tổ chức hệ thống Ngân sách nhà nước Việt Nam. - 16 1.2.1 Hệ thống ngân sách nhà nhà nước Việt Nam. - Phân cấp quản lý ngân sách nhà nước. - Quản lý Ngân sách nhà nước cấp địa phương. - Nguyên tắc quản lý Ngân sách nhà nước. - Nội dung quản lý Ngân sách nhà nước. - 23 1.3.3 Các chỉ tiêu đánh giá kết quả và nhân tố ảnh hưởng đến quản lý Ngân sách nhà nước. - 29 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÒA BÌNH. - 41 2.1.3 Tình hình phát triển kinh tế - xã hội của thành phố trong thời gian qua. - 42 iii2.2 Kết quả thực hiện Ngân sách nhà nước của thành phố Hòa Bình năm . - 45 2.2.1 Đánh giá tổng quát tình hình thực hiện Ngân sách nhà nước. - Phân tích thực trạng công tác quản lý NSNN của thành phố Hòa Bình. - 73 2.3.4 Đánh giá chung về công tác quản lý ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố Hòa Bình. - 77 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÒA BÌNH. - Quan điểm cơ bản về quản lý ngân sách nhà nước của thành phố Hòa Bình trong thời gian tới. - Cơ sở đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý NSNN trên địa bàn thành phố. - Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố Hòa Bình. - Các điều kiện để thực hiện các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố Hòa Bình. - 46 Bảng 2: Kết quả chi ngân sách địa phương. - 47 Bảng 3: Kết quả thu ngân sách địa phương theo khoản thu. - 48 Bảng 4: Kết quả thu ngân sách địa phương theo địa bàn hoạt động. - 50 Bảng 5: Kết quả chi ngân sách nhà nước theo khoản chi. - 52 Bảng 7: Kết quả lập dự toán ngân sách thành phố. - 57 Bảng 8: Tình hình thực hiện thu ngân sách địa phương so với chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội. - 63 Bảng 9: Kết quả thu ngân sách địa phương theo bộ phận và theo nguồn thu. - 74 vDANH MỤC HÌNH Hình 1: Mô hình tổ chức ngân sách nhà nước Việt Nam. - 86 vi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT NSNN Ngân sách nhà nước NSTW Ngân sách trung ương NSĐP Ngân sách địa phương NS Ngân sách CSVN Cộng sản Việt Nam CTN Chủ tịch nước QH Quốc hội TANDTC Tòa án nhân dân tối cao VKSNDTC Viện kiểm soát nhân dân tối cao TP Thành phố KBNN Kho bạc nhà nước TC-KH Tài chính - Kế hoạch DNNN Doanh nghiệp nhà nước KT-XH Kinh tế - xã hội CTN Công thương nghiệp DVNQD Dich vụ ngoài quốc doanh GTGT Giá trị gia tăng XDCB Xây dựng cơ bản CTMTQG Chương chình mục tiêu quốc gia TSCĐ Tài sản cố định 1PHẦN MỞ ĐẦU 1. - Tính cấp thiết của đề tài Ngày nay, ngân sách nhà nước (NSNN) trở thành công cụ điều chỉnh nền kinh tế vĩ mô cực kỳ quan trọng của bất kỳ Nhà nước nào trên thế giới, giữ vai trò quan trọng, chủ yếu trong huy động và phân phối các nguồn lực của nền kinh tế nhằm đảm bảo hoạt động của Nhà nước, đồng thời phân phối nguồn lực hợp lý để thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh, ổn định và bền vững, bên cạnh đó còn giải quyết những vấn đề xã hội, đảm bảo thực hiện công bằng, ảnh hưởng trực tiếp đến mọi hoạt động xã hội. - NSNN là một thể thống nhất nên yêu cầu nâng cao hiệu quả quản lý NSNN không chỉ là cấp quốc gia mà các địa phương phải thực hiện. - Để thực hiện được điều đó, trước hết cần phải nhận thức đúng vấn đề lý luận về NSNN, từng bước đổi mới phương thức quản lý NSNN phù hợp. - Nâng cao hiệu quả quản lý NSNN nhằm làm cho NSNN thực sự là công vụ của Nhà nước, sử dụng nó để thực hiện tốt hơn, hiệu quả hơn trong huy động và phân bổ các nguồn lực của xã hội thuộc phạm vi NSNN. - Vì vậy nâng cao hiệu quả quản lý NSNN là hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay và sắp tới.Thời gian qua quản lý NSNN của thành phố Hòa Bình từng bước đổi mới, hoàn thiện. - Phân tích, đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý NSNN trên địa bàn thành phố Hòa 2Bình, tỉnh Hòa Bình" để nghiên cứu, nhằm góp phần làm rõ thực trạng quản lý NSNN và hoàn thiện công tác quản lý NSNN trên địa bàn thành phố Hòa Bình. - Mục đích nghiên cứu Luận văn đã khái quát một số khái niệm, vai trò và những vấn đề cơ bản cơ sở lý luận về NSNN như bản chất, chức năng, vai trò cơ cấu, quản lý nhà nước về NSNN. - Đi sâu phân tích thực trạng về quản lý NSNN từ năm 2009 đến năm 2011 của thành phố Hòa Bình để rút ra những kết quả đạt được và những hạn chế để đề xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý NSNN trên địa bàn thành phố Hòa Bình. - Đối tượng, phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là nội dung của công tác quản lý ngân sách trên địa bàn thành phố Hòa Bình. - Phương pháp nghiên cứu Công tác quản lý và điều hành ngân sách cần phải được bổ sung và hoàn thiện phù hợp với yêu cầu thực tiễn. - Những đóng góp của của luận văn Qua nghiên cứu lý luận chung và thực trạng công tác quản lý NSNN trên địa bàn thành phố Hòa Bình. - Luận văn chỉ ra những kết quả, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong công tác quản lý NSNN. - Trên cơ sở đó đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý NSNN trên địa bàn thành phố Hòa Bình. - Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm ba chương: 3Chương 1: Lý luận chung về ngân sách nhà nước và quản lý ngân sách nhà nước. - Chương 2: Phân tích thực trạng quản lý ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố Hòa Bình. - Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố Hòa Bình. - 4 CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN CHUNG VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC VÀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 1.1. - Tổng quan về ngân sách nhà nước 1.1.1. - Khái niệm ngân sách nhà nước Ngân sách nhà nước là phạm trù kinh tế và là phạm trù lịch sử. - Sự hình thành và phát triển của NSNN gắn liền với sự xuất hiện và phát triển của nền kinh tế hàng hóa - tiền tệ trong các phương thức sản xuất, do Nhà nước trực tiếp quản lý. - Nói cách khác, sự ra đời và phát triển của Nhà nước cùng với sự tồn tại của nền kinh tế hàng hóa - tiền tệ là những tiền đề cho sự ra đời, tồn tại và phát triển NSNN. - Lịch sử đã chứng minh rằng Nhà nước xuất hiện đầu tiên là Nhà nước chiếm hữu nô lệ. - Khi nhà nước ra đời và hoạt động, để duy trì sự tồn tại của mình Nhà nước đã dùng quyền lực chính trị buộc các tổ chức và cá nhân trong xã hội phải đóng góp một phần thu nhập, của cải cho Nhà nước nhằm tạo lập quỹ tiền tệ đáp ứng nhu cầu chi tiêu quốc gia. - Như vậy sự ra đời của Nhà nước đã làm nảy sinh các quan hệ kinh tế gắn với hình thành, phân phối và sử dụng quỹ tiền tệ riêng của mình để phục vụ các chức năng, nhiệm vụ hoạt động của Nhà nước, hình thành nên hoạt động tài chính nhà nước. - Tài chính nhà nước tác động đến hoạt động và phát triển của toàn bộ nền kinh tế xã hội, thể hiện qua quá trình phân phối và phân phối lại sản phẩm của xã hội. - Trong tài chính nhà nước thì NSNN là một bộ phận chủ yếu, quan trọng nhất và nó là quỹ tiền tệ lớn nhất. - Qua kênh chi: Nhà nước sử dụng NSNN để cấp phát vốn, kinh phí, tài trợ về vốn cho các tổ chức kinh tế, các đơn vị hành chính sự nghiệp. - nhằm thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ. - Mặc dù vậy cho đến nay người ta vẫn còn có nhiều ý kiến khác nhau khi đưa ra khái niệm về NSNN: Thứ nhất, NSNN là bản dự toán thu - chi tài chính của Nhà nước trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm. - Thứ hai, NSNN là quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước, là kế hoạch tài chính cơ bản của Nhà nước. - Thứ ba, NSNN là những quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình Nhà nước huy động và sử dụng các nguồn tài chính khác nhau. - Các nguồn thu đều được nộp vào một quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước. - Các khoản thu chi của NSNN đều phản ánh những mối quan hệ kinh tế nhất định giữa Nhà nước với các chủ thể hoạt động trên mọi lĩnh vực của nền kinh tế xã hội, bao gồm. - Quan hệ tài chính giữa Nhà nước với dân cư. - Quan hệ tài chính giữa Nhà nước với tổ chức tài chính, tín dụng và các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế. - Quan hệ tài chính giữa Nhà nước với các tổ chức Chính trị - xã hội. - Quan hệ tài chính giữa Nhà nước với các Quốc gia và các tổ chức quốc tế. - 6Khi nói về NSNN, có nhiều khái niệm khác nhau về ngân sách. - Khái niệm về NSNN được hiểu đầy đủ theo Luật NSNN đã được Quốc hội thông qua ngày như sau: NSNN là toàn bộ các khoản thu chi của Nhà nước đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định và được thực hiện trong một năm để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước. - Bản chất ngân sách nhà nước Về mặt hình thức biểu hiện có thể hiểu ngân sách là toàn bộ các khoản chi tiêu của nhà nước trong dự toán đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định và thực hiện trong một năm để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước. - đó là bảng tổng hợp các khoản thu, khoản chi của nhà nước, là mức động viên các nguồn lực tài chính vào trong tay nhà nước, những khoản đóng góp của các thành viên trong xã hội và các hình thức cấp phát của Nhà nước cho các thành viên. - Tuy NSNN có biểu hiện rời rạc phân tán nhưng hoạt động của nó đều nằm trong tầm kiểm soát của Nhà nước. - Chủ thể của NSNN chính là Nhà nước. - Vì vậy hoạt động của NSNN là quá trình giải quyết các quyền lợi kinh tế giữa Nhà nước và các chủ thể trong xã hội, gắn liền với việc hình thành và sử dụng quỹ NSNN. - Như vậy làm xuất hiện 7hàng loạt các quan hệ giữa một bên là Nhà nước và một bên là các chủ thể xã hội, được thể hiện qua các khoản thu và các khoản chi của NSNN. - quan hệ kinh tế giữa NSNN với các tầng lớp dân cư. - Quản lý NSNN chính là quá trình tác động vào các mối quan hệ trên để đạt được các mục tiêu nhất định Như vậy, mặc dù các biểu hiện của NSNN rất phong phú đa dạng nhưng thực chất chúng phản ánh những nội dung cơ bản là: Thứ nhất, NSNN là phạm trù kinh tế khách quan nhưng được sử dụng theo ý định chủ quan của Nhà nước. - Thứ hai, xét nội dung vật chất thì NSNN là quỹ tiền tệ tập trung lớn nhất của Nhà nước, do Nhà nước quản lý, sử dụng. - Thứ ba, xét về nội dung quản lý thì NSNN là kế hoạch tài chính cơ bản của Chính phủ, được thực hiện trong một thời kỳ (thường là một năm) có ba đặc trưng: tính dự toán, tính cân đối và tính thời hạn. - Thứ năm, quy mô của NSNN nhà nước quyết định bởi kết quả hoạt động của nền kinh tế quốc dân. - Từ đó, có thể đi đến kết luận một cách toàn diện và khoa học: Bản chất của NSNN, đó là tổng thể các mối quan hệ kinh tế được phát sinh trong quá trình phân phối bằng tổng giá trị sản phẩm xã hội và thu nhập quốc dân để hình thành quỹ tiền tệ tập trung nhằm thực hiện các chức năng nhiệm vụ kinh tế - xã hội của Nhà nước trong một thời kỳ nhất định, thường là một năm. - Nghiên cứu, nắm vững bản chất của NSNN để thấy rõ các mối quan hệ, sự tác động qua lại của các quan hệ để có 8những giải pháp quản lý NSNN hiệu quả. - Cơ cấu ngân sách nhà nước NSNN là một chỉnh thể kinh tế - xã hội, bao gồm nhiều nội dung thu - chi được sắp xếp theo một cơ cấu nhất định, nói cách khác cơ cấu ngân sách chỉ mối quan hệ giữa các nội dung thu - chi của NSNN trong những khoảng thời gian nhất định nhằm phục vụ thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước. - Nhìn vào cơ cấu NSNN có thể cho biết thông tin về trình độ phát triển kinh tế xã hội, khả năng nền kinh tế, quản lý của Nhà nước. - Mối quan hệ trong cơ cấu NSNN được thể hiện như sau: Thứ nhất, Quan hệ tổng thu và tổng chi, quan hệ tổng thu và tổng chi với tổng sản phẩm xã hội (GDP) thể hiện quy mô ngân sách. - Xây dựng kế hoạch cần xác định tỷ lệ các mối quan hệ một cách hợp lý khoa học đảm bảo cân đối giữa thu và chi để thực hiện các mục tiêu mà nhà nước đặt ra. - Chức năng của ngân sách nhà nước Chức năng NSNN được xuất phát từ bản chất của NSNN, và xuất phát từ nguồn gốc ra đời của NSNN là nhà nước, một nhà nước ra đời tồn tại và phát triển trước hết cần có nguồn tài chính đảm bảo chi tiêu cho bộ máy đồng thời chi đầu tư đảm bảo kinh tế xã hội phát triển toàn diện trên mọi lĩnh vực. - Nguồn tài chính của NSNN hình thành chủ yếu qua các khoản thu của Nhà nước, giữa thu và chi ngân sách có mối quan hệ chặt chẽ, hữu cơ với nhau, mang tính cân đối, nên chức năng của NSNN thực hiện hai chức năng chính: Thứ nhất, Huy động nguồn tài chính và đảm bảo các nhu cầu chi tiêu của Nhà nước. - Thứ hai, NSNN có chức năng thực hiện các khoản cân đối thu và chi bằng tiền của Nhà nước. - NSNN là bộ phận của tài chính Nhà nước nên bản thân nó còn có chức năng phân phối, chức năng giám đốc và trong nền kinh tế thị trường nó còn thực hiện chức năng điều tiết nền kinh tế vĩ mô thông qua các công cụ của nó. - Vai trò của Ngân sách nhà nước NSNN có vị trí và vai trò đặc biệt quan trọng đối với toàn bộ các hoạt động kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng, đối nội, đối ngoại của một quốc gia. - Vai trò của ngân sách nhà nước bao giờ cũng gắn bó mật thiết với chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước trong từng thời kỳ lịch sử nhất định. - Ở Việt Nam, trong suốt thời kỳ thực hiện cơ chế kế hoạch hóa tập trung và bao cấp, hoạt động của NSNN chủ yếu gắn với khu vực kinh tế Nhà nước và các nhu cầu chi tiêu cho bộ máy nhà nước, tăng cường lực lượng quốc phòng, an ninh. - Nhà nước đã đề cao quyền tự chủ cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế và các cộng đồng dân cư trong việc thực hiện
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt