- Hướng dẫn đọc hiểu và phân tích Tây TiếnTÂY TIẾN (QUANG DŨ NG)I – KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN NẮM VỮNG1. - Tác giả- Quang Dũ ng tên thậ t là Bù i Đình Diệm, là nhà thơ Việt Nam nổ i tiếng thờ ichiến.- Ngoà i ra, ô ng cò n là mộ t ngườ i nghê sĩ tà i hoa khi vừ a là nhạ c sĩ, họ a sĩ đa nă ng.- Là tá c giả củ a nhiều bà i thơ nổ i tiếng: Tâ y Tiến, Đô i bờ , Đô i mắ t ngườ i Sơn Tâ y. - Thơ Quang Dũ ng vừ a hồ n nhiên, tinh tế, vừ a mang vẻ đẹp hà o hoa, phó ng khoá ng, đậ mchấ t lã ng mạ n. - Nă m 2001 ô ng đượ c tặ ng Giả i thưở ng Nhà nướ c về vă n họ c nghệ thuậ t.-Tá c phẩ m chính : Rừng biển quê hương (1957, in chung vớ i Trầ n Lê Vă n), Đường lên ChâuThuận (1964), Rừng vê xuôi (1968), Nhà đồi (1970), Mây đầu ô (1986).2. - Tác phẩm- Cuố i nă m 1948, Quang Dũ ng chuyển từ đơn vị Tâ y Tiến sang đơn vị khá c. - Chuyển qua binhđoà n mớ i chưa bao lâ u, tạ i Phù Lưu Chanh, vớ i nỗ i nhớ đồ ng độ i cũ da diết nên ô ng đã viếtbà i thơ Nhớ Tây Tiến, và sau nà y đượ c đổ i tên là Tây Tiến.-Trong mộ t thờ i gian dà i, bà i thơ ít đượ c nhắ c đến, vì bị coi là cò n rơi rớ t chấ t lã ng mạ n tiểutư sả n. - Phả i đến thờ i kì đổ i mớ i, Tâ y Tiến mớ i đượ c khô i phụ c vị trí xứ ng đá ng trong nềnthơ Việt Nam hiện đạ i.II – HƯỚNG DẪN ĐỌC – HlỂU VĂN BẢN1.Theo văn bản, bài thơ tự nó chia làm bốn đoạn. - Ý chính của mỗi đoạn và mạch liên kết giữacác đoạn như sau. - Đoạn 1 (từ đầu đến “Mai Châu mùa em thơm nếp xôi. - khô ng gian nú i rừ ng – địa bà nhoạ t độ ng củ a binh đoà n Tâ y Tiến.– Đoạn 2 (từ “Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa” đến “Xuôi dòng nước lũ hoa đong đưa. - vẻđẹp lã ng mạ n củ a khô ng gian, cả nh vậ t và nỗ i nhớ chơi vơi, tha thiết củ a lò ng ngườ i.– Đoạn 3 (từ “Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc” đến “Sông Mã gầm lên khúc độc hành”):hình ả nh ngườ i lính Tâ y Tiến.– Đoạn 4 (phần còn lại): nỗ i nhớ Tâ y Tiến.---Mạch liên kết giữa các đoạn chính là hình ảnh người lính Tây Tiếntrong bài thơ. - Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm Heo hút cồn mây súng ngửi trời- Hai câ u đầ u: bộ c lộ nỗ i nhớ mã nh liệt đến nỗ i thố t lên thà nh lờ i “Tâ y Tiến ơi” là tiếng gọ iđầ y thâ n thương, “nhớ chơi vơi” là nỗ i nhớ thườ ng trự c, bao trù m lên khô ng gian, thờ i gian.- Bứ c tranh thiên nhiên Tâ y Bắ c nhuộ m mà u hoang sơ và dữ dộ i:+ Địa danh nổ i tiếng Sà i Khao, Mườ ng Lá t gợ i lên sự xa xô i, hẻo lá nh;+ Cá c từ lá y già u tính tạ o hình: “khú c khuỷu”, “thă m thẳ m”, “heo hú t”, điệp từ “dố c”, nghệthuậ t điệp “Dố c lên. - dố c lên” gợ i lên địa hình quanh co, hiểm trở , gậ p ghềnh.+ Hình ả nh “sú ng ngử i trờ i” thể hiện tầ m cao nú i non ngườ i lính phả i vượ t qua.+ Nhịp thơ bẻ đô i “Ngà n thướ c lên cao, ngà n thướ c xuố ng” cho ta thấ y đượ c sự nguy hiểmtộ t cù ng.+ Hình ả nh nhâ n hó a: “cọ p trêu ngườ i”, “thá c gầ m thét” gợ i lên sự hoang sơ, man dạ i. - thờ igian: “chiều chiều”, “đêm đêm” là điểm thờ i gian mà nhữ ng ngườ i lính thườ ng xuyên phả iđố i mặ t vớ i hiểm nguy nơi rừ ng thiêng nướ c độ c.+ Tá c giả sử dụ ng phầ n lớ n cá c thanh trắ c nhằ m nhấ n mạ nh sự trắ c trở , gậ p ghềnh, hiểmtrở củ a địa hình.+Câ u thơ có sự phố i thanh, phố i vầ n nhịp nhà ng, uyển chuyển, ngườ i đọ c như cả m nhậ nđượ c mỗ i nhịp thơ là mộ t bướ c hà nh quâ n củ a ngườ i lính Tâ y Tiến, mỗ i khú c gậ p ghềnh củ acon đườ ng ra trậ n đều in dấ u châ n quả cả m củ a ngườ i lính. - Hiện thự c gian khổ , á c liệt củ a cuộ c chiến tranh đã đượ c Quang Dũ ng khắ c hoạ châ n thự c, số ng độ ng ở đoạ n thơ thứ nhấ t. - Ô ng khô ng né trá nh hay tô hồ ng mà thẳ ng thắ n phơi bà y nhữ ng gian khó ấ y và lấ y nó là m nền để hình tượ ng ngườ i lính sừ ng sữ ng hiện lên. - Ý chí củ a ngườ i lính, bướ c châ n hà nh quâ n quả cả m củ a binh đoà n đã đạ p bằ ng mọ i thử thá ch khắ c nghiệt củ a cuộ c chiến đấ u đầ y khó khă n, nguy hiểm “Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa Kìa em xiêm áo tự bao giờ Khèn lên man điệu nàng e ấp Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt