TRƯỜNG THCS CẦU GIẤY NỘI DUNG ÔN TẬP CUỐI HỌC KÌ 1

TỔ VĂN MÔN NGỮ VĂN 7

NĂM HỌC 2021-2022

PHẦN I. VĂN BẢN

*Học ôn một cách có hệ thống các văn bản Văn học Việt Nam hiện đại:
Cảnh khuya, Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh); Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh);
Một thứ quà của lúa non: cốm (Thạch Lam); Mùa xuân của tôi (Vũ Bằng)
*Nắm chắc các kiến thức cơ bản như:
- Hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ
- Thể loại, phương thức biểu đạt
- Giá trị nội dung và nghệ thuật
- Biết liên hệ với những vấn đề liên quan trong thực tế
PHẦN II. TIẾNG VIỆT
1. Nắm chắc các kiến thức về cấu tạo từ (Từ ghép, từ láy) từ theo quan hệ âm
và nghĩa (Từ đồng nghĩa, Từ trái nghĩa, Từ đồng âm), từ loại (Đại từ, Quan hệ từ),
các phép tu từ (Điệp ngữ, Chơi chữ).
2. Vận dụng kiến thức đã học để giải quyết một số bài tập tiếng Việt.
PHẦN III. TẬP LÀM VĂN
Ôn tập văn biểu cảm.
Biết tạo lập một bài văn phát biểu cảm nghĩ về con người hoặc tác phẩm văn
học. Ví dụ:
- Biểu cảm về người em yêu quý.
- Biểu cảm về một trong những bài thơ hiện đại đã học (Trong chương trình
Ngữ văn lớp 7, học kì I).

Tên tác Thể Xuất xứ, hoàn Phương thức Giá trị nội Giá trị nghệ
phầm loại cảnh sáng tác biểu đạt dung thuật
Cảnh Thất Trong những Tự sự+Miêu Bài thơ miêu  Sử dụng
khuya ngôn năm tháng tả tả cảnh trăng lời thơ,
(Hồ tứ đầu của cuộc sáng ở chiến hình ảnh
thơ tự
Chí tuyệt kháng chiến khu Việt Bắc
nhiên, bình
Minh) Đường chống thực trong những dị, gần gũi.
 luật dân Pháp năm đầu của  Ngôn
(1946 - 1954). cuộc kháng ngữ giản
Cuối năm chiến chống dị, trong
sáng,
1947, quân thực dân
không hoa
Pháp ồ ạt tấn Pháp, qua đó mĩ, cầu kì.
công lên Việt thể hiện tình  Sử dụng
Bắc, hòng tiêu yêu thiên các biện
diệt lực lượng nhiên, tâm pháp tu từ
chủ yếu và cơ hồn nhạy như so
quan đầu não cảm, lòng sánh, điệp
ngữ… đạt
lãnh đạo cuộc yêu nước sâu
hiệu
kháng chiến. nặng và quả nghệ
Chiến dịch phong thái thuật cao.
Việt Bắc của ung dung, lạc
quân và dân ta quan của Bác
đã làm thất Hồ.
bại ý đồ của
địch và tiêu
diệt nhiều lực
lượng của
chúng. Bài
thơ Cảnh
khuya đã
được Hồ Chí
Minh viết
trong những
đêm sống tại
núi rừng Việt
Bắc để lãnh
đạo chiến
dịch.
Rằm Thất Bài thơ được Bài thơ miêu - Thể thơ thất
tháng ngôn sáng tác tại tả cảnh trăng ngôn tứ tuyệt
giêng tứ chiến khu sáng ở chiến
(Hồ tuyệt Việt Bắc, năm khu Việt Bắc - Sử dụng
CHí 1948 – những trong những điệp từ
Minh) năm đàu của năm đầu của - Hình ảnh
cuộc kháng cuộc kháng thơ mang màu
chiến chống chiến chống sắc cổ điển
thực dân Pháp thực dân mà vẫn bình
xâm lược. Pháp, qua đó
 thể hiện tình dị, tự nhiên
yêu thiên
nhiên, tâm
hồn nhạy
cảm, lòng
yêu nước sâu
nặng của Bác
Hồ
Tiếng Bài thơ được Tiếng gà trưa - Thể thơ 5
gà trưa viết trong thời đã gọi về chữ tạo nên
(Xuân kì đầu của những kỉ cách diễn đạt
Quỳnh cuộc kháng niệm đẹp đẽ tình cảm tự
) chiến chống của tuổi thơ nhiên
đế quốc Mĩ, in và tình bà
- Hình ảnh
lần đầu trong cháu. Tình
thơ bình dị,
tập “Hoa dọc cảm gia đình
chân thực
chiến hào” đã làm sâu
(1968) của sắc thêm tình - Sử dụng
Xuân Quỳnh quê hương điệp từ
đất nước

Một Bài “Một thứ “Cốm là thức - Lời văn

thứ quà quà của lúa quà riêng trang trọng,
của lúa non: Cốm” rút biệt của đất tinh tế, giàu
non: từ tập “Hà nước, là thức cảm xúc và
cốm Nội băm sáu dâng của tràn đầy chất
(Thạch phố phường” những cánh thơ
lam) (1943), tập đồng lúa bát
- Các chi tiết
tùy bút viết về ngát xanh,
gợi nhiều liên
cảnh sắc và mang trong
tưởng, kỉ
phong vị của hương vị tất
niệm
Hà Nội cả cái mộc
mạc, giản dị - Sáng tạp
và thanh trong lời văn,
khiết của xen kẽ kể và
đồng quê nội tả với giọng
cỏ”. Bằng điệu chậm rãi,
ngòi bút tinh ngẫm nghĩ
tế, nhạy cảm mang nặng
và tấm lòng tính chất tâm
trân trọng, tình, nhắc nhở
tác giả đã
 phát hiện nhẹ nhàng
được nét đẹp
văn hóa dân
tộc trong thứ
sản vật giản
dị mà sâu sắc
ấy.
Mùa - Tác phẩm - Tác phẩm Cảnh sắc - Trình bày
xuân được viết được viết thiên nhiên, nội dung văn
của tôi trong hoàn trong hoàn không khí bản theo dòng
(Vũ cảnh đất cảnh đất mùa xuân Hà cảm xúc lôi
Bằng) nước bị chia nước bị chia Nội và miền cuốn, say mê
cắt, tác giả cắt, tác giả Bắc được
sống ở vùng sống ở vùng - Lựa chọn từ
cảm nhận, tái
kiểm soát của kiểm soát của hiện trong ngữ, câu văn
Mĩ – Ngụy, Mĩ – Ngụy, linh hoạt, biểu
nỗi nhớ
xa cách quê xa cách quê cảm, giàu
thương da
hương đất hương đất hình ảnh
diết của một
Bắc. Nhà văn Bắc. Nhà văn người xa - Có nhiều so
đã gửi gắm đã gửi gắm quê. Bài tùy sánh, liên
vào trong vào trong bút đã biểu tưởng độc
trang sách trang sách lộ chân thực đáo, giàu chất
nỗi niềm nỗi niềm và cụ thể tình thơ
thương nhớ thương nhớ quê hương,
da diết quê da diết quê đất nước,
hương, gia hương, gia
lòng yêu
đình và lòng đình và lòng
cuộc sống và
mong mỏi mong mỏi đất
tâm hồn tinh
đất nước hòa nước hòa
tế, nhạy cảm,
bình, thống bình, thống
ngòi bút tài
nhất nhất
hoa của tác
- Bài văn - Bài văn giả
được trích từ được trích từ
thiên tùy bút thiên tùy bút
“Tháng giêng “Tháng giêng
mơ về trăng mơ về trăng
non rét ngọt” non rét ngọt”
trong tập tùy trong tập tùy
bút “Thương bút “Thương
nhớ mười nhớ mười
hai” hai”