Ha hc 10 Phng php bo ton electron

I: Nguyn tc chung:
Trc ht cn nhn mnh y khng phi l phng php cn bng phn ng oxi
ha - kh, mc d phng php thng bng electron dng cn bng phn ng oxi
ha - kh cng da trn s bo ton electron.
Nguyn tc ca phng php nh sau: khi c nhiu cht oxi ha, cht kh trong
mt hn hp phn ng (nhiu phn ng hoc phn ng qua nhiu giai on) th tng
s electron ca cc cht kh cho phi bng tng s electron m cc cht oxi ha nhn.
Ta ch cn nhn nh ng trng thi u v trng thi cui ca cc cht oxi ha hoc
cht kh, thm ch khng cn quan tm n vic cn bng cc phng trnh phn ng.
Phng php ny c bit l th i vi cc bi ton cn phi bin lun nhiu trng
hp c th xy ra.
II. Bi tp tham kho
V d 1: Cho 1,35 gam hn hp A gm Cu, Mg, Al tc dng vi HNO
3
d c 1,12
lt NO v NO
2
(ktc) c khi lng mol trung bnh l 42,8. Tng khi lng
mui nitrat sinh ra l:
A. 9,65 gam B. 7,28 gam C. 4,24 gam D. 5,69 gam
Hng dn gii
Da vo s ng cho tnh c s mol NO v NO
2
ln lt l 0,01 v 0,04
mol. Ta c cc bn phn ng:
NO
3

+ 4H
+
+ 3e NO + 2H
2
O
NO
3

+ 2H
+
+ 1e NO
2
+ H
2
O
Nh vy, tng electron nhn l 0,07 mol.
Gi x, y, z ln lt l s mol Cu, Mg, Al c trong 1,35 gam hn hp kim loi. Ta
c cc bn phn ng:
Cu Cu
2+
+ 2e Mg Mg
2+
+ 2e Al Al
3+
+ 3e
2x + 2y + 3z = 0,07.
Khi lng mui nitrat sinh ra l:
m =
3 2
Cu( NO )
m +
3 2
Mg( NO )
m +
3 3
Al( NO )
m
= 1,35 + 62(2x + 2y + 3z)
= 1,35 + 62 0,07 = 5,69 gam.
V d 2 : Khi cho 9,6 gam Mg tc dng ht vi dung dch H
2
SO
4
m c, thy c 49
gam H
2
SO
4
tham gia phn ng, to mui MgSO
4
, H
2
O v sn phm kh X.
X l
A. SO
2
B. S C. H
2
S D. SO
2
, H
2
S
Ha 10 Phng php bo ton electron

Ha hc 10 Phng php bo ton electron
Hng dn gii
Dung dch H
2
SO
4
m c va l cht oxi ha va l mi trng.
Gi a l s oxi ha ca S trong X.
Mg Mg
2+
+ 2e S
+6
+ (6-a)e S
a
0,4 mol 0,8 mol 0,1 mol 0,1(6-a) mol
Tng s mol H
2
SO
4
dng l :
49
0,5
98
= (mol)
S mol H
2
SO
4
dng to mui bng s mol Mg = 9,6 : 24 = 0,4 mol.
S mol H
2
SO
4
dng oxi ha Mg l:
0,5 0,4 = 0,1 mol.
Ta c: 0,1(6 a) = 0,8 x = 2. Vy X l H
2
S. (p n C)
V d 3: Trn 0,81 gam bt nhm vi bt Fe
2
O
3
v CuO ri t nng tin hnh
phn ng nhit nhm thu c hn hp A. Ho tan hon ton A trong dung
dch HNO
3
un nng thu c V lt kh NO (sn phm kh duy nht) ktc.
Gi tr ca V l
A. 0,224 lt. B. 0,672 lt. C. 2,24 lt. D. 6,72 lt.
Hng dn gii
Tm tt theo s :
o
2 3 t
NO
Fe O
0,81 gam Al V ?
CuO
3
ha tan hon ton
dung dch HNO
hn hp A

+ =

Thc cht trong bi ton ny ch c qu trnh cho v nhn electron ca nguyn t
Al v N.
Al Al
+3
+ 3e

0,81
27
0,09 mol
v N
+5
+ 3e N
+2

0,09 mol 0,03 mol
V
NO
= 0,0322,4 = 0,672 lt. (p n D)



Ha 10 Phng php bo ton electron

Ha hc 10 Phng php bo ton electron
V d 4: Ha tan 15 gam hn hp X gm hai kim loi Mg v Al vo dung dch Y gm
HNO
3
v H
2
SO
4
c thu c 0,1 mol mi kh SO
2
, NO, NO
2
, N
2
O. Phn
trm khi lng ca Al v Mg trong X ln lt l
A. 63% v 37%. B. 36% v 64%.
C. 50% v 50%. D. 46% v 54%.

Hng dn gii
t n
Mg
= x mol ; n
Al
= y mol. Ta c:
24x + 27y = 15. (1)
Qu trnh oxi ha:
Mg Mg
2+
+ 2e Al Al
3+
+ 3e
x 2x y 3y
Tng s mol e nhng bng (2x + 3y).
Qu trnh kh:
N
+5
+ 3e N
+2
2N
+5
+ 24e 2N
+1

0,3 0,1 0,8 0,2
N
+5
+ 1e N
+4
S
+6
+ 2e S
+4

0,1 0,1 0,2 0,1
Tng s mol e nhn bng 1,4 mol.
Theo nh lut bo ton electron:
2x + 3y = 1,4 (2)
Gii h (1), (2) ta c: x = 0,4 mol ; y = 0,2 mol.

27 0,2
%Al 100% 36%.
15

= =
%Mg = 100% 36% = 64%. (p n B)
V d 5: Trn 60 gam bt Fe vi 30 gam bt lu hunh ri un nng (khng c khng
kh) thu c cht rn A. Ho tan A bng dung dch axit HCl d c dung
dch B v kh C. t chy C cn V lt O
2
(ktc). Bit cc phn ng xy ra
hon ton. V c gi tr l
A. 11,2 lt. B. 21 lt. C. 33 lt. D. 49 lt.
Hng dn gii
Ha 10 Phng php bo ton electron

Ha hc 10 Phng php bo ton electron

V
Fe S
30
n n
32
> = nn Fe d v S ht.
Kh C l hn hp H
2
S v H
2
. t C thu c SO
2
v H
2
O. Kt qu cui cng ca
qu trnh phn ng l Fe v S nhng e, cn O
2
thu e.
Nhng e: Fe Fe
2+
+ 2e

60
mol
56

60
2
56
mol
S S
+4
+ 4e

30
mol
32

30
4
32
mol
Thu e: Gi s mol O
2
l x mol.
O
2
+ 4e 2O
-2

x mol 4x
Ta c:
60 30
4x 2 4
56 32
= + gii ra x = 1,4732 mol.

2
O
V 22,4 1,4732 33 = = lt. (p n C)
III. Bi tp vn dng
Bi 1. m gam bt st ngoi khng kh mt thi gian thu c11,8 gam hn hp cc
cht rn FeO, Fe3O4, Fe2 O3, Fe. Ha tan hon ton hn hp bng dung dch
HNO3 long thu c 2,24 lt kh NO duy nht (ktc). Gi tr ca m l
A. 5,02 gam B. 10,04 gam C. 15,12 gam D. 20,16
gam
p n B
Bi 2. Ha tan hon ton 17,4 gam hn hp 3 kim loi Al, Fe, Mg trong dung dch
HCl thy thot ra 13,44 lt kh. Nu cho 34,8 gam hn hp trn tc dng vi dung dch
CuSO4 d, lc ly ton b cht rn thu c sau phn ng tc dng vi dung dch
HNO3 nng d th thu c V lt kh NO2 (ktc). Gi tr V l
A. 11,2 lt B. 22,4 lt C. 53,76 lt D. 76,82 lt
p n C
Bi 3. Ha tan hon ton 43,2 gam kim loi Cu vo dung dch HNO3 long, tt c kh
NO thu c em oxi ha thnh NO2 ri sc vo nc c dng oxi chuyn ht
thnh HNO3. Th tch kh oxi ktc tham gia vo qu trnh trn l
A. 5,04 lt B. 7,56 lt C. 6,72 lt D. 8,96 lt
Bi 4. Chia m gam hn hp 2 kim loi A, B c ha tr khng i thnh 2 phn bng
nhau :
- Phn 1 tan ht trong dung dch HCl, to ra 1,792 lt H2 (ktc).
- Phn 2 nung trong oxi thu c 2,84 g hn hp oxit.
Ha 10 Phng php bo ton electron


Ha hc 10 Phng php bo ton electron

Gi tr ca m l

A. 1,56 gam B. 2,64 gam C. 3,12 gam D. 4,68 gam
p n C
Bi 5. Chia 44 gam hn hp gm Fe v kim loi M c ha tr duy nht thnh 2 phn
bng nhau:
- Phn 1: Tan va trong 2 lt dung dch HCl thy thot ra 14,56 lt H2 (ktc).
- Phn 2: Tan hon ton trong dung dch HNO3 long nng thy thot ra 11,2 lt kh
NO duy nht (ktc)
a. Nng mol ca dung dch HCl l
A. 0,45 M B. 0,25 M C. 0,55 M D. 0,65 M
p n D
b. Khi lng hn hp mui clorua khan thu c khi c cn dung dch sau phn ng
phn 1 l
A. 65,54 gam B. 68,15 gam C. 55,64 gam D.
54,65 gam
p n B
c. % khi lng ca Fe trong hn hp ban u l
A. 49,01 % B. 47,97 % C. 52,03 % D. 50,91 %
p n D
d. Kim loi M l
A. Mg B. Zn C. Al D. Cu
p n A
Bi 6. Cho tan hon ton 3,6 gam hn hp gm Mg v Fe trong dung dch HNO3 2M,
thu c dung dch D, 0,04 mol kh NO v 0,01 mol N2O. Cho dung dch D tc dng
vi dung dch NaOH ly d, lc v nung kt ta n khi lng thu c m gam cht
rn.Gi tr ca m v th tch HNO3 phn ng l
A. 2,6 g - 0,5 lt B. 3,6g - 0,24 lt C. 5,2 g-0,13lit D. 7,8g - 0,26 lt
p n C
Bi 7. Cho mt lung kh CO qua m gam bt Fe2O3 nung nng, thu c 14 gam hn
hp X gm 4 cht rn. Cho hn hp X tan hon ton trong dung dch HNO3 thu c
2,24 lit kh NO (ktc). Gi tr ca m l
A. 16,4 gam B. 14,6 gam C. 8,2 gam D. 20,5 gam
p n A.
Bi 8. Cho tan hon ton 58 gam hn hp A gm Fe, Cu, Ag trong dung dch HNO3
2M thu c 0,15 mol NO, 0,05 mol N2O v dung dch D. C cn dung dch D, khi
lng mui khan thu c l
A. 120,4 gam B. 89,8 gam C. 116,9 gam D.
kt qu khc
p n C

Ha 10 Phng php bo ton electron


Ha hc 10 Phng php bo ton electron

Bi 9. Kh Fe2O3 bng CO nhit cao, c hn hp X gm 4 cht rn. Chia X
thnh 2 phn bng nhau. Phn mt tc dng vi dung dch HNO3 d, thu c 0,02
mol NO v 0,03 mol N2O. Phn hai cho tan hon ton trong dung dch H2SO4 c
nng, thu c V lt (ktc) SO2. Gi tr ca V l
A. 2,24 B. 3,36 C. 4,48 D. 6,72
p n B
Bi 10. Chia hn hp X gm Al, Al2O3, ZnO thnh hai phn bng nhau. Phn mt
cho tc dng vi dung dch NaOH d, thu c 0,3 mol kh. Phn hai tan hon ton
trong dung dch HNO3 thu c 0,075 mol kh Y duy nht. Y l
A. NO2 B. NO C. N2O D. N2
p n C
Bi 11. Cho tan hon ton 3,76 gam hn hp X dng bt gm S, FeS v FeS2 trong
dung dch HNO3 thu c 0,48 mol NO2 v dung dch D. Cho dung dch D tc dng
vi dung dch Ba(OH)2 d, lc v nung kt ta n khi lng khng i, c m
gam hn hp rn. Gi tr ca m l
A. 11,650 gam B. 12,815 gam C. 13,980 gam D. 15,145
gam
p n D





















Ha 10 Phng php bo ton electron