Bình luận vai trò HĐBA

- BÀI LÀM:I – Đặt vấn đề Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là cơ quan chính trị quan trọng nhất vàhoạt động thường xuyên của Liên hợp quốc.
- Theo Điều 24 của Hiến chươngLiên hợp quốc các nước thành viên của Liên hợp quốc trao cho Hội đồngBảo an trách nhiệm chính trong việc gìn giữ hòa bình và an ninh thế giới.Theo đó Hội đồng Bảo an có thể áp dụng các biện pháp nhằm giải quyết hòabình các tranh chấp, xung đột và khi cần thiết, có thể sử dụng các biện pháp,kể cả cưỡng chế và vũ lực, nhằm loại trừ các mối đe dọa, phá hoại hòa bình,hoặc các hành động xâm lược.
- Bài viết này là để hiểu rõ hơn về vai trò củaHội đồng Bảo an theo quy định của Hiến chương và thực tiễn hoạt động củaLiên hợp quốc.II – Giải quyết vấn đề 1.
- Vai trò của Hội đồng Bảo an theo quy định của Hiến chương Liên hợp quốc.
- Là một trong sáu cơ quan chính của Liên hợp quốc, Hội đồng Bảo anđược thành lập nhằm duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.
- Hội đồng Bảo ancó hai vai trò lớn là: *Thứ nhất, giải quyết hòa bình các tranh chấp quốc tế.
- Để duy trì hòabình và an ninh quốc tế Hội đồng Bảo an có quyền yêu cầu giải quyết cáctranh chấp quốc tế bằng những biện pháp hòa bình.
- Vấn đề này được quyđịnh cụ thể tại Chương VI Hiến chương Liên hợp quốc.
- Hội đồng Bảo an có quyền yêu cầu, kiến nghị và mời các bên tranh chấpgiải quyết tranh chấp bằng một trong những biện pháp hòa bình nêu ở Điều33 như : đàm phán, điều tra, trung gian, hòa giải, trọng tài… Điều 34 Hiến chương Liên hợp quốc cũng có quy định: “Hội đồng bảo ancó thẩm quyền điều tra mọi tranh chấp hoặc mọi tình thế có thể xảy ra dẫnđến sự bất hoà quốc tế hoặc gây ra tranh chấp, xác định xem tranh chấp ấyhoặc tình thế ấy nếu kéo dài có thể đe dọa đến việc duy trì hoà bình và anninh quốc tế hay không.” Hội đồng Bảo an còn có quyền soạn thảo các kế hoạch bằng cách thiếtlập hệ thống các quy định về vũ trang.
- Khi thực hiện thẩm quyền này, Hộiđồng Bảo an thường dùng phương thức khuyến nghị, Hội đồng đề nghị cácbên nên dựa vào một phương thức giải quyết xác định để đi đến một giảipháp tối ưu nhất.
- *Thứ hai, là cơ quan duy nhất trong hệ thống cơ quan của Liên hợp quốccó thẩm quyền và nhiệm vụ phải hành động trong những trường hợp có đedọa nền hòa bình, xâm phạm hòa bình hoặc hành động xâm lược.
- ChươngVII của Hiến chương Liên hợp quốc có quy định rõ điều này.
- Điều 39 của Hiến chương Liên hợp quốc, Hội đồng Bảo an là cơ quanduy nhất của Liên hợp quốc có quyền quyết định đánh giá thực tại các mốiđe dọa đối với hòa bình, phá hoại hòa bình hoặc hành động xâm lược và sẽkhuyến nghị hoặc quyết định các biện pháp cần được tiến hành phù hợp vớicác Điều 41 và 42, để duy trì hoặc khôi phục hòa bình và an ninh quốc tế.
- Hội đồng Bảo an có quyền yêu cầu các nước hữu quan phải thực hiệnnhững biện pháp tạm thời như đình chiến, rút quân về vị trí ban đầu… nhằmngăn chặn không làm cho tình hình xấu đi ( Điều 40 Hiến chương Liên hợpquốc).
- Những biện pháp đó phải không phương hại gì đến các quyền,nguyện vọng hoặc tình trạng của các bên hữu quan.
- Hội đồng Bảo an có thẩm quyền xác định đâu là nguyên nhân đe dọa hòabình và an ninh quốc tế, đề ra những biện pháp thích hợp để bảo vệ hòabình.
- Điều 41 Hiến chương Liên hợp quốc đã quy định: “Hội đồng bảo an cóthẩm quyền quyết định những biện pháp nào phải được áp dụng mà khôngsử dụng vũ lực để thực hiện các nghị quyết của Hội đồng, và có thể yêu cầucác thành viên của Liên hợp quốc áp dụng những biện pháp ấy.
- Các biệnpháp này có thể là cắt đứt toàn bộ hay từng phần quan hệ kinh tế, đường sắt,đường biển, hàng không, bưu chính, điện tín, vô tuyến điện và các phươngtiện thông tin khác, kể cả việc cắt đứt quan hệ ngoại giao.” Hội đồng Bảo an là cơ quan duy nhất của Liên hợp quốc có quyền tiếnhành các hoạt động áp dụng các biện pháp cưỡng chế nhân danh Liên hợpquốc, kể cả sử dụng lực lượng vũ trang liên quân của các nước thành viênLiên hợp quốc.
- tuy nhiên việc sử dụng lực lượng vũ trang như vậy chỉ đượctiến hành trong trường hợp: “Nếu Hội đồng bảo an nhận thấy những biệnpháp nói ở Điều 41 là không thích hợp, hoặc tỏ ra là không thích hợp, thìHội đồng bảo an có quyền áp dụng mọi hành động của hải, lục, không quânmà Hội đồng bảo an xét thấy cần thiết cho việc duy trì hoặc khôi phục hoàbình và an ninh quốc tế.
- Điều 42 Hiến chương Liên hợp quốc ) Hiến chương còn quy định khi Hội đồng Bảo an quyết định sử dụng hànhđộng cưỡng chế, các nước thành viên phải cung cấp một số quân đội cầnthiết, viên trợ và giúp đỡ phương tiện phục vụ, kể cả quyền qua biên giớitheo một hiệp định đặc biệt ký riêng từng nước.( Điều 43 Hiến chương Liênhợp quốc ) Trong khi các cơ quan khác của Liên hợp quốc chỉ có thể đưa ra nhữngquyết định mang tính khuyến nghị đối với các chính phủ của các quốc giathành viên của Liên hợp quốc thì các quyết định và nghị quyết của Hội đồngBảo an, theo quy định tại chương VII của Hiến chương, khi đã được thôngqua đều mang tính chất ràng buộc và tất cả các thành viên của Liên hợp quốcđều có trách nhiệm phải tôn trọng và thi hành.
- *Ngoài ra Hội đồng Bảo an còn có thẩm quyền trong việc kiến nghị kếtnạp thành viên mới và các điều kiện để các quốc gia có thể trở thành thànhviên Quy chế Tòa án Công lý quốc tế.
- Thực hiện các chức năng quản thác của Liên hợp quốc trong các “vùngchiến lược” Kiến nghị Đại hội đồng bổ nhiệm Tổng thư ký và cùng Đại hội đồng tổchức bầu cử các thẩm phán của Tòa án Công lý quốc tế.
- Vai trò của Hội đồng Bảo an trong thực tiễn hoạt động của Liên hợp quốc.
- Để ngăn chặn những xung đột nhỏ leo thang thành những xung đột lớn cóthể bị cuốn vào cuộc Chiến tranh Lạnh, Hội đồng Bảo an đã tìm ra một loạtcác biện pháp trong thập niên 1950 và 1960, triển khai lực lượng quân sựquốc tế không cưỡng bức để theo dõi diễn biến hay để chia tách các lựclượng tham chiến.
- Sau khi xác định tình hình thực tế, Hộiđồng bảo an đã ra Nghị quyết số 660 nêu rõ hành vi của Iraq là hành vi xâmlược và yêu cầu Iraq phải rút quân đội khỏi Kuwait.Trong suốt những nămthoái trào của Chiến tranh Lạnh và đầu thập niên 1990, tốc độ, phạm vi vàqui mô của các chiến dịch gìn giữ hòa bình đã tăng lên nhanh chóng.
- Tính đến ngày 31 tháng Giêng năm 2005, có khoảng 65.000 nhân viêngiữ gìn hòa bình của LHQ từ 103 nước trên thế giới đã được triển khai tại 16chiến dịch, và quân số này đang tiếp tục tăng đến những kỷ lục mới.
- Điều này chứng tỏ họ có vai trò quan trọngvà đặc biệt đối với việc gìn giữ hòa bình và an ninh quốc tế.
- Quân mũ nồixanh đã nhân được Giải Nobel năm 1998 cho công lao giữ gìn Hòa bình củahọ.
- Năm 2001, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan đã đoạt giải NobelHòa bình "vì nỗ lực cho một thế giới hòa bình và được tổ chức tốt hơn." Trong vấn đề của cộng hòa Chad Hội đồng Bảo An Liên hợp quốc đã bàytỏ sự lo ngại về tình hình an ninh tại Chad và lên án vụ một nhóm phiếnquân đang tìm cách lật đổ chính phủ quốc gia này bằng vũ lực.
- Các thànhviên của Hội đồng Bảo An đã kêu gọi lực lượng kháng chiến hãy buôngsúng và tham gia vào những sinh hoạt có tính cách dân chủ.
- Hội đồng BảoAn cũng kêu gọi Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc là ông Kofi Annan và Liênhiệp Phi Châu hãy tìm cách thương thuyết với các phe phái để giải quyếtcuộc khủng hoảng.
- Trong những năm gần đây, Hội đồng Bảo an đã có những nỗ lực đáng kểnhằm phát huy hiệu quả của quyền áp đặt lệnh trừng phạt kinh tế, đi lại,quân sự và ngoại giao để nâng cao tính thuyết phục và giảm bớt những tácđộng về mặt nhân đạo của chúng.
- Theo thống kê của Liên hợp quốc, Liên hợp quốc mà cụ thể là Hội đồngBảo an đã hỗ trợ đưa đến giải pháp hòa bình cho hơn 170 cuộc xung đột khuvực, có thể kể đến xung đột tại Guatemala, Burundi và xung đột phía BắcNam Sudan.
- Trước khi xảy ra sự kiện Hội đồng Bảo an đã áp dụng lệnhtrừng phạt đối với Libi, Xu-đăng và chế độ Taliban ở Afghanistan vì đã tiếptay và giúp đỡ cho khủng bố.
- Nghị quyết 1373 về một số biện pháp chốnglại các mối đe doạ đối với hoà bình và an ninh quốc tế của các hoạt độngkhủng bố, nhằm để giám sát việc thực hiện Nghị quyết này.Nghị quyết 1267năm 1999 về việc trừng phạt và cấm vận đối với Osama Bin Laden, tổ chứcTaliban và mạng lưới khủng bố AlQaeda.
- Hội đồng Bảo an giờ đây có bốntiểu ban chuyên xử lý khủng bố bằng cách trừng phạt, thông qua báo cáo củacác quốc gia thành viên và xác định những điểm yếu còn tồn tại trong cácchiến lược, trong hệ thống luật pháp và thực thi chính sách chống khủng bốcủa những nước này.
- Trong khi Đại Hội đồng còn phải thống nhất về một công ước toàn diệnvà định nghĩa về khủng bố, thì từ đầu năm 2005, Đại Hội đồng đã thông quacông ước toàn cầu thứ 13 nghiêm cấm một số loại hình hành động khủng bốcụ thể, cụ thể là khủng bố hạt nhân.
- Những nỗ lực này đã tiếp nối truyềnthống vốn đã có từ lâu của Liên hợp quốc - xây dựng những chuẩn mực vàbiện pháp tự vệ toàn cầu của Liên hợp quốc nhằm ngăn chặn sự phổ biếnhơn nữa vũ khí hủy diệt hàng loạt.
- Những nỗ lực của Liên hợp quốc và Hội đồng Bảo an trong vấn đề hạtnhân được thể hiện rất rõ trong trường hợp của Cộng hòa dân chủ nhân dânTriều Tiên và Iran.
- Hội đồng Bảo an đã ra Nghị quyết S/RES bày tỏ sự quan ngại nghiêm trọng của mình về việc Triều Tiênthư hạt nhân, đồng thời Hội đồng áp đặt biện pháp trừng phạt và thành lậpủy ban trừng phạt đối với Triều Tiên.
- Ngày Hội đồng Bảo an lạitiếp tục ra Nghị quyết S/RES/1874 lên án Triều Tiên thử hạt nhân trong longđất vào ngày 25/05, mở rộng lệnh cấm vận vũ khí hiện có và kiểm tra thẩmquyền của hàng hóa đến và đi từ Cộng hòa nhân dân Triều Tiên, cũng nhưcác tàu thuyền trên biển, và cung cấp một bảng danh sách các chuyên gia hỗtrợ cho ủy ban.
- Đối với Iran sau sáu tháng tranh luận, ngày năm nước thànhviên thường trực và 10 nước thành viên không thường trực Hội đồng Bảo anLHQ đã bỏ phiếu thông qua nghị quyết mới trừng phạt Iran.
- Trước đây, Hộiđồng Bảo an đã ban hành ba nghị quyết trong những năm .
- Bình luận về vai trò của Hội đồng Bảo an Qua các quy định của Hiến chương ta có thể thấy Liên hợp quốc nóiriêng và cộng đồng quốc tế nói chung đã trao cho Hội đồng Bảo an nhữngtrọng trách vô cùng to lớn trong việc gìn giữ hòa bình và an ninh thế giới.Để thực hiện tốt trọng trách này, đòi hỏi Hội đồng Bảo an phải luôn đề caotính minh bạch và khách quan khi đưa ra những quyết định giải quyết cácvấn đề liên quan.
- Trong thực tiễn hoạt động của Liên hợp quốc có thế thấy được Hội đồngBảo an đã thể hiện được vai trò của mình trong hoạt động gìn giứ hòa bìnhvà an ninh quốc tế.
- Hội đồng đã góp phần ngăn ngừa không để xảy ra mộtcuộc chiến tranh thế giới mới trong suốt hơn nửa thế kỷ.
- Liên hợp quốc vàHội đồng Bảo an đã hòa giải được một số khủng hoảng quốc tế.
- Hội đồngBảo an đã triển khai 60 hoạt động gìn giữ hoà bình nhằm góp phần tạo môitrường thuận lợi cho các bên đi đến thoả thuận chấm dứt xung đột và thựchiện các thoả thuận đó.
- Hội đồng Bảo an cùng với Liên hợp quốc đã soạnthảo và xây dựng được 15 công ước quốc tế về giải trừ quân bị, đóng góptích cực vào việc duy trì hoà bình và ổn định thế giới.
- Tuy nhiên ngoài những thành tựu đã đạt được thì Hội đồng Bảo an cũngchưa thực sự thể hiện tốt vai trò của mình.
- Các trường hợp ở Boxnhia vàHecxegovina, ở Sômali đầu những năm 90 của thế kỷ XX đã cho thấy hiệuquả của hoạt động duy trì hòa bình và an ninh quốc tế giảm sút rõ rệt.Thấtbại trong việc ngăn chặn vụ diệt chủng tại Rwanda năm 1994, dẫn tới cáichết của gần một triệu người vì các thành viên của Hội đồng bảo an từ chốithông qua bất kì một hành động quân sự nào.
- Thiết nghĩ để Hội đồng Bảo an hoạt động một cách hiệu quả hơn và thựchiện tốt vai trò của mình cho xứng với niềm tin của cộng đồng quốc tế thìnhững hoạt động của Hội đồng Bảo an cần tiến hành trên cơ sở tuân thủ cácmục đích, nguyên tắc quy định trong Hiến chương Liên hợp quốc và nhữngnguyên tắc cơ bản được cộng đồng quốc tế thừa nhận.
- Hoạt động gìn giữ hòabình của Hội đồng cần được đặt trong tương quan nỗ lực chung nhằm giảiquyết toàn diện các nguyên nhân gốc rễ của xung đột.
- Hội đồng Bảo an vàcác nước đóng góp quân phải đạt được sự đồng thuận rõ ràng hơn về vai tròvà chức năng bảo vệ thường dân của các lực lượng gìn giữ hòa bình Liênhợp quốc.III – Kết thúc vấn đề Hội đồng Bảo an đã thể hiện tốt vai trò của mình trong việc gìn giữ hòabình và an ninh quốc tế, xứng đáng với niềm tin tưởng của cộng đồng anquốc tế và Liên hợp quốc khi giao cho Hội đồng Bảo an những vai trò vôcùng quan trọng.
- Cùng với sự đổi thay của thế giới, Hội đồng Bảo an cũngđang nỗ lực trong việc làm mới bản thân.
- Tuy nhiên cũng phải nói rằngnhững đóng góp của Hội đồng Bảo an vào việc gìn giữ hòa bình và an ninhthế giới trong suốt thời gian qua là vô cùng to lớn.
- Hội đồng Bảo an đã trởthành một yếu tố vô cùng quan trọng trong công tác gìn giữ hòa bình và anninh thế giới.
- Giáo trình Luật quốc tế - Trường Đại học Luật Hà Nội – Nxb Công an nhân dân

Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn
hoặc xem Tóm tắt