Y BAN NHN DN THNH PH H CH MINH

S NNG NGHIP V PHT TRIN NNG THN

CM NANG
TRNG HOA LAN TRN A BN
THNH PH H CH MINH
Chu trch nhim ni dung v xut bn:
TRUNG TM NGHIN CU KHKT V KHUYN NNG

LU HNH NI B
NM 2006

LI NI U
Chuyn i cy trng, vt nui l mt trong nhng ch trng ln
i vi ngnh nng nghip Thnh ph H Ch Minh. Nhng nm gn
y, con tm, con b sa, cy rau an ton, cy da cayene c khng
nh v t chc trin khai ng b, tp trung lm cho kinh t nng
nghip Thnh ph tng trng lin tc, gp phn gii quyt vic lm,
tng thu nhp cho hng vn lao ng nng thn.
Trong tin trnh th ha, t canh tc ngy cng gim, cy lan
ni ln thnh mt mc tiu mi y trin vng v hp dn. Vi dn s
khong 6 triu ngi, cha k gn 2 triu dn nhp c, thnh ph cn
c hng trm khch sn, nh hng cao cp c nhu cu tiu th hoa ngy
cng nhiu. Ch ring hoa lan ct cnh hng nm phi nhp hn 1 triu
cnh. Ngh trng hoa lan i hi c trnh k thut canh tc cao
nhng do t sut li nhun cao v iu kin kh hu thch hp nn trong
thi gian qua din tch trng hoa lan trong thnh ph tng nhanh. Hoa
lan c trng hu ht cc qun, huyn, trong lan ct cnh thuc
nhm Mokara v Dendrobium c cc h trng nhiu nht v c t sut
li nhun kh cao mc d vn u t ban u ln. Tuy nhin, Thnh
ph ch mi p ng c 15% nhu cu, quy m sn xut nh l, trnh
sn xut thp, cha to ra khi lng sn phm sc cnh tranh
trn th trng xut khu v ni a. R rng ngh trng lan pht trin
cha tng xng vi tim nng v th lc ca mnh.
a hoa lan tr thnh mt trong nhng cy ch lc trong c
cu kinh t nng nghip trong nhng nm ti, S Nng nghip v Pht
trin nng thn TP.HCM bin son b Cm nang Trng Hoa lan trn a
bn TP.HCM nhm cung cp kin thc tng quan v k thut trng,
chm sc, nhn ging v phng tr su bnh ca mt s nhm lan ang
trng ph bin trn a bn thnh ph. Chng ti tin rng sch s c ch
v thit thc i vi ng o b con yu thch ngh trng hoa lan.
Chng ti trn trng gii thiu Cm nang ny n bn c v mong
nhn c nhiu kin ng gp.

CM NANG TRNG PHONG LAN

Vit Nam c iu kin thi tit kh hu thch hp cho s pht trin
ca cy lan, l ni c nhiu c nhiu ging lan qu him hin ang c
trng ph bin nhiu ni trn th gii nh: Ngc im tai tru, Ngc
im ui co, Hong tho thy tin
Ngh trng lan vn d l mt th chi tao nh, nhng trng v
to ra cy lan p i hi ngi trng lan phi thc s yu thch, t m v
tn nhiu cng sc u t hn nhng mt hng nng sn khc.
Ngy nay phong lan c xut khu v lu thng nh mt
ngnh thng mi v nhanh chng lan rng trn phm vi ton th gii.
Nn vic trng hoa lan em li hiu qu kinh t thit thc v thu
ht c nhiu ngi tham gia trng. Nhiu nc gy trng, lai to
c nhiu ging mi c o bng phng php cng ngh tin tin
t nui cy m phn sinh dng thun theo mun nh: Australia, Anh,
Php, Thi Lan

PHN I - C IM SINH VT HC
Tn khoa hc: Orchid sp.
H phong lan : Orchidaceac
B phong lan : Orchidales
Lp mt l mm : Monocotyledoneac
c im sinh vt hc cy hoa lan
1.1. R
- Lan l h sng ph (b sinh) bm, treo l lng trn cc cy thn
g khc. Cc dng thn g nc di, ngn, mp hay mnh mai a c
th b i xa hay chm li thnh cc bi dy.
- R lm nhim v hp thu cht dinh dng, chng c bao
bi lp m ht dy, m bao gm nhng lp t bo cht cha y
khng kh, do n nh ln mu xm bc. Vi lp m xp , r c
kh nng hp thu nc ma chy dc di trn v cy, ly nc l
lng trn khng kh.
1.2. Thn
- Lan c 2 loi thn: a thn v n thn.
- cc loi lan sng ph c nhiu on phnh ln thnh c gi (gi
hnh). l b phn d tr nc v cc cht dinh dng nui cy
trong iu kin kh hn khi sng bm trn cao.
- C gi rt a dng: Hnh cu hoc hnh thun di xp st nhau
hay ri rc u n hoc hnh tr xp chng cht ln nhau thnh mt
thn gi.
- Cu to c gi: Gm nhiu m mm cha y dch nhy, pha
ngoi l lp biu b vi vch t bo dy, nhn bng bo v, trnh s mt
nc do mt tri hun nng. a s c gi u c mu xanh bng, nn
cng vi l n lm nhim v quang hp.
1.3. L
- Hu ht cc loi phong lan l cy t dng, n pht trin y
h thng l.
- Hnh dng ca l thay i rt nhiu, t loi l mng nc n loi
l phin mng.
- Phin l tri rng hay gp li theo cc gn vng cung hay ch gp
li theo gn hnh ch V.
- Mu sc l thng xanh bng, nhng c trng hp
2 mt l khc nhau. Thng mt di c mu xanh m hay ta, mt
trn li khm nhiu mu sc s.

1.4. Hoa
- Hoa i xng qua mt mt phng.
- Bn ngoi c 6 cnh hoa, trong 3 cnh ngoi cng l 3 cnh
i, thng c mu sc v kch thc ging nhau. Mt cnh i nm
pha trn hay pha sau ca hoa gi l cnh i l, hai cnh i nm 2
bn gi l cnh i cnh. Nm k bn trong v xen k vi 3 cnh i l
3 cnh hoa, chng ging nhau v hnh dng, kch thc, mu sc.
Cnh cn li nm pha trn hay pha di, c hnh dng v mu sc
khc hn vi cc cnh cn li gi l cnh mi. Cnh mi quyt nh gi
tr thm m ca hoa lan.
- gia hoa c mt tr ni ln, l b phn sinh dc ca cy,
gip cy duy tr ni ging. Tr gm nh v nhu. Sau khi th phn, cc
cnh hoa ho, cung hoa hnh thnh qu lan.
1.5. Qu v ht
- Qu lan thuc qu nang, n ra theo 3 - 6 ng nt dc. qu c
dng ci di n hnh tr ngn phnh gia. Khi chin, qu n ra v
mnh v cn dnh li vi nhau pha nh v pha gc.
- Ht lan rt nhiu, ht liti. Ht ch cu to bi mt lp cha phn
ho, trn mt mng li nh, xp, cha y khng kh. Ht trng
thnh sau 2 - 18 thng.
PHN II - CC YU CU NGOI CNH
2.1. Nhit
Nhit tc ng ln cy lan thng qua con ng quang hp.
Thng thng cng quang hp tng khi nhit tng. Chnh v
vy, khi nhit tng cao lm tng nhu cu hp th dinh dng ca cy
lan, do vy trong ma nng cn tng lng phn bn p ng nhu
cu dinh dng gia tng. Nhit cn nh hng n s ra hoa ca
mt s loi lan. Tuy nhin, nhit tng qu cao lm cho qu trnh
quang hp b ngng tr. Nhit cao cng vi m cao to iu kin
thun li cho cc loi bnh hi pht trin.
Mi loi lan ch sinh trng v pht trin trong mt khong nhit
thch hp. Cn c vo nhu cu nhit ca tng loi lan m ngi ta
chia ra lm 3 nhm:
+ Nhm cy a lnh: Gm nhng loi lan chu nhit ban ngy
khng qu 140C, ban m khng qu 130C. Nhng loi lan ny thng
xut x t vng hn i, n i v cc khu vc ni cao vng nhit i.
V d lan: Lycaste, Cymbidium

+ Nhm cy u nhit trung bnh: Gm nhng loi lan thch

hp vi nhit ban ngy khng di 14,5 0C, ban m khng di
13,50C. V d lan Vanda.
+ Nhm cy a nng: Bao gm nhng loi lan chu nhit ban
ngy khng di 210C, ban m khng di 18,5 0C. Nhng loi lan ny
thng c ngun gc vng nhit i. a s lan Dendrobium sp.hin
trng thnh ph H Ch Minh u thuc nhm ny.
2.2. nh sng
nh sng rt cn thit cho s sinh trng v pht trin ca cy
trng ni chung, lan ni ring.
Tuy nhin, khi cy lan tip xc trc tip vi nh sng trc x (vo
gia tra) thng b chy l, v vy khi trng lan cn phi lm gin che
gim bt cng nh sng.
nh sng cn nh hng n kh nng ra hoa ca mt s loi lan.
Do , mt s loi lan nh Dendrobium, Oncidium, cn nh sng
ra hoa nn mt s nh vn phi nng chng p cy ra hoa.
+ Nhm a sng: i hi nh sng nhiu, khong 100% nh sng
trc tip nh loi Vanda l hnh tr.
+ Nhm a nh sng trung bnh: Bao gm cc loi c nhu cu nh
sng khong 50% n 80% nh cc loi ca Catleya, Dendrobium.
+ Nhm a nh sng yu: Bao gm cc loi lan c nhu cu nh
sng khong 30% nh cc loi ca Phalaenopsis, Paphiopedilum.
Tu theo nhu cu nh sng ca tng loi lan m c cch thc lm
gin che cho ph hp p ng nhu cu nh sng ca chng.
Tu theo tui lan, yu cu v nh sng cng khc nhau: Cy lan
con giai on t 0 - 12 thng tui ang trong giai on tng trng thn
l ch cn chiu sng 50%, lan nh t 12 - 18 thng tui cn chiu sng
70% v thi im ra hoa c th cho chiu sng nhiu hn.
Hng chiu sng cng rt quan trng i vi lan. Cy lan t
trng hng ng s nhn nhiu nh sng bui sng tt hn nhiu so
vi cy lan t trng hng Ty nhn nh nng bui chiu. Chnh v
vy, khi trng lan trn sn thng hay ban cng pha Ty, cy lan km
pht trin v t hoa. Khi trng lan cn b tr hng theo hng Bc - Nam
cy nhn c nh sng phn b y nht.
2.3. m
m l yu t nh hng rt ln n sinh trng v pht trin
ca cc loi lan. Cc loi lan sng trong t nhin, sng nh vo nc
ma, hi nc trong khng kh. Do vy, s phn b ma trong nm
c nh hng ln n i sng ca cc loi lan. Nc t cc trn
ma, t khng kh m vo r, i qua thn l, di chuyn trong thn v

bc hi qua l, s di chuyn ny gip vn chuyn thc n trong cy.

Lng nc ny i vi cy lan v cng quan trng nn phi thng
xuyn ti nc cho cy. Nu thiu nc, qu trnh quang hp, h
hp b ngng tr. Chnh v vy, vic chn a im thch hp cho
vn lan s gip ta gim c nhiu cng sc chm sc cho cy lan.
Trong vn trng lan, yu t m l quan trng nht, trong t
nhin chnh m l yu t chi phi vic phn b cc vng c cy
lan. V yu t m c 3 khu vc cn lu :
+ m ca vng: L m ca khu vc rng ln, ni thit lp
vn lan. m ny do iu kin a l, a hnh quyt nh. Nn chn
khu vc lp vn lan c b mt din tch bng phng, thong mt. V d
vng c sng ngi, knh rch, rng cy s c m cao hn vng i
trc, ng trng.
+ m ca vn: L m ca chnh vn lan. Chn ni lp
vn lan gn ngun nc tiNhng vng trng mi c nhit khu
vc cao nh C Chi c th trng cy, dy leo, trang b h thng ti
quanh vn lan nng cao m vn, thch hp cho cy pht trin.
+ m trong chu lan: Gi l m cc b, do cu to ca gi
th, th tch chu, ch ti nc quyt nh. V d trong vng kh
hn ta c th s dng x da trng lan, tng s ln ti v lng
nc ti. Tuy nhin, m cc b cao s khng c li cho cy lan v
d gy ng thi cy. S hi ho v m vng trng, m vn s
gip cho s sinh trng ca cy lan tt hn, hay ni cch khc, n gp
phn quyt nh vo s thnh cng ca khu vn. Do , chn a
im vn thit k trng lan ph hp s gip ta gim rt nhiu chi ph
trong khu chm sc cy lan.
2.4. thng thong
thng thong cng l yu t cn thit gip cy lan sinh trng.
Nu vn lan khng thng thong, nhit v m trong vn cao s
lm cho cy lan d bnh. Ngc li, vn qu thng thong, gi nhiu
s lm lng nc bc hi nhiu; m vn thp, cy lan s sinh
trng km, l nhn nheo. V vy, nhng ni trng qu thng thong
nh sn thng, ng trng cn che li, trng cy xung quanh.
2.5. Nc ti
- Nc ti cho lan nht thit phi sch, khng nhim phn, mn.
pH thch hp t 6.5 - 7.0 C th s dng nhiu ngun nc nh
nc ma, nc my, nc ging nhng phi t yu cu v pH
nh trn.

- i vi nc my: Cn ch n lng Clo trong nc my

khng tt cho cy lan. Do vy, cn phi xy h cha nc cho lng
Clo trong nc bay i ri mi s dng ti cho cy.
- i vi nc ging: Cn ch n cng, phn, mn, v
pH nc v c cch x l thch hp ti cho cy lan. V th cng cn
xy dng h thng h lng, lc ri mi s dng ngun nc ti cho
cy.
Tu vo m , s thng thong ca vn, gi th, loi hoa, ma
tng trng, nhit , nh sng v tnh hnh cy lan m iu chnh
lng nc ti nhiu hay t.

PHN III - K THUT TRNG

3.1. GING
Loi thch hp cho trng lan kinh doanh l Dendrobium, Mokara,
Vanda, Phalaenopsis, Oncidium, Cattleyay l nhng loi cho hoa
kho, p v bn cy, cho thu hoch lin tc. Tu theo mc ch trng
ct cnh hay trng chu v tu theo iu kin kh hu ca vng trng,
chn ging trng ph hp th mi c hiu qu.
3.1.1. Nhn ging
C 2 phng php nhn ging lan l: nhn ging hu tnh v v
tnh
* Nhn ging hu tnh
Chn nhng qu lan c kch thc to, trn, khng d dng, khng
su bnh lm ht ging. Trong thc t phng php ny kh thnh
cng v phn ln ht thng b cht do kh gp nm cng sinh cn thit
ny nm. Trong iu kin m t (rng gi) hay vng nhit i mi
iu kin cho ht lan ny mm.
* Nhn ging bng phng php v tnh
Nhn ging bng cch tch chit
i vi lan n thn: Tin hnh ct chit khi cy c 8 - 10
thng tui, c nhiu tng r. Kh trng dng c, ct ngang phn gc,
li t nht t 1 hoc 2 i l gn gc, phn ngn m bo c 2 - 3 tng
r. i vi hoa Mokara, Vanda... trong iu kin cy cao 0,8 - 1 m mi
tin hnh ct chit th kh nng m tc mi cng nhanh v mnh.
Phn ngn sau khi ct nhng vo dung dch thuc tr nm Benlat
C 1/2000 v dung dch kch thch ra r NAA (Naphtalen Acetic Acid)
0,5ppm sau em trng vo chu hoc trng ln lung.
Phn gc sau mt thi gian s mc 1 - 3 tc (chi) mi gn ch
ct. Nhng tc ny sau ln ln, ra r. C th tip tc ct phn
ngn cc tc ny em trng hoc n khi ra hoa.
i vi lan a thn: Tin hnh tch cy con (gi hnh) khi cy
cao khong 15 - 20 cm.
+ Ngm chu lan vo thau nc trong vng 30 pht.
+ G r bm ngoi chu bng cy ra khi chu.
+ G b cht trng c, mc. Ct r h thi.
+ Dng n cn kh trng dng c ct chit.
+ Ct tng n v 2 - 3 gi hnh v tr thch hp.

10

+ Sau nhng vo dung dch nm bnh v kch

thch ra r ri trng vo chu.
+ Trng tng n v vo chu mi.
* Nhn ging bng nui cy m
Nui cy m l phng php nhn ging ph bin hin nay c
p dng trn cy lan v nhiu loi cy khc. Do u im l cy con
sch bnh, kh nng nhn gng nhanh.
Vt liu nui cy c th t nh sinh trng ca cy con c
m t ht hoc cy trng thnh. Cc giai on nui cy: kh
trng mu, a cy vo mi trng MS (mi trng c bn nui
sng cy), mi trng nhn chi, mi trng to r, em ra trng.
Ton b qu trinh t khi bt u n khi a cy con ra trng l
khong 6 thng. Cng v sau thi gian sn xut cy con cng nhanh.
3.1.2. Mt s loi lan ang trng ph bin hin nay
3.1.2.1. Nhm lan Dendrobium
y l ging rt phong ph v dng cy, dng hoa. Lan
Dendrobium c hn 1600 loi nguyn thy, tp trung nhiu nht vng
ng Nam v chu c.
Lan Dendrobium thuc loi a thn, mc bi, gi hnh thng rt
di, hnh tr, c hai hng l mc 2 bn gi hnh, l thng hnh xoan
hp.
Gi hnh c th cho nhiu ln hoa, hoa ra quanh nm. Hoa mc
thnh chm hay tng hoa. Hin nay, a phn cc vn lan TP.HCM
cng nh mt s tnh ln cn u trng cc ging lan Dendrobium
c lai to nhp t Thi Lan, Singapore nhng ging ny cho hoa c
mu sc p, lu tn, cy cho nhiu hoa quanh nm rt thch hp vi
nhu cu chng lan ct cnh nh hin nay.
Cn c theo c im sinh trng v dng thn, Lan Dendrobium
thng c chia thnh 2 nhm:
- Nhm thn mm, mc thong hay r xung, thng thy nhng
vng kh hu lnh
- Nhm thn cng, mc ng, thng vng nng hn. y l
nhm thch hp vi iu kin kh hu Tp.HCM v vng ng nam b
nc ta. Lan Dendrobium hin nay c trng ph bin nht hin nay
Tp.HCM.
3.1.2.2. Nhm lan Vanda
Lan Vanda c khong 70 loi nguyn thy, ngy nay c lai
to thnh rt nhiu loi vi nhiu mu sc khc nhau. Vanda thuc
nhm lan n thn, thn hnh tr di, mc theo hng thng ng,

11

khng c gi hnh. L di hnh long mng hay hnh tr mc hai bn

thn. Pht hoa mc t nch l gia thn, thng khng phn nhnh,
pht hoa mang nhiu hoa. Kch c hoa t trung bnh n ln, hai nch
i di ln v c mu sc sc s, trong khi cnh mi li rt nh.
Hoa van a c nhiu mu sc nh: trng, , tm, vng, cam, nu,
xanh
Tu theo hnh dng ca l, ngi ta thng chia ra cc nhm:
- Nhm Vanda l rng.
- Nhm Vanda l trn (l ng).
- Nhm Vanda trung gian gia 2 nhm trn.
3.1.2.3. Nhm lan Mokara
y l loi lan n thn, d trng, d tch chit, h s nhn cao,
sinh trng v pht trin tt trong iu kin kh hu TP.HCM. Hoa
Mokara c nhiu mu sc p, thng dng nht l mu vng chanh,
mu hng sng, mu , mu tm, thng thng c 8 - 16 hoa/cnh,
thi gian chng hoa di (20 - 30 ngy) nn hin rt uc a chung
th trng lan ct cnh v c nhiu nh vn chn trng.
3.1.2.4. Nhm lan Oncidium
y l loi lan a thn, d trng, d tch chit, h s nhn ging
cao v pht trin tt trong iu kin kh hu thnh ph H Ch Minh.
Hnh dng hoa Oncidium ging nh hnh chic vy ca ngi ph n.
Hoa c nhiu mu sc khc nhau, thng thng l mu vng v nu
en. Mt s loi cn c hng thm nh nhng.
3.1.2.5. Nhm lan Phalaenopsis
H ip l loi lan a bng, nh sng ch 20 - 30% l cho cy
sinh trng v pht trin.
L nhm lan ni ting trn th gii v dng cy p, hoa to, mu
sc sc s v c o. Cm gic nh cy khng c thn v thng
mang t 2 - 4 cp l.
3.1.2.6. Nhm lan Cattleya
Lan Cattleya mc thnh bi gm nhiu gi hnh (a thn), gi
hnh c dng trn, hi dp, nhn gc v nh. Trong iu kin chm
sc tt, cy c th cho 5 - 6 gi hnh mi/nm . Gi hnh mang 1 hoc
2 l nh, l to v dy.
Nhm gi hnh ch mang 1 l nh c hoa to (ng knh 15 - 20
cm), rt p v thng ch c 1 - 2 hoa/gi hnh. Nhm gi hnh mang
2 l nh c hoa nh, dng chm (8 - 12 hoa).

12

Hoa c mi thm khc nhau ty loi vi nhiu mu sc nh :mu

hng, tm, trng, vng, xanh Hin nay nhiu ging Cattleya lai to, hoa
c mu sc pha trn rt p, trn 1 hoa nhng cch i, cch hoa, v
cnh mi c mu sc khc nhau hoc c nhng m, chm hay sc trn
tng cnh. Tuy nhin, thi gian chng ca hoa Cattleya thng ch
c 10 - 15 ngy, ngn hn so vi Dendrobium, Phalaenopsis,
Oncidium hay Mokara
3.2. THIT K VN TRNG V K THUT TRNG
3.2.1. I VI LAN TRNG CHU
Cc nhm lan c th trng chu nh Dendrobium, Cattleya,
Phalaenopsis, Oncidium (mc ch l bn cy thnh phm).
3.2.1.1. C s vt cht
Khung sn gin lan
C 2 trng hp lm gin che cho cy lan trng chu:
* Trng hp lm lip ni t * Trng hp treo chu bng mc:
chu:
- Chiu cao ca ct: 3 - 3,2 m.
- Chiu cao ca ct: 2,8 - 3 m.
- Ct bng Xi mng hay st hay - Ct bng Xi mng hay st.
cy.
- Chiu cao ca lip: 1 m.
- Gia chiu cao ca ct (khong
1,5 m tnh t mt t, t thm h
thng ct ngang treo chu).
- Chiu rng ca lip: 1,2 - 1,4 m.
- H thng ct ngang treo chu
cng xp thnh hng (lip) cho d
chm sc.
- Chiu di ty theo kch thc - treo cc chu phong lan c
vn.
th dng cy tm vng tht thng
lm so hoc tt nht l dng cc
loi ng nc trn bng nha
hoc st. Nhng cy so ny
c gc song song cnh nhau,
khong cch gia hai cy 30 35 cm l va.
- Cc lip cch nhau: 50 - 60 cm.
- Mt lip s dng li B40 hoc
cc loi li c l to hn va
kch thc chu.
Mi che
- Hin nay, mi che gin lan thng c lm bng li, li en
v li xanh. u im: nh v dng c lu. Lu khi lp li nn
cng cho thng v chng dy km trn di cho chc khi b vng
xung.

13

- Mi gin lp bng tre, bng l rt mau mc.

- i vi nhm lan Phalaenopsis i hi gim bt lng nh sng
cn khong 20 - 30% nn cn che li dy hn so vi cc nhm lan
khc.
Gi th
Trng phong lan khng nht thit phi s dng n gi th. Tuy
nhin, s dng thm gi th gi m cho cy sinh trng v pht
trin tt hn. Gi th trng lan c th l than g, x da hoc v cy
thng (v cy thng tuy kh kim nhng nu c c loi gi th th
rt tt cho vic trng lan. Do trong v thng c cht resin l cht st
khun nn trng lan rt tt), dn (dn l cht liu trng lan rt tt. Dn
c ly ra t thn, r ca cy dng x. u im l gi m tt.
Nhng nhc im l trng lu ngy phi thay cht trng mi v dn
mc nt, thiu thot kh).
Chu
C 2 loi: chu bng nha v chu t nung
Tu theo kch thc cy m chn kch thc cho ph hp.
Km: dng ct cy lan vo thnh chu
Mc treo
3.2.1.2. Cch trng
- Chun b chu (chu t nung hoc chu nha), kch thc chu
cn i vi kh nng pht trin ca cy, c nhiu l thong.
- Chun b cht trng (gi th).
- Cho cht trng vo chu. Cht trng c kch thc ln nn t
di y chu y chu c thng thong, chim khong 1/5 th
tch chu. Cht trng c kch thc va v nh nn t gia v pha
trn. Cht trng thp hn mt chu khong 1 - 2 cm.
- Cm cc nh vo mp chu nu trng lan a thn v cc gia
chu nu lan n thn gip cy ng vng.
- Buc cy lan vo cc sao cho hng pht trin ca cy v sau
quay vo gia chu (trng lan a thn). Khi trng khng chn gc cy
st y chu m lng chng gia lp cht trng. Ph ln mt chu 1
lp x da hay dn tng m cy.
- Gim nh sng bng cch che nng khi cy mi trng, khi r non
pht trin chuyn dn sang ni c nh sng ph hp.
3.2.2. I VI LAN CT CNH

14

Cc nhm lan ct cnh c trng ph bin hin nay nh

Dendrobium, Mokara, Vanda, Oncidium.
C th trng cc nhm lan ny thnh bng bng x da hoc
lung.
3.2.2.1. C s vt cht
Khung sn gin lan
- Ct chng cho gin lan thng bng tr xi mng hoc tr st
hoc cy (tu theo iu kin kinh t h).
- Chiu cao ca ct: 3 - 3,5 m.
- Chiu rng tu theo kch thc vn.
- Nc c th lm theo kiu nh mt mi hoc hai mi.
Thit k h thng lip
- Chiu rng mi lip (tu mc ch trng hng i hay hng ba):
40 - 60 cm. Xung quanh lip c dng cc vin gch th hoc c
xy kin c cao khong 10 - 15 cm.
- Chiu di tu theo kch thc vn.
Mi che
Mi che gin lan thng c lm bng li, li en v li
xanh. u im: nh v dng c lu.
Gi th
- Gi th trng lan ct cnh gm x da v v u phng (lu
: trong x da c cht tannin l cht cht, v vy trc khi dng
nn ngm nc nhiu ngy, sau vt ra phi kh, phun thuc
tr bnh phng nga).
- Cc loi ct (c th bng ng nha hoc cy g nh) t cy
ging.
3.2.2.2. K thut trng
i vi lan ct cnh c th trng nhiu mt trong nhng cch sau:
Trng ghp trn thn cy
- S dng thn cy cn sng, cy lan c trng ghp phi nhn
c nh sng ban mai (cch ny rt thch hp cho tt c cc ging lan,
c bit lan rng).
- S dng thn cy cht (cy v sa, bc v), ct thnh cc
khc ngn treo hay thnh nhng on di ng, c gin che cy
lan.

15

- Buc mt ming x da vo thn cy ri buc chng ln gc

lan mun trng gi m cy. Vo ma ma hay nhng ni thi tit
qu m khng cn dng x da. Khi buc phi gc lan nm l ra
ngoi khng kh, r lan l ra.
Trng thnh bng bng x da
- Chn x da ca nhng qu gi, kh x ra to bng bn tay.
- Xp cc mnh x da ny thnh bng di trn gin g hoc tre,
mt lng quay xung, mt rut lm quay ln, gi cht chng bng 2
thanh np tre 2 bn .
- Hoc xp cc ming x da theo chiu ng thnh tng bnh
khong 3 5 cm.
- Dng cc cc tre c mi nhn cm thng vo gia ming x da
lm cc ng.
- Buc cy lan vo cc, gc lan st vi x da.
- Ti nc t hn so vi trng bng than trong chu. trnh
ng nc c th c mt l nh gia ming x da trc khi trng.
- Trng li sau 2 - 3 nm khi x da mc.
Trng thnh lung
- Lung cao 15 - 20 cm, rng 1m, chiu di tu theo kch thc
vn.
- Gi th: c th s dng gi th gm t vi phn chung, tro
tru. Nhng hin nay gi th trng lung c s dng l v u phng
cho kt qu rt tt, v gi th ny c c im nh, xp nn thot nc
tt, ng thi qu trnh phn hy v u phng gp phn cung cp dinh
dng cho cy.- Hai bn lung dng 2 hng cc ng c np tre theo
chiu ngang cy lan. Cc cao khong 1 - 1,5m; khong cch gia
2 hng l 30 - 50 cm. Cch tin hnh nh sau:
- Buc ng cc cy lan vo cc np tre, cnh cch cnh 20 cm.
Cc cnh lan di khong 40 - 50 cm, cng nhiu tng r cng tt,
thng c 2 - 3 tng r.
- Dng v u phng tri trn mt lung cho chm n gc lan,
trn cng dng x da ngm tri ln nhng khng nn li m to
thnh xp (tnh t mt t cho n lp x da cao khong 20 cm).
- Che nng cho lan khi mi trng bng li, phen tre hay bng tn
l da c khong 50% - 60% nh sng, g b dn khi cy pht trin
tt.
- Lm c trnh cnh tranh dinh dng vi lan v thng xuyn
bn phn. C th ho long phn b, ln bi ln cc np tre.
- Trng li sau 3 - 4 nm.

16

Trng thnh bng hay thnh lung u phi lm gin che cho c
vn lan: gin cao khong 3 - 3,5m.
PHN IV - CHM SC
4.1. TI NC
Ti nc l mt cng vic tng chng rt n gin nhng ti
nc cy sinh trng, pht trin tt l rt kh. Ti thiu nc
lan s kh ho dn ri cht, ti tha nc li lm cho b r m t,
thiu -xy, cy kh hp thu dng cht, b r thi v cht.
Vic ti nc phi m bo hi ho gia m vn, nhit ,
nh sng. l c mt ngh thut, kinh nghim ca ngi trng lan,
khng c cng thc chung nht nh cho cc vn, cng khng th ly
cng thc ti ca vn ny p dng cho vn kia trong khi mi trng
chung quanh khc nhau, gi th trng khc nhau.
Ch ti nc thay i tu theo ma, loi lan, thi k sinh
trng, gi th v mi trng trng.
Cc loi lan khc nhau th nhu cu nc cng khc nhau. Cy lan
c nhiu l, l to d mt nc, do cn lng nc ti nhiu hn.
Cy lan ln, cnh mp, l dy th chu hn kh hn nn s ln ti t
hn. Thi k cy ra hoa, ra r, m chi cy cn nhiu nc hn nn
cn ti nhiu hn bnh thng. Thi k cy ngh, cy cn lng nc
t hn nhng cng cn phi gi m xung quanh vn lan.
Tu thuc vo cng nh sng gin che, thng thong ca
vn lan, gi th trng v loi chu, m c cch ti ph hp. Nu
vn lan b nng nhiu, gi nhiu, chu trng thong, gi th gi nc
km th phi ti nhiu ln hn.
Cch ti: Cch ti tt nht l ti phun cho git nc ri nh
nhng, khng lm chn thng cy. C th trang b h thng ti phun,
ti bng vi hoc bng bnh xt. Khng phi ti xi x m ti phun
sng v ti i ti li nhiu ln. Thng thng ti vo bui sng v
chiu mt. Nu tri nng qu th tng s ln ti v tng lng nc
ti, trnh ti nc qu t s lm hi nc bc ln nng cy. Vo bui
tra, nng gt, ti trc tip vo cy lan s khng tt bng vic lm m
mi trng trng (tng m vn). Sau nhng trn ma bt thng,
nht l ma u ma cn ti li ngay ra bt cc cht cn b ng
li trn l lan.
4.2. BN PHN
Dinh dng ng vai tr rt quan trng i vi cy lan, nht l i
vi vic trng qui m ln, khai thc hng ho. Khi cy lan y dinh
dng, cy sinh trng v pht trin tt, cy ra nhiu hoa, hoa to, bn.
Khi cy thiu dinh dng th ci cc, km pht trin, khng hoc t c

17

hoa. Cy lan cn 13 cht dinh dng khong, thuc nhm a, trung v

vi lng. Dinh dng a lng gm m (N), Ln (P) v Kali (K). Dinh
dng trung lng gm Lu hunh (S), Magi (Mg) v Canxi (Ca). Dinh
dng vi lng gm St (Fe), Km (Zn), ng (Cu), Mangan (Mn), Bo
(B), Molypen (Mo) v Clo (Cl).
Cc triu chng biu hin ca cy khi tha, thiu dinh dng:
Thiu m: Cy ci cc, t ra l, ra chi mi, l dn chuyn mu
vng theo qui lut l gi vng trc, l non sau. R mc ra nhiu nhng
cn ci, cy kh ra hoa.
Tha m: Thn l xanh mt nhng mm yu, d ng v su
bnh hi, u r chuyn sang mu xm en, cy kh ra hoa.
Thiu ln: Cy ci cc, l nh, ngn, chuyn sang xanh m, r
khng trng sng m chuyn sang mu xm en, cy khng ra hoa.
Tha ln: Cy thp, l dy, ra hoa sm nhng hoa ngn, nh v
xu, cy mt sc rt nhanh sau khi ra hoa v kh phc hi. Tha ln
thng dn n thiu km, st v Mangan.
Thiu Kali: Cy km pht trin, l gi vng dn t 2 mp l v chp
l, sau lan dn vo trong; l i khi b xon li, cy mm yu d b
su bnh tn cng, cy chm ra hoa, hoa nh, mu sc khng ti v
d b dp nt.
Tha Kali: Thn, l khng m mng, l nh. Tha Kali d dn n
thiu Magi v Canxi.
Thiu Lu hunh: L non chuyn sang mu vng nht, cy ci cc,
km pht trin, sinh trng ca chi b hn ch, s hoa gim.
Thiu Magi: Thn, l o ut, xut hin di mu vng phn tht
ca cc l gi trong khi 2 bn gn chnh vn cn xanh do dip lc t to
thnh khng y , cy d b su bnh v kh n hoa.
Thiu Canxi: Cy km pht trin, r nh v ngn, thn mm, l
nh, cy yu, d b ng v su bnh tn cng.
Thiu Km: Xut hin cc m nh ri rc hay cc vt sc mu
vng nht ch yu trn cc l trng thnh, cc l non tr nn ngn,
hp v mc st nhau, cc t mt ngn ngn li, cy thp, rt kh ra
hoa.
Thiu ng: Xut hin cc m mu vng v qun phin l, u l
chuyn trng, s hoa hnh thnh t, cy yu, d b nm bnh tn cng.
Thiu St: Cc l non a vng sau chuyn sang trng nht, cy
ci cc, t hoa v d b su bnh tn cng.

18

Thiu Mangan: U vng gia cc gn ca l non, c trng l s

xut hin ca cc m vng v hoi t, cc m ny xut hin t cung
l non sau lan ra c l, cy ci cc, chm pht trin.
Thiu Bo: L dy, i khi b cong ln v dn, cy ci cc, d b cht
kh nh sinh trng, r ci cc, s n t, hoa d b rng, khng thm v
nhanh tn.
Thiu Molypden: Xut hin m vng gia cc gn ca nhng l
di, nu thiu nng, cc m ny lan rng v kh, mp l cng kh
dn, cy km pht trin.
Thiu Clo: Xut hin cc vt a vng trn cc l trng thnh, sau
chuyn sang mu ng thau, cy ci cc, km pht trin.
Cy lan rt cn phn bn nhng khng cn nng dinh dng
cao. V vy, vic bn phn cho cy lan phi thc hin thng xuyn v
tt nht l bng cch phun qua l.
Phn bn cho lan phi cha y cc cht dinh dng a,
trung v vi lng vi thnh phn v t l ph hp vi tng thi k sinh
trng v pht trin ca cy. Nguyn tc chung l lan trong thi k
sinh trng thn, l mnh nn cn hm lng m cao; hm lng ln
v kali thp. Trc khi cy ra hoa cn hm lng ln v kali cao, m
thp; trong khi cy n hoa cn Kali cao, m v ln thp.
Cc loi phn bn thng s dng cho lan l Growmore, Miracrle,
HVP, Phn bn u tru, Dynamic, phn c (Fish emulsion), Bn cnh
, c th s dng ngun phn hu c sn c ngm ri s dng
nh bnh du, phn chung, xc b ng vt (c b sung EM mau
phn hy v t c mi hi).
4.3. PHNG TR SU BNH HI
4.3.1. Phng nga
- Khi mua lan v trng cn phi kim tra k lng nu cy kho
mnh khng b su bnh th mi tin hnh trng chung vi nhng cy
khc.
- Dn v sinh vn lan sch s, thng thong. Trong gin lan
khng nn nhng cy l, to ln (V d: xoi, nhn, chm chm)
trong vn lan v d b ly bnh.
- Khng nn trng nhiu tng (V d: trn treo, di lung) v
ngun bnh cy trn (nu c) s ly xung cy di thng qua vic ti
nc hay ma.
- Khi gi th trng h mc th tin hnh thay kp thi, trnh ng
nc, m thp. Thng xuyn sang chu, kt hp tch chit lan.

19

- Quan st vn lan thng xuyn pht hin nhng cy b su

bnh kp thi cch ly, x l.
- Phun thuc phng tr su bnh nh k cho lan.
4.3.2. Tr su bnh
* Bnh hi trn lan
- Bnh en thn cy lan: Do nm Fusarium sp. gy nn. Phng
tr: Nn tch nhng cy b bnh ring v dng thuc phng tr hay
nhng c cy vo thuc tr nm. Nu cy ln hn th ct b phn thi
ri phun thuc dit nm nh Carbenzim, Zin, Zineb 3/2000, Benlat
1/2000, Bendazol.
- Bnh m l: Do nm Cercospora sp. gy nn. Bnh thng pht
sinh mnh trn cy lan Dendrobium sp., gy hi trong ma ma
nhng vn lan c m cao. Phun thuc tr nm (nh trn)
Carbenzim + Dipamate: hn hp thuc hiu qu cao hay Cadilac.
- Bnh thn th: Do nm Colletotricum sp. gy ra. Bnh pht trin
mnh vo ma ma nn phi phng tr trc. Thng ct b l vng
ri phun thuc dit nm 5 - 7 ngy/phun 1 ln: Thio-M, Cabenzim,
Bendazol.
- Bnh thi mm vi khun: Do vi khun Pseudomonas gladioli gy
ra. Vt bnh c hnh dng bt nh, ng nc, mu trng c, thng
lan rng theo chiu rng ca l. Gp thi tit m t m bnh b thi
ng, thi tit kh hanh m bnh kh tp c mu trng xm.
- Bnh thi nu vi khun: Do vi khun Erwnia carotovora gy ra.
Ban u vt bnh c mu nu nht, hnh trn mng nc v sau chuyn
thnh mu nu en. Bnh hi c thn, l, mm lm cc b phn trn b
thi. S dng Kasumin, dng 1 trong nhng hn hp: Saipan + Mexyl;
Saipan + Alpine; Mexyl + Alpine phun phng tr.
- Bnh m vng (m mt cua)
- Do nm Cercospora resae gy ra.
- Triu chng: Vt bnh l nhng m nh, hnh mt cua, hnh
trong hi lm, gia mu nu nht, xung quanh c g ni mu nu
m. Bnh gy hi ch yu trn l bnh t, l gi to thnh nhiu vt
nh li ti lm l vng, nhanh rng.
- Phng tr: Dng thuc Topsin M 70 WD hoc Score 250 ND,
Bendazol, Carbenzim, Thio-M.
- Bnh m vng
- Do nm Alternaria rasae gy ra.
- Triu chng: Vt bnh hnh trn hoc hnh bu dc, trn vt bnh
c cc vng ng tm kh r. Khi gp thi tit m t, m p, trn vt

20

bnh thng hnh thnh mt lp nm mc mu en gm cnh v bo t

phn sinh ca nm gy bnh. Bnh thng gy hi trn cc l gi, l
bnh t lm l vng d kh rng.
- Phng tr: S dng Daconil 500 SC, Carbenzim + Dipomate,
Cadilac.
* Su hi lan
- Rp vy: rp thng bm trn cc thn gi hnh cn non. Phng
tr bng cch: Dng bn chi ch xt ri nhng cy lan vo dung dch
thuc Malathion 50 pha long, Sagosuper 20EC.
- B tr: gy hi ch yu trong ma nng. Dng Malathion 5
mg/bnh 4 lt nc, phun 1 tun/ln, phun lin tip lin tc trong 3 tun,
Dragon (5cc) + SK99 (20cc)/bnh 8 lt.
4.4. THU HOCH V NG GI
i vi trng hp lan ct cnh:
- Chun b chu (hoc thau) nc vi kch thc va phi.
- Khi cnh hoa cn khong 2 bp na mi n (trng hp cnh c
khong 7 - 9 bng) th ta tin hnh ct cnh.
- Ct xong c lung bng th ngm vo chu nc chun b
trc nhm bo qun cnh hoa khng ho tn.
- Khi vn chuyn i xa (trn 3 gi) cn dng mp gi nc
cho cnh hoa bng cch: khong 10 cnh c buc 1 ming mp
thm nc sn b pha gc ca cnh.
- Xp cc b bng b sn vo trong thng giy c lt trc
ming nha phin (thng giy c c cc l trng xung quanh thng),
sau dng bng keo dn li. Lu l khng nn cht cc b bng vi
nhau.
Trong trng hp, bo qun hoa bng cc phng lnh vn tt hn
(nhit phng t 14 - 170 C) ko di thi gian hoa ti lu hn.
K THUT TRNG MT S NHM LAN
I. NHM LAN MOKARA V VANDA
1.1. Nhit
Nhit thch hp cho Lan Mokara, Van da pht trin t 25 - 30 0
C. Nhit l mt trong nhng yu t quyt nh s ra hoa ca cy.
1.2. m
R ca Vanda, Mokara l r trn (r phi ra ngoi khng kh) nn
i hi m ca vn rt cao. Cy lan Mokara, Vanda khng chu ng
nn phi trng tht thong. V c im ca thn cy l lan n thn,

21

khng c gi hnh nn kh nng mt nc rt ln, t lm cy sinh

trng km. Do , thng xuyn ti nc mi ngy 2 ln (sng sm
v chiu mt).
1.3. nh sng
Nhm lan Mokara, Vanda thuc nhm a nh sng trung bnh.
Cng nh sng khong 50 - 60% nn cn thit k gin che cho thch
hp cho cy sinh trng v pht trin.
1.4. thng thong v gi th
- Nhm lan Vanda, Mokara rt cn thng thong nhiu, nht l
trng hp trng cy trong chu v h r ca cy rt pht trin m cht
trng (gi th) li b. Nn s dng chu t c nhiu l thot, b mt t
(rt nh) cht trng vo chu. Hoc khng cn gi th cy vn sinh
trng tt nhng phi cung cp thng xuyn dinh dng cho cy.
- i vi trng hp lan Mokara trng thnh lung ct cnh nn
ch khng cho thn cy lan nhiu ln gi th v nh vy d gy thi
cy.
1.5. Nhu cu dinh dng
- Mokara, Vanda cn dinh dng kh cao v thng xuyn. Nn
kt hp s dng phn chung hoc phn c v phn hn hp NPK 30 10 - 10 hoc 20 - 20 - 20, tu theo tui cy v tnh hnh sinh trng.
- Do c im cu to ca Mokara, Vanda l c h r trn nn khi
s dng phn bn nn s dng vi liu lng thp v nng long.
- Lu vn vng v tut l chn Mokara l do thiu nc v
thiu dinh dng, nht l m.
1.6. Phng tr bnh hi
Cc bnh gy hi ph bin trn nhm lan Mokara ch yu nh sau:
- Bnh m l
Do nm Cercospora sp. gy nn. S dng cc loi thuc tr nm
nh Zineb 3/2000, Benlat 1/2000.
- Bnh m vng cnh hoa
Do nm Alternaria sp. gy ra. C th s dng thuc tr nm ph
rng nh Daconil 500 SC.
1.7. K thut trng
1.7.1. Trng cy lan t nui cy m
- Khi trng cy con (cy cy m) phi ra sch mi trng nui
cy dnh trn thn, l, r cy bng nc sch 3 ln, trnh b cn trng
cn ph v nhim bnh.

22

- C th trng 1 trong 2 cch nh sau:

* Trng bng li:
- Thit k li trng (s dng li lp mi che vn lan).
+ Chiu cao ca tr gng li so vi mt t 1,2 m.
+ Chiu rng ca li lm lip 1,4 - 1,6 m.
+ Chiu di tu theo kch thc vn.
- Kh trng li trc khi ghim cy.
- Ghim cy lan vi khong cch cy - cy: 5 - 7 cm, m bo b r
nm mt di li.
* Trng bng chu khng cn gi th:
- Thit k cc k cch nhau 1m.
- Dng st hoc km an l vi kch thc 5 cm x 5 cm (c th ln
hn va kch c ca chu).
- t chu cho va kch thc y.
- Ta 2 l c kch thc di nht ca cy vo thnh chu lm
ch bm cho cy.
* Chm sc: Trong thi gian chuyn cy t chai m ra vn, s
dng phn NPK 30 - 10 - 10 phun cho cy, nng theo khuyn co.
Ngoi ra, s dng thm cht kch thch sinh trng nh Atonik.
1.7.2. Trng cy lan t vic chit cnh
Nhm lan Mokara, Vanda c th trng bng 2 cch sau:
* Trng trong chu
Chun b:
+ Chu t (c nhiu l nh) vi kch thch trung bnh t 30 x 40
cm
+ Cm 1 tr chnh gia chu ta cho cy lan sau ny (tr c
th bng cy hoc bng ng nha), tr cao khong 70 - 100 cm.
+ B mt lp gi th di y chu (c th bng than vi kch
thch ln) v trn l lp v u phng (gi th x l nm bnh
trc).
Cch trng:
+ But cy lan vo tr, dng km xit nh.
+ R ca cy va tip xc nh vi lp v u phng hoc c th
khng cn gi th.
* Trng thnh lung

23

- Lung cao 15 - 20 cm, rng 1m, chiu di tu theo kch thc

vn.
- Gi th: c th s dng gi th gm t vi phn chung, tro
tru. Nhng hin nay gi th trng lung c s dng l v u phng
cho kt qu rt tt, v gi th ny c c im nh, xp nn thot nc
tt, ng thi qu trnh phn hy v u phng gp phn cung cp dinh
dng cho cy.
- Hai bn lung dng 2 hng cc ng c np tre theo chiu ngang
cy lan. Cc cao khong 1 - 1,5m; khong cch gia 2 hng l 30 50 cm. Cch tin hnh nh sau:
- Buc ng cc cy lan vo cc np tre, cnh cch cnh 20 cm.
Cc cnh lan di khong 40 - 50 cm, cng nhiu tng r cng tt,
thng c 2 - 3 tng r.
- Dng v u phng tri trn mt lung cho chm n gc lan,
trn cng dng x da ngm tri ln nhng khng nn li m to
thnh xp (tnh t mt t cho n lp x da cao khong 20 cm).
- Che nng cho lan khi mi trng bng li, phen tre hay bng tn
l da c khong 50% - 60% nh sng, g b dn khi cy pht trin
tt.
- Lm c trnh cnh tranh dinh dng vi lan v thng xuyn
bn phn. C th ho long phn b, ln bi ln cc np tre.
- Trng li sau 3 - 4 nm.
Trng thnh lung hay trng trong chu u phi lm gin che cho
c vn lan: gin cao khong 3 - 3,5m.
II. NHM LAN DENDROBIUM
2.1. Nhit
Nhit l tng cy sinh trng v ra hoa p t 28 - 30 0C.
2.2. m
Nhm lan Dendrobium thch hp m 50 - 700 C.
2.3. nh sng
Nhm lan Dendrobium l loi a sng, nh sng khong 60 - 70%
s to iu kin cho cy pht trin tt.
2.4. Gi th
Cht trng lan Dendrobium rt phong ph, ph bin l x da,
than, dn. Hin nay, ngi trng lan c th s dng thm xp (mut
trng) lm gi th cho cy.
2.5. Dinh dng

24

- Dendrobium l nhm lan cn dinh dng cao, do ngoi vic

s dng phn ha hc c th b sung thm phn hu c cho cy.
- Phn ha hc c th s dng l NPK 30 - 1 0 - 10 dng cho giai
on u, khi cy t 1 nm tui s dng phn NPK 20 - 20 - 20 v giai
on cy sp ra pht hoa nn s dng NPK 10 - 10 - 30.
Sau khi cy ra hoa v thu hoch cnh th nn i sang s dng phn
NPK 30 - 10 - 10.
2.6. Su bnh
Cc loi su bnh hi ch yu trn nhm lan Dendrobium nh sau:
- Bnh en thn cy lan: Do nm Fusarium sp. gy nn. S dng
thuc dit nm nh Carbenzim 1/2000, Zineb 3/2000, Benlat 1/2000,
Zin, Bendazol, Cadilac.
- Bnh m l: Do nm Cercospora sp. gy nn. Bnh gy hi
trong ma ma nhng vn lan c m cao. Phun thuc tr nm
(nh trn) Bendazol, Carbenzim, Thio-M, Dipomate.
2.7. K thut trng
2.7.1 Trng cy lan t chai m
- Cng ging nh phng php trng t chai m ca lan Mokara
v Vanda. Khi trng cy con (cy cy m) phi ra sch mi trng nui
cy dnh trn thn, l, r cy bng nc sch 3 ln, trnh b cn trng
cn ph v nhim bnh.
- C th trng 1 trong 3 cch nh sau:
* Trng bng li (ging nh nhm Mokara v Vanda).
* Trng bng khay nha vi gi th l x da
- Dng cc v da gi, x ra cc mnh nh (1cm x 2cm).
- Chun b cc khay nha vi kch thc khong (20 x 30 cm hoc
30 x 50 cm). c l thng hi mt y khay.
- B cy lan vo gia 2 mnh v da, 1 - 2 r li ra bn ngoi,
dng dy thun ct li.
- Dng thnh hng trn cc khay nha, t ni rm mt.
* Trng bng gi th l x da si
- Chun b chu (chu c th bng nha hoc chu t nung).
- Dng gi th l x da si c vo chu.
- Dng tay mc 1 l nh t cy lan vo.
* Chm sc: Trong thi gian chuyn cy t chai m ra vn, s
dng phn NPK 30 - 10 - 10 phun cho cy, nng theo khuyn co.
Ngoi ra, s dng thm cht kch thch sinh trng nh Atonik.

25

2.7.2. Trng cy lan t vic tch cy

* Trng trong chu
- Chun b chu (chu t nung hoc chu nha), kch thc chu
cn i vi kh nng pht trin ca cy, c nhiu l thong.
- Chun b cht trng (gi th). Cht trng c th bng than hoc
xp hoc x da.
- Cho cht trng vo chu. Cht trng c kch thc ln nn t
di y chu y chu c thng thong, chim khong 1/5 th
tch chu. Cht trng c kch thc va v nh nn t gia v pha
trn. Cht trng thp hn mt chu khong 1 - 2 cm.
- Cm cc nh vo mp gip cy ng vng.
- Buc cy lan vo cc sao cho hng pht trin ca cy v sau
quay vo gia chu. Khi trng khng chn gc cy st y chu m
lng chng gia lp cht trng.
- Gim nh sng bng cch che nng khi cy mi trng, khi r non
pht trin chuyn dn sang ni c nh sng ph hp.
* Trng thnh lung bng v da
- Chn x da ca nhng qu gi, kh x ra to bng bn tay.
- Xp cc mnh x da ny thnh bng di trn gin g hoc tre,
mt lng quay xung, mt rut lm quay ln, gi cht chng bng 2
thanh np tre 2 bn.
- Hoc xp cc ming x da theo chiu ng thnh tng bnh
khong 3 - 5 cm.
- Dng cc cc tre c mi nhn cm thng vo gia ming x da
lm cc ng.
- Buc cy lan vo cc, gc lan xt vi x da.
- Ti nc t hn so vi trng bng than trong chu. trnh ng
nc c th c mt l nh gia ming x da trc khi trng.
- Trng li sau 2 - 3 nm khi x da mc.
III NHM LAN CATTLEYA
3.1. Nhit
Nhit l tng cho Cattleya pht trin l 20 - 22 0C vo ban ngy
v 16 - 180 C vo ban m. Tuy nhin, bin nhit dao ng t 20 300 C th Cattleya vn pht trin tt.
3.2 m
Cattleya cn m hi kh, khong 40 - 70%.

26

3.3. nh sng
Cattleya thch hp vi cng nh sng mt tri cn khong
50%.
3.4. thng thong v gi th
- Cattleya cn thng thong cao, ta nn lm vn cao (khong
3m) v treo chu cch chu khong 10 - 15 cm.
- V Cattleya cn thng thong cao nn gi th cn lm cht
trng l than hoc dn.
3.5. Dinh dng
Cattleya khng i hi nhiu dinh dng nh Dendrobium. C th
dng phn NPK 30 - 10 - 10 cho thi k cy con, NPK 20 - 20 - 20 cho
thi k sinh trng mnh v NPK 10 - 10 - 30 cy ra hoa. C th
phun b sung Vitamin B1 nh k 10 ngy/ln.
3.6. Phng tr su bnh hi
Nhm lan Cattleya thng b cc loi su bnh hi nh sau:
* Rp vy: y l loi cn trng cn ph lan Cattleya nhiu nht,
chng ht nha l v gi hnh, lm vng l, kh cy. S dng
Cypermethrin, Acephate, Dragon, Lancer, SecSaigon.
* Bnh en gc: Do nm Furarium sp. gy ra. S dng Benzeb 70
WP, Zineb, Bendazol, Zin, Dipomate, Cadilac.
3.7. K thut trng
3.7.1. Trng cy lan t chai m
- C th trng trn li (nh nhm lan Mokara v Vanda).
- Hoc trng bng cch b gi th l x da (nh nhm lan
Demdrobium).
3.7.2. K thut trng cy lan t vic chit cy
* Trng trong chu
- Chun b chu (c th l chu t nung hoc chu nh), c
nhiu l xung quanh chu to s thng thong cho cy sinh trng tt.
- Chun b gi th trng: cht trng l than v dn cng.
- vo y chu 1 ming than ln, k l lp than nh.
- Dng dy km xit nh cy lan vo thnh chu cho cy ng
vng, sau thm than v dn cng vo.
* Trng bng cch ghp cnh

27

- S dng thn cy cn sng, cy lan c trng ghp phi nhn

c nh sng ban mai.
- S dng thn cy cht (cy v sa, bc v), ct thnh cc
khc ngn treo hay thnh nhng on di ng, c gin che cy
lan.
- Buc mt ming x da vo thn cy ri buc chng ln gc
lan mun trng gi m cy. Vo ma ma hay nhng ni thi tit
qu m khng cn dng x da. Khi buc phi gc lan nm l ra ngoi
khng kh, r lan l ra.
IV. NHM LAN PHALAENOPSIS (H IP)
4.1. Nhit
H ip l lan ca vng nhit i; nhit ti thiu 22 0 C - 250 C
vo ban ngy v 180 C vo ban m. Nhit l tng cy pht trin
t 25 - 270 C.
4.2. m
H ip cn m cao, ti thiu 60%.
4.3. nh sng
H ip cn nh sng yu v h ip l loi lan a bng. nh sng
ch 20 - 30% l . Tuy nhin cng khng phi h ip ni qa rm
mt, v nh sng rt cn cho s pht trin v tr hoa.
4.4. thng thong
H ip l loi lan rt d b bnh thi l. S thng thong gip l
cy mau kh sau khi ti; b r khng b ng nc s hn ch rt nhiu
bnh.
4.5. Gi th v dinh dng
- Gi th trng h ip l dn, than, nhm m bo m
cho cy.
- ip cn dinh dng quanh nm v cy khng c ma ngh. Lu
khi dng phn khng dng nng cao v phun ln t, nht l lc l
non mi nh ra t nh sinh trng.
- Cy d 12 thng tuidng NPK 30 - 10 - 10, sau dng NPK
20 - 20 - 20 cho n lc ra hoa. Tuy nhin, c th bn b sung thm
phn giu Kali nh NPK 10 - 10 - 30 cy cng cp vo ma ma.
- Cy trng thnh (1 8 - 24) thng tui nn i sang dng phn
NPK 10 - 10 - 30 cho n khi nh cnh hoa, hoa n v tan.
4.6. Phng tr su bnh hi

28

B tr: B tr chch to vt thng trn l, to iu kin cho vi

khun xm nhp vo l nhanh chng. C th s dng Lannate 40 SP,
Supracide 40 EC/ND (nng theo khuyn co), SK99 (20cc) + Dragon
(5cc) pha bnh 8 lt nc.
- Bnh thi nu vi khun: Do vi khun Erwnia carotovora gy ra. Ban
u vt bnh c mu nu nht, hnh trn mng nc v sau chuyn
thnh mu nu en. Bnh hi c thn, l, mm lm cc b phn trn b
thi. S dng Kasumin phun phng tr, Saipan + Mexyl hoc Saipan
+ Alpine hoc Mexyl + Alpine..
4.7. K thut trng
- H ip l i tng cy trng nht thit phi cn gi th.
- D trng cy lan t chai m hay cy trng thnh cng cn m
bo cc bc sau:
- H ip c th trng trong khay nha hoc chu t nung vi gi
th l dn nhuyn v than.
- Chun b khay (hoc chu t nung).
- Chun b dn v than.
- than di y chu, sau b than nh dn n ming chu.
- t cy h ip vo gia chu.
- Trn cng ph mt lp nhuyn gi m
V NHM LAN ONCIDIUM (V N)
5.1. Nhit
Nhit cho nhm lan Oncidium thch hp khong 25 0C.
5.2. m
Cn m trung bnh 50 - 70%.
5.3. nh sng
Cng nh sng khong 50%. nh sng yu hn cy vn pht
trin tt nh thn, l xanh p, tuy nhin cho hoa km.
5.4. Dinh dng
V cy c gi hnh ln, mp, c kh nng d tr dinh dng
nui cy. C th bn phn mi tun 2 ln, cn tng cng phn Kali.
5.5. Gi th
Cht trng trng lan Oncidium cn m nhng thot nc tt
nh than hoc x da.
5.6. Phng tr su bnh hi

29

Su bnh hi ch yu trn nhm lan v n :

- c: Phng tr bng cch s dng Deadline 40 (nng theo
khuyn co), Dioto.
- Bnh thi mm vi khun: do vi khun Pseudomonas gladioli gy
ra. Vt bnh c hnh dng bt nh, ng nc, mu trng c, thng
lan rng theo chiu rng ca l. Gp thi tit m t m bnh b thi
ng, thi tit kh hanh m bnh kh tp c mu trng xm, s dng 1
trong 3 hn hp: Saipan + Mexyl.MZ, Saipan + Alpine, Mexyl.MZ +
Alpine.
5.7. K thut trng
5.7.1. Trng cy lan t chai m
- Cng ging nh phng php trng t chai m ca lan Mokara
v Vanda. Khi trng cy con (cy cy m) phi ra sch mi trng nui
cy dnh trn thn, l, r cy bng nc sch 3 ln, trnh b cn trng
cn ph v nhim bnh.
- C th trng 1 trong 2 cch nh sau:
* Trng trn l.
* Trng trong khay nha bng cch b mt t x da quanh r.
5.7.2. Trng cy trng thnh
C th trng 1 trong 2 cch sau:
* Trng trong chu (ging nh trng lan Dendrobium) nhng cn
gi th t hn.
* Trng trn khc cy (ging trng hp nh lan Cattleya).

30

Chi cc Pht trin nng thn

Bng 1: TNG VN VAY 419 PHT TRIN HOA, CY KING - C CNH
(T 05 thng 02 nm 2002 n 30 thng 11 nm 2004)
Vn thc
S
Hng
Tng mc
Tng vn vay
S
Qun,
vay tn
h
mc
u t
h tr li sut
n
huyn
dng (triu
vay
theo
(triu ng)
(triu ng)
ng)
n
Nm
2002
1
Qun 2
90
90
40
2
0,7 ha

.
Nm
Khng
2003
c
Nm
2004
1
C Chi
655
545
440
17
3,03 ha
2
C Chi
585
585
585
21
3,295
3

C Chi

550

550

Qun 9

646

300

Qun 2

100

20

300

0,505 ha

0,3 ha

0,02 ha

Ghi ch
(1) UBND TP
ph duyt
Cy king.
thc hin
xong

(1) Lan ct cnh

(1) Lan, mai, cau
king
Lan ct cnh
trnh Hi
ng T
(1) Hoa, Cy
king
1.000 gc mai
vng
Ch UBND TP

31

Qun 2

904

500

1 ha

Qun 2

424

300

0,1 ha

Qun 2

260

200

0,04 ha

duyt
Mai vng, Thin
tu
trnh Hi
ng T
Nhn ging, pht
trin Lan
trnh Hi
ng T
Nhn ging, pht
trin Lan
trnh Hi
ng T
(1) mai ghp

Q. Th
2,082
667
26
35.188
c
chu mai
Tng
4 qun,
6,296
3,757
1,365
80
cng
huyn
(Tng hp theo s liu ca Hi ng Thm nh CT 419, S Ti chnh TP ti vn bn 5835/TC-HTD419QHPX ngy 09/9/2004 v tng hp cc n trnh Hi ng Thm nh.)

32

Bng 2:
CHI PH SN XUT 1 HA LAN MOKARA CT CNH
Chu k sn xut: 05 nm
n v: 1.000
STT
1

3
4
5

6
7

Din
gii
Nh
li

n v tnh

My
bm,
ging,
b
cha
nc,
lung
trng
gi
th
Ging
Phn
bn
Thuc
tr
su
bnh
in
Cng
lao
ng
Chi
ph
u
t
ban
u
Chi
ph
hng
nm

/1.000m2

n
gi
35.000

Thnh
tin
350.000

Trong
1 nm
35.000

/1.000

25.000

250.000

50.000

45

1.800.000
35.000

360.000
35.000

20.000

20.000

3.700
21.600

3.700
21.600

Cy

Cng

S lng

40.000

720

30

2.480.000

503.700

33

Ghi
ch
Khu
hao
01
nm
Khu
hao
05
nm

cha
tnh
cng
Chi
525.300
ph
hng
nm
Nng Cnh/cy/nm
8 4 nm
sut
H s
%
95
thu
hoch
Tng
1.216.000
304.000
cnh
thu
Gi
1.727.960
thnh
Gi
/cnh
4
bn
Thu
4.864.000
972.800
nhp
Li
447.500
sau
khi
tnh
cng
Bng 3:
CHI PH SN XUT 1 HA LAN DENDROBIUM CT CNH
Chu k sn xut: 03 nm
n v: 1.000
STT

Din gii

Nh li

Sp, my
bm,
ging, b
cha
nc,lung

34

n v tnh

S lng

/1.000m2

n
gi
35.000

Thnh
tin
350.000

Trong
1 nm
35.000

/1.000

25.000

250.000

50.000

3
4
5
6
7

trng gi
th
Ging
Phn bn
Thuc tr
su bnh
in
Cng lao
ng
Chi ph
u t
ban u
Chi ph
hng nm
cha tnh
cng
Chi ph
hng nm
Nng sut
H s thu
hoch
Tng cnh
thu
Gi thnh
Gi bn
Thu nhp
Li sau khi
tnh cng

Cy

Cng

100.000

15

1.080

30

1.500.000
35.000
20.000

500.000
35.000
20.000

3.700
32.400

3.700
32.400

2.180.300
643.700

676.100
Cnh/cy/nm
%

6
85

3 nm

1.530.000

510.000
1.325.686

/cnh

3
4.590.000

1.530.000
853.900

Bng 4:
DANH SCH CC N V CUNG NG GING
* Cc n v cung cp cy cy m:
1. Vin Sinh hc Nhit i (01 Mc nh Chi, Q.1)
2. Cng ty Bio SaiGon (590 Kinh Dng Vng, Q. Bnh Tn)
3. Cng ty CP Phong lan xut khu (01 Trng Sn, Q. Tn Bnh)
4. Vin KHNN Min Nam (121 Nguyn Bnh Khim, Q.1)
5. Trng H Nng Lm (p G Ct, P. Linh Trung, Q. Th c)
6. Trung tm NC Ging cy trng - Trng H KHTN (227 Nguyn
Vn C, Q.5)

35

7. Vn lan ng Trn Minh Quang (334, KP1, P. Thnh M Li, Q.2)

* Cc n v cung cp cy ging:
1. Vn Lan Minh Hu (Bnh Hng Ha, Q. Bnh Tn)
2. Vn Lan Gia Huy (. Trn Vn Bch, 597, KP4, Bnh Hng Ha,
Q. Bnh Tn)
3. Kim Ngn (Phng 4, Q.5)
4. Hong Ha Orchid (Phng 2, Q. Tn Bnh)
5. Hng Lan Orchid (Phng 2, Q. Tn Bnh)
6. Cng ty Hoa lan Lm Thng (1A12, Trng Sn, P.4, Q. Tn Bnh)
7. C s Hoa Phng (19 Bis Cng Ha, Q. Tn Bnh)
8. C s Nguyn Thanh (80/8 L Vn Th, Phng 11, Q. G Vp)
9. Vn lan Tn Xun (79/3A Phan Vn Hn, P. Tn Thi Nht, Q.12)
10. Cng ty TNHH Nng Sinh (. Dng, Q.12)
11. Cng ty TNHH Xun Sn (. Ha, Q.12)
12. SaiGon Vn Hoa lan (5/9 KP5, P. Linh Trung, Q. Th c)

Bng 5:
DANH SCH CC N V CUNG NG VT T
* Phn bn:
1. Cng ty Phn bn Bnh in (C12/21 Tn Kin, huyn Bnh Chnh)
2. Cng ty TNHH Nguyn Nng (146/6A V Th Su, P.8, Q.3)
3. Cng ty CP Dch v KTNN Thnh ph (02 Tng Nhn Ph, P. Phc
Long, Q.9)
4. Cng ty BVTV Si Gn (KP 1, Tn Thun ng - Q. 7)
* Thuc BVTV:
1. Cng ty BVTV Si Gn
2. Cng ty Thuc St trng Vit Nam VIPESCO
3. Cng ty BVTV An Giang
4. Cng ty CP Nng dc HAI (28 Mc nh Chi, qun 1, TP.HCM)
* Li:
1. Cng ty Vit Thi
2. DNTN Nguyn Thanh
* H thng ti:

36

1. Cng ty Khang Thnh

2. Cng ty TNHH Khuyn Nng
3. Cng ty Thuc BVTV Si Gn
Bng 6:
DANH SCH CC NH VN TRNG LAN
C THU NHP IN HNH CC QUN, HUYN
1. Trn Vn bch, 597, KP4, Bnh Hng Ha, Q. Bnh Tn
2. L Thnh Ngha, p 2, Xun Thi Sn, Hc Mn
3. Phm Vn Tr, Thi Tam Thn, Hc Mn
4. ng Vn Vinh, Xun Thi Sn, Hc Mn
5. Nguyn Vn Long, Phc Long B, Q.9
6. Trnh Hip Ha, An Li ng, Q.2
Bng 7:
DANH SCH CC H IU TRA C CU GING HOA PHONG LAN
TRN A BN TP.HCM NM 2005
STT
H tn ch h
a ch
Din tch
trng (m2)
1
2
3
4
5
1 L Vn B T
10
Phc
Thin, Q.9
400
Long Bnh
2 L Th Nghip
63/11, p 4, Tng Q.9
150
Nhn Ph B
3 Nguyn Th Sng
86/37, p 2, Tng Q.9
700
Nhn Ph B
4 Nguyn Th L
1/161, p 1, Tng Q.9
2.300
Nhn Ph B
5 Phm
Vn 444A, Tn in A, Q.9
330
Phng
Ph Hu
6 nh
Tng Nhn Ph
Q.9
400
7 Nguyn
Phc Long
Ha,
Long Q.9
100
Li
Thnh M
8 V Vn Hu
p 1, Tng Nhn Ph Q.9
500
B
9 Nguyn Vn ng 635, p 6, Phc Q.9
5.000
Long B
10 H Th Hong
139, Phong Ph, TN Q.9
500
Ph B
11 Nguyn Hng Anh
T
400
12 H Th Lan
10/3, T9, KP4, Linh T
200
Trung

37

13

16
17
18
19
20

Trng
Th
Phng
Kim Nn
Nguyn Th Tn
Tn
Nguyn Vn Gii
Vn Nhn
Trn Minh Tun
Trn Quc Bu
Bi Vn Ngc

21
22

L Th Minh H
Trn Trng Ngha

23

Kiu Lng Hng

24
25

28

Chu Th ng
Nguyn
Thnh
Minh
V Ngc n
Kiu Cng Ngc
Khu
Phi Chu

29

L Vn Su

30
31

Nguyn Thu Mai

Nguyn
Ngc
Thanh
Mai Vn Quang

14
15

26
27

32
33
34
35

Nguyn
Ngc
Luyn
V Hong V

36

Trn L Thanh
Th
ng Trung Kin

37

Trn Vn Bch

38
39

L Thnh Ngha
V Anh Sn

38

300

T
T

500
1.500

T
T
T
T
T

200
100
7.000
1.000
172

T
T

1.000
6.200

BC

2.000

BC
BC

700
500

BC
BC

100
300

BC

2.000

BC

170

BC
BC

500
15

BC

30

BT

200

67, p 4, Bnh Hng

Ha
T1, KP1, Tn To

BT

2.500

BT

2.000

7, KP1, Bnh Hng

Ha
597, KP1, Quc l 1A,
Tn To
KP2, Xun Thi Sn
KP2, Xun Thi Sn

BT

700

BT

11.000

HM
HM

200
40

KP3, Linh Trung

828, KP2, Hip Bnh
Chnh
15/8, KP4, Linh Trung
Hip Bnh Chnh
15/2A,
KP2,
Linh
Xun
930, KP4, Linh Trung
946, Xa l i Hn,
Linh Trung
B11/10A, p 2, Rch
Ci Trng, Tn Kin
B3/23, p 2, Tn Kin
D10/11, p 4, Tn
Kin
D251, p 4, Tn Kin
B11/1B, p 2, Tn
Kin
A12/22B, p 1, Tn
Kin
A13/1A, p 1, Tn
Kin
p 1, Tn Kin
A10/7A, p 1, Tn
Kin
D5/19A, p 4, Tn
Kin
C13/28, Tn To

40

L Vn n

41

Phan Vn Tr

42

Trn Th Cm Vn

43

Nguyn Vn Vinh

44

Vn Ti

45

Hunh Vn Trt

46

Phan Vn Trng

47

Lng Vn Trin

48

Duy n

49

Nguyn Vn Lch

50
51

Nguyn Vn Ninh
Nguyn Vn Nghe

52

Thanh Lam

53

Dng Th Sa

54

56
57
58
59

Nguyn
Ngc
Nhung
Nguyn
Khnh
Hng
V Quc Hng
Phm Hu Thuyt
L Hu c
Nguyn Vn Bi

60

Cao Hi ng

61

T Quang Huy

62

Liu Vn Tun

63

Nguyn Vn Liu

55

29/7, KP2, Xun Thi

Sn
23/12, Thi T, Thi
Tam Thn
28/14, Phan Vn Hn,
Tn Thi Nht
79/1C, Phan Vn
Hn, Tn Thi Nht
12/5, KP3, Tn Chnh
Hip
p Gia, Tn Ph
Trung
p Gia, Tn Ph
Trung
p nh, Tn Ph
Trung
p nh, Tn Ph
Trung
p Xm Cha, An
Ph
An Bnh, An Ph
p Rng, Trung Lp
Thng
p Vn Hn,Trung
Lp Thng
p M Khnh A, Thi
M
p Xm Cha, An
Ph
p Gt Chng, An
Nhn Ty
KP7, Th Trn
KP7, Th Trn
KP2, Th Trn
19, Nguyn Th R,
KP7, TT
10, Nguyn i Lang,
KP1, TT
1, Phm Vn Cho,
KP7, TT
4, Nguyn Vn Ni,
KP6, TT
p Mi Cn Tiu,

HM

200

HM

500

Q.12

2.00

Q.12

15.000

Q.12

1.500

CC

800

CC

350

CC

600

CC

400

CC

75

CC
CC

800
5.000

CC

3.500

CC

400

CC

200

CC

1.000

CC
CC
CC
CC

200
700
400
300

CC

800

CC

187

CC

400

CC

1.000

39

64
65

Nguyn Trng
Xun
Chu Vn Rng

66

L nh Dng

67

Nguyn Vn Lanh

68

V Vn Dng

69

Dng Hu Xun

70

Nguyn Vn Cung

71

Dng

72

Hunh Th N

73
74
75

Nguyn Quc V
L Minh Ch
T Vn Hng

76

82

Nguyn
Khc
Hin
L Th c
Trn Vn n
L Th Rim
L Vn Dum
Nguyn
Mnh
Phng
Trn Hng Hu

83

Bi Xun Hi

84

Nguyn
Quang
Tip
Nguyn Vn Tng

77
78
79
80
81

85
86
87
88

40

L Hong Minh
Nguyn
Vn
Hng
La Tn Lc

Phc Hip
p Mi Cn i,
Phc Hip
p Cy Trm, Phc
Hip
p Cy Trm, Phc
Hip
p Mi Cn i,
Phc Hip
p Mi Cn Tiu,
Phc Hip
Xm Mi, Trung Lp
H
Xm Cha, Tn An
Hi
Xm Cha, Tn An
Hi
Xm Cha, Tn An
Hi
Bu Tre 1, Tn An Hi
Bu Tre 2, Tn An Hi
399, Bu Tre, Tn An
Hi
249, Bu Tre, Tn An
Hi
p Hu, Tn An Hi
Tn An Hi
p Hu, Tn An Hi
p Hu, Tn An Hi
171, Tn Tin, TTH

CC

1.000

CC

1.800

CC

2.000

CC

1.000

CC

300

CC

850

CC

300

CC

400

CC

800

CC
CC
CC

160
400
350

CC

250

CC
CC
CC
CC
CC

150
200
300
200
300

T 12, p Thng,
TTH
T 12, p Thng,
TTH
224, l 4, Tn Lp,
TTH
84/3, l 3, Tn Lp,
TTH
T 1, p Tin, TTH
Nhun c

CC

300

CC

300

CC

800

CC

2.000

CC
CC

120
200

Lo To Trung, Trung

CC

350

89

Dng Hng Sn

90
91
92

Nguyn Tn Toi
Dng Vn Lc
L Vn Nu

93

Phm Khng

94
95
96

Nguyn
Hong
Trng
Lm Vn Sn
V Th Xu

97

Quch Th H

98

L Vn Hng

99

Trn Vit Trung

100
101
102

Nguyn
Vit
Hong
Nguyn Th Cm

104

Quch
Quc
Chin
Nguyn
vn
Trng
Nguyn Vn Hi

105

Hunh Vn Lng

106

L Hi H

107
108
109

Trn Vn X
H Th Thnh
Nhn
Nguyn Minh i

110

L Th Dung

111

Nguyn Th Thy

103

Lp H
Xm Mi, Trung Lp
H
p Ch, Trung An
KP4, Phc Vnh An
458/4 Tn nh Tn
Thng Hi
3/1, p Trung, Tn
Thng Hi
G Ni A, An Nhn
Ty
Tn Thnh Ty
p Ch, Tn Ph
Trung
p nh, Tn Ph
Trung
p nh, Tn Ph
Trung
p nh, Tn Ph
Trung
p Ph Li, Tn Ph
Trung
p Cy a, Tn Ph
Trung
p nh, Tn Ph
Trung
Xm ng, Tn Ph
Trung
Lng Ct, Tn Ph
Trung
156/6A, Thi Ty 2,
Tn Hip
113/2, Tn Thi 2,
Tn Hip
31/5, KP3, XTS
KP4, XTS
18/1, KP8, Th Trn
HM
15/1, t 7, KP2, Th
trn HM
T 32, KP3, Th trn
HM

CC

230

CC
CC
CC

1.000
250
1.000

CC

100

CC

1.000

CC
CC

1.000
200

CC

80

CC

200

CC

600

CC

500

CC

1.600

CC

700

CC

250

CC

2.000

HM

500

HM

400

HM
HM

500
500

HM

250

HM

150

HM

500

41

112
113

Phan B Tng
Phm Th Dim

114

H Th M Dung

115

Mai Cng Hng

116

Dng Th Ng

117

Hunh Th Lin

118

H Thnh Cng

119

Trng
Vn
Phc
Nguyn Vn C

120
121
122

Nguyn Vn Tn
Bnh
Trn Th p

123

Nguyn Su

124

Nguyn
Th
Hunh Hoa
Nguyn Vn L
(Su H)
Trn Thanh Huy
Nguyn Th Hng
Nguyn
Thnh
Rum
Hunh Vn Nm
Trn Ch Dng
on Th Bc PHi

125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136

42

Nguyn
Minh
Quang
H Th Hu (Minh
Hu)
Bang Chn Duy
(Hoa P)
Tri ng Tin 1
Cng ty Thin

KP3, Th trn HM
26/3, Chnh 2, Tn
Xun
46/4C, t 74, KP8, Th
trn HM
20A, p 4, Xun Thi
Sn
99/24, Tn Thi 2,
Tn Hip
21/5, Xun Thi ng
1, XT
17/1, Bc Ln, B
im
124/5A, Tam ng,
Thi Tam Thn
27/4A, p Mi 1, Tn
Xun
8/4, Lu Th H, KP4,
Th trn HM
41/4, Trung Ln, B
im
63/9, Xun Thi ng
1, XT
138/1B, Tn Thi 2,
Tn Hip
C5/20, p 3, BC

HM
HM

2.000
1.200

HM

300

HM

700

HM

600

HM

1.000

HM

500

HM

500

HM

15.000

HM

400

HM

400

HM

2.000

HM

700

BC

800

BC
D6/13, p 4, Tn Tc
Tn Qu Ty

BC
BC
BC

800
600
600

BC
BC
333C, Lng nh
Ca, An Ph
334, Nguyn Th nh,
Thnh M Li
433/3, p 2, Bnh
Hng Ha B
19 bis, Cng Ha, 12

BC
BC
Q.2

1.200
300
200

Q.2

100

43/2,

KP1,

Thnh

BT

7.000

TB

200

Q.12
Q.12

2.900
4.000

138

Qu
Du Th Ti (Kim
Ngn)
Phan Hng Hi

139
140
141
142

Quc - B
Trn Vn Lu
Dng T Vng
Hunh Th Thu H

143
144

Tri ng Tin 2
Trn Ch Vnh

145

L Vn Chinh

146

Nguyn Vn Cp

147

Nguyn Th Cch

148
149

Nguyn Vn Vinh
Nguyn
Kin
Trung

137

Xun
Kios s 3, CV u Lc,
Trn Ph, P.4
P.28
KP2, Tn Chnh Hip
6/1, Tn nh, Tn
Thng Hi
Phm Vn Ci
p Chnh, Tn Thng
Hi
p Bu Sim, Tn
Thng Hi
4/3B, Thi Ty 1, Tn
Hip
30/15, T K, Nam
Thi, Thi Tam Thn
Xun Thi Sn
25/3A, p Mi, Tn
Xun

Q.5

1.000

Bnh
Thnh
Q.9
Q.12
CC
CC

3.750

CC
CC

2.000
300

CC

100

HM

400

HM

1.000

HM
HM

30.000
300

3.500
200
1.000
1.000

43

Bng 8:
DANH SCH NNG DN KINH DOANH HOA, CY CNH, C KING
TT

H v Tn

a ch

1 Trn Thanh
205/39 P. BH Ha
Phong
2 ng Trung Kin 7, P. BH Ha
3 V Hong D
4 Hoch He

1/45 KP4, P. BH
Ha
9/37 KP5, P. BH
Ha

5 Phm nh Minh 118 P. BH Ha

6 Trn Vn Bch
7 Phm Cng
Minh
8 Trng V Bo
9 L Cnh Lc
10 inh Minh
Hong

44

1/34 KP4, P. BH
Ha
8/25 KP1, P. BH
Ha
71 H Hc Lm
KP3, P.AL
401/1 KP3, P. An
Lc
477/232 L Tn B,
P. AL

Din
tch
(m2)
1.300

Hnh thc

Chng loi

Loi
hnh

Trong chu

bonsai

100

Trong chu

bonsai

2.500

Di t

Lan ct cnh

2.000

Trong chu

50

Trong chu

8.000
1.000

Di t + lan
treo
Trong chu

Mai vng +
thin tu +
bonsai
Xng rng +
bt tin + s
hoa lan
Hoa lan

Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh

500

Trong chu +
di t
Trong chu

1.000

Di t + trong
chu

Mai vng
Mai vng +
bonsai
Mai vng +
bonsai cc loi
Mai + lan +
bonsai

Ghi
ch

7.000
chu
500
chu

Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh

3.000
chu

11 Bi Phong Lu

KP4, P. An Lc

12 Nguyn Vn
KP1, P. Tn To
Luyn
13 Nguyn Vn
KP1, P. Tn To
Lang
14 Nguyn Vn Th KP1, P. Tn To
15 o Vn Bnh

KP9, P. Tn To

16 L Sang

KP9, P. Tn To

17 Trn Th Th

19 L Vn Pho

F6/7 M L, P. BT
ng A
7/7A KP2, P. BH
Ha B
P. An Lc

20 H Vn Ngng

P. An Lc

21 Nguyn Ngc
Anh
22 Dng Vn
ng
23 Nguyn Vn
Lang
24 Bi Thanh Qun

KP1, P. BH Ha

18 Trn Vn Minh

C19/26K HL2, P.
BTA
A15/28B, KP1, P.
BTA
A16/6 B Hom,
KP1, P.BTA

4.000

Mai bonsai

400

Trong chu +
di t
Trong chu

400

Trong chu

Lan

2.000

Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Trong chu

Lan

600

Trong chu
8.000

Trong chu +
di t
Trong h

Lan

Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Lan
C king

Trong chu

King b

Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Trong chu +
di t

Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king

Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh

45

25 Nguyn Hong
Hi
26 Trng Vn
Phng
27 Lin Phc

ng s 1 VT
P.BTB
70 Tn La,
P.BTB
235 ng s 1
P.BTB
28 Nguyn Vn Lt F5/40 KP6 P.BTA
29 Nguyn Vn
Khng

46

F1/61/17 P.BTA

Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Lng

Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Chim cnh

H, chu

C king

Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh
Kinh
doanh

Bng 9:
DANH SCH NNG DN CHI GII TR HOA, CY CNH, C KING
TT

H v Tn

1 Trng Thnh
Trung
2 Cao Vn Dnh
3 Li Kim Ngu
4 Nguyn Vn
Hnh
5 H Hu c
6 Li Vn Danh
7 Nguyn Vn
Liu
8 Trn Ngc
Thnh
9 Phng Vn
Phong
10 Nguyn Nht
Trng
11 Chu Minh
Hong
12 Nguyn Vn

a ch
477/154 L Tn B,
P. AL
477/182 KP1 P. An
Lc
477/100 KP1 P. An
Lc
112 H Hc Lm
KP2 PAL
KP6, P. Tn To
38/5 KP5, P. Tn
To A
10/23 KP3, P. BHH
B
P. BT ng B
KP1, P. BH Ha
F5/25 KP6 P. BT
A
A10/35, KP1 P.
BTA
A15/5 KP1, P.

Din
tch
(m2)
500

Hnh thc

Chng loi

Loi
hnh

King b

Gii tr

1.000

Di t

King b

Gii tr

3.000

Di t

King b

Gii tr

200

Di t

King b

Gii tr

80

Trong chu
Trong chu

s
Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Chim cnh

Gii tr
Gii tr

Chng mm
ng qu
Cc loi hoa

Ngh
nhn
Gii tr

Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Hoa v qu
Trong chu +

Ghi
ch

7.000
chu
500
chu

3.000
chu

Gii tr
Gii tr
Gii tr
Gii tr

47

Khnh
13 Dng Vn
Ngha
14 L Vn t
15 Hunh Vn T

BTA
F3/19/24 KP6, P.
BTA
F9/26 KP7, P.
BTA
F6/21 KP6, P.
BTA
A15/6 KP1, P.
BTA
F1/12 KP8 P.
BTA
F5/2 KP6, P. BTA

16 Hunh Vn
Dng
17 Hunh Vn
Cng
18 Hunh Vn
Dng
19 Cam Minh
A15/80B HL 2 P.
Quang
BTA
20 Cao Hong Sn A16/28K/6/47/1KP5
PBTA
21 Hunh Vn Li F6/34 KP6, P.
BTA

48

di t
Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Trong chu +
di t
Hoa v qu
Lng
Trong chu +
di t
Hoa v qu
Lng

king
Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Cc loi hoa
king
Chng mm
ng qu
Chim cnh
Cc loi hoa
king
Chng mm
ng qu
Chim cnh

Gii tr
Gii tr
Gii tr
Gii tr
Ngh
nhn
Gii tr
Gii tr
Ngh
nhn
Gii tr

Y BAN NHN DN CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

THNH PH H CH MINH
c lp - T do - Hnh phc
VN PHNG HND V UBND
--------------------------------------S: 549/TB-VP
2005.

TP. H Ch minh, ngy 22 thng 8 nm

THNG BO
Ni dung cuc hp v k hoch chuyn dch
c cu kinh t nng nghip thnh ph H Ch Minh
giai on 2006 - 2010
********
Ngy 03 thng 8 nm 2005, ti S Nng nghip v Pht trin nng
thn, y ban nhn dn thnh ph H Ch Minh t chc cuc hp
kim tra tin v k hoch chuyn dch c cu kinh t nng nghip
thnh ph giai on 2006 - 2010.
Ch tr hi ngh do ng ch Nguyn Thin Nhn, Ph Ch tch
Thng trc y ban nhn dn thnh ph. Tham d hi ngh c Ban Ch
o Nng nghip Nng thn thnh ph, S Nng nghip v Pht trin
nng thn, S K hoch v u t, S Ti nguyn v Mi trng, S
Quy hoch - Kin trc, S Ti chnh, Tng Cng ty Nng nghip Si
Gn, y ban nhn dn cc qun - huyn: C Chi, Cn Gi, Nh B,
Bnh Chnh, qun 12 v cc n v trc thuc S Nng nghip v Pht
trin nng thn.
Sau khi nghe bo co ca S Nng nghip v Pht trin nng
thn, kin pht biu ca cc s - ngnh, qun - huyn ng ch
Nguyn Thin Nhn, Ph Ch tch Thng trc y ban nhn dn thnh
ph ch tr hi ngh kt lun ch o nh sau:
1. Giao S Nng nghip v Pht trin nng thn cn tip tc thc
hin mt s ni dung:
* Ch tr cng phi hp vi Ban Ch o Nng nghip Nng thn,
Hi Nng dn thnh ph tip tc lm vic vi cc qun - huyn: C Chi,
Hc Mn, Cn Gi, Nh B, Bnh Chnh, Qun 12, nh hng s b
quy hoch s dng t nng nghip v Chng trnh chuyn i c cu
kinh t nng nghip giai on 2006 - 2010 v hon thnh trong thng 8
nm 2005.
* Phi hp vi cc qun, huyn lp k hoch tham quan m hnh
sn xut v tiu th rau an ton ca cc nc Trung Quc, Thi Lan
trnh y ban nhn dn thnh ph ph duyt v t chc i tham quan
trong thng 8 nm 2005, v ch ng lm vic vi i s qun Vit

49

Nam ti Trung Quc v nhu cu cung cp rau an ton cho thnh ph

Bc Kinh v t chc on cng tc i Bc Kinh c th k tha thun
cung ng rau an ton cho Bc Kinh vo nm 2006.
* Tip tc hon thin s tay gii thiu m hnh nui trng cy, con
cht lng cao.
* Ch tr lp k hoch chuyn i hnh thc nui b sa quy m
nh, phn tn sang hnh thc nui b sa quy m thch hp, hiu qu
kinh t cao, bn vng giai on 2006 - 2010.
* Trong thng 9 nm 2005, ch tr cng phi hp vi cc n v c
lin quan (Lin hip Hp tc x thnh ph, Cng ty Metrocash, Tng
Cng ty Thng mi, cc n v t vn thng mi) t chc hi ngh
bn v th trng, h thng tiu th sn phm ca Chng trnh chuyn
i c cu kinh t nng nghip thnh ph.
* Phi hp vi S Bu chnh - Vin thng thnh lp trang WEB,
hoc cng giao dch in t h tr mua bn hiu qu sn phm rau,
cy, con ca Chng trnh chuyn i c cu kinh t nng nghip thnh
ph, trong c phi hp vi Ban cng tc ngi Hoa c gii thiu
bng ting Hoa.
* Trong thng 10 nm 2005, trin khai n phng, x v h nng
dn tham gia gp Chng trnh chuyn dch c cu kinh t nng
nghip thnh ph.
* Trong thng 11 nm 2005, tng hp hon chnh quy hoch, k
hoch s dng t nng nghip v Chng trnh chuyn dch c cu
kinh t nng nghip trnh y ban nhn dn thnh ph ph duyt chnh
thc.
* Sau khi i tham quan Trung Quc v Thi Lan, S Nng nghip
v Pht trin nng thn hon chnh d n Trung tm trin lm, giao dch
hoa, cy king v rau an ton thnh ph H Ch Minh, thng 9 nm 2005
trnh y ban nhn dn thnh ph ph duyt, chun b cc iu kin n
thng 10 nm 2005 trin khai cng tc thit k xy dng Trung tm,
thnh lp Cng ty qun l iu hnh Trung tm, ku gi nh u t
thuc cc thnh phn kinh t trong v ngoi nc u t vo Trung tm.
Lu giai on u phi c thnh phn kinh t Nh nc Vit Nam
tham gia qun l iu hnh Trung tm.
* Trong thi gian Trung tm trin lm, giao dch hoa, cy king v
rau an ton thnh ph H Ch Minh cha thnh lp, giao S Nng
nghip v Pht trin nng thn ch tr phi hp vi cc s - ngnh, qun
- huyn, cc Cng ty sn xut, kinh doanh, ch bin, tiu th nng sn
hnh thnh cc chui giao dch tiu th sn phm ca Chng trnh
chuyn dch c cu kinh t nng nghip thnh ph, k c xut khu.

50

2. Cn qun trit quan im ch o chuyn dch c cu kinh t nng

nghip phi trn c s lm r v khai thc sc mua ca th trng tiu
th v hiu qu kinh doanh ca ngi trng, nui, phi c bc t ph
trong khu t chc h thng tiu th sn phm v trong c ch cho
nng dn v doanh nghip vay vn; gii quyt ng b 07 yu t u
vo v 02 yu t u ra.
Vn phng Hi ng nhn dn v y ban nhn dn thnh ph xin
thng bo truyn t ni dung kt lun ch o ca ng ch Nguyn
Thin Nhn, Ph Ch tch Thng trc y ban nhn dn thnh ph ti
cuc hp v k hoch chuyn dch c cu kinh t nng nghip thnh
ph giai on 2006 - 2010 n cc s - ngnh, qun - huyn nm v
t chc thc hin.
K.T. CHNH VN PHNG
PH VN PHNG
( k)
Hunh Khnh Hip

51

TI LIU THAM KHO

***
- CM NANG NUI TRNG V KINH DOANH PHONG LAN
n Hunh Vn Thi - Nh xut bn Tr - 2000
- HOA V K THUT TRNG HOA
n PGS - PTS Nguyn Xun Linh - NXB Nng nghip - 1998
- NUI TRNG CY LAN
n Trn Vn Hun - Vn ch Lm - NXB M Thut - 2004
- K THUT TRNG V KINH DOANH PHONG LAN
n Vit Chng - KS. Nguyn Vit Thi NXB TPHCM - 2004

MC LC
Li ni u............................................................................................... 3
CM NANG TRNG PHONG LAN
PHN I: C IM SINH VT HC
1.1- R..................................................................................................... 6
1.2- Thn.................................................................................................. 6

52

1.3- L...................................................................................................... 7
1.4- Hoa................................................................................................... 7
1.5- Qu v ht........................................................................................8
PHN II: CC YU CU NGOI CNH
2.1- Nhit ............................................................................................8
2.2- nh sng...........................................................................................9
2.3- m ............................................................................................. 10
2.4- thng thong.............................................................................12
2.5- Nc ti.......................................................................................12
PHN III: K THUT TRNG
3.1- Ging.............................................................................................. 13
3.2- Thit k vn trng v k thut trng.............................................18
- i vi lan trng chu...................................................................18
- i vi lan ct cnh.......................................................................20
PHN IV: CHM SC
4.1- Ti nc.......................................................................................24
4.2- Bn phn......................................................................................... 25
4.3- Phng tr su bnh hi..................................................................28
4.4- Thu hoch v ng gi...................................................................31
K THUT TRNG MT S NHM LAN
I/ NHM LAN MOKARA V VANDA
1.1- Nhit ........................................................................................... 31
1.2- m ............................................................................................. 32
1.3- nh sng......................................................................................... 32
1.4- thng thong v gi th.............................................................32
1.5- Nhu cu dinh dng.......................................................................32
1.6- Phng tr bnh hi.........................................................................33
1.7- K thut trng..................................................................................33
- Trng lan t nui cy m...............................................................33
- Trng lan t vic chit cnh..........................................................34
II/ NHM LAN DENDROBIUM

53

2.1- Nhit ........................................................................................... 36

2.2- m ............................................................................................. 36
2.3- nh sng......................................................................................... 36
2.4- Gi th............................................................................................ 36
2.5- Dinh dng.....................................................................................36
2.6- Su bnh......................................................................................... 37
2.7- K thut trng..................................................................................37
- Trng cy lan t chai m...............................................................37
- Trng cy lan t vic tch cy.......................................................38
III/ NHM LAN CATTLEYA
3.1- Nhit ........................................................................................... 39
3.2- m ............................................................................................. 40
3.3- nh sng......................................................................................... 40
3.4- thng thong v gi th.............................................................40
3.5- Dinh dng.....................................................................................40
3.6- Phng tr su bnh hi..................................................................40
3.7- K thut trng..................................................................................41
- Trng cy lan t chai m...............................................................41
- Trng cy lan t vic chit cy......................................................41
IV/ NHM LAN PHALAENOPSIS (H IP)
4.1- Nhit ........................................................................................... 42
4.2- m ............................................................................................. 42
4.3- nh sng......................................................................................... 42
4.4- thng thong.............................................................................42
4.5- Gi th v dinh dng....................................................................42
4.6- Phng tr su bnh hi..................................................................43
4.7- K thut trng..................................................................................43
V/ NHM LAN ONCIDIUM (V N)
5.1- Nhit ........................................................................................... 44
5.2- m ............................................................................................. 44
5.3- nh sng......................................................................................... 44
5.4- Dinh dng.....................................................................................44

54

5.5- Gi th............................................................................................ 44
5.6- Phng tr su bnh hi..................................................................44
5.7- K thut trng..................................................................................45
- Trng cy lan t chai m...............................................................44
- Trng cy trng thnh.................................................................45
PH LC
Bng 1: Tng vn vay 419 pht trin hoa, cy king - c cnh..............46
Bng 2: Chi ph sn xut 1 ha lan Mocara ct cnh...............................47
Bng 3: Chi ph sn xut 1 ha lan Dendrobium ct cnh.......................48
Bng 4: Danh sch cc n v cung ng ging.....................................49
Bng 5: Danh sch cc n v cung ng vt t.....................................50
Bng 6: Danh sch cc nh vn trng lan
c thu nhp in hnh cc qun, huyn.................................50
Bng 7: Danh sch cc h iu tra c cu ging
hoa phong lan trn a bn TP.HCM nm 2005........................51
Bng 8: Danh sch nng dn kinh doanh hoa,
cy cnh, c king....................................................................55
Bng 9: Danh sch nng dn chi gii tr hoa,
cy cnh, c king....................................................................57
- Thng bo s 549/TB-VP ca UBND TP.HCM....................................58
- Ti liu tham kho................................................................................61
...................................................................................................................
...................................................................................................................

55