- VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VÀO VIỆC XÂY DỰNG CON NGƯỜI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY. - Tóm tắt: Chủ nghĩa Mác- Lênin cũng như tư tưởng Hồ Chí Minh ra đời xuất phát từ con người và tư tưởng của các nhà kinh điển đã soi sáng sự nghiệp giải phóng cho mỗi con người và cho cả loài người. - Nghị quyết Đại hội XI của Đảng đã chỉ rõ: Con người là trung tâm của chiến lược phát triển, đồng thời là chủ thể phát triển. - Vì vậy, phát huy nhân tố con người là một việc hệ trọng, có ý nghĩa quyết định sự nghiệp cách mạng nói chung và công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hôm nay.. - Xuất phát từ nhận định trên và để hưởng ứng theo Nghị quyết 33 - NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước;. - bài viết nhằm cung cấp những luận điểm của Hồ Chí Minh về xây dựng con người, từ đó vận dụng vào việc xây dựng con người ở Việt Nam hiện nay.. - Từ khóa: Tư tưởng Hồ Chí Minh, xây dựng con người, tình hình hiện nay. - Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI có ghi rõ: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại. - là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta giành thắng lợi”. - Xuyên suốt toàn bộ hệ thống đó là tư tưởng của Người về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. - là tư tưởng về con người, về đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. - về chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau. - Việc chú trọng giáo dục, bồi dưỡng năng lực, phẩm chất cách mạng cho con người, phát huy nhân tố. - con người - nguồn lực bảo đảm cho sự thành công của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. - Hơn bao giờ hết, việc tiếp tục đi sâu nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng con người và vận dụng những tư tưởng đó vào việc xây dựng con người ở Việt Nam là nhiệm vụ quan trọng của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, của mọi cấp, ngành, trong đó có các nhà trường.. - Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng con người. - Đối với Hồ Chí Minh, con người vừa là mục tiêu của sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, vừa là động lực của chính sự nghiệp đó. - là con người cụ thể chứ không chung chung, trừu tượng. - Điều đó được thể hiện rất triệt để và cụ thể trong lý luận chỉ đạo cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và nhất là trong thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc trước đây. - Người đã chỉ rõ “xây dựng chủ nghĩa xã hội” trước hết là phải làm cho nhân dân lao động thoát khỏi bần cùng, mọi người có công ăn việc làm, được ấm no và được sống đời hạnh phúc: “Chủ nghĩa xã hội là nhằm nâng cao đời sống vật chất và văn hóa của nhân dân. - Người cũng nhấn mạnh: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội phải có con người xã hội chủ nghĩa” [2, tr.222]. - Như thế, con người thực sự là nguồn lực của mọi nguồn lực, quyết định sự phát triển và phồn thịnh của mỗi quốc gia.. - Trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng con người, đạo đức cách mạng được coi là phẩm chất, nền tảng cốt lõi. - Gánh vác sứ mệnh lớn lao là đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người, người cách mạng chân chính không thể kiêu căng, vị kỷ, thiếu bản lĩnh ý chí, thiết nhiệt huyết, thiếu tài đức và nhân tâm. - Sự nghiệp cách mạng thì lâu dài và và gian khổ, bởi vậy: “Làm cách mạng để cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới là một sự nghiệp rất vẻ vang, nhưng nó cũng là một nhiệm vụ rất nặng nề, một cuộc đấu tranh rất phức tạp, lâu dài, gian khổ. - Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang” [3, tr.601]. - Để đáp ứng yêu cầu xây dựng con người, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu lên những tiêu chuẩn chung, đó là: có tư tưởng xã hội chủ nghĩa;. - có đạo đức xã hội chủ nghĩa. - lao động có kế hoạch, năng suất, chất lượng, hiệu quả, vì lợi ích của bản thân, của tập thể và của xã hội. - đóng góp (nộp thuế) đúng kỳ, đúng số để xây dựng lợi ích chung. - Từ đây, các tiêu chuẩn chung này lại được hiện thực hóa thành các nhiệm vụ cụ thể, gắn với đặc thù của từng đối tượng, lực lượng, giai đoạn lịch sử cách mạng mà họ tham gia.. - “Ra sức học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, luôn luôn dùng tự phê bình và phê bình để nâng cao tư tưởng và cải tiến công tác của mình và cùng đồng chí mình tiến bộ” [3, tr.603].. - Đối với chiến sĩ quân đội, Người dạy: “Trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. - Đối với thanh niên, Người dạy phải có sáu cái yêu: Yêu Tổ quốc, yêu nhân dân, yêu chủ nghĩa xã hội, yêu lao động, yêu khoa học và kỷ luật. - Như thế, có thể thấy, trong tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng con người, quan trọng nhất chính là sự nghiệp “trồng người”. - Chiến lược “trồng người” là một trọng tâm, một bộ phận hợp thành của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. - Đây là công việc lâu dài, gian khổ, cần được tiến hành thường xuyên trong suốt quá trình xây dựng, bảo vệ vững chắc Tổ quốc và phải đạt được những kết quả cụ thể trong từng giai đoạn cách mạng. - Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng con người trong tình hình hiện nay. - Thực trạng xây dựng con người những năm qua và những yêu cầu đặt ra. - Trong lĩnh vực xây dựng con người đã có nhiều thành tựu, những nhân tố mới, giá trị mới của con người Việt Nam thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế từng bước được định hình trong cuộc sống…, nhưng bên cạnh đó, vẫn còn nhiều hạn chế, khuyết điểm: “Sự xuống cấp về văn hóa, đạo đức trong xã hội, đặc biệt là tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên diễn biến phức tạp. - Những yếu kém, bất cập trong lĩnh vực xây dựng con người bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. - Bên cạnh các cơ hội thuận lợi, cơ chế thị trường thời mở cửa, hội nhập cũng làm nảy sinh hàng loạt các biểu hiện phức tạp, đáng lo ngại về đạo đức, xã hội. - Tư tưởng cá nhân, lối sống thực dụng, lai căng, sự suy thoái về về đạo đức, nhân cách ngày càng gia tăng. - Nó gây ra tình trạng lệch chuẩn, lạc chuẩn và làm đảo lộn hệ giá trị văn hóa, con người. - những thói hư, tật xấu và những mặt hạn chế của người Việt Nam vẫn đang tồn tại dai dẳng, trở thành lực cản quá trình sáng tạo văn hóa, xây dựng đạo đức, nhân cách, lối sống của con người Việt Nam thời kỳ mới.. - Về chủ quan, xây dựng và phát triển văn hóa, con người là lĩnh vực rộng lớn, nhạy cảm, phức tạp. - Công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận về xây dựng con người chưa được chú trọng đúng mức, do vậy nhận thức lý luận, tư duy lý luận chưa theo kịp những biến đổi quá nhanh của đời sống thực tiễn trong khu vực và thế giới.. - Nhiều cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, cán bộ, đảng viên chưa nhận thức được đầy đủ về ý nghĩa sống còn của việc xây dựng con người. - Nguồn lực, phương thức đầu tư cho công tác xây dựng con người còn hạn chế. - Những hạn chế yếu kém nêu trên cần phải được nhìn nhận, đánh giá đúng sự thật để có những biện pháp xây dựng con người mới đáp ứng yêu cầu thời đại ngày nay.. - Những quan điểm sâu sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh về xây dựng và phát triển con người Việt Nam cho đến nay vẫn có ý nghĩa định hướng vô cùng quan trọng cho việc. - mà sâu xa hơn, phải chú trọng đến con người, phải tập trung vào chiến lược phát triển con người nhằm bảo đảm sự ổn định, phát triển vững mạnh của đất nước giai đoạn mới. - Tư tưởng Hồ Chí Minh về con người đã được Trung ương Đảng thấm nhuần và vận dụng liên tục, linh hoạt, sáng tạo suốt nhiều năm qua, thể hiện ở ba nội dung, quan điểm cơ bản sau:. - Con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của quá trình đổi mới. - Bước vào thời kỳ đổi mới, Đại hội VI nêu rõ quan điểm: “Mục tiêu và động lực chính của sự phát triển là vì con người, do con người, trước hết là người lao động. - Đó cũng là quan điểm về sự thống nhất giữa mục tiêu của chính sách kinh tế và chính sách xã hội - tất cả vì con người” [8, tr.44].. - Trước sự sụp đổ mô hình chủ nghĩa xã hội của Liên Xô và Đông Âu, Đại hội VII của Đảng vẫn khẳng định con đường chủ nghĩa xã hội, nhấn mạnh tới tiềm năng con người Việt Nam và coi đó là nguồn lực quan trọng nhất để xây dựng chủ nghĩa xã hội. - Đại hội VII vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển con người toàn diện để “phát huy nguồn nhân lực con người là nhân tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững” [9, tr.559]. - Coi việc xây dựng con người là động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội, Đảng ta cũng đặc biệt nhấn mạnh, đề cao vai trò quan trọng của tầng lớp thanh niên bên cạnh đội ngũ công nhân và trí thức.. - Đại hội VIII tiếp tục khẳng định quan điểm xây dựng con người, phát triển toàn diện về trí tuệ, đạo đức, thể chất, năng lực sáng tạo… trong đó điểm mới là chú trọng phát triển thể chất. - Trong giai đoạn này, việc xây dựng con người mới được đặt ra với những tiêu chí cụ thể: có tinh thần yêu nước, ý thức tập thể, đoàn kết phấn đấu vì lợi ích chung. - Đại hội IX chú trọng phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng thế hệ trẻ nhằm “đào tạo lớp người lao động có kiến thức cơ bản, làm chủ kỹ năng nghề nghiệp, quan tâm hiệu quả thiết thực, nhạy cảm với cái mới, có ý thức vươn lên về khoa học công nghệ. - Xây dựng đội ngũ công nhân lành nghề, các chuyên gia và nhà khoa học, nhà văn hóa, nhà kinh doanh, nhà quản lý” [10, tr.732].. - Đại hội XI của Đảng nhấn mạnh mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là xây dựng một xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. - Mục tiêu đó cho thấy, sự nghiệp đổi mới và phát triển kinh tế xã hội phải hướng đến con người, vì tự do và hạnh phúc của con người. - Phát triển con người là đặc trưng bản chất của công cuộc đổi. - Quá trình xây dựng con người Việt Nam hiện đại cũng là quá trình tạo ra động lực cho xã hội phát triển. - Muốn nâng cao khả năng cạnh tranh của nền kinh tế, yếu tố quyết định khả năng cạnh tranh chính là con người.. - Con người là chủ thể tạo ra động lực phát triển của lực lượng sản xuất. - Như vậy, chính con người cùng với những công cụ do nó chế tạo ra, đã quyết định sự thay đổi của xã hội, quyết định sự thành công của quá trình đổi mới.. - Con người vừa là sản phẩm, vừa là chủ thể của quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế hiện nay. - Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (điều chỉnh, bổ sung năm 2011) khẳng định “con người là trung tâm của chiến lược phát triển, đồng thời là chủ thể phát triển”. - Do đó, đổi mới ngày nay không chỉ tạo ra của cải vật chất thỏa mãn nhu cầu con người, mà đổi mới còn là khơi dậy trong con người lòng tự hào, niềm tin, ý chí và nhiệt tình cách mạng để con người tự mình làm ra tất cả. - Vì thế, việc tạo ra môi trường thuận lợi để xây dựng con người Việt Nam mới có phẩm chất, năng lực nhất định phải được coi là yêu cầu cấp bách trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa.. - Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của con người, của sự nghiệp “trồng người”, đạo đức là cái gốc, có vai trò nền tảng trong việc xây dựng con người đến nay vẫn còn nguyên giá trị. - Đảng ta khẳng định phát triển văn hóa vì sự hoàn thiện nhân cách con người và xây dựng con người để phát triển văn hóa. - Trong quá trình phát triển văn hóa phải luôn chú trọng chăm lo xây dựng con người, mà trọng tâm là xây dựng nhân cách, đạo đức, lối sống tốt đẹp, với các đặc tính cơ bản: yêu nước, nhân ái, nghĩa tình, trung thực, đoàn kết, cần cù, sáng tạo.. - Phát huy nguồn lực con người là vấn đề chiến lược trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế hiện nay. - Đại hội XI của Đảng chỉ rõ việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và nguồn nhân lực chất lượng cao được coi là một trong những yếu tố quyết định sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước, là một trong ba khâu đột phá chiến lược. - Đảng ta khẳng định sự đi lên của chúng ta phải dựa vào thế mạnh duy nhất của mình đó là con người Việt Nam, trí tuệ Việt Nam, tiềm năng chất xám Việt Nam: “Muốn tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa thắng lợi phải phát triển ngành giáo dục - đào tạo, phát huy nguồn lực con người, yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững”.. - Phát huy nguồn lực con người thể hiện ở ba mặt: Phát triển nguồn nhân lực, sử dụng nguồn nhân lực, nuôi dưỡng môi trường phát triển cho nguồn nhân lực. - công tác cán bộ, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.. - Để xây dựng con người Việt Nam mới trong giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế cần thực hiện đồng bộ các giải pháp: tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. - nâng cao hiệu quả giáo dục, phát triển nguồn nhân lực. - Trong Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn Đảng và Chính phủ: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”. - Chính lời căn dặn này đã làm cho tư tưởng Hồ Chí Minh về con người thêm hoàn chỉnh, nhất quán. - Có thể nói, tư tưởng Hồ Chí Minh về con người đã, đang và sẽ mãi mãi là chỗ dựa lý luận, là kim chỉ nam cho chiến lược phát triển con người của Đảng và Nhà nước ta. - Những bài học về xây dựng con người của Hồ Chí Minh không chỉ phù hợp với từng giai đoạn cách mạng, từng thời kì phát triển, từng yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể. - Việc phát huy tư tưởng xây dựng con người của Hồ Chí Minh, học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh luôn là nhiệm vụ quan trọng cần đẩy mạnh trước mắt và lâu dài.. - Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.. - Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tập 12.. - Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tập 11.. - Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tập 5.. - Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tập 14.. - Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tập 13.. - Đảng Cộng sản Việt Nam (2015), Báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận - thực tiễn qua 30 năm đổi mới Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.. - Đảng Cộng sản Việt Nam (2007), Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tập 51.. - Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Văn kiện Đảng thời kỳ đổi mới, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt