Hoàn thiện công tác quản lý chi ngân sách tại Kho bạc Nhà nước huyện Lộc Hà - Hà Tĩnh

- năm 2017 Tác giả luận văn Nguyễn Kiều Hưng ii LỜI CẢM ƠN Trong thời gian 2 năm học tập và nghiên cứu tại trường và quá trình công tác, học hỏi, tìm hiểu cũng như đúc rút kinh nghiệm tôi đã cố gắng để hoàn thành luận văn thạc sỹ với đề tài “Hoàn thiện công tác quản lý chi ngân sách tại Kho bạc Nhà nước huyện Lộc Hà - Hà Tĩnh”.
- Bản thân cũng chân thành cảm ơn đến lãnh đạo, các phòng chuyên môn của Kho bạc Nhà nước Hà Tĩnh, Kho bạc Nhà nước Lộc Hà và Uỷ ban nhân dân huyện Lộc Hà đã giúp đỡ, cũng cấp tài liệu, tạo điều kiện thuận lợi cho bản thân.
- Tổng quan về chi ngân sách nhà nước.
- Chi ngân sách nhà nước.
- Quản lý chi ngân sách nhà nước.
- Nội dung Quản lý chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước cấp huyện.
- Lập kế hoạch, dự toán chi ngân sách nhà nước.
- Tổ chức thực hiện chi ngân sách nhà nước.
- Điều hành hoạt động chi ngân sách nhà nước.
- Giám sát, kiểm soát hoạt động chi ngân sách nhà nước.
- Các tiêu chí đánh giá công tác quản lý chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước.
- Những nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chi ngân sách nhà nước.
- Kinh nghiệm quản lý chi ngân sách nhà nước tại các địa phương.
- Quản lý chi ngân sách nhà nước tại một số địa phương.
- Khái quát chung về Kho bạc Nhà nước Lộc Hà và tình hình quản lý sử dụng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Lộc Hà.
- Khái quát chung về kho bạc Nhà nước Lộc Hà.
- Tình hình quản lý sử dụng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Lộc Hà.
- Phân tích thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Lộc Hà trong thời gian qua.
- Mục tiêu và định hướng hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước tại Kho bạc nhà nước Lộc Hà.
- Mục tiêu hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước tại KBNN Lộc Hà57 3.1.2.
- Định hướng hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Lộc Hà.
- Giải pháp hoàn thiện quản lý chi ngân sách ngân sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Lộc Hà.
- Nhóm giải pháp quản lý chi thường xuyên.
- Nhóm giải pháp quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản.
- Nhóm giải pháp về tăng cường thanh tra, kiểm tra, khen thưởng và xử lý vi phạm trong quản lý ngân sách Nhà nước.
- Nhóm giải pháp về hoàn thiện cách thức phân cấp quản lý và điều hành ngân sách Nhà nước.
- 47 vii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT NSNN: Ngân sách nhà nước KTNN: Kế toán nhà nước KBNN: Kho bạc nhà nước HĐND: Hội đồng nhân dân UBND: Ủy ban nhân dân KSC: Kiểm soát chi MLNS: Mục lục ngân sách NDKT: Nội dung kinh tế KTNN: Kế toán nhà nước TC-KH: Tài chính - kế hoạch TTSP: Thanh toán song phương với ngân hàng thương mại CMND: Chứng minh nhân dân BHXH, BHYT: Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế TABMIS: Hệ thống thông tin quản lý ngân sách và kho bạc ATM: Máy rút tiền tự động CSXH: Chính sách xã hội XDCB: Xây dựng cơ bản VĐT: Vốn đầu tư 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1.
- Lý do thực hiện đề tài Với mỗi quốc gia, ngân sách nhà nước giống như dòng máu nuôi sống cơ thể con người.
- Ở Việt Nam, nền kinh tế đang chuyển mình sang nền kinh tế thị trường và có số người sử dụng ngân sách lên đến 11 triệu người.
- Vì vậy để đất nước phát triển cần có một quỹ ngân sách tốt để nuôi bộ máy và đầu tư, xây dựng đất nước.
- Quỹ ngân sách tốt khi có nguồn thu ổn định và tăng trưởng bền vững, đồng thời phải quản lý tốt phần chi ngân sách.
- Chi NSNN là công cụ chủ yếu của Đảng, Nhà nước và cấp uỷ, chính quyền cơ sở để thực hiện nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế- xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng và thúc đẩy sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước.
- Thời gian qua đã có nhiều biện pháp tích cực nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực chi NSNN nói chung và lĩnh vực kiểm soát các khoản chi ngân sách nói riêng, trong đó chi thường xuyên chiếm tỷ trọng lớn và có vị trí, vai trò rất quan trọng đối với phát triển kinh tế, xã hội đất nước.
- Kho bạc nhà nước là một đơn vị trực thuộc Bộ tài chính có chức năng quản lý ngân quỹ quốc gia và tổng kế toán nhà nước.
- là một trong những cơ quan quan trọng của Chính phủ trong việc thực hiện quản lý ngân quỹ quốc gia, điều tiết chính xác tỷ lệ phân chia theo cấp ngân sách các khoản thu NSNN.
- kiểm soát chặt chẽ các khoản chi ngân sách nhà nước bao gồm chi thường xuyên và chi đầu tư xây dựng cơ bản theo đúng luật định và đảm bảo tính hợp lệ, hợp pháp, đúng chế độ, tiêu chuẩn và định mức.
- Do đó phần ngân sách nhà nước dùng để trợ cấp hàng năm lớn.
- Chính vì điều đó đặt ra công tác quản lý và sử dụng các nguồn hỗ trợ nói chung và quản lý chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước nói riêng được hiệu quả và minh bạch.
- Việc lập dự toán NSNN chưa sát với thực tế và chưa gắn nhiều với sự phát triển kinh tế của địa phương, phải bổ sung dự toán nhiều lần trong năm, thừa dự toán và tồn quỹ ngân sách nhà nước vào cuối năm - Việc chấp hành ngân sách nhà nước đã thực hiện khá tốt, đúng định mức, tiêu chuẩn.
- Đội ngũ cán bộ quản lý ngân sách còn hạn chế về chuyên môn, chậm đổi mới..
- Xuất phát từ những lý do trên học viên lựa chọn đề tài: Hoàn thiện công tác quản lý chi ngân sách tại Kho bạc Nhà nước huyện Lộc Hà - Hà Tĩnh, Với mục đích đóng góp một số ý kiến để làm tốt hơn nữa công tác kiểm soát chi ngân sách nhà nước tại địa phương đang làm việc.
- Luận văn thạc sỹ của Lê Thu Hòa (2011) nghiên cứu vấn đề “hoàn thiện công tác kiểm soát chi Ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước tỉnh Hưng Yên”.
- Luận văn thạc sỹ của Nguyễn Thị Hoa Huyền (2013) nghiên cứu về “một số giải pháp hoàn thiện công tác kiểm soát chi Ngân sách Nhà nước ở Kho bạc nhà nước huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh”.
- Luận văn thạc sỹ của Lê Thanh Hương (2014) nghiên cứu về “Một số giải pháp hoàn thiện công tác kiểm soát cấp phát, thanh toán các khoản chi thường xuyên của NSNN qua kho bạc Nhà nước Quốc Oai, Hà Nội”… Như vậy, mặc dù vấn đề quản lý chi ngân sách nhà nước đã được quan tâm nghiên cứu, tuy nhiên tác giả nhận thấy chưa có công trình nghiên cứu nào thực hiện trên địa phương mình.
- Nắm bắt được vấn đề đó, Luận văn của tác giả nhằm nghiên cứu thực trạng công tác quản lý chi ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Lộc Hà, tìm hiểu cách thức giải quyết của các địa phương đi đầu trong cả nước, các huyện trên địa bàn nhằm đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi ngân sách nhà nước tại huyện Lộc Hà trong thời gian tới.
- Mục tiêu nghiên cứu Đi sâu vào việc phân tích, đánh giá thực trạng, tìm ra những hạn chế về công tác tổ chức, điều hành quản lý chi NSNN và kiểm soát chi thường xuyên, kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản tại Kho bạc Nhà nước Lộc Hà – Hà Tĩnh.
- Từ đó tìm ra nguyên nhân và đưa ra những giải pháp khắc phục những hạn chế đó để hoàn thiện tốt hơn công tác quản lý chi NSNN qua Kho bạc Nhà nước tại KBNN Lộc Hà – Hà Tĩnh trong thời gian tới.
- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu * Đối tượng Công tác quản lý chi ngân sách trên địa bàn huyện Lộc Hà giai đoạn từ 2012 đến 2016.
- Lĩnh vực đề tài nghiên cứu gồm hai loại chi NSNN chủ yếu là chi thường xuyên và chi đầu tư xây dựng cơ bản của các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Lộc Hà.
- Kết cấu đề tài Đề tài này được trình bày thành ba chương chính: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý chi ngân sách nhà nước Chương 2: Phân tích thực trạng công tác quản lý chi ngân sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Lộc Hà – Hà Tĩnh Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi NSNN tại Kho bạc Nhà nước Lộc Hà 4 1CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 1.1.
- Tổng quan về chi ngân sách nhà nước 1.1.1.
- Chi ngân sách nhà nước 1.1.1.1.
- Khái niệm chi ngân sách nhà nước Chi ngân sách nhà nước là việc phân phối và sử dụng quỹ ngân sách nhà nước nhằm đảm bảo thực hiện chức năng của nhà nước theo những nguyên tắc nhất định.
- Chi ngân sách nhà nước là quá trình phân phối lại các nguồn tài chính đã được tập trung vào ngân sách nhà nước và đưa chúng đến mục đích sử dụng.
- Do đó, chi ngân sách nhà nước là những việc cụ thể không chỉ dừng lại trên các định hướng mà phải phân bổ cho từng mục tiêu, từng hoạt động và từng công việc thuộc chức năng của nhà nước (Học viện tài chính (2010), Giáo trình quản lý chi ngân sách nhà nước) 1.1.1.2.
- Đặc điểm của chi NSNN - Chi ngân sách nhà nước có tính chất đa dạng, phong phú, vì nó diễn ra trên nhiều ngành, nhiều lĩnh vực và bao trùm cả xã hội - Chi NSNN gắn liền với hoạt động của bộ máy Nhà nước và những nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội mà nhà nước đảm nhận.
- Việc phân loại này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý, báo cáo và quyết toán ngân sách nhà nước, đánh giá được hiệu quả của các nhiệm vụ chi khác nhau.
- Chi đầu tư phát triển là nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước, gồm chi đầu tư xây dựng cơ bản và một số nhiệm vụ chi đầu tư khác theo quy định của pháp luật.
- 5 - Chi dự trữ quốc gia là nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước để mua hàng dự trữ theo quy định của pháp luật về dự trữ quốc gia.
- Chi đầu tư xây dựng cơ bản là nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và các chương trình, dự án phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
- Chi thường xuyên là nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước nhằm bảo đảm hoạt động của bộ máy nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, hỗ trợ hoạt động của các tổ chức khác và thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên của Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.
- Chi trả nợ là nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước để trả các khoản nợ đến hạn phải trả, bao gồm khoản gốc, lãi, phí và chi phí khác phát sinh từ việc vay.
- Quản lý chi ngân sách nhà nước 1.1.2.1.
- Khái niệm về quản lý chi NSNN Quản lý chi NSNN là quản lý các khoản chi của các cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng NSNN sao cho hiệu quả, chặt chẽ, đúng chế độ, định mức, tiêu chuẩn theo quy định Nhà nước, vận dụng các quy luật khách quan, sử dụng hệ thống các phương pháp tác động đến các hoạt động chi NSNN nhằm phục vụ tốt nhất cho việc thực hiện các chức năng mà Nhà nước đảm nhận.
- Quản lý chi NSNN là sự liên kết hữu cơ giữa nhà nước với tư cách là chủ thể quản lý với khách quan quản lý các đơn vị sử dụng NSNN.
- Đặc điểm của quản lý chi NSNN Nhìn chung các đơn vị kiểm soát NSNN – KBNN đều sử dụng hệ thống luật về quản lý ngân sách và các văn bản dưới luật để quản lý một cách thống nhất và chặt chẽ, thống nhất trong toàn toàn hệ thống.
- Vì vậy, quản lý chi NSNN qua KBNN có những đặc điểm sau.
- Chi NSNN được quản lý bằng pháp luật.
- Biện pháp này tác động vào đối tượng quản lý theo hai chiều + Thứ nhất, Nhà nước tác động trực tiếp tới các đơn vị sử dụng NSNN bằng việc ra các mệnh lệnh hành chính bắt buộc đảm bảo tuân thủ vô điều kiện.
- 6 + Thứ hai, cơ quan quyền lực Nhà nước ban hành các văn bản quy phạm pháp luật quy định biện pháp tổ chức, sắp xếp, bố trí các hoạt động chi NSNN vào những khuôn mẫu đã được định hình.
- Nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn ngân sách được cấp phát.
- Hàng năm, các đơn vị sử dụng NSNN được cơ quan tài chính và cơ quan cấp trên giao dự toán chi trong năm ngân sách vào đầu mỗi năm, việc sử dụng sao cho có hiệu quả nguồn ngân sách này một mặt dựa vào luật và các quy chế tài chính ban hành, mặt khác còn phụ thuộc vào việc kiểm tra, kiểm soát các khoản chi sao cho chi đúng, chi đủ là việc làm hết sức quan trọng, đặc biệt là các khoản chi đầu tư xây dựng cơ bản.
- Quá trình chi ngân sách nhà nước phải chịu sự giám sát của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền như Quốc hội và Hội đồng nhân dân, từ khâu lập dự toán đến quyết toán NSNN + Hoạt động chi NSNN đòi hỏi phải có sự thống nhất với mục tiêu, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng và an ninh quốc gia tùy theo từng thời kỳ phát triển.
- Đồng thời phải đáp ứng kịp thời các nhu cầu chi tiêu của bộ máy nhà nước.
- Trong quá trình chi từ việc lập dự toán đến quyết toán ngân sách đều phải thông qua trước các kỳ họp của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, ngoài các khoản chi có định mức như chi lương, các dịch vụ công ích, các khoản chi mua sắm, sửa chữa hay đầu tư lớn phải được sự nhất trí của các cơ quan trên.
- Nhà nước ta luôn coi trọng tiêu chí này để tránh bội chi NSNN.
- Nội dung của công tác quản lý chi Quá trình quản lý chi NSNN bao gồm ba giai đoạn: Lập dự toán ngân sách nhà nước, Chấp hành Ngân sách nhà nước, quyết toán ngân sách nhà nước.
- KBNN phải kiểm tra quyết định phân bổ dự toán, bảng phân bổ dự toán về tính hợp pháp, hợp lệ của các nhiệm vụ chi - Chấp hành chi ngân sách nhà nước.
- Kết quả của giai đoạn này là sự tổng hợp, đánh giá về tình hình phát triển kinh tế xã hội của mỗi đơn vị sử dụng ngân sách nhằm đưa ra những điều chỉnh kịp thời cho năm ngân sách tiếp theo.
- Phải đảm bảo tất cả các khoản chi ngân sách đều có trong dự toán được giao và được lập đúng thời hạn theo quy định - Các khoản chi phải chi đúng Mục lục ngân sách, đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức và đã được thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách, chủ đầu tư hoặc người được ủy quyền quyết định chi.
- Nội dung Quản lý chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước cấp huyện Trước tiên cần hiểu rằng, Kho bạc nhà nước là đơn vị trực thuộc Bộ tài chính, được tái lập ngày theo quyết định số 07/HĐBT ngày của Hội đồng Bộ trưởng về việc thành lập hệ thống KBNN trực thuộc Bộ tài chính.
- Theo quyết định số 26/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 08 tháng 07 năm 2015 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của hệ thống KBNN như sau: “Kho bạc Nhà nước là cơ quan trực thuộc Bộ Tài chính, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Tài chính quản lý nhà nước về quỹ ngân sách nhà nước, các quỹ tài chính nhà nước.
- quản lý ngân quỹ nhà nước.
- tổng kế toán nhà nước.
- thực hiện việc huy động vốn cho ngân sách nhà nước và cho đầu tư phát triển thông qua hình thức phát hành trái phiếu Chính phủ theo quy định của pháp luật.” Quản lý quỹ nhà nước: là việc xây dựng kế hoạch tạo lập, sử dụng ngân sách Nhà nước tập trung các khoản thu, tổ chức và điều hòa vốn tiền mặt đảm bảo thực hiện chi trả tiền ngân sách Nhà nước.
- Việc quản lý quỹ ngân sách Nhà nước phải đảm bảo tính thống nhất, tính đầy đủ và tính phân cấp.
- Trong đó, quản lý chi NSNN qua kho bạc nhà nước bao gồm những nội dụng sau: 1.2.1.
- Lập kế hoạch, dự toán chi ngân sách nhà nước Giai đoạn lập dự toán NSNN: Đó là việc thẩm tra, tính toán một cách kỹ lưỡng các nhu cầu của một đơn vị căn cứ trên điều kiện chi thực tế đã thực hiện, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, chiến lược phát triển, chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi NSNN hiện hành.
- Đồng thời lấy luật pháp và các văn bản liên quan làm định hướng để lên dự toán cho năm ngân sách mới.
- Kiểm soát chi ngân sách giai đoạn này gọi là kiểm soát trước khi chi hay trước khi phân bổ dự toán, việc đi đến quyết định phân bổ ngân sách phải được đưa ra bàn bạc công khai và phải được sự thống nhất của Quốc hội, Hội đồng nhân dân, khi nhận được sự nhất trí cao mới được phân bổ.
- Trên cơ sở dự toán được Thủ tướng Chính phủ, UBND các cấp giao, các cơ quan nhà nước ở trung ương và địa phương đã tiến hành phân bổ và giao dự toán cho các đơn vị trực thuộc trước ngày 31/12 năm trước (trừ trường hợp đặc biệt theo quy định của Luật).
- đồng thời, các đơn vị chi tiêu cũng sớm được phân bổ và giao dự toán để chủ động chi tiêu ngay từ những ngày đầu năm ngân sách.
- Tổ chức thực hiện chi ngân sách nhà nước Tổ chức bộ máy quản lý chi NSNN trên đại bàn địa phương và việc vận dụng quy trình nghiệp vụ quản lý vào thực tiễn địa phương: hoạt động quản lý chi NSNN được triển khai có thuận lợi và hiệu quả hay không phụ thuộc lớn vào tổ chức bộ máy quản lý chi NSNN và quy trình nghiệp vụ, trong đó đặc biệt là quy trình nghiệp vụ quản lý.
- Kho bạc Nhà nước ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (gọi chung là Kho bạc Nhà nước cấp huyện) là tổ chức trực thuộc Kho bạc Nhà nước ở tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi chung là Kho bạc Nhà nước cấp tỉnh) có chức năng thực hiện nhiệm vụ của Kho bạc Nhà nước trên địa bàn theo quy định của pháp luật.
- Kho bạc Nhà nước cấp huyện có tư cách pháp nhân, có trụ sở, con dấu riêng và được mở tài khoản tại ngân hàng thương mại trên địa bàn để thực hiện giao dịch, thanh toán theo quy định của pháp luật.
- Tổ chức thực hiện thống nhất các văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, quy hoạch, chương trình, dự án, đề án thuộc phạm vi quản lý của Kho bạc Nhà nước cấp huyện sau khi được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
- Đối với công tác quản lý chi KBNN cấp huyện có nhiệm vụ sau: Thực hiện kiểm soát, thanh toán, chi trả các khoản chi ngân sách nhà nước và các nguồn vốn khác trên địa bàn theo quy định của pháp luật.
- Thực hiện giao dịch thu, chi tiền mặt và các biện pháp bảo đảm an toàn kho, quỹ tại Kho bạc Nhà nước cấp huyện.
- Thực hiện công tác kế toán ngân sách nhà nước: Hạch toán kế toán về thu, chi ngân sách nhà nước, các khoản vay nợ, trả nợ của Chính phủ, chính quyền địa phương và các hoạt động nghiệp vụ kho bạc tại Kho bạc Nhà nước cấp huyện theo quy định của pháp luật.
- Báo cáo tình hình thực hiện thu, chi ngân sách nhà nước cho cơ quan tài chính cùng cấp và cơ quan nhà nước có liên quan theo quy định của pháp luật.

Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn
hoặc xem Tóm tắt