- MỘT SỐ CÔNG THỨC KINH NGHIỆM DÙNG GIẢI NHANH BÀI TOÁN HOÁ HỌC HÓA ĐẠI CƯƠNG I. - Dung dịch axit yếu HA: pH. - Dung dịch đệm (hỗn hợp gồm axit yếu HA và muối NaA): pH = –(log Ka + log Cm ) (2) 1 3. - Dung dịch baz yếu BOH: pH = 14 + (log Kb + logCb) (3) 2 II. - TÍNH HIỆU SUẤT PHẢN ỨNG TỔNG HỢP NH3 : MX MX H. - Tính lượng kết tủa khi hấp thụ hết lượng CO2 vào dung dịch Ca(OH)2 hoặc Ba(OH)2 Điều kiện: n. - nCO2 Công thức: n. - Tính lượng kết tủa khi hấp thụ hết lượng CO2 vào dung dịch chứa hỗn hợp gồm NaOH và Ca(OH)2 hoặc Ba(OH)2 Điều kiện: nCO2. - nCO2 Công thức: nCO2. - Tính thể tích CO2 cần hấp thụ hết vào dung dịch Ca(OH)2 hoặc Ba(OH)2 để thu được lượng kết tủa theo yêu cầu (Dạng này có 2 kết quả) Công thức: nCO2 = n (8) hoặc nCO2 = n. - Tính lượng NaOH cần cho vào dung dịch Al3+ để thu được lượng kết tủa theo yêu cầu (Dạng này có 2 kết quả) Công thức: nOH. - Tính lượng NaOH cần cho vào hỗn hợp dung dịch Al và H để thu được lượng kết tủa theo yêu cầu (Dạng này có 2 kết quả) n OH. - Tính lượng HCl cần cho vào dung dịch Na[Al(OH)4] (hoặc NaAlO2) để thu được lượng kết tủa theo yêu cầu (Dạng này có 2 kết quả) Công thức: n H. - Tính lượng HCl cần cho vào hỗn hợp dung dịch NaOH và Na[Al(OH)4] (hoặc NaAlO2) thu được lượng kết tủa theo yêu cầu (Dạng này có 2 kết quả) Công thức: n H. - Tính lượng NaOH cần cho vào dung dịch Zn để thu được lượng kết tủa theo yêu cầu (Dạng này có 2 kết quả): nOH. - Kim loại tác dụng với HNO3 dư a. - Tính lượng kim loại tác dụng với HNO3 dư: n KL .i KL. - nspk .i spk (20) +5 - iKL=hóa trị kim loại trong muối nitrat - isp khử: số e mà N nhận vào (Vd: iNO=5-2=3. - Nếu có Fe dư tác dụng với HNO3 thì sẽ tạo muối Fe2+, không tạo muối Fe3+ b. - Tính khối lượng muối nitrat thu được khi cho hỗn hợp kim loại tác dụng với HNO3 dư (Sản phẩm không có NH4NO3) Công thức. - Tính lượng muối nitrat thu được khi cho hỗn hợp sắt và oxit sắt tác dụng với HNO3 dư (Sản phẩm không có NH4NO3) 242 mMuối = 80 mhh + 8 nspk .ispk. - Tính khối lượng kim loại ban đầu trong bài toán oxh 2 lần HNO3 R + O2 hỗn hợp A (R dư và oxit của R. - R(NO3)n + SP Khử + H2O M M mR= R m hh + 8. nspk .i spk. - (24) 80 80 GV Nguyễn Trung Kiên (st) 1 MỘT SỐ CÔNG THỨC KINH NGHIỆM DÙNG GIẢI NHANH BÀI TOÁN HOÁ HỌC IV. - Kim loại tác dụng với H2SO4 đặc, nóng dư 96 m KL. - Tính lượng kim loại tác dụng với H2SO4 đặc, nóng dư. - nspk .ispk (26) isp khö b. - Tính số mol axit tham gia phản ứng: nH. - Hỗn hợp sắt và oxit sắt tác dụng với H2SO4 đặc, nóng dư 400. - Tính khối lượng kim loại ban đầu trong bài toán oxh 2 lần H2 SO4 dac R + O2 hỗn hợp A (R dư và oxit của R. - R(SO4)n + SP Khử + H2O M M mR= R m hh + 8. nspk .i spk. - KIM LOẠI (R) TÁC DỤNG VỚI HCl, H2SO4 TẠO MUỐI VÀ GIẢI PHÓNG H2 Độ tăng (giảm) khối lượng dung dịch phản ứng. - Kim loại R (Hóa trị x) tác dụng với axit thường: nR.x=2nH2 (32) 1. - Kim loại + HCl Muối clorua + H2 mmuoáiclorua = mKLp + 71.nH 2 (33) 2. - Kim loại + H2SO4 loãng Muối sunfat + H2 mmuoáisunfat = mKLp + 96.nH 2 (34) VI. - MUỐI TÁC DỤNG VỚI AXIT: (Có thể chứng minh các CT bằng phương pháp tăng giảm khối lượng) 1. - Muối cacbonat + ddHCl Muối clorua + CO2 + H2O mmuoáiclorua = mmuoáicacbonat nCO2 (35) 2. - Muối cacbonat + H2SO4 loãng Muối sunfat + CO2 + H2O mmuoáisunfat = mmuoáicacbonat nCO2 (36) 3. - Muối sunfit + ddHCl Muối clorua + SO2 + H2O mmuoáiclorua = mmuoáisunfit nSO2 (37) 4. - Muối sunfit + ddH2SO4 loãng Muối sunfat + SO2 + H2O mmuoáisunfat = mmuoáisunfit nSO2 (38) VII.OXIT TÁC DỤNG VỚI AXIT TẠO MUỐI + H2O: 1 có thể xem phản ứng là: [O]+ 2[H] H2O nO/ oxit = nO/ H2O = nH (39) 2 1. - Oxit + ddH2SO4 loãng Muối sunfat + H2O mmuoáisunfat = moxit + 80nH2 SO4 (40) 2. - Oxit + ddHCl Muối clorua + H2O mmuoáiclorua = moxit + 55nH2 O = moxit + 27,5nHCl (41) VIII. - CÁC PHẢN ỨNG NHIỆT LUYỆN 1. - Oxit tác dụng với chất khử TH 1. - Oxit + CO : RxOy + yCO xR + yCO2 (1) R là những kim loại sau Al. - Phản ứng (1) có thể viết gọn như sau: [O]oxit + CO CO2 TH 2. - Oxit + H2 : RxOy + yH2 xR + yH2O (2) R là những kim loại sau Al. - Phản ứng (2) có thể viết gọn như sau: [O]oxit + H2 H2O TH 3. - Oxit + Al (phản ứng nhiệt nhôm. - Thể tích khí thu được khi cho hỗn hợp sản phẩm sau phản ứng nhiệt nhôm (Al + FexOy) tác dụng với HNO3: i spk n khí = [3n Al. - Tính lượng Ag sinh ra khi cho a(mol) Fe vào b(mol) AgNO3