Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học

- Đào Thị Phƣợng ỨNG DỤNG CÁC KỸ THUẬT RA QUYẾT ĐỊNH TRONG BÀI TOÁN TUYỂN SINH ĐẠI HỌC Chuyên ngành: Hệ thống thông tin LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT HỆ THỐNG THÔNG TIN NGƢỜI HƢỚNG DẪN: PGS.TS.
- Trần Đình Khang Hà Nội – 2017 Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Hà Nội, tháng 10 năm 2017 Học viên Đào Thị Phƣợng Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Phát biểu bài toán ra quyết định đa tiêu chí trong tuyển sinh đại học.
- 9 CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT CÁC KỸ THUẬT HỖ TRỢ RA QUYẾT ĐỊNH.
- Các thành phần của hệ hỗ trợ quyết định.
- Ví dụ TOPSIS ứng dụng trong quyết định chọn xe ôtô.
- Bảng quyết định chọn xe ôtô.
- 21 CHƢƠNG 3: HỆ HỖ TRỢ RA QUYẾT ĐỊNH TRONG TUYỂN SINH ĐẠI HỌC.
- 25 Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Ứng dụng kỹ thuật ra quyết định vào bài toán tuyển sinh.
- Minh họa ứng dụng Phƣơng pháp Topsis trong quyết định chọn trƣờng.
- 55 Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 viiCB140135 _ Đào Thị Phượng PIS Possive ideal solusion Phƣơng pháp lý tƣởng tốt nhất SV Sinh viên THPT Trung học phổ thông TOPSIS Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution Kỹ thuật xếp thứ tự ƣu tiên cho các giải pháp TPS Transaction processing system Hệ xử lý giao tác Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Bảng tiêu chí quyết định chọn trƣờng đại học.
- Bảng ra quyết định.
- 42 Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 ixCB140135 _ Đào Thị Phượng DANH MỤC HÌNH Hình 2.1: Các thành phần của Hệ hỗ trợ ra quyết định.
- 16 Hình 2.5: Mô hình ra quyết định.
- 17 Hình 2.6: Ra quyết định và giải quyết vấn đề.
- 29 Hình 3.3: Biểu độ trình tự chức năng ra quyết định chọn trƣờng.
- 30 Hình 3.4: Biểu độ trình tự chức năng ra quyết định chọn Ngành.
- 32 Hình 3.6: Biểu đồ trình tự chức năng ra quyết định chọn điểm chuẩn.
- 50 Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 53 Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- yếu tố về các cá nhân có ảnh hƣởng đến quyết định của học sinh và yếu tố thông tin có sẵn ảnh hƣởng đến quyết định chọn trƣờng đại học.
- Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 xiiCB140135 _ Đào Thị Phượng Từ những lý do trên, tác giả đề xuất đề tài xây dựng: “Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học”.
- Các kỹ thuật phân tích dữ liệu và giải quyết bài toán ra quyết định đa tiêu chuẩn, đa mục tiêu, phù hợp với phạm vi của bài toán quản lý và trợ giúp trong quá trình tuyển sinh đại học.
- Phạm vi: Tập trung nghiên cứu ứng dụng các phƣơng pháp hỗ trợ ra quyết định đa tiêu chí và áp dụng phƣơng pháp Topsis trong trợ giúp về tuyển sinh vào đại học, các vấn đề liên quan đến tuyển sinh vào đại học.
- Tìm hiểu hệ hỗ trợ ra quyết định trong quản lý về tuyển sinh vào đại học, các vấn đề liên quan đến tuyển sinh vào đại học.
- Cuối cùng, một hệ trợ giúp ra quyết định ứng dụng về tuyển sinh vào đại học, các vấn đề liên quan đến tuyển sinh vào đại học sẽ đƣợc xây dựng.
- Dự kiến kết quả Kết quả lý thuyết: Hiểu đƣợc các phƣơng pháp hỗ trợ ra quyết định đa tiêu chí, phƣơng pháp Topsis.
- Áp dụng thành công phƣơng pháp hỗ trợ ra quyết định đa tiêu chí vào quản lý về tuyển sinh vào đại học, các vấn đề liên quan đến tuyển sinh vào đại học.
- Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài Ý nghĩa khoa học: Áp dụng lý thuyết hỗ trợ ra quyết định đa tiêu chí vào bài toán quản lý và phân tích dữ liệu về tuyển sinh vào đại học.
- Đề tài đã đề xuất các phƣơng pháp hỗ trợ ra quyết định đa tiêu chí vào bài toán quản lý và phân tích dữ liệu về tuyển sinh vào đại học.
- Ý nghĩa thực tiễn: Đề tài ứng dụng các công cụ, ngôn ngữ lập trình để xây dựng hệ thống trợ giúp quyết định trong quản lý và phân tích dữ liệu về tuyển sinh vào đại học.
- Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn đƣợc trình bày thành 3 chƣơng: Chƣơng 1: Cơ sở lý thuyết về tuyển sinh đại học Chƣơng 2: Cơ sở lý thuyết các kỹ thuật hỗ trợ ra quyết định.
- Chƣơng 3: Hệ hỗ trợ ra quyết định trong tuyển sinh đại học.
- Đối với thí sinh có nguyện vọng xét tuyển đại học thì tiếp tục các bƣớc tiếp theo  Bƣớc 4: Xét tuyển Đại học, Cao đẳng Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Phát biểu bài toán ra quyết định đa tiêu chí trong tuyển sinh đại học Việc chọn trƣờng đại học, chọn ngành học vô cùng quan trọng bởi đây là bƣớc đi ảnh hƣởng rất nhiều đến con đƣờng tƣơng lai, cũng nhƣ nghề nghiệp sau này.
- Theo từng thời điểm, thí Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Dƣới đây là những thành phần cơ bản của từng thời điểm, phân tích tổng quan nhằm đáp ứng đƣợc các yêu cầu cần thiết của một hệ thống hỗ trợ ra quyết định tuyển sinh đại học.
- Để giải quyết đƣợc những yếu tố trên, đề tài tổng hợp và xây dựng những bài toán sau: Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 10CB140135 _ Đào Thị Phượng CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT CÁC KỸ THUẬT HỖ TRỢ RA QUYẾT ĐỊNH 2.1.
- Khái niệm Trong thập niên 1970, Scott Morton đƣa ra khái niệm đầu tiên về hệ hỗ trợ ra quyết định (Decision Support Systems - DSS).
- Các khái niệm cơ sở của các định nghĩa HHTQĐ Nguồn Khái niệm cơ sở Gorry và Scott-Morton (1971) Kiểu bài toán, chức năng của hệ thống (trợ giúp) Little (1975) Chức năng hệ thống, đặc điểm giao tiếp Alter (1980) Mục tiêu hệ thống, khuôn mẫu sử dụng Moore & Chang (1980) Năng lực hệ thống, khuôn mẫu sử dụng Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Một hệ hỗ trợ ra quyết định gồm có bốn thành phần chính.
- Phân hệ quản lý dữ liệu - Phân hệ quản lý mô hình - Phân hệ quản lý dựa vào kiến thức - Phân hệ quản lý giao diện ngƣời dùng Tuy nhiên không phải hệ hỗ trợ ra quyết định nào cũng có đầy đủ những thành phần trên Hình 2.1: Các thành phần của Hệ hỗ trợ ra quyết định Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- là kho chứa dữ liệu của tổ chức có liên đới đến vấn đề ra quyết định.
- Cơ sở dữ liệu + Hệ quản trị cơ sở dữ liệu + Danh mục dữ liệu + Phƣơng tiện truy vấn Hình 2.2: Phân hệ quản lý dữ liệu Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Trợ giúp quyết định dựa trên kiến thức - giúp hỗ trợ các bƣớc của quá trình quyết định không giải quyết đƣợc bằng toán + Các hệ mô hình hóa quyết định thông minh - giúp ngƣời dùng xây dựng, áp dụng và quản lý thƣ viện các mô hình Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- QUÁ TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 17CB140135 _ Đào Thị Phượng Quá trình ra quyết định gồm có 3 giai đoạn (Simon1977) Tìm hiểu (intelligence): bài toán dẫn đến quyết định + Thiết kế (design): phân tích và xây dựng các diễn trình hành động + Chọn lựa (choice): chọn một diễn trình trong tập diễn trình + Hiện thực (implementation) Công cụ máy tính có thể hỗ trợ tất cả các giai đoạn trên.
- 2017 18CB140135 _ Đào Thị Phượng Hình 2.6: Ra quyết định và giải quyết vấn đề Tầm quan trọng của việc tạo ra quyết định Giai đoạn Tìm hiểu Chú ý các nội dung sau.
- Các thành phần của mô hình + Cấu trúc cuả mô hình Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Bƣớc 1: Tạo một ma trận đánh giá bao gồm các lựa chọn thay thế m và n tiêu chí, với các giao điểm của từng phƣơng án và các tiêu chí đƣa ra là xij, Do đó chúng ta có một ma trận X= (xij )mxn + Bƣớc 2: Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Ví dụ TOPSIS ứng dụng trong quyết định chọn xe ôtô Bảng 2.3.
- Vậy: Theo Ci=0.82534 là sự lựa chọn tốt nhất đó là hãng Civic Và Ci=0.27327 là sự lựa chọn tồi nhất đó là hãng Mazda Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 25CB140135 _ Đào Thị Phượng CHƢƠNG 3: HỆ HỖ TRỢ RA QUYẾT ĐỊNH TRONG TUYỂN SINH ĐẠI HỌC 3.1.
- Dữ liệu đầu vào: Bao gồm tổng điểm thi của học sinh và điểm ƣu tiên, sở thích, cá nhân có ảnh hƣởng đến quyết định của học sinh 2.
- Thuật toán Topsis: Sử dụng thuật toán Topsis tính toán, đánh giá các tiêu chí quyết định chọn trƣờng.
- Hiển thị phần cho ngƣời dùng thao tác Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Tổng điểm thí sinh + Sở thích + Cá nhân ảnh hƣởng - Hoàn thiện bảng quyết định - Tính toán trong TOPSIS - Trả ra kết quả ngành phù hợp nhất với tiêu chí đầu vào.
- Cập nhật thông tin các nhóm ngành của trƣờng mình - Xin tƣ vấn điểm chuẩn của trƣờng Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Phân tích hành vi, tƣơng tác, ứng xử  Chức năng ra quyết định Chọn Trƣờng - Tác nhân: Ngƣời dùng - Input: Điểm thí sinh, Ngành, Trƣờng, (điểm chuẩn ngành, điểm chất lƣợng ngành nhƣng đƣợc nạp sẵn trong cơ sở dữ liệu.
- Hình 3.3: Biểu độ trình tự chức năng ra quyết định chọn trƣờng Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 31CB140135 _ Đào Thị Phượng  Chức năng ra quyết định Chọn Ngành - Tác nhân: Ngƣời dùng - Input: Trƣờng, Tổng điểm, Sở thích, Cá nhân ảnh hƣởng - Output: Kết quả cho ra Ngành phù hợp với những tiêu chí đầu vào - Mô tả: o Ngƣời dùng chọn: Trƣờng o Hệ thống hiển thị danh sách các ngành của Trƣờng đã chọn o Ngƣời dùng chọn các ngành của các trƣờng cần tƣ vấn.
- Hình 3.4: Biểu độ trình tự chức năng ra quyết định chọn Ngành.
- Tác nhân: Ngƣời dùng - Input: Chọn mã ngành, tên ngành, mã trƣờng, điểm chuẩn - Output: Không có - Mô tả: o Ngƣời dùng chọn ngành, tên ngành, mã trƣờng, điểm chuẩn để cập nhật vào cơ sở dữ liệu o Hệ thống sẽ cập nhật dữ liệu o Lƣu thông tin dữ liệu vào cơ sở dữ liệu Hình 3.5: Biểu đồ trình tự chức năng cập nhật dữ liệu Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 33CB140135 _ Đào Thị Phượng  Chức năng ra quyết định Chọn điểm chuẩn - Tác nhân: Nhà trƣờng - Input: Số lƣợng thí sinh nộp hồ sơ, điểm của thí sinh nộp hồ sơ, chỉ tiêu của ngành - Output: Kết quả cho ra điểm chuẩn ngành phù hợp với những tiêu chí đầu vào.
- Mô tả: o Trƣờng cung cấp các số liệu về: Số lƣợng thí sinh nộp hồ sơ, Điểm của thí sinh nộp hồ sơ, Chỉ tiêu từng ngành của trƣờng o Lƣu thông tin dữ liệu vào cơ sở dữ liệu và hệ thống sẽ tính toán o Hệ thống hiển thị kết quả dựa trên các tiêu chí và ra lời khuyên chọn điểm chuẩn phù hợp Hình 3.6: Biểu đồ trình tự chức năng ra quyết định chọn điểm chuẩn Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Bảng tbl_tieuchi: Lƣu trữ thông tin về các tiêu chí đầu vào của bảng ra quyết định.
- -Bảng tbl_thisinhnophs: Lƣu trữ thông tin các học sinh nộp hồ sơ vào trƣờng Sơ đồ tổng thể cơ sở dữ liệu Hình 3.7: Sơ đồ tổng thể cơ sở dữ liệu Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Ứng dụng kỹ thuật ra quyết định vào bài toán tuyển sinh 3.3.1.
- Qua quá trình khảo sát nhằm kiểm định mô hình đã phát hiện có 2 nhóm yếu tố ảnh hƣởng nhiều đến quyết định chọn trƣờng ĐH của học sinh.
- yếu tố về các cá nhân có ảnh hƣởng đến quyết định của học sinh và yếu tố thông tin có sẵn ảnh hƣởng đến quyết định chọn trƣờng đại học Kết quả nghiên cứu của TS.
- Nguyễn Đức Nghĩa - ĐHQG TP.HCM [22], đã đƣa ra kết luận: Sinh viên thƣờng chọn các ngành đang hoặc có thể phát triển trong xã hội, nhƣng chƣa quan tâm đến các ngành cần thiết cho sự phát triển của xã Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Trong những yếu tố đó, yếu tố về năng lực và sở thích của bản thân học sinh là 2 yếu tố ảnh hƣởng đến quyết định chọn trƣờng đại học rõ nhất 2.
- Yếu tố danh tiếng của trường Đại học: Tiêu chí chất lượng ngành đào tạo Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Có một sự tồn tại về mối quan hệ tỷ lệ thuận giữa danh tiếng của trƣờng đại học và quyết định chọn trƣờng đại học của học sinh.
- Minh họa ứng dụng Phƣơng pháp Topsis trong quyết định chọn trƣờng Các bƣớc sau đây mô tả quá trình xử lý.
- Bƣớc 1: Xác định dữ liệu đầu vào và dữ liệu cần quyết định.
- cá nhân có ảnh hƣởng đến quyết định của học sinh Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Kí hiệu Ý nghĩa X1 Điểm chuẩn năm trƣớc X2 Chỉ tiêu tuyển sinh X3 Khả năng của học sinh X4 Danh tiếng của trƣờng đại học X5 Sở thích của học sinh X6 Cá nhân có ảnh hƣởng đến quyết định của học sinh Note.
- Cá nhân có ảnh hƣởng đến quyết định của học sinh: Là sự góp ý của gia đình, bố mẹ, anh chị, bạn thân và các thầy cô.
- Bƣớc 2: Tiền xử lý dữ liệu Xử lý dữ liệu đầu vào (điểm thí sinh) chuyển thành tiêu chí khả năng với cách tính nhƣ sau: o Trƣờng hợp 1: Với các thí sinh có điểm thi thí sinh nhỏ hơn hoặc bằng điểm chuẩn ngành dự định đăng ký: Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Max là 33.5 Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Bảng ra quyết định Tiêu chí Trƣờng X1 X2 X3 X4 X5 X6 (Điểm chuẩn) (Chỉ tiêu) (Khả năng) (Chất lƣợng) (Sở thích) (Cá nhân có ảnh hƣởng) A A A A Trọng số Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 45CB140135 _ Đào Thị Phượng - Cập nhật theo trƣờng: Thực hiện quản lý danh sách các trƣờng, chỉ tiêu, tổng nguyện vọng, nguyện vọng 123 Hình 3.9: Quản lý theo trƣờng Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 46CB140135 _ Đào Thị Phượng - Cập nhật danh sách ngành: Thực hiện quản lý danh sách các ngành của các trƣờng Hình 3.10: Quản lý danh sách Ngành - Cập nhật nhóm ngành: Thực hiện quản lý nhóm các ngành của các trƣờng Hình 3.11: Quản lý theo nhóm ngành Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 47CB140135 _ Đào Thị Phượng - Cập nhật theo tổ hợp môn: Thực hiện quản lý tổ hợp các môn dùng để thi đại học Hình 3.12: Quản lý theo tổ hợp môn Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 49CB140135 _ Đào Thị Phượng Hình 3.14: Tƣ vấn trƣờng 2 Sau khi đã chọn xong những trƣờng cần trợ giúp tƣ vấn thì Ngƣời dùng click vào “Tƣ vấn” để phần mềm tính toán và tƣ vấn chọn ra trƣờng tốt nhất trong các tiêu chí đƣa vào nhƣ sau: Hình 3.15: Tƣ vấn trƣờng 3 Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 51CB140135 _ Đào Thị Phượng Hình 3.17: Tƣ vấn ngành 2Sau đó chúng ta click vào nút “Tƣ vấn” đề phần mềm tính toán và đƣa ra ngành phù hợp nhất theo các tiêu chí đầu vào nhƣ sau: Hình 3.18: Tƣ vấn ngành 3 Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- 2017 53CB140135 _ Đào Thị Phượng Hình 3.21: Tƣ vấn điểm chuẩn cho trƣờng đại học 3 Dữ liệu sẽ đƣợc lƣu trong cơ sở dữ liệu và sau này khi cần tƣ vấn lại điểm chúng ta chỉ cần chọn trƣờng, chọn ngành cần tƣ vấn rồi nhấn nút “Tính điểm chuẩn” hệ thống sẽ tự động tính điểm chuẩn Hình 3.22: Tƣ vấn điểm chuẩn cho trƣờng đại học 4 Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Kết luận Bài toán đƣợc đặt ra nhằm mục đích trợ giúp, tƣ vấn tuyển sinh vào đại học, nhằm trợ giúp các đối tƣợng trên (học sinh, trƣờng đại học) trong việc lựa chọn ra quyết định.
- Chƣơng trình ứng dụng đƣợc xây dựng trong đề tài chỉ mới đảm bảo các chức năng cơ bản nhất của một chƣơng trình hỗ trợ ra quyết định.
- University of Missouri, USA Ứng dụng các kỹ thuật ra quyết định trong bài toán tuyển sinh đại học.
- Nguyễn Văn Hiệu, Ứng dụng phương pháp ra quyết định đa mục tiêu trong hệ thống sản xuất, Trung tâm học liệu, Trƣờng Đại học Đà Nẵng.
- Trần Đình Khang (2009), Bài giảng hệ trợ giúp ra quyết định – Nhập môn hệ trợ giúp ra quyết định, Trƣờng đại học Bách khoa Hà Nội

Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn
hoặc xem Tóm tắt