You are on page 1of 100

B GIO DC V O TO

V GIO DC TRUNG HC D N PHT TRIN GIO VIN TRUNG HC

TI LIU BI DNG
CN B QUN L V GIO VIN V BIN SON KIM TRA,
XY DNG TH VIN CU HI V BI TP

MN SINH HC - CP THCS
(Ti liu lu hnh ni b)

H Ni, thng 12 / 2010

Nhm bin son:


TS. V NH CHUN (Phn I, III)
TS. NG VN HNG (M u, Phn II, IV, Ph lc)
ThS. TH T NH (Phn II, IV, Ph lc)

Li ni u
Thc hin Ch th s 3399/CT-BGDT, ngy 16/8/2010 ca B trng
B Gio dc v o to (GDT) v Nhim v trng tm ca gio dc mm
non, gio dc ph thng, gio dc thng xuyn v gio dc chuyn nghip nm
hc 2010-2011; Cng vn s 4718/BGDT-GDTrH ngy 11/8/2010 ca B
GDT v Hng dn thc hin nhim v Gio dc trung hc nm hc 20102011; thc hin thng nht v k thut bin son kim tra theo ma trn
trong tt c cc trng trung hc c s, trng trung hc ph thng, V Gio
dc Trung hc phi hp vi Chng trnh pht trin gio dc trung hc t chc
tp hun cho cn b qun l v gio vin v k thut bin son kim tra v xy
dng th vin cu hi v bi tp vi ni dung c th nh sau:
- Ch o trin khai thc hin vn bn hng dn ca B GDT v bin
son kim tra theo ma trn , thc hin i mi kim tra nh gi.
- Trang b cho cn b qun l v gio vin cc quy trnh v k thut c
bn thit lp ma trn v bin son kim tra theo ch o ca B.
- Hng dn cc cc c s gio dc trung hc t chc xy dng th vin cu
hi, bi tp gio vin v hc sinh s dng bin son cc kim tra theo ma trn
.
- Hng dn t chc bi dng v k thut bin son kim tra v xy
dng th vin cu hi v bi tp ti a phng.
Cu trc ti liu gm
Phn th nht: nh hng ch o v i mi kim tra nh gi
Phn th hai: Bin son kim tra
Phn th ba: Th vin cu hi v bi tp
Phn th t: Hng dn tp hun ti a phng
Ph lc
Chng ti hi vng cun ti liu s gip cn b qun l v gio vin THCS
c th t nghin cu vn dng hc tp tch cc trong lp tp hun. Cc tc
gi rt mong nhn c s gp ca cc bn ng nghip. Mi kin gp
xin gi v theo a ch:
nvhungthpt@moet.edu.vn hoc in thoi 0438684270
Xin trn trng cm n.
Cc tc gi
3

Danh mc cc ch vit tt
BT: Bi tp
CH: Cu hi
CNTT: Cng ngh thng tin
CSVC: C s vt cht
CTGDPT: Chng trnh gio dc ph thng
GD v T: Gio dc v o to
GDPT: Gio dc ph thng
GV: gio vin
HS: hc sinh
KT-G: kim tra - nh gi
KT - KN: kin thc k nng
SGK: sch gio khoa
THCS: trung hc c s
PPDH: phng php dy hc
PPHT: phng php hc tp
QLGD: Qun l gio dc

MC LC
Trang
3

Li ni u
Danh mc cc ch vit tt

Mc lc

Hng dn s dng ti liu

K hoch, ni dung tp hun


Phn th nht

nh hng ch o v i mi kim tra nh gi


1. nh hng ch o i mi kim tra, nh gi

17
17

2. Mt s nhim v trong ch o i mi kim tra, nh gi


Phn th hai

21

Bin son kim tra


1. K thut bin son kim tra mn Sinh hc THCS
2. V d v bin son kim tra mn Sinh hc THCS
Phn th ba

29
29
45

Th vin cu hi v bi tp
1.V dng cu hi

70
70

2.V s lng cu hi

71

3. Yu cu v cu hi

71

4. nh dng vn bn

71

5. S dng cu hi ca mi mn hc trong th vin cu hi


Phn th t

74
75

Hng dn tp hun ti a phng


Ph lc
1. Cc kim tra tham kho

81

2. Cc mu biu, phiu s dng trong t tp hun

85

3. Phiu nh gi kho tp hun

101

4. Ti liu tham kho (nhm tc gi s dng trong qu trnh

105

bin son ti liu tp hun)

Hng dn s dng ti liu


Bc 1: c lt ton b ni dung ti liu
Yu cu ca bc ny l GV hiu ni dung khi qut, cu trc ca ti
liu. GV nn c theo trnh t: Li gii thiu, mc lc, lt nhanh qua
tng trang xem cu trc v tiu cc mc ln. Nn dnh thi gian
c k v K hoch, ni dung tp hun (t trang 07 n trang 16).
Bc 2: Tm hiu ni dung chi tit ca ti liu
GV cn nghin cu k ni dung tng phn hiu r cc vn sau:
- nh hng ch o v i mi kim tra nh gi ln tp hun ny l g? C
nhng im no cn lu ? (Vit ma trn nh th no cho ng?)
- Nhng yu cu c bn v i mi kim tra nh gi trong ln tp hun ny
l g? Ti sao phi nh ga theo chun KT KN?
- Bin son kim tra theo qui trnh my bc, l nhng bc no? Ti sao
phi bt buc vit ma trn trc khi vit cu hi? Ti sao phi qui t
l % trc cho mi ni dung ri mi qui ra im s?
- Ni dung dy hc sinh hc tng lp (t lp 6 n lp 9). Yu cu v
kin thc v k nng vng thun li v vng kh khn c g khc nhau.
c k ni dung cc bng ma trn, i chiu vi cu hi trong kim
tra; trao i vi ng nghip v nhng thc mc; th ly v d c th t
phn Ph lc ri i chiu vi l thuyt Bin son kim tra c tp
hun; ng thi so snh vi ni dung SGK v SGV thy nhng thnh
cng v hn ch khc nhau. a ra cc kin phn hi.
- Th vin cu hi v bi tp gip ch g cho GV v HS? Cch s dng
th vin cu hi v bi tp trn mng l nh th no?
Bc 3: Vn dng ti liu
- Thc hnh bin son kim tra Sinh hc THCS. Sau khi c bi
son th GV cn chia s kinh nghim vi ng nghip, cng nhau tho
lun xem mi GV hiu nh vy ng quan nim v qui trnh ra
hay cha; cn thay i hay iu chnh ni dung no. Cn c bit quan
tm ti cch tin hnh tng bc trong vit ma trn , vit cu hi v
hng dn chm.
6

K HOCH HI THO RA KIM TRA NH GI THCS


Bui

Phn I
- 8h 8h30: Gii thiu i
Sng biu, khai mc Hi ngh
ngy - 8h30-9h15: nh hng
1
ch o v i mi kim tra
nh gi. Th vin cu hi
v bi tp.
(Phn chung)
Chi 14h00 15h45: Phn tch
ma trn thit k ca
u
minh ho
ngy
1
(Phn mn hc)
Sng
ngy
2
Chi
u
ngy
2

N
G

Phn II
9h30 11h30: Thang nh gi
ca Bloom; Qui trnh bin son
kim tra.

H
I
G
I
A
I

8h 10h00: Chnh sa, L


nh gi bi tp nhm
A
(Phn mn hc)
O
14h00 15h45: Gii p
thc mc.

(Phn mn hc)

16h00 17h00: Bin son mt s


kim tra theo cc nhm
(Phn mn hc)
10h15 11h30: Chnh sa, nh
gi bi tp nhm
(Phn mn hc)
16h00 17h00: Hng dn tp
hun ti a phng.
Tng kt.

NGY TH NHT PHN I


Nhim v 1: nh hng ch o v i mi kim tra nh gi.
- T nay tr i tt c u thng nht tt c cc mn hc trong ton quc
- Xy dng chung ngn hng . ( tham kho)
- Khi bin son Kt cn ph hp vi i tng hs
Th vin cu hi v bi tp.
I.Mc tiu: Gip gio vin/Hc vin
1. Ch o trin khai thc hin vn bn hng dn ca B GDT v bin
son kim tra theo ma trn , thc hin i mi kim tra nh gi.
2. Hng dn cc cc c s gio dc trung hc t chc xy dng th vin cu

hi, bi tp gio vin v hc sinh s dng bin son cc kim tra theo
ma trn .
7

II. Chun b:
Ti liu Bi dng cn b qun l v gio vin v bin son kim tra, xy
dng th vin cu hi, bi tp.
Ti liu: Pht trin cc phng php hc tp tch cc trong b mn Sinh hc
- Chun b giy trong HV trnh by tng ca h.
- Chun b giy A0 i din nhm HV trnh by tng ca mnh
III.Hng dn tin trnh hot ng:
Mc tiu kho hc
Mc tiu ca kho hc gi gn cc chnh, nhng k nng v gi tr cn
t ti, v d:

Chn on c nhng kh khn trong bin son KTG mn Sinh


hc THCS theo chun KT - KN ca gio vin;

Tin hnh hng dn gio vin tho g nhng kh khn ca h.

Rn luyn k nng vit ma trn , k nng phn tch, tng hp v nh


gi cc KTG.

K nng gii quyt vn , k nng trnh by trc m ng.

K nng x l tnh hung trong hot ng.

( Kh khn:
- Cha phn bit cc khi nim,
- Cha bit cch lp ma trn
- Cha hnh dung mi lin quan gia vic lp ma trn vi p n)
Hot ng:
- Ging vin nu mc tiu hot ng, yu cu cch thc thc hin, yu
cu sn phm.
- Phn cng nhm tm hiu ni dung trong ti liu; yu cu nhm trng
phn cng tng nhim v cho tng c nhn.
- C nhn c ti liu ri trnh by kt qu lm vic trong nhm, c nhm
tho lun ri thng nht kin tr li phiu 1: ni dung no l cn ch
khi bin son kim tra, gii thch.
PHIU HC TP S 1
1. Ti sao phi MG?
8

- Thc trng KTG trong nh trng ph thng hin nay.


- Tnh tt yu phi i mi KTG.
- Ni dung i mi kim tra nh gi l g?
- Hng dn ca B GDT v bin son kim tra theo ma trn .
2. T chc xy dng th vin cu hi, bi tp gio vin v hc sinh s dng
-

Th vin cu hi, bi tp

- u im ca th vin cu hi, bi tp
-

Cch thc s dng th vin cu hi, bi tp.

IV. Sn phm:
-

Tng kt: Ch o trin khai thc hin vn bn hng dn ca B


GDT v bin son kim tra theo ma trn . Th vin cu hi v bi
tp.

- Cc kin ca HV v nhng vn ny.


- Mi thnh vin phi hon thnh phiu hc tp ca ring mnh.
- Mi nhm c mt phiu hc tp trnh by trn giy trong chiu trn
Overhead hay trn giy crki kh ln theo nhim v c phn cng.
NGY TH NHT PHN II
Nhim v 2: Qui trnh bin son kim tra. Xy dng bng m t tiu
ch dnh gi kt qu hc tp mn Sinh hc (Ma trn kim tra).
I.Mc tiu:
- Gip HV nhn thc mc quan trng ca Qui trnh bin son kim tra
trong vic xy dng tiu ch nh gi kt qu hc tp mn hc.
- Hng dn HV cch c th ho 6 mc ca Bloom thnh cc tiu ch nh
gi theo mc tiu dy hc mn Sinh hc.
- Gip HV bit cch sp xp cu hi trong ma trn .
- Hng dn HV cch phn tch tnh khoa hc, hp l ca ma trn kim tra
minh ho.
- Gip HV hiu c mi lin h cht ch gia cc bc trong qui trnh bin
son kim tra.
II.Chun b:
- Ph lc: Tiu ch nh gi kt qu hc tp mn Sinh hc theo cc mc
ca Bloom
9

- Ph lc: Ma trn ca kim tra mt tit lp 6 minh ho.


- Chun b giy trong HV trnh by tng ca h.
III.Tin trnh thc hin:
1. Ging vin tm tt khi nim v nhng ng t biu hin c th tng mc
nh gi ca Bloom thch hp vi mn Sinh hc t ph lc chun b trn
theo bng sau:
Tiu ch nh gi kt qu hc tp mn Sinh hc theo Bloom
1. Nhn bit
2. Thng hiu
3. Vn dng
4. Phn tch
5. Tng hp
6. nh gi
mi tiu ch cn lm r 2 ni dung l Khi nim v Nhng biu hin c
th ca mc ny nh bng di y.
Cp
Cc ng t minh ha
Nhn bit
Gi tn, tm tng ng, lit k, chn la, k li, trnh
by, xp loi, lm li
Thng hiu
Gii thch, chuyn i, din gii, on trc, c tnh,
sp xp li, ni li cho r ngha, tm lc
Vn dng
Thay i, trnh din, b sung, iu chnh dn dng, gii
quyt, cu trc, p dng, s dng, ch ra
Phn tch
Phn bit, so snh, phn nh, lp s , lin h, phn
loi, phn hng
nh gi
Chng minh l ng, ph phn, quyt nh, nh gi, xt
on, tranh lun, kt lun, ng h, bo v, xc minh,
khng nh
Sng to (tng hp) To ra, kt hp, cu trc, lp rp, thit lp, d on, lp
n, xut, hp nht
2. Mi nhm HV tp trung vo vn : Phn tch ma trn thit k kim tra
minh ho
Ma trn thit k kim tra 45 pht mn sinh Lp 6 (HS kh, gii)
Thi gian lm bi: 45 pht
Tn

Nhn bit

Thng hiu

Ch
10

Vn dng
thp

Vn dng
cao

1. M u
03 tit

20% = 60
im
2. T bo
thc vt
02 tit
15%= 45
im

Nhng c im
ch yu ca c
th sng: trao
i cht, ln ln,
sinh sn, cm
ng
40% = 24 im

35%= 105
im
S cu
S im
100 %
=300 im

60% = 36 im

K c cc b S ln ln v
phn cu to ca phn chia t bo,
t bo thc vt
ngha ca n
i vi s ln
ln ca TV
40% = 18 im 60% = 27 im

2 cu
1,5
im=15%
Trnh by c Phn bit c cc loi r
cc min ca r r cc, r chm bin dng v
v chc nng theo cch ca chc nng ca
ca tng min
HS
chng

3. R
04 tit

30%= 90
im
4. Thn
05 tit

Gii thch vai tr


ca thc vt i
vi t nhin v
i vi i sng
con ngi.

20% = 18 im

30% = 27 im

- Cu to s cp Nu c chc
ca thn non.
nng mch g
dn nc v
mui khong t
r ln thn, l;
mch ry dn
cht hu c t l
v thn, r
20% =21 im
40% = 42 im

Thn mc di
ra do c s
phn chia ca
m phn sinh
(ngn v lng
ca mt s
loi).

3 cu
63 im
21 %

4 cu
123 im
41 %

24,76% = 26
im
2 cu
53 im
17,67%

50% = 45
im
Phn bit
cnh, chi
ngn vi chi
nch (chi l,
chi hoa).

15,24% = 16
im
2 cu
61 im
20,33%

- Yu cu HV phn tch tnh hp l, khoa hc ca ma trn thit k theo cc t l


gia cc ch , gia cc mc nhn thc.
11

- HV nhn xt mi lin h cht ch gia cc bc trong qui trnh bin son


kim tra.
- Yu cu HV sp xp cc cu hi phn tch vo cc tng ng ca ma
trn rng.
- Hng dn cc nhm HV tho lun s im tng ng ca tng cu hi.
- Hng dn HV in cc s liu thch hp (s cu hi v s im tng ng
mi ) vo ma trn.
IV.Sn phm:
- Ging vin c nhn xt, nh gi v mc biu bit ca HV v qui trnh
bin son kim tra.

- So snh vi kinh nghim c ca HV


Mi dng cu hi TNKQ thng c s dng khi no l thch hp nht trong
qu trnh nh gi kt qu hc tp ca mn Sinh hc.
STT

Dng cu hi

Nhiu la chn

ng/sai

Ghp i

Tnh hung s dng trong mn Sinh hc

12

in khuyt

- Nhm HV tho lun v: Mt s sai st thng gp khi vit cu hi TNKQ


mn Sinh hc.
STT

Dng cu hi

Nhng sai st thng gp khi vit cu hi


trong mn Sinh hc

Nhiu la chn

ng/sai

Ghp i

in khuyt

STT

Dng cu

Tnh hung s dng trong mn Sinh hc

hi
1
2

Nhiu la

- C th s dng cho mi loi hnh kim tra, nh gi

chn

- Rt thch hp cho vic nh gi phn loi.

ng/sai

- Hn ch. Thch hp cho kim tra vn p nhanh.


-Thng s dng khi khng tm c phng n
nhiu cho cu nhiu lachn.

Ghp i

-Thch hp cho cc kin thc v cu to ph hp vi


chc nng.
- Thch hp vi kim tra vic nhn bit kin thc c
bn sau khi hc xng 1 chng, 1 ch

in khuyt

-Thch hp vi lp di.

- K thut vit 4 loi cu TNKQ thng dng.


Mt s sai st thng gp khi vit cu hi TNKQ mn Sinh hc
STT Dng cu hi

Nhng sai st thng gp khi vit cu hi


trong mn Sinh hc

Nhiu la chn

Phn dn ni dung khng r, c nhiu hn mt


p n ng,...

ng/sai

Ni dung khng r, c th ng hay sai tu trng


13

hp...
3

Ghp i

Khng c cp ng ghp i,...

in khuyt

Ni dung in khng phi l duy nht ng,...

Kt lun:
- Tng kt cch thc vit cu hi trong qui trnh kim tra, nh gi kt qu hc
tp mn Sinh hc.
- Cc kin b sung ca HV v nhng sai st thng gp khi vit cu hi
kim tra.

NGY TH NHT - PHN III


Nhim v 3: Phn tch kim tra minh ho
Mc tiu:
- Gip HV bit cch phn tch qui trnh kim tra, nh gi kt qu hc tp mn
Sinh hc thng qua minh ho.
- Gip HV bit cch phn tch cu hi i vi tng dng
a) Cu trc hnh thc ca cu hi;
b) Mc nhn thc cn nh gi;
c) Lnh vc kin thc cn nh gi.
- Hng dn HV vn dng phn tch c cc cu hi chn minh ho
Chun b:
- Ph lc: kim tra mt tit lp 6, 7, 8, 9
- Chun b giy A0 mi nhm HV trnh by tng ca h.
Tin trnh thc hin:
Ging vin phn cho mi nhm HV phn tch, tho lun mt s cu hi no
ca minh ho, sau in vo bng theo mu sau:
Nhm

Cu

Phn tch cu hi ca kim tra hc k


Hnh thc, sai st Mc nhn thc
Lnh vc kin thc

hi
1
2
3
14

4
Bi tp chun b cho ngy th 2:
Mi nhm hc vin chun b: 1 kim tra 45 pht (lp 7); 1 kim tra 45
pht (lp 8); 1 kim tra hc k I (lp 9); 1 kim tra cui nm (lp 6).
NGY TH HAI
Nhim v: Phn tch, chnh sa kim tra ca HV
I.Mc tiu:
- Hng dn HV cch phn tch, nh gi ma trn kim tra.
- Gip HV vn dng kt qu phn tch, nh gi chnh sa cu hi trong
.
II.Chun b:
- SGK, SGV, phn phi chng trnh mn Sinh hc lp 6, 7, 8, 9; Hng
dn thc hin chun KT KN mn Sinh hc lp 6, 7, 8, 9.
- Chun b giy trong mi nhm HV trnh by bi tp ca h.
III.Tin trnh thc hin:
Hot ng 1:
iu khin HV phn tch nh gi v chnh sa kim tra ca nhm 1
Hot ng 2:
iu khin HV phn tch nh gi v chnh sa kim tra ca nhm 2
Hot ng 3:
iu khin HV phn tch nh gi v chnh sa kim tra ca nhm 3
Hot ng 4:
iu khin HV phn tch nh gi v chnh sa kim tra ca nhm 4
IV.Sn phm:
- Mi nhm HV c 1 kim tra 45 pht (lp 7); 1 kim tra 45 pht (lp
8); 1 kim tra hc k I (lp 9); 1 kim tra cui nm (lp 6).
- Ging vin nh gi c k nng thit k ma trn, k nng vit cu hi bi
kim tra, vit hng dn chm im.
- Ging vin nh gi c k nng phn tch, chnh sa cu hi ca HV.
- Mi HV t nh gi c k nng phn tch, chnh sa cu hi, vit ma
trn kim tra.
15

Kt lun bi hc:
1. Kim tra nh gi khng phi l vn mi i vi GV nhng a s
GV trong thc tin dy hc li cha thc s quan tm ti vn ny nn vic
kim tra nh gi cn mang tnh chiu l, hi ht khng kch thch hc tp tch
cc ca HS. V vy vic i mi khu kim tra nh gi trong qu trnh dy
hc l yu cu cp thit ca vic i mi ni dung v phng php dy hc.
2. i mi khu kim tra nh gi trc ht l i mi trong suy ngh
ca GV v vn ny. Gio vin cn thnh tho trong vic lp ma trn
kim tra, vit cu hi, vit hng dn chm v biu im. Gio vin cn vn
dng nhiu hnh thc kim tra khc nhau (ni, vit) nhiu kiu cu hi kim tra
khc nhau (kim tra ch quan, kim tra khch quan...) nh gi khng ch n
thun l cho im cu tr li hay bi lm ca HS thy nhng sai lm v cch
sa cha cc sai lm , l vic thay di ni dung v phng php dy hc ca
GV t cc mc tiu dy hc (nh gi).
Vn dng bi hc:
Mi nhm gio vin lp ma trn kim tra, vit cu hi, vit hng dn
chm v biu im theo s phn cng ca ging vin.

16

PHN TH NHT
NH HNG CH O V I MI KIM TRA, NH GI
Kim tra nh gi kt qu hc tp ca hc sinh nhm theo di qu trnh
hc tp ca hc sinh, a ra cc gii php kp thi iu chnh phng php dy
ca thy, phng php hc ca tr, gip hc sinh tin b v t c mc tiu
gio dc.
C nhiu khi nim v nh gi, c nu trong cc ti liu ca nhiu
tc gi khc nhau. Di y l mt s khi nim thng gp trong cc ti liu
v nh gi kt qu hc tp ca hc sinh:
- nh gi l qu trnh thu thp v x l kp thi, c h thng thng tin v hin
trng, kh nng hay nguyn nhn ca cht lng v hiu qu gio dc cn c
vo mc tiu gio dc, lm c s cho nhng ch trng, bin php v hnh
ng gio dc tip theo nhm pht huy kt qu, sa cha thiu st.
- nh gi kt qu hc tp ca hc sinh l qu trnh thu thp v x l thng tin
v trnh , kh nng t c mc tiu hc tp ca HS cng vi tc ng v
nguyn nhn ca tnh hnh , nhm to c s cho nhng quyt nh s phm
ca gio vin v nh trng HS hc tp ngy mt tin b hn.
- Theo Jean- Marie De Ketele pht biu(1989): nh gi c ngha l: Thu
thp mt tp hp thng tin , thch hp, c gi tr v ng tin cy; v xem xt
mc ph hp gia tp hp thng tin ny v mt tp hp tiu ch ph hp
vi cc mc tiu nh ra ban u hay iu chnh trong qu trnh thu thp thng
tin; nhm ra mt quyt nh
- Theo T in Ting Vit: nh gi c hiu l nhn nh gi tr.
- Trong gio dc hc: nh gi c hiu l qu trnh hnh thnh nhng nhn
nh, phn on v kt qu cng vic, da vo s phn tch nhng thng tin
thu c i chiu vi mc tiu, tiu chun ra, nhm xut nhng
quyt nh thch hp ci thin thc trng, iu chnh, nng cao cht lng
v hiu qu cng tc gio dc.
- nh gi l qu trnh thu thp thng tin, chng c v i tng nh gi v
a ra nhng phn xt, nhn nh v mc t c theo cc tiu ch a
ra trong cc chun hay kt qu hc tp (m hnh ARC).

17

- nh gi l qu trnh thu thp thng tin, chng c v i tng nh gi v


a ra nhng phn xt, nhn nh v mc t c theo cc tiu ch
c a ra trong cc tiu chun hay kt qu hc tp. nh gi c th l nh
gi nh lng (quantitative) da vo cc con s hoc nh tnh (qualitative)
da vo cc kin v gi tr.
nh gi gm c 3 khu chnh l: Thu thp thng tin, x l thng tin v
ra quyt nh. nh gi l mt qu trnh bt u khi chng ta nh ra mt mc
tiu phi theo ui v kt thc khi chng ta ra mt quyt nh lin quan
n mc tiu . iu khng c ngha l qu trnh tng th kt thc khi ra
quyt nh. Ngc li, quyt nh nh du s khi u mt qu trnh khc
cng quan trng nh nh gi: l qu trnh ra nhng bin php c th tu
theo kt qu nh gi.
nh gi (assessment) l mt thut ng mang c ngha lng gi
(evaluation) v o c (measurement).
nh gi qu trnh dy hc thc hin ng thi 2 chc nng: va l
ngun thng tin phn hi v qu trnh dy hc, va gp phn iu chnh hot
ng ny.
Chun nh gi l cn c quan trng thc hin vic nh gi, c
hiu l yu cu c bn, ti thiu cn t c trong vic xem xt cht lng
sn phm.
Kim tra l tin ca nh gi, l khu khng th thiu c trong qu
trnh dy hc.
Vic nh gi phi m bo 5 yu cu c bn sau y
1. m bo tnh khch quan, chnh xc
Phn nh chnh xc kt qu nh n tn ti trn c s i chiu vi mc
tiu ra, khng ph thuc vo mun ch quan ca ngi nh gi.
2. m bo tnh ton din
y cc kha cnh, cc mt cn nh gi theo yu cu v mc ch.
3. m bo tnh h thng
Tin hnh lin tc v u n theo k hoch nht nh, nh gi thng
xuyn, c h thng s thu c nhng thng tin y , r rng v to c s
nh gi mt cch ton din.
18

4. m bo tnh cng khai v tnh pht trin


nh gi c tin hnh cng khai, kt qu c cng b kp thi, to
ra ng lc thc y i tng c nh gi mong mun vn ln, c tc
dng thc y cc mt tt, hn ch mt xu.
5. m bo tnh cng bng
m bo rng nhng hc sinhthc hin cc hot ng hc tp vi cng
mt mc v th hin cng mt n lc s nhn c kt qu nh gi nh
nhau.
1. nh hng ch o i mi kim tra, nh gi
1) Phi c s hng dn, ch o cht ch ca cc cp QLGD
i mi KT-G l mt b phn ca i mi PPDH ni ring v i mi
GDPT ni chung. Vic i mi phi i t tng kt thc tin pht huy u
im, khc phc cc biu hin hn ch, lc hu, yu km trn c s tip thu
vn dng cc thnh tu hin i ca khoa hc GD trong nc v quc t vo
thc tin nc ta. Cc cp qun l GD ch o cht ch, coi trng hng dn
cc c quan qun l GD cp di n cc trng hc, cc t chuyn mn v
tng GV trong vic t chc thc hin, sao cho i n tng kt, nh gi c
hiu qu cui cng. Thc o thnh cng ca cc gii php ch o l s i
mi cch ngh, cch lm ca tng GV v cc ch s nng cao cht lng dy
hc.
2) Phi c s h tr ca ng nghip, nht l GV cng b mn
n v t chc thc hin i mi PPDH, i mi KT-G l trng hc,
mn hc vi mt iu kin t chc dy hc c th. Do vic i mi KT-G
phi gn vi c trng mi mn hc, nn phi coi trng vai tr ca cc t
chuyn mn, l ni trao i kinh nghim gii quyt mi kh khn, vng mc.
Trong vic t chc thc hin i mi KT-G, cn pht huy vai tr ca i ng
GV gii c nhiu kinh nghim, GV ct cn chuyn mn h tr GV mi, GV
tay ngh cha cao, khng GV no phi n c. Phi coi trng hnh thc
hi tho, thao ging, d gi thm lp rt kinh nghim kp thi, nh gi
hiu qu tng gii php c th trong vic i mi PPDH v i mi KT-G:
kinh nghim ra sao cho bo m cht lng, kinh nghim kt hp hnh thc
t lun vi trc nghim cho ph hp vi c trng b mn.
19

3) Cn ly kin xy dng ca HS hon thin PPDH v KT-G


i mi PPDH v i mi KT-G ch mang li kt qu khi HS pht huy
vai tr tch cc, ch ng, sng to, bit i mi PPHT, bit t hc, t nh
gi kt qu hc tp. Trong mi trng s phm thn thin, vic thu thp kin
xy dng ca HS gip GV nh gi ng v mnh, tm ra con ng khc
phc cc hn ch, thiu st, hon thin PPDH, i mi KT-G l ht sc cn
thit v l cch lm mang li nhiu li ch, pht huy mi quan h thc y
tng h gia ngi dy v ngi hc.
4) i mi KT-G phi ng b vi cc khu lin quan v nng cao cc
iu kin bo m cht lng dy hc.
i mi KT-G gn lin vi i mi PPDH ca GV v i mi PPHT
ca HS, kt hp nh gi trong vi nh gi ngoi. cp thp, GV c th
dng kim tra ca ngi khc (ca ng nghip, do nh trng cung cp, t
ngun d liu trn cc Website chuyn ngnh) KT-G kt qu hc tp ca
HS lp mnh. cp cao hn, nh trng c th trng cu mt trng khc,
c quan chuyn mn bn ngoi t chc KT-G kt qu hc tp ca HS trng
mnh.
i mi KT-G ch c hiu qu khi kt hp nh gi ca GV vi t nh
gi ca HS. Sau mi k kim tra, GV cn b tr thi gian tr bi, hng dn
HS t nh gi kt qu lm bi, t cho im bi lm ca mnh, nhn xt mc
chnh xc trong chm bi ca GV. Trong qu trnh dy hc v khi tin hnh
KT-G, GV phi bit khai thc li gip HS t nhn r sai st nhm rn
luyn PPHT, PP t duy.
Ch o i mi KT-G phi ng thi vi nng cao phm cht v nng
lc ca i ng GV, u t nng cp CSVC, trong c thit b dy hc v t
chc tt cc phong tro thi ua mi pht huy y hiu qu.
5) Pht huy vai tr thc y ca i mi KT-G i vi i mi PPDH
Trong mi quan h hai chiu gia i mi KT-G vi i mi PPDH,
khi i mi mnh m PPDH s t ra yu cu khch quan phi i mi KTG, bo m ng b cho qu trnh hng ti nng cao cht lng dy hc.
Khi i mi KT-G bo m yu cu khch quan, chnh xc, cng bng s to
tin xy dng mi trng s phm thn thin, to ng lc mi thc y i
20

mi PPDH v i mi cng tc qun l. T , s gip GV v cc c quan


qun l xc nh ng n hiu qu ging dy, to c s GV i mi PPDH
v cc cp qun l ra gii php qun l ph hp.
6) Phi a ni dung ch o i mi KT-G vo trng tm cuc vn
ng "Mi thy c gio l mt tm gng o c, t hc v sng to" v
phong tro thi ua Xy dng trng hc thn thin, hc sinh tch cc.
Trong nh trng, hot ng dy hc l trung tm thc hin nhim v
chnh tr c giao, thc hin s mnh trng ngi. Hot ng dy hc ch
t hiu qu cao khi to lp c mi trng s phm lnh mnh, bu khng
kh thn thin, pht huy ngy cng cao vai tr tch cc, ch ng, sng to ca
HS. Do , phi a ni dung ch o i mi PPDH ni chung v i mi
KT-G ni ring thnh trng tm ca cuc vn ng "Mi thy c gio l mt
tm gng o c, t hc v sng to" v phong tro thi ua Xy dng
trng hc thn thin, hc sinh tch cc. Cng trong mi quan h , bc
pht trin ca cuc vn ng v phong tro thi ua ny s to ng lc thc
y qu trnh i mi PPDH v i mi KT-G t c mc tiu cui cng
l thc y nng cao cht lng GD ton din.
2. Mt s nhim v trong ch o i mi kim tra, nh gi
2.1. Cc cng vic cn t chc thc hin
a) Cc cp qun l GD v cc trng PT cn c k hoch ch o i mi
PPDH, trong c i mi KT-G trong tng nm hc v trong 5 nm ti. K
hoch cn quy nh r ni dung cc bc, quy trnh tin hnh, cng tc kim
tra, thanh tra chuyn mn v bin php nh gi cht ch, hiu qu cui cng
th hin thng qua kt qu p dng ca GV.
b) lm r cn c khoa hc ca vic KT-G, cn t chc nghin cu
cho i ng GV ct cn v ton th GV nm vng CTGDPT ca cp hc, t
mc tiu cp hc, cu trc chng trnh, chng trnh cc mn hc, cc hot
ng GD v c bit l chun KT-KN, yu cu v thi i vi ngi hc.
Phi khc phc tnh trng GV ch da vo sch gio khoa lm cn c
son bi, ging dy v KT-G thnh thi quen, tnh trng ny dn n din
ging dn tri di dng, cha thc s bm st chun KT-KN, bm st trng
tm bi hc.
21

c) va coi trng nng cao nhn thc va coi trng i mi trong hot
ng KT - G ca tng GV, phi ly n v trng hc v t chuyn mn l
n v c bn trin khai thc hin.
T nm hc 2010 - 2011, cc S GDT cn ch o cc trng PT trin
khai mt s chuyn sinh hot chuyn mn sau y (t chc theo cp: cp t
chuyn mn, cp trng, theo cc cm v ton tnh, thnh ph).
- V nghin cu Chng trnh GDPT: Chun KT-KN v yu cu v thi
i vi ngi hc ca cc mn hc v cc hot ng GD; khai thc chun
son bi, dy hc trn lp v KT-G.
- V PPDH tch cc: Nhn din PPDH tch cc v cch p dng trong
hot ng dy hc, ngh thut bi dng tnh cm hng th hc tp cho HS;
pht huy quan h thc y gia i mi KT-G vi i mi PPDH.
- V i mi KT-G: Nhn din v KT-G trong PPDH tch cc v cch
p dng; cch kt hp nh gi ca GV vi nh gi ca HS, kt hp nh gi
trong vi nh gi ngoi.
- V k thut ra kim tra, thi: K thut ra t lun, trc nghim
v cch kt hp hp l hnh thc t lun vi hnh thc trc nghim cho ph
hp vi ni dung kim tra v c trng mn hc; cch khai thc ngun d liu
m: Th vin cu hi v bi tp, ngn hng kim tra, thi trn cc
Website chuyn mn.
- V s dng SGK: GV s dng SGK v khai thc chun KT-KN ca
chng trnh mn hc th no cho khoa hc, s dng SGK trn lp th no cho
hp l, s dng SGK trong KT-G;
- V ng dng CNTT: ng dng CNTT su tm t liu, ng dng
trong dy hc trn lp, trong KT-G v qun l chuyn mn th no cho khoa
hc, trnh lm dng CNTT;
- V hng dn HS i mi PPHT, bit t nh gi v thu thp kin ca
HS i vi PPDH v KT-G ca GV;
Ngoi ra, cn c tnh hnh c th ca mnh, cc trng c th b sung mt
s chuyn ph hp, thit thc p ng nhu cu ca GV.
d) V ch o ca cc c quan qun l GD v cc trng

22

V PP tin hnh ca nh trng, mi chuyn cn ch o p dng th


im, xy dng bo co kinh nghim v tho lun, kt lun ri nhn rng kinh
nghim thnh cng, nh gi hiu qu mi chuyn thng qua d gi thm
lp, thanh tra, kim tra chuyn mn.
Trn c s tin hnh ca cc trng, cc S GDT c th t chc hi
tho khu vc hoc ton tnh, thnh ph, nhn rng vng chc kinh nghim tt
c kt c. Sau , tin hnh thanh tra, kim tra chuyn mn theo tng
chuyn thc y GV p dng v nh gi hiu qu.
2.2. Phng php t chc thc hin
a) Cng tc i mi KT-G l nhim v quan trng lu di nhng phi
c bin php ch o c th c chiu su cho mi nm hc, trnh chung chung
theo kiu pht ng phong tro thi ua si ni ch nhm thc hin mt chin
dch trong mt thi gian nht nh. i mi KT-G l mt hot ng thc
tin chuyn mn c tnh khoa hc cao trong nh trng, cho nn phi ng
thi nng cao nhn thc, b sung kin thc, trang b k nng cho i ng GV,
ng o HS v phi t chc thc hin i mi trong hnh ng, i mi cch
ngh, cch lm, ng b vi i mi PPDH, coi trng hng dn, kim tra,
gim st, kim chng kt qu cng c nim tin tip tc i mi.
Trong k hoch ch o, phi ra mc tiu, bc i c th ch o i
mi KT-G thu c kt qu cui cng, pht ng, xy dng, cng c
thnh nn np chuyn mn vng chc trong hot ng dy hc:
- Trc ht, phi yu cu v to iu kin cho tng GV nm vng chun
KT-KN v yu cu v thi i vi ngi hc c quy nh ti chng
trnh mn hc v y l cn c php l khch quan tin hnh KT-G;
- Phi nng cao nhn thc v mc tiu, vai tr v tm quan trng ca KTG, s cn thit khch quan phi i mi KT-G, bo m khch quan, chnh
xc, cng bng nng cao cht lng dy hc;
- Phi trang b cc kin thc v k nng ti cn thit c tnh k thut v
KT-G ni chung v cc hnh thc KT-G ni ring, trong c bit l k
thut ra trc nghim, gii hn p dng hnh thc trc nghim trong KT-G.
y l khu cng tc c tm quan trng c bit v trong thc t, phn
ng GV cha c trang b k thut ny khi c o to trng s phm,
23

nhng cha phi a phng no, trng PT no cng gii quyt tt. Vn
cn mt b phn khng t GV phi t my m trong vic tip cn hnh thc
trc nghim, dn n cht lng trc nghim cha cao, cha ph hp vi
ni dung kim tra v c trng b mn, khng t trng hp c tnh trng lm
dng trc nghim.
- Phi ch o i mi KT-G theo chuyn c chiu su cn thit, coi
trng ph bin kinh nghim tt v tng cng tho g kh khn, vng mc
thng qua sinh hot t chuyn mn gia cc GV cng b mn.
b) Cc cp qun l phi coi trng s kt, tng kt, c rt kinh nghim,
nhn in hnh tp th, c nhn tin tin trong i mi KT-G.
c) Trong mi nm hc, cc cp qun l t chc cc t kim tra, thanh tra
chuyn nh gi hiu qu i mi KT-G cc trng PT, cc t
chuyn mn v tng GV. Thng qua , rt ra kinh nghim ch o, biu
dng khen thng cc n v, c nhn lm tt, un nn cc biu hin bo th
ngi i mi hoc thiu trch nhim, bng quan th .
2.3. Trch nhim t chc thc hin
a) Trch nhim ca S Gio dc v o to:
- C th ha ch trng ch o ca B GDT v i mi KT-G, a
cng tc ch o i mi PPDH, trong c i mi KT-G lm trng tm
ca cuc vn ng Mi thy c gio l mt tm gng o c, t hc v
sng to v phong tro thi ua Xy dng trng hc thn thin, HS tch
cc, vi mc tiu xy dng mi trng s phm lnh mnh v pht huy vai
tr tch cc, tinh thn hng th, ch ng, sng to trong hc tp ca HS;
- Lp k hoch ch o i mi PPDH, i mi KT-G di hn, trung
hn v nm hc, c th ha cc trong tm cng tc cho tng nm hc:
+ Xc nh r mc tiu cn t c, ni dung, i tng, phng php
t chc bi dng, hnh thc nh gi, kim nh kt qu bi dng; lng ghp
vic nh gi kt qu bi dng vi vic phn loi GV, cn b qun l c s
GD hng nm theo chun ban hnh.
+ Xy dng i ng GV ct cn vng vng cho tng b mn v tp hun
nghip v v i mi PPDH, i mi KT-G cho nhng ngi lm cng tc
thanh tra chuyn mn.
24

+ Tng cng u t xy dng CSVC, thit b dy hc to iu kin


thun li cho vic i mi PPDH, i mi KT-G.
+ Gii thiu cc in hnh, t chc trao i, ph bin v pht huy tc
dng ca cc gng in hnh v i mi PPDH, i mi KT-G.
+ T chc tt vic bi dng GV:
Trc ht, cn t chc s dng ti liu Hng dn thc hin chun KTKN ca Chng trnh gio dc ph thng do B GDT ban hnh, sm chm
dt tnh trng GV ch da vo SGK nh mt cn c duy nht dy hc v
KT-G, khng c iu kin v thi quen tip cn nghin cu nm vng chun
KT-KN ca chng trnh mn hc.
- Tng cng khai thc CNTT trong cng tc ch o v thng tin v i
mi PPDH, KT-G:
+ Lp chuyn mc trn Website ca S GDT v PPDH v KT-G, lp
ngun d liu v th vin cu hi v bi tp, kim tra, gio n, kinh nghim,
cc vn bn hng dn i mi PPDH, KT-G, cc video bi ging minh
ha;
+ Th im hnh thc dy hc qua mng (learning online) h tr GV,
HS trong ging dy, hc tp, n thi;
- Ch o phong tro i mi PPHT pht huy vai tr tch cc, ch
ng, sng to trong hc tp v rn luyn o c ca HS, gn vi chng bo
lc trong trng hc v cc hnh vi vi phm quy nh ca iu l nh trng.
b) Trch nhim ca nh trng, t chuyn mn v GV:
- Trch nhim ca nh trng
+ C th ha ch trng ca B v S GDT v ch o i mi PPDH,
i mi KT-G a vo ni dung cc k hoch di hn, trung hn v nm hc
ca nh trng vi cc yu cu nu. Phi ra mc tiu phn u to cho
c bc chuyn bin trong i mi PPDH, i mi KT-G; kin tr hng
dn GV thc hin, kp thi tng kt, rt kinh nghim, nhn in hnh tin tin
v chm lo u t xy dng CSVC, TBDH phc v i mi PPDH, i mi
KT-G;
+ T chc hp l vic ly kin ca GV v HS v cht lng ging dy,
gio dc ca tng GV; nh gi st ng trnh , nng lc i mi PPDH, i
25

mi KT-G ca tng GV trong trng, t , kp thi ng vin, khen thng


nhng GV thc hin i mi PPDH c hiu qu;
+ T chc tt cng tc bi dng GV:
(i) Trc ht, phi t chc cho GV nghin cu nm vng chun KT-KN
ca chng trnh, tch cc chun b TBDH, t lm dng DH trit
chng dy chay, khai thc h s chuyn mn, chn lc t liu lin h thc t
nhm kch thch hng th hc tp cho HS.
(ii) Nghin cu p dng PPDHTC vo iu kin c th ca lp; nghin
cu tm l la tui vn dng vo hot ng gio dc v ging dy. Nghin
cu cc KN, k thut dy hc v k nng t chc cc hot ng cho HS. T
chc cho GV hc ngoi ng, tin hc lm ch cc phng tin dy hc, ng
dng CNTT, khai thc Internet phc v vic hc tp nng cao trnh chuyn
mn.
(iii) Hng dn GV lp h s chuyn mn v khai thc h s ch ng
lin h thc t dy hc, bi dng tnh cm hng th hc tp cho HS.
+ T chc din n v i mi PPDH, i mi KT-G ca GV, din n
i mi PPHT cho HS; h tr GV v k thut ra t lun, trc nghim, cch
kt hp hnh thc t lun vi trc nghim sao cho ph hp vi ni dung kim
tra v c trng ca mn hc.
+ Kim tra cc t chuyn mn v nh gi hot ng s phm ca GV:
(i) Kim tra cng tc bi dng v t bi dng ca GV, kp thi ng
vin mi c gng sng to, un nn cc biu hin ch quan t mn, bo th v
x l mi hnh vi thiu tinh thn trch nhim;
(ii) Tin hnh nh gi phn loi GV theo chun ban hnh mt cch
khch quan, chnh xc, cng bng v s dng lm cn c thc hin chnh
sch thi ua, khen thng;
+ Phi hp vi Ban i din cha m HS qun l hc tp HS nh, bi
dng HS gii, gip HS hc lc yu km, gim lu ban, b hc:
(i) Duy tr k cng, nn np v k lut tch cc trong nh trng, kin
quyt chng bo lc trong trng hc v mi vi phm quy nh ca iu l
nh trng, cng c vn ha hc ng to thun li tip tc i mi
PPDH, KT-G;
26

(ii) T chc phong tro i mi PPHT thc y tinh thn tch cc, ch
ng, sng to v ly kin phn hi ca HS v PPDH, KT-G ca GV.
+ Khai thc CNTT trong cng tc ch o i mi PPDH, KT-G:
+ Lp chuyn mc trn Website ca trng v PPDH v KT-G, lp
ngun d liu v cu hi v bi tp, kim tra, gio n, kinh nghim, cc vn
bn hng dn i mi PPDH, KT-G, cc video bi ging minh ha;
+ Th im hnh thc dy hc qua mng LAN ca trng (learning
online) GV gii, chuyn gia h tr GV, HS trong ging dy, hc tp, n thi.
- Trch nhim ca T chuyn mn:
+ n v t chc bi dng thng xuyn quan trng nht l cc t
chuyn mn. Cn coi trng hnh thc t chc cho GV t hc, t nghin cu,
sau GV c kinh nghim hoc GV ct cn ch tr tho lun, gii p thc
mc, trao i kinh nghim. Sau khi nghin cu mi chuyn , cn t chc d
gi, rt kinh nghim h tr GV thc hin i mi PPDH v KT-G;
+ T chc cho GV nghin cu nm vng chun KT-KN ca CT mn hc
v hot ng GD mnh ph trch v t chc u n vic d gi v rt kinh
nghim, gio dc thc khim tn hc hi v sn sng chia s kinh nghim;
tho lun cch gii quyt nhng vn mi, vn kh, pht huy cc hot
ng tng tc v hp tc trong chuyn mn;
+ xut vi Ban gim hiu v nh gi phn loi chuyn mn GV mt
cch khch quan, cng bng, pht huy vai tr GV gii trong vic gip GV
nng lc yu, GV mi ra trng;
+ Phn nh, xut vi nh trng v cng tc chuyn mn v cng tc
bi dng GV, pht hin v ngh nhn in hnh tin tin v chuyn mn,
cung cp cc gio n tt, kim tra tt cc ng nghip tham kho;
+ nh gi ng n v xut khen thng nhng GV thc hin i mi
PPDH, i mi KT-G c hiu qu.
- Trch nhim ca GV:
+ Mi GV cn xc nh thi cu th, tinh thn hc sut i, khng ch
quan tha mn; t gic tham gia cc lp bi dng, t bi dng thng
xuyn v sn sng hon thnh nhim v GV ct cn chuyn mn khi c la
chn; kin tr vn dng nhng iu hc nng cao cht lng dy hc;
27

+ Phn u thc s nm vng ni dung chng trnh, i mi PPDH v


KT-G, rn luyn k nng, k thut dy hc (trong c k nng ng dng
CNTT, khai thc internet), tch ly h s chuyn mn, to c uy tn
chuyn mn trong tp th GV v HS, khng ngng nng cao trnh cc lnh
vc h tr chuyn mn nh ngoi ng, tin hc;
+ Thc hin i mi PPDH ca GV phi i i vi hng dn HS la
chn PPHT hp l, bit t hc, t nh gi, t ch, khim tn tip thu kin
ca ng nghip v ca HS v PPDH, KT-G ca mnh iu chnh;
+ Tham gia d gi ca ng nghip, tip nhn ng nghip d gi ca
mnh, thng thn gp kin cho ng nghip v khim tn tip thu gp ca
ng nghip; t gic tham gia hi ging, thao ging, thi GV gii, bo co kinh
nghim chia s, hc hi kinh nghim nhm trau di nng lc chuyn mn.
Trong qu trnh i mi s nghip GD, vic i mi PPDH v KT-G l
gii php then cht nng cao cht lng dy hc ni ring v cht lng GD
ton din ni chung. y l mt yu cu va cp bch va lu di, i hi phi
ch o cht ch, lin tc v phi ng vin mi s kin tr n lc sng to ca
i ng GV, li cun s hng ng ca ng o HS. to iu kin thc
hin c hiu qu ch trng i mi PPDH v KT-G, phi tng bc nng
cao trnh i ng GV, ng thi tng cng u t xy dng CSVC, nht l
TBDH. Cc c quan qun l GD phi lng ghp cht ch cng tc ch o i
mi PPDH v KT-G vi vic t chc thc hin cuc vn ng "Mi thy c
gio l mt tm gng o c, t hc v sng to" v phong tro thi ua Xy
dng trng hc thn thin, hc sinh tch cc tng bc nng cao cht
lng GD ton din, p ng yu cu ca s nghip cng nghip ha, hin i
ha t nc v hi nhp quc t.

28

Phn th hai
Bin son kim tra mn Sinh hc THCS
I. K thut bin son kim tra mn Sinh hc THCS
YU CU CN T :

Sau khi nghin cu ni dung ny, bn cn :


- Ch o trin khai thc hin vn bn hng dn ca B GDT v
bin son kim tra theo ma trn , thc hin i mi kim tra
nh gi.
- Nu ra c nhng i mi c bn ca k thut bin son kim
tra mn Sinh hc THCS trong ln tp hun ny.
-

Vn dng c quy trnh v k thut c bn thit lp ma trn v


bin son kim tra theo ch o ca B.
nh gi kt qu hc tp ca hc sinh l mt hot ng rt quan trng

trong qu trnh gio dc. nh gi kt qu hc tp l qu trnh thu thp v x l


thng tin v trnh , kh nng thc hin mc tiu hc tp ca hc sinh nhm to
c s cho nhng quyt nh s phm ca gio vin, cc gii php ca cc cp
qun l gio dc v cho bn thn hc sinh, hc sinh hc tp t kt qu tt
hn.
nh gi kt qu hc tp ca hc sinh cn s dng phi hp nhiu cng
c, phng php v hnh thc khc nhau. kim tra l mt trong nhng cng
c c dng kh ph bin nh gi kt qu hc tp ca hc sinh.
V tr ca KTG trong qu trnh dy hc:

u tin da vo mc tiu ca dy hc, GV nh gi trnh xut pht ca


hc sinh (kim tra u vo) trn c s m c k hoch dy hc: Kin thc
b mn rn k nng b mn pht trin t duy b mn.
Kim tra nh gi sau kho hc (nh gi u ra) pht hin trnh HS,
iu chnh mc tiu v a ra ch dy hc tip theo.

Bn cht ca khi nim kim tra thuc phm tr phng php, n gi vai tr
lin h nghch trong h iu hnh qu trnh dy hc, n cung cp thng tin

29

phn hi v kt qu vn hnh, gp phn quan trng quyt nh cho s iu


chnh nhm ti u qu trnh.

Kim tra, nh gi trong qu trnh dy hc l ht sc phc tp lun lun cha


ng nhng nguy c sai lm, khng chnh xc. Do ngi ta thng ni:
"Kim tra - nh gi" hoc nh gi thng qua kim tra " chng t mi
quan h tng h v thc y ln nhau gia hai cng vic ny.
QUY TRNH BIN SON KIM TRA - Lp k hoch bi kim tra
Bc 1. Xc nh mc ch ca kim tra
Mi kim tra phi c mc ch r rng. Xc nh mc ch s dng ca
kim tra (hay thi). Tr li cu hi kim tra (hay thi) lm g?

nh gi kt qu hc tp ca HS: l qu trnh xc nh trnh t


ti nhng ch tiu ca mc ch dy hc, xc nh xem khi kt thc mt giai
on (mt bi, mt chng, mt hc k, mt nm...) ca qu trnh dy hc
hon thnh n mt mc v kin thc, v k nng...

Pht hin lch lc: pht hin ra nhng mt t c v cha t c


m mn hc ra i vi HS, qua tm ra nhng kh khn v tr ngi
trong qu trnh hc tp ca HS... Xc nh c nhng nguyn nhn lch
lc v pha ngi dy cng nh ngi hc ra phng n gii quyt.

iu chnh qua kim tra: GV iu chnh k hoch dy hc (ni dung


v phng php sao cho thch hp loi tr nhng lch lc, tho g
nhng kh khn tr ngi, thc y qu trnh hc tp ca HS).

Hnh 1. Ba chc nng ca kim tra dnh cho: HS , GV v ngi qun l

30

kim tra l mt cng c dng o (nh gi) kt qu hc tp ca hc sinh


sau khi hc xong mt ch , mt chng, mt hc k, mt lp hay mt cp
hc nn ngi bin son kim tra cn chun b k hoch chung, xy dng
cc yu cu ca bi KT cn c vo chun kin thc k nng ca chng trnh
v thc t hc tp ca hc sinh xy dng mc ch ca kim tra cho ph
hp.
Mc ch kim tra nh gi
i

Mc ch kim tra

tng
Gio

+ nh gi tng kt c mc t

vin

mc tiu ca hc sinh sau mt hc k.

Ni dung kim tra/cng


c kim tra
Ton b cc ni dung

+ Ly thng tin ngc iu chnh k hc


hoch v phng php dy hc, ci tin
chng trnh.
+ nh gi, phn hng, xp loi ngi Cc cu hi ng vi
Hc sinh

Nh QL

hc
+ T nh gi, tng kt qu trnh hc tp

mc tiu bc 1, 2, 3.
Ch : cn c vo mc

+ Ch ra c nhng l hng kin thc tiu cht lng, trnh


+ Lp k hoch hc tp, phn u
thc t so vi chun,
+ Ly thng tin nh gi v qu trnh t
nh QL c th tc ng,
chc thc hin k hoch dy hc, cht
iu chnh t l gia s
lng dy hc.
lng cc cu hi bc
+ Ly thng tin iu chnh k hoch,
1,2,3
chng trnh dy hc.
+ iu chnh cng tc qun l qu trnh
dy hc v.v..

Bc 2. Xc nh hnh thc kim tra


kim tra vit c cc hnh thc sau:
1) kim tra t lun;
2) kim tra trc nghim khch quan;
3) kim tra kt hp c hai hnh thc trn: c c cu hi dng t lun v
cu hi dng trc nghim khch quan.
31

Lu : c im hs vng min
Mi hnh thc u c u im v hn ch ring nn cn kt hp mt cch
hp l cc hnh thc sao cho ph hp vi ni dung kim tra v c trng mn
hc nng cao hiu qu, to iu kin nh gi kt qu hc tp ca hc
sinh chnh xc hn.
Nu kim tra kt hp hai hnh thc th nn cho hc sinh lm bi kim
tra phn trc nghim khch quan c lp vi vic lm bi kim tra phn t
lun: lm phn trc nghim khch quan trc, thu bi ri mi cho hc sinh lm
phn t lun.
Bc 3. Xc nh ni dung kim tra lp ma trn kim tra
Thit lp cc mc tiu kin thc v gio dc cn nh gi. xc nh
ni dung kim tra, cn lit k chi tit cc mc tiu dy hc v kin thc, k
nng, thi ca phn chng trnh ra nh gi kt qu hc tp ca hc
sinh v cc hnh vi v nng lc cn pht trin tng thch vi Chun nu trong
Chng trnh gio dc ph thng ca B Gio dc v o to ban hnh km
theo quyt nh s 16/2006/QBGD&T ngy 05/5/2006.
Mi nhm k nng hc c bn ca hc sinh THCS gm:
- K nng xy dng, t chc thc hin k hoch
- K nng nghe, ghi chp thu thp thng tin hc tp
- K nng t c tm cc thng tin tr li cu hi
- K nng t chc hc theo nhm nh
- K nng thc hin mt th nghim (ng quy trnh)
- K nng gii quyt mt bi tp
- K nng thu thp thng tin trn bn , biu, bng, th
- K nng din t bng s , th, biu, bng
- K nng t duy logic quy np, din dch
- K nng n tp, t kim tra nh gi.
Mi nhm k nng c nh gi theo 3 mc .
Mc 1: hc sinh cha bit chn thao tc, sp xp cc thao tc.
Mc 2: hc sinh bit chn cc thao tc, sp xp quy trnh cha hp l
hoc cha chn thao tc, quy trnh hp l.
Mc 3: hc sinh chn ng thao tc, sp xp ng quy trnh.
32

vit c bn m t chi tit cc tiu ch kim tra (ma trn ) th cng vic
trong bc 1 v bc 2 phi c hon thin mc cao nht. Sau y ta s
nghin cu chi tit tng bc phi thc hin vit mt ma trn kim tra.
Thit lp ma trn kim tra (bng m t tiu ch ca kim tra)
- Lp mt bng c hai chiu, mt chiu l ni dung hay mch kin thc chnh cn
nh gi, mt chiu l cc cp nhn thc ca hc sinh theo cc cp : nhn
bit, thng hiu v vn dng (gm c vn dng cp thp - ng dng v vn
dng cp cao hn phn tch, tng hp, nh gi, sng to). Xc nh trng
s t 1 n 4 cho mc nhn thc ca mi ch hoc n v kin thc k
nng, trong 1 l mc nhn bit, 2 l mc thng hiu, 3 l mc vn dng
thp, 4 l mc cc kh nng cao hn.
- Trong mi l chun kin thc k nng chng trnh cn nh gi, t l % s
im, s lng cu hi v tng s im ca cc cu hi.
- S lng cu hi ca tng ph thuc vo mc quan trng ca mi chun
cn nh gi, lng thi gian lm bi kim tra v trng s im quy nh cho
tng mch kin thc, tng cp nhn thc.
KHUNG MA TRN KIM TRA
(Bng m t cc tiu ch ca kim tra)
Ch
(ni dung,
chng)
Ch 1
...% tng s im
=... im

Nhn bit

Thng hiu

(Bc 1)

(Bc 2)

Vn dng cp
thp
(Bc 3)

Vn dng cp
cao
(Bc 4)

...% hng =...


im
S cu

...% hng =...


im
S cu

...% hng =...


im
S cu

...% hng =...


im
S cu

...% hng =...


im
S cu

...% hng =...


im
S cu

...% hng =...


im
S cu

...% hng =...


im
S cu

...% tng s im
=... im

...% hng =...


im
S cu

...% hng =...


im
S cu

...% hng =...


im
S cu

...% hng =...


im
S cu

Tng s im
100%

...% tng s im
=... im
Tng s cu

...% tng s im
=... im
Tng s cu

...% tng s im
=... im
Tng s cu

...% tng s im
=... im
Tng s cu

Ch 2
...% tng s im
=... im

Ch n

33

- Tng s im ca ma trn khng ph thuc vo s lng cc n v kin thc


k nng c trong ma trn, cao nht l 400 im v thp nht l 100 im.
- Nu tng s im ca ma trn l 400 th l phng n la chn cao nht
cc kin thc k nng ca chun cho dy, kim tra nh gi. y l phng n
vit ma trn cho thi hc sinh gii khng c cu hi mc nhn bit, ch c
mt s cu hi mc thng hiu cn ch yu l cc cu hi vn dng (thng t
300 im n 400 im).
- Nu tng s im ca ma trn l 250 th l phng n la chn trung bnh
cc kin thc k nng ca chun cho dy, kim tra nh gi. Phng n ny c
th p dng cho cc kim tra hc k, thi ht mn hay thi tt nghip.
- Nu tng s im ca ma trn l 100 th l phng n la chn thp nht
cc kin thc k nng ca chun cho dy, kim tra nh gi. Trong thc tin
dy hc hin nay, do iu kin c s vt cht v iu kin pht trin kinh t
nhiu vng cn kh khn (c bit l vng min ni pha bc, cc tnh thng
xuyn chu nh hng bo lt min trung hay cc tnh kh khn pha nam)
th vic vit ma trn kim tra nn chn phng n tng s im ca ma trn
t 100 im n 200 im. Khi chn phng n ny, rt cn c nhng cu hi
phn ha m bo vn nh gi chnh xc nng lc t duy ca nhng hc
sinh kh, gii.
Qui trnh thit lp ma trn kim tra:
M1. Lit k tn cc ch (ni dung, chng...) cn kim tra
- Cn c vo mc ch KT, thi gian KT v loi hnh bi KT (t lun hay trc
nghim khch quan) chn ch cn kim tra. y chnh l mc tiu hc
tp m hc sinh phi t c theo Chun KT - KN xt n thi im thc
hin Chng trnh Gio dc.
M2. Vit cc chun cn nh gi i vi mi cp t duy
- Nhp vn bn ni dung chun chng trnh quy nh cho ch chn.
- Sng to cc chun cn nh gi i vi mi cp t duy cho ph hp i
tng kim tra (bc ny rt cn kinh nghim ca ngi vit ma trn).
M3. Quyt nh tng s im ca ma trn (ng vi 100%); Quyt nh
phn phi t l % tng im cho mi ch (ni dung, chng...); Tnh thnh
im s cho mi ch ng vi %.
34

- Cn c vo mc ch KT (thi chn hc sinh gii, thi tt nghip, kim tra hc


k, kim tra 45 pht hay 15 pht) v i tng HS m Quyt nh tng s im
ca ma trn (300 350; 250 350; 150 250;...).
- Cn c vo tm quan trng ca ni dung, thi lng hc tp ni dung v
i tng HS quyt nh phn phi t l % tng im cho mi ch .
- Tnh thnh im s cho mi ch ng vi %.
M4.Quyt nh t l % phn phi cho mi HNG vi mi chun tng
ng trong tng ca bc t duy cn nh gi (Khng nht thit phi tt c
cc ty thuc vo M2); Tnh thnh im s tng ng cho mi chun trong
tng ca bc t duy cn nh gi.
- Cn c mc t duy cn t quyt nh t l % phn phi cho mi
HNG vi mi chun tng ng trong tng ca bc t duy cn nh gi.
- Nhn t l % lng ha mc c bn, trong tm ca mi ch hoc n v
kin thc k nng vi trng s ca n xc nh im s ca cc n v kin
thc k nng trong mi ca ch ni dung kim tra. Bc ny rt cn kinh
nghim ca ngi vit ma trn, v ta c th iu chnh im s ca cc n v
kin thc k nng trong mi sao cho ph hp vi i tng v mc ch kim
tra (xem v d 2 ma trn cho trang 47 - 49).
- Tnh thnh im s tng ng cho mi chun trong tng ca bc t duy cn
nh gi.
M5. Tnh tng s im v tng s cu hi cho mi ct; Tnh t l % tng
s im phn phi cho mi ct;
- Ch vic cng dn t trn xung di trong mi ct. ngha ca bc ny
gip ngi vit ma trn thy tng quan t l gia cc bc t duy.
M6. nh gi li bng tiu ch xem c t c nhng g bn d kin
khng. Bn c th thay i v sa nu thy cn thit.
- Nhn tng th bng ma trn nh gi mc ph hp, cn i, hi ha
gia cc ct v cc hng.
Cn lu :
Nu mt chiu ca ma trn c m ni dung kin thc cn kim tra, chiu
kia c n mc nhn thc cn nh gi th ma trn s c m.n . Trong mi
ca ma trn l s lng cu hi v trng s im dnh cho cc cu hi c
35

trong . Quyt nh s lng cu hi cho tng mc tiu tu thuc vo mc


quan trng ca mc tiu , thi gian lm bi kim tra v trng s im qui
nh cho tng mch kin thc, tng mc nhn thc, cng nh tu thuc vo
loi hnh KT l trc nghim t lun hay trc nghim khch quan.
- Xc nh s im cho tng mch kin thc: cn c vo s tit qui nh trong
phn phi chng trnh, cn c vo mc quan trng ca mi mch kin
thc trong chng trnh m xc nh s im tng ng cho tng mch.
- Xc nh s im cho tng hnh thc cu hi: nu kt hp c hai hnh thc
trc nghim khch quan v t lun trong cng mt b Test th cn xc nh t l
s im gia chng sao cho thch hp. V d, do c th mn Sinh hc, ngoi
vic cn m bo nguyn tc kim tra c ton din v tng hp kin thc
hc, cng rt cn ch trng vic nh gi v iu chnh qu trnh tm ti, t
duy ca hc sinh, cc k nng thc hnh, v vy t trng im thch hp gia
hai hnh thc trc nghim khch quan v t lun c th l: 3:7; 4:6.
- Xc nh s im cho tng mc nhn thc: m bo phn phi im
ban u sau khi ngi hc lm bi Test c dng chun hoc tng i chun,
vic xc nh trng s im cho tng mc nhn thc nn tun theo nguyn
tc: mc nhn thc thng hiu v vn dng c s im hn 50% tng im.
V d, nu b Test nh gi cc mc : Nhn bit, Thng hiu v Vn dng
th t l trng s im ca ba mc ny c th l: 4:4:2; 3,5:3; 3:4:3; 18,75
% : 43,75% : 37,5 % ; Gia ba cp : nhn bit, thng hiu, vn dng nn
theo t l ph hp vi ch , ni dung v trnh , nng lc ca hc sinh
(Xem thm: Cn nhc im s ti a ca mt cu hi).
- Xc nh s lng cu hi cho tng trong ma trn: cn c vo cc s im
xc nh trn m nh s cu hi tng ng.
- Khi vit cc chun cn nh gi i vi mi cp t duy:
+ Chun c chn nh gi l chun c vai tr quan trng trong
chng trnh mn hc. l chun c thi lng quy nh trong phn phi
chng trnh nhiu v lm c s hiu c cc chun khc.
+ Mi mt ch (ni dung, chng...) u phi c nhng chun i din
c chn nh gi.

36

+ S lng chun cn nh gi mi ch (ni dung, chng...) tng ng


vi thi lng quy nh trong phn phi chng trnh dnh cho ch (ni
dung, chng...) . Nn s lng cc chun k nng v chun i hi mc
t duy cao (vn dng) nhiu hn.
Bc 4. Bin son cu hi theo ma trn
Vic bin son cu hi theo ma trn cn m bo nguyn tc: mi cu
hi ch kim tra mt chun hoc mt vn , khi nim; s lng cu hi v
tng s cu hi do ma trn quy nh.
cc cu hi bin son t cht lng tt, cn bin son cu hi tho
mn cc yu cu sau: ( y trnh by 2 loi cu hi thng dng nhiu trong
cc kim tra)
a. Cc yu cu i vi cu hi c nhiu la chn
1) Cu hi phi nh gi nhng ni dung quan trng ca chng trnh;
2) Cu hi phi ph hp vi cc tiu ch ra kim tra v mt trnh by
v s im tng ng;
3) Cu dn phi t ra cu hi trc tip hoc mt vn c th;
4) Khng trch dn nguyn vn nhng cu c sn trong sch gio khoa;
5) T ng, cu trc ca cu hi phi r rng v d hiu i vi mi hc
sinh;
6) Mi phng n nhiu phi hp l i vi nhng hc sinh khng nm
vng kin thc;
7) Mi phng n sai nn xy dng da trn cc li hay nhn thc sai
lch ca hc sinh;
8) p n ng ca cu hi ny phi c lp vi p n ng ca cc
cu hi khc trong bi kim tra;
9) Phn la chn phi thng nht v ph hp vi ni dung ca cu dn;
10) Mi cu hi ch c mt p n ng, chnh xc nht;
11) Khng a ra phng n Tt c cc p n trn u ng hoc
khng c phng n no ng.
b. Cc yu cu i vi cu hi t lun
1) Cu hi phi nh gi ni dung quan trng ca chng trnh;

37

2) Cu hi phi ph hp vi cc tiu ch ra kim tra v mt trnh by


v s im tng ng;
3) Cu hi yu cu hc sinh phi vn dng kin thc vo cc tnh hung
mi;
4) Cu hi th hin r ni dung v cp t duy cn o;
5) Ni dung cu hi t ra mt yu cu v cc hng dn c th v cch
thc hin yu cu ;
6) Yu cu ca cu hi ph hp vi trnh v nhn thc ca hc sinh;
7) Yu cu hc sinh phi am hiu nhiu hn l ghi nh nhng khi nim,
thng tin;
8) Ngn ng s dng trong cu hi phi truyn ti c ht nhng yu
cu ca cn b ra n hc sinh;
9) Khi vit cu hi nn ch cc vn : di ca bi lm (cu tr
li); Mc ch bi kim tra; Thi gian vit bi kim tra; Cc tiu ch cn
t.
10) Nu cu hi yu cu hc sinh nu quan im v chng minh cho
quan im ca mnh, cu hi cn nu r: bi lm ca hc sinh s c nh gi
da trn nhng lp lun logic m hc sinh a ra chng minh v bo v
quan im ca mnh ch khng ch n thun l nu quan im .
K thut thit k cu hi
Cc cu hi nn din t sao cho c th kim tra c nhiu lnh vc v
mc hc khc nhau ca HS nh: nh, hiu, vn dng, k nng, thi . C
th s dng cc t nghi vn chung v phm cht, v phng thc, v nguyn
nhn, v kt qu, v mi quan h, so snh, chng minh, ... to ra cc cu hi
c th.
1. Nhng cu hi nhm khai thc vn tri thc, vn sng, nhng hiu bit
c ca HS c th dng cc t hi chung nh sau:
- Em bit g v.......?
- Cho mt v d v......?
2. Nhng cu hi i hi HS phi gii thch c th dng cc t hi
chung nh sau:
- Hy gii thch ti sao........?
38

- Em c th gii thch nh th no v ........?


3. Nhng cu hi i hi HS phi phn tch, so snh c th dng cc t
hi chung nh sau:
- Nu r nhng im ging nhau, khc nhau gia ......v......l g?
- Nhng c im no chng t..............?
4. Nhng cu hi i hi HS nu ln nhng phn on, nhng d on,
nhng gi nh ca mnh (trong gii quyt vn , nghin cu,...) c th dng
cc t hi chung nh sau:
- iu g s sy ra nu.......?
- Th d on xem.........nh th no? khi/nu.......
- Hin tng c th sy ra khng nu.......
Ngoi ra, trong cu hi nn s dng cc ng t nh: phn tch, chng
minh, so snh, nh ngha, nh gi, gii thch, xc nh, minh ho, lin h,
tm tt, m t qu trnh,...
K thut thit k bi tp
Khi thit k BT sinh hc, iu quan trng l nm vng cc du hiu bn
cht ca h thng khi nim sinh hc, tnh quy lut ca hin tng sinh hc,
mi lin quan gia cc yu t cu trc nn tng cp t chc sng v c
bit l phi t cc i tng trong mi trng ca n. Trn c s cho php
khi qut ho tri thc sinh hc thnh m hnh bi tp, bi ton c s h tr ca
cng c ton hc, gip ta c th gii c hng lot cc bi ton sinh hc ny
sinh trong thc tin. C nhiu bi tp l nhng yu cu hay lnh HS t lc
lm trc nh (su tp mu ti liu trc quan, nghin cu SGK, ). Thng
nhng bi tp loi ny nhm to thng tin cho vic t v tr li cc cu hi.
Nh vy cu trc cc bi tp loi ny thng c 2 phn chnh: Lnh thc hin
to ra thng tin, ti liu c tnh nguyn liu cung cp cho phn th hai ca
bi tp l phn cu hi m HS phi gia cng t liu do phn th nht cung cp.
C nhiu bi tp l nhng ton, khi HS phi s dng cng c ton
hc gii. Bi ton bao gi cng c cu trc bi hai phn chnh l iu
kin, ci cho v ci cn tm.
Tuy nhin, khi s dng cng c tnh ton thit k cc bi tp, gii cc
bi tp cn lu ra thm cu hi HS l gii, bin lun lm cho tri thc sinh
39

hc c su sc hn trnh ton hc ho ni dung sinh hc, ngha l lm cho


mc ch lm ton ni tri hn mc ch lnh hi kin thc sinh hc.
Nh vy khi dng cc m hnh, cng thc ton hc c gng hng vo
gii thch cc vn sinh hc m c th lng ho cc quan h bng cc
i lng ton hc
Phn tch thng k cu hi
Nhiu s liu thng k cc cu hi c th gip chng ta nh gi mi cu hi
hot ng ra sao trong vic o cc bin n. V d, chng ta c th a ra mt
s cu hi sau:
Liu cu hi c gip ch phn bit mc t duy (bin n) ca ai
l cao hay thp?
Liu danh sch cc p n c ng th t hay khng?
Liu cu hi c ang o bin n tng t nh cc cu hi khc trong
bn cu hi khng?
phn tch thng k cc cu hi chng ta c th s dng cc phn mm
chuyn dng nh SPSS; ConQuest;... Cc bc phn tch thng k cc cu hi
- Kim tra Ch s Phn bit
- Kim tra vic ghi im ca cc p n
- Kim tra ng cong c trng i vi cu hi (ICC)
- Kim tra cc ch s ph hp
- Kim tra tn xut
- Kim tra tin cy ca thc o
- Kim tra Chc nng Cu hi Sai bit
Cn nhc im s ti a ca mt cu hi
V v th ca mt cu hi c quyt nh bi s im ti a ca cu hi ,
nn xc nh s lng cc p n cho mt cu hi l quan trng, c bit khi
mi p n li c dnh cho mt im s. Mt cu hi khng nn c im ti
a ln n gin l v cu hi s phi c nhiu p n. V th (hay l im s
ti a) ca mt cu hi nn c quyt nh bng sc mnh phn bit ca cu
hi . Nu mt cu hi c quyn phn bit ln hn tnh v mt tch lc mi
ngi ca cc bin s o c, th cu hi nn c v th cao hn trong

40

bn cu hi. Nu mt cu hi khng c nhiu quyn phn bit, th khi n


nn c v th yu.
Nhng c im tm tt ca mt Cu hi tt
Ni tm li, mt cu hi m rt c ch trong mt thc o c l mang nhng
c im sau:
Ch s phn bit cao (l thuyt trc nghim c in), v d l trn 0,4.
Ch s bnh phng trung bnh chung nn gn 1, hoc nh hn 1.
H s tng quan hai chui theo tng cp im tng cng vi im s tng.
Vi cch tr li c im s cao nht, h s ny nn l mt s dng.
Gi tr c trng n trung bnh tng khi im s tng.
Kim tra tin cy ca thc o
tin cy ca mt thc o thng c dng nh gi cht lng ton
din ca thc o . Kim tra tin cy mi ln ghi thm hay lc bt cc
p n, hoc l b i mt s cu hi, l rt quan trng nh gi c tc
ng ca nhng thay i i vi n nh ca thc o.
Qu trnh lp
Ch l la chn cu hi no l mt qu trnh lp. Mi ln c mt vi thay
i i vi thc o, hy kim tra tnh c trng ca tt c cc cu hi cng
nh tin cy ca c thc o, chc chn nhng thay i s c ci thin
ton din cho cht lng ca thc o. c bit, kim tra c s ph hp ca
cu hi. S ph hp tt nht ca mt cu hi l mt s tng i, v ch s ph
hp ch cho bit cu hi ph hp tt nh th no vi cc cu hi cn li.
Khi mt cu hi thay i, s ph hp ca n vi cc cu hi khc cng s thay
i tng ng.
Bc 5. Xy dng hng dn chm (p n) v thang im
Vic xy dng hng dn chm (p n) v thang im i vi bi kim
tra cn m bo cc yu cu:
- Ni dung: khoa hc v chnh xc;
- Cch trnh by: c th, chi tit nhng ngn gn v d hiu;
- Ph hp vi ma trn kim tra, lm ni bt s m t mi tiu ch
trong bng ma trn m tt nht l m t mc hon thnh cng vic ca hc
sinh s tng ng vi im s m h t c.
41

V d: PHIU NH GI HC SINH V NHIM V CHU K CA NC


H v tn : _______________________________ Ngy: ______________
Gitr
mongi

Yucuthhinca hcsinh

Cao
Ti th hin l ti
Khi
hiu r nguyn
nim
khoa hc nhn gy ra s thay
i trng thi ca
v s hiu nc; Ti hiu r ci
bit
g xy ra vi nc
v ti sao.

Trungbnh
Ti th hin l ti
hiu phn ln
nguyn nhn gy
ra s thay i
trng thi ca
nc; Ti hiu r
ci g xy ra vi
nc v ci g xy
ra vi ht nc.

Vn dng
hiu bit

Thp
Ti th hin l ti
hiu mt vi
nguyn nhn gy
ra s thay i
trng thi ca
nc; Ti hiu r
ci g xy ra vi
nc v ci g xy
ra vi ht nc.

Ti gii thch r
rng
mi quan h gia s
thay i trng thi
ca nc v vng
tun hon ca nc
trong h sinh thi

Ti to mt s mi
quan h gia s
thay i trng thi
ca nc v vng
tun hon ca
nc trong h sinh
thi

Ti to mt vi
mi quan h gia
s thay i trng
thi ca nc v
vng tun hon
ca nc trong h
sinh thi

Ti nhn ra nhiu
gin on c th c
trong vng tun
hon ca nc.

Ti nhn ra mt s
gin on c th
c trong vng tun
hon ca nc.

Ti nhn ra mt
vi gin on
trong vng tun
hon ca nc.

Ti gii thch r rc
thi thc vt c th
h tr vng tun
hon ca nc nh
th no.

Ti miu t rc
thi thc vt c
th h tr vng
tun hon ca
nc nh th no.

Ti miu t rc
thi thc vt.

Truyn
t thng
tin

Ti s dng t
( ngn ng, vn
phong ) ca mnh
trnh by.

Ni chung ti s
dng t ca mnh
trnh by.

i khi ti s
dng t ca mnh
trnh by

42

Gitr
mongi

Yucuthhinca hcsinh
Cao
Ti th hin bn
thn r rng.

Trungbnh
N i chung ti th
hin bn thn
ngi khc
hiu.

Ti s dng t khoa
hc ph hp v
chnh xc t u
n cui.

Ni chung ti dng
t khoa hc ph
hp .

Thp
i khi ti th
hin bn thn r
rng.

Ti dng mt vi
t khoa hc khi
trnh by.

Cch tnh im
a. kim tra trc nghim khch quan
Cch 1: Ly im ton bi l 10 im v chia u cho tng s cu hi.
V d: Nu kim tra c 40 cu hi th mi cu hi c 0,25 im.
Lu : cch tnh ny khng phn bit v th cu hi cc bc t duy khc
nhau.
Cch 2: Tng s im ca kim tra bng tng s cu hi. Mi cu tr li
ng c 1 im, mi cu tr li sai c 0 im.
Sau qui im ca hc sinh v thang im 10 theo cng thc:
10 X
, trong
X max

+ X l s im t c ca HS;

+ Xmax l tng s im ca .
V d: Nu kim tra c 40 cu hi, mi cu tr li ng c 1 im, mt
hc sinh lm c 32 im th qui v thang im 10 l:

10.32
= 8 im.
40

Lu : cch tnh ny khng phn bit v th cu hi cc bc t duy khc


nhau. khc phc hn ch ny th c th cho im theo bc t duy: mi cu
bc nhn bit t 0,1 im; mi cu bc thng hiu t 0,15 im; mi cu
bc vn dng t 0,2 im.
b. kim tra kt hp hnh thc t lun v trc nghim khch quan
Cch 1: im ton bi l 10 im. Phn phi im cho mi phn TL,
TNKQ theo nguyn tc: s im mi phn t l thun vi thi gian d kin hc
sinh hon thnh tng phn v mi cu TNKQ c s im bng nhau.

43

V d: Nu dnh 30% thi gian cho TNKQ v 70% thi gian dnh
cho TL th im cho tng phn ln lt l 3 im v 7 im. Nu c 12 cu
TNKQ th mi cu tr li ng s c

3
= 0, 25 im.
12

Cch 2: im ton bi bng tng im ca hai phn. Phn phi im


cho mi phn theo nguyn tc: s im mi phn t l thun vi thi gian d
kin hc sinh hon thnh tng phn v mi cu TNKQ tr li ng c 1
im, sai c 0 im.
Khi cho im ca phn TNKQ trc ri tnh im ca phn TL theo
cng thc sau:
+ XTN l im ca phn TNKQ;
X TL =

X TN .TTL
, trong
TTN

+ XTL l im ca phn TL;


+ TTL l s thi gian dnh cho vic tr li phn TL.
+ TTN l s thi gian dnh cho vic tr li phn TNKQ.

Chuyn i im ca hc sinh v thang im 10 theo cng thc:


10 X
, trong
X max

+ X l s im t c ca HS;
+ Xmax l tng s im ca .

V d: Nu ma trn dnh 40% thi gian cho TNKQ v 60% thi gian
dnh cho TL v c 12 cu TNKQ th im ca phn TNKQ l 12; im ca
phn t lun l: X TL =

12.60
= 18 . im ca ton bi l: 12 + 18 = 30. Nu mt
40

hc sinh t c 27 im th qui v thang im 10 l:

10.27
= 9 im.
30

c. kim tra t lun


Cch tnh im tun th cht ch cc bc t B3 n B5 phn Thit lp
ma trn kim tra, khuyn khch gio vin s dng k thut Rubric trong vic
tnh im v chm bi t lun.
Bc 6. Xem xt li vic bin son kim tra
Sau khi bin son xong kim tra cn xem xt li vic bin son
kim tra, gm cc bc sau:

44

1) i chiu tng cu hi vi hng dn chm v thang im, pht hin


nhng sai st hoc thiu chnh xc ca v p n. Sa cc t ng, ni dung
nu thy cn thit m bo tnh khoa hc v chnh xc.
2) i chiu tng cu hi vi ma trn , xem xt cu hi c ph hp
vi chun cn nh gi khng? C ph hp vi cp nhn thc cn nh gi
khng? S im c thch hp khng? Thi gian d kin c ph hp khng?
3) Th kim tra tip tc iu chnh cho ph hp vi mc tiu,
chun chng trnh v i tng hc sinh (nu c iu kin).
4) Hon thin , hng dn chm v thang im.
II. V d minh ha kim tra mn Sinh hc THCS
1. Yu cu ca kim tra hc k hay cui nm hc
a) Ni dung bao qut chng trnh hc.
b) Bm st chun kin thc, k nng v yu cu thi cc mc
c quy ng trong chng trnh mn hc, cp hc.
c) m bo tnh chnh xc, khch quan.
d) Ph hp vi thi gian kim tra.
e) Gp phn nh gi khch quan trnh hc sinh.
2. Tiu ch ca kim tra hc k hay cui nm hc
a) Ni dung khng nm ngoi chng trnh.
b) Ni dung ri ra trong chng trnh hc k, nm hc.
c) C nhiu cu hi trong mt .
d) T l im dnh cho cc mc nhn thc so vi tng im khong:
30% nhn bit, 40% thng hiu, 30 % vn dng.
e) Mi cu hi phi ph hp vi thi gian d kin tr li v s im dnh
cho cu hi .
B GDT ang ch o tp trung kim tra nh gi cc cp t duy sau
y: Cc cp ca t duy (nm vng kin thc v hnh thnh k nng, thi
) gm:

45

- Bc 1: l nhng cu hi, bi tp v kin thc t mc nhn bit mt


vn , mt s kin hoc v k nng th hin vic thc hin bt chc c
mt vic hc hoc kt hp c hai, c thi tip nhn.
V d: Nhc li c nh lut, cng thc, mt s kin; lm c so vi mu
nhng cn nhiu lch lc; ...
- Bc 2: l nhng cu hi, bi tp v kin thc t mc thng hiu mt
vn , mt s kin hoc v k nng th hin vic thc hin chnh xc c
mt vic hc hoc kt hp c hai, c thi ng mc.
V d: Tm c mt i lng lin quan trong mt cng thc, lm c c
bn ng nh mu nhng vn cn sai st nh,...
- Bc 3: l nhng cu hi, bi tp v kin thc t mc vn dng c
bn, gii quyt mt vn , mt s kin bng nhng kin thc, k nng hc
i hi n s t duy lgic, ph phn, phn tch, tng hp, c thi tin tng.
V d: Gii quyt vn theo cc thng s cho sn, lm c chnh xc nh
mu, lm c chnh xc nh mu trong nhng hon cnh khc nhau...
- Bc 4: l nhng cu hi, bi tp v kin thc t mc vn dng sng
to, gii quyt mt vn , mt s kin bng nhng kin thc, k nng hc
v vn hiu bit ca bn thn i hi n s t duy lgic, ph phn, phn tch,
tng hp v c du hiu ca s sng to, c thi tin tng.
V d: Gii quyt c vn nhng phi tm cc thng s, pht hin c li,
v c du hiu vn dng sng to, lm c chnh xc nh mu trong nhng
hon cnh khc nhau mt cch thnh thc, c lin h thc tin n cc vn
ca cuc sng
3. V d minh ha kim tra c th
Son kim tra theo cc bc:
Bc 1: Xc nh mc ch ca kim tra
- Xc nh o nh gi ci g? ni dung (khi nim, c ch, qu trnh
no?). So snh ni dung kim tra tng ng vi mc no trong SGK (bi hc).
c ni dung SGK xc nh nhng ni dung su hn, rng hn so vi yu
cu ca chun KT - KN ?
- o i tng no (HS trung bnh, kh, gii)?

46

(Bi kim tra p dng ph hp vi nng lc t duy ca trn 50% s HS tham


gia kim tra mi HS c trn 50% c hi tr li ng cu hi).
-

Tm hiu ni dung trong chun quy nh mc cn t c v kin


thc, k nng phn tch, tho lun nhm xc nh thng nht mc
o (nh gi).

Tho lun nhm, s dng ng t hnh ng o c xc nh mc


tiu kim tra, ch r 3 mc khc nhau ph hp vi tng nhm i
tng HS:
+ Mc chun i vi cc i tng HS trung bnh v HS cha t TB.
+ Mc trn chun i vi HS kh.
+ Mc xut sc i vi HS gii.

Bc 3: Xy dng ma trn
Hy vit v so snh 2 ma trn sau y:
- Ma trn 1: kim tra k I lp 6 cho i tng HS kh, gii (tng im
ca ma trn l 300 nhiu cu hi mc thng hiu v vn dng hn).
- Ma trn 2: kim tra k I lp 6 cho i tng HS trung bnh, kh (tng
im ca ma trn l 200 nhiu cu hi mc nhn bit v thng hiu hn).
Ma trn thit k kim tra 45 pht mn sinh Lp 6 (HS kh, gii)
Thi gian lm bi: 45 pht
Tn Ch

1. M u
03 tit

20% = 60
im
2. T bo
thc vt
02 tit

Nhn bit

Thng hiu

Nhng c im
ch yu ca c
th sng: trao
i cht, ln ln,
sinh sn, cm
ng
40% = 24 im

Gii thch vai tr


ca thc vt i
vi t nhin v
i vi i sng
con ngi.
60% = 36 im

K c cc b S ln ln v
phn cu to ca phn chia t bo,
t bo thc vt
ngha ca n
i vi s ln
ln ca TV
47

Vn dng
thp

Vn dng
cao

15%= 45
im

40% = 18 im

3. R
04 tit

30%= 90
im
4. Thn
05 tit

35%= 105
im
Tng s
cu
Tng s
im
100 %
=300 im

60% = 27 im

2 cu
1,5
im=15%
Trnh by c Phn bit c cc loi r
cc min ca r r cc, r chm bin dng v
v chc nng theo cch ca chc nng ca
ca tng min
HS
chng
20% = 18 im

30% = 27 im

- Cu to s cp Nu c chc
ca thn non.
nng mch g
dn nc v
mui khong t
r ln thn, l;
mch ry dn
cht hu c t l
v thn, r
20% =21 im
40% = 42 im

Thn mc di
ra do c s
phn chia ca
m phn sinh
(ngn v lng
ca mt s
loi).

3 cu
63 im
21 %

4 cu
123 im
41 %

48

24,76% = 26
im
2 cu
53 im
17,67%

50% = 45
im
Phn bit
cnh, chi
ngn vi chi
nch (chi l,
chi hoa).

15,24% = 16
im
2 cu
61 im
20,33%

Ma trn thit k kim tra 45 pht mn sinh Lp 6 (HS trung bnh, kh)
Thi gian lm bi: 45 pht
Tn Ch

Nhn bit

Nhng c im
1. M
ch yu ca c
u
th sng: trao i
03 tit
cht, ln ln, sinh
sn, cm ng
20% = 40 37,5% = 15im
im
2. T bo K c cc b
thc vt phn cu to ca
02 tit
t bo thc vt
15%= 30
im
3. R
04 tit
30%= 60
im
4. Thn
05 tit

35%= 70
im
s cu
s im
100 %
=200
im

50% = 15 im

Thng hiu

Vn dng
thp

Gii thch vai tr


ca thc vt i
vi t nhin v
i vi i sng
con ngi.
62,5% = 25
0 im=0%
im
S ln ln v
phn chia t bo,
ngha ca n
i vi s ln
ln ca TV
50% = 15 im 0 im=0%

K tn cc loi r Trnh by c
bin dng v chc cc min ca r
nng ca chng
v chc nng
ca tng min
30%= 18 im
40%= 24 im

Phn bit c
r cc, r chm

Cu to s cp
ca thn non.
Nu nh ngha
chi ngn, chi
nch (chi l,
chi hoa).

Thn mc di
ra do c s
phn chia ca
m phn sinh
(ngn v lng
ca mt s
loi).

35%= 24,5 im

Nu c chc
nng mch g
dn nc v
mui khong t
r ln thn, l;
mch ry dn
cht hu c t l
v thn, r
45%= 31,5 im

4 cu
72,5 im
36,25 %

4 cu
95,5 im
47,75 %

49

30%= 18 im

Vn dng
cao

0 im=0%

0 im=0%

0 im=0%

20% = 14 im

0 im=0%

2 cu
32 im
16%

0 im=0%

KHUNG MA TRN KIM TRA


(Bng m t cc tiu ch ca kim tra)
Ch
(ni dung, chng)
Ch 1
...% tng s im =...
im

Nhn bit

Thng hiu

Vn dng cp
thp

...% hng =... im


S cu

...% hng =... im


S cu

...% hng =... im


S cu

...% hng =... im


S cu

...% hng =... im


S cu

...% hng =... im


S cu

...% hng =... im


S cu

...% hng =... im


S cu

...% hng =... im


S cu

...% hng =... im


S cu

...% hng =... im


S cu

...% tng s im
=... im
Tng s cu

...% tng s im =...


im
Tng s cu

...% tng s im =...


im
Tng s cu

...% hng =... im


S cu

Vn dng cp cao

Ch 2

...% tng s im =...


im

.............

...............
Ch n

...% tng s im =...


im

Tng s im
Tng s cu

50

...% tng s im =... im


Tng s cu

Sau y l minh ha cc bc thit lp ma trn kim tra Sinh hc 6


(cho i tng HS kh, gii)

M1. Lit k tn cc ch (ni dung, chng...) cn kim tra


M1. Lit k tn cc ch (ni
Tn Ch
Nhn bit
dung,
chng) cn
kim tra
(ni dung,

Thng hiu

Vn dng
Cp thp

Cp cao

chng)
1. M u
03 tit
2. T bo thc vt
02 tit

S cu
S im

S cu
S im

S cu
S im

S cu
S im

S cu
S im

S cu
S im

S cu
S im

S cu
S im

S cu
S im

S cu
S im

S cu
S im

3. R
04 tit
S cu
S im
4. Thn
05 tit
Tng s cu
Tng s im
T l %

S cu
S im
S cu
S im

%
%
%

S cu
S im
S cu
S im

%
%

51

S cu
S im
S cu
S im

%
%

S cu
S im
S cu
S im

%
%

M2. Vit
cc
chun
nh
M2. Vit cc chun cn nh gi i vi mi cp cn
t duy
gi i
vi mi
Tn Ch
Nhn bit
Thng hiu
(ni dung, chng)
cp Cp
t thp
- Nu c nhng c im ch Gii thch c vai tr ca
duy

1. M u
03 tit
S cu
... im=...%
2. T bo thc vt
02 tit
S cu
... im=...%
3. R
04 tit
S cu
... im=...%
4. Thn
05 tit

S cu
... im=...%
Tng s cu
Tng s im

thc vt i vi t nhin v i
vi i sng con ngi.
S cu
S im
- Trnh by c s ln ln v
phn chia t bo, ngha ca
n i vi s ln ln ca TV
S cu
S cu
S im
S im
- Trnh by c cc min
ca r v chc nng ca tng
min
S cu
S cu
S im
S im
- Nu c cu to s cp ca Nu c chc nng mch g
thn non:
dn nc v mui khong t
r ln thn, l; mch ry dn
cht hu c t l v thn, r
yu ca c th sng: trao i cht,
ln ln, sinh sn, cm ng
S cu
S im
- K c cc b phn cu to ca
t bo thc vt

S cu
S im
S cu
S im

S cu
S im
%

S cu
S im

52

Vn dng
Cp cao

S cu
S im

S cu
S im
- Phn bit c r
cc, r chm theo
cch ca HS
S cu
S im
Thn mc di ra do
c s phn chia ca
m phn sinh (ngn
v lng ca mt s
loi).
S cu
S im
S cu
S im
%

Phn bit c cc loi r


bin dng v chc nng
ca chng
S cu
S im
Phn bit c cnh, chi
ngn vi chi nch (chi
l, chi hoa).
S cu
S im
S cu
S im

M3. Quyt nh tng s im ca ma trn (ng vi 100%); Quyt nh phn phi t l % tng
im cho mi ch (ni dung, chng...); Tnh thnh im s cho
mi. Quyt
ch nh
ng vi %
M3.
Tn Ch
(ni dung, chng)
1. M u
03 tit
S cu
... im=...%
2. T bo thc vt
02 tit
S cu
... im=...%
3. R
04 tit
S cu
... im=...%
4. Thn
05 tit

Nhn bit

Thng hiu

- Nu c nhng c im ch Gii thch c vai tr ca


yu ca c th sng: trao i cht, thc vt i vi t nhin v i
vi i sng con ngi.
ln ln, sinh sn, cm ng
S
cu
20% x 300 im = 60 S cu
S im
S im
im
- K c cc b phn cu to ca - Trnh by c s ln ln v
t bo thc vt
phn chia t bo, ngha ca
n i vi s ln ln ca TV
15%
x
300
im
= 45 S cu
S cu
S
im
S im
im
- Trnh by c cc min
ca r v chc nng ca tng
min
S
cu
30% x 300 im = 90 S cu
S
im
S im
im
- Nu c cu to s cp ca Nu c chc nng mch g
thn non
dn nc v mui khong t
r ln thn, l; mch ry dn
cht hu c t l v thn, r

20%

15%

30%

35%

S cu
... im=...%
Tng s cu
Tng s im
100 % = 300 im

S cu
S cu
35%
x 300 im = 105 im
S im
S im

S cu
S im

Tng
im:
300

S cu
S im

53

Vnim
dng ca
tng s
Cp
thptrn (ng
Cp
cao
ma
vi
100%);Q phn
phi t l % ca
S cu
Stng
im im cho mi
ch ; Tnh thnh
im s cho mi
S cu
Sch
im ng vi %.

- Phn bit c r cc, cc loi r bin dng v


r chm theo cch ca chc nng ca chng
HS
S cu
S cu
S im
S im
Thn mc di ra do Phn bit c cnh, chi
c s phn chia ca ngn vi chi nch (chi
m phn sinh (ngn l, chi hoa).
v lng ca mt s
loi).
S cu
S cu
S im
S im
S cu
S cu
S im
S im
%
%

M4.Quyt nh t l % phn phi cho mi HNG vi mi chun tng ng trong tng ca


nh
bc t duy cn nh gi (Khng nht thit phi tt c ccM4.Quyt
ty thuc
vo t
M2); Tnh
40%
% cn
phn
thnh im s tng ng cho mi chun trong tng ca bc l
t duy
nh phi
gi.
Tn Ch
1. M u
03 tit
20% = 60 im

x 60
Thng hiu
i
Nu c nhng c im chGii thch vai tr ca thc vt i
m=
yu ca c th sng: trao ivi t nhin v i vi i sng
cht, ln ln,24
sinh sn, cm ng con ngi.
i
40% = 24 im
60% = 36 im
m
Nhn bit

2. T bo thc vt K c cc b phn cu to
02 tit
ca t bo thc vt
15%= 45 im

40% = 18 im

3. R
04 tit
30%= 90 im
4. Thn
05 tit

Vnvi
dng cao
cho mi HNG
mi chun tng
ng trong tng
ca bc t duy cn
nh gi; Tnh
Trnh by c s ln ln v
phn chia t bo, ngha ca n
thnh im s
i vi s ln ln ca TV
tng ng cho mi
60% = 27 im
chun trong tng
Trnh by c cc min ca rPhn bit c r cc, rPhn bit c cc loi r
ca
ca
v chc nng ca tng min
chm theo cch
HS bcbint
dngduy
v chc nng ca
chng
cn nh gi. 50% = 45 im
20% = 18 im
30% = 27 im

- Nu c cu to s cp caNu c chc nng mch g


thn non.
dn nc v mui khong t r
ln thn, l; mch ry dn cht
hu c t l v thn, r

35%= 105 im
Tng s cu
S cu
Tng s im
S im
100 % =300 im

20% =21 im

40% = 42 im
%

S cu
S im

Thn mc di ra do c sPhn bit c cnh, chi


phn chia ca m phn sinhngn vi chi nch (chi l,
(ngn v lng ca mt schi hoa).
loi).
24,76% = 26 im

54

Vn dng thp

S cu
S im

15,24% = 16 im
%

S cu
S im

M5. Tnh tng s im v tng s cu hi cho mi ct; Tnh t l % tng s im phn phi
cho mi ct; (S cu hi khng quan trng tuy nhin khng nn raM5.
quTnh
nhiu cu hi)
Tn Ch
1. M u
03 tit
20% = 60 im
2. T bo thc vt
02 tit
15%= 45 im

Nhn bit

Thng hiu

Nu c nhng c im chGii thch c vai tr ca thc


yu ca c th sng: trao ivt i vi t nhin v i vi
cht, ln ln, sinh sn, cm ng i sng con ngi.
40% = 24 im

60% = 36 im

K c cc b phn cu to
ca t bo thc vt
40% = 18 im

3. R
04 tit

Trnh by c cc min ca r Phn bit c r cc, rPhn bit c cc loi r


v chc nng ca tng min
chm theo cch ca HS
bin dng v chc nng ca
chng
20% = 18 im
30% = 27 im
50% = 45 im

30%= 90 im
4. Thn
05 tit

35%= 105 im
Tng s cu
Tng s im
100 % =300 im

Trnh by c s ln ln v
phn chia t bo, ngha ca n
i vi s ln ln ca TV
60% = 27 im

tng s im
vthp
tng s Vn dng cao
Vn dng
cu hi cho
mi ct;
Tnh t l %
tng s im
phn phi
cho mi ct

- Nu c u to s cp caNu c chc nng mch g


thn non.
dn nc v mui khong t r
ln thn, l; mch ry dn cht
hu c t l v thn, r

63/300
= 21%

20% =21 im
3 cu
63 im

123/300
= 41%

40% = 42 im
21 %

4 cu
123 im

53/300 =
17,67%

24,76% = 26 im
41 %

55

Thn mc di ra do c sPhn bit cnh, chi ngn


phn chia ca m phn sinhvi chi nch (chi l, chi
(ngn v lng ca mt shoa).
loi).
2 cu
53 im

61/300 =
20,33%

15,24% = 16 im

2 cu
17,67% 61 im

20,33%

M6. nh
M6. nh gi li bng tiu ch xem c t c nhng g gi
bnli
dbng
kin khng. Bn
tiu ch xem
c th thay i v sa nu thy cn thit.
cthp
t c Vn dng cao
Nhn bit
Thng hiu
Vn dng
Tn Ch
1. M u
Nu c nhng c im chGii thch c vai tr ca thc
nhng g
03 tit
yu ca c th sng: trao ivt i vi t nhin v i vi
bn d kin
cht, ln ln, sinh sn, cm ng i sng con ngi.
khng. Bn
20% = 60 im
40% = 24 im
60% = 36 im
c th thay
2. T bo thc vt K c cc b phn cu to Trnh by c s ln ln v
02 tit
ca t bo thc vt
phn chia t bo, ngha ca n
i v sa
i vi s ln ln ca TV
nu thy cn
15%= 45 im
40% = 18 im
60% = 27 im
thit.
3. R
04 tit

Trnh by c cc min ca r Phn bit c r cc, rCc loi r bin dng v


v chc nng ca tng min
chm theo cch ca HS
chc nng ca chng

30%= 90 im
4. Thn
05 tit

35%= 105 im
Tng s cu
Tng s im
100 % =300 im

20% = 18 im

30% = 27 im

- Nu c cu to s cp caNu c chc nng mch g


thn non.
dn nc v mui khong t r
ln thn, l; mch ry dn cht
hu c t l v thn, r
20% =21 im
3 cu
63 im

40% = 42 im
21 %

4 cu
123 im

56

Thn mc di ra do c sPhn bit cnh, chi ngn


phn chia ca m phn sinhvi chi nch (chi l, chi
(ngn v lng ca mt shoa).
loi).
24,76% = 26 im

41 %

50% = 45 im

2 cu
53 im

15,24% = 16 im

2 cu
17,67% 61 im

20,33%

Bn cnh vic xy dng ma trn nh trn, trong dy hc ngi ta cn thit lp


ma trn ni dung hc tp cho HS t nh gi (Assessing for Understanding AfU). Cc nh gio dc Anh gi l Rubric. Chng ti gii thiu mt rubric
v chu k nc (sinh thi hc) cc thy c tham kho vn dng trong thc
tin dy hc ca mnh (xem bc 5, qui trnh ra kim tra trang 42, 43).
Bc 4. Vit cu hi kim tra
Cn c vo ma trn vit trn chng ta c kim tra nh sau:
kim tra
Mn: Sinh hc

Lp:6

(Thi gian kim tra: 45 pht )


Cu 1: (60)
a/ Nu nhng c im ch yu ca c th sng? (24)
b/ Thc vt c vai tr g i vi t nhin, v i vi con ngi? (36)
Cu 2: (45)
a/ Ghi ch thch hnh v in vo bng sau: (18)

STT
1
2
3
4

Tn b phn

Chc nng chnh

b/ Trnh by qu trnh phn chia ca t bo thc vt? S phn chia c ngha


nh th no i vi i sng thc vt? (27)

57

Cu 3: (90)
a/ Ghi ch thch cho hnh, nu c im v chc nng ca tng min? (18)

b/ Theo em, lm th no phn bit c r cc v r chm? (27)


c/ R c th bin dng thnh nhng b phn no ca cy, khi chng thc hin
chc nng g? V sao em bit l do r bin dng thnh? (45)
Cu 4: (105)
a/ Thn gm nhng b phn no? (21)
b/ Em hy cho bit thn di ra do u? (26)
c/ Ch thch hnh: Cu to trong ca thn non. T cho bit c im v chc
nng ca mch ry v mch g. (42)
1. .
2. .
3. .
4.
5.
6. ..
d/ Theo em, lm th no phn bit c cnh, chi ngn v chi nch? (16)

58

Bc 5. Vit hng dn chm v biu im cho kim tra


5.1. Vit hng dn chm cho kim tra
Cu 1: (60)
a/ Cho bit nhng c im ch yu ca c th sng? (24)
b/ Thc vt c vai tr g i vi t nhin, i vi con ngi? (36)
Gi tr
mong i
Khi nim
khoa hc
v s hiu
bit

Din t
thng tin

im s

Mc th hin trong bi lm ca hc sinh


Cao

Trung bnh

Thp

- Nu ng cc c
im ca c th sng,
nu ng nh ngha
v mi c im sng
.
- Nu ng cc vai tr
ca thc vt i vi t
nhin, ng vt v con
ngi (a ra v d
phong ph)
HS s dng t (ngn
ng, vn phong) ca
mnh trnh by. HS
s dng t khoa hc
ph hp v chnh xc
t u n cui.
T 45 n 60 im

- Nu c 4 c im
ca c th sng.
- Nu ng cc vai tr
ca thc vt i vi t
nhin, ng vt v con
ngi

- Nu thiu cc c
im ca c th
sng.
- Nu thiu vai tr
ca thc vt i vi
t nhin, ng vt
v con ngi

Hu nh HS s dng
t ca mnh trnh
by bi lm. Nhn
chung HS dng t
khoa hc ph hp, c
th cn sai st nh.
T 25 n di 45
im

i khi HS s dng
t ca mnh
trnh by. HS dng
mt vi t khoa hc
khi trnh by nhng
cn sai st.
Di 25 im

Cu 2: (45)
a/ Ghi ch thch hnh v in vo bng (18)
b/ Trnh by qu trnh phn chia ca t bo? S phn chia c ngha nh th
no i vi i sng thc vt? (27)
Gi tr
mong i
Khi nim
khoa hc
v s hiu
bit

Mc th hin trong bi lm ca hc sinh


Cao

Trung bnh

Thp

- Ghi ch thch hnh


ng v in y
vo bng.
- Trnh by qu trnh
phn chia ca t bo

- Ghi ch thch hnh v


in bng cn thiu hay
s st nh.
- Trnh by qu trnh
phn chia ca t bo cn

- Ghi ch thch hnh


v in bng sai
nhiu.
- Trnh by qu
trnh phn chia ca

59

Gi tr
mong i

Mc th hin trong bi lm ca hc sinh


Cao

r, chnh xc.

Din t
thng tin

im s

Trung bnh

Thp

s st hay thiu .

- ngha i vi i
sng thc vt: nu r, - ngha i vi i
.
sng thc vt: cha nu
tht r, thiu .
HS s dng t (ngn Hu nh HS s dng t
ng, vn phong) ca ca mnh trnh by
mnh trnh by.
bi lm. Nhn chung HS
HS s dng t khoa
dng t khoa hc ph
hc ph hp v chnh hp, c th cn sai st
xc t u n cui. nh.
T 32 n 45 im
T 20 n di 32 im

t bo cha r,
thiu chnh xc.
- ngha i vi
i sng thc vt:
cha nu r, thiu
.
i khi HS s dng
t ca mnh
trnh by. HS dng
mt vi t khoa hc
khi trnh by nhng
cn sai st.
Di 20 im

Cu 3: (90)

a/ Ch thch cho hnh, cho bit c im v chc nng ca tng min? (18)
b/ Theo em, lm th no phn bit c r cc v r chm? (27)
c/ R c th bin dng thnh nhng b phn no, khi chng thc hin chc
nng g? V sao em bit l do r bin dng thnh? (45)
Gi tr
mong i
Khi nim
khoa hc
v s hiu
bit

Din t
thng tin

Mc th hin trong bi lm ca hc sinh


Cao

Trung bnh

Thp

- Ghi ch thch
hnh ng v nu
c im v
chc nng ca tng
min ca r.
- phn bit ng r
cc v r chm.
- Nu ng cc loi
r bin dng v
gii thch ng.
HS s dng t
(ngn ng, vn
phong) ca mnh
trnh by. HS s

- Ghi ch thch hnh


ng v nu cha
c im v chc nng
ca tng min ca r.
- phn bit ng r cc
v r chm.
- Nu ng, c th cn
thiu cc loi r bin
dng v gii thch
ng.
Hu nh HS s dng
t ca mnh trnh
by bi lm. Nhn
chung HS dng t

- Ghi ch thch hnh


cn sai v nu thiu, sai
c im v chc nng
ca tng min ca r.
- phn bit ng r cc
v r chm.
- Cn nhm ln cc loi
r bin dng v gii
thch ng.

60

i khi HS s dng t
ca mnh trnh by.
HS dng mt vi t
khoa hc khi trnh by

Gi tr
mong i

Mc th hin trong bi lm ca hc sinh


Cao

im s

Trung bnh

dng t khoa hc
ph hp v chnh
xc t u n
cui.
T 60 n 90 im

Thp

khoa hc ph hp, c
th cn sai st nh.

nhng cn sai st.

T 30 n di 60
im

Di 30 im

Cu 4: (105)

a/ Thn gm nhng b phn no? (21)


b/ Em hy cho bit thn di ra do u? (26)
c/ Ch thch hnh: Cu to trong ca thn non. T cho bit c im v chc
nng ca mch ry v mch g. (42)
d/ Theo em, lm th no phn bit c cnh, chi ngn v chi nch? (16)

Gi tr
mong i

Mc th hin trong bi lm ca hc sinh


Cao

Trung bnh

Thp

Khi nim
khoa hc
v s hiu
bit

- Nu ng v
cc b phn ca
thn.
- Gii thch ng
nguyn nhn thn
di ra.
- Ghi ch thch hnh
ng. Nu ng,
c im v chc
nng ca mch ry
v mch g.

- Nu ng,c th cn
thiu b phn ca thn.
- Gii thch cha tht
hon chnh nguyn
nhn thn di ra.
- Ghi ch thch hnh
ng. Nu cha c
im v chc nng ca
mch ry v mch g.

- Nu thiu cc b
phn ca thn.
- Gii thch cha ng
nguyn nhn thn di
ra.
- Ghi ch thch hnh
cn sai st. Nu cha
ng, thiu c im
v chc nng ca
mch ry v mch g.

Din t
thng tin

HS s dng t
(ngn ng, vn
phong) ca mnh
trnh by. HS s
dng t khoa hc
ph hp v chnh
xc t u n cui.
T 70 n 105 im

Hu nh HS s dng
t ca mnh trnh
by bi lm. Nhn
chung HS dng t
khoa hc ph hp, c
th cn sai st nh.

i khi HS s dng t
ca mnh trnh by.
HS dng mt vi t
khoa hc khi trnh by
nhng cn sai st.

T 35 n di 70
im

Di 35 im

im s

61

5.2. Vit biu im cho kim tra


Cu 1
60 im
a)
4 c im ch yu:
Trao i cht (v d: trao i nc ca cy)

6 im

Ln ln (sinh trng- pht trin) V d: S ln ln ca cy

6 im

bi, cy nhn...
Sinh sn (V d: S ra hoa, kt qu ca cy phng)

6 im

Cm ng (V d: Hin tng cp l ca cy xu h)
b) Lit k c mt s vai tr ch yu ca Thc vt i vi:

6 im

- T nhin: Lm gim nhim mi trng

12 im

- i vi ng vt: Cung cp thc n , ch

12 im

- i vi con ngi: Cung cp lng thc....


Cu 2
45 im
a) Ch thch c hnh v nu chc nng chnh ca tng b

12 im

phn:
ST
T
1

Tn b phn

Chc nng

Vch t bo

Lm cho t bo c hnh dng nht

Mng sinh

nh
Bao bc bn ngoi t bo, bo v t

cht
Cht t bo

bo
Dng keo lng, cha cc bo quan
(lc lp, khng bo), l ni din
ra cc hot ng sng c bn ca t

4 im

4 im
5 im

bo
iu khin mi hot ng sng ca

Nhn

t bo

5 im

b)
- S phn chia:
- Qu trnh phn chia:

12 im

(1) Phn chia nhn


(2) Phn chia cht t bo
(3) Hnh thnh vch ngn
- Kt qu phn chia: T 1 t bo thnh 2 t bo con.

6 im

- ngha ca s ln ln v phn chia: Tng s lng v

9 im

kch thc t bo Gip cy sinh trng v pht trin.


62

Cu 3
a)

90 im
ST

Tn min

Chc nng

T
1

Min trng thnh (c

Dn truyn

cc mch dn)
Min ht (c cc lng

Hp th nc v mui

ht)
Min sinh trng (cha

khong
Lm cho r di ra

5 im

cc t bo ang phn

4 im

chia)
Min chp r

5 im

Che ch cho u r
4 im

b) Phn bit r cc v r chm da vo:


Tiu ch
V tr mc

R cc
C mt r ci, cc r con

R chm
Gm nhiu r con

ca cc r

mc ra t r ci

mc ra t gc thn

Kch

thnh mt chm
Khng bng nhau, c mt Cc r to, di gn

thc cc

r to, khe. Cc r khc

bng nhau

r
V d

nh hn
R cy bi, r cy rau

R cy la, r cy

rn, r cy hng xim....

ti ty

9 im

9 im

9 im

c) - R c th bin dng thnh cc b phn:


Loi r
bin dng
R c

Chc nng

V d

R phnh to, cha cht d

C rt, ci c, c 9 im

tr cho cy khi cy ra hoa,

sn

R mc

to qu
Bm vo tr, gip cy leo

Tru khng, vn

R th

ln
R mc ngc ln trn mt

nin thanh
Bn, bt mc

t, gip cy h hp trong
Gic mt

9 im

iu kin thiu khng kh


m vo thn hoc cnh

Dy t hng, cy

ca cy khc, ly thc n

tm gi

63

9 im

ca cy
9 im
- Du hiu nhn bit r bin dng: Khng mang l
9 im
Cu 4
105 im
a) - Thn gm cc b phn:
+ Thn chnh

5 im

+ Cnh

5 im

+ Chi ngn

5 im

+ Chi nch
b) - B phn lm cho thn di ra: Phn ngn; mt s loi c
phn ngn v lng

6 im
13 im

- Nguyn nhn lm cho thn di ra: Do s phn chia ca t


bo thuc m phn sinh ngn hoc m phn sinh ngn,

13 im

lng ( mt s loi)
c) - Ch thch hnh cu to trong ca thn non:
1. Lng ht

4 im

2. Biu b

4 im

3. Tht v

4 im

4. Mch ry

4 im

5. Mch g

4 im

6. Rut

4 im

- c im v chc nng ca mch ry v mch g


Mch
c im
Mch ry Gm nhng t bo sng

Chc nng
Vn chuyn cc

(c cht t bo), c vch cht hu c t l

Mch g

mng

xung cc b phn

Gm nhng t bo cht

khc ca cy
Vn chuyn nc

(khng c cht t bo),

v mui khong t

vch t bo ha g dy r ln thn, l
- Phn bit cnh, chi ngn v chi nch (chi l, chi
hoa) da vo:
* V tr : Cnh mc ra t thn chnh; Chi ngn ngn
64

9 im

9 im

d)

thn v cnh; Chi nch dc thn v cnh


5 im

* c im:
* Chc nng: Chi ngn pht trin thnh ngn cy (thn
chnh); chi nch pht trin thnh cnh mang l hoc

5 im

cnh mang hoa hoc hoa


6 im

65

PHN TH BA
TH VIN CU HI V BI TP
Th vin cu hi, bi tp l tin xy dng Ngn hng cu hi, phc
v cho vic dy v hc ca cc thy c gio v hc sinh, c bit l nh gi
kt qu hc tp ca hc sinh. Trong khun kh ti liu ny chng ti nu mt s
vn v Xy dng Th vin cu hi v bi tp trn mng internet.
Mc ch ca vic xy dng Th vin cu hi, bi tp trn mng internet
l nhm cung cp h thng cc cu hi, bi tp c cht lng gio vin tham
kho trong vic xy dng kim tra nhm nh gi kt qu hc tp ca hc sinh
theo chun kin thc, k nng ca chng trnh gio dc ph thng. Cc cu hi ca
th vin ch yu s dng cho cc loi hnh kim tra: kim tra thng xuyn v
kim tra nh k; dng cho hnh thc luyn tp v n tp. Hc sinh c th tham kho
Th vin cu hi, bi tp trn mng internet t kim tra, nh gi mc tip
thu kin thc v nng lc hc; cc i tng khc nh ph huynh hc sinh v bn c
quan tm n gio dc ph thng tham kho.
Trong nhng nm qua mt s S GDT, phng GDT v cc trng
ch ng xy dng trong website ca mnh v kim tra, cu hi v bi tp
gio vin v hc sinh tham kho. Th vin cu hi, bi tp ca cc trng
hc, ca cc s GDT, B GDT ngy cng phong ph cn tip tc t chc
bin son, chn lc cu hi, kim tra c phn gi tr li; qui nh s lng
cu hi v bi tp, font ch, c ch; cch to file ca mi n v.
Trn c s ngun cu hi, bi tp t cc S v cc ngun t liu khc B
GDT v ang t chc bin tp, thm nh, ng ti trn website ca B
GDT v hng dn gio vin v hc sinh tham kho s dng.
xy dng v s dng th vin cu hi v bi tp trn mng internet t
hiu qu tt nn lu mt s vn sau:
1. V dng cu hi
Nn bin son c 2 loi cu hi, cu hi dng t lun v cu hi trc
nghim khch quan (nhiu la chn, in khuyt, ng sai, ghp i..). Ngoi
cc cu hi ng (chim a s) cn c cc cu hi m (dnh cho loi hnh t
lun), c mt s cu hi nh gi kt qu ca cc hot ng thc hnh, th
nghim.
66

2. V s lng cu hi
S cu hi ca mt ch ca chng trnh gio dc ph thng (GDPT)
tng ng vi mt chng trong SGK, bng s tit ca chng theo khung
phn phi chng trnh nhn vi ti thiu 5 cu/1 tit hoc t nht 2 cu cho 1
chun cn nh gi. Hng nm tip tc b sung s lng cu hi v bi tp
ngy cng nhiu hn.
i vi tng mn t l % ca tng loi cu hi so vi tng s cu hi, do
cc b mn bn bc v quyt nh, nn u tin cho loi cu hi trc nghim
nhiu la chn v cu hi t lun.
i vi cc cp nhn thc (nhn bit, thng hiu, vn dng) th tu
theo mc tiu ca tng ch quy nh t l ph hp i vi s cu hi cho
tng cp , nhng cn c mt t l thch ng cho cc cu hi vn dng, c
bit l vn dng vo thc t.
Vic xc nh ch , s lng v loi hnh cu hi nn c xem xt
trong mi quan h cht ch vi khung phn phi chng trnh, cc chng, mc
trong sch gio khoa, quy nh v kim tra nh k v thng xuyn.
S lng cu hi tu thuc vo s lng ca cc ch , yu cu v
chun KT, KN ca mi ch trong chng trnh GDPT.
Mi mn cn tho lun i n thng nht v s lng cu hi cho mi
ch .
3. Yu cu v cu hi
Cu hi, bi tp phi da vo chun kin thc k nng ca chng trnh
GDPT do B GDT ban hnh, p ng c yu cu v: l thuyt, thc hnh, k
nng ca mt mn hc hoc tch hp nhiu mn hc. Cc cu hi m bo c
cc tiu ch nu Phn th nht.
Th hin r c trng mn hc, cp hc, thuc khi lp v ch no ca
mn hc.
Ni dung trnh by c th, cu ch r rng, trong sng, d hiu.
m bo nh gi c hc sinh v c ba tiu ch: kin thc, k nng v
thi .
4. nh dng vn bn

67

Cu hi v bi tp cn bin tp di dng file v in ra giy thm nh,


lu gi. V font ch, c ch th nn s dng font ch Times New Roman, c ch
14.
Mi mt cu hi, bi tp c th bin son theo mu:
BIN SON CU HI
M nhn din cu hi : ______
MN HC: _____________
Thng tin chung
* Lp: ___ Hc k: ______
* Ch : _____________________________
* Chun cn nh gi: _____________
KHU VC VIT CU HI
HNG DN TR LI HOC KT QU

1. Cc bc tin hnh bin son cu hi ca mi mn hc


Bc 1: Phn tch cc chun kin thc, k nng trong chng trnh gio
dc ph thng i vi tng mn hc, theo khi lp v theo tng ch , chn
cc ni dung v cc chun cn nh gi. iu chnh ph hp vi chng trnh
v ph hp vi sch gio khoa.
Bc 2: Xy dng ma trn s cu hi (hoc ma trn i vi kim tra)
ca tng ch , c th s cu cho mi ch nh, s cu TNKQ, s cu t lun
mi chun cn nh gi, mi cp nhn thc (ti thiu 2 cu hi cho mi chun
cn nh gi). Xy dng mt h thng m ho ph hp vi c cu ni dung
c xy dng trong bc 1.
V d minh ha:
H THNG CH V S CU HI TNG NG
Chng 1 lp 9: Cn bc hai. Cn bc ba

68

Ch

Nhn
bit

Ni dung kim tra

Thng
hiu

(theo Chun KT, KN)


T
N
1. Khi
nim
cn bc
hai.

2. Cc
php
tnh v
cc
php
bin
i n
gin v
cn bc
hai.
3. Cn
bc ba.

1.1(KT): Hiu khi nim cn bc hai


ca s khng m, k hiu cn bc
hai, phn bit c cn bc hai
dng v cn bc hai m ca cng
mt s dng, nh ngha cn bc
hai s hc.
1.2(KN). Tnh c cn bc hai ca
s hoc biu thc l bnh phng
ca s hoc bnh phng ca biu
thc khc.
2.1 (KN). Thc hin c cc php
tnh v cn bc hai: khai phng
mt tch v nhn cc cn thc bc
hai, khai phng mt thng v
chia cc cn thc bc hai.
2.2. Thc hin c cc php bin
i n gin v cn bc hai: a
tha s ra ngoi du cn, a tha
s vo trong du cn, kh mu ca
biu thc ly cn, trc cn thc
mu.
2.3. Bit dng bng s v my tnh
b ti tnh cn bc hai ca s
dng cho trc.
3.1 (KT): Hiu khi nim cn bc
ba ca mt s thc.
3.2 (KN): Tnh c cn bc ba ca
cc s biu din c thnh lp
phng ca s khc.
Cng

TL T
N
4

T
L
4

Vn
Vn C
dng
dng ng
cp cp
thp
cao
T T T T
N L N L
8

10
4

14

16

19

69

12
74

Bc 3: Bin son cc cu hi theo ma trn xy dng.


Cn lu : Ngun ca cu hi? Trnh ca cc i ng vit cu hi ? Cch
thc m bo cu hi c bo mt ?
Bc 4: T chc thm nh v nh gi cu hi. Nu c iu kin th tin hnh
th nghim cu hi trn thc t mt mu i din cc hc sinh.
Bc 5: iu chnh cc cu hi (nu cn thit), hon chnh h thng cu hi v a
vo th vin cu hi.
- Thit k mt h thng ngn hng cu hi trn my tnh
- Cch thc bo mt ngn hng cu hi
- Cch thc lu tr v truy xut cu hi
- Cch thc xy dng kim tra
- Chun b s tay hng dn ngi s dng
- Tp hun s dng th vin cu hi
5. S dng cu hi ca mi mn hc trong th vin cu hi
i vi gio vin: tham kho cc cu hi, xem xt mc ca cu hi so
vi chun cn kim tra xy dng cc kim tra hoc s dng n tp, h
thng kin thc cho hc sinh ph hp vi chun kin thc k nng c quy
nh trong chng trnh gio dc ph thng.
i vi hc sinh: truy xut cc cu hi, t lm v t nh gi kh nng
ca mnh i vi cc yu cu v chun kin thc, k nng quy nh trong chng
trnh gio dc ph thng, t rt ra nhng kinh nghim trong hc tp v nh
hng vic hc tp cho bn thn.
i vi ph huynh hc sinh: truy xut cc cu hi sao cho ph hp vi
chng trnh cc em ang hc v mc tiu cc em ang vn ti, giao cho cc
em lm v t nh gi kh nng ca cc em i vi yu cu v chun kin thc,
k nng quy nh trong chng trnh gio dc ph thng, t c th ch ra
nhng kinh nghim trong hc tp v nh hng vic hc tp cho cc em.

70

Phn th t
Hng dn tp hun ti a phng
I.Nghin cu mc tiu, ni dung, i tng, iu kin bi dng
1. Mc tiu
1.1. V kin thc
- HV xc nh ng mc tiu, ni dung, i tng, iu kin bi dng GV ti
a phng mnh.
- HV lit k c cc mc tiu, ni dung, i tng, iu kin bi dng GV ti
a phng mnh.
1.2. V k nng
- HV rn c k nng t chc tp hun a phng.
2. Ni dung v cch tin hnh
- Ni dung v hnh thc tp hun cc a phng cn tin hnh nh B tp
hun cho gio vin ct cn.
- Cn nghin cu mc tiu, ni dung, i tng, iu kin bi dng bng cc
phiu kho st, thm d (xem mu phiu kho st phn ph lc).
- Xy dng k hoch chi tit t bi dng, tp hun (thi gian, a im, s
lng, yu cu).
- Xc nh nhu cu, nh gi kt qu t bi dng (thng qua cc mu phiu
thm d, kho st trc v sau t bi dng).
- Ch n vic t chc cc hot ng ca GV, ging vin to iu kin cho tt
c GV u c suy ngh nhiu, lm nhiu v trao i nhiu.
- Tng cng tnh thc hnh trong t tp hun.
- Pht huy tnh ch ng sng to ca GV trong t tp hun.
Ton b ti liu ca B m trang b cho HV l nhng ti liu tp hun.
Cn c vo ti liu ny, HV vn dng cho ph hp vi tng a phng ca
mnh. C th:
1. i vi cn b qun l.
- Nm vng ch trng i mi bin son kim tra ca B GD&T;
nm vng mc ch, yu cu, ni dung i mi th hin c th trong cc vn bn
ch o ca Ngnh v chng trnh, chun KT KN v SGK; v PPDH, s dng
phng tin, thit b dy hc, hnh thc t chc dy hc v kim tra nh gi.
71

- Nm vng yu cu dy hc bm st chun kin thc, k nng trong


chng trnh GDPT, ng thi tch cc i mi PPDH (chng c chp).
- C bin php qun l v ch o thc hin i mi bin son kim tra
c hiu qu; Tt c cc thi v kim tra do S GD&T bin son u thc
hin theo ng hng dn ca B GD&T; thng xuyn kim tra nh gi
hot ng i mi bin son kim tra cc trng THCS.
- ng vin khen thng kp thi cc trng THCS v nhng GV thc
hin c hiu qu ng thi ph bnh cc trng THCS v nhng GV cha tch
cc i mi bin son kim tra, ra kim tra khng st i tng, khng
bin son ma trn ,...
2. i vi gio vin
- Bm st Chun kin thc, k nng thit k kim tra nhm t c
cc yu cu c bn, ti thiu v kin thc, k nng. Thc hin ng qui trnh ra
kim tra nh hng dn ca B GD&T.
- Da trn c s yu cu v kin thc, k nng trong hng dn thc hin
chun kin thc k nng gio vin vn dng sng to, linh hot khi vit ma trn
cc bc t duy nhm pht huy tnh tch cc, ch ng, sng to, t
gic hc tp ca hc sinh.
- a dng ho cc hnh thc kim tra nh gi nhm to s hng th
cho HS qua gip HS t nh gi nng lc hc tp, nm vng v hiu su
sc chun kin thc, k nng ca Chng trnh gio dc ph thng.
- Trong kim tra nh gi theo Chun kin thc, k nng cn ch trng
kim tra nh gi cc k nng thc hnh Sinh hc; ng thi ng dng cng
ngh thng tin trong dy - hc mn Sinh hc mt cch hp l.
II.Xy dng k hoch chi tit t bi dng, tp hun a phng
1. Mc tiu
1.1. V kin thc
- HV xy dng c k hoch bi dng GV ti a phng mnh.
- HV lit k c cc ni dung bi dng GV ti a phng mnh.
1.2. V k nng
- HV rn c k nng t chc tp hun a phng.
2. Ni dung v cch tin hnh
72

- Hng dn cch thc hin nhim v: ln k hoch bi dng cho tt c


gio vin cc trng THCS ca a phng cn da trn k hoch thc hin
chng trnh ca S GD&T v ti liu tp hun ca B GD&T.
- Hng dn cch vit k hoch: nhng ni dung mi cn trnh by: cch xc
nh mc tiu, hnh thc kim tra; cch vit ma trn (chn ch v bc
t duy cn o, chia im cho mi trong ma trn); cch vit hng dn
chm c g mi.
- Nhng lu khi vit k hoch: nhng sai lm c th c (chn ni dung v
bc t duy khng ph hp i tng; khng bit cn c vo u chia im
m cho mt cch ty tin;), cch khc phc.
Sau y chng ti xin gii thiu mt k hoch bi dng cc HV tham
kho
K HOCH CHNG TRINH TP HUN
GIO DC S DNG NNG LNG TIT KIM V HIU QU
Mn Sinh hc THCS
1. Thi gian va ia im tp hun tp hun
T ngay 15 n ngay 16 thang 12 nm 2009
ia im: Tai Cao ng S phm Trung ng
2. Muc tiu tp hun
Muc tiu chung:
Nng cao nng lc cho Gio vin ct cn mn Sinh hc THCS
thc hin c PPDH tch hp ni dung gio dc s dng nng
lng tit kim v hiu qu.
Muc tiu cu th
Cung cp kin thc va phng phap v giang day ni dung gio
dc s dng nng lng tit kim v hiu qu trong mn Sinh hc
THCS.
Cung cp phng phap,vn dng k thut dy hc tch cc cho giao
vin;
Gii thiu v tai liu giang day ni dung gio dc s dng nng
lng tit kim v hiu qu.

73

Ly y kin cua hoc vin trao i kinh nghim v PPDH tch hp ni


dung gio dc s dng nng lng tit kim v hiu qu.
3. Kt qua mong i
Sau khoa tp hun ngi tham gia co th:
Lnh hi v nng cao nhn thc, kin thc v gio dc s dng nng
lng tit kim v hiu qu ca gio vin Sinh hc THCS.
C kh nng khai thc cc ni dung v gio dc s dng nng lng tit
kim v hiu qu trong mn hc.
Nu c mc tiu, ni dung, a ch v mc tch hp gio dc s
dng nng lng tit kim v hiu qu.
C kh nng vn dng cc k thut hc tp tch cc vo son, ging cc
bi tch hp gio dc s dng nng lng tit kim v hiu qu trong mn
Sinh hc THCS.
C thi tch cc trong vic trin khai, thc hin vic dy hc tch hp
ni dung gio dc s dng nng lng tit kim v hiu qu trong mn
Sinh hc THCS.
4. Phng tin nh gi
- Quan st hot ng ca cc thnh vin v ca cc nhm
- Kt qu bo co v ging bi ca cc nhm
Ti liu cn:
- Sch gio khoa Sinh hc THCS/bn photo bi cn son ging
- Giy A0, bt d, ko, bng dnh
- Giy trng A4
- Giy mu A4
- T ri ti liu phc v cho dy cc k thut hc tch cc
5 . K hoch
Thi

Hot ng ca

gian
ngi hng dn
Bui 1 1. Lm quen T chc lp

Hot ng ca

Ghi ch

ngi tham gia


Gii thiu v n nh t

2. T chc tm hiu mc

chc lp
Tm hiu mc ch ca

GV chun

ch, phng php ca kha

kha tp hun

tp hun
74

3. T chc hot ng vi cc

- Tham gia cc hot ng

k thut hc tp tch cc. GV - Bo co kt qu

- Hot ng
nhm

chun b cc ti liu cho hot - Cc nhm chia s


ng.
Bui 2 1. T chc hot ng tm a

- Tham gia cc hot ng

S dng

ch, ni dung tch hp trong

- Bo co kt qu

cc k thut

mn Sinh hc THCS

- Cc nhm chia s

dy hc

Cc nhm son bi

tch cc
GV chun

2. Vn dng cc k thut hc
tch cc vo son bi c th

b giy A0,

tch hp ni dung s dng

hoc bn

NLTK v hiu qu
Bui 3 1. Son bi c th tch hp

Cc nhm son bi

trong
Giy A0

NLTK v hiu qu.


2. T chc cho hc vin

i din nhm ging bi

Giy A0

ging bi.
3. nh gi kha tp hun

tch hp
HV nh gi.

Phiu nh

HV vit phiu tr li.

gi

ni dung s dng NLTK v


hiu qu c kt hp vi nh
gi v gio dc s dng

4. Tng kt kha tp hun


Bi tp vn dng:
1. Theo anh (ch) k hoch nu trn c nhng im no thnh cng v cn b
sung thm ni dung g c mt k hoch hon chnh.
2. Anh (ch) hy son ra k hoch bi dng GV mn Sinh hc THCS a
phng mnh trong 02 ngy. Theo anh (ch), trong iu kin hin nay a
phng mnh nu t chc bi dng GV mn Sinh hc THCS v i mi ra
kim tra th cn bi dng ni dung g v c th gp nhng kh khn no? Cch
khc phc nhng kh khn tr ngi ?
III. Xc nh nhu cu, nh gi kt qu t bi dng thng qua cc mu
phiu thm d, kho st (trc v sau t bi dng)
1. Mc tiu:
75

- HV lm c k hoch v ni dung tp hun bi dng gio vin b mn


a phng.
- HV vn dng cc k thut ln lp t chc cc hot ng da trn ti liu
tp hun ny.
- Tng kt nh gi kha tp hun gip GV v cc HV nhn nhn li cc cng
vic lm, nh gi mt thnh cng cng nh nhng vn cn hn ch cn
khc phc nh hng cho nhng hot ng tip theo.
2. Kt qu mong i:
- Mi HV u t mnh xy dng c k hoch v ni dung bi dng gio
vin b mn a phng.
- Mi HV u vn dng thnh cng cc k thut ln lp t chc cc hot
ng da trn ti liu tp hun ny.
- Mi HV u vn dng thnh cng ni dung qui trnh ra kim tra nh gi
theo chun KT - KN.
- Tng kt nh gi kha tp hun thnh cng.
3. Phng tin nh gi:
-

T k hoch ca cc c nhn.

Bo co ca HV, cc kin chia s.

Quan st cc thnh vin tham gia.

4. Ti liu cn:
- Cc mu phiu kho st
- K hoch hot ng ca Phng GDTrH v ca S GD&T.
5. Tin trnh thc hin:
- Pht biu mc tiu hot ng.
- Ging vin giao nhim v cho hc vin: lm vic c nhn, gii thiu
nhim v ca mi HV.
6. Tng kt v nh gi:
- Tr li cc thc mc ca HV. nh gi kt qu lm vic ca HV.
- Cht li cc im chnh ca hot ng, hng dn lp k hoch bi dng.

76

Ph lc
I. Gii thiu 1 s kim tra
Bn hy c k kim tra di y v cho bit nhng im thnh cng v
cha thnh cng trong ra theo qui trnh mi tp hun:
MN SINH HC, LP 9
THI GIAN 45 PHT (KHNG K THI GIAN GIAO )

1.Lp ma trn

KHUNG MA TRN KIM TRA


Ch

Nhn bit

Ch 1

Ch 2

Nhim sc th
10.% tng s im
=.1. im

0% hng =0 im
S cu

100% hng =2 im
1 cu

Cu trc in
hnh ca nhim
sc th

S t nhn i
ca nhim sc
th

50% hng =0,5im


S cu

50.% hng =.0,5


im
S cu

Ch 3

Ch 4

Bin d
30% tng s im
=3 im

Ch 5

ng dng di
truyn hc

20% tng s im

0% hng =0 im
S cu

0 % hng =.0im
S cu

0% hng =0 im
S cu

0% hng =0 im
S cu

Bnh di
truyn
ngi

Di truyn hc
ngi
20% tng s im
=2 im

Vn dng cp Vn dng cp
thp
cao

Phng php
phn tch cc
th h lai ca
Men en

Cc th nghim
ca Men en
20% tng s im
=2 im

Thng hiu

0% hng =0 im

Khi nim v
t bin gen
33% hng =1im

Cng ngh t
bo l g?

37,5% hng

0% hng =0 im

Cc dng t
bin cu trc
gen.
33% hng =1im

100% hng =2
im 1 cu

Nguyn nhn
pht sinh t
bin gen.
33% hng
=1im

Cng ngh t
bo gm nhng
cng on thit
yu no?

37,5% hng

77

0 % hng =.0im
S cu

0% hng =0 im

ng dng
CNTB to ra
cc c quan
hoc c th
hon chnh t
kiu gen ca
c th gc.
0% hng =0 im

25% hng

=2 im

=0,75im

=0,75im

S cu

=0,5im

2.Vit cu hi theo ma trn


Cu 1(2 im):
Ni dung c bn ca phng php phn tch cc th h lai ca Men en gm
nhng im no?
Cu 2: (1 im)
Pht biu no di y l ng? Hy nh du x u cu tr li ng.
1. Cu trc in hnh ca nhim sc th biu hin r nht k
a- K trung gian.
b- K u.
c- K gia
d - K sau
e - K cui
2. S t nhn i ca nhim sc th din ra k
a - K u.
b - K gia.
c - K sau.
d - K cui
e - K trung gian.
Cu 3: (2im)
Cng ngh t bo l g? Gm nhng cng on thit yu no? Ti sao cn thc
hin cc cng on ?
Cu 4: (2 im)
Bnh m mu - lc ngi do mt gen kim sot. C hai v chng khng
mc bnh, sinh ra con mc bnh ch l con trai.
a) Trng thi khng mc bnh hay mc bnh l tri?
b) S di truyn bnh m mu v lc c lin quan vi gii tnh hay khng?
Ti sao?
Cu 5: (3 im)
t bin gen l g ? Nu cc dng t bin cu trc gen. Nguyn nhn pht
sinh t bin gen.
3.Vit hng dn v biu im
3.1.Hng dn chm
78

Cu 1: (2 im)
Phng php phn tch cc th h lai ca Men en gm cc ni dung c
bn sau:
- Lai cc cp b m thun chng khc nhau v mt hoc mt s cp tnh
trng, ri theo di s di truyn ring r ca tng cp tnh trng trn con chu
ca tng cp b m

(1,0)

- Dng ton thng k phn tch cc s liu thu c; t rt ra nh


lut di truyn cc tnh trng ca b m cho cc th h con chu

(1,0)

Cu 2: (1 im)
p n 1:

c (0,5 )

2:

e (0,5 )

Cu 3: (2 im)
- Cng ngh t bo l ngnh k thut v qui trnh ng dng phng php
nui cy t bo hoc m to ra c quan hoc c th hon chnh vi kiu gen
ca c th gc.

(0,75)

- Cng ngh t bo gm 2 cng on thit yu l: Tch t bo hoc m t


c th ri mang nui cy t bo hoc m so, dng hooc mn sinh trng kch
thch m so phn ho thnh c quan hoc c th hon chnh

(0,75)

- Cn thc hin cc cng on v: nh 2 cng on ca cng on ca


cng ngh t bo ngi ta c th to ra c cc c quan hoc c th hon chnh
vi kiu gen ca c th gc.

(0,5)

Cu 4: (2 im)
a) Hai v chng u khng mc bnh m sinh con mc bnh ch l con trai, iu
chng t rng trng thi khng mc bnh l tri, trng thi mc bnh l
ln.

(1,0)

b) Con mc bnh ch l con trai, iu chng t gen ln gy bnh phi nm


trn nhim sc th X v di truyn lin kt vi gii tnh .

(1,0)

Cu 5: (3 im)
* t bin gen l nhng bin i trong cu trc ca gen (lin quan ti mt cp
nucltit) do nh hng phc tp ca mi trng trong v ngoi c th ti
phn t ADN
(1,0)
* Cc dng t bin gen :
79

- Mt 1 cp nucltit

(0,25)

- Thm 1 cp nucltit

(0,25)

- Thay th cp nucltit ny bng 1 cp nucltit khc

(0,5)

* Nguyn nhn:
- Trong t nhin: t bit gen pht sinh do ri lon trong qu trnh t sao
chp phn t ADN di nh hng phc tp ca mi trng trong v ngoi c
th.

(0,5)
- Trong thc nghim: con ngi s dng cc tc nhn vt l v ho hc

gy ra cc t bin nhn to.

(0,5)

.....................Ht....................

80

PHIU HI TRC KHI TP HUN


(DNH CHO CN B QUN L V GIO VIN)
Cu 1: Thy (c) nh gi nh th no v vai tr ca khu kim tra - nh gi
(KT-G) trong qu trnh dy hc:
1. i vi GV
..........................................................................................................
..........................................................................................................
2. i vi HS
..........................................................................................................
..........................................................................................................
3. i vi cc cp qun l
..........................................................................................................
..........................................................................................................
Cu 2: Theo thy c hnh s di y m t vn g? (hy phn tch )

Thy (c) hiu cc thut ng di y nh th no?


(hy ghi li gii thch ra giy)
- o

- Lng gi (lng gi theo chun, lng gi theo tiu ch)


81

- nh gi
+ nh gi chun on

+ nh gi tng phn

+ nh gi tng kt

- Ra quyt nh.

Cu 3: kin ca thy c v:
Th no l kim tra?
..........................................................................................................
..........................................................................................................
Th no l nh gi?
..........................................................................................................
..........................................................................................................
C kin cho rng : HS t im 7 H Ni th c nng lc t duy tng
ng vi HS t im 9 vng kh khn. Quan im ca thy c v vn
ny nh th no? Gii thch.
..........................................................................................................
..........................................................................................................
82

..........................................................................................................
..........................................................................................................
Cu 4: Nhng cn c di y c thy c la chn nh th no khi xc nh
mc tiu ca bi kim tra:
1. Yu cu ca vic kim tra l kim tra 15. 45, hc k hay c nm

2. Chun kin thc k nng ca chng trnh

3. Trnh i tng hc sinh

4. Nhng cn c khc: .
..

Cu 5: Thy (c) thng s dng hnh thc kim tra no trong cc kim tra
15, 45 kim tra hc k v kim tra c nm? Gii thch v sao?
1. T lun

83

2. Trc nghim khch quan

3. Kt hp c t lun v trc nghim khch quan

Thy (c) hy so snh hai cch hi di y v cho bit mi cch hi c


th p dng trong nhng trng hp c th no?
Cch hi 1: Trong cc hot ng di y, hot ng no c th din ra trong c
4 iu kin, nng, ma, ri rc c my, y my:
a) Quang hp

c. Thot nc

b) H hp

d) S r nha (s git)

Cch hi 2: Trnh by s h hp cy xanh.

Cu 6: Thy c hy nu cc bc thng lm khi thit lp ma trn kim tra:


.
.
.
.
.
.
.
Cu 7: Vic nh gi kt qu hc tp ca hc sinh ang c tin hnh theo
nhng xu hng no?
.
.
.
.
.
84

.
.
Cu 8: Cn ch nhng g trong khi bin son cu hi kim tra?
.
.
.
.
.
.
.
Cu 9: Thy c va chm xong tp bi kim tra ca 1 lp HS theo thang im
10 bc, thy c c nhng thng tin sau:
- S bi lm

: 40

- S trung bnh chung

: 6,5

- im cao nht

: 8,0

- im thp nht

: 2,0

- im ca HS (A)

: 7,0

- im ca HS (B)

: 5,0

(A) v (B) l nhng HS trung bnh ca lp. Thy c hy xc nh cc


khu lng gi, nh gi, ra quyt nh i vi HS (A) v HS (B).
.
.
.
.
.
.
.
Cu 10: Khi xy dng hng dn chm (p n) v thang im thy c lu
ti cc yu cu no?
.
.
.
85

.
.
.
.
Cu 11: Thy c gp kh khn nh th no trong cc bc sau y khi bin
son kim tra:
1. Xc nh mc tiu kim tra
.
.
.
2. Xc nh hnh thc ca kim tra
.
.
.
3. Thit lp ma trn kim tra (bng m t tiu ch ca kim tra)
.
.
.
4. Bin son cu hi theo ma trn kim tra
.
.
.
5. Xy dng hng dn chm (p n) v thang im
.
.
.
Cu 12: Nhng kh khn m thy c thng gp trong khi bin son kim tra
nh gi kin thc k nng ca HS theo chng trnh gio dc ph thng l:
86

Cha c tp hun v trang b mt cc bi bn v quy trnh v k thut bin


son kim tra theo chun kin thc k nng.
Thiu thi gian suy ngh, u t cho vic bin son kim tra c cht lng
Khng c hng th trong chuyn mn
Cc kin khc: (v d: ti sao c phi xc nh % im s cho mi ni dung
trong tng s 100% ri mi qui ra im m khng lm ngc li?)

Cu 13 : Lin quan ti vic bin son kim tra, thy c c mong mun g
trong t tp hun ny?
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Cui cng xin thy c cho bit thm mt vi thng tin v bn thn:
H tn: ....................................................Gii tnh: ...............................
V tr cng tc:........................................ S nm cng tc: ...............................
n v:.................................................... Tnh: ..
Xin chn thnh cm n qu thy c!

87

TIU CH NH GI CC MC MN SINH THEO BLOOM


1. Nhn bit: nh hay nhn ra cc s kin, thut ng, nguyn l, nh lut di
dng m chng c hc (cha cn phi gii thch hoc s dng nh lut
y). y l mc thnh qu thp nht trong lnh vc kin thc v n ch i
hi vn dng tr nh.
Ngi ta thng c th ho mc ny bi cc ng t (nhm thc hin vic
o c v nh gi): Ai? u? Ci g? Bao gi?
Nhn ra, nh li cc khi nim, nh l, tnh cht,...
Nhn dng (khng cn gii thch) c cc khi nim, hnh khi, v tr
tng i gia cc yu ttrong cc tnh hung n gin.
Lit k, xc nh cc v tr tng i, cc mi quan l bit gia cc yu
t,
V d:
- Lit k cc thnh phn ha hc ca t bo.
- Ai l ngi u tin pht hin ra t bo?
2. Thng hiu: lin quan n ngha v cc mi lin h ca nhng g HS
bit, hc, gii thch c ngha ca nhng khi nim quan trng c trong
kin thc . Mc nhn thc ny cao hn mc Nhn bit (so snh nhng
im ging nhau v khc nhau, m t bng li ca mnh, gii thch).
Ngi ta thng c th ho mc ny bi cc ng t nh sau:
Din t bng ngn ng c nhn v khi nim, nh lut, tnh cht,;
chuyn i t hnh thc ngn ng ny sang hnh thc ngn ng khc (v
d, t cu ch sang cng thc, k hiu, s liu...)
Biu th, minh ho v gii thch c ngha ca cc khi nim, nh
lut,
La chn, b sung, sp xp li nhng thng tin cn thit gii quyt mt
vn no
Sp xp li li gii bi ton theo cu trc lgic
V d:
- So snh t bo nhn chun vi t bo nhn s.
- M t cu trc nhn t bo.

88

3. Vn dng: o lng khi HS phi quyt nh p dng kin thc no v p


dng nh th no trong tnh hung tng t hoc bin i, gii quyt vn t
ra. Mc nhn thc ny cao hn hai mc trn.
Ngi ta thng c th ho mc ny bi cc ng t sau:
So snh cc phng n gii quyt vn .
Pht hin li gii c sai lm v chnh sa.
Gii quyt nhng tnh hung mi bng cch vn dng cc khi nim, nh
lut, tnh cht quen thuc.
Khi qut ho, tru tng ho t tnh hung quen thuc sang tnh hung,
hon cnh mi.
V d:
- Quan st hnh v cu trc 1 t bo ri ghi ch thch, nhn bit y l t
bo ng vt hay t bo thc vt.
- Gii thch v sao cy b vng l khi thiu mt s ion khong.
4. Phn tch: l kh nng phn tch ton th thnh cc b phn cu thnh, xc
nh cc mi quan h gia cc b phn, nhn bit c nguyn l cu trc ca
cc b phn. y l mc cao hn mc ng dng v n i hi s thu hiu
c v ni dung ln kt cu ca ti liu (Ngh g?V sao ngh nh vy?Lm sao
bit nh th?).
Ngi ta thng c th ho mc ny nh sau:
Thc hin php so snh
Phn tch cc s kin, d kin tha, thiu hoc gii quyt mt vn

Xc nh mi quan h gia cc b phn trong ton th


C th ho nhng vn tru tng.
Nhn bit c cu trc ca cc b phn
V d:
- Phn tch mi lin h gia cc cu trc trong t bo thy t bo l
mt khi thng nht, trong nhn l trung tm iu khin mi hot
ng ca t bo.
- Mi quan h gia sinh trng v pht trin ng vt c biu hin
nh th no?
89

5. Tng hp: l kh nng sp xp cc b phn ring r li vi nhau hnh


thnh mt ton th mi. iu ny c th bao gm vic to ra mt ch mi,
mt vn mi, mt mng li cc quan h mi (s phn lp thng tin). Kt
qu hc tp trong lnh vc ny nhn mnh vo cc hnh vi sng to, c bit l
trong vic hnh thnh cc m hnh hoc cu trc mi.
Ngi ta thng c th ho mc ny nh sau:
Kt hp nhiu yu t ring thnh ci tng th hon chnh
Khi qut ho nhng vn c th
Pht hin cc m hnh mi i xng hoc m rng t m hnh quen
thuc.
Kt lun, d on vn s ny sinh.
V d:
- V s phn loi sinh gii. Ti sao li c th v c cc s phn
loi khc nhau nh vy?
- D on s lng c th ca qun th sc ban u c 25 con sau 1 nm,
2 nm, 5 nm, 10 nm?
6. nh gi: l kh nng xc nh c cc tiu ch nh gi khc nhau v vn
dng c chng nh gi ti liu (v sao iu l ng / sai, tt / xu?
Nu kin ca ring mnh, l l bo v quan nim ca mnh). y l mc
cao nht ca nhn thc v n cha ng cc yu t ca mi mc nhn thc
nu trn.
Phn tch nhng yu t, d kin cho nh gi s thay i v cht
ca s kin.
Nhn nh nhn t mi xut hin khi thay i cc mi quan h c.
Phn xt gi tr ca cc t liu theo mt mc ch xc nh.
Xc nh c cc tiu ch nh gi khc nhau v vn dng c chng
nh gi ti liu.
V d:
- Theo em trong qu trnh pht sinh s sng th prtin hay axit
nuclic xut hin trc? V sao?
- Nhn t sinh thi mi no s xut hin sau v chy rng?
Cc ng t theo thang phn loi Bloom
90

S dng cc ng t di y cho cc cu hi kim tra, nh gi, tho lun


m bo hc sinh t duy mc cao hn.
Bit
m
Xc nh
M t
V
Lit k
Tm
Xc nh
t tn
Lit k
Ghp theo cho ph hp
Gi tn
Trch dn

Hiu
Phn loi
Gii thch
Trch dn
nh v
Kt lun
Gii ngha
Chuyn i
Din t li
M t
D on
Tho lun
Bo co
c lng
Pht biu li
Gii thch
nh gi
Khi qut ha Tm tt
Cho v d
Phc ha
Minh ha
Hiu

c
Nhc li
Thut li
Ghi li
a ra li
Chn la
Sp xp theo
Trnh t
Trnh by
K ra
Xem
Vit

p dng
Thc hin
iu hnh
Vn hnh
nh gi
Thay i
V th
Chn la
Chn ra
To ra
Xy dng
ng gp vo
Kim sot
Chng minh
Xc nh
Pht trin
Khm ph
Lm cho
V
Thnh lp
Pht trin, m rng

Phng theo
Thc hin

Phn chia
Lm r

Phn tch
Tp trung
c Minh ha

trng
Phn loi
So snh
i chiu
Tm tng quan
Tranh lun
Suy din
S ha
Phn bit
Phn bit
Phn bit
Kho st

Phng vn
Bao gm
Bo cho
Ch dn
V ra
Tham gia
D on
Chun b
To ra
Cung cp
Lin h
Bo co
Chn la
Biu din
Gii quyt
Chuyn i
S dng
Vn dng

Lun ra
Gii hn
Phc tho
Ch ra
Chn u tin
Nhn ra
Nghin cu
Lin h
Phn chia
Chia nh

Tng hp
Lm cho ph hp Can thip
Lng trc
Pht minh

nh gi
a ra l l
91

nh gi
Phn tch
Pht xt

Phn loi
Cng tc

To ra
Lp m hnh

Kt hp

Thay i

Giao tip
So snh
Bin son
Cu thnh
Xy dng
i chiu
To ra
Thit k
Pht trin
Phn chia
By t
H tr
Hnh thnh
Tng qut ha
Kt hp
C nhn ha
C sng kin
Hp nht

Thng thuyt
T chc
Thc hin
Lp k hoch
Gi v
To ra
Thc y
Nhm mc ch
Sp xp li
Ti cu trc
Thc y
Ti t chc
iu chnh
Vit li
Cu trc
To thnh
Thng qua

nh gi
Chn ra
So snh v i

Nhn xt
D on
Sp xp th t u

chiu

tin

Kt lut
Phn on
Ph bnh
Quyt nh
Bo v
nh gi

Chng minh
Xp loi
nh gi
nh li
Chn la
H tr

Cc mu cu hi v cc hot ng theo phn loi bloom


Cc cu hi mu
Chuyn g xy ra sau khi?
C bao nhiu?
Ai ?
Bn c th gi tn?
Hy m t chuyn g xy ra ti?
Ai ni vi?
Bn c th ni ti sao?
Tm ngha ca?
Ci g l.?
ng hay sai?

Cc cu hi mu
Bn c th vit li v s dng t

Bit
Cc hot ng v sn phm c th c
Lp ra mt danh sch cc s kin chnh
To ra mt chui cc s kin theo trnh t thi
gian
To ra mt th cc d kin
Vit mt danh sch v bt k mt thng tin
no m bn nh
Lit k ton b
V th biu din cho thy
Trch dn

Hiu
Cc hot ng v sn phm c th c
Minh ha nhng g bn cho l chnh. Nhc
92

ng ca chnh bn khng?
Bn c th vit ra mt dn ngn
gn khng?
Theo bn iu g c th xy ra sau
?
Bn ngh bn l ai?
chnh l g?
Ai l nhn vt chnh?
Bn c th phn bit gia.

li bng ngn ng ca bn.


Vit mt bo co tm tt v mt s kin
Chun b mt s s m t chui cc s
kin

khng?
C s khc bit no gia khng?
Bn c th cho mt v d minh ha
nhng g bn ang khng?
Bn c th nh ngha khng?
Cc cu hi mu
Bn c bit mt v d no khc
v?
iu ny c th xy ra khng?
Bn c th phn nhm cho cc c

p dng
Cc hot ng v sn phm c th c
T thng tin cho, bn c th a ra mt s
hng dn v khng?
Thng tin ny c hu ch hay khng nu bn

trng nh l?
Nhng yu t no bn s thay i

c mt?
Xy dng mt m hnh chng minh n

nu?
Bn c th p dng phng php

hot ng nh th no?

m bn thng lm theo kinh


nghim ca bn thn khng?

a ra mt b su tp nh chng minh
mt im c th.
Thit k mt chin lc cho sn phm ca

Cu hi no m bn s hi?

bn bng cch s dng mt chin lc

Cn v v d th nh th no?....

c bit nh mt m hnh.
Vit mt gio trnh v cho nhng ngi

c lin quan n nh th no?


Cc cu hi mu
Nhng phn no hoc c trng
no ca?
Nhng s kin no c th xy
ra?
Phn loi theo

khc.
Phn tch
Cc hot ng v sn phm c th c
Thit k mt bng hi thu thp thng tin
Vit mt mu qung co bn mt sn phm
mi
Thc hin mt cuc iu tra c cc thng
tin ng h cho mt quan im
93

Nu xy ra th s kt thc nh th
no?
Lm cch no so snh/ i chiu

Lm mt th biu din cc giai on

vi?

khng hong
V mt th minh ha cc thng tin c

Ci g l ch ch cht ca.?

chn

Theo bn, cn c cc kt qu no

Lm mt tr chi lp hnh

khc na?

Lm mt s hnh cy biu din cc mi

Ti sao cc thay i xy ra?

quan h

Bn c th so snh ca bn vi
nhng iu c trnh by

Thc hin mt tr chi v lnh vc hc tp

trong?
Bn c th gii thch iu g s xy

Vit mt bn tiu s v mt nhn vt trong

ra khi?
iu ging nh th no vi?
Bn c th phn bit gia?

chng trnh hc.


Chun b mt bo co v lnh vc hc tp
Sp xp mt ba tic
Thc hin tt c cc sp t v ghi li cc

C ng c no ng sau?

bc cn thit
nh gi mt tc phm ngh thut v hnh

u l bc ngot ca?

thc, mu sc v cht liu

u l vn g ca?

Cc cu hi mu
Bn c th thit k mt ?

Tng hp
Cc hot ng v sn phm c th c.
Bn c th to ra mt cch thc s dng
mi v thng dng ?

Bn c th a ra mt gii php kh thi

Bn c th xy dng mt cng ?

cho?
Nu bn tip cn vi tt c cc ngun

To ra mt ci my lm mt nhim v

lc th lm cch no bn gii quyt?


Ti sao bn khng iu chnh cch

c th.
Vit v cm gic ca bn v

thc ca chnh mnh gii quyt?


iu g s xy ra nu?

Vit mt chng trnh TV v.?


Thit k ba mt quyn sch hoc tp ch

C bao nhiu cch m bn c th?

.?

Lm cch no bn c th to ra/thit k
mt mi?
94

iu g c th xy ra nu bn kt hp.

95

nh gi
Cc cu hi mu
Cc hot ng v sn phm c th c.
C gii php no tt hn cho. khng?
Ch ra nhng u tin hoc sp xp
Hnh thnh mt cuc tranh lun v vn
Nhn xt gi tr ca
quan tm c bit
Lp ra mt danh sch 5 nguyn tc m
Bn s dng tiu ch no nh gi?
bn cho l quan trng
Bn c th bo v quan im ca mnh
Thuyt phc ngi khc v
v. khng?
Vit mt l th cho nhm gp mt
Bn c cho rng l tt hay xu?
s thay i trn c s l
Chun b mt tnh hung gii thiu
Bn s gii quyt nh th no?
quan im ca bn v
Nhng thay i no m bn c th
Sp xp nhng im di y theo th
ngh?
Bn c tin khng?
Bn cm thy nh th no nu?
Hiu qu nh th no.?
iu g l quan trng nht?
Chun b mt danh sch cc tiu ch

t u tin

nh gi

96

Phiu nh gi kho tp hun


A. Thng tin c bn
H v tn:
n v:
Tnh, Thnh ph:
SA: Hon ton ng ; A: ng ; N: Bnh thng ; D: Khng ng ; SD: Hon ton khng ng

SA A

B. Kin thc v Qui trnh ra kim tra

SD

1. Ti c nng cao hiu bit v o lng trong gio dc

2. Ti c nng cao kin thc v cc bc ra kim tra

3. Ti c nng cao kin thc trong vic tch hp phng php ra

kim tra
4. Ti c nng cao kin thc v cc cng c h tr cho qui trnh

ra kim tra
5. Ti c nng cao kin thc v vic t chc, hng dn

phng php vit ma trn kim tra


6. Ti c nng cao kin thc trong vic nh gi cu hi

C. K nng thc hin/ t chc hng dn Qui


trnh ra kim tra

SA A

SD

1. Ti c kh nng t thc hin qui trnh ra kim tra

tt hn
2. Ti c kh nng vn dung qui trnh ra kim tra

vo chng trnh ging dy tt hn


3. Ti c kh nng lp k hoch thc hin qui trnh ra

kim tra tt hn
4. Ti c kh nng h tr HS t nh gi tt hn
5. Ti c kh nng hng dn cho HS cc k nng t nh

gi tt hn
6. Ti c kh nng nh gi nng lc t duy ca HS tt

hn
7. Ti c kh nng ra kim tra tt hn
8. Ti thy t tin hn khi ra kim tra
9. Cc k nng t duy ca ti c nng cao
10. Nhn chung, cc k nng lp k hoch, thc hin

SA A

SD

kim tra nh gi HS ca ti c nng cao


D. nh gi chung
1. Ti hiu c hu ht cc ni dung tp hun
2. Phn tho lun & hot ng c ch cho ti
97

3. Kt qu lm vic ca cc nhm khc c ch cho ti


Gii thch r:

_________________________________________________________________________
4. Cc t liu trong phn Ph lc c ch cho ti

Gii thch r:

___________________________________________________________________________
__
5. Ti liu tp hun c nhiu ni dung c ch cho ti

6. B cng c nh gi bc t duy c ch cho ti

7. Kho tp hun p ng c cc nhu cu ca ti

8. Bo co vin t chc v trnh by cc ni dung tp

hun c hiu qu
9. Kho tp hun minh ho c cc k nng t chc,

hng dn hot ng bi dng a phng


Gii thch r:

10. Ti d nh p dng cc kin thc v k nng hc

c qua kho tp hun


Gii thch r:

11. Kho tp hun gip nng cao chuyn mn ca ti

Gii thch r:

12. Hot ng h tr v qun l lp hc c hiu qu

13. nh gi chung v kho tp hun:


Xut sc Tt Kh Cha tt
14. kin khc v kho tp hun

98

.................................

99

TI LIU THAM KHO


1.Trn B Honh (ch bin) Trnh Nguyn Giao, Pht trin cc phng php
hc tp tch cc trong b mn Sinh hc, NXB Gio dc 2000.
2. B Gio dc v o to, V i hc, Trc nghim v o lng c bn trong
gio dc; Nghim Xun Nng bin dch.
3. Dng Thiu Tng; Trc nghim v o lng thnh qu hc tp (Phng
php thc hnh); Trng i hc Tng hp H Ch Minh.
4. The international encyclopedia of Educational evaluation; Herbert J Walberg
University of Illinois at Chicago, Illinois, USA and Geneva D Haertel Palo Alto,
California, USA

a ch:
taphuansinh2010@yahoo.com.vn
Password: 123456789
nvhungthpt@moet.edu.vn
T: 0913 201 271

100

You might also like