Thu hút FDI cho phát triển kinh tế tỉnh Thái Nguyên trong bối cảnh mới

- THU HÚT FDI CHO PHÁT TRIỂN KINH TẾ TỈNH THÁI NGUYÊN TRONG BỐI CẢNH MỚI.
- Trên cơ sở khái quát về phát triển kinh tế tỉnh Thái Nguyên, FDI tỉnh Thái Nguyên trong thời gian qua, bài viết này tập trung phân tích những ảnh hưởng của bối cảnh trong nước và quốc tế đến xu hướng thu hút FDI cho phát triển kinh tế tỉnh Thái Nguyên.
- Bài viết dự báo xu hướng cùng với những hàm ý về chính sách nhằm thu hút FDI cho phát triển kinh tế tỉnh Thái Nguyên trong bối cảnh mới..
- Từ khóa: Đầu tư trực tiếp nước ngoài, thu hút FDI, bối cảnh mới, tỉnh Thái Nguyên..
- Kinh tế thế giới phục hồi sau khủng hoảng tài chính tiền tệ, tăng trưởng kinh tế toàn cầu cũng chậm lại một cách ổn định từ năm 2012 đến năm 2019.
- Đại dịch Covid-19 bùng nổ trong bối cảnh kinh tế thế giới dễ bị tổn thương nhất bởi các dấu hiệu của chu kỳ kinh tế toàn cầu, tăng trưởng kinh tế năm 2020 đạt mức thấp nhất kể từ sau khủng hoảng 2008-2009.
- Tác động của Covid-19 nặng nề nhất tập trung vào nhóm các nền kinh tế lớn nhất, cũng là những đối tác FDI lớn nhất của Việt Nam.
- Do vậy, mặc dù tiến trình kiểm soát dịch bệnh tại Việt Nam được đánh giá là thành công nhất thế giới cho đến thời điểm hiện tại, nhưng ảnh hưởng từ đại dịch Covid- 19 đối với nền kinh tế Việt Nam và tỉnh Thái Nguyên là rất rõ ràng bởi độ mở của nền kinh tế và sự phụ thuộc vào xuất khẩu của khu vực FDI..
- Trong khi đó, những yếu tố nền tảng được kỳ vọng là động lực mới trong tăng trưởng kinh tế của Việt Nam và tỉnh Thái Nguyên như cách mạng.
- dữ liệu lớn (big data) vẫn chỉ là sân chơi của các quốc gia phát triển, không những thế còn tạo ra nhiều thách thức cho các nền kinh tế nhỏ và đang phát triển, vốn là những nền kinh tế có nền tảng khoa học công nghệ thấp và các hoạt động sản xuất chủ yếu là thâm dụng lao động và tài nguyên..
- Trong nhiều năm qua, thu hút FDI vào tỉnh Thái Nguyên có nhiều kết quả tích cực, khu vực FDI đã có những đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế của Tỉnh.
- Kết quả phân tích cơ cấu theo thành phần kinh tế chỉ ra vai trò và sức ảnh hưởng lớn của khu vực FDI với phát triển kinh tế tỉnh Thái Nguyên.
- Với xuất phát gần như bằng 0 vào năm 2013, hiện tại khu vực FDI chiếm tỷ trọng 36% trong GRDP và vươn lên vị trí đầu tàu trong nền kinh tế tỉnh Thái Nguyên.
- đặc biệt trong bối cảnh mới, thu hút FDI vào tỉnh Thái Nguyên sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức.
- Trên cơ sở phân tích thực trạng, đánh giá bối cảnh, dự báo được bối cảnh mới thu hút FDI vào tỉnh Thái Nguyên.
- Từ đó, có các giải pháp tăng cường thu hút FDI góp phần thúc đẩy nhanh và bền vững kinh tế - xã hội tỉnh Thái Nguyên trong giai đoạn tới..
- Thu hút FDI là hoạt động nhằm khai thác, huy động các nguồn vốn đầu tư trực tiếp từ các Chính phủ, tổ chức, cá nhân nước ngoài vào trong nước để đáp ứng nhu cầu đầu tư cho phát triển kinh tế - xã hội của nước tiếp nhận đầu tư (WTO, 2010)..
- Theo nghĩa hẹp, thu hút FDI gồm tổng hợp các cơ chế, chính sách của Nhà nước sở tại cũng như của các địa phương tiếp nhận đầu tư nhằm tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư trực tiếp vào thị trường trong nước dưới nhiều hình thức khác nhau, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và của đất nước..
- Bối cảnh mới thể hiện ở cả trong nước và quốc tế, có tác động mạnh tới thu hút FDI cho phát triển kinh tế của Việt Nam và tỉnh Thái Nguyên..
- Một là, tác động của Covid-19 nặng nề nhất tập trung vào nhóm các nền kinh tế lớn nhất, cũng là những đối tác FDI lớn nhất của tỉnh Thái Nguyên..
- Do vậy, mặc dù tiến trình kiểm soát dịch bệnh tại Việt Nam được đánh giá là thành công nhất thế giới cho đến thời điểm hiện tại, nhưng ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19 đối với nền kinh tế Việt Nam và tỉnh Thái Nguyên là rất rõ ràng bởi độ mở của nền kinh tế và sự phụ thuộc vào xuất khẩu của khu vực FDI.
- Mặt khác, bối cảnh quốc tế, những yếu tố nền tảng được kỳ vọng là động lực mới thu hút FDI cho phát triển kinh tế của Việt Nam và tỉnh Thái Nguyên như cách mạng công nghiệp 4.0.
- Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Thái Nguyên.
- Niên giám thống kê của tỉnh Thái Nguyên các năm từ 2015 đến 2020.
- Báo cáo về tình hình phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Thái Nguyên, những dự báo về xu hướng thu hút FDI ở Việt Nam và tỉnh Thái Nguyên trong bối cảnh mới..
- đánh giá được nguyên nhân và các yếu tố ảnh hưởng đến thu hút FDI cho phát triển kinh tế tỉnh Thái Nguyên..
- Thực trạng phát triển kinh tế và thu hút FDI ở tỉnh Thái Nguyên.
- Phân tích tăng trưởng GRDP của tỉnh Thái Nguyên từ 2005 đến 2019 cho thấy tăng trưởng kinh tế tỉnh Thái Nguyên bắt đầu suy giảm từ sau khủng hoảng kinh tế toàn cầu 2008 và suy giảm mạnh đến năm 2012.
- Một là, giai đoạn kinh tế của tỉnh Thái Nguyên tăng trưởng, phát triển với tốc độ ổn định và có sự chuyển dịch cơ cấu theo ngành khá hợp lý.
- Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế phù hợp với xu thế chuyển đổi kinh tế chung của cả nước và các thành phố lớn khác, phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh đã đề ra (Niên giám thống kê tỉnh Thái Nguyên, 2020)..
- Hai là, từ năm 2013 đến nay, kinh tế tỉnh Thái Nguyên tăng trưởng với đạt tốc độ cao, trong đó lĩnh vực công nghiệp - xây dựng tăng nổi trội;.
- tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại.
- đây là điểm nhấn quan trọng phát triển kinh tế của tỉnh Thái Nguyên, giai đoạn 2015-2020..
- Năm 2020, tăng GRDP của tỉnh Thái Nguyên đạt 7,3%.
- Ba là, cùng với tốc độ tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế phụ thuộc vào tốc độ tăng trưởng của từng ngành.
- Trong 5 năm cơ cấu kinh tế đã chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng và ngành dịch vụ, giảm tỷ trọng nông, lâm nghiệp, thuỷ sản trong tổng GRDP của tỉnh.
- Bảng 1: Đóng góp của các ngành vào tăng trưởng kinh tế tỉnh Thái Nguyên .
- Nông, lâm nghiệp, thủy sản Công nghiệp và xây dựng Dịch vụ Nguồn: Niên giám Thống kê tỉnh Thái Nguyên và tính toán của tác giả Riêng chỉ tiêu thành phần cơ cấu kinh tế khu.
- trong khi đó ngành công nghiệp có tốc độ tăng trưởng đột biến (với sự xuất hiện của Tập đoàn Samsung) nên chuyển dịch cơ cấu kinh tế của khu vực công nghiệp, xây dựng tăng nhanh, vượt cao so với mục tiêu đề ra, đây là điểm nhấn quan trọng phát triển kinh tế của tỉnh Thái Nguyên trong giai đoạn 2015-2020..
- Hình 01: Tăng trưởng GRDP của tỉnh Thái Nguyên, 2005-2018.
- Nguồn: Niên giám Thống kê tỉnh Thái Nguyên, 2019.
- Tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh cao hơn tốc độ tăng dân số nên GRDP bình quân đầu người tính theo giá hiện hành của tỉnh Thái Nguyên đã tăng từ 51 triệu đồng/người năm 2015 lên trên 90 triệu đồng/người năm 2020, vượt so với mục tiêu đề ra và gấp khoảng 1,8 lần so với năm 2015 và gấp 4,3 lần so với năm 2010..
- Năm là, chất lượng tăng trưởng và hiệu quả kinh tế: Năng suất lao động bình quân chung các ngành của tỉnh Thái Nguyên theo giá hiện hành năm 2020 ước đạt 140 triệu đồng/1 lao động, gấp 1,5 lần so với năm 2015 và cao hơn khoảng 1,4 lần so với bình quân chung cả nước.
- Nguyên nhân dẫn đến mức tăng năng suất lao động của tỉnh cao hơn so với bình quân chung cả nước là cơ cấu kinh tế chuyển dịch nhanh theo hướng công nghiệp hóa dẫn đến lao động ngành công nghiệp tăng nhanh từ năm 2015 và cao nhất ở năm 2018 và tạo ra giá trị tăng thêm ngành công nghiệp lớn nên năng suất lao động đạt cao..
- Tuy vậy, nhìn một cách tổng thể, tăng trưởng kinh tế của tỉnh Thái Nguyên, giai đoạn chủ yếu dẫn dắt bởi đầu tư của Samsung và khu vực FDI khác.
- tăng trưởng kinh tế của tỉnh Thái Nguyên phụ thuộc nhiều vào khu vưc FDI, có thể dẫn đến tính bền vững không cao.
- trong khi khu vực kinh tế nội địa của Tỉnh phát triển khó khăn, khả năng kết nối yếu, công nghiệp phụ trợ phát triển chưa tương xứng, năng lực cạnh tranh yếu… Do vậy, nếu không có thêm nguồn lực đầu tư mới, tốc độ tăng trưởng tại tỉnh Thái Nguyên sẽ bão hòa và thậm chí là suy giảm bởi dư địa tăng trưởng không còn.
- Hình 02: Cơ cấu kinh tế theo ngành ở tỉnh Thái Nguyên.
- phần kinh tế chỉ ra vai trò và sức ảnh hưởng của khu vực FDI.
- năm 2013, hiện tại đóng góp của khu vực FDI chiếm tỷ trọng 36% GRDP và vươn lên vị trí đầu tàu trong nền kinh tế tỉnh Thái Nguyên.
- kinh tế ngoài nhà nước vẫn chiếm tỷ trọng cao nhất, song vị thế của thành phần kinh tế tư nhân trên địa bàn là rất thấp, chỉ bằng khoảng 1/2 so với đóng góp của FDI.
- Thành phần kinh tế cá thể mặc dù giảm dần nhưng vẫn đóng vai trò chủ đạo trong khu vực kinh tế dân doanh.
- Trong khi đó, vai trò của thành phần kinh tế nhà nước đã giảm mạnh từ 47% năm 2005 xuống còn khoảng 19% vào năm 2018, đặc biệt là giai đoạn từ 2014 đến nay (xem hình 03)..
- Hình 03: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo thành phần kinh tế ở tỉnh Thái Nguyên.
- Bảng 2: Thu hút vốn đầu tư cho phát triển kinh tế tỉnh Thái Nguyên Năm Tổng số.
- Phân bổ theo khu vực kinh tế Khu vực kinh tế nhà.
- Khu vực kinh tế ngoài nhà nước.
- Lượng vốn đầu tư (tỷ VND).
- Cơ cấu vốn đầu tư.
- Nguồn: Niên giám Thống kê tỉnh Thái Nguyên, 2020 Tỷ trọng vốn đầu tư của khu vực ngoài nhà.
- Từ đó, tạo động lực cho tỉnh Thái Nguyên phát triển nhanh, bền vững cùng cả nước..
- Kinh tế nhà nước Kinh tế tập thể Kinh tế tư nhân Kinh tế cá thể FDI.
- Hình 04: Vốn đầu tư tại tỉnh Thái Nguyên theo thành phần kinh tế.
- Tóm lại, từ thực trạng phát triển kinh tế của tỉnh Thái nguyên, cho thấy vai trò và sự vươn lên của khu vực FDI là nổi bật, mặc dù đã có dấu hiệu.
- Khu vực kinh tế tư nhân tăng trưởng chậm, khu vực kinh tế cá thể giảm dần tỷ trọng, trong khi khu vực kinh tế nhà nước đã không còn duy trì được vị trí dẫn đầu..
- Trong bối cảnh mới, cùng với những thách thức toàn cầu và nền kinh tế nội địa.
- Trong bối mới, cần tăng trưởng kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng thích ứng với bối cảnh.
- đẩy mạnh phát triển kinh tế nội địa của Tỉnh với các thành phần kinh tế Nhà nước và ngoài Nhà nước.
- tạo giá trị gia tăng nội địa cho tất cả các ngành kinh tế của Tỉnh, trong đó có khu vực FDI.
- Đánh giá chung về thu hút FDI cho phát triển kinh tế tỉnh Thái Nguyên.
- Một là, thành công lớn nhất của tỉnh Thái Nguyên trong thu hút FDI là thông qua các cơ chế, chính sách ưu đãi của Nhà nước và của Tỉnh đã góp phần tạo lập được môi trường về hạ tầng, kinh tế - xã hội, môi trường kinh doanh, đầu tư thông.
- thoáng, thuận lợi khi các đối tác FDI chọn tỉnh Thái Nguyên làm địa điểm đầu tư.
- Hai là, các chính sách thu hút FDI được ban hành kịp thời, nhanh chóng, phù hợp với mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thái Nguyên trong từng giai đoạn, có sự áp dụng linh hoạt theo các quy định, pháp luật của Nhà nước..
- Năm là, bằng các chính sách thu hút FDI hấp dẫn, tỉnh Thái Nguyên đã đạt được nhiều thành tựu lớn trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
- đã làm thay đổi Thái Nguyên từ một tỉnh với cái nôi chỉ có ngành công nghiệp nội địa, trở thành tỉnh có giá trị sản xuất công nghiệp lớn trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, có tốc độ tăng trưởng công nghiệp lớn nhất trong vùng Trung du miền núi phía Bắc, nằm trong những tỉnh, thành phố có sức hút vốn đầu tư (đặc biệt là FDI) lớn nhất của Việt Nam, là nhóm tỉnh trọng điểm thu ngân sách Nhà nước… Thu hút FDI đã góp phần tạo ra một giá.
- Việt Nam là một nước kiểm soát dịch tốt nhất thế giới, nhờ đó mở cửa nền kinh tế sớm nhất thế giới, Việt Nam có lợi thế của người đi trước trong quá trình phục hồi kinh tế toàn cầu.
- Định hướng chính sách, thực lực và sự chuẩn bị của tỉnh Thái Nguyên sẽ quyết định số lượng và quan trọng hơn là cơ cấu và chất lượng vốn FDI nền kinh tế thu hút được..
- Ba là, việc xây dựng chiến lược, quy hoạch, mặc dù đã có quy hoạch tổng thể về phát triển kinh tế - xã hội từng năm, từng giai đoạn nhưng vẫn chưa đủ thông tin chi tiết về các dự án FDI để cung cấp cho nhà đầu tư.
- Bốn là, chính sách thu hút FDI phải hướng tới nâng cao chất lượng và hiệu quả trên cơ sở bảo đảm lợi ích quốc gia, hiệu quả kinh tế - xã hội của tỉnh, thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế chuyển từ phát triển theo “chiều rộng” sang “chiều sâu”, chuyển từ số lượng sang chất lượng của mỗi dự án FDI.
- Chính sách thu hút FDI của tỉnh Thái Nguyên chưa bảo đảm hấp dẫn nhà đầu tư tiềm năng vào ngành, nghề lĩnh vực công nghệ cao, thân thiện với môi trường.
- Sáu là, các chính sách cải thiện môi trường FDI của tỉnh Thái Nguyên đã có, nhưng chưa đủ mạnh tác động đến kết quả thu hút FDI cũng như tình hình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
- Bẩy là, cùng với tác động từ thực thi cam kết của các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (FTAs) tới nền Kinh tế Việt Nam nói chung và tỉnh Thái Nguyên nói riêng.
- bối cảnh tác động rõ nét nhất tới kinh tế tỉnh Thái Nguyên, đó là đại dịch Covid-19.
- Do vậy, mặc dù tiến trình kiểm soát dịch bệnh tại Việt Nam được đánh giá là thành công nhất thế giới cho đến thời điểm hiện tại, nhưng ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19 đối với nền kinh tế tỉnh Thái Nguyên là rất rõ ràng bởi độ mở của nền kinh tế và sự phụ thuộc vào xuất khẩu của khu vực FDI.
- Trong khi FDI và xuất khẩu của tỉnh Thái Nguyên phụ thuộc lớn vào Samsung..
- Giải pháp tăng cường thu hút FDI vào tỉnh Thái Nguyên trong bối cảnh mới.
- Chín là, cũng cần tính tới tốc độ và khả năng tỉnh Thái Nguyên tái cơ cấu kinh tế và đổi mới thể chế thu hút FDI có phù hợp với tốc độ mở cửa trong CPTPP và các FTA mà Việt Nam tham gia, để hiện thực hóa được lợi ích từ tăng trưởng về GRDP cũng như FDI ở tỉnh..
- đã tạo ra nhiều cơ hội và thách thức đối với phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thái Nguyên, trong đó rõ nét nhất là thu hút vốn FDI của tỉnh.
- Tận dụng được những lợi thế và khắc phục những bất lợi bối cảnh mới, kinh tế tỉnh Thái Nguyên sẽ có tốc độ tăng trưởng cao và bền vững.
- Tác động của Đầu tư trực tiếp nước ngoài tới chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh Thái Nguyên, Nhà xuất bản Lao động, Hà Nội..
- Luật đầu tư.
- Niên giám thống kê tỉnh Thái Nguyên.
- Các nhân tố ảnh hưởng tới chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong thời kì Công nghiệp hóa ở Việt Nam, Nhà xuất bản Hà Nội, Hà Nội..
- Chuyển dịch cơ cấu và tăng trưởng kinh tế.
- Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội Việt Nam 2018.
- UBND tỉnh Thái Nguyên.
- Thái Nguyên..
- Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách.
- Tác động của TPP và AEC lên nền kinh tế Việt Nam..
- Cơ quan công tác: Trường Đại học Kinh tế &

Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn
hoặc xem Tóm tắt