Cac Dang Bai Tap Song Anh Sang

Trng THPT L Xoay Gio vin: Phm Th Thu Hng
`
CHUYN
GIAO THOA SNG NH SNG
A. L THUYT C BN
I. nh sng n sc nh sng trng
+ nh sng n sc l nh sng khng b tn sc khi i qua lng knh. Mi nh sng
n sc c mt mu nht nh gi l mu n sc.
+ nh sng trng l tp hp v s nh sng n sc khc nhau c mu bin thin
lin tc t n tm.
+ Kt qu th nghim v s tn sc nh sng ca Niutn: hin tng tn sc nh sng
l hin tng cc tia sng sau khi i qua lng knh khng nhng b lch v pha y
ca lng knh m cn b tch ra thnh mt dy mu bin thin lin tc t n tm.
Mu b lch t nht, mu tm b lch nhiu nht.
+ Kt qu th nghim vi nh sng n sc: chm sng c mu xc nh (chng hn
mu lc) khi i qua lng knh ch b lch v pha y ca lng knh m khng b tn
sc.
II. Giao thoa nh sng
1. Ngun kt hp: l 2 ngun c cng tn s v lch pha khng i theo
thi gian.
2. Th nghim
Th nghim giao thoa nh sng ca Young

S
1
, S
2
l hai khe sng; O l v tr vn sng trung tm
a (m): khong cch gia hai khe sng
D (m): khong cch t hai khe sng n mn
(m): bc sng nh sng
L (m): b rng vng giao thoa, b rng trng giao thoa.
Hiu ng i t S
1
, S
2
n im A trn mn
Xt D >> a, x th: d
2
d
1
=
D
ax

Giao thoa sng nh sng
Vng giao thoa
1
+ Kt qu th nghim v giao thoa nh sng n sc ca Young (Ing): Trn mn nh
ta thu c cc vch sng song song v cch u v sen k cc vch ti. (cc vch
sng ti xen k nhau u n)
3. Gii thch
- Hin tng giao thoa nh sng ch c th gii thch khi tha nhn nh sng c tnh
cht sng.
- Trong vng gp nhau ca 2 sng nh sng s c nhng ch hai sng gp nhau cng
pha, khi chng tng cng ln nhau v to nn vn sng. Ngc li, khi hai sng
ngc pha chng trit tiu ln nhau s to nn vn ti.
4. ngha: giao thoa nh sng l mt bng chng thc nghim quan trong
khng nh nh sng c tnh cht sng.
B. CC DNG BI TP C BN V GIAO THOA NH SNG VI KHE I NG
I- Giao thoa vi nh sng n sc
Dng 1: V tr vn sng- v tr vn ti- khong vn:
a- Khong vn: l khong cch gia 2 vn sng lin k
i =
a
D .
( i ph thuc
khong vn ca cc nh sng n sc khc nhau l
khc nhau vi cng mt th nghim).
b- V tr vn sng bc k: Ti ng vi d = d
2
d
1
= k.
, ng thi 2 sng
nh sng truyn ti cng pha
x
k
s
= t k.
a
D .
= t k.i
A l vn sng trung tm th k = 0 hay d = 0
k = 0: ng vi vn sng trung tm
k =
t
1: ng vi vn sng bc 1
k =
t
n: ng vi vn sng bc n.
c- V tr vn ti th k + 1: Ti ng vi d =(k +
2
1
). . L v tr hai sng
nh sng truyn ti ngc pha nhau.
x
1 + k
T
=
a
D
k
.
).
2
1
(

+ t
=
i k ).
2
1
( + t
.
Hay vn ti th k: x
k
T
= (k - 0,5).i.
V d: V tr vn sng bc 5 l: x
5
S
= 5.i
V tr vn ti th 4: x
4
T
= 3,5.i (S th vn 0,5).
Dng 2: Khong cch gia cc vn
Loi 1- Khong cch vn cng bn cht lin tip: l = (s vn 1).i
V d: khong cch gia 7 vn sng lin tip: l = (7 1).i = 6i
Loi 2- Gia mt vn sng v mt vn ti bt k:
Gi s xt khong cch vn sng bc k v vn ti th k, v tr: x
k
s
= k.i; x
k
T
=(k
0,5).i
Nu:
2
+ Hai vn cng pha so vi vn trung tm: x =
' k
t
k
s
x x
+Hai vn khc pha so vi vn trung tm:
' k
t
k
s
x x x +
-Khong cch gia vn sng v vn ti lin k l :
2
i
nn v tr vn ti cc th lin
tip c xc nh: t
x
=k
2
i
(vi k l: 1,3,5,7,.)
VD: Tm khong cch gia vn sng bc 5 v vn ti th 6
Gii: Ta c
i x i x
t s
5 , 5 ) 5 , 0 6 ( ; 5
6 5

+ Nu hai vn cng pha so vi vn trung tm:
i i i x x x
s t
5 , 0 5 5 , 5
5 6

+ Nu hai vn khac pha so vi vn trung tm :
i x x x
s t
5 , 10
5 6
+

Loi 3- Xc nh v tr mt im M bt k trn trng giao thoa cch vn trung
tm mt khong x
M
c vn sng hay vn ti, bc my ?
+ Lp t s:
M
x
n
i

Nu n nguyn, hay n
Z, th ti M c vn sng bc k=n.
Nu n bn nguyn hay n=k+0,5 vi k
Z, th ti M c vn ti th k +1
V d:
Mt khe hp F pht nh sng n sc bc sng
nm 600
chiu sng hai khe
song song vi F v cch nhau 1m. Vn giao thoa c quan st trn mt mn M song
song vi mn phng cha
1
F
v
2
F
v cch n 3m. Ti v tr cch vn trung tm 6,3m
c
A.Vn ti th 4 B. Vn sng bc 4 C. Vn ti th 3 D. Vn sng
bc 3
Gii: Ta cn xt t s
i
x

Khong vn i=
a
D
=1,8mm, ta thy
5 , 3
8 , 1
3 , 6
l mt s bn nguyn nn ti v tr cch
vn trung tm 6,3mm l mt vn ti
Mt khc
+ k x
t
(
2
1
)i= 6,3 nn (k+
2
1
)=3,5 nn k= 3. Vy ti v tr cch vn trung
tm 6,3mm l mt vn ti th 4 vy chn p n A
Dng 3: Xc nh s vn trn trng giao thoa:
- Trng giao thoa xt l chiu rng ca khu vc cha ton b hin tng giao thoa
hng c trn mn- k kiu L.
- S vn trn trng giao thoa:
+ S vn sng: N
s
= 1+2.
1
]
1
i
L
2
+ S vn ti: N
T
= 2.
1
]
1
+ 5 , 0
2i
L
- S vn sng, vn ti trong on MN, vi 2 im M, N thuc trng giao thoa nm 2 bn vn sng
trung tm:
+ S vn sng: N
s
=
1
]
1
i
OM
+
1
]
1
i
ON
+1.
3
+ S vn ti: N
T
=
1
]
1
+ 5 , 0
i
OM
+
1
]
1
+ 5 , 0
i
ON
.
- S vn sng, ti gia 2 im MN trong on giao thoa nm cng pha so vi vn sng trung tm:
+ S vn sng: N
s
=
1
]
1
i
OM
-
1
]
1
i
ON
.
+ S vn ti: N
T
=
1
]
1
+ 5 , 0
i
OM
-
1
]
1
+ 5 , 0
i
ON
.
Vi M, N khng phi l vn sng.
V d:
Trong mt th nghim v Giao thoa anhs sng bng khe I ng vi nh sng n sc

= 0,7
m, khong cch gia 2 khe s

1
,s
2
l a = 0,35 mm, khong cch t 2 khe n
mn quan st l D = 1m, b rng ca vng c giao thoa l 13,5 mm. S vn sng, vn
ti quan st c trn mn l:
A: 7 vn sng, 6 vn ti; B: 6 vn sng, 7 vn ti.
C: 6 vn sng, 6 vn ti; D: 7 vn sng, 7 vn ti.
Gii:
Ta c khong vn i =
a
D .
=
3
6
10 . 35 , 0
1 . 10 . 7 , 0
= 2.10
-3
m = 2mm.
S vn sng: N
s
= 2.
1
]
1
i
L
2
+1 = 2.
[ ] 375 , 3
+1 = 7.
Do phn thp phn ca
i
L
2
l 0,375 < 0,5 nn s vch ti l N
T
= N
s
1 = 6
S vch
ti l 6, s vch sng l 7.
p n A.
Bi tp vn dng: Trong th nghim nh sng giao thoa vi khe I ng, khong
cch gia 2 khe s
1
, s
2
l 1mm, khong cch t 2 khe n mn quan st l 2 mt. Chiu
vo 2 khe nh sng c bc sng
= 0,656
m. Bit b rng ca trng giao thoa lag

L = 2,9 cm. Xc nh s vn sng, ti quan st c trn mn.
A: 22 vn sng, 23 vn ti; B: 22 vn sng, 21 vn ti
C: 23 vn sng, 22 vn ti D: 23 vn sng, 24 vn ti
Dng 4: Giao thoa vi khe Young (Ing) trong mi trng c chit sut l n
v thay i khong cch.
Gi
l bc sng nh sng trong chn khng hoc khng kh.

Gi
'
l bc sng nh sng trong mi trng c chit sut n.
'
n

a. V tr vn sng: x =
k ' D
a
=
k D
n.a

b.V tr vn ti: x =(2k +1)
' D
2a
= (2k +1)
D
2na

c. Khong vn: i=
' D
a
=
D
an
d. Khi thay i khong cch:

4
+ Ta c: i =
a
D

i t l vi D
khi khong cch l D: i =

a
D

khi khong cch l D: i =
a
D'
Nu D = D D > 0. Ta dch mn ra xa (ng i > i)
Nu D = D D < 0. Ta a mn li gn ( ng i < i).
V d:
Mt khe hp F pht nh sng n sc
= 600nm, chiu vo khe I ng c a =

1,2mm, lc u vn giao thoa c quan st trn mt mn M t cch mt mt phng
cha S
1
, S
2
l 75cm. V sau mun quan st c vn giao thoa c khong vn 0,5mm
th cn phi dch chuyn mn quan st so vi v tr u nh th no?
Gii : Ta c i =
a
D'
D =
a i'.
=
9
3 3
10 . 600
10 . 2 , 1 . 10 . 5 , 0

= 1 m. V lc u D = 75cm =
0,75m nn phi dch chuyn mn quan st ra xa thm mt on D- D = 0,25m.
Bi tp vn dng:
Th nghim giao thoa nh sng n sc bng khe I ng. Khi khong cch t 2
khe n mn l D th im M trn mn l vn sng bc 8. Nu tnh tin mn xa 2 khe
mt on 80 cm dc ng trung trc ca 2 khe th im M l vn ti th 6. Tnh D?
Dng 5: t bn mng trc khe Young
Trong thi nghim giao thoa anh sang vi khe Young (I-ng), nu ta t trc khe
1
S

mt ban thu y tinh co chiu day e, chit sut n.
Khi t bn mng trc khe S
1
th ng i ca tia sng S
1
M v S
2
M ln lt l:

e n d M S ) 1 (
1 1
+
S
2
M = d
2

Hiu quang trnh:
= S
2
M - S
1
M = d
2
d
1
(n 1)e
M d
2
d
1
= ax/D.
= ax/D (n 1)e
Vn sng trung tm ng vi hiu quang trnh bng
= 0.
= ax
0
/D (n 1)e = 0
Hay:
o
(n 1)eD
x
a
.
H thng vn dch chuyn v pha S
1
. V x
0
>0.
V d:
Th nghim giao thoa nh sng n sc bng khe I ng bit a = 0,5mm, D = 2m..
Khong cch gia 6 vn sng lin tip di 1,2cm, v sau nu sau khe S
1
chn 1 tm
thy tinh phng mng c n = 1,5 th vn sng chnh gia b dch chuyn n v tr vn
sng bc 20 ban u. tm b dy e ca tm thy tinh ny?
Gii:
5
S
1
S
2
M
O
Ta c dch chuyn ca h vn giao thoa = dch chuyn ca vn trung tm. Lc
u x
0
s
= 0, lc sau: x
' o
s
= x
20
s
x
20
s
= 20i
dch chuyn ca h l x
0
= 20i
( )
a
D e n . . 1
= 20i
e =
( ) D n
a i
. 1
. 20
= 24.10
-3
mm=
24
m.
Ch :
+ Nu t hai bn mng nh nhau trn c hai ng truyn S
1,
S
2
th h vn khng
dch chuyn.
+ Nu t hai bn mng khc nhau trn c hai ng chuyn th c dch chuyn ca
h vn l;
2 1
e e
x x
Bi tp vn dng:
Trong th nghim I ng v giao thoa nh sng, khong cch 2 khe hp = 0,2mm,
D = 1m. Nu t trc mt trong hai ngun sng mt bn mng b dy e = 0,01mm,
n = 1,5 c hai mt song song nhau th dch chuyn ca h thng vn trn mn l
bao nhiu?
Hng dn: x
0
=
( )
a
D e n . . 1
=
( )
3
3
10 . 2 , 0
1 . 10 . 01 , 0 . 1 5 , 1
= 2,5cm.
Dng 6: Tnh tin khe sng S on y
0
6
Trong th nghim Young v giao thoa nh sng, ngun sng S pht nh sng
n sc c bc sng . Khong cch t ngun S n mt phng cha hai khe S
1
; S
2
l d. Khong cch gia hai khe S
1
; S
2
l a , khong cch t mt phng cha hai khe
ti mn quan st l D.
Tnh tin ngun sng S theo phng S
1
S
2
v pha S
1
mt on y th h thng
vn giao thoa di chuyn theo chiu ngc li on x
0
.
0
yD
x
d
V d:
Trong th nghim giao thoa nh sng bng khe I ng, c D = 1m, khong cch t
ngun S n 2 khe l d = 20cm. Nu dch chuyn ngun sng S mt on theo
phng vung gc vi tr i xng ca h th h vn trn mn s dch chuyn nh
th no?
Gii :
7
T hnh v trn ta c: im O vi hiu quang trnh l:
(SS
2
+ S
2
O) - (SS
1
+ S
1
O) = (SS
2
SS
1
) + (S
2
O S
1
O) =
D
ax
d
y a
0
.
+
.
Mun O l vch sng th d =
D
ax
d
y a
0
.
+
= k .
V O l vch sng trung tm khi k = 0, lc d =
D
ax
d
y a
0
.
+
= 0
x =-
d
Dy
. Du (-) chng t vn trung tm s dch chuyn ngc chiu so vi ngun
sng S mt khong x =

200
2 . 10 . 1
3
d
Dy
10mm.
Bi tp vn dng:
Trong th nghim I ng v giao thoa nh sng, khong cch gia 2 khe sng a =
0,5 mm, khong cch t khe S n mt phng cha 2 khe l d = 50cm. Khe S pht ra
nh sng n sc c
=0,5
m. Chiu sng 2 khe hp. mt vn ti chim ch ca

mt vn sng lin k, ta phi dch chuyn khe S theo phng S
1
,S
2
mt on b = bao
nhiu?
Hng dn: Ta c dch chuyn vn trung tm l x =
d
bD
cho vn ti n chim chim ch ca vn sng lin k th h vn phi dch chuyn
mt on
2
i
, tc l:
d
bD
=
2
i

d
bD
=
a
D
2
b =
a
d
2
= 0,25.10
-3
m.
II- Giao thoa vi chm nh sng a sc
Nhn xt:
Khi cho chm a sc gm nhiu bc x chiu vo khe I ng to ra giao thoa.
Trn mn quan st c h vn giao thoa ca cc bc x trn. Vn trung tm l s chng
chp ca cc vn sng bc k = 0 ca cc bc x ny. Trn mn thu c s chng chp:
ca cc vch sng trng nhau, cc vch ti trng nhau hoc vch sng trng vch ti
gia cc bc x ny.
Ta c: Giao thoa cu a hai hay nhi u b c xa :
Dng 1: Vi tri vn sng trung:
2 2 1 1 2 2 1 1
... k k i k i k
'
t t
t t

;... 2 ; ; 0
;... 2 ; ; 0
2
1
1
2
2
1
n n k
m m k
n
m
k
k
Hoc ta c th xc nh:V tr vn sng ca cc bc x n sc trng nhau

x =
a
D
k
1
1

=
a
D
k
2
2

=
a
D
k
3
3

= =
a
D
k
n
n

.
k
1
1
=k
2
2
=k
3
3
=k
4
4
=....=k
n
n
.
vi k
1
, k
2
, k
3
,, k
n

Z
Da vo phng trnh bin lun chn cc gi tr k thch hp, thng thng chn
k l bi s ca s nguyn no .
V d:
Hai bc x
1
v
2
cho vn sng trng nhau. Ta c k
1
1
=k
2
2

2
1 2 2
1
5
k k k
6

8
V k
1
, k
2
l cc s nguyn, nn ta chn c k
2
l bi ca 6 v k
1
l bi ca
5
C th lp bng nh sau:
k
1
0 5 10 15 20 25 .....
k
2
0 6 12 18 24 30 .....
x 0 ..... ..... ..... ..... ..... .....
Dng 2: Khoang vn trung (khoang cach nho nht gia hai vn cung mau vi
vn trung tm):
...
2 1 12
ni mi i
hoc:
( )
2 1 12
, i i BCNN i
Ba bc xa:
( )
3 2 1 12
, , i i i BCNN i
Dng 3: Xt c th vi chm sng gm 2 bc x
2 1
,
Loi 1: V tr hai vn sng trng nhau. Ngoi cch tng qut trn ta c th lm nh
sau:
+ S vch trng quan st c. S vch sng quan st c:
Khi c giao thoa: V tr vn sng: x
s
k
= ki = k.
a
D
Khi 2 vn sng ca 2 bc x trng
nhau: x
1
1
k
s
= x
2
2
k
s

k
1
i
1
= k
2
i
2

k
1
a
D
1
=
k
2
a
D
2
2
1
k
k
=
2
1
=
q
p

( t s ti gin)
'
qn k
pn k
2
1
V tr trng: x
= x
1
1
k
s
= p.n.
a
D
1

hoc x
= x
2
2
k
s
= q.n.
a
D
2
+ S vch trng quan st c trn trng giao thoa L:

-
2 2
L
x
L

2
.
2
1
L
a
D
pn
L

D p
aL
n
D p
aL
1 1
2 2

(*)
mi gi tr n
1 gi tr k
s vch sng trng l s gi tr n tha mn (*).

+ Xt s vn trng trn MN

L:
x
M
N
x x
(x
M
< x
N
; x l ta )
khong n
s gi tr n l s vn sng trng
thuc MN .
Ch : Nu M,N l vn sng trng
dng du = .
+ S vch quan st c trn trng L:
N
L s q
s
/ .
= N L s L s s
N N
L
/ /
2
/
1

+

+ S vch quan st c trn MN

L:
N MN s MN s MN s L s
N N N
s q
/ / / /
2 1
.
+

( Nh ch M,N c phi l vn sng trng khng )
V d :
Trong th nghim v giao thoa nh sng qua khe I- ng c a= 2mm D=2m,
ngun sng gm hai bc x
m m 4 , 0 , 5 , 0
2 1

. Tm s vn sng quan st c trn
trng giao thoa ?
Gii: Ta c : N
L s q
s
/ .
= N L s L s s
N N
L
/ /
2
/
1

+

9
Vi i
1
=
3
6
. 1
10 . 2
2 . . 10 . 5 , 0 .
a
D
=0,5mm
N
1
]
1
i
L
L
s
2
. 2
/ 1
+ 1= 2.
1
]
1
5 , 0 . 2
13
+1=27( vn)
V: i
2
=
D
a
.
2
0,4mm
N
1
2
. 2
2
/ 2
+
1
]
1
i
L
L
s =33( vn)
+ x
D
a
k D
a
k
2
2
1
1
. . .

2
1
2
1
k
k
=
5
4
5 , 0
4 , 0
'
n k
n k
5
4
2
1
= k
1
i
1
= 4ni
1
= 2n (mm).
-
n n n
L
x
L

25 , 3 25 , 3
2
13
2
2
13
2 2
=
3 ; 2 ; 1 ; 0 t t t
c 7 vn sng trng nhau.
N
s

= 7
N
s
L s q / .
= 33+27-7 = 53 (vn).
+ Bc trng nhau ca tng bc x v v tr trung nhau:
BT trn; Tm khong cch gia 2 vn sng trng nhau gn nhau nht?
n 0 1 t 2 t 3 t
k
1
= 4n (Bc S
ca
1
)
0 4 t 8 t 12 t
Bc 0 Bc 4 Bc 8 Bc 12
k
2
= 5n (Bc S
ca
2
)
0
5 t 10 t 15 t
Bc 0 Bc 5 Bc 10 Bc 15
x
= k
1
i
1
= k
2
i
2
0 4i
1
8i
1
12i
1
Nhn xt: Khong cch gia 2 vn sng trng nhau lin tip l nh nhau v l
4i
1
hay 5i
2
. Trong bi ny l
X
S

lin tip
= 8i
1
4i
1
= 4i
1
= 4.0,5 = 2mm.
Loi 2: Hai vn ti trung nhau ca hai bc x:
A. L thuyt
- Khi vn ti ca 2 bc x trng nhau: x
2
2
1
1
k
T
k
T
x

a
D
k
a
D
k
2
). 1 2 (
2
). 1 2 (
2
2
1
1

+ +

q
p
k
k

+
+
2
1
2
1
1 2
1 2
(t s ti gin)
'
+ +
+ +
) 1 2 ( 1 2
) 1 2 ( 1 2
2
1
n q k
n p k
; V tr trng: x
a
D
n p x
k
T
2
). 1 2 (
1 1
1
x
T

nm

trong vng kho st: -
2 2
L
x
L
T

+ S vn x
T

trong trng giao thoa:
-
2 2
L
x
L
T

2 2
). 1 2 (
2
1
L
a
D
n p
L
+

(*)
S gi tr ca n tha mn (*)
s vn ti trng trong trng giao thoa.

+ S vn x
T

trong min
MN

L:
x N T M
x x
(x
M
; x
N
l ta v x
M <
x
N
(**)
S vn ti trng trong vng MN l s gi tr n tha mn (**)
V d:
Trong th nghim giao thoa I ng thc hin ng thi hai bc x n sc vi
khong vn trn mn thu c ln lt l: i
1
= 0,5mm; i
2
= 0,3mm. Bit b rng
10
trng giao thoa l 5mm, s v tr trn trng giao thoa c 2 vn ti ca hai h trng
nhau l bao nhiu?
Gii:
Khi 2 vn ti trng nhau:
5
3
5 , 0
3 , 0
1 2
1 2
1
2
2
1

+
+
i
i
k
k
'
+ +
+ +
) 1 2 ( 5 1 2
) 1 2 ( 3 1 2
2
1
n k
n k
x
5 , 0 ). 1 2 ( 3
2
) 1 2 ( 3
2
). 1 2 ( 3
1 1 1
1
+ + +
n
i
n
a
D
n x
k
T T

Ta c: -
2
5
2
5 , 0 ). 1 2 ( 3
2
5
2 2
1

+

n L
x
L
T
-
2 ; 1 ; 0 : 7 , 0 16 , 2 5 5 , 1 3 5
2
5
2
5 , 1 2 . 5 , 1
2
5
t t +
+
n n n
n
c 4 v tr vn ti trng nhau trn trng giao thoa L.

Loi 3: Vn sng ca bc x ny trng vn ti ca bc x kia.
- Gi s: x
q
p
i
i
k
k i
k i k x
k
T
k
S

+
+
+
1
2
1
2
2
1 2
2 1 1
1
2 2 1 2 2
). 1 2 (
2
2
1
1

(t s ti gin)
'
+
+ +
) 1 2 (
) 1 2 ( 1 2
1
2
n p k
n q k

V tr trng: x
1
). 1 2 ( i n p +
-
+

2
) 1 2 (
2 2 2
1
L
i n p
L L
x
L
s vn sng trng vn ti l s gi tr ca n tha
mn biu thc ny
Ch : C th xt x
2 1

s T
x
V d 1:
Trong th nghim giao thoa I ng, thc hin ng thi vi 2 nh sng n sc
khong vn giao thoa trn mn ln lt i
1
= 0,8mm, i
2
= 0,6mm. Bit trng giao thoa
rng: L = 9,6mm. Hi s v tr m :
a) x
2 1

S T
x
. ( -2,5
5 , 1 n
: c 4 v tr)
b) x
2 1

T S
x

Hng dn
k
2
i
2
=(2n+1)
'
+ +
+

+
) 1 2 ( 3 1 2
) 1 2 ( 2
3
2
6 , 0 . 2
8 , 0
2 1 2 2
1
1
2
1
1
2 1
n k
n k
i
i
k
k i

6 , 0 ). 1 2 ( 2
2 2
+

n i k x +

5 , 1 5 , 2 8 , 4 6 , 0 ). 1 2 ( 2 8 , 4
2 2
n n
L
x
L
n: 0;1;-1;-2
4 v tr.
III- Giao thoa vi nh sng trng
* Nhn xt: Khi thc hin giao thoa vi nh sng trng ta thy:
+ chnh gia mi nh sng n sc u cho mt vch mu ring, tng hp ca
chng cho ta vch sng trng (Do s chng chp ca cc vch mu n tm ti v
tr ny)
+ Do
tm
nh hn

tm
= i
tm
.D/a nh hn v lm cho tia tm gn vch trung tm
hn so vi tia (Xt cng mt bc giao thoa)
M
1
S
2
E
H
P
2
0
SSS
III S
111
S
222
M
111
M
222
11
+ Tp hp cc vch t tm n ca cng mt bc (cng gi tr k)
quang ph ca
bc k , (V d: Quang ph bc 2 l bao gm cc vch mu t tm n ng vi k
= 2).
Dng 1: Cho ta x
0
trn mn, hi ti c nhng bc x no cho vch ti
hoc sng?
a. Cc bc x ca nh sng trng cho vn sng ti x
0
khi:
Ti x
0
c th l gi tr i s xc nh hoc l mt v tr cha xc nh c th.
V tr vn sng bt k x=
a
D
k

V x=x
0
nn
x
0
=
a
D
k

kD
ax
0

.
vi iu kin
1

2
,
thng thng
1
=0,4.10
-6
m (tm)

0,75.10
-6
m=
2
()
Gii h bt phng trnh trn,
D
1
0
2
0

ax
k
D
ax

, (vi k
Z)
chn k
Z v thay cc gi tr k tm c vo tnh vi
kD
ax
0
: l bc sng cc
bc x ca nh sng trng cho vn sng ti x
0.
b. Cc bc x ca nh sng trng cho vn ti (b tt) ti x
0
:
khi x = (2k+1)
a
D
2
=x
0

D k
ax
) 1 2 (
2
0
+

vi iu kin
1
D k
ax
) 1 2 (
2
0
+

2

D
ax
k
D
ax
1
0
2
0
2
1 2
2

+
, (vi k
Z)
Thay cc gi tr k tm c vo
D k
ax
) 1 2 (
2
0
+

: l bc sng cc bc x ca nh
sng trng cho vn ti (b tt) ti x
0.
V d: Trong th nghim I ng v giao thoa nh sng, hai khe c chiu bng nh
sng trng c bc sng t 380nm n 760nm. Khong chch gia 2 khe l 0,8mm,
khong cch t mt phng cha 2 khe n mn l 2 m. Trn mn ti v tr cch vn
trung tm 3mm c vn sng ca nhng bc x no?
Gii:x
M
= x
S
= k.
a
D
k k kD
ax
M
6 3 3
10 . 2 , 1
2 .
10 . 3 . 10 . 8 , 0

M 380.10
-9
9
6
10 . 760
10 . 2 , 1

k
3 ; 2 57 , 1 15 , 3 k k
Vy: k = 2
m
6
10 . 6 , 0

= 0,6
m
k = 3 m
k
6
6
10 . 4 , 0
10 . 2 , 1
'

= 0,4
m
.
Dng 2: Xc nh b rng quang ph bc k trong giao thoa vi nh sng trng
M
1
S
2
E
H
P
2
0
SSS
III S
111
S
222
M
111
M
222
S
111
SSS
S
222
ddd
12
B rng quang ph l khong cch gia vn sng mu ngoi cng v vn sng
mu tm ca mt vng quang ph.
x
k
= x
k
- x
t
k

x
k
= k
) (
t d
a
D

x
k
= k(i

i
t
)
vi k
N, k l bc quang ph.
V d:
Trong th nghim v giao thoa nh sng trng c a = 3mm, D = 3m, bc sng t 0,4
m
n 0,75
m
. Trn mn quan st thu c cc di quang ph. B rng ca di
quang ph th 2 k t vn sng trng trung tm l bao nhiu?
Gii:
Ta c: B rng quang ph bc 2:
mm m
a
kD
x x x
t t
7 , 0 10 . 7 , 0 10 . 35 , 0 .
10 . 3
3 . 2
) (
3 6
3
2 2
2

C. GIAO THOA NH SNG VI CC THIT B GIAO THOA KHC
I. Giao thoa vi Gng Frexnel:
Hai gng phng t lch nhau gc
S
1
, S
2
l nh o ca S cho bi hai gng, c coi nh ngun sng kt hp. S
1
, S
2
, S
cng nm trn ng trn bn knh r.
T hnh v ta c:
Khong cch t ngun kt hp n mn:

1 2 1
S S a 2S H 2SI sin 2 r

a 2 r
D HO r cos d r d + +
D r d +
: Gc gia hai gng phng
r : khong cch gia giao tuyn hai gng v ngun S.
II. Giao thoa vi lng lng knh FRESNEL (Frexnen)
M
1
S
1
S
2
r
E
M
2
2
S
H
I
d
P
1
P
2
0
SSS
III S
111
S
222
M
111
M
222
S
111
SSS
S
222
ddd
FFF
ddd d
///
O
222
F
111
F
222
O
111
DDD
13
Trong th nghim GTAS vi lng lng knh Fresnel: gm hai lng knh ging
ht nhau c gc chit quang A nh ghp st y, chit sut n. Trn mt phng y
chung t mt ngun sng im S pht nh sng n sc v cch lng lng knh
khong d, pha sau t mt mn E cch lng lng knh khong d.
Gc lch ca tia sng khi qua lng knh
=A(n-1)
Khong cch a gia hai nh S
1
v S
2
ca S to bi 2 lng knh c tnh bng cng
thc:
a=S
1
S
2
=2IS.tan
a = 2dA(n -1).
D=d+d.
D
i
a
=
(d d')
a
+
,
(d d')
i
2dA(n 1)
+
B rng vng giao thoa L=P

1
P
2
ad'
L
d
d: khong cch t S n lng lng knh.

d: khong cch t mn n lng lng knh.
A: Gc chit quang ca lng knh.
n: Chit sut ca lng knh.
S
111
SSS
S
222
ddd
FFF
ddd d
///
O
222
F
111
F
222
O
111
DDD
14
III. Giao thoa vi lng thu knh Bi-l (BILLET)

d f
d'=
d-f
; a=
d d'
e
d
+
;
(D d')
i
a

; L=P
1
P
2
=
D d
e
d
+
e = O
1
O
2
: khong cch gia hai na thu knh
D.CC BI TP T GII
I. Xc nh khong vn, v tr vn
Bi 1.1: Trong th nghim giao thoa nh sng khe Y-ng. Cho a=2mm; D=1,6m.
Chiu vo hai khe nh sng n sc c bc sng 450nm
a) Xc nh khong vn quan st c
b) Xc nh v tr vn sng bc 5 v vn ti th 6 k t vn trung tm
c) Xc nh khong cch gia vn sng bc 3 v bc 7 cng pha vi vn trung tm.
S
2
S
1
S
A
2
d
I
P
2
O
E
d'
A
1
P
1
FFF
ddd d
///
O
222
F
111
F
222
O
111
DDD
15
d) Xc nh khong cch gia vn sng bc 4 v vn ti th 3 hai pha vi vn
trung tm.
Bi 1.2: Trong th nghim giao thoa nh sng khe Y-ng. Cho a=1,2mm; D=0,9m.
Ngi a quan st c 9 vn sng, khong cch gia hai vn sng ngoi cng l
3,6mm. Tnh bc song dng trong th nghim.
Bi 1.3: Mt tm nhm mng c rch hai khe hp F
1
v F
2
t trc mn M mt
khong D=1,2m. t gia mn v hai khe mt thu kinh hi t, ngi ta tm c hai
v tr ca thu knh cch nhau d=72cm cho nh r nt trn mn M. v tr nh ln th
o c khong cch ca hai nh F
1
v F
2
l 3,8mm. B thu knh v chiu vo hai
khe nh sng c bc sng 656nnm. Tnh khong vn i trn mn.
Bi 1.4: Trong th nghim giao thoa khe I-ng, a=1,8mm. H vn c quan st qua
knh lp (cho php o khong cch chnh xc n 0,01mm. Ban u ngi ta o c
16 khong vn c gi tr 2,4mm. Dch chuyn knh lp ra xa thm 30cm cho
khong vn rng thm th o c 12 khong vn 2,88mm. Tnh bc sng ca bc
x.
Bi 1.5: Trong th nghim giao thoa khe I-ng, a=1,2mm. H vn c quan st qua
knh lp tiu c 4cm. t cch mt phng hai khe mt khong L=40cm. Trong knh
lp ngi ta m c 15 vn sng, khong cch hai vn ngoi cng o c l
2,1mm.
a) Tnh gc trng khong vn i v bc sng ca bc x
b) Nu t ton b h trong nc c chit sut n=4/3 th khong cch ca hai vn
ngoi cng trn l bao nhiu?
Bi 1.6: Trong th nghim giao thoa khe I-ng, khong cch hai khe a=0,8mm.
Khong cch hai khe n mn D=1m. Khi h t ngoi khng kh ta chiu bng nh
sng n sc c bc sng 640nm.
a) Xc nh khong vn khi ngoi khng kh.
b) Khi cho h vo trong nc c chit sut n=4/3 th khong vn bng bao nhiu?
c) cho khong vn trong nc bng vi ngoi khng kh th phi dch chuyn mn
nh th no?
Bi 1.7 Trong th nghim giao thoa khe I-ng, khong cch hai khe n mn l D
1
khi
di mn sao cho mn cch hai khe 1 khong D
2
th khi ny vn ti th n-1 trng vi
vn sng th n ca h ban u. Xc nh t s D
1
/D
2
?
II. Xc nh s vn quan st c trn mn
Bi 2.1 Trong th nghim giao thoa khe I-ng, a=2mm; D=1,2m. Chiu vo hai khe
nh sng n sc c bc sng 500nm. B rng vng giao thoa trn mn l L=7cm
c vn trung tm nm chnh gia
a) Xc nh khong vn quan st c trn mn
b) Xc nh s vn ti vn sng trn vng giao thoa
Bi 2.2 Trong th nghim giao thoa khe I-ng, a=2mm; D=1,2m. Trn b rng vng
giao thoa L=5,5mm quan st c 11 vn sng c vn trung tm nm chnh gia v
c hai vn sng nm ngoi cung ca cng giao thoa. Xc nh bc sng chiu vo
khe.
Bi 2.3 Trong th nghim giao thoa khe I-ng, a=2mm; D=2m. nh sng n sc c
bc sng 500nm. M, N l hai im trn mn hai pha ca vn trung tm v cch
16
vn trung tm ln lt 12,3mm v 5,2mm. Xc nh s vn sng v vn ti trn on
MN.
III. Giao thoa vi nh sng trng
Bi 3.1 Trong th nghim giao thoa khe I-ng, a=2mm; D=2m. Ngun sng im l
ngun sng trng c bc sng t 380nm n 760nm. Trn mn quan st thu c
cc dy ph.
a) Xc nh b rng quang ph bc 1, 2, 3
b) Xc nh v tr vn bc 2 v vn tm bc 2 (bit bc sng ca vn v tm l
380nm v 760nm. Rt ra nhn xt.
c) v tr cch vn trung tm 3mm thu c vn sng ca nhng bc x no?
d) v tr vn sng bc 4 ca bc x c bc sng 500nm thu c vn sng ca
nhng bc x no khc.
Bi 3.2 Mt khe hp F pht nh sng trng chiu vo hi khe F
1
v F
2
cch nhau
1,5mm; D=1,2m
a) Tnh khong vn ca hai bc x gii hn 750nm v 400nm ca ph nh sng nhn
thy.
b) im M nm trn mn cch vn chnh gia 2mm c vn sng ca nhng bc x
no? vn ti ca nhng bc x no?
c) im N nm trn mn l v tr vn sng bc 3 ca bc x c bc sng 600nm.
Xc nh nhng bc x no cho vn ti ti N
c) Tnh b rng ca quang ph bc 1 v bc 2.
IV. Giao thoa vi hai hay nhiu bc x
Bi 4.1 Trong th nghim giao thoa khe I-ng, a=2mm; D=1,6m. Chiu ng thi hai
bc x c bc sng 500nm v 750nm vo khe
a) Xc nh khong vn ca hai bc x trn mn.
b) Xc inh khong cch ngn nht t vn sng trung tm n vn cng mu vi vn
trung tm.
Bi 4.2 Trong th nghim giao thoa khe I-ng, a=1,2mm; D=1,5m. Chiu ng thi
hai bc x mu lam c bc sng 450nm v mu vng 600nm vo khe
a) Tnh khong vn ca vn mu lc
b) Trn b rng vng giao thoa 2cm quan st c bao nhiu vn sng? bao nhiu
vn mu vng? bao nhiu vn mu lam? bao nhiu vn mu lc?
Bi 4.3 Trong th nghim giao thoa khe I-ng, a=1mm; D=2m. Chiu ng thi ba
bc x c bc sng 450nm; 600nm v 750nm vo khe.
a) Tnh khong cch ngn nht gia hai vn cng mu vi vn trung tm.
b) Trn b rng vng giao thoa 3cm c bao nhiu vn sng
Bi 4.4 Mt ngun sng im pht ng thi hai bc x gm mu 640nm v mt
bc x mu lc chiu vo hai khe I-ng. Trn mn quan st thy gia hai vn cng
mu vi vn trung tm c 7 vn mu lc. Hi:
a) Gia hai vn sng ni trn c bao nhiu vn mu ?
b) Bc sng ca bc x mu lc l bao nhiu?
Bi 4.5 Trong th nghim giao thoa khe I-ng nu chiu vo nh sng n sc c
bc sng 600nm th trn mt on ca mn c cha 7 vn sng (vn trung tm
17
chnh gia) cn nu chiu hai bc x gm bc x trn v bc x 400nm ng thi th
trn on m c s vn sng bng bao nhiu?
Bi 4.6 Trong th nghim giao thoa khe I-ng, a=1mm; D=2m. Chiu vo hai khe
ng thi hai bc x
1
600nm
v
2
. Trong b rng vng giao thoa L=2,4cm m

c 33 vn sng, trong c 5 vn l kt qu trng nhau ca hai h vn, bit hai
trong 5 vn trng nhau nm ngoi cng ca vng giao thoa. Xc nh
2
?
Bi 4.7 Trong th nghim giao thoa khe I-ng chiu ng thi hai bc x
1
v
2
vi
khong vn thu c trn mn ca hai bc x 0,48mm v 0,64mm. Xt hai im A, B
trn mn cch nhau 6,72mm. Ti A c hai bc x u cho vn sng, ti B
1
cho vn
sng,
2
cho vn ti. Trn on AB quan st c 22 vn sng.

a) Xc nh s vn l kt qu trng ca hai bc x trn on AB
b) Xc nh s vn ca tng bc x trn AB.
1
400nm
v
2
600nm
. Cho a=1mm; D=1m. B rng trng giao thoa 8mm (vn trung tm chnh
gia).
a) Xc nh khong cch ngn nht t vn trung tm n v tr c s trng nhau ca
hai vn ti hai bc x.
b) Xc nh s v tr trn vng giao thoa c hai vn ti ca hai bc x trng nhau.
1
500nm

v
2
400nm
. Cho a=1,2mm; D=1,5m. Trn b rng trng giao thoa 5mm (vn
trung tm chnh gia) xc nh:
a) S v tr c vn sng ca
1
trng vi vn ti
2
b) S v tr c vn sng ca
2
trng vi vn ti
1
V. S thay i ca h vn
Bi 5.1 Mt chm sng n sc c bc sng 600nm pht ra t ngun S chiu vo
hai khe c a=1mm. Ta thu c h vn giao thoa trn mn. D=1m.
a) Tnh khong vn trn mn.
b) t sau hai khe mt bn mng c b dy e=0,012mm v chit sut n=1,5? Xc
nh dch chuyn c h vn.
Bi 5.2 Mt ngun sng S pht nh sng n sc chiu vo hai khe S
1
v S
2
song
song cch u S v cch nhau a=0,6mm. Khong cch t S n hai khe l d=0,5m v
n mn quan st l L=1,3m.
a) Khong cch t mt vn sng n vn sng th 5 l 4,3mm. Tnh bc sng ca
nh sng chiu vo.
b) Cho S dch chuyn mt khong 2mm theo phng song song vi mn v vung
gc vi hai khe. Hi h vn trn mn dch chuyn nh th no?
Bi 5.3 Trong th nghim giao thoa khe I-ng, khong cch hai khe n mn l D
1
khi
di mn sao cho mn cch hai khe 1 khong D
2
th khi ny vn ti th n-1 trng vi
vn sng th n ca h ban u. Xc nh t s D
1
/D
2
?
Bi 5.4 Trong th nghim giao thoa khe I-ng. Nu tnh tin mn mt on 80cm th
khong vn tng thm 1,6 ln. Xc nh khong cch gia hai khe v mn ban u?
18
VI. Mt s th nghim giao thoa
Bi 6.1 Trong th nghim vi gng Frexnen, gc gia hai gng l
20
, ngun S
cch cnh chung ca hai gng mt khong d=20cm. Mn M song song vi ng
ni hai nh to bi gng v cch cnh ca hai gng mt khong L=1m.
a) Ngun S pht ra nh sng n sc c bc sng 600nm. Tnh khong vn v s
vn quan st c.
b) Khi dch chuyn S ra xa dn hai gng theo phng qua S v cnh chung hai
gng th khong vn v s vn quan st c thay i nh th no?
Bi 6.2 Mt h vn giao thoa to bi hai thu knh Bi-. Thu knh c tiu c 20cm
v c ng knh ra AB=3cm. Hai na thu knh cch nhau e=2mm. Khe hp F pht
nh sng n sc c bc sng 590nm, t song song vi hai na ca thu knh v
cch u chng mt khong d=60cm. Mn M cch hai thu knh mt khong L.
a) quan st c vn giao thoa th L ti thiu l bao nhiu?
b) Cho L=1,8m. Tnh khong vn v s vn quan st c N
c) H vn thay i th no khi cho khe F dch ra xa thu knh theo trc ca thu knh.
Bi 6.3 Hai lng knh ca lng lng knh Frexnen c cng gc chit quang
30 A

lm bng thy tinh c chit sut n=1,5. Ngun S cch hai lng knh 25cm, mn M
cch hai lng knh 60cm
a) S pht ra nh sng vng c bc sng 590nm. Tnh khong vn i v s vn quan st
c.
b) S pht ra nh sng trng. im A ca vn sng th 5 ca vn vng (k t vn
trung tm) c nhng vn sng ca nhng bc x no?
BI TP TRC NGHIM
Cu 1: Trong th nghim Young v giao thoa nh sng (hai khe c chiu sng bi
nh sng n sc), khong cch gia hai khe a = 1,5mm, khong cch t hai khe n
mn D = 2m, khong cch gia hai vn sng lin tip l 1mm. Bc sng v mu ca
nh sng l:
A. = 0,4m, mu tm. B. = 0,58m, mu lc.
C. = 0,75m, mu . D. = 0,64m, mu vng
Cu 2: Mt ngun sng n sc c = 0,6m chiu vo hai khe S
1
, S
2
hp song song
cch nhau 1mm v cch u ngun sng. t mt mn nh song song v cch hai khe
1m. Khong cch gia hai vn sng lin tip trn mn l:
A. 0,7mm B. 0,6mm C. 0,5mm D. 0,4mm
Cu 3: Trong th nghim Ing v giao thoa nh sng, bit D = 2 m, a = 1 mm, = 0,6
m. Vn sng th ba cch vn trung tm mt khong l
A. 4,2 mm B. 3,6 mm C. 4,8 mm D. 6 mm
Cu 4: Mt ngun sng n sc c = 0,6m chiu vo hai khe S
1
, S
2
hp song song
cch nhau 1mm v cch u ngun sng. t mt mn nh song song v cch hai khe
1m. V tr vn ti th ba k t vn sng trung tm cch vn sng trung tm mt
khong l:
19
A. 0,75mm B. 0,9mm C. 1,25mm D. 1,5mm
Cu 5:Trong th nghim giao thoa nh sng ca Ing trong khng kh, hai cch nhau
3mm c chiu bng nh sng n sc c bc sng 0,60m, mn quan cch hai
khe 2m. Sau t ton b th nghim vo trong nc c chit sut 4/3, khong vn
quan st trn mn l
A. 0,3mm B. 0,4m C. 0,3m D. 0,4mm.
Cu 6: Trong th nghim ca Young, ngi ta dng nh sng n sc c bc sng = 0,75m. Nu
thay nh sng trn bng nh sng n sc c bc sng ' th thy khong vn giao thoa gim i 1,5
ln. Tm '.
A.' = 0,65m B.' = 0,6m C.' = 0,4m D.' = 0,5m.
Cu 7: Trong mt th nghim Ing (Y-ng) v giao thoa nh sng vi nh sng n
sc c bc sng
1
=540nm th thu c h vn giao thoa trn mn quan st c
khong vn i
1
= 0,36 mm. Khi thay nh sng trn bng nh sng n sc c bc
sng
2
= 600 nm th thu c h vn giao thoa trn mn quan st c khong vn
A. i
2
= 0,50 mm. B. i
2
= 0,40 mm. C. i
2
= 0,60 mm. D. i
2
= 0,45
mm.
Cu 8: Trong 1 th nghim Jng v giao thoa nh sng, 2 khe Jng cch nhau 2mm,
mn cch 2 khe 1m. S dng nh sng n sc c bc sng , khong vn o c
l 0,2mm. Thay bc x trn bng bc x c bc sng
/
> th ti v tr vn sng
bc 3 ca bc x c 1 vn sng ca bc x
/
. Bc x
/
c gi tr no di y?
A. 0,48 m B.0,52 m C. 0,58 m D. 0,60 m
Cu 9: Trong th nghim giao thoa nh sng bng khe Young, dng nh sng n sc
c bc sng = 0,5m. Khong cch gia hai khe a = 2mm. Thay bi ' = 0,6m
v gi nguyn khong cch t hai khe n mn. khong vn khng i th khong
cch gia hai khe lc ny l :
A. 2,2mm B. 1,5mm C. 2,4mm D. 1,8mm.
Cu 10: Trong th nghim Ing v giao thoa nh sng, ngi ta dng nh sng n
sc c bc sng =0,6m. Hiu khong cch t hai khe n v tr quan st c vn
sng bc 4 bng bao nhiu?
A. 3,6m B. 2,4m. C. 1,2m D. 4,8m
Cu 11: Trong mt th nghim v giao thoa nh sng, hai khe S
1
v S
2
c chiu
sng bng nh sng n sc c bc sng
m 6 , 0
. Bit S
1
S
2
= 0,3mm, khong cch
hai khe n mn quan st 2m . Vn ti gn vn trung tm nht cch vn trung tm
mt khong l
A. 6 mm B. 4mm C. 8mm D. 2mm
Cu 12: Thc hin giao thoa nh sng bng khe Ing vi nh sng n sc c bc
sng l . Ngi ta o khong cch gia vn sng v vn ti nm cnh nhau l 1mm.
20
Trong khong gia hai im M v N trn mn v hai bn so vi vn trung tm,
cch vn ny ln lt l 6mm; 7mm c bao nhiu vn sng ?
A. 5 vn. B. 9 vn. C. 6 vn. D. 7 vn.
Cu 13: Trong giao thoa v khe Young c a = 1,5mm, D = 3m, ngi ta m c tt
c 7 vn sng m khong cch gia hai vn sng ngoi cng l 9mm. Tm .
A. 0,6m B. 0,4m. C. 0,75m. D. 0,55m.
Cu 14: Trong th nghim giao thoa nh sng vi khe Y-ng, bit rng b rng hai
khe a = 0,6 mm, khong cch D = 2 m. Bc sng nh sng dng trong th nghim c
tr s l = 0,60 m. Khong cch gia vn sng th 3 bn tri v vn sng th 3 bn
phi ca vn trung tm l
A. 1,2 cm B. 1,4 cm C. 0,6 cm D. 4,8 cm
Cu 15: Trong th nghim Young: Hai khe song song cch nhau a = 2mm v cch
u mn E mt khong D = 3m. Quan st vn giao thoa trn mn ngi ta thy
khong cch t vn sng th nm n vn sng trung tm l 4,5mm. Bc sng ca
ngun sng l:
A. 0,6m B. 0,65m C. 0,7m D. 0,75m
Cu 16: Trong th nghim Ing v giao thoa nh sng khong cch gia hai khe l
2mm, khong cch t hai khe n mn l 1m, nh sng n sc c bc sng 0,5m.
Khong cch gia vn sng bc 3 v vn ti bc 5 hai bn so vi vn sng trung
tm l
A. 0,375mm. B. 1,875mm. C. 18,75mm D. 3,75mm.
Cu 17: Trong th nghim Ing v giao thoa nh sng, hai khe cch nhau a = 0,5 mm
v c chiu sng bng mt nh sng n sc. Khong cch t hai khe n mn
quan st l 2 m. Trn mn quan st, trong vng gia M v N (MN = 2 cm) ngi ta
m c c 10 vn ti v thy ti M v N u l vn sng. Bc sng ca nh sng
n sc dng trong th nghim ny l
A. 0,700 m B. 0,600 m C. 0,500 m. D. 0,400 m.
Cu 18: Thc hin giao thoa nh sng bng khe Ing vi nh sng n sc c bc
sng l . Ngi ta o khong cch gia vn sng v vn ti nm cnh nhau l 1mm.
Trong khong gia hai im M v N trn mn v hai bn so vi vn trung tm,
cch vn ny ln lt l 6mm; 7mm c bao nhiu vn sng ?
A. 5 vn. B. 9 vn. C. 6 vn. D. 7 vn.
Cu 19: Trong th nghim Young v giao thoa nh sng, trn b rng ca vng giao
thoa 18mm, ngi ta m c 16 vn sng. Khong vn i c xc nh:
21
A. 1,2mm B. 1,2cm C. 1,12mm D. 1,12cm
Cu 20: Trong th nghim Young: Hai khe song song cch nhau a = 2mm v cch
u mn E mt khong D = 3m. Quan st vn giao thoa trn mn ngi ta thy
khong cch t vn sng th nm n vn sng trung tm l 4,5mm. Cch vn trung
tm 3,15mm c vn ti th my?
A. Vn ti th 2. B. Vn ti th 3.
C. Vn ti th 4. D. Vn ti th 5.
Cu 21: Trong th nghim Ing, hai khe c chiu bng nh sng trng c bc
sng 0,4m 0,75m. Khong cch gia hai khe l 0,3mm, khong cch t hai
khe n mn l 2m. Tnh khong cch gia vn sng bc 3 mu v vn sng bc 3
mu tm cng mt bn so vi vn trung tm.
A. 11mm. B. 7mm. C. 9mm. D. 13mm.
Cu 22: Ta chiu sng hai khe I-ng bng nh sng trng vi bc sng nh sng

= 0,75m v nh sng tm
t
=0,4m. Bit a = 0,5 mm, D = 2 m. ng v tr vn
sng bc 4 mu , c bao nhiu bc x cho vn sng nm trng ?
A. 5 B. 2 C. 3 D. 4
Cu 23: Trong th nghim giao thoa Ing. Chiu nh sng trng (0,4m-0,75m) vo
khe S, khong cch t hai ngun n mn l 2m, khong cch gia hai ngun l
2mm. Ti im M trn mn cch vn trung tm 4mm s bc x cho vn sng nm
trng l:
A. 7 B. 6 C. 4 D. 5
Cu 24: Hai khe Young cch nhau 1mm c chiu bng nh sng trng (0,4m
0,76m), khong cch t hai khe n mn l 1m. Ti im M trn mn cch vn
trung tm 2mm c cc bc x cho vn ti c bc sng:
A. 0,44m v 0,57m B. 0,57m v
0,60m
C. 0,40m v 0,44m D. 0,60m v
0,76m
Cu 25: Thc hin giao thoa bng khe Ing. Khong cch gia hai khe 1mm, mn
quan st t song song vi mt phng cha hai khe v cch hai khe 2m. Chiu sng
hai khe bng nh sng trng c bc sng 0,4m 0,75m. C bao nhiu bc x
cho vn ti ti im N cch vn trung tm 12mm ?
A.7 bc x. B. 5 bc x. C. 8 bc x. D. 6 bc x.
Cu 26: Trong th nghim Young v giao thoa nh sng, cho khong cch gia hai
khe l 1mm, t 2 khe n mn l 1m, ta chiu vo 2 khe ng thi bc x
1
= 0,4m
v
2
, giao thoa trn mn ngi ta m c trong b rng L = 2,4mm c tt c 9 cc
22
i ca
1
v
2
trong c 3 cc i trng nhau, bit 2 trong s 3 cc i trng 2
u. Gi tr
2
l:
A. 0,6m B. 0,65m. C. 0,545m. D. 0,5m.
Cu 27: Trong th nghim giao thoa nh sng bng khe Ing, hai khe cch nhau 1mm
v cch mn quan st 2m. Chiu ng thi hai bc x n sc
1
= 0,6m v
2
vo 2
khe th thy vn sng bc 3 ca bc x
2
trng vi vn sng bc 2 ca bc x
1
. Gi
tr ca
2
l :
A.0,52m. B. 0,44m. C. 0,75m. D. 0,4m.
Cu 28: Chiu ng thi hai bc x n sc c bc sng
1
=0,75m v
2
=0,5m
vo hai khe Ing cch nhau a=0,8 mm. Khong cch t mt phng cha hai khe n
mn D=1,2m . Trn mn hng vn giao thoa rng 10mm (hai mp mn i xng qua
vn sng trung tm) c bao nhiu vn sng c mu ging mu ca vn sng trung
tm?
A. 6 B. 3 C. 5 D. 4
Cu 29: Trong th nghim giao thoa nh sng vi hai khe Ing. Khong cch gia hai
khe a = 1mm, khong cch t hai khe n mn D = 2m. Ngun sng S pht ng thi
hai nh sng n sc c bc sng
1
= 0,40m v
2
vi 0,50m
2
0,65m. Ti
im M cch vn sng chnh gia (trung tm) 5,6mm l v tr vn sng cng mu vi
vn sng chnh gia. Bc sng
2
c gi tr l
A. 0,56m. B. 0,60m. C. 0,52m. D. 0,62m.
Cu 30: Trong th nghim giao thoa nh sng vi khe Ing, khong cch gia hai
khe l 2 mm, khong cch t mt phng cha hai khe n mn quan st l 1,2 m.
Chiu sng hai khe bng nh sng hn hp gm hai nh sng n sc c bc sng
500 nm v 660 nm th thu c h vn giao thoa trn mn. Bit vn sng chnh gia
(trung tm) ng vi hai bc x trn trng nhau. Khong cch t vn chnh gia n
vn gn
nht cng mu vi vn chnh gia l
A. 9,9 mm. B. 19,8 mm. C. 29,7 mm. D. 4,9 mm.
Cu 31: Trong th nghim Young, khong cch gia hai khe l 0,5mm, mn nh cch
hai khe 2m. Ngun sng pht ra ng thi hai bc x c bc sng
1
= 0,6m v
2
= 0,4m. Khong cch ngn nht gia hai vn sng c mu ging nh mu ca ngun
l :
A.7,2mm. B. 3,6mm. C. 2,4mm. D. 4,8mm.
Cu 32: Trong th nghim ca Ing, khong cch gia hai khe l 1,5 mm, khong
cch gia hai khe n mn M l 2 m. Ngun S chiu ng thi hai bc x n sc c
23
bc sng
1
v
2
= 4/3
1
. Ngi ta thy khong cch gia hai vn sng lin tip c
mu ging nh mu ca vn chnh gia l 2,56mm . Tm
1
.
A. 0,52m. B. 0,48m. C. 0,75m. D. 0,64m.
Cu 33: Trong th nghim Ing cho a = 2mm, D = 1m. Nu dng bc x n sc c
bc sng
1
th khong vn giao thoa trn mn l i
1
= 0,2mm. Thay
1
bng
2
>
1
th ti v tr vn sng bc 3 ca bc x
1
ta quan st thy mt vn sng ca bc x
2
. Xc nh
2
v bc ca vn sng .
A.
2
= 0,6m ; k
2
= 3. B.
2
= 0,4m ; k
2
= 3.
C.
2
= 0,4m ; k
2
= 2. D.
2
= 0,6m; k
2
= 2.
Cu 34: Trong th nghin Ing, hai khe cch nhau 0,8mm v cch mn l 1,2m.
Chiu ng thi hai bc x n sc
1
= 0,75m v
2
= 0,5m vo hai khe Ing.
Nu b rng vng giao thoa l 10mm th c bao nhiu vn sng c mu ging mu
ca vn sng trung tm .
A. 5 B. 4 C. 3 D. 6
Cu 35: Trong th nghim ca Young, khong cch gia hai khe S
1
S
2
n mn l 2m.
Ngun S pht ra nh sng n sc t cch u hai khe mt khong 0,5m. Nu di S
theo phng song song vi S
1
S
2
mt on 1mm th vn sng trung tm s dch
chuyn mt on l bao nhiu trn mn ?
A.5mm. B.4mm. C.2mm. D.3mm.
Cu 36:Trong th nghim Ing v giao thoa nh sng n sc c bc sng =
0,5m. Cho khong cch t khe hp S cch mt phng hai khe hp S
1
, S
2
l L = 0,5m,
S
1
S
2
= 0,5 mm, khong cch t hai khe n mn quan st D = 1m. Trn mn c h
vn giao thoa. Tnh b rng ca khe ngun S khng nhn thy h vn na.
A. 1mm B. 0,25mm C. 0,5mm D. 0,75mm
Cu 37: Khong cch gia hai khe S
1
v S
2
trong th nghim giao thoa Ing bng
1mm. Khong cch t mn ti khe bng 3m. Khong cch gia hai vn sng lin tip
trn mn bng 1,5mm. t sau khe S
1
mt bn mt song song phng c chit sut n' =
1,5 v dy 10m. Xc nh dch chuyn ca h vn.
A. 1,5cm B. 1,8cm C. 2cm D. 2,5cm
Cu 38: nh sng dng trong th nghim giao thoa Ing c bc sng 0,45 m,
khong vn l i = 1,35 mm. Khi t ngay sau khe S
1
mt bn thu tinh mng, chit
sut n = 1,5 th vn trung tm dch chuyn mt on 1,5 cm. B dy ca bn thy
tinh:
A. 0,5 m B. 10m C. 15 m D. 7,5 m
Cu 39: Khong cch gia hai khe S
1
v S
2
th nghim giao thoa Ing bng 1mm.
Khong cch t mn ti khe bng 3m. nh sng dn sc khe S c bc sng
0,5m. t sau khe S
1
mt bn mt song song phng c chit sut n' = 1,5 v dy
24
10m. Ngi ta thm vo gia mn v khe mt cht lng chit sut n" = 1,4. Tnh
b rng mi vn.
A. 1,13mm B. 1,10mm C. 1,07mm D. 1,00mm
Cu 40: Hai lng knh thu tinh n = 1,5 c gc chit quang nh A = 0,003 rad c
ghp st, cc y to thnh lng lng knh Fresnel. Khe sng hp n sc S
(=0,5m) song song vi cnh ca cc lng knh cch O mt khong d = 50 cm c
hai nh S
1
v S
2
to thnh hai ngun sng kt hp gy ra giao thoa trn mn nh t
vung gc vi SO v cch O mt khong d = 1m. Khong vn v s vn sng quan
st c trn mn l
A. 0,75 mm; 7 B. 0,5 mm; 7 C. 0,5 mm; 9 D. 0,75 mm; 9
Cu 41: Th nghim vi lng lng knh Fresnel o bc sng nh sng ca
mt bc x n sc. Khong cch t S n lng lng knh l d = 0,5 m, t lng
lng knh n mn l d
/
=1m. u tin dng bc x ri o khong cch vn sng
th 10 bn tri n vn sng th 10 bn phi so vi vn sng trung tm thy chng
cch nhau 4,5 mm. Sau thay bc x bng bc x ' = 0,6m, v o nh trn th
c 6 mm. Bc sng :
A.0,65m; B. 0,45m C. 0,55m; D. 0,75m
Cu 42: Thc hin giao thoa nh sng n sc S c bc sng = 0,5m vi lng
thu knh Bi tiu c f = 50cm, O
1
O
2
= 1mm. Bit khe S cch lng thu knh Bi
75cm v mn t cch lng thu knh Bi l = 3m. Khong vn, s vn sng quan st
c trn mn
A. 0,25 mm; 21 B. 0,5 mm; 23 C. 0,5 mm; 21 D. 0,25 mm; 23
Cu 43: Mt thu knh hi t ng knh 59mm, tiu c f = 25cm c ca lm hai
na theo mt phng qua trc chnh ri tch ra xa nhau mt khong b =1mm. t mt
khe sng hp S c bc sng = 0,56m cch xa thu knh 50cm trn trc chnh
(khi cha tch thu knh).
1) Xc nh khong cch ngn nht cn t mn n hai na thu knh theo phng
vung gc vi trc hng c h giao thoa.
2) Tnh b rng ca h vn c 15 vn sng trn mn nh t song song vi cc na
thu knh v cch xa chng l 2,5m
A. 517,24mm; 19,6mm B. 517,24mm; 22,4mm
C. 169,8mm; 21mm D. 500mm; 19,6mm
Cu 44: Mt khe sng hp S c t song song cch giao tuyn ca 2 gng phng
Frexnen t hi chch nhau, cch nhau mt khong SI = 80 cm.
1) Tnh gc gia hai mt phng gng khong cch gia 2 nh S
1
v S
2
ca S
to thnh bi 2 gng bng 1mm.
2) S
1
S
2
tr thnh hai ngun sng kt hp ca khe S gy ra giao thoa ti vng chng
chp ca hai chm sng pht i t S. Nu nh sng t S c bc sng = 0,50 m
th trn mn nh t vung gc vi IO v cch xa I mt khong 20 cm s thy khong
vn bng bao nhiu?
25
A. = 1/800rad; i = 0,1mm; B. = 1/1600rad; i =
0,5mm;
C. = 1/160rad; i = 0,5mm; D. = 1/16rad; i = 5mm
Cu 45: Trong mt th nghim Ing, hai khe S
1
, S
2
cch nhau mt khong a = 1,8mm.
H vn quan st c qua mt knh lp, dng mt thc o cho php ta do khong
vn chnh xc ti 0,01mm. Ban u, ngi ta o c 16 khong vn v c gi tr
2,4mm. Dch chuyn knh lp ra xa thm 30 cm cho khong vn rng thm th o
c 12 khong vn v c gi tr 2,88mm. Tnh bc sng ca bc x.
A. 0,32 m B. 0,54 m C. 0,45 m D. 0,432 m.
Cu 46: Trong th nghim giao thoa I-ng. Hiu ng i ca hai sng xut pht t
ngun S n hai khe c xc nh bng cng thc
A.
2 1
2ax
d d
D

B.
2 1
ax
d d
D

C.
2 1
aD
d d
x

D.
2 1
2
ax
d d
D

Cu 47: Trong th nghim giao thoa nh sng bng khe I-ng. Khi trong khng kh
ta o c khong cch ca 9 vn sng lin tip l 4mm. Nu a h thng vo nc
c chit sut 4/3 th khong cch ca 9 vn sng lin tip l
A. 4mm B. 16/3mm C. 3mm D. 1/3mm
Cu 48 (H 2011): Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, hai khe c
chiu bng nh sng n sc, khong cch gia hai khe l 0,6 mm. Khong vn trn
mn quan st o c l 1 mm. T v tr ban u, nu tnh tin mn quan st mt
on 25 cm li gn mt phng cha hai khe th khong vn mi trn mn l 0,8 mm.
Bc sng nh sng dng trong th nghim l
A. 0,64 m. B. 0,50 m. C. 0,48 m. D. 0,45 m.
Cu 49 (H 2011): Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, khe hp S pht ra
ng thi ba bc x n sc c bc sng l
1
=0,42m;
2
=0,56m;
3
=0,63m.
Trn mn, trong khong gia hai vn sng lin tip c mu ging mu vn trung tm,
nu hai vn sng ca hai bc x trng nhau ta ch tnh l mt vn sng th s vn sng
quan st c l
A. 27. B. 26. C. 21. D. 23.
Cu 50 (H 2011): Thc hin th nghim Y-ng v giao thoa vi nh sng n sc
mu lam ta quan st c h vn giao thoa trn mn. Nu thay nh sng n sc mu
lam bng nh sng n sc mu vng v cc iu kin khc ca th nghim c gi
nguyn th
A. khong vn khng thay i. B. v tr vn trung tm thay i.
C. khong vn tng ln. D. khong vn gim xung.
Cu 51. (H C 2010) Trong th nghim I-ng v giao thoa nh sng, hai khe
c chiu sng ng thi bi hai bc x n sc c bc sng ln lt l
1
v
2
.
Trn mn quan st c vn sng bc 12 ca
1
trng vi vn sng bc 10 ca
2
. T s
1
2
bng
26
A.
6
5
. B.
2
.
3
C.
5
.
6
D.
3
.
2
Cu 52. (H C 2010) Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, hai khe
c chiu bng nh sng n sc c bc sng . Nu ti im M trn mn quan st
c vn ti th ba (tnh t vn sng trung tm) th hiu ng i ca nh sng t hai
khe S
1
, S
2
n M c ln bng
A. 2. B. 1,5. C. 3. D. 2,5.
Cu 53.(H C 2010)Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, cc khe hp
c chiu sng bi nh sng n sc. Khong vn trn mn l 1,2mm. Trong
khong gia hai im M v N trn mn cng mt pha so vi vn sng trung tm,
cch vn trung tm ln lt 2 mm v 4,5 mm, quan st c
A. 2 vn sng v 2 vn ti. B. 3 vn sng v 2 vn ti.
C. 2 vn sng v 3 vn ti. D. 2 vn sng v 1 vn ti.
Cu 54. (H-C 2010)Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, ngun sng
pht ng thi hai bc x n sc, trong bc x mu c bc sng
d
= 720 nm
v bc x mu lc c bc sng
l
(c gi tr trong khong t 500 nm n 575 nm).
Trn mn quan st, gia hai vn sng gn nhau nht v cng mu vi vn sng trung tm
c 8 vn sng mu lc. Gi tr ca
l
l
A. 500 nm. B. 520 nm. C. 540 nm. D. 560 nm.
Cu 55. (H-C 2010)Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, hai khe c
chiu bng nh sng trng c bc sng t 380 nm n 760 nm. Khong cch gia hai
khe l 0,8 mm, khong cch t mt phng cha hai khe n mn quan st l 2 m. Trn
mn, ti v tr cch vn trung tm 3 mm c vn sng ca cc bc x vi bc sng
A. 0,48 m v 0,56 m. B. 0,40 m v 0,60 m.
C. 0,45 m v 0,60 m. D. 0,40 m v 0,64 m.
Cu 56. (H-C 2010)Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, hai khe c
chiu bng nh sng n sc c bc sng 0,6 m. Khong cch gia hai khe l 1 mm,
khong cch t mt phng cha hai khe n mn quan st l 2,5 m, b rng min giao
thoa l 1,25 cm. Tng s vn sng v vn ti c trong min giao thoa l
A. 21 vn. B. 15 vn. C. 17 vn. D. 19 vn.
Cu 57(H 2009): Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, khong cch gia
hai khe l 0,5 mm, khong cch t hai khe n mn quan st l 2m. Ngun sng dng
trong th nghim gm hai bc x c bc sng
1
= 450 nm v
2
= 600 nm. Trn
mn quan st, gi M, N l hai im cng mt pha so vi vn trung tm v cch vn
trung tm ln lt l 5,5 mm v 22 mm. Trn on MN, s v tr vn sng trng nhau
ca hai bc x l
A. 4. B. 2. C. 5. D. 3.
Cu 58(H 2009): Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, hai khe c chiu bng
nh sng trng c bc sng t 0,38 m n 0,76m. Ti v tr vn sng bc 4 ca nh sng
n sc c bc sng 0,76 m cn c bao nhiu vn sng na ca cc nh sng n sc
khc?
A. 3. B. 8. C. 7. D. 4.
27
Cu 59(C 2009): Trong th nghim Y-ng v giao thoa vi ngun sng n sc, h
vn trn mn c khong vn i. Nu khong cch gia hai khe cn mt na v khong
cch t hai khe n mn gp i so vi ban u th khong vn giao thoa trn mn
A. gim i bn ln. B. khng i. C. tng ln hai ln. D. tng ln
bn ln.
Cu 60(C 2009): Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, khong cch gia hai
khe l 0,5 mm, khong cch t mt phng cha hai khe n mn l 2 m. nh sng n sc
dng trong th nghim c bc sng 0,5 m. Vng giao thoa trn mn rng 26 mm (vn
trung tm chnh gia). S vn sng l
A. 15. B. 17. C. 13. D. 11.
Cu 61(C 2009): Trong th nghim Y-ng v giao thoa nh sng, ngun sng gm cc bc
x c bc sng ln lt l
1
= 750 nm,
2
= 675 nm v
3
= 600 nm. Ti im M trong
vng giao tha trn mn m hiu khong cch n hai khe bng 1,5 m c vn sng ca bc
x
A.
2
v
3
. B.
3
. C.
1
. D.
2
.
Cu 62(H 2008): Trong th nghim giao thoa nh sng vi khe Ing (Y-ng), khong
cch gia hai khe l 2mm, khong cch t mt phng cha hai khe n mn quan st l
1,2m. Chiu sng hai khe bng nh sng hn hp gm hai nh sng n sc c bc sng
500 nm v 660 nm th thu c h vn giao thoa trn mn. Bit vn sng chnh gia (trung
tm) ng vi hai bc x trn trng nhau. Khong cch t vn chnh gia n vn gn nht
cng mu vi vn chnh gia l
A. 4,9 mm. B. 19,8 mm. C. 9,9 mm. D. 29,7 mm.
Cu 63(C 2008): Trong mt th nghim Ing (Y-ng) v giao thoa nh sng vi nh
sng n sc c bc sng
1
= 540 nm th thu c h vn giao thoa trn mn quan
st c khong vn i
1
= 0,36 mm. Khi thay nh sng trn bng nh sng n sc c
bc sng
2
= 600 nm th thu c h vn giao thoa trn mn quan st c khong
vn
A. i
2
=0,60 mm B. i
2
=0,40mm C. i
2
=0,50mm D. i
2
=0,45mm.
Cu 64.(H 2007): Trong th nghim Ing (Y-ng) v giao thoa ca nh sng n sc,
hai khe hp cch nhau 1 mm, mt phng cha hai khe cch mn quan st 1,5 m. Khong
cch gia 5 vn sng lin tip l 3,6 mm. Bc sng ca nh sng dng trong th nghim
ny bng
A. 0,48 m. B. 0,40 m. C. 0,60 m. D. 0,76 m.
Cu 65.(C 2007): Trong th nghim Ing (Y-ng) v giao thoa nh sng, hai khe
hp cch nhau mt khong a = 0,5 mm, khong cch t mt phng cha hai khe n
mn quan st l D = 1,5 m. Hai khe c chiu bng bc x c bc sng = 0,6
m. Trn mn thu c hnh nh giao thoa. Ti im M trn mn cch vn sng
trung tm (chnh gia) mt khong 5,4 mm c vn sng bc (th)
A. 3. B. 6. C. 2. D. 4.
Ngi vit TTCM Lnh o
28
Phm Th Thu Hng V Th Thi Nguyn Minh Tuyn
29

Cac Dang Bai Tap Song Anh Sang

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Cac Dang Bai Tap Song Anh Sang

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Trng THPT L Xoay Gio vin: Phm Th Thu Hng

m, khong cch gia 2 khe s

m. Bit b rng ca trng giao thoa lag

l bc sng nh sng trong chn khng hoc khng kh.

d. Khi thay i khong cch:

khi khong cch l D: i =

= 600nm, chiu vo khe I ng c a =

m. Chiu sng 2 khe hp. mt vn ti chim ch ca

Hoc ta c th xc nh:V tr vn sng ca cc bc x n sc trng nhau

+ S vch trng quan st c trn trng giao thoa L:

s vch sng trng l s gi tr n tha mn (*).

c 7 vn sng trng nhau.

s vn ti trng trong trng giao thoa.

c 4 v tr vn ti trng nhau trn trng giao thoa L.

B rng vng giao thoa L=P

d: khong cch t S n lng lng knh.

. Trong b rng vng giao thoa L=2,4cm m

cho vn ti. Trn on AB quan st c 22 vn sng.

You might also like