Nhập môn hệ điều hành Linux

- Torvalds bt tay vào vic phát trin nhânLinux trên môi trưng MINIX đ các ng dng vit cho MINIX có th s dng trên Linux.
- Giao din các hàm h thng ( System call interface − SCI) thc hin nhim v gi cáchàm h thng t vùng ng dng vào nhân Linux.
- Các thư vin C ( GNU C Library ) phc v cho giao din các hàm h thng, to liên ktgia các ng dng và nhân Linux.
- Giao din này quan trng vì nhân Linux và các ngdng chim các vùng đa ch b nh đưc bo v khác nhau.
- Thư vin phn mm, cha các tp tin thư vin đưc s dng bi các tin trình đang chay.Trên các h thng điu hành Linux s dng các tp tin thc thi dng ELF ( Executable and Linkable Format.
- Thư vin phn mm chung đưc dùng nhiunht trên h thng Linux là thư vin ngôn ng C ca GNU.
- Nu h thng đưc cài đtcho ngưi dùng t biên dch phn mm, các tp tin header s đưc thêm vào đ mô tgiao din cho các thư vin đã đưc cài đt.
- Các chương trình giao din ngưi dùng như các shell hoc môi trưng ca s.
- open source ) theo giy phép GNU, ngưi s dng Linux có đưc nhngphn mm min phí, có th thay đi mã ngun ca phn mm nu mun.
- cho phép gim kích thưc b nh b ng dng chim.
- B đm đng ca đĩa b nh đưc d tr cho b đm đưc gim xung khi b nhkhông đưc s dng, và tăng lên khi h thng hay tin trình cn nhiu b nh hơn.
- Trong khi đó h thng tp tin chính ca Linux, đưc gilà Second Extended File System ( ext2fs ) và Third Extended File System ( ext3fs ) cho phéps dng không gian đĩa mt cách có hiu qu.
- Kh năng h tr mng h tr tt c các dch v Unix, bao gm Networked File System ( NFS.
- làm vic trong các mng TCP/IP, truy cpdial-up qua các giao thc SLIP và PPP.
- đng thi có h tr chia s các tp tin và in t xa trong các mng Macintosh, Netware và Windows.
- Điu này cho phép ngưi dùng có th lachn h điu hành cho h theo nhng nhu cu cn thit.
- Fedora : bn phân phi Linux da trên h thng qun lý gói ng dng RPM ( RedHat Package Manager.
- Korn Shell ( ksh ) đưc phát trin bi David Korn (cũng ti phòng thí nghim AT&TBell) đu nhng năm 80.
- Có rt nhiu Terminal khác nhauđưc vit cho Linux, chng hn như Konsole (KDE), Gnome Terminal (Gnome.
- ti đa 8 ký t, tên tài khon có phân bit ch hoa, ch thưng.
- thông thưng ngưi dùng hay đt tt c là ch thưng.
- s ID ca ngưi dùng, là mt s nguyên dương duy nht đưch điu hành gán cho mi tài khon ngưi dùng giúp h thng phân bit gia các ngưidùng khác nhau.
- Ngưi dùng có UID = 0 là ngưi dùng có quyn qun tr h thng cao nht ( root.
- UID ca ngưi dùng bình thưng có giá tr khác 0.
- UID = 1 − 999 đưc dành cho các tài khon h thng (mail, daemon, sshd.
- Ngưi dùng này không th truy cp vàothư mc riêng ca ngưi dùng khác (tr trưng hp đưc chính ngưi dùng đó hoc root cho phép.
- Thông tin cá nhân : thưng gm tên đy đ ca ngưi dùng hoc các thông tin khác cóliên quan.
- shell đăng nhp ( /bin/bash ).9 Đng Nguyên Phương Tài liu ni b NMTP.
- bin / bash Tài khon root còn đưc gi là tài khon siêu ngưi dùng, và là tài khon có quyn cao nhttrên h thng Linux.
- Ngoài ra, khi cài đt Ubuntu, tài khon ngưi dùng đu tiên đưc to sthuc nhóm Admin có quyn qun tr h thng.
- Tài khon ngưi dùng là tài khon cho phép ngưi dùng có th truy cp và làm vic trênh thng.
- V đưng dn,ta có th dùng đưng dn tương đi hoc đưng dn tuyt đi như trong DOS.
- Đim khác bitln nht là Linux s dng du.
- Nu đưng dn bt đu bng.
- thì h thng xem đó như là tên đưngdn tuyt đi (các thư mc gc đu bt đu bng.
- đưng dn bt đu bng.
- là mtđưng dn tương đi.
- Nhng kí hiu này có th đưc s dng cùng vi nhau.
- Đ lit kê các tp tin n ta s dng tùy chnh -a .
- Có ba loi đi tưng • Ngưi s hu ( owner.
- nhng ngưi còn liLinux cho phép ngưi dùng xác đnh các quyn đc ( read.
- ghi ( write ) và thc thi ( execute ) chotng đi tưng.
- Đ dng mt tin trình, ta s dng lnh kill kill [ signal.
- Mi h điu hành Linux s dng mt đnh dng các gói phn mm cài đt khác nhau.Các h điu hành thuc Red Hat như Fedora, OpenSUSE.
- Mt s tùy chnh cho lnh echo-n không in ký t xung dòng -e cho phép hiu nhng ký t theo sau du.
- nhng gì nm trong du nháy này có ý nghĩa không đi.
- nhng gì nm trong du nháy này đưc xem là nhng kít riêng bit.
- 033 hoc \ e ) cng vi s hiu ca màu mun th hin cho chui trênmàn hìnhVí d: thay đi màu ch.
- chy ng dng  ch đ nn ( background.
- tr li du nhc cho tác v khác \ tt tác dng ca nhng kí t đc bit.
- tp hp ( list )19 Đng Nguyên Phương Tài liu ni b NMTP : lnh rng ( null command.
- đnh hưng d liu xut ra file < đnh hưng d liu nhp t file.
- Mt s filter thông dng gm có • grep là lnh tìm kim các dòng có cha mt chui hoc t khóa trong file, mt s cú phápca lnh $ grep [ options.
- wc là lnh thc hin vic đm trong tp tin $ wc [ options ] filename Tùy chnh cho lnh:20 Đng Nguyên Phương Tài liu ni b NMTP -c đm s byte -m đm s kí t -l đm s dòng -L chiu dài ca dòng dài nht -w đm s t.
- filename Chuyn đi ch thưng thành ch hoa $ tr " [a − z.
- Pipe đưc biu din bi mt dugch đng (|).Ví d: xem tên đy đ ca user dang cùng vi đưng dn ti thư mc riêng và shell mc đnh $ cat / etc / passwd | grep "\dang.
- Ly giá tr ca mt phn t trong mng.
- Ly tt c các phn t trong mng.
- Tng s phn t có trong mng.
- Xóa mt phn t có trong mng $ unset array [ i.
- phn này s gii thiu thêm mt strình son tho văn bn đưc nhiu ngưi s dng hin nay.
- Đim mnh ca trình son tho Gedit là nó đưc b sung thêm rt nhiu trình h tr( plugin ) chính thng hoc t các nhà phát trin th 3.
- Mt s trình h tr thông dng chnghn như • Bracket Completion : t đng đóng ngoc.
- Sa đi theo ý thích cá nhân bng cách chnh sa các bin ca chương trình • Lp trình bng ngôn ng Lisp ( LISt Processing.
- nhng gì ngưi dùng gõ vào s đưc hiu như là câulnh ra lnh cho vim.
- nhng gì ngưi dùng gõ vào đưc máy hiu là nidung ca tp tin.
- Mc đnh khikhi đng vim  ch đ lnh.
- Gi trình thông dch shell vi tên tp tin làm đi s25 Đng Nguyên Phương Tài liu ni b NMTP.
- sh • Gi thc thi ngay t dòng lnh, tương t các lnh Linux thông thưng.
- Đ làm đưc điunày, trưc tiên ta cn gán thuc tính thc thi cho tp tin script va đưc to bng lnh chmod $ chmod + x hello .
- Tên bin phân bit ch hoa và ch thưng • Không đưc s dng các kí t đc bit.
- Các bin nàythưng đưc vit hoa đ phân bit vi bin do ngưi dùng t đnh nghĩa (thưng là ký t khônghoa).
- Ni dung các bin này thưng tùy vào thit lp ca h thng và ngưi qun tr cho phépngưi dùng h thng s dng.
- Dưi đây là mt s bin môi trưng thông dng nht $HOME v trí thư mc ch $PATH danh sách các đưng dn chương trình thc thi (cách nhau bng du.
- $PS1 du nhc ( prompt ) hin th trên dòng lnh, thưng là.
- $SP2 du nhc th cp, thưng là du.
- s tham s truyn trên dòng lnh26 Đng Nguyên Phương Tài liu ni b NMTP.
- ID tin trình ca shell script thc thiMi môi trưng mà ngưi dùng đăng nhp cha mt s bin môi trưng dùng cho mc đíchriêng.
- Có th xem đanh sách các bin này bng lnh env .
- If kim tra điu kin đúng hoc sai đ thc thi lnh thích hpCú pháp if conditionthenstatementselsestatements hay27 Đng Nguyên Phương Tài liu ni b NMTP if condition1thenstatementselif condition2thenstatements.
- elsestatements (ta có th đưa t khóa then lên cùng dòng vi t khóa if hay elif bng cách đt du.
- sauđiu kin)Đ kim tra điu kin, ta có th s dng lnh test hay cp du ngoc vuông.
- doecho $fdone While thc hin lp vô hn khi điu kin kim tra vn còn đúngCú pháp while conditiondostatementsdone Ví d: to bng cu chương.
- doecho $counterlet counter − =1 done Case so khp ni dung ca bin vi mt chui các mu ( pattern ) nào đó, khi mt mu đưcso khp thì lnh tương ng s đưc thc hinCú pháp case variable inpattern.
- esac Ví d: in ra các câu chào tương ng vi thi gian trong ngày.
- Statements } Ví d: Vit hàm tính tng hai đi s.
- Tr v giá tr đ tr v giá tr ca hàm, ta có th s dng lnh return Ví d: Vit hàm tính tng hai đi s.
- 31 Đng Nguyên Phương Tài liu ni b NMTP local x = $1local y = $2return.
- Đ tr v giá tr chui, ta có th dùng lnh echo và chuyn hưng ni dung kt xut ca hàmkhi gi như sau mystring.
- Các chương trình này tn ti  hai dng: dng thc thi ( executable )và dng mã ngun ( source code.
- Trongtrưng hp mã ngun đưc vit bng ngôn ng C.
- ta s s dng trình biên dch g.
- shared ).Khi biên dch mt chương trình đang  dng mã ngun sang dng thc thi thì nhiu hàm chcnăng ca chương trình đưc liên kt t các thư vin.
- Ví d, nu chương trình ca bn có s dng hàm print.
- Các chương trình đưc liên kt tĩnh có 1 sđim hn ch như • Chương trình s có kích thưc ln, chim dng nhiu b nh do phi bao gm các đonmã ca thư vin đưc liên kt trong chương trình.
- Bt kỳ chương trình nào s dng liên kt đng đu yêucu có thư vin chia s trên h thng.
- Mt quy tc ( rule ) có th có nhiu lnh,mi lnh thưng đưc vit trên mt dòng, trưc mi dòng cn phi có du tab .
- Ví d Makefile Gi s ta có mt lp MyClass đã đưc xây dng sn bng ngôn ng lptrình C.
- Ta vit mtchương trình có s dng lp MyClass (tp tin main.cpp.
- o myprogram Makefile hoàn chnh có ni dung như sau35 Đng Nguyên Phương Tài liu ni b NMTP CC = g

Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn
hoặc xem Tóm tắt