- VỚI ĐỔI MỚI CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG. - Báo cáo nhận xét về việc thực hiện quan điểm “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”. - của nước ta trong quá trình thực hiện các Chiến lược phát triển giáo dục gần 20 năm qua và thực hiện Nghị quyết 29 của TƯ Đảng. - chỉ ra cần làm gì để giáo dục thực sự là quốc sách hàng đầu. - Báo cáo nêu lên về phía ngành giáo dục cần thay đổi cơ bản và toàn diện như thế nào để giáo dục xứng đáng với vị trí quốc sách hàng đầu, thể hiện trước hết vào sự thay đổi chương trình giáo dục. - Cần phân bố lại chương trình giáo dục phổ thông để giáo dục thực sự đa diện, theo thứ tự ưu tiên: thể, đức, trí, mỹ nghĩa là ưu tiên hàng đầu cho giáo dục sức khỏe. - Sự thay đổi căn bản chương trình giáo dục phổ thông kéo theo sự thay đổi các điều kiện về trường, lớp, giáo viên, cách tổ chức quản lý nhà trường cũng phải thay đổi để thực hiện sự thay đổi cơ bản đó.. - Giáo dục đa diện. - Chương trình giáo dục. - Giáo dục sức khỏe. - Chiến lược phát triển giáo dục và Nghị quyết 29 của Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng Sản Việt Nam về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế, thể hiện rõ quan điểm chỉ đạo: Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu. - Trong điều kiện đổi mới giáo dục hiện nay, ngành giáo dục và đào tạo cần phải thay đổi cơ bản và toàn diện để xứng đáng với vị trí quốc sách hàng đầu. - Điều này thể hiện trước hết vào sự thay đổi chương trình giáo dục. - Để thực hiện được sự thay đổi lớn lao của chương trình giáo dục phổ thông cần thay đổi các điều kiện kéo theo là giáo viên, trường lớp và tổ chức, quản lý nhà trường. - Do vậy cần đổi mới đồng bộ quản trị nhà trường phổ thông với đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.. - Điều kiện đổi mới giáo dục - Làm cho giáo dục thực sự là quốc sách hàng đầu Hội nghị TƯ 8 (Khóa XI, tháng 11- 2013) ban hành Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo nước ta. - Điều kiện tiên quyết để thực hiện thành công chủ trương đó là thực sự đặt giáo dục ở vị trí quốc sách hàng đầu.. - 1 Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. - Về quan điểm phát triển, một lần nữa Nghị quyết nhắc lại điều đã nêu trong Chiến lược phát triển giáo dục Giáo dục là quốc sách hàng đầu” và được nhắc lại trong Chiến lược phát triển giáo dục Giáo dục phải thực sự là quốc sách hàng đầu”.. - Còn 1 năm nữa để hoàn thành việc thực hiện Chiến lược phát triển giáo dục đã đến lúc đánh giá một cách toàn diện việc thực hiện Chiến lược này, trong đó có việc đánh giá ở nước ta giáo dục đã thực sự là quốc sách hàng đầu hay chưa. - Những biểu hiện trong thực tế cho phép nhận xét rằng giáo dục vẫn chưa thực sự là quốc sách hàng đầu. - Trong phạm vi quốc gia chưa nhận thấy sự ưu tiên hàng đầu cho giáo dục. - Vì thế trong xã hội ta hiện nay các ngành quân đội, công an, dầu khí, tài chính,… đang ở vị thế rất cao, giáo dục còn chưa đạt được. - “hàng đầu”. - Phẩm chất của con người, lòng yêu nước, lòng quý trọng, chăm chỉ, sáng tạo làm giàu đẹp cho quê hương do giáo dục mà có.. - Vì vậy trong chiến lược phát triển đất nước ở thời bình như hiện nay phải nêu khẩu hiệu, phương châm: Giáo dục, giáo dục và giáo dục.. - Cách thực hiện quan điểm giáo dục là quốc sách hàng đầu. - Giáo dục là quốc sách hàng đầu phải thực sự được thể hiện trong sự ưu tiên hàng đầu cho giáo dục trên các phương diện lãnh đạo, quản lí, đầu tư nhân tài, vật lực.. - Về mặt nhận thức, giáo dục phải được xem là lực lượng hàng đầu trong xã hội, giáo dục quyết định sự lành mạnh, an toàn của xã hội hiện tại và sự phát triển của xã hội trong tương lai. - Giáo dục trong thời bình phải được quan tâm như quân đội trong thời chiến. - Giáo viên, giảng viên và cán bộ quản lí giáo dục trong thời bình phải được đối xử, được quan tâm huấn luyện và chỉ huy như chiến sỹ, sỹ quan trong thời chiến.. - Về mặt tổ chức, lực lượng tham gia giáo dục phải được bố trí hợp lý để gánh vác trách nhiệm quyết định đối với sự ổn định và phát triển đất nước.. - Về mặt hoạt động, giáo dục phải được thiết kế và thực thi một cách đồng bộ, nhất quán từ giáo dục mầm non đến đại học.. - Khi trẻ bắt đầu đến trường mầm non thì cũng bắt đầu trách nhiệm của hệ thống giáo dục đối với công dân tương lai của đất nước. - Từ lúc trẻ vào lớp 1 cho đến hết giáo dục phổ thông học sinh sống phần lớn thời gian ở trường. - Sự phát triển của các em về mọi mặt: về sức khỏe thể chất và tinh thần, về thái độ sống và làm việc, về quan hệ với thiên nhiên và xã hội, về thành công và hạnh phúc trong cuộc sống phần lớn đều do giáo dục nhà trường vun đắp.. - Thay đổi cơ bản chương trình giáo dục phổ thông - Ưu tiên hàng đầu cho giáo dục sức khỏe. - Thiết kế quá trình giáo dục thể hiện trong chương trình giáo dục. - Nước ta vừa ban hành dự kiến thay đổi cơ bản Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018, thực hiện chương trình tổng thể mới. - Đổi mới chương trình giáo dục phổ thông là một việc làm lớn lao, ảnh hưởng đến toàn xã hội: trước hết đó là lực lượng học sinh đông đảo, chiếm một phần tư dân số. - Hầu như toàn bộ dân cư đều liên quan đến giáo dục. - Chi phí cho việc thay đổi chương trình rất lớn, ngoài đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, soạn lại tài liệu, sách học, sách dạy, trang bị giáo dục. - Vì vậy cần suy tính thật kỹ càng trước khi thực hiện việc thay đổi chương trình giáo dục phổ thông. - Chi phí thì rất cao như thế nhưng Chương trình dự kiến đem ra áp dụng sắp tới chưa có có ý tưởng mới, chưa đáp ứng sự thay đổi của thời đại và đòi hỏi của đất nước, không tương xứng với chi phí bỏ ra.. - Sau đây là một số ý tưởng về sự những thay đổi căn bản trong giáo dục phổ thông cần thực hiện.. - Giáo dục phổ thông phải thực sự đa diện. - Xưa nay trong giáo dục người ta vẫn dùng từ. - Luật Giáo dục 2019, Điều 29 nêu:. - Giáo dục phổ thông nhằm phát triển toàn diện cho người học về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ. - Như vậy giáo dục chủ yếu bao gồm 4 mặt đức, trí, thể, mỹ tức là giáo dục tứ diện, nói mềm dẻo hơn là giáo dục đa diện. - Tôi đề nghị thay đổi cách sắp xếp các mặt giáo dục với thứ tự ưu tiên theo tầm quan trọng là: Thể, Đức, Trí, Mỹ. - Vì sao phải đặt giáo dục sức khỏe (cả thể chất và tinh thần) lên hàng đầu? Vì rằng đó là đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống. - Thế mà xưa nay trong giáo dục nhà trường, sức khỏe chỉ được quan tâm sau các mặt khác. - Giáo dục giáo dục thẩm mỹ thì lúc nào “sang” mới nghĩ đến, giáo dục sức khỏe nhà trường còn quan tâm ít hơn.. - Điều này hoàn toàn trái ngược với thực tiễn cuộc sống, cần phải thay đổi nhanh chóng và triệt để.. - Để thực hiện sự thay đổi lớn lao, đưa giáo dục sức khỏe lên vị trí hàng đầu thì nhà trường, từ nhà quản lí đến các nhà giáo, từ xây dựng chương trình đến thực hiện chương trình ở đâu cũng phải đặt giáo dục sức khỏe lên trên hết. - Vì vậy nếu coi sức khỏe là yếu tố quyết định trong cuộc sống con người thì trước hết nhà trường phải giáo dục cho trẻ cách chăm sóc sức khỏe một cách khoa học, rèn luyện cách ăn, cách mặc, cách nghỉ ngơi, cách vui chơi giải trí, cách rèn luyện thân thể, cách sử dụng thời gian có lợi, cách chống lại các tác động có hại cho sức khỏe. - Phân bố thời gian của chương trình cho các mặt giáo dục. - Việc thực sự coi trọng đầy đủ các mặt giáo dục, trong đó ưu tiên cho giáo dục sức khỏe trước hết phải thể hiện vào phân bố thời gian trong chương trình cho các mặt giáo dục.Ví dụ chương trình giáo dục tiểu học, các lớp 1, 2, 3, với việc học 2 buổi, 7 tiết /ngày, 31 tiết/. - tuần, thì cho mỗi mặt của “giáo dục tứ diện” hằng tuần phải được dành 8 tiết: Sức khỏe 8 tiết, quan hệ xã hội 8 tiết, hiểu biết thế giới 8 tiết, năng lực thẩm mỹ 8 tiết. - Cách thay đổi đó trong phân bố thời gian của chương trình sẽ là sự giảm một cách căn bản, triệt để việc nhồi nhét kiến thức môn học của chương trình hiện hành.. - Chương trình các cấp bậc học trên tiểu học là trung học cơ sở, trung học phổ thông cũng phải thay đổi triệt để theo quan niệm đó.. - Thay đổi cấu trúc nhà trường phổ thông. - Để thực hiện được sự thay đổi lớn lao của Chương trình giáo dục phổ thông cần thay đổi các điều kiện kéo theo là giáo viên, trường lớp và tổ chức, quản lý nhà trường. - Từ trước đến nay nói đến giáo dục người ta chỉ nghĩ đến truyền thụ kiến thức nên chỉ chuẩn bị các điều kiện về giáo viên và trường lớp để làm việc đó. - Từ nay nếu thay đổi quan niệm, thực sự thực hiện giáo dục đa diện thì tất yếu là phải thực hiện những thay đổi lớn trong đội ngũ giáo viên và các điều kiện trường, lớp. - Các trường phải có đủ người để thực hiện các mặt giáo dục về sức khỏe, giáo dục thẩm mỹ, phải có chuyên gia dinh dưỡng, chuyên gia tâm lí, sức khỏe tinh thần, giáo viên dạy múa, hát, vẽ,… Các điều kiện vật chất của nhà trường cũng phải được bổ sung như: Sân chơi, bể bơi, phòng thi đấu, phòng hát, múa, phòng vẽ,. - Bộ Giáo dục và Đào tạo cần nhanh chóng nắm bắt xu hướng đó và thay đổi kịp thời để có những hướng dẫn về thiết kế và thực hiện Chương trình giáo dục 2018.. - Cũng cần thay đổi quan niệm cho rằng mọi tri thức cần cung cấp cho học sinh đều phải đem hết vào chương trình và thực hiện tại lớp học. - Chương trình và giáo viên chỉ cần hướng dẫn cho học sinh những phương hướng chính. - Chương trình tiểu học và trung học cơ sở không cần quá chặt chẽ, quá logic và đòi hỏi mọi học sinh phải nắm vững như nhau, theo cùng tiến độ. - Chương trình trung học phổ thông có tính chặt chẽ, tính logic cao hơn các cấp học dưới.. - Nhưng ngay ở trung học phổ thông cũng phải đảm bảo tính cân đổi giữa các nội dung giáo dục thể, đức, trí, mỹ nghĩa là trí dục chỉ chiếm 1/4 thời lượng của chương trình.Với thời lượng như vậy về trí dục phải cắt giảm đến khoảng 2/3 khối lượng xưa nay.. - Trên thế giới cũng như ở nước ta đa số đều nhận xét rằng chương trình trí dục xưa nay học nhiều nhưng áp dụng rất ít, chương trình rất nặng nề nhưng ít thiết thực. - Cần thay đổi cơ bản chương trình để giảm phần lớn gánh nặng kiến thức cố nhồi nhét cho học sinh.. - Đào tạo giáo viên nhà trường phổ thông. - Để thay đổi chương trình lớn lao như vậy đội ngũ giáo viên hay nói đúng hơn là những người giáo dục phải thay đổi cơ bản về số lượng, cơ cấu thành phần và chất lượng. - Khi vị trí giáo dục được xác định lại, thực sự trở thành quốc sách hàng đầu, hệ thống giáo dục được tổ chức lại, chương trình giáo dục được thiết kế lại, thì đội ngũ các nhà giáo dục sẽ thu hút thanh niên, ít nhất là như các trường sỹ quan quân đội và ngành công an hiện nay.. - Nghị quyết 29 đề ra từ năm 2020 giáo viên tất cả các cấp bậc học của giáo dục phổ thông phải được đào tạo từ trình độ đại học trở lên. - Đó là một ý tưởng rất mới mẻ và tiến bộ, thay đổi hẳn quan niệm trước đây cho rằng phải ở các cấp bậc học trên mới cần giáo viên trình độ học vấn cao. - Để thực hiện sự thay đổi cơ bản giáo dục phổ thông như đã đề xuất trên, hệ thống đào tạo giáo viên phải thay đổi về cả tổ chức, cấu trúc, nội dung và phương pháp.. - Khi giáo dục có vị trí xứng đáng trong xã hội, đội ngũ giáo viên thu hút được những người xuất sắc nhất trong những người cùng trang lứa thì sẽ có điều kiện đề để đào tạo họ thành những nhà giáo dục. - Những nhà giáo dục tương lai có nền tảng học vấn phổ thông tốt, được đào tạo ở trình độ đại học, được rèn luyện các nền tảng tâm lý học, giáo dục học,. - quản lý giáo dục sẽ dễ dàng thích nghi với các thay đổi trong giáo dục, trong khoa học và đời sống xã hội, không để xảy ra tình trạng cứ mỗi lần có sự thay đổi đều phải đào tạo lại giáo viên.. - Khi đã tổ chức lại để có lại để có nền giáo dục phổ thông tốt, thì giáo dục nghề nghiệp và đại học sẽ có điều kiện để có chất lượng tốt mà đặc trưng lớn nhất là người học dễ dàng thích nghi với các biến động về xã hội và công nghệ.. - Điều kiện tiên quyết để thực hiện thành đổi mới giáo dục đó là thực sự đặt giáo dục ở vị trí quốc sách hàng đầu. - Giáo dục cần thay đổi cơ bản và toàn diện. - Cần phân bố lại chương trình giáo dục phổ thông để thực sự giáo dục đa diện, theo thứ tự ưu tiên: thể, đức, trí, mỹ nghĩa là ưu tiên hàng đầu cho giáo dục sức khỏe. - Sự thay đổi căn bản chương trình giáo dục phổ thông cũng phải thay đổi cách tổ chức quản lý nhà trường để thực hiện sự thay đổi cơ bản đó.. - Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể.. - Đặng Bá Lãm (2003), Giáo dục Việt Nam những thập niên đầu thế kỉ XXI-Chiến lược phát triển, NXB Giáo dục.. - Viện Nghiên cứu Phát triển giáo dục (2002), Chiến lược phát triển giáo dục trong thế kỷ XXI- Kinh nghiệm của các quốc gia, NXB Chính trị Quốc gia.
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt