IU KIN KHI KIN V N HNH CHNH

THEO LUT T TNG HNH CHNH

Th.s Nguyn Th Phong
To n nhn dn huyn Tin Du
Lut t tng hnh chnh c Quc hi nc Cng ho x hi ch ngha Vit nam kha XII, k hp th 8 thng qua ngy 24
thng 11 nm 2010, c hiu lc thi hnh t ngy 01 thng 7 nm 2011.
Lut T tng hnh chnh c ban hnh quy nh r phm vi khi kin cho cc c nhn, c quan, t chc c quyn
khi kin v n hnh chnh khi cho rng quyt nh hnh chnh, hnh vi trc tip xm hi quyn v li ch hp php ca
mnh. Tuy nhin vic thc hin quyn khi kin phi tun theo th tc do php lut quy nh, tc l phi tun theo cc iu
kin nht nh c quy nh trong lut Lut t tng Hnh chnh (v i tng khi kin, thm quyn, thi hiu..). c th
nm chc vic xc nh i kin khi kin v n Hnh chnh cn xc nh cc vn c bn sau:
1 Ch th khi kin
L c nhn, c quan, t chc b nh hng bi quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh. Theo quy inh ti khon 6, iu 3
Lut TTHC th ngi khi kin l c nhn, c quan, t chc khi kin v n hnh chnh i vi quyt nh hnh chnh,
hnh vi hnh chnh, quyt nh k lut buc thi vic, quyt nh gii quyt khiu ni v quyt nh x l v vic cnh tranh,
vic lp danh sch c tri. Nh vy quyn khi kin v n Hnh chnh l quyn ca c nhn, c quan, t chc yu cu To n
bo v quyn, li ch hp php ca mnh theo th tc do php lut quy nh. Ch th ca quan h php lut t tng Hnh
chnh phi tho mn cc iu kin quy nh ti iu 48 LTTHC
khi kin mt v n Hnh chnh, ngi khi kin phi c n khi kin. n khi kin phi tun theo quy nh ca
khon 1 iu 105 LTTHC. n khi kin phi c cc ni dung chnh sau y:
a) Ngy, thng, nm lm n;
b) To n c yu cu gii quyt v n hnh chnh;
c) Tn, a ch ca ngi khi kin, ngi b kin;
d) Ni dung quyt nh hnh chnh, quyt nh k lut buc thi vic, quyt nh gii quyt khiu ni v quyt nh x l v
vic cnh tranh, ni dung gii quyt khiu ni v danh sch c tri hoc tm tt din bin ca hnh vi hnh chnh;
) Ni dung quyt nh gii quyt khiu ni (nu c);
e) Cc yu cu ngh To n gii quyt;
g) Cam oan v vic khng ng thi khiu ni n ngi c thm quyn gii quyt khiu ni.
Phn cui n ngi khi kin l c nhn phi k tn hoc im ch; ngi khi kin l c quan, t chc th ngi i din
theo php lut ca c quan, t chc phi k tn v ng du vo phn cui n; trng hp khi kin bo v quyn,
li ch hp php ca ngi cha thnh nin, ngi mt nng lc hnh vi dn s th n khi kin do ngi i din theo
php lut ca nhng ngi ny k tn hoc im ch.
Km theo n khi kin phi c cc ti liu chng minh cho yu cu ca ngi khi kin l c cn c v hp php.
2 i tng khi kin:
Theo quy nh ti khon 1, 2, 3 iu 3 Lut T tng hnh chnh th i tng khi kin v n Hnh chnh l:
Quyt nh hnh chnh l vn bn do c quan hnh chnh nh nc, c quan, t chc khc hoc ngi c thm quyn trong
cc c quan, t chc ban hnh, quyt nh v mt vn c th trong hot ng qun l hnh chnh c p dng mt ln
i vi mt hoc mt s i tng c th.
Hnh vi hnh chnh l hnh vi ca c quan hnh chnh nh nc, c quan, t chc khc hoc ca ngi c thm quyn trong
c quan, t chc thc hin hoc khng thc hin nhim v, cng v theo quy nh ca php lut.
Quyt nh k lut buc thi vic l vn bn th hin di hnh thc quyt nh ca ngi ng u c quan, t chc p
dng hnh thc k lut buc thi vic i vi cng chc thuc quyn qun l ca mnh.
Trong 3 loi i tng khi kin trn th loi Quyt nh k lut buc thi vic khng kh nhn bit, loi hnh vi hnh
chnh l i tng khi kin khng ph bin nhiu trong thc t. Loi thng gp nht l Quyt nh hnh chnh. Tuy
nhin, vic hiu th no l Quyt nh hnh chnh l i tng khi kin v n Hnh chnh cng c nhiu cch hiu khc
nhau. Vic xc nh quyt nh hnh chnh l i tng khi kin v n hnh chnh phi m bo cc du hiu sau:
- L quyt nh bng vn bn. Tuy nhin trong thc t khng phi lc no cng c th hin di dng quyt nh m cn
c th c th hin di nhiu hnh thc khc nhau nh: Thng bo, giy bo, bin bn, kt lun, cng vn, t trnhC s
khc nhau ny l do c th ring ca tng lnh vc qun l hnh chnh hoc do k nng son tho vn bn ca ngi, c
quan ban hnh vn bn.
- Do c quan hnh chnh nh nc hoc ngi c thm quyn trong c quan hnh chnh nh nc ban hnh. Ngi c thm
quyn ban hnh quyt nh hnh chnh phi l ngi do php lut hnh chnh quy nh trong cc vn bn v qun l hnh
chnh.
- Quyt nh ny c p dng vi mt hoc mt s i tng c th (Vn bn hnh chnh c bit) nh hng ti quyn v
ngha v ca i tng c th.
3 Thm quyn:
V thm quyn c th xt trn hai phng din: Thm quyn theo loi vic v thm quyn theo cc cp To n
3.1- Vic xc nh thm quyn gii quyt ca To n theo loi vic: Lut T tng hnh chnh th ch ho nhng khiu
kin thuc thm quyn gii quyt ca To n ti iu 28, l:
- Khiu kin quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh, tr cc quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh thuc phm vi b
mt nh nc trong cc lnh vc quc phng, an ninh, ngoi giao theo danh mc do Chnh ph quy nh v cc quyt nh
hnh chnh, hnh vi hnh chnh mang tnh ni b ca c quan, t chc.
- Khiu kin v danh sch c tri bu c i biu Quc hi, danh sch c tri bu c i biu Hi ng nhn dn.
-Khiu kin quyt nh k lut buc thi vic cng chc gi chc v t Tng Cc trng v tng ng tr xung.
- Khiu kin quyt nh gii quyt khiu ni v quyt nh x l v vic cnh tranh.
Nh vy so vi Php lnh th tc gii quyt cc v n Hnh chnh trc y loi vic thuc Thm quyn gii quyt ca To
n ch c quy nh ti iu 11 gm 22 khon. Nay lut T tng Hnh chnh m rng phm vi khi kin, do vy cng c rt
nhiu loi vic thuc Thm quyn gii quyt ca To n.
Mt lu khc khi xem xt thm quyn ca To n theo loi vic cn ch iu 264 ca Lut t tng Hnh chnh v sa i
b sung mt s iu ca Lut t ai. Theo quy nh ny th vic tranh chp quyn s dng t m ng s khng c giy
chng nhn quyn s dng t hoc khng c mt trong cc loi giy t quy nh ti cc khon 1, 2 v 5 iu 50 ca Lut
t ai th sau khi tranh chp c Ch tch UBND cp huyn(qun, th x, thnh ph thuc tnh), hoc Ch tch UBND cp
tnh( thnh ph trc thuc Trung ng) gii quyt m cc bn ng s khng ng gii quyt th c quyn khiu ni
tip theo hoc khi kin ti Ta n. Trc y khi Php lnh th tc gii quyt cc v n Hnh chnh vn c p dng th
loi vic ny thuc thm quyn gii quyt ca c quan hnh chnh nh nc. Nay Lut t tng hnh chnh c hiu lc th loi
vic trn li thuc thm quyn gii quyt ca To n.
3.2 -Thm quyn ca cc cp to n.
Thm quyn ca cc cp To n c quy nh r ti iu 29, iu 30 LTTHC
iu 29 quy nh thm quyn ca To n nhn dn huyn, qun, th x, thnh ph thuc tnh
To n nhn dn huyn, qun, th x, thnh ph thuc tnh ( gi chung l To n cp huyn) gii quyt theo th tc s thm
nhng khiu kin sau y:
Khiu kin quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh ca c quan nh nc t cp huyn tr xung trn cng phm
vi a gii hnh chnh vi To n hoc ca ngi c thm quyn trong c quan nh nc ;
Khiu kin quyt nh k lut buc thi vic ca ngi ng u c quan, t chc t cp huyn tr xung trn cng
phm vi a gii hnh chnh vi To n i vi cng chc thuc quyn qun l ca c quan, t chc ;
- Khiu kin v danh sch c tri bu c i biu Quc hi, danh sch c tri bu c i biu Hi ng nhn dn ca c quan
lp danh sch c tri trn cng phm vi a gii hnh chnh vi To n.
iu 30 quy nh thm quyn ca To n nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng
To n nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng ( gi chung l To n cp tnh) gii quyt theo th tc s thm nhng
khiu kin sau y:
- Khiu kin quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh ca b, c quan ngang b, c quan thuc Chnh ph, Vn phng Ch
tch nc, Vn phng Quc hi, Kim ton nh nc, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao v quyt nh
hnh chnh, hnh vi hnh chnh ca ngi c thm quyn trong c quan m ngi khi kin c ni c tr, ni lm vic
hoc tr s trn cng phm vi a gii hnh chnh vi To n; trng hp ngi khi kin khng c ni c tr, ni lm vic
hoc tr s trn lnh th Vit Nam th thm quyn gii quyt thuc To n ni c quan, ngi c thm quyn ra quyt nh
hnh chnh, c hnh vi hnh chnh;
- Khiu kin quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh ca c quan thuc mt trong cc c quan nh nc quy nh ti im
a khon ny v quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh ca ngi c thm quyn trong cc c quan m ngi khi
kin c ni c tr, ni lm vic hoc tr s trn cng phm vi a gii hnh chnh vi To n; trng hp ngi khi kin
khng c ni c tr, ni lm vic hoc tr s trn lnh th Vit Nam th thm quyn gii quyt thuc To n ni c quan,
ngi c thm quyn ra quyt nh hnh chnh, c hnh vi hnh chnh;
- Khiu kin quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh ca c quan nh nc cp tnh trn cng phm vi a gii hnh chnh
vi To n v ca ngi c thm quyn trong c quan nh nc ;
- Khiu kin quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh ca c quan i din ngoi giao ca nc Cng ho x hi ch ngha
Vit Nam nc ngoi hoc ca ngi c thm quyn trong c quan m ngi khi kin c ni c tr trn cng phm vi
a gii hnh chnh vi To n. Trng hp ngi khi kin khng c ni c tr ti Vit Nam, th To n c thm quyn l
To n nhn dn thnh ph H Ni hoc Ta n nhn dn thnh ph H Ch Minh;
- Khiu kin quyt nh k lut buc thi vic ca ngi ng u c quan, t chc cp tnh, b, ngnh trung ng m ngi
khi kin c ni lm vic khi b k lut trn cng phm vi a gii hnh chnh vi To n;
-Khiu kin quyt nh gii quyt khiu ni v quyt nh x l v vic cnh tranh m ngi khi kin c ni c tr, ni lm
vic hoc tr s trn cng phm vi a gii hnh chnh vi To n;
- Trong trng hp cn thit, To n cp tnh c th ly ln gii quyt khiu kin thuc thm quyn ca To n cp huyn.
4 Thi hiu khi kin
Thi hiu khi kin v n Hnh chnh c quy nh ti khon 2 iu 104 LTTHC nh sau:
a) 01 nm, k t ngy nhn c hoc bit c quyt nh hnh chnh, hnh vi hnh chnh, quyt nh k lut buc thi
vic.
b) 30 ngy, k t ngy nhn c quyt nh gii quyt khiu ni v quyt nh x l v vic cnh tranh;
c) T ngy nhn c thng bo kt qu gii quyt khiu ni ca c quan lp danh sch c tri hoc kt thc thi hn gii
quyt khiu ni m khng nhn c thng bo kt qu gii quyt khiu ni ca c quan lp danh sch c tri n trc ngy
bu c 05 ngy.
Khon 3 ca iu lut cng quy nh r: Trng hp v s kin bt kh khng hoc tr ngi khch quan khc lm cho ngi
khi kin khng khi kin c trong thi hn quy nh ti im a v im b khon 2 iu ny th thi gian c s kin bt
kh khng hoc tr ngi khch quan khc khng tnh vo thi hiu khi kin.
Nh vy, xc nh iu kin khi kin mt v n Hnh chnh phi xem xt y c 4 yu t trn./.