Xy dng v bo v ch dn ch cng ho (1945-1946)

Tnh hnh v nhim v sau Cch mng thng Tm nm 1945Cnh mng thng Tm nm 1945 m ra thi k pht trin lch s mi cho dn tc Vit Nam. Trong dng thc chung ca tin trnh pht trin cch mng th gii lc y, cuc u tranh ca nhn dn Vit Nam ng trc bi cnh c bit. 1. Tnh hnh v nhim v sau Cch mng thng Tm nm 1945 Cnh mng thng Tm nm 1945 m ra thi k pht trin lch s mi cho dn tc Vit Nam. Trong dng thc chung ca tin trnh pht trin cch mng th gii lc y, cuc u tranh ca nhn dn Vit Nam ng trc bi cnh c bit. * Tnh hnh quc t Sau Cch mng thng Mi Nga, nh nc x hi ch ngha u tin trn th gii ra i. T thnh tr cch mng ca th gii , trong Chin tranh th gii th hai, mt lot nc c Hng qun Lin X gii phng khi ch phi xt ng vo hng ng cc nc x hi ch ngha. H thng cc nc x hi ch ngha do Lin X ng u tr thnh tr ct cho cuc u tranh gii phng dn tc, gii phng giai cp v bo v ha bnh ca nhn dn th gii.

Cch mng gii phng dn tc ca cc nc trn th gii lm lung lay h thng ch ngha thc dn c. Phong tro u tranh i dn sinh, dn ch ca cng nhn, nhn dn lao ng, ca cc ng Cng sn nhiu nc t bn, c tc ng mnh n chnh sch i ni, i ngoi ca cc th lc ang cm quyn trong h thng t bn ch ngha.

H thng cc nc quc ch ngha c thay i v tr: Cc nc pht xt b bi trn, cc quc i din cho ch ngha thc dn kiu c nh Anh, Php suy yu ; M tr thnh quc ln nht, c sc chi phi h thng quc v ang tr thnh sen m quc t. Cuc u tranh gia cch mng v phn cch mng, gia phong tro gii phng dn tc chng ch thc dn, gia th lc quc c v mi l ni dung chnh ca tin trnh lch s th gii k t sau Chin tranh th gii th hai. Tnh hnh tc ng su sc n lch s Vit Nam sau Cch mng thng Tm. * Tnh hnh trong nc Nc Vit Nam dn ch cng ho non tr va ra i, va phi i ph vi nhiu k th. min Bc, vi danh ngha ng minh gii gip qun Nht, 20 vn qun Tng vo ng qun t bc v tuyn 16 n bin gii VitTrung. Qun Tng tm mi cch lt chnh quyn cch mng, to iu kin cho lc lng tay sai ln nm chnh quyn. Vi danh ngha gii gip qun Nht, qun i Anh vo ng min Nam, gip qun Php tr li xm lc Vit Nam. H trang b li v kh cho c qun Nht s

dng chng tip sc cho Php. c s ng h ca qun i Anh, ngay trong ngy 2-9-1945, qun Php n sng git hng chc ngi khi ng bo ta ang mt tinh mng ngy c lp Si Gn. Ngy 23-9-1945, Php tin cng Si Gn, m u cuc xm lc nc ta ln hai. S hin din v hot ng ca hng chc vn qun Tng, Anh, Php, Nht trn nc ta to iu kin cho tay sai ca chng, gm Vit Quc, Vit Cch chng ph cch mng ro rit. Tnh hnh phc tp, cng mt lc phi i ph vi nhiu k th t ra mun vn kh khn cho chnh th cng ho non tr Vit Nam. Trong khi , nn kinh t Vit Nam kit qu, tiu iu bi hu qu ca chnh sch cai tr ca thc dn Php v pht xt Nht. Mi ngnh kinh t ngng tr, b tc. Ti chnh quc gia trng rng. Cc loi tin mt gi ca qun i Tng c tung vo th trng cng lm cho ti chnh Vit Nam kh khn hn. Nn i nm 1945 lm cho gn hai triu ngi cht cha khc phc xong, th nguy c nn i mi li e do nhn dn. Ch thc dn li nhiu hu qu x hi nng n. Ni bt nht l trn 90% nhn dn m ch. Cch mng va thnh cng, th ch dn ch cng ho cha c cng c, phi ng u vi kh khn t mi pha. y l thi k vn mnh dn tc th ngn cn treo si tc. Trc tnh hnh , ng v Chnh ph nc Vit Nam dn ch cng ho do Ch tch H Ch Minh ng u cng c khi i on kt ton dn tc v bng ti tr, kin cng, a s nghip gii phng dn tc vt qua chng ng lch s kh khn nht. 2. M rng v cng c khi i on kt dn tc Ngay sau ngy ginh chnh quyn v tay nhn dn, ng v Nh nc xc nh khng chin, kin quc l nhim v trng tm, cp bch ca ton th nhn dn Vit Nam. Khu hiu hnh ng l : Dn tc l trn ht T quc trn ht, phi tp trung lc lng i ph vi k th chnh, nguy him nht ca nhn dn l thc dn Php. Sc mnh v u th ca ch dn ch mi l khi i on kt ton dn. ng Cng Sn ng Dng ch trng m rng Mt trn Vit Minh, thnh lp mt trn dn tc thng nht chng thc dn Php. Mt trn bao gm mi tng lp nhn dn, a ch phong kin, khng phn bit tn gio, chnh kinvo cc t chc yu cu trong phm vi ton quc. Chnh ph v ch tch H Ch Minh ng vin nhiu nhn s, tr thc vo cc c quan t vn, hnh chnh, quc hi Hng lot t chc cu quc c cng c, m rng hoc c lp thm nh Hi Cng nhn cu quc, Thanh nin cu quc, Cng gio cu quc, Vin chc cu quc, Tng lin on lao ng Vit Nam, ng X hi Vit Nam, Hi Lin hip ph n Vit Nam v.v. Nha Dn tc thiu s cng c thnh lp nhm tng cng hn na khi i on kt cng ng dn tc Vit Nam.

Ngy 29-5-1946, Hi Lin hip quc dn Vit Nam c thnh lp ti H Ni. y l mt hnh thc t chc mt dn tc rng ri trong tnh hnh mi. y l mt hnh thc t chc mt trn dn tc rng ri trong tnh hnh mi. Vi tn ch mc ch lm cho dn tc Vit Nam tr thnh quc gia c lp, thng nht, dn ch, ph cng, Hi Lin hip quc dn Vit Nam m rng khi on kt ton dn, tranh th tp hp mi lc lng v c nhn yu nc vo mc tiu bo v c lp dn tc. 3. Xy dng h thng chnh quyn nhn dn v php lut * Xy dng h thng chnh quyn hp hin Trong phin hp ca Chnh ph Cch mng lm thi ti H Ni ngy 3-9-1945, Ch tch H Ch Minh nu r: Trc chng ta b ch qun ch chuyn ch cai tr, ri n ch thc dn khng km phn chuyn ch, nn nc ta khng c hin php. Nhn dn ta khng c hng quyn t do dn ch. Chng ta phi c mt hin php dn ch. Ti ngh chnh ph t chc cng sm cng hay cuc Tng tuyn c vi ch ph thng u phiu Cng vic chun b cho Tng tuyn c, d tho hin php...c chun b khn trng trong nhng thng cui nm 1945. Tuy nhin, trong iu kin cc th lc th ch trong v ngoi nc ang lm le lt chnh quyn nhn dn nn qu trnh chun b v tin hnh Tng tuyn c thc s l cuc u tranh quyt lit, phc tp. Lc lng Vit quc, Vit Cch ngay t u i xa b h thng chnh quyn nhn dn, i hi phi chia cc gh trong quc hi thnh ba phn bng nhau. Lc lng thc dn quc cha mi nhn vo ng Cng sn ng Dng. Trc tnh hnh . Mt mt chnh ph nhn dn kin quyt bc b nhng i hi v l ca ch, ng thi nhn nhng mt s yu sch cho chng, to iu kin cho bu c c thun li. ng Cng sn ng Dng phi rt vo hot ng b mt thc hin quyn lnh o mt cch kn o, c hiu qu v ch li mt b phn hot ng cng khai vi danh ngha Hi nghin cu ch ngha Mc ng Dng. Trc thi mm do, nhng kin quyt ca ta, cc t chc Vit quc, Vit Cch phi cam kt cng Vit Minh phn u v c lp, on kt dn tc, t chc Tng tuyn c, nh ch cng kch ln nhau, m rng Chnh ph tm thi, ng h khng chin. Ngy 1-1-1946, Chnh ph lm thi m rng thm cho mt s thnh vin Vit quc v Vit Cch c tham gia v i tn thnh Chnh ph lin hip lm thi do H Ch Minh lm Ch tch. Nhim v quan trng nht ca Chnh ph lin hip lm thi l t chc Tng tuyn c bu c Quc hi trong c nc. Ngy 6-1-1946, bt chp khng b ca k th, cuc Tng tuyn c u tin ca ch mi c tin hnh, vi khong 90% tng c tri i b phiu. Tng tuyn c dn ch, t do bu ra Quc hi kho I, gm 333 i biu thuc cc giai cp, dn tc, tn gio v cc ng phi khc nhau.

Tng tuyn c l mc quan trng u tin nh du tin trnh xy dng th ch nc Vit Nam mi, theo ch Dn ch cng ho. nh du s kin trng i ny, Ch tch H Ch Minh ni: l kt qu ca s hy sinh, u tranh ca t tin ta, n l kt qu ca s on kt anh dng phn u ca ton th ng bo Vit Nam ta on kt cht ch thnh mt khi hi sinh khng s nguy him tranh ly nn c lp cho T quc. Ngy 2-3-1946, Quc hi hp k hp u tin ti Nh ht ln, vi gn 300 i biu tham d. Thc hin yu cu nhn nhng, ho gii, Quc hi quyt nh m rng thm 70 i biu i din cho Vit Quc, Vit Cch, khng qua bu c, thnh lp chnh ph lin hip khng chin, bu H Ch Minh lm Ch tch. Thnh phn Chnh ph khng chin gm ch tch, ph ch tch v 10 v b trng. Quc hi cng bu ra Ban thng trc gm 15 u vin chnh thc. Quc hi thng qua bn Tuyn ngn khng nh ch quyn ca nc Vit Nam c lp, tuyn b chnh th dn ch cng ho, khng nh quyn li v ngha v ca tt c cc dn tc trn t nc Vit Nam, tuyn b kin quyt bo v nn c lp, quyn t do dn ch ca nhn dn Vit Nam. Quc hi k hp th hai t 28-10-1946 n 9-11-1946. Vo thi im ny, sau mt nm phn u, cch mng Vit Nam vt qua nhiu kh khn. Ti k hp ln th hai,Quc hi tho lun cc bo co ca chnh ph, ra cc Ngh quyt v ni tr, ngoi giao thng qua hin php, lp chnh ph mi do H Ch Minh lm Ch tch v bu Ban thng trc Quc hi. Thng li ca Tng tuyn c ca k hp Quc hi th nht v th hai c ngha v cng to ln trong vic xy dng th ch nh nc dn ch nhn dn, hp hin, hp php; n th hin sc mnh ca khi i on kt ton dn m Ch tch H Ch Minh l biu tng, l linh hn v chin thng mi mu en ti ca cc th lc th ch. Ngy 22-11-1945. Chnh ph ra sc lnh quy nh v t chc, quyn hn ca y ban hnh chnh cc cp t x n tnh, k. Sau Tng tuyn c, h thng chnh quyn cc cp c kin ton. n cui nm 1946, tr vng c chin s c lit (Nam B, Nam Trung B), cc a phng khc bu y ban hnh chnh chnh thc cp huyn, tnh.i ng cn b vin chc ca cc y ban hnh chnh cc cp c tuyn la t nhng ngi nhit huyt, tn tm phc v s nghip cch mng, vi tinh thn ngi y t ca nhn dn.

Quc hi v Chnh ph ban hnh nhiu sc lnh quan trng bo v quyn li t do dn ch ca nhn dn. Hin php nc Vit Nam dn ch cng ho c Quc hi thng qua ngy 9-11-1946 quy nh chnh th, ngha v v quyn li ca cng dn. chc nng, v tr ca cc c quan lp php v hnh php. l : bn hin php u tin trong lch s nc nh,... Hin php tuyn b vi th gii Vit Nam c lp, ..dn tc Vit Nam c mi quyn t do, .Hin php nu mt tinh thn on kt cht ch gia cc dn tc Vit Nam v mt tinh thn lim khit, cng bnh ca cc giai cp Ln u tin trong lch s Vit Nam, h thng Nh nc bao gm t c quan lp php n hnh php, t php c xy dng theo nguyn tc:ca dn,do dn v

v dn.

* Xy dng lc lng v trang cch mng Lc lng gii phng qun Vit Nam c cng c v i tn thnh V quc on, Ngy 22-5-1946, V quc on c i thnh Qun i quc gia Vit Nam, t di s ch o ca B tng tham mu. T u nm 1946, lc lng v trang c bin ch thng nht theo cc cp t trung on tr xung. Nguyn tc xy dng lc lng v trang cch mng l: xy dng qun i ton din v chnh tr, qun s; tng cng c v s lng v cht lng. y l mt i qun cch mng "Trung vi nc, hiu vi dn". Cng vi lc lng v trang cch mng tp trung, lc lng dn qun t v c cc cp chnh quyn c bit quan tm xy dng, cng c. Cui nm 1946, bn cnh khong gn 10 vn b i tp trung, cn c gn 1 triu i vin thuc lc lng dn qun t v trn khp c nc. B i tp trung v lc lng dn qun t v l nhng b phn nng ct bo v hiu qu nh nc dn ch nhn dn trong thi k cch mng Vit Nam gp mun vn kh khn th thch.

Ngy 21-2-1946, Ch tch H Ch Minh k sc lnh thnh lp Vit Nam Cng an v. Trong nm 1946, lc lng cng an nhn dn c kin ton v t chc, bin ch v cc chin s trong lc lng c bit ny c hun luyn chnh tr, nghip v tng cng kh nng chin u, bo v an ton quc gia, u tranh chng ti phm, chng cc th lc phn ng, bo v tnh mng, ti sn quc gia v ca cng dn.

* Bc u xy dng nn vn ho mi Ngay trong phin hp u tin ca Chnh ph H Ni ngy 3-9-1945, vn gii quyt nn i cho nhn dn c coi l nhim v t xut. Cng cuc u tranh chng "gic i" c pht ng bng phong tro tng gia sn xut v bng s on kt ca nhn dn theo tinh thn t nguyn cu tr, ng bo ni i t san s lng thc cho vng b i trm trng. Chnh ph ng vin ton dn tch cc tng gia sn xut, t chc lc quyn, lp "h go tit kim", ng thi ban hnh kp thi cc sc lnh tit kim go, cm tch tr lng thc, u tin vn chuyn la go t Nam B, Trung B ra Bc B... nh cc chnh sch nn nn i tm thi c khc phc trong cc tnh pha bc.

Sau khi nn i trm trng b y li, cc cp chnh quyn t trung ng n a phng quan tm c bit n sn xut nng nghip. Mt s iu c bi p, cng tc thu li c chm lo. Nh nc ban hnh sc lnh cp rung t ca Vit gian v quc cho nng dn, gim t 25%... Kt qu ca nhng hot ng khuyn nng trn lm cho i sng nhn dn dn dn c n nh.

Chnh ph xa b cc th thu v l ca ch c, ng thi ng vin ton th

nhn dn bng tinh thn t nguyn v theo kh nng ca mnh, ng gp ti chnh bng nhiu hnh thc nh "qu c lp","m ph quc phng","qu khng chin","tun l vng".Cc tng lp nhn dn hng hi ng gp hng chc triu ng v hng trm cn vng cho Nh nc trong nm 1946. Ngy 31-1-1946, Nh nc pht hnh giy bc Vit Nam. Mt thnh tu to ln khc l cng tc xo nn m ch. Hng ng li ku gi ca Chnh ph v Ch tch H Ch Minh, cc lp bnh dn hc v c m khp ni. Nha Bnh dn hc v sau khi thnh lp tch cc m hng chc ngn lp hc, vi khong 2,5 triu ngi n lp. H thng gio dc cc bc t tiu hc,trung hc v i hc c sm khai ging tr li. Ngay trong thng 9-1945 nhn ngy khai trng u tin ca nc Vit Nam dn ch cng ha, Ch tch H Ch Minh gi th ng vin hc sinh: Non sng Vit Nam c tr nn ti p hay khng, dn tc Vit Nam c bc ti i quang vinh snh vai vi cc cng quc nm chu c hay khng, chnh l nh mt phn ln cng hc tp ca cc chu. Np sng vn ha mi, vn hc ngh thut, bo ch cch mng... vi ni dung nng cao tinh thn bnh ng, dn ch, tin b, phng s T quc pht trin cha tng c trong thi k trc. Nhng thnh tu trn cc mt chnh tr, kinh t,vn ho... trong nm u xy dng ch mi l nhn t cn bn bo m cho s nghip u tranh bo v thnh qu Cch mng thng Tm. 4. u tranh bo v thnh qu cch mng, bo v T quc Trong vng vy ca ch ngha quc, thc dn, cuc u tranh ca nhn dn Vit Nam nhm bo v thnh qu cch mng din ra v cng kh khn, phc tp, gian kh. Cha y mt thng sau khi ginh chnh quyn, thc dn Php, c Anh gip , gy chin Nam B (23-9-1945). Di s lnh o trc tip ca X y v y ban khng chin Nam B, nhn dn Si Gn - Ch Ln cng ng bo Nam B chin u kin cng, bo v qu hng. Cuc khng chin ca nhn dn Nam B, c ng bo c nc chi vin km chn ch trong thnh ph hn mt thng, to iu kin cho cc tnh khc c thm thi gian chun b chin u.

T thng 10, vng chin s m rng ra c Nam B v Nam Trung B. Qun v dn Nam B, Nam Trung B chin u anh dng, nh ch bng mi th v kh c trong tay. Hng ng li ku gi ca ng v Chnh ph, hng vn thanh nin xung phong nhp ng. Cc n v Nam tin c thnh lp, khn trng ln ng vo chia la vi qun v dn cc tnh pha nam.

D cuc chin u ca ng bo Nam B, Nam Trung B vi k th khng cn sc, nhiu tuyn phng th ca ta b ch chim, nhng lm tht bi k hoch nh nhanh thng nhanh ca ch. Cuc khng chin ca qun v dn min Nam chng t sc mnh ca nn dn ch mi v ch bo v c lp, bo v T quc ca nhng

cng dn va c gii phng.

Sau ngy ginh chnh quyn, nhn dn Vit Nam cng mt lc phi i ph vi nhiu lc lng chng ph cch mng. tranh th thi gian, chun b lc lng cho cuc chin tranh lu di vi k th nguy him nht ca dn tc l thc dn Php. Chnh ph v Ch tch H Ch Minh thc hin chnh sch nhn nhng, ho hon, trnh nhng xung t bt li. pha bc v tuyn 16, o qun Tng va nhiu sch v kinh t, va tin hnh hot ng khiu khch, chng ph chnh quyn cch mng. Ta buc phi cung cp lng thc v cho chng lu hnh tin quan kim v quc t mt gi. Nhng nhn nhng ca chnh ph lm du tnh hnh cng thng gia ta v qun Tng. ng thi da vo nhn dn v s dng thng tin, bo ch, ta kp thi vch trn m mu ph hoi cch mng ca bn tay sai, kin quyt trn p nhng phn t ph hoi; v vy hn ch ti a m mu ca k th H Ni v cc tnh pha Bc. T nm 1946, thc dn Php v Tng Gii Thch mu tnh k hoch a qun Php ra min Bc thay th qun Tng. Sau mt thi gian mc c, thng lng vi nhau, Hip c Trng Khnh gia Php v Tng c k vo ngy 28-2-1946. Theo Hip c ny, Php s a qun ra min Bc thay qun Tng. S tho hip gia hai th lc thc dn ch p ln ch quyn dn tc ca nhn dn ta, va t Vit Nam vo th phi i ph vi m mu mi ca hai lc lng phn ng. Mt khc, Php khng th mang qun thay th qun Tng m khng gp s c chng i mnh m ca ta. Trong trng hp nu xung t xy ra gia ta v Php, qun Tng s c l do tr hon thi hnh hip nh, khng chu rt qun hon ton khi Vit Nam. l iu thc dn Php khng mun. Nhn thc y tnh hnh mi, ng v Chnh ph di s lnh o ca Ch tch H Ch Minh ra ch trng m phn vi Php, nhm mc ch Php ra min Bc thay th qun Tng v tranh th thi gian ho hon, bo ton v chun b lc lng tin ln ginh thng li hon ton. Nguyn tc m phn vi Php l: Php tha nhn quyn dn tc v t quyt ca nhn dn ta: chnh ph , qun i, ngh vin, ti chnh, ngoi giao v s thng nht quc gia ca ta v iu ct t trong khi m cuc m phn vi Php, khng nhng khng ngng mt pht cng vic sa son, sn sng khng chin bt c lc no v u, m cn ht sc xc tin vic sa son y v nht nh khng cho vic m phn vi Php lm nht tinh thn quyt chin ca dn tc Cuc m phn gia Chnh ph ta vi Php din ra rt cng thng. Ta yu cu Php phi cng nhn quyn c lp dn tc, trong khi Php ch cng nhn quyn t tr mt khi nim ta cng quyt phn i. Cui cng, Php phi ng vi gii php do phi on ta a ra Nc Php cng nhn Vit Nam l mt quc gia t do. Ngy 6-3-1946, vi s c mt ca i din mt s nc phi on ta do Ch tch H Ch Minh dn u k vi i din Chnh ph Php G.Xanh tmi (Sainteny) bn Hip nh s b. Ni dung chnh ca Hip nh l: - Chnh ph Php cng nhn nc Vit Nam dn ch cng ho l mt quc gia t do, c chnh ph, ngh vin, qun i, ti chnh ring, nm trong Lin bang ng Dng v trong khi Lin Hip Php. Nc Php tha nhn vic thng nht ba k do nhn dn

- Chnh ph Vit Nam chp nhn Php a 15.000 qun ra min Bc thay th nhim v ca qun Tng. Qun Php s rt dn mi nm 1/5 qun s khi khu vc ny v s hon tt vic rt qun trong vng 5 nm. - Hai bn ngng xung t, gi nguyn qun i ti v tr c. Tip tc m cc cuc iu nh thng lng v cc vn ngoi giao ca Vit Nam, tng lai ca ng Dng, nhng quyn li kinh t v vn ha ca Php Vit Nam. D k kt Hip nh s b, nhng thc dn Php vn tr hon thi hnh nhng iu khon k kt v lun vi phm Hip nh. Chnh ph Vit Nam Dn ch cng ha u tranh i Php phi thi hnh nghim chnh cc iu khon k v phi nhanh chng m cuc m phn chnh thc nh tha thun. Thng 4 v 5-1946, on i biu ca Chnh ph Vit Nam dn ch cng ha v on i biu Php hp Hi ngh tr b ti Lt tho lun v cuc m phn chnh thc s t chc Php. Ngy 31-5 , Ch tch H Ch Minh ln ng sang thm nc Php theo li mi ca Chnh ph Php. Cng ngy, phi on Chnh ph ta cng ln ng sang Php m phn chnh thc. Cuc m phn Phngtennbl (Fontainebleau) din ra t thng 7 n thng 9-1946, do pha Php khng t b tham vng ca mnh ng Dng, nn cc cuc m phn u b tc. t r thin ch mun ha bnh ca nhn dn Vit Nam v tranh th thm thi gian chun b cho cuc khng chin chng thc dn chc chn s xy ra, trc khi ri Php, Ch tch H Ch Minh k vi i din Chnh ph Php Mu t (Moutet) bn Tm c 14-9-1946. Bn Tm c quy nh mt s iu v quan h kinh t, vn ha gia Php vi Vit Nam, v nh ch chin s v k hoch m phn tip theo ca hai bn. T khi k Hip nh s b 6-3 n Tm c 14-9 -1946 l thi gian qu gi cho ta chun b lc lng v mi mt cho cuc chin u lu di sau ny. Ngun: lichsuvietnam.vn/home.php?option=com_content&task=view&Itemid=35&id =384 View more most v