Professional Documents
Culture Documents
Tập san Dân Chủ 02/2011
Tập san Dân Chủ 02/2011
Nhân dịp mùa Xuân mới 2011 và Tết Tân Mão, thay mặt Đảng
Dân Chủ Việt Nam, chúng tôi thân ái gửi tới tất cả anh em chí
hữu, các bạn cộng tác viên, các chính đảng và toàn thể đồng
bào cùng gia đình lời chúc đầu năm sức khoẻ, hạnh phúc.
Năm Canh Dần 2010 vừa qua là một năm đầy biến động và
thách thức lớn của Đảng Dân Chủ Việt Nam nói riêng và phong
trào dân chủ nói chung. Một năm trước thềm Đại hội XI, Đảng
Cộng Sản đã gia tăng đàn áp các tiếng nói ôn hòa, cũng như
ngăn chặn mạnh mẽ những thông tin trung thực đến với người
dân tại Việt Nam
Dù nhiều khó khăn, Đảng Dân Chủ Việt Nam vẫn trưởng thành
từng ngày, vững vàng hơn với tiêu chí và đường lối hoạt động. Năm 2010, Đảng Dân Chủ Việt Nam đã
hoàn tất và công bố “Bản đề xuất soạn thảo tân Hiến Pháp của toàn Dân” cùng với sách “Con Đường Việt
Nam”. Các tài liệu đặc biệt này đã và sẽ góp phần thúc đẩy phong trào dân chủ, qua đó gửi đến Nhà nước
Việt Nam một thông điệp rất rõ ràng: “quyền tự quyết phải được trả lại cho Nhân dân”.
Trong năm qua số lượng đảng viên tham gia Đảng Dân Chủ Việt Nam vẫn tiếp tục gia tăng không ngừng,
mặc những rào cản khó khăn. Bên cạnh đó, Đảng Dân Chủ Việt Nam cũng nhận nhiều đóng góp ý kiến xây
dựng quý giá, đặc biệt chú trọng đến quyền lợi hợp pháp và phẩm giá của người dân.
Đảng Dân Chủ Việt Nam ghi nhận và đánh giá cao sự tận tâm, tinh thần trách nhiệm và những cố gắng
không ngừng của mỗi cá nhân trong ngôi nhà Đảng Dân Chủ Việt Nam. Tôi nhìn thấy trong ánh mắt, nụ
cười, trong sâu thẳm tâm hồn các chí hữu là niềm đam mê, khát khao cống hiến cho con đường đã chọn,
niềm hạnh phúc khi hoàn thành kế hoạch, niềm kiêu hãnh khi đương đầu với thử thách…
Bên cạnh đó, chúng ta cũng không quên các anh em chí hữu đang chịu những bản án bất công hiện sống
trong lao tù: Lê Công Định, Nguyễn Tiến Trung, Trần Anh Kim, Trần Huỳnh Duy Thức, Lê Thăng Long,
Nguyễn Văn Hải,... Sự hi sinh trong công cuộc đấu tranh cho dân chủ và bình đẳng đã đưa các anh trở
thành những biểu tượng sống trong lòng nhân dân Việt Nam yêu chuộng tự do, dân chủ.
Năm 2011, công việc ưu tiên hàng đầu của Đảng Dân Chủ Việt Nam là thông tin trung thực và sâu rộng về
các vấn đề xã hội, nhất là quyền căn bản con người và xây dựng niềm tin về một tương lai mới với mọi tầng
lớp trong xã hội.
Trên con đường tiến về phía trước, cùng ước vọng lớn lao vì một tương lai tươi đẹp, chúng ta còn cần rất
nhiều nỗ lực và không chỉ nghĩ đến thành công đã đạt được ngày hôm qua, mà phải luôn phấn đấu trong
công việc hôm nay tốt nhất vì mục tiêu lớn của ngày mai. Trong một ngày không xa, một cái Tết thật sự
hạnh phúc trên đất nước Việt Nam dân chủ, đoàn kết và phát triển sẽ thành hiện thực.
Chúng tôi xiết chặt bàn tay từng anh em chí hữu, cùng những người thân và gửi đến các bạn niềm tin vào
sức mạnh đoàn kết của tổ chức và niềm tự hào của Đảng Dân Chủ Việt Nam.
Chưa nghe hết tin “Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak sẽ
không tái tranh cử” thì lại đến “Tổng thống Yemen Ali
Abdullah Saleh nói sẽ từ nhiệm vào năm 2013″.
Ngay tại nước tạm ổn định như Jordan, Quốc vương Abdullah giải thể chính phủ
để đối phó với biểu tình. Các lãnh đạo Algeria và Syria hiện đang gồng mình chờ
biến động ập tới.
Nguyễn Giang
Bão sa mạc Tunesia mà có người chơi chữ gọi Vùng Trung Đông có Ả Rập Saudi vừa đón
là sóng thần „tunisami‟, đang rung chuyển ông Ben Ali và Dubai vẫn là nơi tạm trú của
vùng Trung Đông, ngoài ý muốn của các những vị bị truy đuổi.
đồng minh Phương Tây.
Còn ở Đông Á, Bắc Hàn vẫn có thể đón ai
Quyền lực thời nay thật khó trường tồn. thất cơ lỡ vận nhưng sinh hoạt ở Bình
Nhưỡng chắc không mấy vui.
Khi ảnh của quý vị bị dân xé tan ngoài phố
thì sự tan rã ập đến thật nhanh. Sáng họ có thể ra đường ngắm tượng Kim
Nhật Thành, tối về nhà xem tivi độc một
Tìm nơi trú ngụ
kênh tuyên truyền tiếng Triều Tiên.
Phương Tây
Chạy sang Trung Quốc cũng không hẳn là tốt
nhất định
vì nước này thường hay mặc cả với các đại
không còn là
cường Phương Tây nên chắc gì đã thương gì
nơi an toàn để
những kẻ thất thế.
đi các nhà cựu
độc tài sống lưu Thậm chí Hong Kong, dưới quyền Trung
vong như xưa Quốc, đã không cho ông Thaksin được lưu
Cách mạng hoa lài tại Tunisia
vì kể cả khi các trú.
chính phủ „cựu đồng minh‟ muốn bao che,
Nhiều nhà độc tài châu Á gửi tiền của ở
báo chí, các hội nhân quyền, hệ thống truyền
Singapore nhưng tòa án xứ này vẫn dùng
thông cũng không để yên.
Khôn ngoan kiểu châu Á? Mới tuần qua, Tổng thống Nga Dmitry
Medvedev khai trương bức tượng của cố Tổng
Ở Miến Điện, nhân nghị viện mới khai mạc,
thống Boris Yeltsin, cựu lãnh đạo đảng Cộng
tin tức nói “Thống tướng Than Shwe không ra
sản Nga nhưng cũng là tổng thống dân
tranh chức tổng thống”.
chủ đầu tiên của Liên bang thời hậu Xô Viết.
Tôi nghe một đồng nghiệp từ BBC Miến Điện
Bởi thế, nhân dịp Tết Tân Mão, tôi chúc các
nói đừng ai ngây thơ cho rằng ông Than Swe
nhà độc tài khắp bốn phương trời hãy bình
rút đi không kèn không trống.
tĩnh nhìn thời thế, và chọn cách rút lui sao
Khôn ngoan hơn các nhà độc tài Trung Đông, cho yên ấm, lịch lãm.
ông ta tin rằng diễu võ dương oai khi tuổi đã
Tôi cũng mong các vị “đương” nếu không còn
già là điều tối kỵ nên chọn cách rút vào hậu
phép gì giúp dân giúp nước thì tìm cách hiền
trường để giật dây.
hòa chuyển sang vị trí “nguyên” để mọi bề
Làm thế vừa ít phải chịu trách nhiệm trực được “nguyên vẹn”.
tiếp, vừa kín đáo lo cho con cháu, thân thuộc
làm ăn, tẩu tán tài sản đúng nơi, đúng chỗ.
BBCVietnamese
Hôm trước một anh bạn tại Pháp nói với tôi
sao dạo này ở Việt Nam nhiều cụ “nguyên”
phát biểu rất mạnh về dân chủ hóa, cứ như
là sắp ủng hộ hẳn “đa nguyên”.
HOA KỲ CHỈ TRÍCH VIỆT NAM NGĂN CHẶN TỰ DO INTERNET
Việt Nam nằm trong danh sách các nƣớc có chế độ cầm quyền độc đoán ngăn cấm các nhà dân
chủ và bất đồng chính kiến trên mạng sử dụng internet.
Ngoại trƣởng Hoa Kỳ Hillary Clinton tuyên bố nhƣ vậy tại Washington hôm thứ Ba 15-2, để bày
tỏ những cố gắng và nỗ lực từ phía hành pháp Hoa Kỳ để ủng hộ các nhà dân chủ và bất đồng
chính kiến trên mạng internet.
người tham gia vào dân tại tất cả các quốc gia Ả Rập
mạng internet và các và Iran, cung cấp cho họ phương
quyền cơ bản của họ tiện thông tin về dân chủ và
không được chính phủ quyền làm người.
các nước tôn trọng.
Bà thách thức các nhà lãnh đạo
Và do đó sự lựa chọn mà cùng các chế độ độc tài hãy cho
Hoa Kỳ có lúc này là phép dân chúng nước họ được tự
đứng về phía người dân do sử dụng mạng Internet hoặc
các nước, đảm bảo cho sẽ phải gánh chịu hậu quả như
họ một mạng internet đã từng xảy ra đối với hai nguyên
toàn cầu mở để đảm bảo thủ quốc gia cầm quyền lâu năm
các quyền tự do ngôn như tổng thống Ai Cập Hosni
Trong bài diễn văn nói về tự do luận và quyền hội họp bất chấp Mubarak và tổng thống Tunisia
internet đọc tại Đại học George những thách thức đi kèm với một Zine El Abidine Ben Ali.
Washington , Ngoại trưởng Mỹ mạng internet mở. Bà Hillary nói:
Vẫn theo bà Clinton thì, lịch sử
nhấn mạnh rằng, Hoa Kỳ cam kết đã chứng minh mọi sự áp bức sẽ
tiếp tục hỗ trợ cho người dân ở “Đối với Hoa kỳ, sự lựa chọn là rõ
ràng, chúng ta đứng về phía của dẫn tới cuộc cách mạng, vì độc
các nước cách thoát khỏi sự kiểm tài, quân phiệt chỉ thống trị người
soát trên internet, khỏi các vụ sự cởi mở, chúng ta hiểu một
mạng internet cởi mở sẽ mang dân trong một giai đoạn nào đó,
tấn công internet mà các chính chứ không thể khóa miệng, xiềng
phủ một số nước áp dụng đối với đến những thách thức và cần
những luật lệ để bảo vệ chúng ta xích họ mãi mãi.
công dân của mình.
khỏi những tác động xấu, và tự Ngoại trưởng Hoa Kỳ cũng khẳng
Bà nhìn nhận thực tế internet do internet cũng có những căng định là Hoa Kỳ mạnh mẽ ủng hộ
đang bị ngăn chặn và kiểm duyệt thẳng như bất cứ quyền tự do quyền tự do internet trên toàn
tại khắp nơi trên thế giới, từ châu nào khác, nhưng cái lợi lớn hơn cầu, và cảnh cáo các quốc gia
Á sang châu Mỹ: cái giá phải trả.” ngăn chặn Internet rằng họ
“Internet vẫn bị hạn chế bằng Ngoại trưởng Hillary Clinton cho không thể kềm hãm mãi mãi
nhiều cách. Ở Trung Quốc, chính biết Hoa Kỳ sẽ gia tăng thêm những bất mãn của công chúng,
phủ kiểm duyệt nội dung và ngân sách để đầu tư vào các và sẽ có nguy cơ mất đi những lợi
chuyển hướng các lệnh tìm kiếm công nghệ, và khóa đào tạo giúp ích có được từ việc mở rộng kết
sang các trang khác. Tại Miến phá vỡ các rào cản mà chính phủ nối internet.
Điện, các trang web đối lập bị tấn các nước độc tài đã dựng lên trên Theo RFA
công bởi lệnh từ chối dịch vụ, còn internet.
tại Cuba, chính phủ cố gắng thiết
lập một mạng trong nước thay vì Bà Clinton cho biết Hoa Kỳ sẽ chi
cho phép người dân được truy 25 triệu đô la năm nay để bảo vệ
cập internet toàn cầu. Còn tại các bloggers đang bị ngăn cấm
Việt Nam, những blogger nào chỉ hoạt động tại Trung Quốc, Iran,
trích chính phủ bị bắt bớ.” Cuba, Syria, Vietnam, Miến Điện
và Ai Cập.
Và thực trạng này theo bà sẽ
càng trở nên khó khăn hơn trong Bà nói, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã
các năm sắp tới khi có hàng tỷ thành lập Twitter bằng tiếng Ả
Rập và Farsi để liên kết với người
ĐẢNG DÂN CHỦ VIỆT NAM: TẠI SAO VIỆT NAM CẦN SỬA ĐỔI
CĂN BẢN VÀ TOÀN DIỆN HIẾN PHÁP
Ngày 31 tháng 12 năm 2010, Đảng Dân Chủ Việt Nam công bố hai văn bản về các đề
xuất cho một Hiến pháp của toàn dân. Văn bản thứ nhất là các phân tích về những
thiếu sót của Hiến pháp 1992 và văn bản thứ hai đề xuất các nguyên tắc mà một bản
Hiến pháp của toàn dân cần phải có: một cơ chế tam quyền phân lập, sự phân quyền và
kiểm soát giữa Trung ương và địa phương, các điều khoản về quyền con người, và một
Tòa án Hiến pháp. Phần phụ lục của văn bản thứ hai là bản đề xuất các điều khoản
nhân quyền chi tiết, dưới dạng song ngữ Anh-Việt, để làm nền tảng cho các thảo luận
và góp ý.
Tập san Dân Chủ mong đón nhận các ý kiến xây dựng về các đề xuất Hiến pháp này,
gửi về dangdanchuvietnam@gmail.com. Toàn văn bản được trích tại www.ddcvn.info.
—Nguyễn Sĩ Bình và Ban Nghiên cứu Hiến pháp— khẳng định rằng nguyên tắc dân chủ tập trung là nguyên
tắc tổ chức của đảng cộng sản – Đảng Cộng Sản Liên xô
Tiếp theo số tháng 1/2011 và được Đảng Cộng Sản Việt Nam sao chép lại. Nguyên
tắc này tập trung quyền lực về Trung ương, cụ thể là Bộ
Nhu cầu về cơ chế tam quyền phân lập thay vì tập chính trị đảng cộng sản: “Cá nhân đảng viên phải phục
trung dân chủ trong thời đại mới tùng tổ chức và kỷ luật của đảng, thiểu số phục tùng đa
số, tổ chức cấp dưới phục tùng tổ chức có thẩm quyền
Dư luận và chuyên gia hiện nay cũng lên tiếng đòi hỏi một
cấp trên, toàn đảng phục tùng Trung ương.” Trên lý
cơ chế tam quyền phân lập thay vì phân công phân nhiệm
thuyết, các đảng viên có quyền “thảo luận một cách dân
trong hệ thống quyền lực tập trung. Nhưng liệu có thể có
chủ thẳng thắn các công việc của đảng” nhưng phải chấp
tam quyền phân lập trong khi vẫn lấy nguyên tắc tập
hành nghị quyết của đảng ngay cả khi có điểm không
trung dân chủ làm nền tảng? Chúng tôi cho rằng để đạt
đồng ý. “Yếu tố “tập trung” của nguyên tắc này đòi hỏi sự
được ý nguyện về một Nhà nước pháp trị với nguyên tắc
thực thi không điều kiện các quyết định của cấp trên bởi
tam quyền phân lập để kiểm soát và cân bằng quyền lực,
cấp dưới, và các quyết định của đa số bởi thiểu số. Yếu tố
cần xem lại nguyên tắc tập trung dân chủ. Nguyên tắc tập
“dân chủ” là sự bầu cử các lãnh đạo đảng ở mỗi cấp bởi
trung dân chủ về bản chất ban đầu là nguyên tắc tổ chức
đại hội đại biểu. Tuy vậy, trên thực tế, mặt “dân chủ” của
của một mô hình đảng chính trị. Nhưng tổ chức Nhà nước
tập trung dân chủ chỉ là hình thức, trong đó quá trình bầu
không phải là tổ chức đảng phái và lịch sử đã chứng minh
cử chỉ là hợp thức hóa kết quả đã rồi của sự cố vấn và
tổ chức Nhà nước cần đảm bảo kiểm soát và cân bằng
thương thuyết bởi các lãnh đạo hạt nhân và các cấp lãnh
quyền lực, để Nhà nước không lấn lướt quyền làm chủ của
đạo cao nhất của đảng.”[xxi]
Nhân dân và không áp đặt kiểm soát toàn trị lên đời sống
kinh tế, văn hóa, xã hội. Nguyên tắc tập trung dân chủ đã đặt đảng duy nhất lãnh
đạo lên trên các cơ quan Nhà nước Hiến định. Thứ nhất,
Nguyên tắc tập trung dân chủ – nguyên tắc chính trị kế
tập trung dân chủ là sự phân nhiệm (phân công nhiệm
thừa từ mô hình Sô-viết
vụ) giữa ba nhánh lập pháp, hành pháp, tòa án – cả ba
Về cấu trúc hệ thống chính quyền mà bản Hiến pháp hiện nhánh quyền lực đều hoạt động dưới sự lãnh đạo của
nay quy định, bản Hiến pháp hiện nay dựa trên một mô Đảng Cộng Sản. Thứ hai và quan trọng hơn cả, nguyên
hình không hề tương thích với Nhà nước pháp trị và dân tắc tập trung dân chủ được thực hiện qua cơ chế song
chủ. Sự không tương thích này bắt nguồn từ nguyên tắc trùng – ở cả trung ương và chính quyền địa phương, mỗi
nền tảng – nguyên tắc tập trung dân chủ. Nguyên thủy là cơ quan Nhà nước đều có một đơn vị đảng với các đảng
một nguyên tắc tổ chức chính trị của đảng cộng sản, viên nắm các vị trí then chốt của cơ quan Nhà nước đó. Vì
nguyên tắc tập trung dân chủ này đã được áp dụng vào tổ các đảng viên này phải tuân thủ nguyên tắc tập trung dân
chức quyền lực Nhà nước để tập trung quyền lực vào tay chủ và phục tùng cấp trên và Trung ương, Đảng Cộng Sản
Đảng Cộng Sản Việt Nam, và biến đảng duy nhất này trở trở thành cơ quan quyền lực của các cơ quan Nhà nước
thành quyền lực tối cao trên thực tế, đứng trên cả các đó. Sự mập mờ này dẫn đến hiện tượng chồng tréo giữa
thiết chế Nhà nước hiến định, kể cả Quốc hội. trách nhiệm và thẩm quyền của các cơ quan nhà nước và
cơ quan đảng, giữa các văn bản pháp luật do các cơ quan
Kể từ Hiến pháp 1959, nguyên tắc tập trung dân chủ là nhà nước ban hành và nghị quyết, chỉ thị của Đảng Cộng
nguyên tắc tổ chức Nhà nước cơ bản của Nhà nước Cộng Sản. Hiến pháp quy định Quốc hội là cơ quan quyền lực
hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.[xx] Điều 6 Hiến pháp tối cao, có quyền sửa đổi Hiến pháp, thế nhưng vấn đề
1992 quy định: “Quốc hội, Hội đồng nhân dân và các cơ sửa đổi Hiến pháp phải chờ nghị quyết của Đảng, như một
quan khác của Nhà nước đều tổ chức và hoạt động theo giáo sư thuộc Hội đồng lý luận Trung ương từng phát
nguyên tắc tập trung dân chủ.” biểu: “Về nguyên tắc, bổ sung được cương lĩnh 1991 [của
Đảng Cộng Sản Việt Nam] thì sẽ mở đường cho sửa đổi
Thế nào là nguyên tắc tập trung dân chủ? Trước tiên, cần Hiến pháp và những cải cách mạnh mẽ hơn về thể
Trước tiên tôi muốn nhấn mạnh nguyên thủ quốc gia, quyền của
rằng chúng ta đã sửa đổi Hiến nguyên thủ quốc gia là những
pháp nhiều lần rồi mà vẫn chưa gì?; vấn đề phân công và kiểm
đạt yêu cầu. Nếu tính từ năm soát quyền lực nhà nước…
1946 đến 1992 là 46 năm, ta đã Ai là chủ đất nƣớc?
sửa đổi lớn 3 lần vào các năm
1959, 1980 và 1992. Đó là chưa Thứ hai, tôi cho rằng các lần sửa
kể nhiều lần chúng ta sửa đổi đổi Hiến pháp sau này có một vài
nhỏ khác. vấn đề cốt lõi lại xa rời hoặc lại
không rõ ràng bằng Hiến pháp
Sửa đổi như vậy là nhiều lần rồi, năm 1946 – Hiến pháp đầu tiên
song dân chưa được phúc quyết của nước Việt Nam Dân chủ Cộng
Dân phải đƣợc phúc quyết lần nào. Hiến pháp 1946 quy
Hiến pháp hòa.
định dân phúc quyết Hiến pháp
Sửa đổi Hiến pháp là một cơ hội song dân cũng chưa được phúc Có nhiều vấn đề, ở đây tôi chỉ đề
sinh hoạt chính trị dân chủ sâu quyết vì chiến tranh đã xảy ra cập tới 3 vấn đề cốt lõi:
rộng trong toàn dân, toàn dân ngay sau đó. Đầu tiên, Hiến pháp phải làm rõ
có đƣợc hƣởng quyền lợi và Còn Hiến pháp sửa đổi 1959 lại AI LÀ CHỦ ĐẤT NƯỚC? NGƯỜI
làm nghĩa vụ tham gia ý kiến quy định Quốc hội có quyền lập CHỦ ĐÓ CÓ NHỮNG QUYỀN GÌ?
và phúc quyếthay không? Hiến và lập Pháp. Thay đổi quan Với câu hỏi này, có thể nhiều
Nếu nhân dân được tham gia và trọng đó do nhiều nguyên nhân, người sẽ nói ngay rằng Dân làm
phúc quyết sửa đổi Hiến pháp lần trong đó có nguyên nhân bất khả chủ chứ ai. Đúng. Cương lĩnh của
này thì đây là một cơ hội to lớn kháng là đất nước trong tình Đảng, Hiến pháp và Pháp luật
do ta tạo ra để thúc đẩy mạnh trạng chiến tranh và chia cắt hai của nhà nước đều khẳng định
mẽ và toàn diện công cuộc đổi miền Nam – Bắc; rồi chịu ảnh như vậy. Quốc hiệu của Việt Nam
mới đất nước theo định hướng xã hưởng của mô hình cộng hòa Xô đã ghi rất rõ: “Việt Nam Dân chủ
hội chủ nghĩa. Tôi hy vọng là như Viết,… Cộng hòa”. Thể chế chính trị là
vậy. Dân chủ Cộng hòa, khác hoàn
Tuy vậy, chúng ta cần hiểu bản toàn với Quân chủ.
Nếu nhân dân không được tham chất của thể chế cộng hòa hay
gia và phúc quyết sửa đổi Hiến dân chủ cộng hòa là quyền lập Do vậy, người chủ đất nước
pháp lần này thì chúng ta lại bỏ hiến phải thuộc về nhân dân, mà không phải là Vua nữa mà chính
lỡ mất cơ hội vô cùng quan trực tiếp là cử tri cả nước. là Dân (không phân biệt thành
trọng. phần, giới tính, giàu nghèo, dân
Cho nên, không thể đặt Hiến tộc, tôn giáo…).
Kinh nghiệm các lần sửa đổi Hiến pháp ngang hàng với các bộ luật
pháp trước đây là như vậy. khác do Quốc hội thông qua. Song quy định cụ thể về quyền
Chúng ta đã sửa đổi Hiến pháp Hiến pháp là bộ luật cơ bản, luật làm chủ trực tiếp của người dân
nhiều lần rồi song chưa đáp ứng gốc, luật mẹ được Quốc hội lập thì còn quá ít, nhất là quyền
lòng mong đợi của nhân dân, hiến thông qua và nhân dân phúc phúc quyết Hiến pháp và những
nhân dân chưa có quyền phúc quyết nên rất ổn định, đặc biệt là việc quan hệ đến vận mệnh quốc
quyết Hiến pháp mà lẽ ra quyền những vấn đề cơ bản của Hiến gia thì các Hiến pháp sửa đổi sau
phúc quyết Hiến pháp là quyền pháp, như thể chế chính trị, ai là này lại ghi khác hoàn toàn với
đương nhiên của người dân dưới chủ đất nước, quyền của người Hiến pháp năm 1946:
chế độ dân chủ cộng hòa. chủ đất nước là những gì; ai là Điều 21 của Hiến pháp 1946 quy
Điều 6 của Hiến pháp 1980 quy Dân làm chủ có nghĩa là Dân Ngay Hiến pháp 1946 tuy đã qui
định: “Nhân dân sử dụng quyền phải quyết trực tiếp thể chế quốc định rất rõ quyền lập Hiến thuộc
lực Nhà nước thông qua Quốc hội gia, tức là Hiến pháp và những về nhân dân, song cũng không
và Hội đồng nhân dân là những việc quan hệ đến vận mệnh quốc thực hiện được trong thực tiễn vì
cơ quan đại diện cho ý chí và gia, rồi Dân giao cho Nhà nước lý do bất khả kháng là chiến
nguyện vọng của nhân dân, do và giám sát Nhà nước (Quốc hội, tranh đã nổ ra ngay sau đó.
nhân dân bầu ra và chịu trách Chính phủ và Tòa án) quản lý đất Từ khi thành lập nước Việt Nam
nhiệm trước nhân dân”. nước theo Hiến pháp và những Dân chủ Cộng hòa đến nay, nhân
quyết định đó của Dân. Như vậy dân ta là người chủ đất nước,
Điều 82 của Hiến pháp 1980 và Dân mới làm chủ đích thực.
Điều 83 của Hiến pháp 1992 quy song Nhà nước ta chưa một lần
định: “Quốc hội là cơ quan đại Đây là vấn đề xa rời bản chất nào hỏi ý kiến Dân với tính chất
diện cao nhất của nhân dân, cơ dân chủ của nhà nước, cả về là trưng cầu dân ý cả. Nhân dân
quan quyền lực nhà nước cao pháp lý, cả về thực tiễn. Như ta chủ yếu mới làm chủ gián tiếp
nhất của Nước Cộng hòa Xã hội trên đã nói, do nhiều nguyên thông qua các cơ quan đại diện
nhân, trong đó có những nguyên như Quốc hội và HĐND các cấp,
Đảng Dân Chủ Việt Nam - www.ddcvn.info - dangdanchuvietnam@gmail.com Trang 11
Tập San DÂN CHỦ Số Tháng 2/2011
nhân dân mới làm chủ trực tiếp tướng….
trong bầu cử trưởng thôn, bầu cử d, Chủ tịch Hội đồng Chính
đại biểu QH và HĐND các cấp. phủ …
Như vậy chưa đúng với quyền và
nghĩa vụ của người Dân trong thể ……………….
chế Dân chủ Cộng hòa trong điều h, Ký hiệp ước với các nước….
kiện hòa bình và thống nhất đất
Và Điều 50 của Hiến pháp 1946
nước như hiện nay.
cũng ghi: “Chủ tịch Nước không
Nếu Dân được phúc quyết Hiến phải chịu một trách nhiệm nào,
pháp thì Hiến pháp chính là văn trừ khi phạm tội phản quốc”.
bản pháp lý quan trọng nhất của
Những quy định của Hiến pháp cần thiết thì triệu tập và Chủ tọa
Dân trao quyền lực của Dân cho
1946 rất ngắn gọn, rõ ràng rằng các phiên họp của Hội đồng
Nhà nước.
Chủ tịch Nước là nguyên thủ Chính phủ”. Quy định như vậy là
Ngược lại, nếu Dân chưa được quốc gia, đại diện cho Nhà nước làm giảm nhẹ hẳn vai trò của
phúc quyết Hiến pháp thì cũng có về đối nội, đối ngoại; thống lĩnh Chủ tịch Nước trong cơ quan
nghĩa là Dân chưa trao quyền lực các lực lượng vũ trang; và cũng hành pháp so với Hiến pháp
của Dân cho Nhà nước bằng một là người đứng đầu cơ quan hành 1946.
văn bản pháp lý cao nhất là Hiến pháp là Chính phủ.
pháp. Như vậy, các Hiến pháp sửa đổi
Nói cho dễ hiểu, nguyên thủ quốc sau này đều quy định không rõ
Sửa đổi Hiến pháp lần này cần gia phải có ba điều kiện, ba ràng và không tập trung quyền
giao lại quyền phúc quyết cho quyền thực chất tối thiểu như của Chủ tịch nước bằng Hiến
dân như Hiến pháp 1946 đã quy sau: pháp 1946. Rõ ràng không có ai
định cho đúng với bản chất của hội đủ ba điều kiện, ba quyền
a, Thay mặt cho Nhà nước về
thể chế cộng hòa hoặc dân chủ thực chất tối thiểu của một
đối nội cũng như đối ngoại,
cộng hòa, hoặc cộng hòa xã hội nguyên thủ quốc gia như Hiến
chủ nghĩa. b, Đứng đầu cơ quan hành pháp 1946.
pháp,
Quyền lực của nguyên thủ Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung
quốc gia bị phân tán 3 nơi c, Thống lĩnh lực lượng vũ ương thống lĩnh lực lượng vũ
trang, trang song về pháp lý lại không
Vấn đề thứ hai là việc xác định:
AI LÀ NGUYÊN THỦ QUỐC GIA? Các Hiến pháp sửa đổi sau này thay mặt cho nhà nước về đối nội
VÀ NGƯỜI ĐÓ CÓ NHỮNG QUYỀN (1959, 1980, 1992) đều giảm cũng như đối ngoại, cũng không
GÌ? nhẹ vai trò của Chủ tịch Nước, đứng đầu cơ quan hành pháp.
không rõ thực chất quyền của Thủ tướng Chính phủ đứng đầu
Vấn đề này Hiến pháp 1946 ghi
một nguyên thủ quốc gia. Điều Chính phủ nhưng lại không đứng
rất rõ, và Nhà nước ta khi đó
đó không phải lỗi của vị Chủ tịch đầu đầy đủ cơ quan hành pháp
thực hành cũng rất tốt.
nước nào, mà chẳng qua là do và cũng không thống lĩnh lực
Các Hiến pháp sửa đổi sau này các Hiến pháp sửa đổi sau này lượng vũ trang.
lại không rõ ràng bằng Hiến pháp quy định như vậy:
1946, và trong thực hành cũng Chủ tịch Nước thay mặt cho nhà
Điều 6 của Hiến pháp 1959 quy nước về đối nội và đối ngoại
rất lúng túng.
định: “Chủ tịch Nước Việt Nam nhưng trong thực tiễn lại không
Theo quy luật tự nhiên, đàn chim Dân chủ Cộng hòa là người thay thống lĩnh lực lượng vũ trang,
bao giờ cũng có chim đầu đàn, mặt cho Nước Việt Nam Dân chủ cũng như không đứng đầu đầy
đàn trâu bao giờ cũng có trâu Cộng hòa về đối nội và đối đủ cơ quan hành pháp.
đầu đàn, dàn nhạc phải có nhạc ngoại”.
trưởng,… Với một quốc gia cũng Chúng ta dễ dàng nhận thấy
Điều 65 của Hiến pháp 1959 quy ngay rằng quyền lực của một
vậy, quốc gia nào cũng phải có
định: “Chủ tịch Nước Việt Nam nguyên thủ quốc gia lại bị phân
một nguyên thủ.
Dân chủ Cộng hòa thống lĩnh các tán làm ba nơi, do ba người nắm
Về quy định này, tại Điều 49 của lực lượng vũ trang trong toàn giữ. Tức là ta có ba người thực
Hiến pháp 1946 ghi cụ thể về quốc, giữ chức vụ Chủ tịch Hội thi quyền của một nguyên thủ
quyền của Chủ tịch Nước như đồng Quốc phòng”, song thực trong điều hành thực tiễn, như
sau: chất Tổng Bí thư mới là người thế có phân tán quyền của
a, Thay mặt cho Nước… thống lĩnh các lực lượng vũ trang. nguyên thủ quốc gia không? Tôi
b, Giữ quyền tổng chỉ huy Điều 66 của Hiến pháp 1959 quy cho là quá phân tán.
quân đội toàn quốc… định: “Chủ tịch Nước Việt Nam Tới đây, chúng ta phải sửa đổi bổ
Dân chủ Cộng hòa khi xét thấy sung Hiến pháp làm sao để chỉ có
c, Ký sắc lệnh bổ nhiệm Thủ
Quyền lực dưới thể chế cộng hòa Cân bằng và kiểm soát quyền lực Đọc thêm Sửa hiến pháp, thời
hay dân chủ cộng hòa không tập là một cơ chế cực kỳ quan trọng điểm đã chín muồi! của Bộ
trung vào một người hay một lực trong Hiến pháp nhằm tránh sự trƣởng Bộ Tƣ pháp đã đăng
lượng, cơ quan nào, mà phân lạm quyền và thoái hóa mà trong trên Vietnamnet tại
công tương đối cân bằng cho ba thể chế quân chủ chuyên chế đã www.ptdcvn.org.
cơ quan: Lập pháp, Hành pháp bất lực. Tất nhiên không thể nói
và Tư pháp (Quốc hội – Chính tuyệt đối được, vì thể chế nào
phủ – Tòa án): Quốc hội là cơ cũng phải thông qua con người
quan lập pháp cao nhất, Chính cụ thể. Nhưng có một cơ chế cân
phủ là cơ quan hành pháp cao bằng và kiểm soát quyền lực cho
nhất, và Tòa án là cơ quan xét ba cơ quan Nhà nước, sẽ tốt hơn
xử cao nhất. rất nhiều so với cơ chế tập trung
quyền lực vào một ông vua, hoặc
Nhà nghiên cứu Dương Danh Dy vừa cuộc chiến tranh "về tổng thể không chí sáu đánh một, bảy đánh một".
gửi cho BBC bài phát biểu của lãnh bất ngờ đối với chúng tôi, nhưng về
"Thương vong của chúng ta là bốn so
đạo Trung Quốc Đặng Tiểu Bình tại thời gian cụ thể và nhất là về quy mô
với một, thần thoại của chúng bị tiêu
một hội nghị nội bộ hôm binh lực mà Trung Quốc sử dụng thì
diệt."
16/03/1979, một tháng sau khi quả là không tính tới".
Trung Quốc bất ngờ tấn công Việt Cũng nói về quy mô cuộc chiến,
Trong bài phát biểu hôm
Nam. trang mạng quân sự milchina.com
16/03/1979, ông Đặng Tiểu Bình cho
của Trung Quốc mới đây đăng thư
Trong thời điểm đó, Trung Quốc cũng hay kế hoạch đánh Việt Nam lúc đó
của một cựu chiến binh Trung Quốc
đang tiến hành rút quân sau khi không được Mỹ đồng tình về quy mô
từng tham gia chiến tranh biên giới
tuyên bố chiến thắng và "hoàn thành vì sợ phản ứng của Liên Xô.
1979 cho hay kế hoạch của Trung
mục tiêu chiến tranh".
"TW Đảng, Quân ủy TW hạ quyết Quốc là "đưa bộ đội Dã chiến 2 (một
Bài phát biểu của ông Đặng giải thích tâm này không dễ, trải qua nhiều lần trong bốn dã chiến quân nổi tiếng
thêm về lý do và mục đích của cuộc suy ngẫm, trải qua gần hai tháng suy của quân đội Trung Quốc hồi nội
chiến tranh. ngẫm mới hạ được quyết tâm đó." chiến do Lưu Bá Thừa làm tư lệnh,
Đặng Tiểu Bình làm chính uỷ) vào
Trong đó, ông Đặng Tiểu Bình nói Tuy nhiên, ông Đặng đánh giá: "Bây
Lào, rồi đánh xiên ngang sang Việt
"lần đánh trả tự vệ này" là "một cuộc giờ xem ra hạ quyết tâm đó là đúng".
Nam sau đó vu hồi lên bắc gặp đại
tác chiến trừng phạt có giới hạn" về
Văn bản bài phát biểu của lãnh đạo quân của ta nam hạ".
thời gian cũng như quy mô, và chỉ
Trung Quốc mới được đăng tải nói:
nhằm "dạy cho tên Cuba phương Bức thư viết: "Tuy vậy kế hoạch này
"Chúng ta nói trận này nhất định
đông điên cuồng" một bài học. quá mạnh, hoàn toàn giống như một
phải đánh, có ba lý do lớn phải
trận đánh diệt cả một nước, có thể
"Đồng thời cũng là một sự ủng hộ đánh".
làm chấn động thế giới, nên trước
Campuchia chống Việt Nam xâm
"Một là, mặt trận thống nhất chống ngày đánh một tuần lễ đã bị hủy bỏ,
lược."
bá quyền quốc tế đòi hỏi có sự chế đổi thành cuộc chiến lấy quy mô sư
Theo ông Đặng, đây là "hành động tài cần thiết đối với Cuba phương đoàn, trung đoàn là chính".
quan trọng mở rộng mặt trận thống đông (tên ông Đặng Tiểu Bình dùng
"Thế nhưng, nó vẫn bị gọi là "dùng
nhất quốc tế phản đối bá quyền". để gọi Việt Nam).
dao mổ trâu để giết gà”."
Ông nói lãnh đạo Việt Nam đã bị bất "Hai là, chúng ta cần phải xây dựng
Một điểm nữa trong bức thư của cựu
ngờ trước sự tấn công của Trung bốn hiện đại hóa. Chúng ta cần môi
chiến binh Trung Quốc: "Mục đích
Quốc vì trước đó mấy ngày, Việt Nam trường tương đối ổn định, đáng tin
của cuộc chiến tranh này là tàn phá,
còn dự đoán phạm vi tấn công nhỏ, cậy. Để cho xét lại Liên Xô, Việt Nam
hủy hoại quốc lực của Việt Nam chứ
gồm hai sư đoàn. ngày ngày ở phía bắc phía nam đe
không phải là chiếm lĩnh lãnh thổ,
dọa chúng ta làm cho tinh thần
Trên thực tế, Trung Quốc đã điều tới nên sau hai ngày đánh nhau, bộ đội
không yên. liệu có được không?
20 sư đoàn bộ binh trong ngày đầu tham chiến của ta bắt đầu chấp hành
cuộc chiến. "Lý do thứ ba, là quân giải phóng mệnh lệnh bán chính thức là “không
nhân dân ba mươi năm nay không bắt tù binh”, “không để lại cho Việt
Yếu tố bất ngờ
đánh trận." Nam một lá cây ngọn cỏ”."
Nhiều cán bộ lãnh đạo của Việt Nam
Theo ông Đặng, đây là cơ hội tốt để Cho tới nay, thống kê vẫn chưa đồng
lúc bấy giờ cũng đều đã nhắc tới sự
Giải phóng quân Trung Quốc chứng nhất về con số thương vong của hai
ngỡ ngàng vì không lường trước được
tỏ "vẫn là quân giải phóng". bên trong cuộc chiến biên giới Việt-
quy mô tấn công của quân đội Trung
Quốc. Quy mô cuộc chiến Trung.
Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, Lãnh đạo Trung Quốc tuy vậy thừa Phía Trung Quốc nói quân lính Việt
người lúc đó là đại sứ Việt Nam tại nhận rằng trong cuộc chiến tranh Nam chết và bị thương vào khoảng
Bắc Kinh, nói với BBC rằng khi nghe biên giới 1979, nước này "giết gà đã 50.000, lính Trung Quốc khoảng
tin, ông hoàn toàn bất ngờ. phải dùng dao mổ trâu". 20.000.
Cựu Thứ trưởng Ngoại giao Trần Ông Đặng nói trong bài phát biểu: Hàng nghìn dân thường Việt Nam
Quang Cơ thì nói ông cảm thấy mình "Lần đánh này vũ khí, quân số đều cũng thiệt mạng và thương vong.
"bất lực". gấp mấy lần Việt Nam. Chiến đấu ở
Cao Bằng chí ít là năm đánh một,
Ông Dương Danh Dy, lúc đó làm việc Theo BBCVietnamese
sáu đánh một, chiến đấu ở Lạng Sơn,
tại đại sứ quán ở Bắc Kinh, cũng nói
Lào Cai cũng đều gấp mấy lần, thậm
xin nêu lên một thông tin: “Khi dân số 35 triệu người mà
mới được in lần đầu, cuốn sách Khuyến học – cuốn sách về
này có một số lượng ấn bản kỉ khai sáng tinh thần quốc dân –
lục là 3,4 triệu bản, trong khi được in lần đầu tới 3,4 triệu bản,
dân số Nhật Bản thời đó chỉ trong điều kiện thế giới cách đây
khoảng 35 triệu người ….Và kể gần 150 năm (và cho cả hiện
từ đó đến nay, cuốn sách này đã nay nữa) là một tỷ lệ đầy huyền
được tái bản liện tục, chỉ tính từ thoại: chiếm gần 10% dân số!
năm 1942 đến năm 2000, riêng
Điều này chỉ có thể giải thích
Nhà Xuất bản Iwanami Bunko
rằng đó là một dân tộc vô cùng
cũng đã tái bản đến 76 lần” (*)
khát khao “nâng dân trí, chấn
để chúng ta cùng suy ngẫm về
dân khí”, và nỗi khao khát này
mối liên quan của con số này với
đã lên đến tột độ! Tôi cho rằng
việc nâng cao dân trí, chấn dân
đó chính là sức mạnh vô địch đủ
khí ở Nhật Bản và một số cuộc
sức quét sạch những kềm tỏa
vân động xã hội – văn hóa từng
của các tập quán, suy nghĩ lỗi
được tiến hành tại nước ta.
thời mà thực chất là xóa bỏ triệt
Nhìn lại lịch sử cải cách Minh Trị để sự nô lệ tư tưởng, tinh thần
Duy Tân, tôi cho rằng Nhật Bản để vươn lên làm người tự do,
là một dân tộc khát khao đến độc lập, và thực tế đã làm nên
cháy bỏng trong việc nâng cao nước Nhật Bản hiện đại đầy kỳ
Mới đây, từ cảm xúc sâu sắc về
dân trí, chấn dân khí – vì đây tích sau này mà mọi người đã
câu “Quốc dân không có chí độc
mới là nền tảng thật sự vững biết. Một dân tộc khát khao
lập, không có tinh thần tự do thì
chắc cho một nước Nhật hiện “nâng dân trí, chấn dân khí” đến
lòng yêu nước cũng hàm hồ,
đại, văn minh. Mọi người vô tột bực như thế, tất yếu tự thân
nông cạn, vô trách nhiệm” của
cùng tha thiết muốn tìm động dân tộc đó đòi hỏi sự xuất hiện
Fukuzawa Yukichi (1835 – 1901)
lực tinh thần mạnh mẽ trong của các bậc khai sáng đúng tầm
được trích đăng trên một tờ báo,
công cuộc để tụ hội và
tôi đã đọc lại cuốn Khuyến học Đó là một dân tộc vô cùng khát
canh tân đất dẫn dắt tinh
do ông viết trong khoảng thời khao “nâng dân trí, chấn dân khí”,
nước, quyết thần quốc dân.
gian 1872 – 1876 và từng được và nỗi khao khát này đã lên đến
lòng tìm chỗ
Nhà Xuất bản Trẻ ấn hành. tột độ! Tôi cho rằng đó chính là sức Khuyến học
đứng xứng mạnh vô địch đủ sức quét sạch của Fukuzawa
Theo tôi, sẽ rất thú vị và đầy bổ đáng cho quốc những kềm tỏa của các tập quán,
Yukichi ra đời
ích nếu chúng ta có dịp mổ xẻ, gia mình trên suy nghĩ lỗi thời mà thực chất là
thực sự kết
phân tích các tư tưởng của trường quốc xóa bỏ triệt để sự nô lệ tư tưởng,
tinh biết bao
Fukuzawa Yukichi – bậc khai tế. Có lẽ, sẽ có tinh thần để vươn lên làm người tự
tình tự, khát
quốc công thần của nước Nhật người nói : dân do, độc lập, và thực tế đã làm nên
vọng từ trong
Bản hiện đại mà hình ảnh của tộc nào mà nước Nhật Bản hiện đại đầy kỳ
tích. sâu thẳm của
ông được in trên tờ bạc có mệnh chẳng thế !
mọi trái tim
giá cao nhất 10.000 yên, dù ông
Đúng, dân tộc nào cũng mong Nhật Bản nên mới tạo được sức
không phải là một đấng quân
hướng đến các giá trị tốt đẹp vì lan tỏa phi thường như vậy. Sự
vương hay danh tướng lỗi lạc
đó là nhu cầu của con người, thống nhất “cầu – cung” này đã
của đất nước Mặt Trời mọc.
nhưng mỗi dân tộc đều có khác tạo thành sức mạnh cộng hưởng
Tuy nhiên, bài viết này tôi chỉ nhau về mức độ khát vọng. Với to lớn, phát huy hiệu quả nhanh
Khả năng lãnh đạo: (Sơ cấp) ______________ (Trung cấp) _____________ (Cao cấp)_________________
Ký tên :________________________________________________________________________________
Lời cam kết của đảng viên Đảng Dân Chủ Việt Nam:
“Tôi cam kết hết lòng xây dựng một Đảng Dân Chủ hùng mạnh, hầu cạnh tranh kiến tạo một nước Việt
Nam độc lập, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, dân chủ và giàu mạnh - mang lại tự do, hạnh phúc cho toàn
thể nhân dân Việt Nam”
*****
Gửi Đơn Ghi Tên Tham Gia về địa chỉ email : dangdanchuvietnam@gmail.com hoặc cơ sở Đảng gần nhất.