Quyn con ngi v an ninh con ngi An ninh con ngi v quyn con ngi l hai phm tr khi

nim khng ng nht v ni dung, nhng c mi quan h cht ch vi nhau. V mt l lun, khi nim an ninh con ngi cn kh mAn ninh con ngi v quyn con ngi l hai phm tr khi nim khng ng nht v ni dung, nhng c mi quan h cht ch vi nhau. V mt l lun, khi nim an ninh con ngi cn kh mi m, cha c nghin cu v t c cp trn cc din n khoa hc nc ta. gp phn lm r kha cnh no v khi nim an ninh con ngi, chng ti xin gii thiu mt s nt khi qut v thuyt an ninh con ngi v mi quan h vi quyn con ngi. 1. Khi qut v thuyt an ninh con ngi
1.1 Ngun gc ca khi nim an ninh con ngi - Nhn thc v an ninh con ngi xut hin nh l mt kt qu tt yu do c nhng thay i cn bn trong i sng chnh tr, kinh t, x hi ca th gii vo nhng nm 90 ca th k 20, dn ti xut hin khi nim v an ninh con ngi. Thi im cng l thi im kt thc Chin tranh lnh, s ph thuc gia cc nc vi nhau gia tng, thi im ca ton cu ho, ca s thay i m hnh, chun mc v th ch chnh tr, th ch kinh t; s ny sinh xung t dn tc v cc cuc khng hong, gia tng thm ho thin nhin, dch bnh; ang e do trc tip i sng ca mi c nhn, ca quc gia, khu vc thm ch ton cu, nh hng ti m hnh pht trin kinh t, x hi ni chung. V th nhiu hc gi quc t cn v s xut hin khi nim an ninh con ngi l kt qu ca s khm ph mi, thay i vi v mi quan h gia an ninh v pht trin. Kt thc Chin tranh lnh, cc cuc e do chin tranh th gii v cc cuc chin tranh xuyn quc gia c v gim bt, nhng cc cuc chin tranh trong phm vi quc gia li c chiu hng gia tng. Theo thng k, ch tnh t nm 1989 2000, c 110 cuc xung t, trong ch c 7 trong s l chin tranh gia cc nc, cn li l cc cuc ni chin1. Chnh iu ny, t ra thch thc i vi khi nim an ninh truyn thng, m trung tm ca n l duy tr ch quyn v an ninh quc gia, s ton vn lnh th. Bn cnh , cng ng quc t, dng nh c s hoi nghi v khi nim an ninh truyn thng sau Chin tranh lnh khi ngy cng gia tng cc vn nh ngho i, suy dinh dng, s khng bnh ng gia giu v ngho, s xung cp ca mi trng, s cn kit ti nguyn thin nhin, t nn quc t gia tng, bun bn ngi, c bit bun bn ph n v tr em gi, xung t dn tc, sc tc, tn gioV vy, cng ng quc t pht trin mt khi nim mi nhm b p vo s thiu ht trong khi nim an ninh truyn thng. Trn c s cc khi nim an ninh mi nh an ninh khng truyn thng/non -traditional security, an ninh khng qun s/non-millitary, an ninh ton cu/global security, an ninh vt phm vi quc gia/transnational, an ninh ton din/comprehensive security, an ninh mi/new security, an ninh bn vng/sustainable, trong Bo co Pht trin con ngi hng ti mt nhn thc mi l an ninh con ngi m theo , n nhn mnh n an ninh ca con ngi, m khng ch l an ninh ca quc gia. Chnh trong Bo co

Pht trin con ngi nm 1994 nh du mt chng mi cho s cn thit thc y s thay th khi nim an ninh truyn thng bng khi nim v an ninh con ngi. - Nh vy, khi nim an ninh con ngi chnh thc xut hin vo nhng nm 90 ca th k 20, mc d nu xt v mt ni hm khi nim th c s tranh lun t lu. An ninh con ngi, phn nh r s chuyn hng v khi nim an ninh, nh mt lot cc cu hi c t ra an ninh l g, an ninh cho ai, hay ngun gc ca cc mi e do l g. Cc hc gi quc t chnh thc phn chia an ninh thnh hai loi. l an ninh truyn thng v an ninh phi truyn thng. An ninh truyn thng nhn mnh an ninh chnh tr v qun s ca quc gia. Khi nim ny dng trong thi k Chin tranh lnh, khi m cc quc gia phi ng u vi nhng thch thc nh chin tranh hu dit. N gi s rng cc quc gia ch l mc tiu ca vn an ninh, ngun gc duy nht ca e do qun s l t cc khi th ch, gi tr c bn ca an ninh ny l bo m s sng cn ca quc gia v ton vn v lnh th, ch quyn; v tip cn thu c ca an ninh chnh l lin minh chnh tr v ngn chn ht nhn. Ngc li, khi nim an ninh khng truyn thng m rng phm vi sang lnh vc kinh t, x hi, mi trng, sc kho, quyn con ngi. Gi tr c bn ca khi nim an ninh quc gia m rng t gi tr bo v lnh th quc gia v ch quyn sang cc gi tr sng cn ca h thng chnh tr, truyn thng x hi, s hi ho v n nh ca cc quan h dn tc, duy tr v ton vn vn ho, s thnh vng kinh t v pht trin, cng bng v cng l. Nhng mi e do nhng gi tr ny, khng ch t e do qun s bn ngoi v s lt chnh tr, m cn t s khng cng bng v kinh t hay s tan r x hi2 An ninh con ngi l mt kiu an ninh phi truyn thng. V bn cht, l xem xt li v suy tnh li trn phm vi quc t v khi nim an ninh trong cc thp k gn y c bao hm trong mt khi nim an ninh hon ton mi. Nm 1991, Sng kin Stockholm v An ninh ton cu v Qun tr thit lp mt knh khi nim an ninh truyn thng, theo ly quc gia lm trung tm, ku gi m rng sang cc lnh vc ca vn an ninh v khm ph vn an ninh gy ra bi s nh tr ca s pht trin, xung cp ca mi trng, s gia tng dn s v vn dn nhp c3 Ngi ng vai tr quan trng trong chuyn hng nhn thc, khi nim v an ninh, chnh l Mabhub Ul-Haq - nh kinh t hc ni ting, ngi ng mt vai tr rt quan trng trong vic xy dng Ch s Pht trin con ngi v Ch s Qun tr con ngi v Bo co Pht trin con ngi, ku gi v lu v mi quan tm ti con ngi - mc tiu ca an ninh, ca suy ngh mi hoc cn c s thay i m hnh trc khi cng b Bo co Pht trin con ngi nm 1994. ng cho rng: th gii bc vo mt th k an ninh con ngi mi, v khi nim an ninh hon ton s chuyn hng v ln mnh. Theo khi nim mi ny, an ninh s l an ninh ca con ngi hn ch l an ninh quc gia; mng sng ca con ngi hn l quyn lc qun s ca

quc gia s phi l mi quan tm; cc gi tr s cn phi c bo v chnh l an ninh v s thnh vng ca chnh cc c nhn trong cc ngi nh ca h, trong cng vic ca h, trong cc bn b, lng ging, trong cc cng ng v trong mi trng t nhin ca h4. V Bo co Pht trin con ngi nm 1993, ghi nhn rng, Khi nim mi ca an ninh con ngi nht nh nhn mnh an ninh con ngi, khng ch l ca quc gia5. Kt qu l, Bo co Pht trin nm 1994 tuyn b mt cch c tnh h thng l cn thit phi thay th khi nim an ninh truyn thng bng khi nim an ninh con ngi. Bn cnh tip cn chuyn hng khi nim an ninh, cng vi n l s tin trin ca khi nim chnh tr, theo ni hm ca an ninh con ngi c th c hiu thng qua cc gi tr ca quyn con ngi 6. Hay s thay i da vo s pht trin m theo , pht trin nht nh t con ngi l trung tm, ch khng phi l vo an ninh bin gii quc gia v nht nh t pht trin v sc kho, gio dc v t do chnh tr bn cnh s thnh vng v kinh t7. Sau ny, y ban An ninh con ngi ca Lin hp quc nh ngha an ninh con ngi l phi bo v cc gi tr c bn quan trng nht trong cuc sng ca tt c mi ngi theo hng tng cng kh nng t do la chn v hng th ca con ngi, ngha l bo v con ngi khi nhng mi e da v tnh hung nguy him hin hu khp mi ni8. Cu Tng Th k Lin hp quc, ng K-phi An-nan tng nhn mnh an ninh con ngi khng tch ri ha bnh, an ninh v pht trin. N khng ch n gin l tnh trng khng c xung t bo lc, m cn bao gm nhn quyn, qun l nh nc tt, c hi tip cn gio dc v chm sc sc khe v bo m mi c nhn c c hi v s la chn pht huy c nng lc ca mnh9. 1.2 Ni hm khi nim an ninh con ngi An ninh con ngi, theo Bo co Pht trin ca Lin hp quc, c ni hm kh rng, tri trn nhiu lnh vc ca i sng chnh tr, kinh t, x hi, vn ho ca mi quc gia, khu vc v ton cu. Tuy vy, k t thi im xut hin khi nim an ninh con ngi, nhiu Chnh ph, cc hc gi, cc t chc phi chnh ph cng tin gn ti mt nhn thc mi v hng ti nhng nh ngha khc nhau, nhng u bao hm cc vn c lin quan n mt lot cc lnh vc khc nhau ca i sng kinh t, chnh tr ca cc nc nh: vic lm, sc kho, mi trng, thc phm, an ton, cng ng, chnh tr, nhn quyn, gio dc, tn gio, dn tc, sc tc nh ngha v an ninh con ngi, v th, c s khc nhau theo cc nhn thc v gi tr ch quan, s hiu bit v yu t chnh tr. Nhng bt chp nhn thc cn c s khc bit, khi nim an ninh con ngi trong Bo co Pht trin con ngi ca UNDP nm 1994, quan tm chnh l ly an ninh ca c nhn con ngi hn l ly nh nc l trung tm ca an ninh. Tin s Mahbub ul Haq, T vn c bit ca Qun tr UNDP ph bin khi nim trong bn cu sau y: an ninh con ngi: khng ch l an ninh ca t ai, l an ninh ca con ngi; khng ch l an ninh thng qua cc cnh tay, m l an ninh

thng qua s pht trin; khng ch l an ninh ca quc gia, m l an ninh ca c nhn trong ngi nh ca h v trong cc cng vic ca h; khng ch l bo v chng li cc cuc xung t gia cc quc gia, m l bo v chng li cc cuc xung t gia con ngi10. Trong Bo co pht trin ca UNDP nm 1994, c s miu t chi tit: N c ngha l an ton thot khi cc mi e do v i ngho, bnh tt, ti phm, s n p. N cng c ngha bo v khi s v c hi v bt ng trong mu hnh ca i sng hng ngy ti gia nh, cng vic, trong cng ng hay trong mi trng ca chng ta11. iu c th hn, an ninh con ngi ngha l tr em khng b cht, cc bnh tt s khng lan truyn, cc cng vic s khng b mt, cc cng thng trong cng ng s khng chuyn thnh xung t bo lc v nhng ngi khng theo o khng b cng bc phi im lng12. C bn c im ca an ninh con ngi. Th nht, l tnh ph bin. Cc dn tc d mnh hay yu, giu hay ngho, tt c u chu tc ng ca an ninh con ngi. Mc d c s khc nhau v cc mi de da n an ninh con ngi ti khu vc ny hay khu vc khc, nhng nhn chung, chng l thc s v ang gia tng. Th hai, c s ph thuc ln nhau gia cc thnh phn ca an ninh con ngi. Khi con ngi - l mt gc nh ca th gii - b e do, th phn cn li ca th gii cng s c s dnh lu, d l i ngho, bnh tt, bun bn ma tu, xung t dn tc v ri lon x hiTt c cc thnh phn ca an ninh con ngi lun ph thuc vo nhau, khng th tch ri, cng khng gii hn l cng vic ni b ca mt nc. Th ba, ngn nga sm, tt hn l ngn nga mun. Chng hn ngn nga sm l hiu qu hn i vi HIV/AIDS. Th t, l con ngi l trung tm ca an ninh con ngi. An ninh con ngi l con ngi sng v th trong mt x hi nh th no v h c th c la chn mt cch t do nh th no, c hi ca h ginh c th trng v x hi ln nh th no, v liu h sng trong xung t hay ho bnh13. Bo co cng phn loi an ninh con ngi thnh by phm tr an ninh. l: an ninh kinh t (bo m vic lm v thu nhp); an ninh lng thc (khng b thiu n); an ninh sc kho (khng b dch bnh); an ninh mi trng (khng b nhim v khng kh, ngun nc), an ninh c nhn (khng b e do bt b giam cm..), an ninh cng ng (duy tr bn sc vn ho, c trng dn tc) v an ninh chnh tr (bo m quyn t do c bn ca con ngi v dn s, chnh tr). Nh vy, khi nim an ninh con ngi l mt khi nim hon ton mi, n c ngha thc tin v l lun su sc. Nhn chung, s ng gp c bn ca khi nim ny, chnh l xem xt li khi nim an ninh truyn thng. V s l gii ngy mt r hn nh: an ninh con ngi, khng phi l lnh th; v an ninh con ngi khng phi l ca an ninh quc gia, v t c bi s pht trin, m khng phi bng v lc; v v an ninh ca tt c nhn loi14. 2. Mi quan h gia an ninh con ngi v quyn con ngi

Khi nim quyn con ngi c mt quan h khng th tch ri vi khi nim an ninh con ngi. Tt nhin, an ninh con ngi v quyn con ngi khng phi l mt, m n cng khng hon ton l khi nim trng lp, gia chng c s khc nhau, nhng khng tch ri nhau. Nu nh khi nim quyn con ngi, l ch cc quyn t do c nhn, m mi con ngi u c v l do n gin h l mt con ngi, ch khng phi v h l cng dn ca mt nh nc; v cc quyn con ngi cho php c nhn tn ti v pht trin trong nhn phm. V nhn phm l ngun gc ca quyn con ngi, v theo ngn ng c din t ph bin trong cc vn kin quc t v quyn con ngi, th quyn con ngi bt ngun t nhn phm v gi tr vn c ca con ngi. Nh vy, xt v mt bn cht t nhin, quyn con ngi khng phi l th ban pht ca Nh nc. Khi nim nhn quyn phn nh mi quan h hai chiu gia Nh nc v c nhn, cng dn, theo mt bn ch th c quyn (c nhn, cng dn) v bn kia, ch th mang ngha v (Nh nc). Mi quan h trch nhim gia c nhn v Nh nc c quy nh rt r trong lut nhn quyn quc t, l rng buc trch nhim, ngha v ca Nh nc l phi tn trng, bo v v thc hin cc quyn v t do ca c nhn. c c cc chun mc quc t , loi ngi phi tr gi cho chnh cc hnh vi khinh thng hay s ch p th bo ln cc quyn t nhin, nhn phm v lng tri nhn loi. V cc chun mc quc t c hnh thnh v pht trin qua hn su mi nm, k t sau thm ho ca Chin tranh th gii ln th II (1945). Chnh v th, t khi ra i n nay, Lin hp quc lun ly tn trng v bo v nhn quyn v cc t do c bn ca con ngi l tn ch, mc ch cho cc hot ng ca mnh. Cng vi vic duy tr ho bnh, gii quyt cc tranh chp quc t, hp tc gii quyt cc vn quc t c lin quan n kinh t, x hi, vn ho v phc li x hi, cng u nhm khuyn khch, thc y tn trng nhn quyn v cc t do c bn ca con ngi. Hin chng Lin hip quc v Tuyn ngn th gii v quyn con ngi nm 1948 c xem l vn kin quc t khi u cho nhng tng v an ninh chung. Tuyn ngn th gii v quyn con ngi lit k mt lot cc quyn con ngi c bn, nh quyn sng, khng b phn bit i x, khng b tra tn, nhc hnh, quyn lao ng, quyn gio dc, cc quyn t do ngn lun, t tng, bo ch, hi hp ho bnh, i li, c tr Chnh nhng quyn ny l ni dung c bn cu thnh ni hm ca khi nim an ninh con ngi nh hin nay. Trn kha cnh ny, mt s hc gi quc t cn tranh lun rng, an ninh con ngi thu np v c xem l mt phn ca quyn con ngi. Chng hn theo Trung tm nghin cu v o to Chu u v dn ch v quyn con ngi ghi ch trong cun Tm hiu v nhn quyn ti liu v gio dc nhn quyn cho rng, nhn quyn hm an ninh con ngi, v cc quyn t do v an ninh c nhn c quy nh trong Tuyn ngn th gii v quyn con ngi (iu 3); v Cng c quc t v cc quyn kinh t, x hi v vn ho (iu 9) c ngha rng gii thch kh r hm v t do khng b s hi v cc quyn an ninh x hi v mi lin h ca n vi cc quyn kinh t, x hi v vn ho

c quy nh trong Tuyn ngn nhn quyn (iu 22) v Cng c quc t v cc quyn kinh t, x hi v vn ho (iu 9) c ngha l t do thot khi i ngho. Cc quy nh c lin quan cn c quy nh trong Cng c Chu u v nhn quyn (iu 5); Cng c Chu M v nhn quyn (iu 7); Hin chng Chu Phi v nhn quyn v quyn ca cc dn tc (iu 6) u lin quan n bo m an ninh c nhn v yu cu cc quc gia khng c can thip mt cch v c n s ton vn c nhn. Nh vy, ngha rng ca an ninh con ngi c th hiu thng qua cc gi tr ca quyn con ngi. Mt khc, cc tng v bo v quyn con ngi trong x hi quc t ngy nay cng phn nh trc tip n an ninh con ngi v nhn mnh cc quyn dn s, chnh tr ca c nhn. V v th ni hm ca khi nim an ninh con ngi gm c an ninh chnh tr v an ninh c nhn. Trn mt kha cnh khc, mi quan h gia quyn con ngi v an ninh con ngi, trong con ngi c quyn c bo m c mt trt t x hi v quc t, cc quyn v t do ca con ngi phi c tn trng v bo v, dn ti xut hin bo m v cn bng gia cc yu t an ninh: an ninh c nhn, an ninh quc gia v an ninh quc t. Thc y, bo v quyn con ngi chnh l cch nhm t c cc phm tr an ninh . Betrand Ramcharan, nguyn Ph Cao u v Nhn quyn ca Lin hip quc t nm 1998, cho rng, quyn con ngi xc nh an ninh con ngi v an ninh c nhn, quc gia v quc t i hi phi bo v nhn quyn. ng minh chng mi quan h gia an ninh c nhn, quc gia v quc t. Theo , an ninh c nhn nht nh phi da trn nn tng ca an ninh quc gia, v an ninh quc gia t nn tng trong an ninh c nhn nht nh da trn nn tng ca an ninh quc t. Pht trin quan im ca mnh v mi quan h gia quyn con ngi v an ninh con ngi, theo s pht trin cng i hi phi tn trng quyn con ngi v tn trng nhn quyn l ngn nga xung t. V vy, vic ban hnh cc chnh sch ho bnh cng nht nh phi xy dng trn nn tng ca quyn con ngi; gn gi ho bnh v xy dng ho bnh nht nh ly quyn con ngi l trung tm; cc chin lc nhn o nht nh phi bao hm mi quan tm v nhn quyn15. Nh vy, an ninh con ngi t con ngi lm trung tm, coi tn trng v bo v quyn t do v chnh tr, dn s, s thnh vng ca c nhn l nn tng ca an ninh. Mc tiu chnh ca quan nim an ninh con ngi chnh l ly tn trng quyn con ngi v t do ca c nhn l xut pht im. V nh vy, xt v mt bn cht, an ninh con ngi l tn trng v bo v quyn con ngi. Bo co ca U ban An ninh con ngi16 nm 2003 vi tiu An ninh con ngi hin nay nhn an ninh con ngi v quyn con ngi nh l s b sung cho nhau: Quyn con ngi v an ninh con ngi cng c ln nhau. An ninh con ngi gip xc nh cc quyn trong mt tnh hung c th. V cc quyn con ngi gip tr li cu hi:

An ninh con ngi nn c thc y nh th no? tng ngha v, trch nhim, b sung vic cng nhn tm quan trng v chnh tr v o c ca an ninh con ngi17. Bo co ca U ban An ninh con ngi xc nh mc ch ca an ninh con ngi l bo v cuc sng ca tt c cc c nhn theo cch cao cc t do v thc hin nhn quyn. Bo co cng ch ra rng, an ninh ca con ngi trong tnh trng mo him bao gm cc mi e do v cc iu kin m n lun khng c phn loi nh an ninh quc gia. An ninh con ngi cng quan tm ti s tc ot: khi s kit qu cng cc, nhim mi trng, bnh tt, m au, m ch v cc bnh khc. An ninh con ngi c ngha, bo v cc t do c bn - t do l thit yu ca cuc sng con ngi18. Nh vy, nghin cu, xem xt trong tng th cc mi quan h gia an ninh con ngi v quyn con ngi cho thy, gia chng c mi quan h cht ch vi nhau. Khi nim an ninh con ngi cho chng ta mt cch tip cn mi v an ninh ni chung, trong c xem l mt thch thc vi khi nim an ninh truyn thng ch coi quc gia, dn tc v chnh quyn nh nc l ch th chnh, ng vai tr trung tm trong chnh sch bo m an ninh quc gia v u tin ca vn an ninh. Tuy vy, s xut hin khi nim an ninh con ngi, khng phi khng gy tranh ci v cn c cch hiu v tip cn, lnh hi khc nhau trn phm vi th gii, khu vc v quc gia. Trong khu vc ASEAN, ban u hu ht cc nc tip cn khi nim ny vi thi kh thn trng v nghi ng v a phn cc nc u tri qua mt thi gian di b cc quc gia thc dn, quc chim ng nn hu ht xp trt t an ninh quc gia l trung tm, v nhn mnh n ch quyn v phn i s can thip vo cng vic ni b. Vit Nam cng nm trong bi cnh chung . D cn c cch nhn v cch hiu cng nh s tip nhn khc nhau gia cc nc, cc nh khoa hc, nh nghin cu trn c phng din l lun v thc tin v khi nim an ninh con ngi, nhng nhn chung, s pht trin v khi nim - da trn nhng thay i hin thc ca i sng chnh tr, x hi, kinh t, nht l cc him ho ton cu khng loi tr bt k mt chu lc, mt quc gia, dn tc no - th cn phi tip tc nghin cu v tip thu c chn lc. V mc tiu ca nhn loi cn hng ti nht nh vn phi ly tiu ch l an ninh con ngi, da trn nn tng bo v quyn, t do v cc gi tr ca con ngi. chnh l nguyn l pht trin hin nay, tt c v con ngi, ly con ngi lm trung tm trong hoch nh chnh sch pht trin kinh t, x hi ca mi quc gia.
1 T chc Y t th gii (WHO), Bo co th gii v bo lc v sc kho, Gi - ne-v: T chc Y t th gii, 2002, trang 218. 2 Chen Xinzhin, Chuyn hng l thuyt v Thch thc ca an ninh quc t, Tp ch Qu Thnh vng (i Loan), tp 4, s 3, 2003, trang 14. 3 Sng kin Stockholm v An ninh ton cu v Qun tr, trch nhim chung nm 1990, Stockholm: Vn phng Th tng 4 Mahbub Ul-Haq, Cp bch mi ca an ninh con ngi, RGC bi s 17, Vin Rajiv Gandhi v nghin cu ng i, Niu li: Qu Gandhi Rajiv, 1994. 5 Bo co Pht trin nm 1993, UNDP. 6 Khi nim an ninh con ngi v ngun gc ca n, Liu Zhijun, Ging vin, Tin s Khoa x hi hc, trng i hc Zhejian. 7 Gary King, Christopher Murray, Ngh li v An ninh con ngi.

8 T Minh Tun, an ninh con ngi v nhng mi e do ton cu http://www.tapchicongsan.org.vn /details.asp? Object=4&news_ID=13540442. 9 Tld. 10 Mahbub ul Haq, Mt khun kh mi cho hp tc pht trin, Bin nin s Lin hp quc, 1993, tp 10 , s 4, trang 42. 11 UNDP, Bo co pht trin con ngi, 1994, trang 23 . 12 UNDP, Bo co pht trin con ngi, 1994, trang 22, 24. 13 UNDP, Bo co pht trin con ngi, 1994, trang 22, 24. 14 Mabhub Ul-Haq, Qun tr ton cu v an ninh con ngi, ti M. Tehranin, Phn th gii: An ninh con ngi v Qun tr ton cu, Lun n: I.B. Tauris, 1999, trang 79-94. 15 Quyn con ngi v an ninh con ngi, http://www.humansecurity chs.org/activities/outreach/ramcharan.pdf. 16 U ban an ninh con ngi, c ng ch to do Sadako Ogata, nguyn l Cao u LHQ v ngi t nn v Amartya Sen, ngi ot gii thng Nobel. www.humansecurity -chs. org/index.html. 17 An ninh con ngi, quyn con ngi v gii tr qun b , Kevin Boyle v Sigmund Simonsen. 18 U ban an ninh con ngi.

TS. Tng Duy Kin - Hc vin Chnh tr -Hnh chnh quc gia H Ch Minh