Khoá luận tốt nghiệp Đại học: Nghiên cứu kinh nghiệm sử dụng tài nguyên cây thuốc của cộng đồng người Dao tại xã Kim Sơn, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên

- "Nghiên cứu kinh nghiệm sử dụng tài nguyên cây thuốc của.
- Tên cây thuốc được người dân tộc dao nhắc đến với số lần nhiều nhất từ cao xuống thấp.
- Tri thức địa phương về khai thác các loài cây thuốc.
- Phân hạng cây thuốc theo mức độ đe dọa của loài tại địa bàn xã Kim Sơn.
- Đường cong xác định cây thuốc trong một cộng đồng cho thấy có thể dừng phỏng vấn khi số loài không tăng.
- 15 Hình 4.1: Biểu đồ về bộ phận thu hái một số loài cây thuốc được cộng đồng dân tộc Dao khai thác và sử dụng.
- 37 Hình:4.2.Biểu đồ các dạng cây thuốc được người dân thu hái làm thuốc.
- 49 Hình 4.3 biểu đồ các dạng cây thuốc được người dân sử dụng.
- CREDEP Trung tâm nghiên cứu và phát triển cây thuốc Dân tộc cổ truyền.
- Các loài cây thuốc phát hiện được ở cộng đồng dân tộc Dao tại khu vực nghiên cứu.
- Tri thức địa phương trong việc khai thác các loài cây thuốc.
- Tri thức địa phương trong việc sử dụng các loài cây thuốc.
- Với hệ thực vật như vậy, thành phần các loài cây thuốc hết sức phong phú và đa dạng .
- Tư liệu hóa được tri thức trong việc trồng, khai thác và chế biến cây thuốc của các cộng đồng người Dao ở khu vực nghiên cứu..
- Đề xuất một số giải pháp để bảo tồn và phát triển những hệ thống kiến thức bản địa về khai thác và sử dụng tài nguyên cây thuốc của cộng đồng dân tộc Dao tại xã Kim Sơn, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên..
- Các loài cây thuốc đa phần là các sản phẩm Lâm sản ngoài gỗ thuộc một phần của tài nguyên thực vật.
- Đặc biệt là Trung Quốc, có thể khẳng định đây là quốc gia đi đầu trong việc sử dụng cây thuốc để chữa bệnh.
- Trong số đó có trên 90% tổng số loài cây thuốc mọc tự nhiên.
- Nhưng qua điều tra thì con số này có thể được nâng lên vì kiến thức sử dụng cây thuốc của một số đồng bào dân tộc thiểu số chúng ta nghiên cứu chưa được đầy đủ hay còn bỡ ngỡ, trong đó có cộng đồng dân tộc Dao ở xã Kim Sơn , huyện Định Hoá, Tỉnh Thái Nguyên.
- Họ đã đánh giá được mức độ tác động của người dân địa phương, nguyên nhân làm suy giảm nguồn tài nguyên cây thuốc [4]..
- Người dân thuộc vùng đệm ở đây chủ yếu là cộng đồng dân tộc Sán Dìu sử dụng cây thuốc để chữa 16 nhóm bệnh khác nhau.
- Nguồn tài nguyên cây thuốc ở đây đang bị suy giảm khoảng 40% so với 5 năm trước đây.
- Trên cơ sở các nghiên cứu các tác giả đã đề xuất 26 loài cây thuốc cần được ưu tiên và bảo tồn [9]..
- Nội dung 2: Đánh giá mức độ khai thác, sử dụng và các loài cây thuốc ưu tiên bảo tồn..
- Nội dung 3: Tài liệu hóa tri thức địa phương trong việc khai thác sử dụng các loài cây thuốc và gây trồng..
- Đường cong xác định cây thuốc trong một cộng đồng cho thấy có thể dừng phỏng vấn khi số loài không tăng..
- Số tên cây thuốc.
- tiêu chuẩn văn hóa, tri thức chung của cộng đồng liên quan đến lĩnh vực cây thuốc trong khu vực điều tra.
- Xác định cây thuốc.
- Xác định các loài cây thuốc cần ưu tiên bảo tồn Phân hạng cây thuốc theo mức độ đe dọa của loài:.
- Tổng hợp, phân tích, xử lý số liệu, thống kê tất cả các loài cây thuốc lên danh lục thực vật và viết báo cáo.
- Các loài cây thuốc phát hiện được ở cộng đồng dân tộc Dao tại khu vực nghiên cứu..
- Kết quả được tổng hợp thành bảng cây thuốc sau:.
- Những dẫn liệu tại bảng 4.1, ta thấy rằng kinh nghiệm sử dụng tài nguyên cây thuốc của cộng đồng dân tộc Dao ở xã Kim Sơn rất đa dạng và phong phú.
- Các loài cây thuốc này không chỉ chữa một bệnh mà có thể chữa được nhiều bệnh, tùy theo sự hiểu biết của mỗi người mà có các tri thức khai thác và sử dụng khác nhau trong cộng đồng dân tộc nghiên cứu.
- Những hiểu biết của họ về công dụng, bộ phận sử dụng của các loài cây thuốc phụ thuộc nhiều vào độ tuổi, giới tính mà có những hiểu biết khác nhau.
- Tùy từng loài cây mà người dân có thể thu hái các bộ phận trên của một loài cây thuốc để sử dụng chữa các bệnh khác nhau.
- Hình 4.1: Biểu đồ về bộ phận thu hái một số loài cây thuốc được cộng đồng dân.
- Qua hình 4.1 trên, ta thấy mức độ khai thác và sử dụng các bộ phận của một số loài cây thuốc không đều chủ yếu là cả cây (chiếm 25 cây) và lá (chiếm 15 cây) trên tổng số 91 cây.
- Bằng phương pháp điều tra phỏng vấn và thu thập số liệu, chúng tôi đã xác định mức độ đe dọa của các loài cây thuốc theo: Sách đỏ Việt Nam [19].
- Dạng sống của các loài thực vật được cộng đồng dân tộc Dao tại xã Kim Sơn khai thác và sử dụng làm thuốc cần ưu tiên bảo tồn và nhân rộng chủ yếu là dây leo chiếm 24% và thân thảo chiếm 36%, thân gỗ, thân bụi và nửa bụi chiếm 32% còn lại là cây cỏ chiếm 8% trong số 25 loài cây thuốc được mô tả trên.
- Hầu như người dân khai thác và sử dụng các loài cây thuốc mọc hoang dại ở trong tự nhiên, rất ít khi được người dân gây trồng.
- Biểu đồ các dạng cây thuốc được người dân thu hái làm thuốc 4.3.
- Quanh năm Cắt Đun uống Dùng khô.
- Rễ,thân, lá Quanh năm Đào Sắc uống Dùng khô.
- 17 Lưỡi rắn Toàn cây Quanh năm Đào Đun uống Dùng khô.
- 33 Đơn trắng Cả cây Quanh năm Hái Đun uống Dùng khô,tươi.
- Cả cây Quanh năm Hái Đun uống Dùng khô.
- Cả cây Quanh năm Hái Đun uống, ngâm rượu.
- 42 Mau núi Toàn cây Quanh năm Cắt Đun uống Dùng khô.
- Dây và lá Quanh năm Hái Đun uống Dùng khô.
- Quanh năm Đào Đun uống Dùng khô,tươi.
- Quanh năm Hái Đun uống Dùng khô.
- Củ Quanh năm Đào Đun uống Dùng khô.
- Thân, rễ Quanh năm Đào Đun uống Dùng khô.
- Hái Đun uống Dùng khô.
- Cả cây Quanh năm Thu hái Đun uống Dung khô.
- Lá Quanh năm Hái Đun uống Dùng khô.
- Quanh năm Bóc, hái Đun uống Dùng khô.
- Cả cây Quanh năm Thu hái Đun uống Dùng tươi.
- Thân rễ Quanh năm đào Đun uống Dùng khô.
- Cả cây Quanh năm Cắt Sắc uống Dùng khô.
- Dựa vào bảng 4.3 tôi đã tiến hành vẽ biểu đồ để thể hiện rõ hơn về phương thức sử dụng các dạng cây thuốc của cộng đồng dân tộc Dao tại xã Kim Sơn.
- Hình 4.3 biểu đồ các dạng cây thuốc được người dân sử dụng 4.3.2.
- sử dụng.
- Stt Tên cây thuốc Điểm phân.
- Bằng phương pháp điều tra phỏng vấn và thu thập số liệu, tôi đã xác định mức độ đe dọa của các loài cây thuốc theo: Sách đỏ Việt Nam [14].
- Để bảo tồn và phát triển bền vững và có hiệu quả các loài cây thuốc quý, hiếm cần có sự tham gia của nhiều bộ, ban ngành từ Trung ương đến địa phương và người dân..
- Người dân khai thác bộ phận các loài cây thuốc quanh năm, chủ yếu là cả cây kết hợp thu hái thân, lá, rễ, hoa, củ, quả để sử dụng..
- Xác định tri thức bản địa về cách sử dụng các loài cây thuốc (tươi, khô, vừa tươi vừa khô), người dân bảo quản sản phẩm khô là chủ yếu.
- Do người dân khai thác các loài cây thuốc bằng phương thức thủ công là chủ yếu nên năng suất và chất lượng sản phẩm mang lại còn thấp.
- Tiếp tục có những chuyên đề nghiên cứu sâu rộng về đặc điểm hình thái, sinh thái học, xác định được trữ lượng, vị trí phân bố cụ thể của các loài cây thuốc trong cộng đồng..
- Cần có những chính sách thích hợp, hỗ trợ người dân xây dựng mô hình vườn gây trồng các loài cây thuốc có giá trị cao..
- Lê Trần Đức (1997), Cây thuốc Việt Nam, Nxb Nông nghiệp.
- Phụ lục 2: Tri thức địa phương về khai thác các loài cây thuốc..
- 2 Ðay rừng Toàn cây Quanh năm.
- Quanh năm.
- 5 Bạc hà rừng Cả cây Quanh năm.
- Lá dây Quanh năm.
- 23 Cỏ may Cả cây Quanh năm.
- 33 Đơn trắng Cả cây Quanh năm.
- Cả cây Quanh năm.
- Toàn cây Quanh năm.
- Thân, rễ Quanh năm.
- 70 Tam thất Cả cây Quanh năm.
- 75 Ngải cứu Cả cây Quanh năm.
- Lá ngọn Quanh năm.
- 77 Núc nác Cả cây Quanh năm.
- Thân rễ Quanh năm.
- 89 Trứng quốc Cả cây Quanh năm.
- 90 Trà dây Cả cây Quanh năm.
- Số người/ số hộ trong cộng đồng có lấy cây thuốc.
- Những thông tin cần biết về cây thuốc:.
- Xin bác (anh/chị/ông/bà) cho biết cách chế biến và sử dụng các loài cây kể trên mà bác (anh/chị/ông/bà) biết? Cách bảo quản sản phẩm cây thuốc?.
- ..Xin bác (anh/chị/ông/bà) cho biết mục đích của việc khai thác cây thuốc?.
- Số lượng loài cây thuốc mỗi ngày khai thác:....
- Cách sử dụng.
- Thành phần cây thuốc:.
- Phần sử dụng:.
- Cây thuốc số

Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn
hoặc xem Tóm tắt