Professional Documents
Culture Documents
Giáo Trình Chính Phủ Điện Tử
Giáo Trình Chính Phủ Điện Tử
Bin tp bi:
Khoa cng ngh thng tin i hc phng ng
MC LC
1. Khi nim v chnh ph in t ( CPT)
2. C s pht trin v xy dng chnh ph in t
3. Mng my tnh trong chnh ph in t
4. Khi nim v cng thng tin in t (portal)
5. Gii thiu v dotnetnuke Portal
6. M hnh kin trc h thng cng thng tin in t
7. Chc nng cng thng tin chnh ph in t c nhn ha
8. Cung cp dch v hnh chnh cng trc tuyn qua Portal
9. Xy dng Portal-Website bng DotNetNuke
Tham gia ng gp
1/53
2/53
Thng tin Trong giai on u, chnh ph in t c ngha l hin din trn trang web
v cung cp cho cng chng cc thng tin (thch hp). Gi tr mang li ch cng chng
c th tip cn c thng tin ca chnh ph, cc quy trnh tr nn minh bch hn, qua
nng cao cht lng dch v. Vi G2G, cc c quan chnh ph cng c th trao i
thng tin vi nhau bng cc phng tin in t, nh Internet, hoc trong mng ni b.
Tng tc Trong giai on th hai, s tng tc gia chnh ph v cng dn (G2C
v G2B) c thng qua nhiu ng dng khc nhau. Ngi dn c th hi qua th in
t, s dng cc cng c tra cu, ti xung cc biu mu v ti liu. Cc tng tc ny
gip tit kim thi gian. Thc t, vic tip nhn n t c th thc hin trc tuyn 24
gi trong ngy. Thng thng, nhng ng tc ny ch c th c thc hin ti bn
tip dn trong gi hnh chnh. V mt ni b (G2G), cc t chc ca chnh ph s dng
mng LAN, intranet v th in t lin lc v trao i d liu. R rng giai on ny
ch c th thc hin c khi thc hin ci cch hnh chnh (vi c ch mt ca in
t, c ch mt ca lin thng in t) theo tinh thn Quyt nh s 93/2007/Q-TTg
ngy 22 thng 6 nm 2007 ca Th tng Chnh ph.
Giao dch Vi giai on th ba, tnh phc tp ca cng ngh c tng ln, nhng gi tr
ca khch hng (trong G2C v G2B) cng tng. Cc giao dch hon chnh c th thc
hin m khng cn i n c quan hnh chnh. C th ly v d v cc dch v trc tuyn
nh: ng k thu thu nhp, ng k thu ti sn, gia hn/cp mi giy php, th thc
v h chiu, biu quyt qua mng. Giai on 3 l phc tp bi cc vn an ninh v c
th ha, chng hn nh ch k s (ch k in t) l cn thit cho php thc hin
vic chuyn giao cc dch v mt cch hp php. V kha cnh doanh nghip, chnh ph
in t bt u vi cc ng dng mua bn trc tuyn. giai on ny, cc quy trnh ni
b (G2G) phi c thit k li cung cp dch v c tt. Chnh ph cn nhng lut
v quy ch mi cho php thc hin cc giao dch khng s dng ti liu bng giy.
3/53
Cc mc tiu ca CPT
Mc tiu chung l tng cng nng lc, nng cao hiu qu iu hnh nh nc ca
chnh ph, mang li thun li cho dn chng, tng cng s cng khai minh bch
(transparency), gim chi tiu chnh ph. Mc tiu c th l:
-Nng cao nng lc qun l iu hnh ca Chnh ph v cc c quan chnh quyn cc
cp (trao i vn bn in t, thu thp thng tin chnh xc v kp thi ra quyt nh, giao
ban in t )
-Cung cp cho ngi dn v doanh nghip cc dch v cng to iu kin cho ngui dn
d dng truy nhp khp mi ni
-Ngi dn c th tham gia xy dng chnh sch, ng gp vo qu trnh xy dng lut
php, qu trnh iu hnh ca chnh ph mt cch tch cc.
-Gim c chi ph cho b my chnh ph
-Thc hin mt chnh ph hin i, hiu qu v minh bch
4/53
Chnh ph in t s to ra phong cch lnh do mi, phng thc mi, cung cp dch
v cho ngi dn v nng cao c nng lc qun l iu hnh t nc.
Do vy m trong thi gian qua, cc nc u c gng u t xy dng CPT. Xy dng
CPT Vit Nam l mt yu cu cp thit, n l mt phn quan trng trong tin trnh
ci cch nn hnh chnh quc gia.
Nhng kh khn, tr ngi trong qu trnh xy dng CPT ti Vit Nam cn rt nhiu:
-Bt cp t cc d n CNTT -C s h tng CNTT TT cn yu km.
-Trnh dn tr thp
-Trnh nhn thc v k nng ca cn b vin chc b hn ch
-Quy trnh nghip v cha n nh (ang trong qu trnh ci cch).
Li ch ca CPT
CPT l chnh ph m bo c cung cp y thng tin cn thit v ng lc cho
vic ra quyt nh. CPT l tng l mt chnh ph cung cp y thng tin, ng
thi im cho nhng ngi quyt nh, l li th ln nht ca CNTT.
CPT s dng CNTT t ng ho cc th tc hnh chnh ca chnh ph, p dng
CNTT vo cc quy trnh qun l, hot ng ca chnh ph do vy tc x l cc th
tc hnh chnh nhanh hn rt nhiu ln.
CPT cho php cng dn c th truy cp ti cc th tc hnh chnh n thng qua phng
tin in t, v d nh: Internet, in thoi di ng, truyn hnh tng tc.
CPT gip cho cc doanh nghip lm vic vi chnh ph mt cch d dng bi mi th
tc u c hiu, hng dn v mi bc cng vic u c m bo thc hin tt,
tin cy. Mi thng tin kinh t m chnh ph c u c cung cp y cho cc doanh
nghip hot ng hiu qu hn.
i vi cng chc, CNTT dng trong CPT l mt cng c gip h hot ng hiu qu
hn, c kh nng dp ng nhu cu ca cng chng v thng tin truy cp v x l chng.
i vi ngi dn v doanh nghip
Gim thiu thi gian cho cng dn, doanh nghip v ngi lao ng khi truy nhp v s
dng dch v ca chnh ph v do gim thiu chi ph ca nhn dn. Khuyn khch s
tham gia ca cng ng vo cc hot ng ca chnh ph.
5/53
i vi Chnh ph
Gim nn giy t vn phng cng s, tit kim thi gian, hp l ho vic vn hnh
cng vic, cho php cc c quan Chnh ph cung cp cc dch v cht lng cao hn v
gim ngn sch chi tiu ca chnh ph.
Cc mc tng tc trong CPT
Cp
Tng
V d
tc
Cng
dn
Cung
cp
thng
tin
C quan
hnh
chnh
c nhn
thng tin
Hi/tr
Hi
li
Trao
i
- Cp nht thng
tin - Hng dn
cc th tc hnh
chnh- Cung cp
biu mu
Tr li
xut,
Tip nhn, tip
kin ngh,
thu, gii quyt
yu cu
Quan
-ng k
h trc
th tc
tuyn
- Thanh
ton qua
Quan
mng:
h trc
thu, dch
tuyn
v, mua
bn.
Quan
- Cung cp thng
- Kim tra
- Khch hng c thkim tra kt qu, nhng
h trc
tin cho khch
thng tin
thng tin lin quan n c nhn
tuyn
hng
6/53
Nhn dn,
cng dn
C quan hnh
chnh, nh nc
Khu vc II
(kinh t)
Khu vc III
(NPI/NGO)
C2C
C2G
C2B
C2N
7/53
Nh nc, c quan
G2C
hnh chnh
G2G
G2B
G2N
Khu vc II (kinh
t)
B2C
B2G
B2B
B2N
N2C
N2G
N2B
N2N
9/53
10/53
tm kim, thu thp thng tin b tr cho vic ho tp, kinh doanh, chm lo sc kho v
khai thc c ti nguyn tri thc trn Internet ca c th gii vi chi ph thp nht.
Truy cp Internet tc cao v c Internet di ng s c tng tc truy cp trong
thi gian ti.
-Tiu chun cng ngh: Mun hi nhp c vi th gii, mt mt cn xy dng cc
chun quc gia, mt khc cn tha nhn v p dng cc chun ca th gii. Mun p
dng v pht trin CPT cng vy, cn tun th cc chun trong vic thanh ton, vn
chuyn, hi quan, ti chnh, trao i d liu in t, trong khu vc ton cu.
-Cng ngh in t(CNT): H tng CNT gip cho vic ch ng sn xut cc linh
kin, ph kin v thit b cn thit cho CNTT, vin thng, Internet.
C s h tng nhn lc
Cc thnh vin tham gia CPT cn c kin thc v k nng s dng my tnh v s
dng mng. H phi c nhng hiu bit cn thit v cc lut: giao dch in t, thanh
ton in t, kinh t thng mi v ngoi ng. Phi xy dng i ng chuyn gia gia,
tip cn, hiu bit v pht trin nhng cng ngh tin tin trn th gii.
Chuyn gia CNTT
Ngun nhn lc - mt trong nhng yu t chnh pht trin CPT vn l vn kh
khn, khng ch thiu s lng m cn hn ch v mt cht lng. Kin thc ca hu
ht sinh vin CNTT ra trng u thiu, t k nng lm vic nhm, tip cn quy trnh
cht lng v nht l trnh ngoi ng. Cn phi quan tm n ngun nhn lc v quan
tm h tr cho cc doanh nghip nh. Nh nc v ang u t, trin khai v d n
CNTT, tin hc ho qun l hnh chnh nh nc, tin ti mt nn hnh chnh in t,
ch trng, bi dng cc k s CNTT trong cc trng i hc, to iu kin cho cc
doanh nghip tham gia vo qu trnh thc hin CPT.
Ngi tiu dng
S lng ngi tiu dng quyt nh thnh bi ca sn phm hay dch v. Mun thc
hin v pht trin CPT th ng o ngi dn phi hiu bit v s dng c dch v
Iternet. Hn na, vn cn khong cch gia vic s dng my tnh vi vic khai thc
cc ng dng ca Internet. Nhiu c quan, x nghip, phn ln cn b, nhn vin cha
tng dng my tnh, nhng ngi c coi l bit s dng my trn thc t mi ch c
th son tho c vn bn trnh thp, cha ni ti vic ng dng CNTT vo mc
ch qun l kinh doanh. Mt s c quan kt ni vi Internet nhng hiu qu s dng
cn km, mt phn do cha c k nng s dng Internet, mt phn do trnh ting anh
cn hn ch.
11/53
C s h tng kinh t x hi
CPT cn mt h tng kinh t x hi pht trin mt cch ng b. Trong cc vn
quan trng cn lu gii quyt l:
-Mc sng ca ngi dn: mc sng thp khng cho php ng o dn c tip xc vi
cc phng thc ca kinh t s ho. Nu chi ph cho mt my tnh c nhn, thit b
ph tr, thu bao Internet, ph truy cp qu ln so vi mc thu nhp bnh qun ca
mt ngi dn th lng ngi truy cp Internet s t. CPT khng th pht trin trong
iu kin s ngi dn c kh nng truy cp internet thp.
-H thng thanh ton ti chnh t ng: Vit Nam, vic thanh ton ti chnh t ng
c trin khai mc thp. Trong khi CPT i hi mng li thanh ton t ng hon
chnh v chnh xc, nhng chng mi ch p ng c mt phn ca nhng yu cu
tii thiu. Th thanh ton in t cha c s dng rng ri do ngi dn c thi quen
s dng tin mt. Chng no m chng ta cha hnh thnh h thng thanh ton t ng,
chng tnh kh thi ca CPT cng nh ca thng mi in t cn nhiu hn ch.
-Nng sut lao ng: Nn kinh t Internet i hi mt nn sn xut c nng xut cao.
Ti Vit Nam nng sut lao ng cn thp, cch t chc cng vic cn thiu khoa hc,
cn c ngi tht nghip nn cha to ng lc thc y tit kim cao chi ph vt
cht v thi gian, l nhng mc tiu cn bn v li ch thit thc m CPT mng li.
-Bn quyn: bo v bn quyn tc gi trn trang web gp nhiu kh khn v thng tin
s ho c th sao chp d dng vi mc chi ph thp. Hn na, vn kh khn l qu
trnh kim soat ai l ngi c quyn s dng bn quyn.
-T do truy nhp thng tin: Internet cung cp c hi ln trong vic cung cp thng tin
cho cc i tng s dng. Tuy nhin, s t do ny c th nh hng tiu cc cho x
hi v ranh gii gia cc vn bt hp php cng nh thiud o c trn Internet lc
no cng r rng.
Lut giao dch in t: c quc hi thng qua ngy 19/11/2005 v c hiu lc t
ngy 01/03/2006. Lut gm 8 chng, 54 iu quy nh v thng ip in t; ch k
in t v chng thc ch k in t; giao k v thc hin hp ng in t; giao dch
in t ca c quan nh nc; an ninh, an ton, bo v, bo mt trong giao dch in t;
gii quyt tranh cp v x l vi phm trong giao dch in t, Phm vi iu chnh ch
yu l giao dch in t trong hot ng ca c quan nh nc, trong lnh vc dn s,
kinh doanh, thng mi.
Cng nhn v bo v hp ng in t: Nguyn tc tin hnh giao dch in t c
lut nu r. La chn giao dch bng phng tin in t l t nguyn ca c quan, t
chc, c nhn, c t tho thun v vic la chn cng ngh thc hin giao dch,
khng mt cng ngh no c xem l duy nht trong giao dch in t, m bo bnh
ng v an ton
Lut cng nhn v bo v hp ng in t: gi tr ca hp ng khng th b ph nhn
ch v hp ng c th hin di dng thng ip d liu . Trong giao kt v thc
hin hp ng in t, thng bo di dng thng ip d liu c gi tr php l nh
thng bo bng phng php truyn thng.
Cc bn tham gia hp ng in t c quyn tham gia tho thun s dng phng tin
in t trong giao kt hp ng, c quyn tho thu v yu cu k thut, chng thc,
cc iu kin m bo tnh ton vn, bo mt lin quan n hp ng in t . Vic
giao kt thc hin hp ng in t phi tun theo quy nh ca lut ny v php lut
hp ng.
Khuyn khch c quan nh nc giao dch in t: y mnh ng dng tin hc vo qun
l hnh chnh, lut yu cu: cn c vo yu cu pht trin kinh t - x hi v tnh hnh
c th, c quan nh nc xc nh mt l trnh hp l s dng phng tin in t
trong hot ng ni b, vi c quan, t chc, c nhn khc.
T chc, c nhn c quyn la chn phng thc giao dch vi c quan nh nc, nu
c quan nh nc chp nhn giao dch theo phng tin truyn thng v phng tin
in t.
13/53
C s an ton v bo mt
Khi tham gia vo Internet, vn t ra l phi tng cng cc bin php an tan bo
mt. An ton lun c coi l vn ch yu trong thc hin CPT. Theo hip hi an
ton my tnh quc gia NCSA (National Computer Security Association) vn an ton
CPT gm cc kha cnh:
-Tnh xc thc: Trong giao thc TCP/IP, phng tin nhn din mt ngi s dng
l mt m. Cc a ch IP c th c lc pht hin truy nhp tri php, nhng khng
th nhn dng khi mt gi tin thc s c gi t mt min nht nh. Thng qua cng
ngh gi l so thut IP, k t nhp c th gi mt mu tin n t mt min xc nh
no , trong khi mu tin khng c tht. Hoc k t nhp c th thay th mt tn
min trn mt trn web v nh vy cc ln truy nhp sau ngi dng truy nhp vi
ni dung khc m chng thay i.
-Tnh ring t: Cc hnh vi vi phm tnh ring t c th xut hin trong v sau khi
chuyn giao thng tin. Khi mt mu tin c nhn, ngi gi phi m bo rng ni
dung ca mu tin hon ton b mt. y thut ng ni dung c hiu theo ngha
rng nht. V d mt ngi truy cp vo mt trn web, th giao dch c nghi li. Bn
14/53
nghi li cc thng tin ngy thng, thi gian, a ch ca ngi s dng v tn min ca
ca trang trc m ngi s dng va truy nhp. Nu ngi s dng ang truy cp
vo trang web thng qua nh cung cp dch v Internet (ISP) th nh cung cp dch v
Internet c th gi m trang m ngi s dng va truy cp. Vi cng c im ,
nhiu trang web thng mi s dng tnh nng lu du vt lu li thng tin ca ngi
s dng (mc d hu ht cc trng hp, vic lu du vt c s dng hp php). Tuy
nhin nhiu nh qung co s dng tnh nng lu du vt v nguyn tc theo di
cc thi quen ca ngi s dng. S e do ln nht i vi tnh rin t khng phi l
cc thng tin c ly t s la lc m t s tho hip trong vic t do cung cp thng
tin ca ngi s dng.
-Tnh trung thc: TCP/IP c vai tr truyn cc gi d liu trong vn bn thun tu. V
cc goid tin lin quan n mt mu tin c th thng c truyn khi chng i t trm
n my ch v ngc li, do chng rt db nm bt v m phng trong qu trnh di
chuyn. V d k t nhp c th m phng a ch m cc ni dung ca trang web
s c trnh. Ngi s dng in y thng tin v th tn dng ca h vo mt
mu khai bo v gi i m khng bit rng thng tin s c chuyn sang my ch
ca k t nhp.
15/53
Mng li
Cp xa l thng tin l cp ng trc trn mng cho php cung cp cc cng kt ni tc
cao t Trung ng ti cc tnh/thnh v qun, huyn trong ton quc cc mng
my tnh cc b ca cc c quan ng, Nh nc ti cc cp kt ni vi nhau to thnh
mng truyn s liu ni b (Intranet).
Mng to ra xa l thng tin c gi l mng li. C th c cu trc sau:
16/53
S Coreswitch
17/53
18/53
19/53
20/53
-Xut bn thng tin: Thu thp v bc tch thng tin nh chun t nhiu ngun khc
nhau v c c ch xut bn thng tin theo chun. H thng tin tc c cp nht cho h
thng Portal bng nhiu hnh thc nh sau.
-Thng qua h thng bin tp vin s dng cc tnh nng ca h thng CMS xy
dng ni dung.
-C ch tch hp tin tc t website khc bng cch p dng cc chun trao i tin tc
thng dng nh RSS (RDF Site Summary) v/hoc Atom feed.
-H tr RSS c hai chiu Ngi dng (Client ) v nh cung cp (Server) cho php cc
website mc di cng c th dng li tin tc ca Cng bng cch s dng cng c ch
ny.
-Thng qua cc h thng chun h tr sn ca h thng Portal nh web service, web
cliping.
-nh dng RSS (Rich Site Summary) c xy dng da trn ngn ng nh du m
rng XML nhm to ra cc knh thng tin (feed) v chuyn ti cho ngi c. RSS
c Netscape pht trin vo cui nhng nm 90s, hot ng theo hng tinh gin, rt
gn cc trang in t (ch ly tiu , loi b nh, nh dng trang tr). Ni dung ny c
th c chuyn trc tip ti ngi c hoc gn trn cc website khc vi ng dn
ngc tr li website ban u.
-ng nhp mt ln (single sign-on): cho php ngi dng ch cn ng nhp mt
ln, sau truy cp v s dng tt c cc dch v/nghip v v s ng k/cp php
trn cng thng tin. Portal phi tch hp hoc cung cp h thng ng nhp mt ln
(mt ca). Ni cch khc, Portal s ly thng tin v ngi s dng t cc dch v th
mc nh LDAP (Lightweight Directory Access Protocol), NDS (Domain Name System)
hoc AD (Active Directory).
-Qun tr cng thng tin: cho php ngi qun tr, ngi dng t xc nh, iu chnh
cch thc hin th knh thng tin, ni dung thng tin v nh dng chi tit ha, ng
thi cho php ngi qun tr nh ngha cc nhm ngi dng, quyn truy cp v s
dng thng tin khc nhau.
-Qun l ngi dng: cho php qun tr ngi s dng da trn tiu chun LDAP
phn quyn s dng theo vai tr thng nht v xuyn sut ton b h thng.
-H tr nhiu mi trng hin th thng tin: cho php hin th ni dung thng tin trn
nhiu loi thit b khc nhau nh mn hnh my tnh PC, thit b di ng (PDA, Smart
phone) mt cch t ng. Portal phi kh nng vn hnh a nn, a phng tin. Cho
php ngi s dng c th s dng nhiu h iu hnh khc nhau, thng quan cc trnh
21/53
duyt web khc nhau truy xut vo Portal. Bao gm c cc phng tin nh in
thoi di ng, cc loi my tnh cm tay, PDAs (Personal Digital Assitant) khng dy.
-Kh nng bo mt: Portal phi cung cp c cc h thng xc thc v cp php rt
mnh. Bt k s tch hp cc h thng no, vi c ch ng nhp mt ln, u phi c
bo mt v ngn chn cc giao dch khng hp l ca ngi s dng trn cc ng dng
khc nhau.
-Cc tnh nng ca mt ng dng ln: Portal p ng c cc tnh nng chun ca
mt phn mm ng dng ln nh: Kh nng p ng c d tha d liu, kh nng
chu li, kh nng cn bng ti (chia lung x l), kh nng sao lu.
-Kh nng cng tc: Portal l mt mi trng lm vic cng tc c to ra nh cc
knh dch v c tch hp sn nh:
-Email: H thng email ni b hoc tch hp vi mt ng dng Mail Server.
-Chat: H tr trao i trc tuyn vi cc thnh vin, c th tu bin theo yu cu ca s
thch hoc cng vic.
-Forum: Cc din n tho lun chung trao i kin v thng tin. Cc din n c
th t di s kim duyt, m cho tham d t do hoc ch cho php cc thnh vin ni
b ca mt nhm tham gia.
-Thi gian biu, lch lm vic
-SMS, MMS: Tch hp cc dch v truyn nhn cc tin nhn (messages) h tr cho
vic trao i thng tin, giao hoc nhc vic.
Mc ich v nhim v c bn ca cng thng tin cho CPT l
-Cung cp thng tin v cc dch v cng cho ngi dn (G2C)
-Cung cp thng tin v cc dch v cng cho doanh nghip (G2B)
-Cung cp thng tin v cc dch v x l nghip v, tng tc, chia s v phn tch thng
tin ca cc cn b, cng chc trong mt CQNN (G2G)
-Kim tra theo di hot ng vn hnh h thng thng tin in t ca cc CQNN gip
a cc h thng thng tin in t vo hot ng thng xuyn, hiu qu.
-Lm u mi duy nht ( im truy cp mt ca ) ca Chnh ph, B, Tnh v thng
tin, dch v ca CQNN.
22/53
-Thng nht cc ni dung thng tin v dch v thng tin trn cng, bo m cng ng
vai tr tch hp v trao i thng tin gia cc h thng thng tin in t trong CQNN.
-Bo m vic trao i thng tin vi cng thng tin in t Chnh ph, gp phn hon
thin cng thng tin in t Chnh ph vi vai tr cng c ch o iu hnh ca Th
tng Chnh ph.
-Chun ha thng nht phn mm cng thng tin in t ca CQNN, nhm trnh c
tnh trng u t xy dng phn mm cng thng tin in t theo cc quy chun, tiu
chun khc nhau.
23/53
-Ngi dng v ang phi chp nhn vi s qu ti thng tin c ngha l ngi
dng thng phi duyt qua rt nhiu cc website khc nhau, phi x l mt khi lng
khng l cc thng tin tm ra thng tin m mnh cn.
-Ngi dng phi chp nhn l cc thng tin thng ng c lp, khng th phn loi
c (taxonomy), dn n rt kh chia s thng tin cho nhau. L do ca vn trn l
cch trnh din thng tin (format) trn cc website thng l rt khc nhau.
-Vic qun l, bo tr v pht trin cc website thng gp nhiu kh khn do s tng
trng n chng mt ca thng tin trn cc website.
-Kh c th tch hp cc thng tin, dch v t nhiu ni nh t cc trung tm mt ca,
t cc n v trc thuc, ln mt ni t ngi dn c th tm thy cc thng tin,
dch v cho mnh.
-L im xut pht trong l trnh m ngi dng i tm thng tin (departure), v c
dn trn mng qua cc link.
-Khng to c quan h, ngi dng khng gn b vi ch nhn ca Website (khng
c tnh c nhn ha).
-Thch hp cho ph bin thng tin hn l cung cp mi trng cng tc cho ngi dng.
-Qui m dch v nh, khng bo ton u t. Khi yu cu thay i v ni dung thng
tin, loi hnh dch v, v.v...thng phi xy dng li Website mi.
-Khng c kh nng cung cp mt nn tng t c th lun lun pht trin v m
rng.
Tm li, website c pht trin bng cc cng ngh c v mi, trong c nhiu
cng ngh li thi. iu cn bn l web site KHNG c nn tng cng ngh tch hp
h tr tnh cht pht trin k tha v kh nng ghp ni m rng. cng gii
thch mt phn l do ti sao ngi ta pht trin cng ngh Cng thng tin in t thay
th cho cng ngh web.
Cng ngh portal pht trin sau thi k web khong 7-8 nm nh mt tt yu xut pht
t nhu cu thc t. Portal l mt bc tin ha ca website truyn thng. N ra i
gii quyt nhng vn m website truyn thng gp phi.
-L "siu web site, gi y l Portal website, gi tt l Portal, i vi ngi dng
vn ch l trang web qua web browser. Thay i thut ng v quan nim mi.
24/53
25/53
26/53
-Kh nng tch hp ng dng v tch hp CSDL rt tt. Thng khng cn hoc ch
cn rt t cng vic lp trnh do cc phn mm ny c sn nhiu b kt ni vi cc
Application Server v cc h qun tr CSDL ph bin.
Nhc im
-i hi phi c u t ln ngay t u. u t ny khng ch xt trn kha cnh mua
bn quyn phn mm, m cc kha cnh: Khinh ph to lp v duy tr ni dung, c b
phn chuyn trch lo v k thut, b phn chuyn trch lo v ni dung, c quy trnh, ni
quy bin tp v xut bn thng tin hon chnh v c tnh php l.
-Phi c k hoch c th khai thc, s dng ht cng sut nhng phn mm ny ngay
t u, nu khng s dn n lng ph. Kh khn thng gp phi l tnh kh thi ca k
hoch xy dng cc h thng thng tin ngun trong mt thi gian ngn (thng ch 1-2
nm), nht l i vi iu kin v mi trng ng dng CNTT ti Vit Nam hin nay.
-Gi t. Ngoi gi mua phn mm Portal, mt s phn mm loi ny i hi phi c
mt s thnh phn i km khc nh Database Server, Directory Server, Mail Server. Chi
ph h tr k thut cao hn rt nhiu so vi cc sn phm do cng ty trong nc pht
trin.
Gii thiu phn mm Websphere Portal
y l phn mm ca hng IBM (Hoa K - http://www.ibm.com), dn u v doanh s
trn th trng th gii, WebSphere Portal cung cp cc tnh nng nh sau:
-Cho php ngi s dng xy dng cc ng dng theo chun portlet bng phn h
WebSphere Portlet Factory Designer. ng dng c xy dng nhanh chng trn c s
h thng thng tin sn c.
-Cc portlet bn trong WebSphere Portal c th c lu thnh mu s dng li trong
trang khc, trnh vic thit lp nhiu ln.
-ng dng Workplace Web Content Management cung cp kh nng son tho trang
web trc quan, n gin ha vic cp nht ni dung theo mu, tng cng kh nng tm
kim ni dung thng tin.
-ng dng qun l ti liu tch hp cht ch vi cc phn mm vn phng ca Microsoft
qua knh thng tin c bo mt, t phin bn Office 97 tr i, gip ngi dng trnh
c vic nng cp phin bn Office nhm tit kim chi ph khi trin khai.
-Kh nng xy dng quy trnh lun chuyn vn bn, cho php n v nh ngha quy
trnh ph hp vi nghip v v xy dng cc quy trnh mi khi cn.
28/53
29/53
-Cung cp kh nng qun l quy trnh (workflow) ton din, cho php t ng ha ton
b cc thao tc bin son, trnh k, ph duyt cc loi vn bn, chc nng ny khi kt
hp vi Microsoft Form Server c th xy dng ln cc quy trnh x l biu mu in
t nhanh chng v d dng.
-Son tho ni dung bng giao din trc quan.
DotNetNuke
DotNetNuke l portal ngun m vit trn nn .Net, mt mi trng lp trnh v t chc
cc h thng thng tin rt ni tin v rt thng dng trn th gii ni chung v Vit
Nam ni ring. Hin tai cng ng ngi s dng sn phm ny thuc loi ng nht
trn th gii.
Tng t nh vy, cc sn phm uPortal, Liferay cng l nhng Portal ngun m nhng
khc vi DotNetNuke ch chng c vit trn JAVA, mt mi trng lp trnh v t
chc cc ht hng thng tin kh thng dng trn th gii tic rng cha ph cp Vit
Nam. Hin tai cng n ngi s dng dng nhng sn phm u tin l kh ng o,
nhng hin nay th cng ng DotNetNuke ng hn.
Nhng sn phm ny c chn v nhng l do sau:
-C quan hin mi dng CNTT mc khim tn xt trn cc kha cnh: nng lc
t chc ni dung s (quy trnh, chnh sch php l, ngun thng tin,) v nng lc
khai thc, s dng thnh tho cc sn phm CNTT (ca cn b qun tr h thng, ca
ngi khai thc h thng). Vic u t ln ngay t u thng dn n lng ph bi v
h thng s thiu ni dung khi vn hnh hoc h thng c t ngi khai thc do chnh
CNTT hn ch hoc cha hnh thnh thi quen.
-Quy trnh x l cng vic hng ngy trn c s thng tin s mi ang hnh thnh v
mi mc khuyn khch s dng, cha phi bt buc.
-Cc h thng thng tin chuyn ngnh to ngun cho thng tin cha nhiu, v l trnh
xy dng nhng h thng thng tin chuyn ngnh ny l cha r rng, nht l cha th
xy dng trong mt thi gian ngn.
-Nhu cu khai thc thng tin, chc nng khai thc thng tin v s lng ngi khai thc
thng tin cha phi ln ngay t u, n cn c hnh thnh, cng c m rng dn theo
thi gian.
u im l
-Khng i hi phi c u t ngay t u. C th trnh c lng ph nu xy dng
c k hoch pht trin ni dng thch hp
30/53
-H thng c th va khai thc s dng, va b sung thm chc nng, m rng thm
ngun thng tin ph hp vi l trnh u t v l trnh nng cao trnh s dng CNTT
ca c quan/t chc.
-Sn phm l min ph v c m ngun m c th chnh sa. Tuy nhin, u th v
c m ngun cng khng thc s l u th bi v rt him chuyn gia Vit Nam c kh
nng chnh sa nhng m ngun ny.
Nhc im ca nhng sn phm ny l:
-Tnh nng ca nhng sn phm ny l hn ch, mi ch p ng nhng nhu cu c bn
nht ca t chc v ph bin thng tin.
-Cn phi lp trnh pht trin cc chc nng m sn phm m ngun m cha cung cp,
nht l cc module thc hin cc chc nng tch hp vi cc h thng thng tin ang
hot ng.
-Mc n nh, tin cy, tc p ng thng tin khng cao bng nhng sn phm bn
quyn.
31/53
32/53
Giu tnh nng DNN c xy dng cng vi nhiu tnh nng mnh m, Qun tr,
thit k, ni dung, bo mt v ngi dng c qun l sa i d dng qua cc cng
c ny.
Giao din tu bin DNN c thit k vi kin trc s dng Skin (giao din bn
ngoi) cho php tch bit ni dung v giao din. Kin trc ny cho php ngi thit k
giao din c k nng lm vic c lp vi qu trnh pht trin v ch i hi v kin thc
HTML cng vi kin thc thit k Skin ca DNN. Ch cn ngi qun tr thc hin thay
i Skin ca h thng sn phm Portal ang khai thc ngay lp tc s c giao din mi.
Qu trnh thay i Skin ny i khng h lm nh hng n cc chc nng ang hot
ng, khng h lm gin on s vn hnh lin tc ca Portal
c h tr tt DNN c h tr bi rt nhiu t chc/c nhn pht trin phn mm
trn th gii. Trong cc din n trc tuyn, cc cng thng tin, mng li cng ty
chuyn nghip v DNN, vic h tr k thut cho dnn l kh d dng v thun tin.
D ci t DNN c th ci t v chy ch trong vng vi chc pht. Mt trong nhng
im mnh ca DNN l kh nng xy dng mt Portal thng qua nhng Template sn
c.
a ngn ng hay kh nng bn a ho Trong thit k DNN hng n vic h
tr a ngn ng qua c ch Language Packs ca h thng. C ch ny mang li kh
nng bn a ho cc module ca DNN v ca c chnh phn mm khung. Ni mt cch
khc, DNN cung cp cng c dch ng c thut ng t ngn ng ny sang ngn ng
khc d dng nhanh chng.
M ngun m - DNN c cung cp min ph, l phn mm m ngun m, v cp php
cam k BSD chun. N cho php cc c nhn lm bt k vic g h mun vi nn ng
dng, c thng mi ln phi thng mi, vi yu cu n gin l ghi nhn cng lao ca
cng ng thc hin d n DNN
c tn nhim DNN l mt thng hiu ni ting v c tn trng rng ri trong
cng ng m ngun m. Vi hn 390.000 thnh vin v mt i ng lp trnh ti nng,
DNN lin tc pht trin sn phm da trn s phn hi, ng dng thc t v s tham gia
ca ngi dng.
33/53
34/53
-Tng ny bao gm cc phng thc to lp cc cch thc trnh din thng tin cho ngi
s dng, qun l cc vai tr, quyn hn x l thng tin ca ngi s dng, qun l tng
tc ca h thng vi ngi s dng.
-Giao tip vi tng quy trnh x l d liu chuyn yu cu thng tin ca ngi s
dng ti tng quy trnh x l, nhn kt qu s l v hin th cho ngi s dng.
Trn c s cng ngh v sn phm Portal la chn, cng ngh nn pht trin
v trin khai h thng nh sau: Ngn ng lp trnh C#.Net, VB.Net pht trin
cc module chc nng. C s d liu Microsoft SQL Server 2000/2003/2005 hoc
Microsoft SQL Desktop 2000/2003 (MSDE)/ Express (2005) (bn min ph, nhng chc
nng hn ch hn so vi Microsoft SQL Server 2000).
35/53
36/53
37/53
Tn thit
M t chc nng
b
01
Gateway
firewall
02
Multi
Service
Router
03
Cc my
ch
(Server)
38/53
2. Lp Trnh din: Tng trnh din chu trch nhim v cung cp giao din cho nhiu
loi ngi dng khc nhau, c nhim v ly cc yu cu, d liu t ngi dng, c
th nh dng n theo nhng qui tc n gin (dng cc ngn ng Script) v gi cc
component thch hp t tng Business Logic x l cc yu cu. Kt qu sau x l
c tr li cho ngi dng. Lp ny bao gm cc module chnh sau:
a. C nhn ha: module cho php ngi s dng ng nhp ty bin ni dung v giao
din theo tng c nhn.
b. T hp trang da trn knh: module thc hin hin th thng tin theo knh p ng
yu cu ca ngi s dng khai thc thng tin. To trang hin th tng hp da trn c
ch t hp d liu v kiu hin th ca cc knh thnh phn.
c.RSS/XML: module cho php Cng TTT xut thng tin di dng RSS/XML sn
sng ng b vi cc Cng TTT hay website khc.
d.Trnh by cc dch v web: module kt xut, hin th ni dung nhn nhn c thng
qua cc dch v web Webservices.
e. Xut bn ni dung: module thc hin chc nng lin kt vi h thng qun tr ni
dung xut bn thng tin ln Cng TTT.
Tm kim: module cho php tm kim ton vn cc loi thng tin trn Cng TTT, cc
thng tin c th l tin tc, thng tin chuyn ngnh, vn bn, cu hi,
Qun tr h thng: qun l cc thng tin lin quan ti cu hnh chung ca Cng TTT
nh: ti khon, knh thng tin, yu cu truy xut thng tin, khun mu, phin lm vic,
trng thi, d liu c nhn, ty bin c nhn ha ca ngi s dng.
Qun l Portlet (ng dng): Thc hin qun l cc knh ng dng, xut bn knh,
module m rng. Ngoi ra, module ny cn thc hin vic x l d liu v thng tin
hin th trn tng knh c x l ti m v tng tc d liu.
An ninh/Bo mt: x l thng tin m ha v bo mt theo yu cu. c bit l cc giao
dch c yu t bo mt trn s dng cc cng ngh HTTPS hay SSL.
Tch hp thng tin: m un thc hin vic tch hp thng tin nh: thng tin t cc phn
mm dng chung, phn mm tc nghip, trang web thnh phn hoc t h qun tr ni
dung CMS t ngay ti Trung tm thng tin ca t chc, doanh nghip.
3. Lp Dch v Cng: thc hin cc quy trnh tc nghip, nghip v, x l, tch hp
thng tin, qun l cu hnh, qun tr h thng.
40/53
41/53
42/53
An ton, bo mt cng thng tin: thc hin cc c ch xc thc, cp php truy cp trn
cng thng tin, ng thi h tr c ch trao i thng tin, d liu c m ha m bo
an ton cho h thng cng thng tin trong qu trnh khai thc, vn hnh. Cc chun p
dng SSL 3.0 v HTTPS
Hin th thng tin theo cc loi thit b: Cung cp kh nng t ng hin th thng
tin theo cc loi thit b khc nhau nh PDA, Pocket PC, PC, tun th theo cc chun
HTML v4.01, XHTML v1.1, XSL v1.1 v WML 2.0
Qun tr v bin tp ni dung (CMS): Qun tr cc ni dung thng tin theo cc phn
loi khc nhau (category) phn loi thng tin v bi vit trn cng, ng thi cho
php nh ngha mt quy trnh bin tp v xut bn ni dung thng tin (CMS) cng
b thng tin trn cng.
Cung cp cc dch v ng dng (dch v cng): Sn sng cung cp cc dch v ng
dng thng qua tnh m ca h thng. Cc dch v ng dng l cc dch v hnh chnh
cng, c pht trin theo nhu cu, v cn thit cung cp thng qua cng thng tin vi
vai tr l im truy cp mt ca.
Cung cp cc knh dch v thng tin: Cc knh dch v thng tin c tch hp trc
tip trn cng thng tin. V d thng bo, qung co, th vin a phng tin, lin kt,
trng cu kin, din n, hi p.
Tch hp th in t: cung cp h thng th in t tch hp trn cng
Giao lu trc tuyn: dch v trao i trc tuyn gia chnh quyn v ngi dn
Hp th gp : ni gi th gp , phn nh ti cc lnh o v ngi qun l
Tin ch: thng tin thi tit, gi c, lch biu,. du lch, s kin
44/53
46/53
-Kim tra xem ngi ang s dng dch v trc tuyn c phi l ngi c nhu cu thc
s hay khng? Nu khng kim tra c iu ny c th dn n lng ph thi gian ca
ngi th l h s khi phi nhn cc h s khng c thc.
-Vi nhng ngi c nhu cu s dng dch v, kim tra xem thng tin h nhp vo h
thng c phi thng tin thc hay khng? Nu khng kim tra c iu ny c th dn
n vic cung cp dch v cho nhng ngi khng iu kin nhn dch v.
Gii php: cc nc m chnh ph in t pht trin n mt mc hon
chnh, cc c s d liu quc gia v con ngi, v t ai, v doanh nghip u sn
sng. Hn na, h tng kha cng khai v ch k in t sn sang. Khi vic kim
tra ngi s dng v cc thng tin ca ngi s dng l d dng. V d: Singapore,
Anh, ng nhp vo s dng h thng cc dch v hnh chnh cng trc tuyn th
ngi s dng phi c mt ti khon t trc . Tuy nhin, Vit Nam th cc c s
d liu ny cha c hoc cha hon chnh. Do , trong giai on trc mt, kim
tra tnh trung thc ca d liu th ngi s dng phi gi bn sao (scan hoc photo) ca
cc giy t nh Chng minh nhn dn, hoc H khu ngi th l h s kim tra nh
khi gii quyt cc th tc bng giy t.
Kh khn 2: Thi quen v nhn thc ca cc cn b trong c quan cung cp dch v.
Gii php: thay i thi quen v nhn thc ca cn b, cn thi gian v nhng c
ch chnh sch v thng/pht hp l.
Kh khn 3: Thi quen v nhn thc ca ngi s dng dch v.
Gii php: Cn c s h tr ca cc phng tin truyn thng i chng trong vic
tuyn truyn, qung co cho cc dch v trc tuyn.
Kh khn 4: Internet cha sn sng mi ni, mi lc Vit Nam.
Gii php 4: Trin khai cc dch v trc tuyn trc ht cc thnh ph ln, nhng
ni c trnh dn tr tng i pht trin, mt ngi s dng Internet cao. Sau khi
trin khai thnh cng nhng ni ny s tip tc rt kinh nghim nhn rng nhng
ni khc.
Kt lun
Trong chuyn ny, gii thiu khi nim v chnh ph in t v mt s ni dung
xy dng CPT Vit Nam. Chuyn c son cho sinh vin khoa CNTT nn cch
tip cn theo cch tm hiu quy trnh nghip v, t xc nh cc chc nng ca h
thng. CPT v sn phm cng ngh thng tin trc tip l cng in t c trnh
by sinh vin c th la chn ti, nh hng ngh nghip. H thng portal l mt
phn mm ln, phc tp nn trong phm vi mt chuyn khng th cp chi tit nh
47/53
chuyn TMT. Tuy nhin n l nhng nh hng gip sinh vin c th la chn
ti thc hin mt vi chc nng trong CPT.
48/53
Ci t DotNetNuke
Trc khi ci t bn cn dng mt trnh son tho vn bn no , m tp tin
web.config trong th mc m ngun ra, thay th dng <add key=connectionString
value=Server=localhost;Database =DotNetNuke;uid=;pwd=; /> bng tn CSDL ca
bn sau thuc tnh Database, cn uid v pwd l tn v mt khu ca ngi dng c
quyn thao tc trn CSDL . Lu tp tin web.config li. Nu lm theo ng nhng
thao tc trn th n lc ny bn ch vic gi Internet Explorer ln, nhp vo Address
a ch http://localhost/dotnetnuke ri Enter l qu trnh ci t s t ng bt u.
Cu hnh DotNetNuke
Mc nh sau khi ci t s c hai ngi dng l admin (mt khu admin) v host (mt
khu host) tn ti sn, trong ngi dng Admin c quyn qun l Website, cn ngi
dng Host ngoi quyn qun l Website cn c mt s quyn lin quan n bo mt v
Upload.
Menu Admin:
Site Settings: nhp tiu Website vo Title, chn li biu tng trong danh sch
Logo, chn hnh nn trong Body Background, thay th dng bn quyn trong Footer
Text, ri nhn lin kt Update cui trang.
49/53
50/53
Tham gia ng gp
Ti liu: Gio trnh chnh ph in t
Bin tp bi: Khoa cng ngh thng tin i hc phng ng
URL: http://voer.edu.vn/c/3e26d127
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Khi nim v chnh ph in t ( CPT)
Cc tc gi: Khoa cng ngh thng tin i hc phng ng
URL: http://www.voer.edu.vn/m/f04802ef
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: C s pht trin v xy dng chnh ph in t
Cc tc gi: Khoa cng ngh thng tin i hc phng ng
URL: http://www.voer.edu.vn/m/97889c4d
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Mng my tnh trong chnh ph in t
Cc tc gi: Khoa cng ngh thng tin i hc phng ng
URL: http://www.voer.edu.vn/m/e632ac06
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Khi nim v cng thng tin in t (portal)
Cc tc gi: Khoa cng ngh thng tin i hc phng ng
URL: http://www.voer.edu.vn/m/9fdba117
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Gii thiu v dotnetnuke Portal
Cc tc gi: Khoa cng ngh thng tin i hc phng ng
URL: http://www.voer.edu.vn/m/7463cafc
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: M hnh kin trc h thng cng thng tin in t
Cc tc gi: Khoa cng ngh thng tin i hc phng ng
URL: http://www.voer.edu.vn/m/3d7d1ef2
51/53
52/53
53/53