intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Cơ sở khoa học xác định chế độ tưới hợp lý cho cây hồ tiêu giai đoạn kinh doanh vùng Tây Nguyên

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

25
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết này cung cấp các cơ sở khoa học xác định chế độ tưới hợp lý cho cây hồ tiêu kinh doanh vùng Tây Nguyên góp phần phát triển bền vững cây hồ tiêu ở nước ta. Để hiểu rõ hơn mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của bài viết này.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Cơ sở khoa học xác định chế độ tưới hợp lý cho cây hồ tiêu giai đoạn kinh doanh vùng Tây Nguyên

  1. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ CƠ SỞ KHOA HỌC XÁC ĐỊNH CHẾ ĐỘ TƯỚI HỢP LÝ CHO CÂY HỒ TIÊU GIAI ĐOẠN KINH DOANH VÙNG TÂY NGUYÊN Phạm Văn Ban, Nguyễn Vũ Việt Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam Tóm tắt: Cây hồ tiêu là một trong những cây trồng chính của các tỉnh Tây Nguyên, chiếm tỷ lệ khoảng 51,6% diện tích hồ tiêu của cả nước, đã và đang trở thành cây “mũi nhọn chiến lược”, cây xóa đói giảm nghèo, cây làm giàu của nông dân, nhất là vùng sâu, vùng xa. Nhu cầu nước của cây hồ tiêu kinh doanh khác biệt so với các loại cây trồng khác, giai đoạn phân hóa mầm hoa (xiết nước) có thời gian 30-45 ngày, thường không tưới, hoặc tưới với lượng rất nhỏ; giai đoạn ra hoa tạo quả thì cẩn phải tưới, nhưng tưới nhiều quá lại là nguy cơ tạo điều kiện cho bệnh chết nhanh, chết chậm của cây phát triển, điều đó cho thấy việc nghiên cứu tìm ra các giới hạn độ ẩm đất/mức tưới hợp lý trong mỗi giai đoạn sinh trưởng để cây phát triển bình thường, cho năng suất cao là cần thiết, bài báo cung cấp các cơ sở khoa học xác định chế độ tưới hợp lý cho cây hồ tiêu kinh doanh vùng Tây Nguyên góp phần phát triển bền vững cây hồ tiêu ở nước ta. Từ khóa: Cơ sở khoa học, tưới nước, hồ tiêu, Tây Nguyên, giới hạn độ ẩm đất. Summary: Pepper trees are one of the main plants in Highlands provinces, accounting for about 51.6% of the total pepper area of the country, have been becoming "key strategies" and poverty reduction, enrichment trees of farmers, especially in remote areas. Water demand of business pepper is different from other plants, the period of flower germination (water tightening) about 30-45 days, we do not often water, or irrigate with small amounts, in the period of flowering and fruits need to be watered, but too much watering is the risk of facilitating rapid death, slow death of the growing tree, which shows that the research finds the limit of moisture in the soil, reasonable irrigation level in each growth stage for normal growth, high yield is necessary, the article provides scientific basis to determine reasonable irrigation regime for The Center Highlands business pepper will contribute to sustainable development of pepper in our country. Keywords: Scientific basis, watering, pepper, Highlands, the limit of moisture. 1. MỞ ĐẦU * mang lông, bám vào các cây khác bằng rễ, Hồ tiêu Việt Nam có diện tích khoảng trồng để lấy quả và hạt, dùng làm gia vị dưới 73.500ha, năng suất bình quân 2,16 tấn dạng khô hoặc tươi. Giai đoạn kiến thiết cơ khô/ha, đứng thứ ba trên thế giới về diện tích, bản của cây tính từ khi trồng đến hết năm thứ thuộc vào nhóm các nước có năng suất cao 3, giai đoạn kinh doanh (bắt đầu cho thu nhất. Hồ tiêu được trồng từ tỉnh Nghệ An vào hoạch) từ năm thứ tư trở đi; cây ra hoa tháng các tỉnh phía Nam, vùngTTây Nguyên chiếm 5-6, thu hoạch vào tháng 3-4 năm sau. Cây hồ tỷ lệ cao nhất với 51,6% diện tích. tiêu kinh doanh có 2 giai đoạn sinh lý khác biệt: giai đoạn phân hóa mầm hoa (người dân Cây hồ tiêu trồng chủ yếu trên đất dốc, là một thường gọi là giai đoạn siết nước) và giai đoạn loại dây leo có hoa, thân dài, nhẵn không ra hoa, tạo quả, thu hoạch; giai đoạn phân hóa mầm hoa từ đầu tháng 3 đến giữa tháng 5, giai Ngày nhận bài: 15/01/2019 đoạn này có sự phân hóa mầm hoa để phát triển Ngày thông qua phản biện: 20/02/2019 thành hoa, chuyển quá trình sinh trưởng dinh Ngày duyệt đăng: 26/3/2019 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THỦY LỢI SỐ 53 - 2019 1
  2. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ dưỡng sang quá trình sinh thực (ra hoa kết quả), cây, từ tạo mầm hoa hình thành hoàn toàn đến sau đó cây ra hoa tạo quả thu hoạch từ giữa khi có cựa gà đều lưu ý việc hãm nước, chỉ tưới tháng 5, đầu tháng 6 đến tháng 3 năm sau. Cây 1 lượng nhỏ cho cây đủ sống, kết hợp phun các hồ tiêu có nhu cầu nước không giống các loại thuốc gốc đồng hoặc booc đô để hãm lại khi cây trồng khác, đó là giai đoạn phân hóa mầm cây hồ tiêu chỉ mới nhú cựa gà, nhú mầm. hoa không cần tưới từ 30-45 ngày, hoặc tưới 1 Khi hồ tiêu nhú cựa gà thì gần như mọi lượng rất nhỏ khi khô hạn kéo dài, ngược lại bất chuyện đã an bài rồi, ra hoa hay ra lá đã được kỳ trong thời đoạn nào, nếu độ ẩm trong đất bão xác định. Việc điều chỉnh để tăng số lượng hoa hòa sẽ là điều kiện thuận lợi cho bệnh chết trên cây cần được thực hiện từ trước đó ít nhất nhanh phát triển, do vậy việc cấp nước tưới cho 20 ngày, lúc bắt đầu hình thành mần hoa - chồi cây rất chú ý các đặc trưng trên. mới nhô ra. 2. CƠ SỞ KHOA HỌC XÁC ĐỊNH CHẾ ĐỘ TƯỚI HỢP LÝ CHO CÂY HỒ TIÊU Các nghiên cứu xác định chế độ tưới nước cho cây trồng phải dựa trên mối quan hệ giữa đất - nước - cây trồng - không khí, mỗi giai đoạn sinh trưởng của cây có một nhu cầu nước khác nhau. 2.1. Căn cứ vào nhu cầu nước của hồ tiêu trong từng giai đoạn sinh trưởng nhằm hướng tới năng suất cao Hình 1: Hình ảnh mầm hoa và cựa gà hồ tiêu Cây hồ tiêu kinh doanh có đặc điểm thực vật Như vậy qua thực tế sản xuất hồ tiêu, giai đoạn đặc thù riêng, mỗi vụ cây phát triển trải qua phân hóa mầm hoa (người dân gọi là siết nước) các giai đoạn từ ngay sau thu hoạch vụ trước là có vai trò quyết định đến số lượng hoa của cây, : phân hóa mầm hoa- nở hoa đậu quả- phát cũng là tiền đề của năng suất quả sau này. triển quả xanh- quả chín và thu hoạch. Trong Việc nghiên cứu xác định nhu cầu nước cho mỗi giai đoạn phát triển cây có nhu cầu nước cây hồ tiêu trong giai đoạn này tập trung vào khác nhau, cho nên yêu cầu tưới nước khác xác định ngưỡng độ ẩm tối đa và tối thiểu của nhau nhằm đáp ứng tốt nhất nhu cầu của cây, đất, thời điểm bắt đầu và kết thúc giai đoạn cụ thể: hãm nước để đạt được số lượng hoa tối đa cho a.Giai đoạn phân hóa mầm hoa: mỗi cây, các nghiên cứu này dựa trên cơ sở triển khai công thức thí nghiệm với các xử lý Sau khi thu hoạch, trên các nách lá nhú ra các độ ẩm trong đất với ngưỡng thấp nhất (βmin ) mầm hoa, các mầm hoa hình thành và lớn lên tới cao nhất (βmax). như cái cựa gà. Trong mỗi mầm ngủ ở nách lá (cựa gà sau này) sẽ có ba bộ phận là: lá, gié b. Giai đoạn bung hoa, đậu quả: hoa, và một đoạn cành. Để cây ra hoa đồng - Khi mầm hoa nhú cựa gà là đã hoàn thành loạt thì phải đợi cho mầm hoa phân hóa hoàn phân hóa mầm hoa, bắt đầu giai đoạn nở hoa. toàn tức là phải hình thành gié. Nếu chưa hình Mầm cựa gà nở ra lớn lên tạo thành một đốt thành gié mà kích thích nó sẽ ra chỉ có lá, hoặc cành mới trên đó có 1 lá và 1 gié hoa. Sự nở trường hợp ra hoa không đồng loạt, ra ít hoa, ở hoa bắt đầu từ cuống gié dần cho đến đầu gié Tây Nguyên đa phần nguyên nhân là do cây trong một khoảng thời gian từ 7-8 ngày, gié lúc chưa phân hóa mầm hoa mà đã phun kích thích này trở thành một chùm hoa cái. Hoa tiêu lưỡng hoặc bón phân để làm bông. Vì vậy, cần hãm tính lúc này bắt đầu phát triển, núm nhụy thò ra 2 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THỦY LỢI SỐ 53 - 2019
  3. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ 3-8 ngày trước khi bao phấn mở ra. trong những lưu ý quan trọng trong việc hạn chế gié ít quả hoặc bị lép (răng cưa, bồ cào). Vào thời điểm tiêu ra hoa nếu gặp điều kiện ít mưa, độ ẩm thấp cần chủ động tưới để tăng độ ẩm cao bằng cách phun nước nhẹ vào không khí để tạo độ ẩm. Như vậy, giai đoạn này nhu cầu nước lớn, độ ẩm đất cao trong suốt giai đoạn, cần duy trì để ẩm thích hợp giúp hoa ra đồng loạt, nghiên cứu xác lập cơ sở khoa học chế độ tưới giai đoạn này với Hình 2: Hình ảnh hoa hồ tiêu ngưỡng thấp nhất (βmin) tới cao nhất (βmax). - Sự tự thụ phấn có thể xảy ra mà không cần c. Giai đoạn phát triển quả đến những tác động của gió và mưa. Mặc dù mưa không đóng một vai trò chính trong quá Là giai đoạn hình thành quả và phát triển của vỏ, trình thụ phấn, nhưng ẩm độ không khí cao lại hạt hồ tiêu. Khi quả còn non cần tưới khi trời có một vai trò quan trọng. Trước hết nó tạo không mưa để giảm rụng gié và trái non. Để cây thuận lợi cho sự phân tán hạt phấn ra khỏi bao phát triển đến quả phát triển đến hoàn chỉnh phải phấn và hơn nữa ẩm độ cao giúp vòi nhụy giữ tưới nước đều đặn cho cây và trái phát triển tốt, sự cương được lâu để dễ dàng tiếp nhận hạt nếu thiếu nước sẽ gây hiện tượng rụng quả, rụng phấn. Hạt phấn mang nhiều chất dính, trong lá, giảm năng suất, chất lượng hồ tiêu. Giai đoạn trường hợp mưa nhẹ sẽ làm vỡ những hạt chất này việc tưới nước không chỉ cấp đủ nhu cầu dính của hạt phấn và làm cho hạt phấn bám nước mà còn giúp cho môi trường đất hòa tan vào chất nhầy của núm nhụy do đó đã gia tăng các chất dinh dưỡng nuôi cây. hiệu quả của sự phân bố hạt phấn. Đây là một Hình 3: Cây hồ tiêu giai đoạn ra hoa và quả Trong giai đoạn này chế độ tưới có sự khác biệt cây hồ tiêu. giữa mùa mưa và mùa khô; trong mùa mưa chỉ d. Giai đoạn quả chín và thu hoạch: tưới khi không mưa từ 5-7 ngày, vào mùa khô Cây hồ tiêu bắt đầu giảm nhu cầu về nước và tưới thường xuyên để duy trì đủ ẩm cho cây. dinh dưỡng. Cuối giai đoạn này, người trồng Việc nghiên cứu xác định độ ẩm thích hợp để tiêu ngừng tưới khoảng 15- 20 ngày. dưỡng cây là hợp lý vừa năng suất cao vừa hạn Qua những phân tích trên chúng ta thấy rằng chế phòng ngừa bệnh chết nhanh, chết chậm TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THỦY LỢI SỐ 53 - 2019 3
  4. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ chế độ tưới cho cây hồ tiêu trong suốt vụ có sự không bị thất thoát xuống tầng sâu, mức tưới khác biệt giữa các giai đoạn, giai đoạn phân cũng sẽ nhỏ hơn. hóa mầm hoa yêu cầu hãm cây bằng duy trì độ ẩm ở mức cây không chết, sang đến giai đoạn nở hoa, thụ phấn yêu cầu độ ẩm đất cao để tạo thuận lợi cho hoa thu phấn đạt hiệu quả nhất, giai đoạn phát triển quả duy trì độ ẩm thích hợp cây dễ sử dụng, giai đoạn thu hoạch ngừng tưới. Những phân tích đánh giá trên sẽ giúp công tác nghiên cứu thí nghiệm xác định chế độ tưới hợp lý cây hồ tiêu có đủ cơ sở để thực hiện. 2.2. Căn cứ vào điều kiện đất đai, cây trồng và bảo vệ thực vật Xác định độ ẩm hợp lý (độ ẩm giới hạn dưới Hình 4: Hình ảnh rễ cây hồ tiêu cho phép và giới hạn độ ẩm trên) để tính mức tưới nước, không chỉ căn cứ vào tính chất thổ b. Đất đai nhưỡng của đất và giai đoạn sinh trưởng cây Cây tiêu được trồng ở Tây Nguyên trên nhiều trồng mà còn xem xét lồng ghép giải pháp loại đất khác nhau như đất đỏ phát triển trên đá phòng ngừa hạn chế lây lan bệnh chết nhanh, bazan, đất đỏ vàng, đất cát xám trên đá granit, chết chậm cây hồ tiêu. đất phù sa, đất sét pha cát, miễn là đạt các yêu a. Hệ thống rễ cây hồ tiêu cầu cơ bản như: đất dễ thoát nước, có độ dốc, không bị úng ngập dù chỉ úng ngập tạm thời Các loại rễ tiêu có : rễ cái ăn sâu, có từ 2-3 rễ, trong vòng 24 giờ; tầng canh tác dày trên làm nhiệm vụ chính là hút nước, khi cây 70cm, mạch nước ngầm sâu hơn 2m; đất giàu trưởng thành các rễ này ăn sâu tới 1-2m, các rễ mùn, thành phần cơ giới nhẹ đến trung bình, phụ phát sinh từ rễ cái và rễ bám tại các đốt, hệ pHKCL từ 5-6. thống rễ phụ mọc thành chùm, thực hiện chức năng hút nước và các chất dinh dưỡng để nuôi c. Bệnh chết nhanh, chết chậm cây, rễ cây tiêu thuộc loại háo khí, không chịu Hai bệnh chết nhanh, chết chậm hàng năm được ngập úng, chúng đều tập trung ở tầng gây thiệt hai không nhỏ đối với người trồng trên từ 5- 40cm. Ngoài ra cây tiêu còn hệ tiêu, đặc điểm của 2 bệnh này liên quan trực thống rễ bám mọc từ các đốt thân nổi trên mặt tiếp đến ứ đọng nước mưa và độ ẩm đất cao. đất làm nhiệm vụ chính là giúp cây tiêu bám Theo các tài liệu của Cục Bảo vệ Thực vật, vào trụ để vươn lên cao, khả năng hút nước và Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp dinh dưỡng gần như không đáng kể nhưng Tây Nguyên và các nhà chuyên môn khác thì chúng có khả năng tự biến đổi thành rễ phụ khi đặc điểm của 2 bệnh này như sau: được vùi trong đất. - Bệnh chết nhanh do nấm Phytophthora spp Như vậy, hệ thống rễ nằm nông, hấp thụ nước gây ra. Khi bị bệnh, cây đột ngột héo rũ như và dinh dưỡng, cho nên trong nghiên cứu chế thiếu nước, lá héo dần và chuyển sang khô rũ độ tưới hợp lý sẽ lựa chọn tầng đất làm ẩm cùng dây tiêu, cây chết quá nhanh nên lá không nằm trong tầng hoạt động chứa phần lớn bộ rễ kịp rụng, thân và đốt tiêu thâm đen, thối dần, từ 5-40cm, trong tầng đất này cây sẽ hút được sau khoảng 1-2 tuần thì cây tiêu chết hẳn. hầu hết chất dinh dưỡng trong nước, nước sẽ Nấm bệnh có nguồn gốc từ đất, nấm bệnh 4 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THỦY LỢI SỐ 53 - 2019
  5. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ hoạt động mạnh vào mùa mưa, khi điều kiện rễ, gốc tiêu làm hư thối phần rễ và gốc tiêu ẩm độ trong vườn cao (>80%). Bào tử nấm có gây chết cây, nặng nhất vào khoảng tháng 9- khả năng di chuyển được trong nước, trên nền 10. Bệnh phát triển và lây lan mạnh trong điều đất ẩm để tìm ký chủ xâm nhiễm. Vào mùa kiện vệ sinh đồng ruộng kém, vườn không khô nấm bệnh hình thành dạng bào tử vách được thoát nước tốt, bón phân không cân đối. dày để lưu tồn và ít hoạt động. Mùa mưa khi Bệnh phát sinh mạnh trong điều kiện ẩm ướt, ẩm độ trong vườn cao, nhất là những vườn nhiệt độ từ 18-22 0C (28 0C tiêu trên nền đất vườn thấp, tình trạng ngập bệnh không xuất hiện). Ngoài ra, mức độ phát úng cục bộ trong vườn tiêu rất thích hợp để sinh phát triển của bệnh còn phụ thuộc vào nấm bệnh lây lan và phát triển. Nấm bệnh tấn thời tiết, giống hồ tiêu cũng như đất đai, phân công trên hầu hết các bộ phận của cây: trên bón. Kết quả nghiên cứu của Viện Bảo vệ lá, trên gié hoa, trên nhánh ác, trên dây chính thực vật tại Gia Nghĩa-ĐắkNông như sau: và nguy hiểm hơn hết nấm bệnh tấn công vào 800 25.0 700 20.0 600 Lượng mưa(mm) Tỷ lệ bệnh(%) 500 15.0 400 300 10.0 200 5.0 100 0 0.0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Lm Tháng (mm) TLB Hình 5: Ảnh hưởng của lượng mưa đến tỷ lệ bệnh chết nhanh trong năm (Nguồn: Viện Bảo vệ thực vật) Qua kết quả trên cho thấy tỷ lệ mắc bệnh chết chậm lại, lá bị vàng héo trên toàn trụ tiêu và nhanh gia tăng trong mùa mưa từ tháng 7 đến rụng dần, ban đầu là các lá già, sau đó đến tháng 10 hàng năm. rụng đốt, năng suất cực kỳ kém, cây có thể - Bệnh chết chậm hay còn gọi bệnh tiêu vàng chống chọi với bệnh lên đến 1-3 năm, nhưng lá, bệnh tuyến trùng… Bệnh chết chậm do sự cuối cùng vẫn chết, nên bệnh được gọi là kết hợp gây hại của tuyến trùng và nấm trong bệnh tiêu chết chậm. đất. Một số loài tuyến trùng nội ký sinh, Kết quả thống kê trên cũng cho thấy bệnh chết ngoại ký sinh gây hại gây ra ác nốt u sưng chậm phát triển mạnh trong mùa khô, từ tháng trên rễ, một khi tiêu đã mắc bệnh, rất dễ lây 11 năm trước, đến tháng 4 năm sau. lan ra cả vườn tiêu, gây nên dịch và làm tiêu chết hàng loạt. Cây tiêu bị bệnh sinh trưởng Bệnh chết nhanh, chết chậm bấy lâu nay được TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THỦY LỢI SỐ 53 - 2019 5
  6. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ coi là nỗi kinh hoàng với người trồng tiêu. kết như sau: Khi trồng tiêu tốt nhất không nên Bệnh phát triển từ bộ phận rễ của cây nên các tạo bồn, đầu mùa mưa phải phá bồn giữ nước biện pháp chữa trị khó can thiệp trực tiếp quanh gốc tiêu (nếu có) để chống ứ đọng được và tốn kém, vì thế cho nên áp dụng các nước, đồng thời cần phải có rãnh thoát nước ở biện pháp phòng trừ ngay từ đầu sẽ giảm giữa các hàng tiêu để tránh hiện tượng động, thiểu tối đa hậu quả cho căn bệnh gây ra. ứ nước ở gốc tiêu để triệt tiêu các điều kiện Theo Cục Bảo vệ thực vật, tính chất quyết thuận lợi cho các loại nốt nhất ết chậm bấy p định trong việc phòng bệnh, hạn chế bệnh Vào mùa khô khi tưới nước vừa đủ, hạn chế chết nhanh, chết chậm là biện pháp canh tác tưới tràn làm bênh lây lan nhanh hơn sang các phù hợp. Một trong số các giải pháp phòng cây bên cạnh. Như v 6 :cây hồ tiêu ngoài yêu ngừa quan trọng là tưới tiêu nước hợp lý được cầu chặt chẽ về tưới nước cũng cần quan tâm các nhà chuyên môn và người sản xuất tổng đến yêu cầu thoát nước cho cây. 800 60 700 50 Tỷ lệ bệnh và chỉ số bệnh Ẩm độ và lượng mưa 600 ẩm độ(%) 40 500 400 30 Lượng mưa (mm) 300 20 200 Tỷ lệ bệnh 10 (%) 100 0 0 Chỉ số 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 bệnh (%) Thá ng Hình 6: Diễn biến ẩm độ, lượng mưa, tỷ lệ bệnh và chỉ số bệnh vàng lá qua các tháng trong năm tại Đăk Nông (Nguồn: Viện Bảo vệ thực vật) 3. KẾT LUẬN phải cần tưới bổ sung cho cây 1. - Cây hồ tiêu một lượng vừa phải để cây kinh doanh có nhu cầu nước phát triển, đủ phân hóa mầm khác biệt so với những cây hoa; giai đoạn ra hoa tạo quả trồng khác, độ ẩm đồng ruộng cần tưới nước sao cho độ ẩm thích hợp giai đoạn phân hóa đất luôn nhỏ hơn độ ẩm bão mầm hoa thấp hơn giai đoạn hòa trong đất để ngăn ngừa ra hoa tạo quả. Giai đoạn bệnh cho cây. Vấn đề đặt ra phân hóa mầm hoa cần xiết xác định các giá trị (ngưỡng) nước (khoảng 30-45 ngày), phù hợp để cây phát triển hoặc gặp khô hạn kéo dài thì bình thường cho năng suất 6 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THỦY LỢI SỐ 53 - 2019
  7. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ cao trong suốt thời gian sinh chế độ tưới hợp lý cho trưởng. cây hồ tiêu. 2. - Đất trồng Như vậy, khi nghiên cứu xác định chế độ cây hồ tiêu phải dễ thấm tưới hợp lý cho cây hồ tiêu cần quan tâm nước, tiêu thoát nhanh, ư đến các vấn đề đã phân tích ở trên. cũng là cơ sở để xác định 3. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Đoàn Doãn Tuấn, 2012. Nghiên cứu ứng dựng các giải pháp khoa học công nghệ phòng chống hạn hán phục vụ phát triển nông nghiệp bền vững ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam. [2] Bùi Đức Hà, 2014-2015. Nghiên cứu các giải pháp kỹ thuật và cơ chế đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước cho một số cây trồng cạn có giá trị kinh tế cao. Viện Nước, tưới tiêu và Môi trường. [3] Lê Ngọc, 2010-2011. Nghiên cứu kỹ thuật tưới tiết kiệm nước kết hợp bón phân qua nước cho cây hồ tiêu Đắc Lắc, Viện Khoa học kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên. [4] Quy trình kỹ thuật-Viện Khoa học kỹ thuật Nông nghiệp Miền nam, 2015, Cây hồ tiêu – quy trình kỹ thuật chăm sóc và thu hoạch. [5] Lê Xuân Quang, 2010, Nghiên cứu chế độ tưới hợp lý cho cây ăn quả (cây thanh long) vùng khô hạn Nam Trung Bộ, Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam. [6] 6-Bùi Công Kiên, 2016, Nghiên cứu thiết kế hệ thống thoát nước bề mặt và kỹ thuật tưới tiết kiệm nước góp phần hạn chế bệnh chết nhanh, chết chậm cây hồ tiêu vùng Tây Nguyên và Đông Nam Bộ, Viện Nước, Tưới tiêu và Môi trường. [7] Fao 24, 1977, Crop water requirements, Food and Agriculture Organization of the United nations, Rome TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THỦY LỢI SỐ 53 - 2019 7
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
19=>1