1. Ghi nhớ
– Để làm bài văn thuyết minh, trước hết phải tìm hiểu đề bài, nhằm xác định đối tượng sẽ thuyết minh.
– Tiếp theo, người làm bài phải tìm các tri thức khách quan, khoa học về đối tượng thuyết minh (có thể đến tận nơi quan sát, tìm hiểu kĩ lưỡng, chính xác, ghi chép lại) hoặc tìm đọc ở sách báo các kiến thức tin cậy về đối tượng thuyết minh…
– Tiếp theo nữa, sau khi có kiến thức rồi, cần tìm một hướng trình bày theo một trình tự thích hợp với đối tượng cần thuyết minh, sao cho người đọc dễ hiểu. Ví dụ :
+ Nếu thuyết minh về chiếc xe đạp có thể đi từ bộ phận quan trọng đến không quan trọng, tác dụng của xe đạp với người sử dụng…
+ Nếu thuyết minh về chiếc nón lá Việt Nam cần đi theo trình tự từ nguồn gốc, cách làm nón, các kiểu dáng nón, tác dụng của nón…
– Khi làm văn thuyết minh, chú ý sử dụng ngôn ngữ chính xác, diễn đạt rõ ràng, mạch lạc. Chú ý văn phong phù hợp với văn thuyết minh.
2. Bài tập
Bài tập 8. Hãy giới thiệu một món ăn của các bé ở lứa tuổi nhi đồng.
– Sau khi tìm hiểu đề, một bạn đã tham khảo tài liệu về chế độ ăn của học sinh trường mầm non và trình bày bài thuyết minh của mình như sau :
MÓN CANH XÚP TỔNG HỢP
* Nguyên liệu : (10 suất)
100 gam thịt lợn, 100 gam thịt bò, cà chua, cà rốt, khoai tây, su hào, cần tây, tỏi tây, bột ngọt, dầu thực vật.
* Cách làm :
– Thịt lợn, thịt bò rửa sạch, băm hoặc xay nhỏ, ướp với một chút bột ngọt.
– Các loại rau sơ chế sạch. Cà rốt, khoai tây, su hào thái hạt lựu. Cà chua cắt ngang bỏ hạt rồi cắt miếng nhỏ. Cần tây, tỏi tây cắt khúc ngắn.
– Cho chút dầu vào nồi đun nóng, cho cà chua vào chung một lúc cho nổi màu đỏ, rồi cho thịt vào xào. Chú ý đảo nhanh đều tay để thịt không bị vón cục. Đảo một lúc thì đổ lượng nước vừa đủ vào nồi, cho cà rốt, su hào, khoai tây vào đun vừa lửa. Nêm chút gia vị vừa ăn. Khi thịt và các loại rau củ chín mềm (nhưng không được bở, nát), thì cho cần tây, tỏi tây vào đảo nhẹ tay, chờ canh chớm sôi trở lại thì tắt bếp, múc ra bát ăn nóng.
* Chất lượng : Canh có vị ngọt mát của các loại rau, củ ; dậy mùi thơm của thịt bò và các nguyên liệu khác.
1. Bạn học sinh này đã xác định đối tượng thuyết minh là gì ?
2. Bạn học sinh này đã tìm kiến thức ở đâu, bằng cách nào để làm bài thuyết minh cho phù hợp với đề văn ?
3. Người viết đã chọn trình tự hợp lí như thế nào ?
Bài tập 9. Nếu đề bài cho là : “Thuyết minh về chiếc áo dài Việt Nam” em sẽ có cách làm theo các bước như thế nào ? Hãy viết thành bài hoàn chỉnh để giới thiệu tỉ mỉ từng bước làm của em.
Bài tập 10. Cho đề văn sau :
Hãy thuyết minh về một danh lam thắng cảnh, một di tích lịch sử của địa phương em (Ví dụ : ớ quận Cầu Giấy em có thể chọn đền Voi Phục để giới thiệu).
1. Muốn làm được bài, em phải chuẩn bị như thế nào ? Nêu cụ thể các bước chuẩn bị.
2. Viết thành bài văn thuyết minh hoàn chỉnh.
Bài tập 11. Hãy thuyết minh về các loài hoa trong dịp Tết cổ truyền Việt Nam.
– Một bạn học sinh đã đi sưu tầm tài liệu và đến các làng hoa ở Nhật Tân, Ngọc Hà quan sát, chọn lọc và ghi lại như sau :
+ Trà là loài hoa có màu sắc rực rỡ, cao sang, lâu tàn, thường nở vào dịp Tết Nguyên đán.
+ Trà có nhiều loại khác nhau : trà thiểu, trà bạch, trà phấn Nhật, trà lựu,…
+ Trà là loài hoa ươm nụ khá lâu : từ tháng năm âm lịch hoặc sớm hơn, trà đã ủ nụ và khi hoa tàn là tháng giêng âm lịch. Thời gian ủ nụ sáu tháng, hé nở gần hai tháng, khi nở khoảng hai mươi ngày, nếu gặp mưa thì chỉ mươi hôm là rụng.
+ Trồng trà, phải trồng vào chậu có lỗ thoát nước.
+ Trà ưa khô và hơi ẩm nên không tưới sũng nước hằng ngày, phun nước vào lá cho sạch.
+ Chọn nước mưa, nước hồ ao để tưới trà. Nếu dùng nước máy, phải để ra chậu từ hai đến ba ngày cho bốc hơi hết chất sát trùng có trong nước.
+ Trồng trà mà trà lớn nhanh, tươi tốt, người ta quan niệm người trồng trà sẽ có lộc.
– Sau đó bạn lập dàn ý, sắp xếp ý và viết bài hoàn chỉnh.
– Các em có nhất trí với sự chuẩn bị và cách làm bài của bạn học sinh trên không ? Vì sao ? Nếu cần sửa chữa, bổ sung cách làm hoặc tài liệu, thì nên như thế nào ?
Bài tập 12. Để viết được một đoạn văn thuyết minh về bánh dẻo, bánh nướng trong dịp tết Trung thu, em cần chuẩn bị như thế nào để viết hoàn chỉnh đoạn văn đó ?
Comments mới nhất