You are on page 1of 18

Vị trí, đặc điểm của vận tải hàng không..................................................................................

4
Vị trí...................................................................................................................................................4
Đặc điểm............................................................................................................................................4
Ưu điểm (6)............................................................................................................................................................4
Nhược điểm (4)......................................................................................................................................................4

Đối tượng vận chuyển bằng đường hàng không (3)...........................................................................4

Cơ sở vật chất kỹ thuật của vận tải hàng không......................................................................5


Cảng hàng không................................................................................................................................5
Tàu bay/Máy bay...............................................................................................................................5
Phân loại.................................................................................................................................................................5
Căn cứ vào đối tượng chuyên chở (3)...............................................................................................................5
Phân biệt passenger, all cargo và combined.................................................................................................5
Căn cứ vào nước sản xuất máy bay chủ yếu.....................................................................................................5
Căn cứ vào số ghế..............................................................................................................................................5
Căn cứ vào động cơ...........................................................................................................................................5

Công cụ xếp dỡ, vận chuyển hàng hóa tại sân bay..............................................................................6
Công cụ xếp dỡ và vận chuyển hàng hóa tại sân bay............................................................................................6
Các thiết bị xếp hàng theo đơn vị (ULD)................................................................................................................6

Chuyên chở hàng hóa XNK bằng đường hàng không quốc tế..................................................7
Các tổ chức vận tải hàng không quốc tế (3 + 1)...................................................................................7
ICAO -International Civil Aviation Organization- tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (1947)..........................7
IATA-International Air Transport Association- hiệp hội vận tải hàng không quốc tế (1945).................................7
AAPA – Association of Asia Pacific Airlines-Hiệp hội các hãng HK châu Á - Thái Bình dương...............................7
FIATA - Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận Quốc tế - 1926 tại Vienne (Áo)..........................................................7

Các tổ chức vận tải hàng không ở Việt Nam (5)..................................................................................8


Cơ sở pháp lý của vận tải hàng không................................................................................................8
Quốc tế...................................................................................................................................................................8
Công ước Vacsava 1929.....................................................................................................................................8
Các văn bản sửa đổi bổ sung công ước Vacsava (5)..........................................................................................8
Việt Nam (3)...........................................................................................................................................................8

Chứng từ chuyên chở hàng hóa bằng đường hàng không..................................................................9


Vận đơn hàng không (Airway bill- AWB)................................................................................................................9
Khái niệm và đặc điểm.......................................................................................................................................9
Chức năng (6).....................................................................................................................................................9
Phân loại............................................................................................................................................................9
Căn cứ vào dịch vụ gom hàng.......................................................................................................................9
Nội dung của AWB: nhiều mục hơn, chi tiết hơn vận đơn đường biển..........................................................10
Mặt trước....................................................................................................................................................10
Mặt sau: Chỉ có ở 3 bản gốc........................................................................................................................11
Cách lập, phát hành và phân phối AWB..........................................................................................................11
Cách lập AWB..............................................................................................................................................11
Phát hành AWB...........................................................................................................................................12
Phân phối AWB............................................................................................................................................12
Các chứng từ khác................................................................................................................................................12

Cước phí trong vận tải hàng không quốc tế......................................................................................12


Khái niệm..............................................................................................................................................................12
Cơ sở tính cước....................................................................................................................................................13
Các loại cước (12 loại)..........................................................................................................................................13
Cước hàng bách hóa (General Cargo Rate- GCR):...........................................................................................13
Cước tối thiểu (minimum rate - M).................................................................................................................13
Cước hàng đặc biệt (Special Commodity Rate- SCR).......................................................................................13
Cước phân loại hàng (Class Rate/ Commodity Classification Rate)................................................................14
Cước tính cho mọi loại hàng (Freight All Kind_ FAK).......................................................................................14
Cước ULD (ULD rate)........................................................................................................................................14
Cước container (Container rates)....................................................................................................................14
Cước hàng chậm..............................................................................................................................................14
Cước hàng nhanh.............................................................................................................................................14
Cước thống nhất..............................................................................................................................................14
Cước theo nhóm..............................................................................................................................................14
Cước thuê bao máy bay...................................................................................................................................14
Bài tập tính cước..................................................................................................................................................14

Trách nhiệm của người chuyên chở hàng không quốc tế..................................................................15
Theo Công ước Vacsava 1929..............................................................................................................................15
Thời hạn trách nhiệm......................................................................................................................................15
Cơ sở trách nhiệm...........................................................................................................................................16
Miễn trách...................................................................................................................................................16
Giới hạn trách nhiệm.......................................................................................................................................16
NĐT Hague 1955..................................................................................................................................................16
Công ước Guadalajara 1961.................................................................................................................................16
NĐT Guatemala 1971...........................................................................................................................................16
NĐT Montreal số 1, 2, 3, 4...................................................................................................................................17
Bản số 1, 2........................................................................................................................................................17
Bản số 3............................................................................................................................................................17

Khiếu nại và kiện tụng người chuyên chở hàng không.....................................................................17


Khiếu nại...............................................................................................................................................................17
Thời hạn khiếu nại...........................................................................................................................................17
Theo công ước Vacsava 1929......................................................................................................................17
Theo NĐT Hague 1955................................................................................................................................17
Bộ hồ sơ khiếu nại (4 thứ)...............................................................................................................................17
Kiện tụng..............................................................................................................................................................17
Người đi kiện...................................................................................................................................................17
Người bị kiện...................................................................................................................................................18
Thời gian khởi kiện..........................................................................................................................................18
Nơi kiện............................................................................................................................................................18
Vậ n tả i hà ng khô ng
Vị trí, đặc điểm của vận tải hàng không
Vị trí
+) 1% khối lượng, 20% giá trị

+) Vận tải hàng không có vị trí số một trong việc vận chuyển:

- Hàng đòi hỏi phải giao ngay để đáp ứng nhu cầu và thời cơ thị trường
- Hàng cứu trợ khẩn cấp
- Hàng giá trị cao, quý hiếm

+) Vận tải hàng không có vị trí quan trọng trong việc giao lưu kinh tế- văn hóa giữa các dân tộc, quốc gia
trên thế giới

+) Vận tải hàng không là một mắt xích quan trọng trong việc liên kết các phương thức vận tải của vận tải
đa phương thức

Đặc điểm
Ưu điểm (6)
- Các tuyến đường là tuyến đường tự nhiên, ngắn nhất
- Ít phụ thuộc vào điều kiện địa hình và hoàn cảnh địa lý, khả năng thông qua cao
- Tốc độ nhanh, tính cơ động cao, khả năng khai thác lớn, thời gian vận chuyển nhanh
- Là phương thức vận tải an toàn nhất vì sử dụng công nghệ cao nhưng nếu có tổn thất xảy ra thì
thường là tổn thất toàn bộ
- Cung cấp dịch vụ có chất lượng cao hơn hẳn các phương thức vận tải khác.
- Đơn giản hoá về chứng từ và thủ tục

Nhược điểm (4)


- Cước vận tải hàng không cao nhất
- Không phù hợp với việc vận chuyển hàng hoá khối lượng lớn, giá trị nhỏ, hàng cồng kềnh.
- Đòi hỏi đầu tư lớn về cơ sở vật chất kĩ thuật cũng như đào tạo nguồn nhân lực
- Phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết (ví dụ như sương mù)

Đối tượng vận chuyển bằng đường hàng không (3)


- Thư, bưu kiện (Airmail): thư, bưu phẩm, bưu kiện
- Hàng chuyển phát nhanh (Express): chứng từ (documents), sách báo tạp chí, hàng cứu trợ khẩn
cấp (emergency)
- Hàng hoá thông thường (air freight): là những hàng hoá thích hợp với việc vận chuyển bằng máy
bay, trừ thư từ, bưu kiện, bưu phẩm và hàng chuyển phát nhanh, gồm:
+) Hàng hóa có giá trị cao: từ 1000$/kg, vàng, bạch kim, đá quý và các sản phẩm của chúng, tiền, séc du
lịch, thẻ tín dụng, chứng từ có giá, kim cương và trang sức bằng kim cương…

+) Hàng dễ hư hỏng do thời gian

+) Hàng nhạy cảm với thị trường

+) Súc vật sống: pet

Cơ sở vật chất kỹ thuật của vận tải hàng không


Cảng hàng không
Theo Điều 23, chương III, Luật HKDD VN 1992, cảng hàng không là một tổ hợp công trình (sân bay, nhà
ga, trang thiết bị, công trình mặt đất cần thiết khác) được sử dụng cho máy bay đi và đến, thực hiện dịch
vụ vận chuyển hàng không.

Tàu bay/Máy bay


Là 1 loại thiết bị được nâng đỡ trong khí quyển nhờ tác động với không khí. Máy bay là tàu bay được
gắn động cơ

Phân loại
Căn cứ vào đối tượng chuyên chở (3):

- Máy bay chở hành khách (passenger aircraft)

- Máy bay chở hàng (All Cargo Aircraft)

- Máy bay hỗn hợp (Combined Aircraft)

Phâ n biệt passenger, all cargo và combined: nó khác ở việc thiết kế máy bay. Ở máy bay combined thì
có thể thiết kế ghế linh động, ví dụ như mùa du lịch thì có thể lắ ghế vào để máy bay chở khách, mùa
khác thì tháo ra để chở hàng. Máy bay passenger thì không thể tháo ghế ra được. All cargo thì không có
ghế.

Căn cứ vào nước sản xuất máy bay chủ yếu: Mỹ, Anh, Pháp, Hà Lan, Nga, Italia…

Căn cứ vào số ghế

- Loại nhỏ: 50- 100 ghế

- Loại trung bình: 100- 200 ghế

- Loại lớn: từ 200 ghế trở lên

Căn cứ vào động cơ


- Máy bay động cơ Piston
- Máy bay động cơ Tuabin cánh quạt

- Máy bay động cơ Tuabin phản lực

Công cụ xếp dỡ, vận chuyển hàng hóa tại sân bay
Công cụ xếp dỡ và vận chuyển hàng hóa tại sân bay

Thiết bị xếp dỡ, vận chuyển hàng hóa gồm:

- Xe vận chuyển container/pallet


- Xe nâng hàng
- Thiết bị nâng container/pallet
- Băng chuyển hàng rời
- Giá đỡ (Dolly)

Các thiết bị xếp hàng theo đơn vị (ULD)

ULD là một đơn vị chứa hàng phù hợp với vị trí kích thước khác nhau của khoang máy bay

ULD có hai loại: chứng chỉ và không chứng chỉ. ULD có chứng chỉ là ULD được một cơ quan về an toàn
hàng không của chính phủ cấp giấy chứng nhận cho nhà sản xuất là đáp ứng yêu cầu về an toàn cho việc
vận chuyển bằng máy bay.

Gồm 3 loại chính:

- Pallet máy bay và lưới (net)

- Igloo: gồm 2 loại cố định và không cố định

- Container máy bay (aircraft container)


Chuyên chở hàng hóa XNK bằng đường hàng không quốc tế
Các tổ chức vận tải hàng không quốc tế (3 + 1)
ICAO -International Civil Aviation Organization- tổ chức hàng không dân dụng quốc tế
(1947)
Mục đích ra đời:

Thiết lập các nguyên tắc chung trong VTHKQT

Đề ra các tiêu chuẩn kỹ thuật chung trong ngành công nghiệp VTHK

Thúc đẩy hàng không dân dụng quốc tế phát triển

 Đề ra các nguyên tắc chung nhất như hoạt động hàng không như thế nào, sản xuất máy bay như
thế nào, thúc đẩy hàng không dân dụng quốc tế phát triển

Ngày 2/4/1980 Việt Nam gia nhập ICAO

IATA-International Air Transport Association- hiệp hội vận tải hàng không quốc tế (1945)
Mục đích ra đời:

Đẩy mạnh vận chuyển hàng không an toàn, thường xuyên, kinh tế.

Khuyến khích thương mại hàng không và nghiên cứu các vấn đề có liên quan đến thương mại hàng
không.

Thống nhất các quy định, luật lệ, thể lệ quốc tế về vận chuyển hàng không.

Hợp tác với ICAO và các tổ chức quốc tế khác.

 Các hãng hàng không lập hội với nhau và cùng đề ra nguyên tắc, mục đích là hỗ trợ các thành
viên trong hiệp hội

Việt Nam gia nhập IATA ngày 5/11/2006

AAPA – Association of Asia Pacific Airlines-Hiệp hội các hãng HK châu Á - Thái Bình dương
Thành lập 1965, có 19 thành viên (VN: 1997)

Mục đích: cung cấp thông tin; trao đổi và chuyển giao công nghệ; cạnh tranh lành mạnh

 Tương tự như IATA nhưng ở Châu Á-Thái Bình Dương

FIATA - Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận Quốc tế - 1926 tại Vienne (Áo)
Là tổ chức quốc tế của các công ty giao nhận, thành lập năm 1926

Thành viên của FIATA có 2 loại:


+ thành viên chính thức (ordinaty member): Hiệp hội giao nhận QG

+ thành viên hợp tác (associated member): các cty giao nhận riêng lẻ

Phụ trách về VTHK của FIATA là Viện VTHK

Hiện nay, FIATA đại hiện cho hơn 35.000 cty giao nhận ở trên 130 QG

Các tổ chức vận tải hàng không ở Việt Nam (5)


- Vietnam Airlines : chiến 95-97% tổng doanh thu của ngành.

- Jetstar Pacific được chuyển đổi từ Pacific Airlines: 3-5% tổng doanh thu của toàn

ngành hàng không dân dụng Việt Nam.

- Vietjet Air, Indochina Airlines, Air MeKong: các hãng hàng không tư nhân.

- Công ty dịch vụ hàng không VASCO ( Vietnam Air Servic Co): khai thác định

tuyến từ HCMC đi Tuy Hòa, Chu Lai, Côn Đảo, Cà Mau và ngược lại.

- Tổng công ty bay dịch vụ Việt Nam FSC: trưc thuộc Bộ Quốc Phòng bay phục vụ

khai thác dầu khí và tìm kiếm cứu nạn.

Cơ sở pháp lý của vận tải hàng không


Quốc tế

Công ước Vacsava 1929

Các văn bản sửa đổi bổ sung công ước Vacsava (5)
- Nghị định thư Hague 1955

- Công ước Guadalajara 1961

- Hiệp định Montreal 1966.

- Nghị định thư Guatemala 1971

- Nghị định thư Montreal 1975 số 1, 2, 3, 4

Việt Nam (3)


- Luật Hàng không dân dụng Việt Nam: thông qua 26/12/1991, có hiệu lực 1/1992, được sửa đổi
bổ sung ngày 20/4/1995.
- Luật hàng không dân dụng Việt nam thông qua 29/06/2006, có hiệu lực thi hành từ 01/01/2007
- Điều lệ vận chuyển hàng hoá quốc tế do hãng hàng không quốc gia ban hành 27/10/1993
Chứng từ chuyên chở hàng hóa bằng đường hàng không
Vận đơn hàng không (Airway bill- AWB)

Khái niệm và đặc điểm


AWB là (1) chứng từ vận chuyển hàng hoá bằng đường hàng không, (2) là bằng chứng của việc kí kết hợp
đồng vận chuyển hàng hoá bằng máy bay, (3) là bằng chứng của việc đã tiếp nhận hàng hoá để chuyên
chở và chấp nhận các điều kiện của hợp đồng

AWB không có khả năng lưu thông (Non negotiable): sở dĩ vận đơn đường biển lưu thông được là bởi vì
hàng hóa có khoảng thời gian dài để đến đích nên việc lưu thông là có thể, còn với đường hàng không
thì chỉ vài tiếng là đã đến nơi nên không lưu thông làm gì.

Luôn là một chứng từ nhận hàng để xếp: vì việc giao nhận hàng diễn ra ở nhà ga chứ không thể đến hẳn
đường bay để giao nhận nên chỉ có chứng từ nhận để xếp.

Nó là một chứng từ chuyên chở hàng hóa bằng đường hàng không do người gửi hàng lập và được ký
bởi người chuyên chở hoặc đại diện của họ xác nhận việc nhận hàng để chở bằng máy bay.

Chức năng (6)


1. Là bằng chứng của một hợp đông vận chuyển bằng đường hàng không

2. Là bằng chứng về việc nhận hàng để chở của hãng hàng không

Giải thích 1+2: có vận đơn tức là có giao hàng, mà có giao hàng tức là đã có hợp đồng hoặc thỏa thuận

3. Là hoá đơn thanh toán cước phí (Freight Bill): nó là hóa đơn thanh toán cước phí vì nó thể hiện tình
trạng đã trả cước phí hay chưa.

4. Là GCN bảo hiểm (Insurance Certificate): tức là trên chứng từ có thông tin về việc mua bán bảo hiểm,
tuy nhiên chỉ khi nào mua bảo hiểm của hãng hàng không mới có còn mua ở chỗ khác thì không. Vận
đơn đường biển không có chức năng này. => vận đơn không nhất thiết phải có chức năng này.

5. Là chứng từ kê khai hải quan cho hàng hoá (Customs Declaration): Không phải vận đơn nào cũng có
chức năng này. Nếu trên VD có ghi giá trị chuyên chở hàng hóa thì nó mới có chức năng này. Thực tế
người ta không kê khai vì muốn giảm giá trị để giảm thuế (đối với hàng hóa giá trị thấp) còn với hàng hóa
có giá trị cao thì càng không kê khai

6. Là bản hướng dẫn đối với nhân viên hàng không (the guide to the air staff): vì trên vận đơn có đầy đủ
về hàng hóa, cảng đến, cảng đi, người gửi, người nhận, bảo quản hàng hóa như thế nào,…

Hỏi: Vận đơn có nhất thiết phải có đầy đủ 6 chức năng không? Không, vì chức năng số 4 và 5 có thể
không có.

Phân loại
Că n cứ và o dịch vụ gom hà ng
- Vận đơn của người gom hàng (House AWB- HAWB)

Là vận đơn do người gom hàng cấp cho chủ gửi hàng khi người gửi hàng giao hàng lẻ cho người gom
hàng ở nơi đến. Vận đơn này dùng để điều chỉnh mối quan hệ giữa người gom hàng và các chủ hàng lẻ
và dùng để nhận hàng hóa giữa người gom hàng với các chủ hàng lẻ. Đây là vận đơn gốc, vì có tên chủ
hàng, tuy nhiên nếu chủ hàng dùng vận đơn này để khiếu nại người chuyên chở thì sẽ không có giá trị, vì
vận đơn này không điều chỉnh mối quan hệ giữa chủ hàng và người chuyên chở (đúng ra thì không có
mối quan hệ trực tiếp giữa chủ hàng và người chuyên chở vì giữa họ có người giao hàng) Trên VĐ gom
hàng sẽ có mã số của VĐ chủ. Tại sao vận đơn gom hàng có trước nhưng lại có mã số của vận đơn chủ
trong đó? Vì thông thường người gom hàng thường làm việc quen thuộc với người cấp vận đơn chủ nên
sẽ được cho biết trước mã số VĐ chủ.

- Vận đơn chủ (Master AWB-MAWB)

Là vận đơn do người chuyên chở HK cấp cho người gom hàng để có vận đơn nhận hàng ở sân bay đích.
Vận đơn này dùng điều chỉnh mối quan hệ giữa người chuyên chở HK và người gom hàng, là bằng chứng
từ giao nhận hàng giữa người chuyên chở và người gom hàng.

Xuất trình thế nào? Thanh toán? Sẽ được cấp cả 2 chứng từ House và Master?

+ Că n cứ và o ngườ i phá t hà nh

- Vận đơn của hãng HK (Airline airway bill)

Là vận đơn do hãng hàng không phát hành, có ghi biểu tượng nhận dạng của người chuyên chở. Vận
đơn này sử dụng khi hãng hàng không đóng vai trò là người chuyên chở hàng không

- Vận đơn trung lập (Neutral AWB)

Là loại vận đơn tiêu chuẩn do IATA phát hành năm 1986. Vận đơn này do người khác chứ không phải
người chuyên chở phát hành mà thường do đại lý của người chuyên chở hay người giao nhận phát hành
Trên vận đơn không có in tên người chuyên chở, không có biểu tượng của người chuyên chở nhưng có
chữ As Carrier. FIATA đề nghị người gom hàng sử dụng loại vận đơn này khi làm dịch vụ gom hàng, thay
thế cho House AWB vì House AWB không đáp ứng được yêu cầu của UCP khi thanh toán bằng LC.

Nội dung của AWB: nhiều mục hơn, chi tiết hơn vận đơn đường biển

Mặ t trướ c
- Số vận đơn (AWB number)

- Tên địa chỉ người phát hành vận đơn (hãng HK)

- Sân bay xuất phát (airport of departure)

- Tham chiếu đến các bản gốc (References to Original)

- Tham chiếu đến các điều khoản của hợp đồng (References to conditions of Contract).
- Người gửi hàng (Shipper)

- Người nhận hàng (Consignee)

- Mã thanh toán cước (Charge Code)

- Đại lí của người chuyên chở phát hành (issuing carrier's agent)

- Thông tin thanh toán (accounting information)

- Tiền tệ thanh toán (Currency)

- Tuyến đường vận chuyển (routing)

- Giá trị kê khai vận chuyển (Declared value for carriage)

- Giá trị khai báo hải quan (Declared value for customs)

- Số tiền bảo hiểm (Insurance Amount)

- Thông tin làm hàng (Handling information)

- Các chi phí khác

- Số kiện hàng gửi (Number of Pieces)

Mặ t sau: Chỉ có ở 3 bả n gố c
- Thông báo liên quan đến giới hạn trách nhiệm của người chuyên chở

- Các điều khoản của hợp đồng: giới hạn trách nhiệm hiện hành của người chuyên chở, các định nghĩa,
nguồn luật điều chỉnh, nghĩa vụ của người chuyên chở, quy định về việc áp dụng biểu cước, việc báo tin
hàng đến giao hàng, thông báo tổn thất và khiếu nại với người chuyên chở,...

=> phải phù hợp với quy định của các công ước quốc tế về hàng không như công ước Vacsava 1929, các
NĐT sửa đổi công ước

Cách lập, phát hành và phân phối AWB


Cách lậ p AWB: theo Công ước Vacsava 1929 và NĐT Hague 1955, trách nhiệm lập AWB thuộc về người
gửi hàng nhưng thực tế thì nhờ người chuyên chở lập. Có 3 bản chính:

Bản thứ 1, màu xanh lá cây, người gửi hàng ký, được giao cho người vận chuyển

Bản thứ 2, màu hồng, do người gửi hàng và người vận chuyển ký, được giao cùng hàng hóa đến cho
người nhận hàng

Bản thứ 3, màu xanh da trời, do người vận chuyển ký, được giao cho người gửi hàng sau khi nhận hàng.
Phá t hà nh AWB
AWB được phát hàng theo bộ (liên) 9 hoặc 12 bản trong đó có 3 bản gốc (original) được đánh số 1, 2, 3;
còn lại là các bản phụ (copy), được đánh số từ 4 đến 12. Bản gốc có màu, in cả hai mặt còn bản sao nền
trắng, để trống mặt sau (trừ bản số 4 có màu vàng)

Phâ n phố i AWB


Các bản gốc và bản sao được phân phối như sau

- Bản gốc 1: (green) người gửi hàng ký và gửi cho người chuyên chở

- Bản gốc 2: (pink) cả người gửi và người chuyên chở ký và gửi cho người nhận hàng

- Bản gốc 3: (blue) người chuyên chở ký và gửi cho người gửi hàng sau khi nhận được hàng

- Bản số 4: (yellow) làm biên lai giao hàng ở gửi tới nơi đến cuối cùng

- Bản số 5: cho sân bay đến

- Bản số 6, 7, 8: người chuyên chở thứ 3, 2, 1

- Bản số 9: cho đại lý

- Bản số 10, 11: phụ thêm cho người chuyên chở

-Bản số 12: cho Hải quan

Các chứng từ khác


Commercial Invoice: do người bán cấp

Bản kê khai chi tiết hàng hoá

Bản lược khai hàng hoá (Cargo Manifest)

Thư chỉ dẫn của người gửi hàng (Shipper's Letter of Instruction)

Giấy kê khai hàng nguy hiểm

Các GCN: số lượng, trọng lượng, phẩm chất, xuất xứ, GCN súc vật sống, GCN vũ khí đạn dược...

Tờ khai hải quan hàng XNK

Cước phí trong vận tải hàng không quốc tế


Khái niệm
Cước phí: số tiền mà chủ hàng phải trả cho việc vận chuyển lô hàng hay các dịch vụ liên quan.

Mức cước áp dụng là mức cước công bố trong biểu cước hàng hoá có hiệu lực vào ngày phát hành vận
đơn.
Cước phí trong VTHK được quy định trong các biểu cước thống nhất của IATA, được in thành cuốn Biểu
cước vận tải hàng không (TACT – The Air Cargo Tariff Rules), phát hành thành 2 cuốn:

- Cuốn thứ nhất nói về các quy tắc, thủ tục tính cước được phát hành hai lần một năm
- Cuốn thứ hai về giá cước phát hàng 2 tháng một lần, thành hai bản: Cước toàn thế giới (trừ Bắc
Mỹ) và Cước Bắc Mỹ

Cơ sở tính cước
- Theo trọng lượng nếu hàng nặng
- Theo thể tích hoặc dung tích chiếm chỗ trên máy bay nếu hàng cồng kềnh
- Theo giá trị nếu hàng quý hiếm

Tổng số tiền cước = mức cước X số đơn vị hàng hóa chịu cước (không được nhỏ hơn mức cước tối thiểu)

Giá cước phụ thuộc vào tính thường xuyên của việc vận chuyển, sự cạnh tranh giữa các hãng hàng
không, loại hàng và khối lượng hàng hóa vận chuyển, giá trị hàng hóa, yêu cầu về phương tiện xếp dỡ.

Các loại cước (12 loại)


Cước hàng bách hóa (General Cargo Rate- GCR): là cước bình thường áp dụng cho các hàng bách
hóa thông thường vận chuyển giữa hai sân bay mà giữa hai sân bay đó không áp dụng một loại cước đặc
biệt nào. Cước này phụ thuộc vào trọng lượng của hàng hóa, khối lượng hàng hóa càng nhiều thì giá
cước càng hạ.

Gồm hai loại:

- Quy định giữa hai sân bay – khu vực bay


- Quy định theo trọng lượng:

+) GCR- N (normal): áp dụng cho hàng hóa có khối lượng < 45kg

+) GCR- Q (quantity): áp dụng cho hàng hóa có khối lượng từ 45kg trở lên, gồm nhiều mức cước khác
nhau (45kg, 45-100kg, 100-250kg, 250-500kg, 500-1000kg, trên 1000kg)

Cước tối thiểu (minimum rate - M): là mức cước thấp nhất mà một hãng hàng khong có thể vận
chuyển một lô hàng, có tính đến các chi phí mà hãng hàng không phải chi ra để vận chuyển.

Cước hàng đặc biệt (Special Commodity Rate- SCR): áp dụng cho một số loại hàng đặc biệt trên
những chặng đường bay nhất định. Cước này thường thấp hơn cước bách hóa và được áp dụng cho
những hàng đặc biệt hoặc tuyến đường nhất định, mục đích để khuyến khích chủ hàng gửi hàng bằng
máy bay để tận dụng hết khả năng chuyên chở của hãng hàng không.

- Nhóm 1: Súc sản và rau quả, ký hiệu 0001-0999


- Nhóm 2: Ðộng vật sống và động vật phi súc sản, hoa quả, 2000-2999
- Nhóm 3: Kim loại và các loại sản phẩm kim loại trừ máy móc, xe vận tải và sản phẩm điện tử,
3000-3999
- Nhóm 4: Máy móc, xe vận tải và sản phẩm điện tử, 4000-4999
- Nhóm 5: Các khoáng vật phi kim loại và sản pảhm của chúng, 5000-5999
- Nhóm 6: Hoá chất và các sản phẩm hoá chất, 6000-6999
- Nhóm 7: Các sản phẩm gỗ, cao su, sậy, giấy, 7000-7999
- Nhóm 8: Các dụng cụ, thiết bị chính xác, nghiên cứu khoa học, 8000-8999

Cước phân loại hàng (Class Rate/ Commodity Classification Rate): áp dụng cho những loại hàng
hóa không có cước riêng, thường tính bằng % của GCR (súc vật sống: 150% GCR, hàng giá trị cao, vàng,
bạc, đá quý: 200%GCR, sách, báo, tạp chí, hành lý gửi theo hàng, hài cốt: 50% GCR)

Cước tính cho mọi loại hàng (Freight All Kind_ FAK): cước tính như nhau cho mọi loại hàng xếp
trong container nếu chiếm trọng lượng hoặc thể tích như nhau, trừ các mặt hàng dễ hư hỏng, động vật
sống, hàng giá trị cao,...

Cước ULD (ULD rate): cước tính cho các loại hàng hóa đóng trong các ULD theo tiêu chuẩn của VTHK

Cước container (Container rates): áp dụng khi hàng đóng trong container thích hợp với vận chuyển
máy bay, giá cước thường hạ hơn

Cước hàng chậm: nhỏ hơn GCR

Cước hàng nhanh: áp dụng cho những lô hàng được gửi gấp trong vòng 3h kể từ khi giao hàng cho
người chuyên chở (thường bằng 130-140% GCR)

Cước thống nhất (Unified Cargo Rate): áp dụng khi hàng hóa được chuyên chở qua nhiều chặng khác
nhau, người chuyên chở chỉ áp dụng một loại cước duy nhất cho tất cả các chặng

Cước theo nhóm: áp dụng với những khách hàng có hàng gửi thường xuyên trong các container hoặc
pallet, thường là người giao nhận hoặc đại lý hàng không

Cước thuê bao máy bay: cước thuê bao một phần hoặc toàn bộ máy bay để chở hàng

Bài tập tính cước


Bài mẫu trên mạng:

Giả sử rằng chúng ta muốn vận chuyển một lô hàng bao gồm 10 kiện với các thông tin sau: Kích thước
của mỗi kiện: 100cm x 90cm x 80cm. Trọng lượng của mỗi kiện hàng: 100kgs / trọng lượng toàn bộ

Bước 1: Tính trọng lượng tổng (gross weight) của hàng hóa: Để so sánh với trọng lượng thể tích tính
toán, bạn phải biết trọng lượng tổng của hàng

Lô này, tổng trọng lượng của hàng hóa là 10x100 = 1000kgs.

Bước 2: Tính thể tích hàng hoá: Để tính được trọng lượng thể tích, bạn nên tính thể tích hàng hoá bằng
mét khối.

Kích thước của một gói theo mét => 1m x 0,9m x 0,8m
Thể tích của một gói = 1m x 0,9m x 0,8m = 0,72 cbm (mét khối) => Tổng lượng hàng hóa = 10 x 0,72 cbm
= 7,2 cbm

Bước 3: Tính trọng lượng thể tích của hàng hoá: nhân thể tích hàng hóa với hằng số trọng lượng thể tích.

Trong đó, hằng số quy ước trọng lượng thể tích là: Air shipment volumetric weight constant = 167 kgs /
cbm

Trọng lượng thể tích (Volumetric weight) = tổng thể tích của hàng hóa x hằng số trọng lượng thể tích

Volumetric Weight= 7,2 cbm x 167 kgs/ cbm = 1202,4 kgs

Bước 4: Tính toán trọng lượng tính cước của lô hàng hóa: Bạn nên so sánh trọng lượng tổng (grosss
weight) của hàng với trọng lượng thể tích của hàng hoá (volumetric weight) và chọn giá trị lớn hơn.

Đây sẽ là trọng lượng tính cước đối với chuyến hàng air đã cho.

Trọng lượng tổng của lô hàng là 1000kgs. Trọng lượng thể tích của lô hàng là 1202,4 kg

Trọng lượng thể tích cao hơn trọng lượng tổng thực tế nên sử dụng trọng lượng thể tích là trọng lượng
tính cước 1202,4 kg. => phải trả 1202 USD

Bài cô cho:

Tính giá cước vận tải bằng đường hàng không đối với 1 container có trọng lượng cân được là 100kgs và
có kích thước dài, rộng, cao lần lượt là 60 x 90 x 120 cm. Giá cước vận chuyển là 1 USD/kg.

Theo cách trên mạng:

Tổng trọng lượng: 100kgs

Trọng lượng thể tích = 0.6x0.9x1.2 x 167 = 108,216kgs

 Tính theo 108,216kgs, nghĩa là 108 USD

Theo cách của cô:

Trọng lượng tổng: 100kgs

Trọng lượng thể tích: a.b.h/6000 = 60x90x120/6000 = 108 (nhớ là phải để ở cm chứ không phải m!)

 Y như cách trên, nhưng độ chính xác kém hơn

Trách nhiệm của người chuyên chở hàng không quốc tế


Theo Công ước Vacsava 1929
Thời hạn trách nhiệm: người chuyên chở chịu trách nhiệm đối với hàng hóa trong suốt quá trình vận
chuyển bằng máy bay (trong cảng hàng không, trong máy bay, hoặc bất cứ nơi nào nếu máy bay phải hạ
cánh ngoài cảng hàng không)=> “từ sân bay đến sân bay”
Cơ sở trách nhiệm: người chuyên chở chịu trách nhiệm về những thiệt hại do mất mát, hư hỏng và
chậm giao hàng xảy ra trong quá trình VTHK

Miễn trá ch: nếu người chuyên chở chứng minh được:

- Anh ta, người làm công hoặc đại lý của anh ta đã áp dụng các biện pháp cần thiết hợp lý để
tránh thiệt hại hoặc không thể áp dụng những biện pháp phòng tránh như vậy
- Thiệt hại do lỗi trong việc hoa tiêu, chỉ huy hoặc vận hành máy bay
- Tính chất hoặc khuyết tật vốn có của hàng hóa
- Khuyết điểm về bao bì của hàng hóa do một người không phải là người chuyên chở hoặc đại lý
của họ gây ra
- Hành động chiến tranh hoặc xung đột vũ trang

Giới hạn trách nhiệm


Hàng có kê khai giá trị: bồi thường theo giá trị kê khai

Hàng không kê khai giá trị:

- Hàng hóa: 250Fr vàng/kg hoặc tương đương 1kg kể cả phụ phí
- Hành lý ký gửi: bồi thường như hàng hóa
- Hành lý xách tay và tư trang: 5000Fr vàng/hành khách
- Hành khách: 125 000Fr vàng/hành khách

NĐT Hague 1955


- Xóa bỏ miễn trách của người chuyên chở đối với những tổn thất do lỗi của hoa tiêu, chỉ huy
hoặc vận hành máy bay
- Người chuyên chở được miễn trách đối với ẩn tỳ, nội tỳ hoặc bản chất tự nhiên của hàng hóa
- Giới hạn trách nhiệm đối với hành khách: 250 000Fr vàng/ hành khách

Công ước Guadalajara 1961


Người chuyên chở theo hợp đồng/người thầu chuyên chở (Contracting carrier) là người chuyên chở
chính, ký kết hợp đồng chuyên chở với một hành khách hay người gửi hàng

Người chuyên chở thực tế (actual carrier) là người thực hiện toàn bộ hay một phần việc chuyên chở
theo sự ủy thác của người thầu chuyên chở nhưng không phải là người chuyên chở tiếp theo

 Người thầu chuyên chở và người chuyên chở thực tế đều chịu trách nhiệm như nhau đối với hư
hỏng, mất mát của hàng hóa, nhưng người thầu cc thì chịu trách nhiệm trên toàn bộ hành trình
ghi trên hợp đồng còn người chuyên chở thực tế thì chịu trách nhiệm trên chặng đường mà anh
ta vận chuyển

NĐT Guatemala 1971


- Nếu hàng hóa bị hư hại một phần thì trọng lượng để xét bồi thường là trọng lượng của một hay
nhiều kiện
- Nếu số hàng này lại ảnh hưởng đến số hàng khác thì trọng lượng để xét bồi thường bao gồm cả
trọng lượng của số hàng khác đó nếu các loại hàng này được ghi trên cùng một vận đơn

NĐT Montreal số 1, 2, 3, 4

Bản số 1, 2
- Hàng hóa: 17 SDR hoặc 250 Fr vàng/kg
- Hành lý: 332 SDR hoặc 5000 Fr vàng/ hành khách

Bản số 3
- Hàng hóa: 17 SDR hoặc 250 Fr vàng/kg
- Hành lý: 1000 SDR hoặc 15 000 Fr vàng/ hành khách
- Tăng thêm miễn trách cho người chuyên chở:
- Thiệt hại do chất lượng hoặc khuyết tật vốn có của hàng hóa
- Khuyết điểm về bao bì do một người không phải là người chuyên chở hoặc đại lý của họ gây ra
cũng như do thiếu sót của người gửi, người nhận hoặc đại lý của họ
- Chiến tranh hoặc xung đột vũ trang
- Hành động do chính quyền nhân dân thực hiện có liên quan tới XNK hoặc quá cảnh

Khiếu nại và kiện tụng người chuyên chở hàng không


Khiếu nại

Thời hạn khiếu nại

Theo cô ng ướ c Vacsava 1929


Đối với hư hỏng mất mát của hàng hoá: trong vòng 7 ngày kể từ ngày nhận hàng

Đối với chậm giao: trong vòng 14 ngày kể từ ngày hàng đáng lẽ phải được đặt dưới sự định đoạt của
người nhận hàng

Theo NĐT Hague 1955


Đối với hư hỏng mất mát của hàng hoá: trong vòng 14 ngày kể từ ngày nhận hàng

Đối với chậm giao: trong vòng 21 ngày kể từ ngày hàng đáng lẽ phải được đặt dưới sự định đoạt của
người nhận hàng

Bộ hồ sơ khiếu nại (4 thứ)


- Đơn thư khiếu nại
- AWB
- Các chứng từ liên quan tới hàng hoá Các chứng từ có liên quan tới tổn thất
- Biên bản kết toán tiền đòi bồi thường (gồm tiền đòi bồi thường tổn thất và các chi phí khác có
liên quan)

Kiện tụng
Người đi kiện: chủ hàng (chủ gửi hoặc chủ nhận)
Người bị kiện:

- Người chuyên chở đầu tiên

- Người chuyên chở cuối cùng

- Người chuyên chở mà ở đoạn chuyên chở của họ hàng hoá bị tổn thất

Thời gian khởi kiện: trong vòng 2 năm kể từ ngày máy bay đến điểm đến/kể từ ngày lẽ ra máy bay
phải đến điểm đến/kể từ ngày việc vận chuyển chấm dứt.

Nơi kiện
- Toà án nơi ở cố định của người chuyên chở
- Toà án nơi người chuyên chở có trụ sở kinh doanh chính
- Toà án nơi người chuyên chở có trụ sở mà HĐ chuyên chở được ký kết
- Toà án có thẩm quyền tại nơi hàng đến
- Toà án thuộc lãnh thổ của một trong các bên kí công ước

You might also like