Ti cu trc h thng ngn hng Trong hn 2 thp k hnh thnh v pht trin, h thng NHTM cng c nhiu ln ti cu trc

theo theo tng thi im v ph hp vi tng h thng vn bn php lut tng ng. Nu tnh t khi Php lnh ngn hng, hp tc x tn dng v cng ty ti chnh ra i vo ngy 23 thng 5 nm 1990 th h thng NHTM tri qua 4 giai on ng thi cng l 4 ln thay i v ph hp vi 1 Php lnh v 3 Lut v cc t chc tn dng k tip nhau. C th gi l 4 ln ti cu trc, Ln th nht, t 23/5/1990 n 30/9/1998, giai on ny Php lnh ngn hng, hp tc x tn dng v cng ty ti chnh c Hi ng Nh nc ban hnh v c hiu lc. Php lnh thay th Ngh nh 53/N ngy 26/3/1988 ca Ch tch Hi ng B trng v mt ln na to iu kin cho h thng NHTM thay i mnh m v s lng v cht lng. c im chnh ca giai on ny l nhiu ngn hng TMCP (c vn hoc khng c vn ca nh nc), nhiu vn phng i din ca ngn hng nc ngoi, nhiu ngn hng lin doanh, nhiu chi nhnh ngn hng nc ngoi c thnh lp v tng bc chim lnh th trngS thay i ny thch ng vi vic chuyn i tng bc nn kinh t t hnh chnh bao cp sang c ch th trng. Giai on ny cng chng kin s thu hp ca khi doanh nghip nh nc (t 12.000 xung cn khong 4.000-5.000 doanh nghip) v ra i nhiu doanh nghip m chng ta cn gi l ngoi quc doanh (bao gm Cng ty TNHH, Cng ty c phn, Cng ty lin doanh). Ln th hai, giai on t 1/10/1998 n 30/9/2004, y l giai on thc hin Lut Cc t chc tn dng s 07/1997/QHX ngy 12/12/1997. Thi gian ny hot ng ca cc NHTM c Lut ha vi rt nhiu qui nh mi cha c trong Php lnh ngn hng nm 1990. Lut Cc t chc tn dng nm 1997 c xy dng gm 11 chng v 131 iu (Php lnh ngn hng, hp tc x tn dng v cng ty ti chnh nm 1990 ch c 8 chng v 51 iu) vi nhiu qui nh c th v thut ng, v cc loi hnh t chc tn dng, v vai tr qun l ca NHNNiu ny chng t lut nm 1997 k tha nhiu u im ca Php lnh nm 1990 v tnh n thc t hot ng ca h thng NHTM t nm 1990 n nm 1997. C th ni giai on 1995 -1997 cng l thi im kh khn ca hot ng ngn hng, nhng ai lm trong lnh vc ti chnh - ngn hng thi im ny s hiu hn c. Rt nhiu vn trong h thng NHTM c bc l nh n xu, vi phm php lut, vi phm iu l, tht thotlin tc xy ra. Nhiu NHTM c phn c nguy c sp tim, b a vo din kim sot c bit v mt s b st nhp giai on sau ny. tm v m, Chnh ph phi c ng ch Ph th tng thng trc kim Thng c NHNN thc hin ti c cu li h thng NHTM. Ln th ba,t 1/10/2004 n 31/12/2010. Giai on ny h thng NHTM pht trin mnh nht c v s lng v qui m hot ng. Cc NHTM hot ng c tnh chuyn nghip hn tt c cc giai on trc kia. Yu t nc ngoi trong hot ca cc NHTM c th hin r nht, a s cc NHTM (tr ngn hng 100% vn nh nc) u c s tham gia ca i tc l ngn hng hay t chc ti chnh nc ngoi trong Ban iu hnh hay Hi ng qun tr. Trn c s Lut Cc t chc tn dng nm 1997 v c sa i nm 2004, cc ngn hng (k c ngn hng 100% vn nh nc) u c ti cu trc li theo hng chun (hi ng qun tr, ban gim c, chi nhnh v phng giao dch) hn v hiu qu kinh doanh tt hn. Giai on ny c th gi l thi k vng son ca h thng ngn hng. Pht trin nhanh, li nhn cao l 2 c im ch yu ca h thng ngn hng thi im ny. C NHTM ch trong vng 3 nm tng gp 10 ln vn iu l v c vn ha trn th trng chng khon c vi t USD. Giai on ny cng nghi nhn s vng bng ca cc ngn hng nng thn khi 13 ngn

hng c chuyn i thnh ngn hng th. Con s 179 t chc tn dng cc loi ang hot ng ni ln s pht trin v cng mnh m ca h thng NHTM cho giai on 2004 - 2010. Giai on ny cng chng kin s tham gia mnh m ca cc t chc ti chnh nc ngoi vo hot ng ca h thng ngn hng TMCP v s bng n s lng NHTM tham gia th trng chng khon. Ln th t, t 1/1/2011 n nay. Sau giai on cc thnh l giai on suy thoi v khng khong v iu ny hon ton ng vi h thng NHTM hin nay. S pht trin nhanh v s lng (nhng khng tng xng v cht lng) cc NHTM trong bi cnh kinh t ton cu v Vit Nam c nhiu kh khn t h thng NHTM vo tnh th c bit theo ngha khng tch cc. xut hin s ri lon trong hot ng ca mt s NHTM khi ht tin khi kh huy ng tin c khu vc 1 v khu vc 2. Nhn ra th gii, vic ti cu trc ngn hng cng l xu th khi nc M ban hnh lut ci cch ti chnh m chng ta thng gi l lut Ci cch ph Wall vo nm 2010 hay Chu u cng phi kim tra li sc khe cc ngn hng sau khi bo n cng bng pht. Vic ti cu trc h thng ngn hng phi coi l vic lm bnh thng. Trong sut 20 nm i mi qua, h thng ngn hng t nhiu thnh cng, gp phn vo s pht trin ca nn kinh t t nc. Nhng khi t c mc pht trin nht nh th s c nhiu hu qu. V vy, phi c i mi thch nghi vi nhu cu mi. y l nhu cu khch quan ca qu trnh pht trin kinh t, Thng c Nguyn Vn Bnh tr li ti k hp th 3 kha XIII va qua. Vn cp bch hin nay i vi ti cu trc h thng ngn hng phi bt u t gii quyt n xu v ro cn ca th tc vay vn. Gii quyt n xu Vit Nam hin c trn 80 ngn hng, cc chuyn gia kinh t cho rng s lng ny qu nhiu so vi nhu cu ca nn kinh t. S lng ngn hng nhiu, tnh trng cnh tranh dn n mt s ngn hng quy m nh nng lc yu km, thiu ht vn v kh nng thanh khon. Theo thc s V Th Phng Hoa - Vin Chin lc v Chnh sch ti chnh (B Ti chnh), khu vc ngn hng v cc t chc tn dng phi ngn hng chim n 75% tng ti sn ca khu vc ti chnh. H thng ti chnh Vit Nam ch yu da vo ngn hng, tuy nhin sau thi gian pht trin vt bc, n nay h thng ngn hng bc l nhiu hn ch. Mt s ngn hng c nng lc qun l yu km, vi phm nguyn tc qun tr doanh nghip v qun tr ri ro dn n n xu gia tng, c th Theo c tnh ca Ngn hng Nh nc, n cui qu 1/2012, t l n xu mc 3,6% ( tng ng khong hn 85.000 t ng). n xu tng nhanh trong khi tn dng i vi nn kinh t gim st khin cho t l n xu/tng d n lin tc tng t 3,06 thi im cui nm 2011 ln 4,14 ti thi im cui thng 4/2012.Con s ny c xu hng gia tng do s thiu minh bch trong cc bo co ti chnh. Theo Thng c, nguyn nhn n xu gia tng ch yu do: tnh hnh sn xut kinh doanh ca cc doanh nghip gp nhiu kh khn trong nm 2011 v cha c ci thin c trong 4 thng u nm 2012, lm nh hng n kt qu kinh doanh v kh nng tr n ngn hng ca khch hng. Th trng bt ng sn chm phc hi lm cho kh nng tr n ca cc doanh nghip cng nh vic x l ti sn m bo thu hi n xu ca cc t chc tn dng thm kh khn.Ti vn bn tr li cht vn, Thng c Bnh nhn mnh, x l n xu l mt trong nhng ni dung quan trng trong n c cu li h thng cc t chc tn dng.

Ngn hng Nh nc v ang thng xuyn phi hp vi cc c quan lin quan v t chc tn dng trin khai ng b cc gii php x l n xu, gm: bn n xu c ti sn m bo cho cng ty mua bn n v ti sn tn ng doanh nghip (DATC) ca B Ti chnh. Xa n bng ngun d phng ri ro v x l ti sn bo m thu hi n; chuyn n thnh vn gp, c phn ca doanh nghip vay; cc khon n xu pht sinh do thc hin cho vay theo ch o hoc ch trng, chnh sch ca Chnh ph m khng c ti sn m bo v khng c kh nng thu hi s c Chnh ph xa n bng ngun vn ngn sch nh nc; bn n xu cho cc doanh nghip khng phi t chc tn dng, cng ty mua bn n t nhn v cng ty mua bn n ca cc ngn hng thng mi. i vi mt s khon vay th chp bng bt ng sn, cng trnh hon thnh hoc hon thnh nhng cha bn c, Chnh ph xem xt mua li cc bt ng sn phuc v cho mc ch an sinh x hi v hot ng ca c quan nh nc. Cng theo Thng c, Ngn hng Nh nc ang tp trung nghin cu, trnh Th tng cho php thnh lp cng ty qun l ti sn quc gia thuc Ngn hng Nh nc phi hp vi DATC ca B Ti chnh y nhanh tin x l n xu ca cc t chc tn dng. ng thi, kim sot, hn ch n xu gia tng, Ngn hng Nh nc ang trin khai r sot, sa i b sung cc quy nh v hot ng tn dng v phng nga ri ro trong hot ng tn dng. Sa i, b sung cc chnh sch v qun tr ngn hng qun tr ri ro trong hot ng ngn hng ni chung v trong hot ng tn dng ni ring ca cc t chc tn dng. Yu cu cc t chc tn dng thc hin tng vn iu l theo l trnh ph hp m bo c sc mnh v ti chnh, Thng c Bnh cho bit. Ngn hng thay i ro cn ca th tc vay vn N xu hin gi nh cc mu ng lm tc nghn knh huy ng vn ca nn kinh t, d h li sut doanh nghip cng kh tip cn c vn. Do , g n xu l yu cu cp thit nhng ngn hng cng cn thay i ro cn vay vn v ci nhn ca ngn hng i vi doanh nghip. Ci kh hin nay chnh ch ngn hng cng l mt doanh nghip. Nu khng c tc ng ca Nh nc v khng c hng dn c th th h cng phi tnh ton khi cho vay. N ca cc doanh nghip, n hn khng tr c s thnh n xu. Nu ngn hng thng mi c gi nguyn tc m lm th s coi l n xu v khng cho doanh nghip vay. Mu cht y l phi c cu li cc khon n va to iu kin cho doanh nghip lm n tt, tr c n. Qua , thanh khon ca ngn hng cng nh nn kinh t s gii quyt c. Trc y, khi nn kinh t tt, ri ro t, ngn hng ch a ra 5 iu kin lm chun cho vay. Nay khi kinh t kh khn, ngn hng buc lng phi nng chun cho vay ln thnh 10 iu kin. Nh vy, s doanh nghip t iu kin theo chun mi s gim i khong 50%. iu ny gy kh khn cho doanh nghip v c chnh ngn hng. Theo bo co ngy 5/6 ca chi nhnh Ngn hng Nh nc TP HCM, c 7 nguyn nhn khin ngn hng kh cho vay vn vi doanh nghip. Th nht, hu ht cc doanh nghip u ang trong tnh trng c n qu hn hoc n xu cao ti ngn hng. Th hai, cc DN cha c phng n kinh doanh hiu qu.

Th ba, cc ch s an ton trong hot ng DN b suy gim ng k. Th t, NHNN cha c hng dn v quy nh c th v cho vay mi tr n c nn cc ngn hng khng th thc hin. Th nm, ngn hng gp nhiu kh khn trong vic xc minh tnh minh bch v lnh mnh ca DN bi n ht thng 5, DN cha kim ton, bo co ti chnh cha r rng. Th su, thc t mn vay d n c c cc ngn hng thm nh cho vay da trn ti sn m bo l bt ng sn nhng hin ti gi tr ny b gim nn hn mc tn dng b gim theo so vi mn vay trc. Th by, kh khn chung ca cc DN l hng tn kho nhiu, tm u ra cho sn phm kh khn, thi gian lm th tc th chp mt nhiu thi gian