- TẬP LÀM THƠ BẢY CHỮ. - Thơ bảy chữ là thể thơ ra đời khá sớm trong lịch sử thơ ca của dân tộc. - Thơ bảy chữ gồm tứ tuyệt (bốn câu bảy chữ),bát củ (tám câu bảy chữ) và không hạn định số câu (bảy chữ tự do).. - Gọi là thơ bảy chữ (thất ngôn) vì đặc điểm chính của câu thơ là mỗi câu có bảy tiếng. - Bài thơ bảy chữ ngắn nhất cũng phải là bốn câu : thất ngôn tứ tuyệt (như nhiều bài thơ của Hồ Xuân Hương), thơ bảy chữ tự do không hạn định số câu. - Trong xu hướng tìm tòi, đổi mới thơ, thơ bảychữ có thể chỉ gồm ba câu như sáng tạo của nhà thơ L ê Thị Mây. - Về các tiếng bằng, trắc trong hai câu thơ thứ nhất và thứ hai tuân theo quy tắc : nhất, tam, ngũ bất luận . - Nghĩa là không bắt buộc về thanh điệu giữa các tiếng thứ nhất, thứ ba và thứ năm của câu thơ.Còn tiếng thứ hai, thứ tư và thứ sáu phải rõ ràng, ràng buộc chặt chẽ. - Cụ thể : tiếng thứ hai của câu thứ nhất là thanh bằng, tiếng thứ tư là thanh trắc, tiếng thứ sáu là thanh bằng, thì trong câu thơ thứ hai, các tiếng đó phải có thanh đối lập. - Tức là theo thứ tự : trắc (2), bằng (4), và trắc (6).Các tiếng bắt buộc về thanh điệu của câu thứ ba giống hệt như câu thứ hai. - Câu thứ tư trái ngược với câu thứ ba về các tiếng bắt buộc bằng trắc. - Do đó, câ u thứtư giống hệt câu thứ nhất.. - Chúng ta có thể lấy bài Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương để minh hoạ (mô hình a). - Và có thể theo mô hình b (bài Đề đền Sầm Nghi Đống của Hồ Xuân Hương). - Có thể thấy rằng mô hình trên khá bao quát.. - Thơ bảy chữ (thất ngôn) sử dụng vần chân (vần đứng cuối câu). - Thường một bài tứ tuyệt bốn câu có ba vần. - Nàng Kiều của Nguyễn Du khi thăm mộ Đạm Tiên cũng đã làm thơ tứ tuyệt bốn câu ba vần. - Những câu mang vần là câu thứ nhất, câu thứ hai, câu thứ tư. - Câu thứ ba không nhất thiết có vần, nhưng tiếng thứ bảy bao giờ cũng đối thanh với các tiếng mang vần khác. - Có thể thấy rằng đa số thơ thất ngôn tứ tuyệt (bảy chữ bốn câu) thường ngắt theo nhịp 4/3. - Ví như câu thơ của Anh Thơ. - Về lí thuyết, cũng sẽ có nhiều cách ngắt câu thơ bảy chữ. - Nhưng do bị bó buộc bởi luật bằng trắc và vần, cho nên câu thơ bảy chữ trên thực tế, không có nhiều phương án lựa chọn như câu thơ lục bát. - Có thể dẫn ra đây một số câu thơ bảy chữ có cách ngắt nhịp không theo lệ 4/3 hay ngắt thông thường 3/4. - Ngắt theo nhịp 2/1/2/2. - Ngắt theo nhịp 2/2/3. - Ngắt theo nhịp 2/1/1/3. - Ngắt theo nhịp 2/3/2. - THỰC HÀNH LÀM THƠ BẢY CHỮ. - Để có thể làm thơ bảy chữ, trước hết hãy tập gieo vần để hoàn thành một cặp câu.. - Chẳng hạn có một câu thơ bảy chữ. - Hãy tập viết tiếp câu bảy chữ sao cho đảm bảo vần và nghĩa.. - Ta có thể có các phương án sau. - Mưa tạnh trời trong nắng xế tàLành lạnh không gian, chiều đã tàTrời treo lơ lửng ráng mở gàRưng rưng lòng bỗng nhớ quê nhàKhông gian trong vắt, nắng chan hoàAi biết tình ai có mặn màLấy câu thơ Cuối thu, trời biếc, lúa vàng bôngđề tập gieo vần, có thể chọn trong những phương án sau :Bao cô thôn nữ, má ửng hồngCỏ nhợt màu xanh, lá thắm hồngPhần phật không gian lá cờ hồngKhông gian hương cốm bỗng thơm nồngChân trời sương tím trải mênh môngCó thể viết thêm câu kết để hoàn thiện một bài thơ bảy chữ bốn câu. - Cần chú ý rằng câu thơ mở (đề) là câu quan trọng, nó có thể gợi mở nhiều phương án cho câu tiếp theo và cho cả bài thơ. - Những bài thơ bảy chữ mà câu mở đầu có các vần eo, vần om thường được coi là tử vận, chỉ có các thi nhận cao tay mới dám chọn.. - Sau khi nắm được cách gieo vần và luật bằng trắc, hãy tập làm thơ bảy chữ bằng cách sáng tác ra bài mới theo mộtcâu bảy chữ có sẵn ở các bài thơ thất ngôn tứ tuyệt, thất ngôn bát cú, hoặc thơ bảy chữ hiện đại (như lối thơ hoạ của người xin hoạ vần bài thơ xướng). - Cuối cùng là viết một bài thơ bảy chữ tứ tuyệt, bát cú, hoặc tự do theo đề tài và chủ đề tự chọn.. - MỘT SỐ BÀI THƠ BẢY CHỮ. - Phần này, chúng tôi xin giới thiệu chùm thơ bảy chữ của các em học sinh Trường THCS Ngô Sĩ Liên, Quận Hoàn Kiếm,Hà Nội.. - Chùm thơ bảy chữ bốn câu. - Dịu dàng gió đến đùa với lá . - Các bạn đã bước đầu nắm được quy tắc gieo vần, ngắt nhịp, tổ chức một bài thơ bốn câu bẫy chữ. - Nếu yêu cầu chặt chẽ bốn câu ba vần thì chỉ có bài Chiến sĩ hải quân là đáp ứng. - Nhìn chung thơ bảy chữ bốn câu khó làm, càng khó làm cho hay. - Một bài thơ tổng kết tình hình thế giới năm qua. - Quả là độc đáo . - Thật ra chỉ có . - bốn câu đầu. - nói về tình hình, còn bốn câu sau nói về nhiệm vụ và niềm tin. - vào thơ vốn là khó, lại đưa vào thơ bảy chữ được thì người viết cũng đã vượt. - Nhưng vẫn có thể cố thêm một chút để không làm cho câu thứ tư của. - Nguyễn Nhung đã có một bài khá hay,. - Bài thơ vịnh cảnh Nha Trang cũng chững chạc đấy chứ ! Có cát trắng, biển xanh, thiếu nữ,…. - Câu thứ năm đã viết “hồn ở lại”, câu thứ tám lại nhắc lại,chỉ thêm mấy chữ “qua tháng năm dài”, đồng nghĩa với “nhớ mãi”. - TUỔI THƠ. - Tuổi thơ –. - Bạn đã có một cố gắng đáng kể ghi lại tuổi thơ của mình trong bài thơ bảy chữ tự do. - Bạn Việt Hương đã làm một bài thơ hay, giản dị, chân thành, xúc động. - Cái hay của bài thơ không chỉ nằm ở vần nhịp,câu chữ, mặc dù về điều này bạn viết khá chuẩn. - Cái hay chính của bài thơ này là sự chân thành của tình cảm. - Bạn đã viết một bài văn xuôi về người cha sống mãi. - Bài thơ này là sự tiếp nối tình cảm đó. - Một chút…. - “Một chút…. - Một chút của cô aicũng hiểu. - Cô mỉm cười : “Một chút cố lên. - Một chút…. - có nghĩa là nhiều lắm . - Bài thơ Một chút được bạn viết tặng cô giáo toán của lớp. - Bạn đã biết khai thác cái tứ “một chút”. - :một chút cố gắng, một chút thêm giờ trở thành một chút nhiều lắm, một chút to lớn…, trở thành cả trái tim dành cho học sinh thân yêu.. - Bài thơ chưa thật chuẩn về vần, nhịp,. - Chà, Tết trong thơ bảy chữ tự do. - Làm được một bài thơ bảy chữ để nộp. - Đây là bài thơ bảy chữ tự do chiếm kỉ lục về độ dài (năm khổ). - Xuân có thể bỏ giấc trưa, bổ vườn hoa, đem quà tặng cho cây lá. - Điều quan trọng nhất là gì ? Đó chính là yêu cầu “Hãy sang đây đúng phút giao mùa”.Hi vọng mùa xuân sẽ nghe được những câu thơ này và sẽ mang đến niềm vui cho tất cả.
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt