Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Hiệu quả từ công tác chỉ đạo và tổ chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm sáng tạo và nghiên cứu khoa học tại trường THPT Quỳnh Lưu 4

Chia sẻ: Ganuongmuoiot | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:34

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là xác định được đặc điểm, tình hình học sinh nhà trường như vậy, với vai trò là người đứng đâu đơn vị, bản thân tôi đã xây dựng kế hoạch, chỉ đạo tổ chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học cho học sinh và đã đạt được những thành công nhất định.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Hiệu quả từ công tác chỉ đạo và tổ chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm sáng tạo và nghiên cứu khoa học tại trường THPT Quỳnh Lưu 4

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƢỜNG THPT QUỲNH LƢU 4 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM QUẢN LÝ GIÁO DỤC ĐỀ TÀI HIỆU QUẢ TỪ CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO & NGHIÊN CỨU KHOA HỌC TẠI TRƢỜNG THPT QUỲNH LƢU 4 Ngƣời thực hiện: CAO THANH TUẤN Bí thƣ chi bộ, hiệu trƣởng trƣờng THPT Quỳnh Lƣu 4 Số điện thoại: 0983677063 QUỲNH LƢU, THÁNG 02 NĂM 2020 0
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT đã xác định phải đổi mới chương trình giáo dục phổ thông theo hướng tiếp cận năng lực: đổi mới chương trình nhằm phát triển năng lực và phẩm chất người học, hài hòa đức, trí, thể, mĩ; dạy người, dạy chữ và dạy nghề. Trong đó, các phẩm chất và năng lực của học sinh sẽ dần được hình thành và phát triển thông qua các môn học và các hoạt động giáo dục trải nghiệm. Hoạt động trải nghiệm trong nhà trường phổ thông cần được hiểu là hoạt động giáo dục, trong đó, dưới sự hướng dẫn của các nhà giáo dục, từng cá nhân HS được tham gia trực tiếp vào các hoạt động khác nhau trong nhà trường cũng như ngoài xã hội với vai trò là chủ thể của hoạt động, qua đó phát triển năng lực thực tiễn, phẩm chất nhân cách và phát huy tiềm năng sáng tạo của cá nhân. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 ( khóa XI) về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo nêu rõ: “Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học”. Từ năm 2012, Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ GDĐT đã ban hành Thông tư số 38/2012/TT-BGDĐT về quy chế Cuộc thi khoa học kĩ thuật (KHKT) dành cho học sinh trung học (Vietnam Sience and Engineering Fair-ViSEF) với mục đích là khuyến khích học sinh trung học nghiên cứu, sáng tạo khoa học, công nghệ, kỹ thuật và vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn cuộc sống. Như vậy, việc tổ chức học sinh tham gia nghiên cứu khoa học là đa dạng hóa các hình thức tổ chức và phương thức dạy học, góp phần thúc đẩy đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục Việt Nam. Qua các cuộc thi “nghiên cứu KHKT” do Bộ GDĐT, Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ An tổ chức, đã giúp học sinh phát huy khả năng yêu thích nghiên cứu khoa học, vận dụng các kiến thức từ sách vở đi vào thực tiễn, định hướng nghề nghiệp, tương lai của các em sau này. Trong những năm qua trên cương vị là hiệu trưởng trường THPT Quỳnh Lưu 4, một trường nằm ở khu vực Tây huyện Quỳnh Lưu, chất lượng đầu vào còn rất thấp, nếu chỉ quan tâm tới hoạt động giáo dục văn hóa mà thiếu quan tâm đến các hoạt động khác như hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học thì việc định hướng nghề nghiệp cũng như trang bị cho học sinh kiến thức để sau này cá em có thể đảm bảo sự thành công trong cuộc sống và sự nghiệp rất hạn chế. Xác định được đặc điểm, tình hình học sinh nhà trường như vậy, với vai trò là người đứng đâu đơn vị, bản thân tôi đã xây dựng kế hoạch, chỉ đạo tổ chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học cho học sinh và đã đạt được những thành công nhất định. Từ những việc làm của bản thân, tôi đúc kết thanh đề tài sáng kiến kinh nghiệm với tên gọi “Hiệu quả từ công tác chỉ đạo và tổ chức thực hiện cá hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học 1
tại trƣờng THPT Quỳnh Lƣu 4” để làm cẩm nang cho bản thân, đồng nghiệp và học sinh. PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU I. Cơ sở khoa học của đề tài 1. Cơ sở lý luận: Hoạt động trải nghiệm sáng tạo là hoạt động giữ vai trò rất quan trọng trong chương trình giáo dục phổ thông mới. Hoạt động này giúp cho học sinh có nhiều cơ hội trải nghiệm để vận dụng những kiến thức học được vào thực tiễn từ đó hình thành năng lực thực tiễn cũng như phát huy tiềm năng sáng tạo của bản thân. Hình thành và phát triển những phẩm chất, tư tưởng, ý chí, tình cảm, giá trị, kỹ năng sống và những năng lực chung cần có ở con người trong xã hội hiện đại. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo là hoạt động thực sự cần thiết giúp HS hiểu sâu sắc và toàn diện hơn các bài học trên lớp, đáp ứng được mục tiêu giáo dục toàn diện, tiệm cận mục tiêu của UNESSCO: “Học để biết, học để làm, học để chung sống và học để tự khẳng định mình”. Đối với hoạt động nghiên cứu khoa học, đây là hoạt động sáng tạo của các nhà nghiên cứu khoa học nhằm nhận thức thế giới, tạo ra hệ thống tri thức có giá trị để sử dụng vào cải tạo thế giới, phục vụ trực tiếp cho sự phát triển của xã hội. Vì thế nó là 1 hoạt động mang tính xã hội rộng rãi. Mục đích của hoạt động nghiên cứu khoa học là giúp người nghiên cứu khoa học tìm tòi, phát hiện quy luật vận động của sự vật hiện tượng và vận dụng những quan điểm ấy để tạo những thông tin mới, ứng dụng vào sản xuất tạo ra của cải vật chất hay tạo ra các giá trị tinh thần để thoả mãn nhu cầu của con người. Ngày 28 tháng 9 năm 2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo có Quyết định số 3950/QĐ-BGDĐT về việc ban hành Thể lệ Cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp” năm 2018 (SWIS- 2018). Như vậy, qua các cuộc thi “nghiên cứu KHKT”, “ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp” nhằm giúp học sinh phát huy khả năng yêu thích nghiên cứu khoa học, vận dụng các kiến thức từ sách vở đi vào thực tiễn, làm đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học. 2. Thực trạng về các hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học trên phạm vi cả nước, địa phương và tại đơn vị. Được chọn lựa trưở thành các hoạt động giáo dục trọng tâm trong chương trình giáo dục phổ thông mới, các hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học đã được các Sở GD&ĐT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các cơ sở giáo dục trực thuộc quan tâm, chỉ đạo và tổ chức hoạt động khá hiệu quả. Thể hiện nổi bật ở các hoạt động ở các trường THPT trong toàn quốc, trên tỉnh Nghệ 2
An và đơn vị trường THPT Quỳnh Lưu 4 nói riêng. Đặc biệt là thành tích nổi bật của nhiều đơn vị tại các cuộc thi sáng tạo khoa học cấp tỉnh và cấp quốc gia, các Hội thi có sự tham gia của học sinh bậc THPT… Tuy nhiên,ở một số đơn vị trường học, các hoạt động đó chủ yếu được tổ chức theo lối cũ với các hình thức còn chưa phong phú và học sinh thường được chỉ định, phân công tham gia một cách bị động. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo chưa xác định rõ các hoạt động đó sẽ hướng tới hình thành những kỹ năng gì, năng lực gì cho học sinh, điều này chưa phù hợp với chương trình giáo dục đổi mới hiện nay. Hoạt động nghiên cứu khoa học được tổ chức mang tính đối phó, chưa thực chất, học sinh chưa có động lực để đầu tư nghiên cứu, khám phá các lĩnh vực khoa học mới mẻ. Để góp phần thực hiện mục tiêu của cấp học, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục và đào tạo theo tinh thần nghị quyết số 29 - NQ/TW của BCH TW Đảng Khóa XI và thực hiện phong trào thi đua “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, thời gian qua, các trường phổ thông trong cả nước nói chung và trong tỉnh Nghệ An nói riêng đã tổ chức thực hiện nhiều hoạt động trải nghiệm sáng tạo , tuy nhiên trong quá trình thực hiện còn chưa đổi mới, hiệu quả thực hiện chưa cao. Đặc biệt các hoạt động ngoài giờ lên lớp, chào cờ, sinh hoạt…của nhiều trường phổ thông trong huyện và tỉnh nhà còn mang tính lối mòn, hình thức, chưa tạo ra được sự quan tâm, hứng thú và mang lại hiệu quả thiết thực cho học sinh. Các công trình nghiên cứu về hoạt động trải nghiệm sáng tạo còn mang tính khái quát chung, chỉ đưa ra khái niệm, nội dung, hình thức…chứ chưa có công trình nghiên cứu nào đề ra biện pháp để áp dụng hoạt động trải nghiệm sáng tạo vào các trường THPT một cách thực sự có hiệu quả. Trong các năm gần đây, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, sự năng động quyết đoán của ban giám hiệu, Trường THPT Quỳnh Lưu 4 đã mạnh dạn thực đổi mới nhiều hoạt động trải nghiệm sáng tạo và nghiên cứu khoa học. Qua các hoạt động đó, đã tạo điều kiện cho học sinhS quan sát, suy nghĩ và tham gia các hoạt động thực tiễn, qua đó tổ chức khuyến khích, động viên và tạo điều kiện cho các em tích cực nghiên cứu, tìm ra những giải pháp mới, sáng tạo những cái mới trên cơ sở kiến thức đã học trong nhà trường và những gì đã trải qua trong thực tiễn cuộc sống. Những hoạt động này giúp học sinh đạt được tri thức và kinh nghiệm theo các hướng tiếp cận không hoàn toàn giống nhau, có tác dụng hỗ trợ tích cực để các em được phát triển toàn diện cả về ý thức, kỹ năng, phẩm chất, kỹ năng sống và năng lực, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. Từ sự quyết liệt trong công tác chỉ đạo của cấp ủy và BGH, trường THPT Quỳnh Lưu 4 đã đạt được những kết quả xuất sắc về các lĩnh vực trải nghiệm sáng tạo và nghiên cứu khoa học (có bảng thống kê ở phần kết quả) 3
II. Hệ thống giải pháp 1. Nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy trong các lĩnh vực hoạt động của nhà trƣờng, trong đó có hoạt động trải nghiệm sáng tạo& nghiên cứu khoa học Xác định vai trò lãnh đạo toàn diện của đảng trên tất cả các lĩnh vực hoạt động của nhà trường, chi ủy trường THPT Quỳnh Lưu 4 đã họp bàn, xây dựng và ban hành nghị quyết chuyên đề về hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học của nhà trường. Từ quan điểm chỉ đạo thống nhất chung, các thành viên cấp ủy thực sự là những đầu tàu gương mẫu trong việc chỉ đạo, quản lý hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học của nhà trường. Đ/C Nguyễn Thị Qúy, chi ủy viên, phó hiệu trưởng được phân công chỉ đạo phụ trách lĩnh vực hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học đã nghiên cứu, xây dựng kế hoạch tham mưu cấp ủy đóng góp, chỉnh sửa hợp lý và lấy ý kiến cán bộ giáo viên, bổ sung, điều chỉnh để kế hoạch có tính khả thi và tổ chức thực hiện hiệu quả. 2. Tuyên truyền, quán triệt các văn bản chỉ đạo, các quy định về công tác giáo dục các hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học của các cấp nhằm nâng cao nhận thức về công tác giáo dục các hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học trong nhà trƣờng. Trong công tác chỉ đạo các hoạt động của nhà trường nói chung và hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học, một nhiệm vụ không thể coi nhẹ là việc tuyên truyền các văn bản chỉ đạo về lĩnh vực hoạt động trên của các cấp, các ngành để cán bộ giáo viên, học sinh và phụ huynh nắm bắt và hiểu được ý nghĩa lớn lao của hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học đối với học sinh. Như nội dung Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT xác định việc phải đổi mới chương trình giáo dục phổ thông theo hướng tiếp cận năng lực; nội dung Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 ( khóa XI) về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo. Các thông tư của Bộ GD ĐT, các văn bản chỉ đạo hằng năm của ngành GD&ĐT Nghệ An, các cuộc thi do các ngành các cấp tổ chức, đặc biệt là các cuộc thi về hoạt động trải nghiệm sáng tạo, thi nghiên cứu khoa học do Sở GD&ĐT Nghệ An tổ chức để học sinh, giáo viên phụ huynh nắm bắt và tham gia. Mặc dầu hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học đã được đưa vào chương trình giáo dục phổ thông mới và đưa vào kế hoạch giáo dục của Sở GD&ĐT Nghệ An hằng năm, tuy nhiên, nhận thức của nhiều học sinh, một bộ phận cán bộ giáo viên về các hoạt động trên còn khá mơ hồ. Thậm chí có một vài giáo viên còn cho rằng các nhà khoa học dành cả đời mình mới có được một công trình, còn đối với học sinh phổ thông việc chính của các em là tập trung học văn hóa để phục vụ công tác thi cử sau này. Chi ủy, ban giám hiệu đều khẳng định quan điểm đó hoàn toàn đúng nhưng chưa đầy đủ, sử dụng các văn 4
bản chỉ đạo tuyên truyền cũng như thái độ cương quyết để làm thay đổi nhận thức của những cán bộ giáo viên đó. Đối với phụ huynh của những học sinh là thành viên câu lạc bộ, ban giám hiệu, ban chủ nhiệm câu lạc bộ cũng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để phụ huynh cho con em tham gia. Sau những kết quả ban đầu, đa số phụ huynh học sinh phấn khởi, những năm tiếp theo, lượng học sinh tham gia ngày càng đông đúc, có chất lượng. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học ngày càng được giáo viên, phụ huynh quan tâm, ủng hộ và trở thành một bộ phận không thể thiếu trong công tác giáo dục của nahf trường 3. Chỉ đạo thành lập tổ chức các hoạt động của các câu lạc bộ năng khiếu, câu lạc bộ nghiên cứu khoa học trong nhà trƣờng Nhận định việc tổ chức câu lạc bộ theo sở thích của học sinh là một trong những hình thức hoạt động mang tính trải nghiệm sáng tạo cao. Vì khi tham gia hoạt động của câu lạc bộ, ngoài mục tiêu rèn luyện khả năng tự chịu trách nhiệm, năng lực lãnh đạo, kỹ năng làm việc nhóm; học sinh còn được định hướng, trải nghiệm các nội dung học tập để khám phá bản thân và phát triển năng khiếu. Thông qua hoạt động của các câu lạc bộ, GV, cán bộ quản lý, phụ huynh hiểu và quan tâm hơn đến nhu cầu nguyện vọng và mục đích chính đáng của học sinh. Nhận thấy được vai trò quan trọng của hình thức câu lạc bộ đối với sự phát triển toàn diện của học sinh, Chi ủy, BGH nhà trường đã chỉ đạo Đoàn trường Quỳnh Lưu 4 thành lập 5 câu lạc bộ: câu lạc bộ Tình nguyện, câu lạc bộ Sách – Phát thanh, câu lạc bộ Sáng tạo KHKT, câu lạc bộ Năng khiếu, câu lạc bộ Tiếng Anh. Sau hơn ba năm thành lập, các câu lạc bộ đã thu hút đông đảo học sinh tham gia, thực sự là sân chơi bổ ích, là nơi để các em hoạt động vui chơi sau những giờ học căng thẳng, vừa là nơi các em có thể gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kiến thức, thể hiện năng khiếu, rèn giũa kỹ năng. Bản thân của các câu lạc bộ cũng chính là những cái nôi nuôi dưỡng, phát triển tài năng của học sinh, là tổ chức hỗ trợ đắc lực trong việc tìm kiếm, phát hiện các cá nhân, đội nhóm để tham dự các cuộc thi kiến thức, KHKT và năng khiếu. Hiệu quả từ hoạt động của các câu lạc bộ đối với học sinh và đối với nhà trường là rất lớn, tuy nhiên để quản lý và duy trì lâu dài hoạt động của các câu lạc bộ là không hề đơn giản. Để nâng cao hiệu quả hoạt động, cần lưu ý việc thành lập các câu lạc bộ theo sở thích của học sinh phải đảm bảo theo đúng quy trình sau: • Bƣớc 1: Căn cứ nhu cầu, nguyện vọng của học sinh, căn cứ mục tiêu kế hoạch của nhà trường, xác định loại hình câu lạc bộ. 5
• Bƣớc 2: Xây dựng kế hoạch, xác định mục tiêu, nội dung hoạt động, hình thức tổ chức. Bước này có thể do nhà giáo dục, cũng có thể giao quyền tự chủ cho học sinh tự xây dựng. • Bƣớc 3: Tập hợp các thành viên, xây dựng tổ chức, thống nhất nguyên tắc hoạt động, thông qua kế hoạch, xây dựng nội quy hoạt động, thống nhất lịch sinh hoạt. Xây dựng kế hoạch dài hạn và ngắn hạn. • Bƣớc 4: Tổ chức các buổi sinh hoạt, trong đó xác định rõ nội dung, công việc, có kiểm tra và nhận xét đánh giá cuối mỗi buổi. • Bƣớc 5: Nếu là những câu lạc bộ hoạt động dài hạn, cần có kế hoạch nhận xét, đánh giá, bầu lại Ban quản lý hoặc chủ nhiệm câu lạc bộ theo định kỳ (nên một năm một lần). Mỗi nhà trường đều có thể tổ chức nhiều câu lạc bộ khác nhau cho các nhóm học sinh tham gia và cần xây dựng kế hoạch cụ thể cho mỗi câu lạc bộ để việc tổ chức thực hiện đạt được hiệu quả giáo dục cao. Năm là, khi lựa chọn các thành viên tham gia câu lạc bộ cũng như khi tổ chức các buổi sinh hoạt câu lạc bộ cần đảm bảo một số nguyên tắc sau: Tham gia trên tinh thần tự nguyện; không phân biệt đối xử; đảm bảo sự công bằng; phát huy tính sáng tạo; tôn trọng ý kiến và nhân cách học sinh; bình đẳng giới; học sinh là chủ thể quyết định mọi vấn đề của câu lạc bộ. Có thể nói, khi học sinh có cơ hội được thể hiện mình, được rèn giũa thường xuyên những năng lực, sở trường của mình thì chắc chắn những tiềm năng đó sẽ được đơm hoa, kết trái. Không gian câu lạc bộ sẽ trở thành môi trường lý tưởng chắp cánh những khả năng, sức sáng tạo của các em. Không những thế, khi các câu lạc bộ được tiếp nối, duy trì, phát triển thì cũng đồng nghĩa với việc tạo dựng môi trường giáo dục thực sự là "an toàn", thân thiện. Để các em thêm gắn bó với trường, lớp, bè bạn, hạn chế thời gian dư thừa hoặc sa đà vào những trò chơi, thói hư, tật xấu... (Một số hình ảnh hoạt động của các câu lạc bộ được trình bày ở phần phụ lục) 4. Phối hợp với các cơ sở sản xuất, các đơn vị quân đội trên địa bàn tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm. Tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo tại trƣờng, tham dự đầy đủ, có chất lƣợng các cuộc thi, hội thi do ngành GD&ĐT cũng nhƣ địa phƣơng tổ chức. Trong hệ thống giải pháp, thì đây là giải pháp hiệu quả nhất, vì nó mang tính thực tế, kích thích trí tuệ, khơi dậy niềm đam mê cho các em, được học sinh tự nguyện tham gia một cách hứng thú. Nắm bắt được tâm lý đó, nhà trường đã chỉ đạo các tổ chức trong trường, đặc biệt là Đoàn thanh niên, các câu lạc bộ chủ động phối hợp với các cơ sở sản xuất, các đơn vị quân đội trên địa bàn tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm, tham dự đầy đủ, có chất lượng các cuộc thi, hội thi do ngành GD&ĐT cũng như địa phương tổ chức. 6
Do đặc thù trường THPT Quỳnh Lưu 4 nằm trên địa bàn có rất nhiều đơn vị quân đội trực thuộc Bộ Quốc phòng và trực thuộc Quân khu 4 đóng quân, nên việc tổ chức giao lưu văn hóa văn nghệ thể dục thể thao cũng như học tập truyền thống quân đội nhân dân Việt Nam khá thuận lợi. Nhà trường đã chủ động đề xuất các đơn vị và tổ chức cho học sinh vào các đơn vị quân đội tham quan, học tập truyền thống anh Bộ đội Cụ Hồ, giao lưu bóng chuyền, bóng đá, cầu lông, tổ chức cho học sinh học bơi ở các bể bơi đơn vị quân đội. Tham gia biểu diễn văn nghệ phối hợp vào các ngày lễ như Ngày Nhà giáo Việt Nam 20.11; ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam và ngày hội Quốc phòng toàn dân 22.12; ngày thành lập Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh 26.3. Trên địa bàn trường THPT Quỳnh Lưu 4 còn có cơ sở sản xuất là nhà máy chế biến hoa quả Nghệ An, vào các dịp nghỉ hè, được sự thống nhất của lãnh đạo hai đơn vị và gia đình học sinh, Đoàn thanh niên hai đơn vị đã tổ chức cho học sinh vào tham gia lao động vừa sức như thu hái hoa quả, làm cỏ, bón phân có trả thù lao. Học sinh tham gia tích cực, nhiều em có sức khỏe và kỹ năng làm việc đạt hiệu quả cao thu được số tiền đủ để trang trải cho việc học tập cả năm học sau. Vào ngày Toàn dân làm thủy lợi 16 tháng 10 hằng năm, nhà trường đã chủ động phối hợp với Thủy lợi huyện Quỳnh Lưu tổ chức cho học sinh tham gia lao động làm thủy lợi nạo vét lòng kênh 3-2 từ xã Tân Sơn ra tới xã Quỳnh Châu hơn 12 km, các tập thể lớp tham gia sôi nổi, vui, chất lượng được UBND huyện Quỳnh Lưu đánh giá cao. Nhà trường đã được Bằng khen UBND tỉnh Nghệ An về tinh thần làm thủy lợi năm 2017. Để tăng cường chất lượng, hiệu quả, đặc biệt là rèn dũa kỹ năng về hoạt động trải nghiệm sáng tạo, nhà trường và các tổ chức trong trường như Đoàn thanh niên, công đoàn, Ban nữ công đã triển khai nhiều cuộc thi, hội thi cho đối tượng là học sinh như: Hội thi văn nghệ chào mừng các ngày lễ lớn đầu năm giữa các chi đoàn học sinh, giải bóng đá thầy và trò, cô và trò, tìm kiếm tài năng Quỳnh Lưu 4, Hội thi nam thanh nữ tú trường Quỳnh Lưu 4, Hội khỏe Phù đổng cấp trường…trên cơ sở đó, lựa chọn các tiết mục xuất sắc, các cá nhân và tập thể có thành tích cao tham dự các kỳ thi cấp trên. Các hội thi, kỳ thi cấp trường được tổ chức bài bản, nghiêm túc nên những cá nhân, tập thể được dự thi cấp trên đều đạt thành tích cao. Đối với các Hội thi do UBND và các tổ chức đoàn thể huyện Quỳnh Lưu tổ chức như Hội thi truyền thông Dân số- kế hoạch hóa gia đình do Ban Dân số- kế hoạch hóa gia đình huyện tổ chức, học sinh nhà trường tham dự tích cực đạt giải nhất. Các hội thi văn nghệ, đồng diễn do huyện đoàn Quỳnh Lưu tổ chức, đoàn trường đã tổ chức cho học sinh tham gia đầy đủ và thường xuyên đạt giải nhất, nhì huyện. Có thể nói hoạt động Đoàn của trường THPT Quỳnh Lưu 4 luôn là 7
đơn vị dẫn đầu huyện Quỳnh Lưu. Ngoài ra, ba kỳ thi Người đẹp Biển Quỳnh liên tiếp vào các năm 2015, 2018, 2019, học sinh trường THPT Quỳnh Lưu 4 luôn là đơn vị xuất sắc với 3 em đạt danh hiệu Hoa khôi Biển Quỳnh ba mùa và các danh hiệu Á khôi 1, Á khôi 2. Đặc biệt tại hội thi Người đẹp Làng Sen năm 2019 do tỉnh Nghệ An tổ chức, nhà trường cử 2 em đại diện huyện Quỳnh Lưu tham gia và cả 2 em đều đạt giải: 1 giải Nhì, 1 giải khuyến khích. Các cuộc thi do Sở GD&ĐT Nghệ An tổ chức, trường THPT Quỳnh Lưu 4 luôn là đơn vị tham gia đầy đủ và chất lượng, như cuộc thi “ATGT cho nụ cười ngày mai” do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, cuộc thi Olympic Tiếng Anh 2018” do Trung ương Đoàn phối hợp Bộ giáo dục và đào tạo tổ chức… trường đều có học sinh đạt giải và nhà trường luôn là đơn vị dẫn đầu tỉnh về số học sinh tham gia. Bên cạnh thành tích HSG các môn văn hóa, những năm gần đây, trường THPT Quỳnh Lưu 4 luôn là đơn vị dẫn đầu huyện Quỳnh Lưu về thành tích của học sinh tại Hội khỏe Phù đổng các cấp. Như vậy, có thể nói, hoạt động trải nghiệm sáng tạo và nghiên cứu khoa học đã góp phần giáo dục Đức- Trí- Thể- Mỹ của trường THPT Quỳnh Lưu 4, phục vụ mục tiêu giáo dục toàn diện của nhà trường. 5. Chỉ đạo xây dựng hợp lý quy chế hoạt động của câu lạc bộ nghiên cứu khoa học, tổ chức Hội thi sáng tạo khoa học cấp trƣờng, trên cơ sở đó, lựa chọn, trao giái các đề tài có chất lƣợng và chọn tham gia các hội thi cấp trên. Xác định hoạt động nghiên cứu khoa học là một hoạt động có tính chiến lược, quan trọng bậc nhất trong các hoạt động giáo dục của nhà trường, chi ủy, BGH đã tham khảo, chỉ đạo phân công 1 phó hiệu trưởng là cấp ủy (cô Nguyễn Thị Qúy, chi ủy viên, phó hiệu trưởng) trực tiếp chỉ đạo mảng hoạt động này, đồng thời động viên một giáo viên là đảng viên có niềm say mê với hoạt động nghiên cứu khoa học trực tiếp phụ trách câu lạc bộ (thầy Nguyễn Trung Kiên, giáo viên môn Vật lý). Tháng 12 năm 2015, câu lạc bộ được thành lập, ban chủ nhiệm câu lạc bộ đã xây dựng quy chế hoạt động, phân công cụ thể các thành viên, kêu gọi học sinh và giáo viên tham gia, và thật đáng phấn khởi khi có tới hơn 100 học sinh đăng ký thành viên câu lạc bộ (nội dung quy chế hoạt động của câu lạc bộ khoa học kỹ thuật được trình bày dưới đây) Từ 2015 đế nay, câu lạc bộ đã hoạt động rất hiệu quả, số lượng công trình tăng hằng năm, các sản phẩm dự thi đều đạt những kết quả cao ở các Hội thi do ngành GD&ĐT Nghệ An, Tỉnh đoàn Nghệ An và Hội liên hiệp khoa học- kỹ thuật Nghệ An tổ chức (có bảng thống kê kèm theo) 8
6. Chỉ đạo lồng ghép các hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học trong các chƣơng trình chính khóa. Đầu tiên, phải khẳng định hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học không gọi là môn học mà là hoạt động giáo dục. Tuy nhiên, với ý nghĩa to lớn mà các hoạt động trên đem lại cho học sinh trên con đường lập thân lập nghiệp sau này, và đặc biệt là ý nghĩa đối với nền giáo dục nước nhà nói chung. Bên cạnh những hoạt động tập trung như tổ chức câu lạc bộ, tham gia dã ngoại, lao động sản xuất, tham quan, tham gia các hội thi thì việc lồng ghép các hoạt động trên vào nội dung các môn học là hoàn toàn cần thiết. Từ cách tiếp cận đó, chi ủy, ban giám hiệu đã chỉ đạo về các tổ nhóm chuyên môn đưa nội dung hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học lồng ghép vào các bộ môn văn hóa. Nhận định nội dung này có thể phổ quát ở tất cả các môn học, chuyên môn đã chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu tất cả các bộ môn phải đưa chủ đề trên vào sinh hoạt chuyên môn và phải có kế hoạch lồng ghép ở các bộ môn, kế hoạch đó phải được hiệu trưởng, phó hiệu trưởng phê duyệt. Thực tế, ban đầu các nhóm chuyên môn còn khá bỡ ngỡ, đặc biệt là các môn khoa học xã hội như ngữ văn, hay các môn giáo dục thể chất, giáo dục quốc phòng còn lúng túng khi xây dựng kế hoạch lồng ghêp giáo dục hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học vào bộ môn mình. Tuy nhiên được sự quan tâm của ban giám hiệu, các nhóm chuyên môn còn tìm hiểu thêm thông tin trên các trang mạng về các hoạt động này, nên việc xây dựng kế hoạch lồng ghép được triển khai khá bài bản và có tính khả thi cao. Đặc biệt ở các môn khoa học tự nhiên như Vật lý, hóa học, sinh học và công nghệ, và môn xã hội như lịch sử, giáo dục công dân… 7. Làm tốt công tác xã hội hóa và công tác thi đua, khen thƣởng, biểu dƣơng các tập thể và cá nhân đạt thành tích xuất sắc ở các kỳ thi, các Hội thi các cấp về tất các lĩnh vực trong đó có lĩnh vực hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học. Xác định đây là giải pháp có tính kích cầu hiệu quả nhất, nhà trường luôn biểu dương khen thưởng kịp thời các tập thể và cá nhân đạt thành tích xuất sắc ở các kỳ thi, các Hội thi các cấp về tất các lĩnh vực trong đó có lĩnh vực hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học. Trước mỗi kỳ thi, hội thi, dưới các buổi lễ chào cờ, các buổi gặp mặt trước khi các đoàn học sinh lên đường làm nhiệm vụ, ban giám hiệu nhà trường luôn động viên bằng tinh thần và vật chất đối với học sinh tham gia. Sau khi các em thực hiện xong nhiệm vụ, nhà trường luôn biểu dương tinh thần và có phần thưởng, kể cả thưởng nóng cho những em có thành tích xuất sắc và nêu thành tấm gương tiêu biểu để toàn trường học tập. Các em dù đạt giải hay không ở cấp trên đều cảm thấy tự hào, xúc động vì sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo nhà trường và các thầy cô giáo. 9
Trước và trong thời gian thi, nhà trường luôn kêu gọi các bậc phụ huynh, các tổ chức và cá nhân trong và ngoài trường hỗ trợ động viên các em bằng tinh thần và vật chất để các em, đặc biệt là những em có hoàn cảnh khó khăn yên tâm thi cử thật tốt. Việc kêu gọi xã hội hóa, khen thưởng, động viên kịp thời đã tạo tâm thý thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ cho học sinh, do vậy, các hội thi, kỳ thi, học sinh trường THPT Quỳnh Lưu 4 luôn đạt kết quả đáng tự hào. III. Đánh giá chung về đề tài. Đề tài có tính khoa học cao, là sự tính toán của bản thân tác giả bắt đầu từ việc tiếp thu các văn bản chỉ đạo chung của cấp trên, nhận định tình hình cụ thể của đơn vị, xác định tầm quan trọng của các hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học đối với học sinh phổ thông nói chung và học sinh trường THPT Quỳnh Lưu 4 nói riêng. Trên cơ sở đó, xác định mục tiêu chung, xây dựng kế hoạch, đề xuất và tổ chức thực hiện hệ thống biện pháp chỉ đạo nâng cao hiệu quả các hoạt động trên tại đơn vị. Sử dụng bảng biểu thống kê, đặc biệt là việc lưu giữ những hình ảnh thực tế, những con số cụ thể, biết nói để khẳng định tính đúng đắn của đề tài. Về tính mới: Hoạt động trải nghiệm sáng tạo và hoạt động nghiên cứu khoa học là những hoạt động giáo dục được các cơ sở giáo dục thực hiện và thực tế đã có nhiều đề tài về biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động trải nghiệm sáng tạo và hoạt động nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, tính mới của đề tài thể hiện ở cách tiếp cận vấn để của bản thân tác giả, là người đứng đầu đơn vị với cách nhìn nhận bao quát tổng thể toàn bộ hoạt động nhà trường, trên cơ sở đặc thù nhà trường đã mạnh dạn đưa nhiệm vụ giáo dục trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học thành nhiệm vụ bản lề, có giá trị trong việc phục vụ mục tiêu giáo dục toàn diện học sinh. Những kiến thức các em tiếp thu được ở nhà trường phổ thông chính là hành trang vững vàng nhất để các em lập thân, lập nghiệp sau này. Thực tế, bên cạnh những em học sinh thành đạt nhờ giáo dục văn hóa, trường THPT Quỳnh Lưu 4 đã có không ít học sinh nổi tiếng trên các lĩnh vực lớn như: Về âm nhạc, nhiều em đã là ca sỹ nổi tiếng trên các trang mạng xã hội, có những em là nhạc công chủ chốt của Nhà hát dân ca Nghệ An, về thể thao có rất nhiều em thành công, có em là chủ công của đội tuyển bóng chuyền quốc gia, các lĩnh vực khác như người mẫu, hoa hậu cũng đã có nhiều em thành đạt bắt dầu từ việc tham gia các hoạt động của nhà trường… Về tiến trình thực hiện: Đề tài được triển khai bài bản, đồng bộ, làm thật và có chất lượng thật sự, không mang tính hình thức, đối phó. 10
IV. Kết quả thực hiện Học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học một cách tích cực, có chất lượng thể hiện ở thành tích tại các hội thi do nhà trường và cấp trên tổ chức Bảng thống kê những thành tích hoạt động trải nghiệm sáng tạo Năm học Năm học TT Tên cuộc thi ( 2016 – 2017 về (2017 – 2018 trở đi) trƣớc) “ATGT cho nụ cười ngày Gần 1.500 bài thi, Gần 1.100 bài thi, 1 mai” do Bộ Giáo dục và đạt 1 giải Ba, 1 giải đạt 3 giải KK Đào tạo tổ chức. Khuyến khích. Trường có số lượng “Olympic Tiếng Anh 2018” dự thi đông nhất cả do Trung ương Đoàn phối nước. 2 hợp Bộ giáo dục và đào tạo Top 12 thí sinh xuất tổ chức. sắc nhất tỉnh Nghệ An dự thi vòng 2. “Rung chuông vàng về vấn đề dân số và sức khỏe sinh sản vị thành niên 2018”do Đạt 1 giải Nhì và 3 Chi cục dân số - KHHGĐ các giải phụ khác tỉnh Nghệ An tổ chức. “Rung chuông vàng về luật Đạt 1 giải Nhất, 1 bảo hiểm y tế trong học sinh 4 giải Nhì và 2 giải sinh viên tỉnh Nghệ An” do Khuyến khích. Tỉnh đoàn Nghệ An tổ chức. “Hát dân ca khối trường Giải Nhì huyện, 5 học 2018” do huyện Quỳnh Nhất khối THPT Lưu tổ chức Giải Hoa khôi, Á “Duyên dáng biển Quỳnh Giải Hoa khôi, Á khôi 1 và giải Người 6 2018” Khôi 2. đẹp ứng xử hay nhất. 11
7 “Đồng diễn sân trường” Giải Ba Giải Nhì “Hội khỏe Phù Đổng cấp 2 giải Nhất, 3 giải 8 tỉnh” Ba “Gian hàng tình nguyện” 9 do Huyện đoàn Quỳnh Lưu Giải Nhì tổ chức “Thiết kế, trình diễn thời Giải Nhì 10 trang rác tái chế” do Huyện đoàn Quỳnh Lưu tổ chức “Giải bóng đá cán bộ 11 Đoàn” do Huyện đoàn Giải Nhất Quỳnh Lưu tổ chức 12
TỔNG HỢP THÀNH TÍCH DỰ THI KHKT DÀNH CHO HỌC SINH THPT Đơn vị : Trƣờng THPT Quỳnh Lƣu 4 Năm học Học sinh Lớp Giáo viên bảo Tên dự án Thành tích trợ 2015 – Hồ Thảo Ngân 12A1 Hồ Xuân Hợi Thiết bị cảnh báo lũ từ xa bằng Giải 3 cuộc thi KHKT dành cho học 2016 Hồ Mậu Toàn sóng siêu âm sinh THPT cấp tỉnh 2016 – Đinh Văn Mạnh 12A4 Nguyễn Trung Máy cày đất, bón phân, lấp đất Giải khuyến khích cuộc thi KHKT 2017 Hồ Minh Huy Kiên liên hoàn cho cây dứa dành cho thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Nghệ An 2017 – Hà Tấn Dương 12A1 Nguyễn Trung Máy ủ mạ tự động Giải 3 cuộc thi KHKT dành cho học 2018 Đậu Phi Thiên Kiên sinh THPT cấp tỉnh và Giải khuyến khích cuộc thi KHKT dành cho thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Nghệ An Nguyễn Thế Vũ 12A1 Chu Văn Cường Thiết bị cảnh báo dòng chảy xa bờ Giải khuyến khích cuộc thi KHKT Lưu Thị Ngọc dành cho thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Nghệ An Lưu Thị Vân 12A4 Hồ Đình Thường Phần mềm quản lí học sinh về an Giải khuyến khích cuộc thi KHKT Anh toàn giao thông dành cho thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Nghệ An 2018 – Nguyễn An Anh 12A2 Hồ Xuân Hợi Máy róc lá mía Giải đặc biệt cuộc thi KHKT dành cho 2019 Mai Văn Đạt thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Nghệ An Chu Minh Quân 12A1 Hồ Đình Thường Máy cảnh báo sạt lở đất Giải khuyến khích cuộc thi KHKT dành cho thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Nghệ An 2019 - Hồ Sỹ Thế 12A1 Nguyễn Trung Thảm asphalt cốt lưới sắt và Giải 3 cuộc thi KHKT dành cho học 2020 Nguyễn Mạnh Kiên phương pháp bảo dưỡng sinh THPT cấp tỉnh Sơn 13
PHẦN III. KẾT LUẬN Trên đây là những nội dung trọng tâm mà bản thân tác giả đã nghiên cứu, thực hiện trong những năm học qua, là kết tinh của tâm huyết, trí tuệ được đầu tư một cách bài bản, khoa học và đạt những kết quả khả quan. 1. Thời gian thực hiện: Đề tài được thực hiện trong vòng 4 năm học, từ năm học 2015- 2016 đến thời điềm hiện tại 2. Ý nghĩa của đề tài: Đề tại có tác dụng cho nhiều đối tượng: Bản thân, đồng nghiệp, học sinh, địa phương. Thứ nhất, đối với bản thân tác giả, với cương vị là người lãnh đạo, quản lý đơn vị, trong quá trình thực hiện đề tài đã rút ra được những bài học kinh nghiệm quý báu làm kim chỉ nam xuyên suốt trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý để hoàn thành tốt nhiệm vụ mà đơn vị được giao phó. Trong đó, lấy mục tiêu giáo dục toàn diện làm trục trọng tâm, các hoạt động giáo dục trong nhà trường được xem như là các vòng đồng tâm của trục, trong đó, nhiệm vụ chuyên môn là cốt lõi, các hoạt động giáo dục như là các vòng hỗ trợ để nâng cao chất lượng nhiệm vụ cốt lõi đó. Mối quan hệ này là hữu cơ, không thể tách rời, nếu một trường học chỉ chú trọng chất lượng thi cử mà bỏ qua hoặc hời hợt trong các hoạt động giáo dục như kỹ năng sống, giáo dục trải nghiệm sáng tạo hay nghiên cứu khoa học thì sản phẩm đầu ra sẽ không hoàn thiện, thậm chí còn què quặt, xiêu vẹo. Bởi vì khi tiếp xúc với cuộc sống, thiếu các kỹ năng cần thiết, các em sẽ vô cùng lúng túng, bên cạnh việc không tự lo cho bản thân, còn dễ bị rủ rê, lôi kéo vào các con đường xấu, làm hỏng cả tương lai của các em. Do đó, người lãnh đạo cần phải có tư duy tổng quát, quan tâm, sát sao tới toàn bộ các hoạt động của nhà trường, thậm chí khi cần thiết tùy theo điều kiện thực tế của nhà trường, phải đặt nhiệm vụ chỉ đạo các hoạt động giáo dục ngang tầm hoạt động chuyên môn thì mới có thể thành công trong việc lãnh đạo đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ. Thứ hai, đối với đồng nghiệp, trên cơ sở những yêu cầu được thể hiện trong kế hoạch giáo dục của nhà trường, cần có cách nhìn đúng đắn, đầy đủ hơn về các hoạt động giáo dục của nhà trường. Ủng hộ các chủ trương, tham gia xây dựng các kế hoạch mà lãnh đạo trường đề xuất, từ đó đặt ra cho mình những nhiệm vụ giáo dục học sinh bên cạnh kiến thức chuyên môn, cần lồng ghép giáo dục các hoạt động trải nghiệm sáng tạo & khoa học kỹ thuật trong quá trình giảng dạy bộ môn mình. Muốn làm được điều này, bản thân nhà giáo phải học tập, tìm hiểu những kiến thức cần thiết để trang bị cho học sinh. Để học sinh tin yêu, quý trọng cần phải làm tốt, đều trên các mặt giáo dục. Thứ ba, đối với học sinh, việc tham gia các hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học cũng như các hoạt động khác trong nhà trường là điều hết sức cần thiết và có ý nghĩa. Trải nghiệm sáng tạo sẽ rèn dũa tư duy của các em, giúp các em năng động hơn, nhạy bén hơn trong cuộc sống, nghiên cứu khoa 14
học giúp các em bước đầu làm quen với lối tư duy mà sau này vào các trường đại học hoặc trường nghề, thậm chí trong lao động sản xuất sẽ giúp các em nâng cao kiến thức chuyên môn, đặc biệt là kiến thức thực hành, nâng cao tay nghề trong công việc. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học trong nhà trường sẽ làm các em hứng thú hơn trong học tập, trong việc khám phá những chân trời khoa học. Và thiết thực nhất, qua các hoạt động này sẽ là những yếu tố vô cùng quan trọng giúp các em định hướng nghề nghiệp, lựa chọn tương lai cho mình sau này. Đối với địa phương, đặc biệt là những địa phương có những đặc thù riêng về sản xuất nông nghiệp, việc học sinh được tham gia các hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học có ý nghĩa lớn lao. Trường học sẽ là nguồn cung cấp nhân công trong tương lai, đặc biệt sẽ là nơi xuất phát những ý tưởng có giá trị, cung cấp các thiết bị máy móc hỗ trợ cho sản xuất đặc thù. Có thể lấy ví dụ, trên cơ sở mô hình máy máy cày đất, bón phân, lấp đất liên hoàn cho cây dứa do 2 em Đinh Văn Mạnh và Hồ Minh Huy thiết kế đạt giải năm 2017, máy ủ mạ tự động do các em Đậu Phi Thiên, Hà Tấn Dương thiết kế năm 2018, máy róc lá mía do 2 em Mai Văn Đạt, Nguyễn An Anh thiết kế năm 2019…đã được nhiều nông dân tiếp tục hoàn thiện, như mô hình máy róc lá mía đã được anh Hồ Vĩnh Tài, xóm 7 xã Quỳnh Thắng mua lại bản quyền và sản xuất gần như hoàn chỉnh và hiện đang được sử dụng trong sản xuất mía, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Em Nguyễn Vũ Hoàng, cựu học sinh của trường hiện là chủ công của đội bóng chuyền nam quốc gia cũng là một trong những niềm tự hào của địa phương, giúp xã Quỳnh Châu liên tục đạt giải nhất trong các giải bóng chuyền của huyện. Em Lê Cường, ca sỹ tại thành phố Hồ Chí Minh vào dịp Tết hằng năm lại về quê tổ chức các đêm hát thiện nguyện cùng các ca sỹ nổi tiếng khác là bạn bè ở thành phố Hồ Chí Minh cùng về hát quyên góp cho các hộ nghèo, các cá nhân có hoàn cảnh khó khăn của xã Quỳnh Tam…Có thể nói, hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học tại trường THPT Quỳnh Lưu 4 đã và đang góp phần to lớn, tạo ra những niềm tự hào cho các địa phương và là một trong những nguồn lực các địa phương vận dụng sau này khi học sinh đã thành đạt… 3. Đề xuất, kiến nghị. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Nghệ An: là một trong những đơn vị tiên phong của cả nước về việc chỉ đạo các cơ sở giáo dục trực thuộc và các phòng GD&ĐT trên toàn tỉnh thực hiện tốt các hoạt động giáo dục, trong đó có các hoạt động trải nghiệm sáng tạo và hoạt động nghiên cứu khoa học và đã có những thành tích xuất sắc trên toàn quốc. Kính đề nghị trong những năm học tiếp theo, lãnh đạo Sở và các phòng chuyên môn tiếp tục chỉ đạo toàn ngành thực hiện tốt các hoạt động này. Tăng cường thêm công tác kiểm tra, ghi nhận những đơn vị làm tốt công tác này, biểu dương khen thưởng đồng thời nhân rộng mô hình để các cơ sở giáo dục khác học tập, trên cơ sở đó, đảm bảo thêm sự công bằng trong việc xét thi đua hằng năm của các đơn vị. 15
Đối với các đơn vị trường học trong đó có trường THPT Quỳnh Lưu 4: Tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa việc tổ chức các hoạt động giáo dục bên cạnh hoạt động chuyên môn, trong đó đặc biệt là các hoạt động trải nghiệm sáng tạo và hoạt động nghiên cứu khoa học theo chỉ đạo của ngành. Để học sinh khi rời trường được trang bị các kỹ năng cần thiết giúp các em tiếp cận tốt với môi trường khác và phát huy tốt các sở trường của mình, đảm bảo cho tương lai của các em sau này. Đối với phụ huynh và học sinh: Cần coi việc tham gia các hoạt động hoạt động trải nghiệm sáng tạo và hoạt động nghiên cứu khoa học là những hoạt động giúp các em rèn dũa những ký năng sống cần thiết. Phụ huynh cần ủng hộ các nhà trường trong công tác giáo dục các kỹ năng, ngoài ra còn cần giúp đỡ con em mình trong các hoạt động trải nghiệm, hoạt động nghiên cứu khoa học, nhìn nhận nghiêm túc để con em phát huy sở trường, trở thành con người có ích cho xã hội sau này. Đề tài hoàn thành vào tháng 02 năm 2020 TÁC GIẢ Cao Thanh Tuấn 16
MỤC LỤC Trang PHẦN I: PHẦN ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................... 1 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU I Cơ sở khoa học của đề tài ......................................................................... 2 1 Cơ sở lí luận đề tài................................................................................... 2 2 Thực trạng về các hoạt động trải nghiệm & nghiên cứu khoa học trên phạm vi cả nước, địa phương và tại đơn vị. ...................................... 2 II Hệ Thống giải pháp ................................................................................... 2 1 Nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy trong các lĩnh vực hoạt động của nhà trường ........................................................................ 4 2 Tuyên truyền, quán triệt các văn bản chỉ đạo .......................................... 4 3 Chỉ đạo thành lập tổ chức các hoạt động của các câu lạc bộ ................... 5 4 Phối hợp với các cơ sở sản xuất, các đơn vị quân đội trên địa bàn .......... 6 5 Chỉ đạo xây dựng hợp lý quy chế hoạt động của câu lạc bộ ................... 8 6 Chỉ đạo lồng ghép các hoạt động trải nghiệm sáng tạo & nghiên cứu khoa học trong các chương trình chính khóa .................................... 9 7 Làm tốt công tác xã hội hóa và công tác thi đua, khen thưởng ................ 9 III Đánh giá chung về đề tài ..................................................................... 10 IV Kết quả thực hiện ................................................................................ 10 PHẦN III: KẾT LUẬN 1 Thời gian thực hiện ........................................................................... 14 2 Ý nghĩa đề tài .................................................................................... 14 3 Một số đề xuất ................................................................................... 15 17
TRƯỜNG THPT QUỲNH LƯU 4 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM CLB SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT Độc lập – Tự do – Hạnh phúc Quỳnh Lưu, ngày 26 tháng 12 năm 2015 QUY CHẾ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CÂU LẠC BỘ SÁNG TẠO KHOA HỌC KỸ THUẬT Chƣơng I NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG Điều 1. Tên gọi: 1. Tên gọi chính thức của Câu lạc bộ là: “Câu lạc bộ Sáng tạo khoa học kỹ thuật trƣờng THPT Quỳnh Lƣu 4’’. Tên gọi bằng tiếng Anh : “ Scientific & Technical Creativity Club” viết tắt là “STC” 2. Fanpage chính thức của Câu lạc bộ là: Là tên gọi chính thức của câu lạc bộ bằng cả tiếng Việt và Tiếng Anh 3. Logo của câu lạc bộ : Ngọn núi có 4 đỉnh nằm trong vòng của bánh răng 4. Câu khẩu hiệu của Câu lậc bộ là: “Kiến thức phổ thông công nghệ cuộc sống” 5. Ngày thành lập và là ngày truyền thống của câu lạc bộ : 05/04/2018 vì đây là ngày kí quyết định thành lập câu lạc bộ 6. Ngày ra mắt câu lạc bộ: 22/05/2018 Điều 2. Mục đích thành lập và hoạt động: 1. Câu lạc bộ được thành lập nhằm tạo một sân chơi cho học sinh trường thpt quỳnh lưu 4 có nhu cầu tìm hiểu, nghiên cứu và trao đổi về kiến thức, kỹ năng và các sản phẩm nghiên cứu khoa học. 2. Giúp đỡ hội viên, học sinh trong việc tiếp cận và vận dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học, sản phẩm khoa học vào thực tiễn. 3. Chủ động tham gia các hoạt động sủa chưa trang thiết bị của nhà trường. Điều 3. Yêu cầu về hoạt động nghiên cứu khoa học trong phạm vi Câu lạc bộ: 1. Dựa trên sự tự nguyện của hội viên. 2. Phù hợp với khả năng, nguyện vọng của hội viên. 3. Phù hợp với nội dung của chương trình đào tạo và một số đòi hỏi thực tiễn. 4. Phù hợp định hướng phát triển và hoạt động khoa học của Nhà trường. 5. Không tạo sự cản trở trong học tập chính khóa của hội viên. Điều 4. Vị trí, vai trò của Câu lạc bộ: 1. Vị trí: Câu lạc bộ Khoa học là một tổ chức tự nguyện của học sinh trực thuộc Ban Giám Hiệu. 18
2. Vai trò: Câu lạc bộ có vai trò tổ chức và thực hiện những hoạt động liên quan tới nghiên cứu khoa học theo quy định của trường THPT Quỳnh Lưu 4. Chƣơng II NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG VÀ CƠ CẤU TỔ CHỨC Điều 5. Nguyên tắc hoạt động: 1. Câu lạc bộ hoạt động theo nguyên tắc dân chủ, công bằng, công khai và trên tinh thần tự nguyện, tự giác, sáng tạo của hội viên, phù hợp điều kiện thực tiễn Trường THPT Quỳnh Lưu 4. 2. Mọi hình thức và chương trình hoạt động của Câu lạc bộ, của hội viên phải phù hợp với mục đích của Câu lạc bộ. 3. Theo nguyên tắc quá bán. Điều 6. Hình thức hoạt động: Câu lạc bộ có các hình thức hoạt động sau đây: 1. Hội thảo, tọa đàm; 2. Thực hiện NCKH, tiếp cận thực tế; 3. Tổ chức hoạt động NCKH 4. Hoạt động ngoại khóa; 5. Thời gian hoạt động: 1 tháng 1 lần, 1 buổi sinh hoạt 1 chủ đề; 6. Các hình thức khác. Chƣơng 3 CƠ CẤU TỔ CHỨC Điều 7. Nguyên tắc tổ chức: Câu lạc bộ Sáng Tạo Khoa Học Kỹ Thuật được tổ chức theo nguyên tắc dân chủ – Tập trung dưới sự điều hành thống nhất của Ban lãnh đạo và sự hỗ trợ của Ban Cố vấn. Điều 8. Cơ cấu tổ chức: Câu lạc bộ có các thành viên sau: 1. Về mặt tổ chức, bao gồm: - Ban lãnh đạo; - Ban cố vấn; - Nhóm nghiên cứu khoa học. 2. Về mặt nhân sự, bao gồm: - Chủ nhiệm: 1 - Phó Chủ nhiệm: 2, gồm 1 phó chủ nhiệm phụ trách chuyên môn và tài chính; 1 phó chủ nhiệm phụ trách truyền thông - Ủy viên Ban lãnh đạo : thư kí (1), thủ quỹ (1), kế toán (1); - Hội viên. 19