- NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN 1. - Ở trường mầm non, trẻ không chỉ được chăm sóc nuôi dưỡng mà còn được thực hiện nhiều hoạt động khác nhau trong ngày. - Trong đó, hoạt động. - “Khám phá khoa học” có ý nghĩa quan trọng, là chiếc cầu nối là phương tiện dẫn dắt khám phá thế giới xung quanh. - Trẻ biết những điều đơn giản đến những điều phức tạp Thông qua hoạt động này, trẻ thể hiện sự thích thú và đam mê khám phá thế giới xung quanh, giúp nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên yêu quê hương đất nước, trẻ biết yêu cái đẹp, trẻ nhận thấy thế giới xung quanh trẻ thật kỳ diệu và đầy thú vị. - Đồng thời thông qua các hoạt động khám phá khoa học sẽ giúp cho trẻ dần hình thành và phát triển các kỹ năng quan sát, kỹ năng tư duy, phân tích, tổng hợp, khái quát ...Như vậy, các hoạt động khám phá khoa học là không thể thiếu được ở lứa tuổi mầm non .Việc vừa mang lại niềm vui và sự quan tâm về khoa học một cách tự nhiên, vừa chuẩn bị một nền tảng suy nghĩ khoa học đang trở thành một mục tiêu lớn trong ngành giáo dục mầm non. - Hơn nữa, điều đó cũng giúp ích cho trẻ hình thành thái độ sống khoa học và tự mình tìm được phương pháp giải quyết vấn đề một cách sáng tạo.. - Bản thân là một giáo viên dạy lớp 4-5 tuổi trường mầm non, tôi luôn mong muốn mình có thể tìm được cách để giải quyết các vấn đề còn hạn chế trên, tạo cho trẻ lớp tôi nói riêng và trẻ 4-5 tuổi toàn trường nói chung có nhiều cơ hội được khám phá, trải nghiệm, được tuy duy, phán đoán và phát triển nhận thức một cách toàn diện nhất, chính vì vậy tôi đã nghiên cứu và quyết định lựa chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi khám phá khoa học”. - Tên sáng kiến:. - “Một số giải pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi khám phá khoa học”. - Tác giả sáng kiến:. - Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến:. - Bản thân tự tiến hành nghiên cứu sáng kiến.. - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến.. - Chỉ ra thực trạng khi cho trẻ 4 - 5 tuổi khám phá khoa học ở trường mầm non. - Ngày sáng kiến được áp dụng.. - Mô tả bản chất sáng kiến.. - Góp phần phát triển ở trẻ tình cảm thẩm mỹ, đạo đức, giúp trẻ thể hiện sự thích thú và đam mê khám phá thế giới xung quanh, giúp nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên yêu quê hương đất nước, trẻ biết yêu cái đẹp,. - Giúp trẻ phát triển về ngôn ngữ.. - Tạo cho trẻ cơ hội được tiếp xúc với thiên nhiên, sự vật xung quanh trẻ và giúp trẻ miêu tả được bằng lời. - Tích lũy cho trẻ vốn sống làm cơ sở để trẻ dễ dàng lĩnh hội những nội dung giáo dục của các hoạt động vui chơi, lao động và các môn học khác.. - Giúp trẻ phát triển về tình cảm kỹ năng xã hội:. - Tổ chức cho trẻ chơi với đất, đá, cát, nước… và tìm hiểu đặc điểm của chúng.. - Thực trạng việc tổ chức cho trẻ 4-5 tuổ khám phá khoa học ở trường mầm non:. - Trong quá trình thực tổ chức cho trẻ khám phá khoa học ở trường mầm non tôi đã gặp những thuận lợi và khó khăn như sau:. - Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động khám phá khoa học của trẻ và làm thí nghiệm còn thiếu. - Tài liệu, sách báo về các thí nghiệm khám phá khoa học cho trẻ còn hạn chế.. - Lớp chỉ có một giáo viên với 30 trẻ nên việc chuẩn bị và tổ chức hoạt động khám phá, trải nghiệm cho trẻ còn khó khăn và ít tổ chức. - Một số phụ huynh mải làm ăn nên chưa quan tâm đến việc phát triển nhận thức cho trẻ, chưa phối hợp với giáo viên trong việc làm đồ dùng đồ chơi và chuẩn bị cho trẻ các hoạt động khám phá trải nghiệm….. - Bắt đầu từ tháng 9, tôi đã lên kế hoạch khảo sát trẻ ( Qua việc theo dõi các hoạt động trong ngày của trẻ, cùng với việc tổ chức cho trẻ tham gia một số hoạt động trải nghiệm khám phá khoa học để đánh giá trẻ ) bao gồm các tiêu chí: Khả năng quan sát, khả năng so sánh, khả năng phân loại, khả năng giao tiếp, thao tác thực nghiệm, khả năng phán đoán, khả năng suy luận…Đồng thời, tôi cũng thực hiện khảo sát mức độ quan tâm và phối hợp của phụ huynh trong việc tổ chức các hoạt động khám phá khoa học cho trẻ.. - Từ thực trạng trên, để phát triển khả năng khám phá khoa học của trẻ 4-5 tuổi lớp tôi phụ trách được tốt hơn nên tôi đã thực hiện một số giải pháp cụ thể như sau:. - Một số giải pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi khám phá khoa học.. - Xây dựng kế hoạch, xác định những nội dung khám phá khoa học cơ bản cần dạy trẻ 4-5 tuổi.. - Sử dụng những câu hỏi gợi mở giúp trẻ phát triển suy nghĩ.. - Cho phép trẻ được hoạt động và làm những công việc phục vụ bản thân vì đó có thể là những bài học và trải nghiệm tốt cho trẻ về khoa học.. - Tạo môi trường hoạt động phong phú, hấp dẫn với các ĐD – ĐC, các nguyên vật liệu khác nhau.. - Trò chuyện, thảo luận về nội dung cần hoạt động.. - Xem tranh, ảnh, băng hình về nội dung hoạt động.. - Kể chuyện, đọc thơ, câu đố liên quan đến nội dung hoạt động.. - Tham mưu đầu tư cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi cho trẻ khám phá khoa học.. - Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành thống kê, kiểm tra lại CSVC và các điều kiện cơ sở vật chất phục vụ các hoạt động của lớp mình phụ trách, từ đó báo cáo với Ban giám hiệu nhà trường có kế hoạch tu sửa hoặc bổ sung thêm đáp ứng với nhu cầu của nhóm lớp.. - Tổ chức cho trẻ khám phá khoa học dưới nhiều hình thức khác nhau.. - giúp trẻ hoạt động khám phá một cách tích cực và hiệu quả. - Góc chơi có rất nhiều hình ảnh kích thích tính tư duy tìm hiểu khám phá cho trẻ như quá trình về sự phát triển của cây giúp trẻ hình thành những hiểu biết về sự sinh trưởng và phát triển của cây xanh. - Để phát triển toàn diện nhận thức cho trẻ thông qua góc chơi thì ngoài những hình ảnh mang tính lý thuyết, giáo viên cần cho trẻ được thực hành để trẻ được trải nghiệm và giải quyết tình huống một cách sáng tạo.. - Trong những giờ hoạt động góc tôi thường xuyên chuẩn bị chu đáo các đồ dùng để trẻ được chơi và tham gia hoạt động thực tế nhằm đem lại niềm vui cho trẻ, giúp trẻ phát triển tư duy, óc sáng tạo và quan tâm hơn đến khoa học một cách tự nhiên.. - Kết quả xây dựng góc khám phá khoa học sáng tạo và hấp dẫn trẻ: học sinh lớp tôi đã rất tích cực tham gia vào các hoạt động khám phá, qua đó phát triển vốn hiểu biết cho trẻ về thế giới xung quanh, phát huy khả năng tư duy sáng tạo. - Cho trẻ khám phá khoa học thông qua “hoạt động chơi”. - Nếu tổ chức cho trẻ tri giác quan sát các sự vật dưới nhiều hình thức khác nhau thì trẻ hứng thú học tập và tiếp thu bài học tốt hơn, bằng kinh nghiệm giảng dạy của bản thân tôi thấy nếu một tiết học đơn thuần cô chỉ cung cấp kiến thức cô đưa tranh ra cho trẻ quan sát, đàm thoại và cung cấp kiến thức cho trẻ thì tiết học trẻ học buồn chán, trẻ không tập trung. - Nhưng, cũng tiết học đó mà thay đổi hình thức dạy dưới các dạng trò chơi hay các hình thức thi đua thì trẻ học sẽ tốt hơn, nhất là môn khám phá khoa học. - Ví dụ, với bài cho trẻ quan sát các con vật, các cây, các loại hoa quả thì tôi có thể chuẩn bị bằng vật thật hoặc tranh ảnh và tổ chức dưới các dạng trò chơi để trẻ vừa chơi vừa quan sát tri giác các sự vật hiện tượng một cách tôt nhất. - Hay tổ chức cho trẻ làm các thí nghiệm thì tôi chia trẻ về các nhóm để trẻ cùng nhau làm và khi tiến hành làm thí nghiệm tôi cho trẻ dự đoán hiện tượng gì sẽ xảy ra trước, trong và sau khi làm thí nghiệm. - Như thế sẽ phát huy được tính mò, chủ động, khả năng tích cực hoạt động và lòng ham hiểu biết của trẻ.. - Chẳng hạn: Cho trẻ khám phá về không khí, tôi tổ chức trò chơi bịt mũi:. - Cho trẻ bịt mũi, hỏi trẻ có thở được không?. - Cho trẻ đứng vào chỗ cô quy định, hỏi trẻ: con có thở được không?. - Cho trẻ đứng góc khác cùng với vài bạn nữa, hỏi trẻ: con có thở được không? . - Cho trẻ đứng tự do trong lớp, hỏi trẻ:con có thở được không?. - Qua đó tôi thấy nếu cho trẻ tự khám phá trẻ sẽ rất hứng thú, kiến thức đến với trẻ nhẹ nhàng mà khắc sâu phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, để trẻ tự đừng đánh mất cái tôi của trẻ. - Cho trẻ khám phá khoa học thông qua việc thực hành trải nghiệm:. - Ví dụ: Khám phá về sự kì diệu của nam châm.. - Cho trẻ biết nam châm có thể hút các vật làm từ kim loại, còn những vật không làm bằng chất kim loại thì nam châm không hút.. - Chuẩn bị:. - Cho trẻ quan sát những đồ dùng đã chuẩn bị gọi tên chúng và nêu chất liệu của từng đồ dùng.. - Giải pháp 5: Cho trẻ khám phá khoa học thông qua các trò chơi thực nghiệm trong từng chủ đề... - Bản thân tôi là người yêu thích bộ môn khám phá nên tôi và đồng nghiệp sưu tầm, sáng tạo trò chơi thực nghiệm, đặc biệt là các trò chơi thực nghiệm giúp trẻ phát triển lành mạnh hơn cả về thể chất và tình yêu, sự hiểu biết về sự vật hiện tượng, lòng nhân ái và khả năng tìm hiểu môi trường xung quanh.. - Khi sáng tạo các trò chơi thực nghiệm giúp trẻ khám phá khoa học, tôi luôn lưu ý đến các yêu cầu đối với các trò chơi thử nghiệm như: những thử nghiệm tiến hành phải có sự thay đổi rõ ràng để giúp trẻ dễ nhận biết. - Phải đảm bảo an toàn cho trẻ trong quá trình thử nghiệm ( an toàn về dụng cụ, vật liệu).. - Kết quả, tôi cùng đồng nghiệp, tổ chuyên môn khối 4-5 tuổi đã họp bàn và tổ chức một số trò chơi thực nghiệm dựa theo bảng xây dựng kế hoạch các chủ đề từ đầu năm học, giúp giáo viên dễ dàng lựa chọn đề tài, chuẩn bị đồ dùng và tổ chức hoạt động có hiệu quả. - Cụ thể tôi đã sáng tạo và tổ chức một số trò chơi thực nghiệm giúp trẻ khám phá khoa học theo chủ đề như sau:. - VD : Trò chơi thử nghiệm : Truyền tin. - *Chuẩn bị:. - Cho trẻ đầu hàng lên nhìn bức tranh về các giác quan và về hàng truyền tin bằng cách áp sát quả bóng bay vào tai bạn đứng thứ hai và cứ như vậy cho tới trẻ cuối cùng, Trẻ cuối cùng sẽ đoán tên giác quan trong bức tranh mà cô yêu cầu. - VD: Trò chơi thử nghiệm : Vật chìm – vật nổi. - Mục đích: Trau dồi óc quan sát, khả năng dự đoán và phân loại, giúp trẻ nhận biết có những chất liệu nổi - chìm trong nước. - VD: Trò chơi thử nghiệm: Bóng hình các con vật. - Trẻ nhận biết ánh sáng và bóng tối, các hình được tạo ra bởi ánh sáng và bóng tối cùng kết hợp với các hoạt động từ ngón tay. - Chuẩn bị:. - Cho trẻ tạo thành hình bóng các con vật và thi xem bạn nào tạo thành nhiều hình các con vật nhất. - Cho trẻ nêu ý kiến về các hiện tượng trẻ quan sát được.. - VD: Trò chơi thử nghiệm: Đồ chơi chìm và nổi. - Giúp trẻ nhận biết và phân biệt được những đồ chơi chìm và nổi trên mặt nước. - Cho trẻ ngồi thành nhóm thả đồ chơi xuống chậu nước và xem có điều gì xảy ra khi đồ chơi gặp nước. - VD: Trò chơi thử nghiệm: Những đồ vật bay và không bay. - Giúp trẻ nhận biết và phân biệt được những thứ gió thổi bay và có những thứ gió thổi không bay. - Đặt các đồ vật trên bàn, cho trẻ quan sát phỏng đoán “ Vật nào bay và không bay khi mở quạt hoặc thổi. - 7.4: Khả năng áp dụng của sáng kiến.. - Sáng kiến kinh nghiệm này đã được áp dụng tại lớp 4 -5 tuổi trường Mầm non. - Sáng kiến này được các giáo viên và phụ huynh đánh giá cao.. - Khi áp dụng sáng kiến này, kiến thức và kĩ năng khám phá khoa học của trẻ tiến bộ hơn rất nhiều, chất lượng trẻ được nâng lên rõ rệt.. - Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến. - Cơ sở vật chất: Tài liệu hướng dẫn phương pháp Tìm hiểu về môi trường xung quanh cho trẻ qua hoạt động khám phá khoa học. - Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:. - Sau khi áp dụng các giải pháp nêu trên vào hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 – 5 tuổi ở lớp mình phụ trách, tôi đã thu được kết quả như sau:. - Trẻ cuối năm có tiến bộ rõ rệt so với đầu năm về khả năng quan sát, so sánh hay phán đoán, suy luận…các trò chơi thực nghiệm đã gây được hứng thú, thu hút trẻ vào các hoạt động mà giáo viên tổ chức, trẻ háo hức được phát biểu ý kiến của mình. - Các trò chơi thực nghiệm đã cụ thể hóa, trực quan hóa các kiến thức khoa học trừu tượng, giúp trẻ tiếp thu dễ dàng hơn. - Bảng kết quả khảo sát đầu năm (lần 2) phụ huynh đạt được các mức độ Các bậc phụ huynh đã có nhận thức và quan tâm , hiểu biết hơn đến hoạt động khám phá khoa học của của trẻ, và sự ủng hộ nguyên vật liệu làm đồ dùng đồ chơi của trẻ cũng được phụ huynh quan tâm và nhiệt tình cao hơn.. - Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân:. - Hiện nay đề tài “Một số giải pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi khám phá khoa học” đã và đang được xây dựng và thực hiện nhân rộng ra trong toàn trường đối với trẻ mẫu giáo nhỡ 4- 5 tuổi tại trường mầm non. - Danh sách những tổ chức cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt