intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Nghiên cứu gánh nặng chăm sóc bệnh nhân Alzheimer tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương năm 2020 – 2021

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

35
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết mô tả gánh nặng chăm sóc bệnh nhân Alzheimer và một số yếu tố liên quan. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang gánh nặng chăm sóc dựa trên thang điểm Zazit ở 52 người chăm sóc bệnh nhân Alzheimer tại Bệnh viện Lão Khoa Trung ương từ năm 2020 đến năm 2021.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu gánh nặng chăm sóc bệnh nhân Alzheimer tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương năm 2020 – 2021

  1. vietnam medical journal n01 - june - 2021 haematospermia. Andrology, 1(6), 948–956. 7. Akhter W., Khan F., và Chinegwundoh F. 5. Ganabathi, K., Chadwick, D., Feneley, R. C. (2013). Should every patient with hematospermia L., & Gingell, J. C. (1992). Haemospermia. be investigated? A critical review. Cent Eur J Urol, British Journal of Urology, 69(3), 225–230.pdf. 66(1), 79–82. 6. Zargooshi J., Nourizad S., Vaziri S. và cộng 8. Yagci C., Kupeli S., Tok C. và cộng sự. sự. (2014). Hemospermia: long-term outcome in (2004). Efficacy of transrectal ultrasonography in 165 patients. Int J Impot Res, 26(3), 83–86. the evaluation of hematospermia. Clin Imaging, 28(4), 286–290. NGHIÊN CỨU GÁNH NẶNG CHĂM SÓC BỆNH NHÂN ALZHEIMER TẠI BỆNH VIỆN LÃO KHOA TRUNG ƯƠNG NĂM 2020 – 2021 Nguyễn Ngọc Ánh1, Đỗ Thị Khánh Hỷ1,2 TÓM TẮT very severe. The burden of care tends to increase with statistical significance (p
  2. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 503 - THÁNG 6 - SỐ 1 - 2021 dõi bệnh nhân sa sút trí tuệ do Alzheimer. Tuy Các biến số và chỉ số thu thập theo mẫu bệnh nhiên vấn đề gánh nặng của người chăm sóc (NCS) trong mô hình quản lý bệnh nhân án nghiên cứu, bao gồm: Alzheimer còn chưa được quan tâm. Chúng tôi + Thông tin chung của người bệnh và người thực hiện nghiên cứu này với mục tiêu: Mô tả chăm sóc gánh nặng chăm sóc bệnh nhân Alzheimer tại + Đánh giá mức độ nặng và ảnh hưởng của bệnh viện Lão khoa Trung ương năm 2020 - triệu chứng đến người chăm sóc theo trắc 2021 và một số yếu tố liên quan. nghiệm đánh giá trạng thái tâm thần NPI, các dấu hiệu rối loạn tâm thần và hành vi (BPSD) II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU + Đánh giá gánh nặng chăm sóc của người 2.1. Đối tượng nghiên cứu. Nghiên cứu chăm sóc bằng sử dụng thang điểm Zarit (Zarit thực hiện trên 52 trường hợp người chăm sóc Burden Interview-ZBI) (Bảng 1) với tổng điểm từ bệnh nhân đã được chẩn đoán xác định 0 đến 88 điểm với các mức độ: từ 0 đến 20 Alzheimer theo tiêu chuẩn DSM IV-TR điều trị nội điểm: không có hoặc có gánh nặng nhẹ; 21 đến trú tại khoa Thần kinh và Bệnh Alzheimer, Bệnh 40 điểm: gánh nặng mức độ trung bình; 41 đến viện Lão khoa Trung ương năm 2020 - 2021. 60 điểm: gánh nặng nghiêm trọng; 61 đến 88 2.2. Phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt điểm: gánh nặng rất nghiêm trọng. ngang, lấy mẫu thuận tiện Bảng 1. Thang điểm Zazit Hướng dẫn đối với người chăm sóc: Những câu hỏi dưới đây phản ánh mức độ cảm nhận khi phải chăm sóc người bệnh. Sau mỗi vấn đề, hãy khoanh tròn vào câu trả lời mà ông/bà cho là đúng nhất (theo mức độ cảm nhận) TRẢ LỜI Khá Câu hỏi Không Hiếm Thỉnh Luôn thường bao giờ khi thoảng luôn xuyên 1. Ông/bà có cảm thấy người bệnh đòi hỏi phục vụ 0 1 2 3 4 nhiều hơn nhu cầu không? 2. Có phải ông/bà cảm thấy như vậy vì mình phải dành hết thời gian cho người bệnh mà không còn thời 0 1 2 3 4 gian dành cho bản thân không? 3. Ông/bà có cảm thấy căng thẳng giữa việc chăm sóc người bệnh và cố gắng thực hiện nghĩa vụ đối với gia 0 1 2 3 4 đình hoặc công việc không? 4. Ông/bà có cảm thấy bị rắc rối vì hành vi của người 0 1 2 3 4 bệnh không? 5. Ông/bà có cảm thấy bực bội khi phải ở bên cạnh 0 1 2 3 4 người bệnh không? 6. Ông/bà có cảm thấy người bệnh làm ảnh hưởng xấu đến mối quan hệ hiện nay của ông/bà với các thành 0 1 2 3 4 viên khác trong gia đình hoặc với bạn bè không? 7. Ông/bà có cảm thấy lo lắng về những nguy cơ sẽ 0 1 2 3 4 xảy ra đối với người bệnh không? 8. Ông/bà có cảm thấy người bệnh bị phụ thuộc vào 0 1 2 3 4 ông/bà không? 9. Ông/bà có cảm thấy căng thẳng khi phải ở bên 0 1 2 3 4 cạnh người bệnh không ? 10. Ông/bà có cảm thấy sức khỏe của mình bị giảm 0 1 2 3 4 sút vì phải chăm sóc người bệnh không? 11. Ông/bà có cảm thấy bị giảm bớt cuộc sống riêng 0 1 2 3 4 tư của mình vì phải chăm sóc người bệnh không? 12. Ông/bà có cảm thấy cuộc sống xã hội của mình bị 0 1 2 3 4 giảm bớt vì phải chăm sóc người bệnh không? 245
  3. vietnam medical journal n01 - june - 2021 13. Ông/bà có cảm thấy bất tiện khi có nhiều bạn bè 0 1 2 3 4 đến thăm người bệnh không? 14. Ông/bà có cảm thấy dường như người bệnh trông đợi ông/bà chăm sóc nếu như người bệnh chỉ có thể 0 1 2 3 4 nhờ một người chăm sóc duy nhất? 15. Ông/bà có cảm thấy mình không có đủ tiền để chăm sóc người bệnh thêm vào những khoản chi tiêu 0 1 2 3 4 của mình không? 16. Ông/bà có cảm thấy mình không thể chăm sóc 0 1 2 3 4 người bệnh lâu dài hơn nữa không? 17. Ông/bà có cảm thấy mất kiểm soát cuộc sống của 0 1 2 3 4 mình kể từ khi người bệnh bị ốm không? 18. Ông/bà có mong muốn để người khác chăm sóc 0 1 2 3 4 người bệnh thay cho mình không? 19. Ông/bà có cảm thấy không chắc chắn về những 0 1 2 3 4 việc mình đã làm cho người bệnh không? 20. Ông/bà có cảm thấy cần phải làm nhiều việc hơn 0 1 2 3 4 nữa cho người bệnh không? 21. Ông/bà có cảm thấy mình có thể chăm sóc người 0 1 2 3 4 bệnh tốt hơn nữa không? 22. Nói chung, ông/bà cảm thấy gánh nặng chăm sóc 0 1 2 3 4 người bệnh như thế nào? Tổng điểm 2.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu. Nghiên cứu thực hiện trên 52 trường hợp Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 12/2020 đến người chăm sóc bệnh nhân Alzheimer có độ tuổi tháng 5/2021 tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương. trung bình 57,4 ± 14,2, chủ yếu là nữ (65,4%) 2.4. Thu thập và xử lý số liệu. Thu thập số thu được kết quả như sau: liệu theo mẫu bệnh án nghiên cứu. Nhập và lưu Bảng 2. Chỉ số gánh nặng chăm sóc ZBI trữ số liệu trên phần mềm Epidata 3.1; xử lý số Phân loại mức độ n Tỷ lệ % liệu bằng các phương pháp thống kê y học trên Không hoặc gánh nặng nhẹ 7 13,5 phần mềm Stata 12.0. Gánh nặng trung bình 15 28,8 2.5. Đạo đức nghiên cứu. Nghiên cứu Gánh nặng nghiêm trọng và 30 57,7 được thực hiện với sự đồng ý tham gia của rất nghiêm trọng người chăm sóc và người bệnh, Tất cả các thông Tổng 52 100 tin cá nhân và bệnh tật được giữ bí mật và chỉ ZBI trung bình: 42,7±17,1 (min 5; max 72) phục vụ mục đích nghiên cứu. Người chăm sóc Gánh nặng chăm sóc theo thang điểm ZBI có quyền dừng tham gia hoặc rút khỏi nghiên trung bình là 42,7 ± 17,1 điểm, chủ yếu gánh cứu bất cứ lúc nào. nặng ở mức độ nghiêm trọng và rất nghiêm trọng (chiếm 57,7%). III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Bảng 3. Một số yếu tố liên quan đến gánh nặng chăm sóc ZBI Yếu tố n p SD Nam 18 44,3 4,0 Giới 0,3055 Nữ 34 41,8 3,0
  4. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 503 - THÁNG 6 - SỐ 1 - 2021 Thời gian 1–21 6 18,7 11,9 0,317; P12=0,0762 chăm sóc 2–32 7 33 19,9 P13= 0,000 (giờ/ngày) >4 3 39 48,1 13,1 p23= 0,0067 Là người chăm Có 24 48,1 14,3 0,0163 sóc duy nhất Không 28 38,0 18,1 Nhẹ1 7 13,7 6,5 0,169; P12= 0,000 Giai đoạn SSTT Vừa 2 27 43,0 13,1 P13= 0,000 Nặng3 18 53,4 11,4 p23= 0,0042 6 tháng – 1 năm 1 4 21,8 24,0 0,287; p12= 0,0133 Thời gian mắc Trên 1 – 5 năm 2 37 41,6 15,6 p13= 0,0023 bệnh Trên 5 – 10 năm3 10 54,3 11,8 p23= 0,0104 Trên 10 năm4 1 40 - P12: sự khác biệt đặc điểm 1 và 2 ; P13: sự khác biệt đặc điểm 1 và 3 ; P23: sự khác biệt đặc điểm 2 và 3 Gánh nặng chăm sóc liên quan có ý nghĩa thống kê (p
  5. vietnam medical journal n01 - june - 2021 Không 14 26,9 39,7 Có 22 42,3 47,3 Mất ức chế 0,0477 Không 30 57,7 39,3 Có 29 55,8 46,6 Rối loạn vận động 0,0321 Không 23 44,2 37,7 Có 47 90,4 44,7 Rối loạn hành vi ban đêm 0,0031 Không 5 9,6 23,2 Có 39 75,0 47,8 Rối loạn ăn uống 0,0000 Không 13 25,0 27,2 Sự xuất hiện của các triệu chứng BPSD gồm: hoang tưởng, kích động, mất ức chế, rối loạn vận động, rối loạn ăn uống và hành vi ban đêm có liên quan có ý nghĩa thống kê đến gánh nặng chăm sóc (p
  6. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 503 - THÁNG 6 - SỐ 1 - 2021 hay nghiên cứu của Prine[7] cho thấy khu vực duy, tính toán, giảm ngôn ngữ và hoạt động các nước Châu Á thường có xu hướng khác biệt hàng ngày và các triệu chứng BPSD như hoang này. Kết quả này có thể liên quan đến đặc điểm tưởng, mất ức chế, rối loạn vận động, rối loạn văn hóa và vai trò trong chăm sóc của các đối ăn uống và hành vi ban đêm. tượng NCS khác nhau. NCS là vợ/chồng thường có tuổi cao hơn, tuổi càng cao gánh nặng càng TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. WHO (2018). Dementia: a public health priority. lớn. Mặt khác, họ cũng thường là người chăm World Health Organization. sóc duy nhất và cần phải dành nhiều thời gian 2. Baumgarten M., Battista R.N., Infante-Rivard chăm sóc hơn so với nhóm còn lại. Đặc điểm văn C. và cộng sự. (1992). The psychological and hóa châu Á coi việc chăm sóc cha mẹ là nghĩa physical health of family members caring for an elderly person with dementia. Journal of Clinical vụ, ngược lại so với các nước Âu – Mỹ, việc Epidemiology, 45(1), 61–70. chăm sóc người già đối với con/cháu là gánh 3. Nguyễn Bích Ngọc, Đỗ Thị Khánh Hỷ, Kim nặng lớn hơn. Tóm lại đối tượng dễ tổn thương Bảo Giang và cộng sự. (2013). Đánh giá gánh trong số những người chăm sóc bệnh nhân nặng của người chăm sóc trong bệnh Alzheimer. Tạp chí Y học dự phòng, 5(151), 88–94. Alzheimer là bạn đời, cao tuổi, là người chăm sóc 4. Nguyễn Thanh Bình, Nguyễn Trọng Hưng, và duy nhất và người bệnh Alzheimer ở giai đoạn Phạm Thắng (2016). Gánh nặng chăm sóc bệnh vừa và nặng với các triệu chứng BPSD. Để làm nhân Alzheimer giai đoạn cuối và các yếu tố liên giảm gánh nặng cho NCS và nâng cao hiệu quả quan. Tạp chí nghiên cứu y học, 100(2), 148–155. 5. Mohamed S., Rosenheck R., Lyketsos C.G. và chăm sóc người bệnh, cần định hướng hỗ trợ cộng sự. (2010). Caregiver Burden in Alzheimer cho nhóm đối tượng này hiểu rõ về các triệu Disease: Cross-Sectional and Longitudinal Patient chứng và tiến triển của bệnh Alzheimer, cách Correlates. The American Journal of Geriatric chăm sóc và đối phó tình huống, chia sẻ công Psychiatry, 18(10), 917–927. việc và cần thiết phải xây dựng chương trình hỗ 6. Kamiya M., Sakurai T., Ogama N. và cộng sự. (2014). Factors associated with increased trợ giảm gánh nặng cho NCS song song với quản caregivers’ burden in several cognitive stages of lý và điều trị bệnh nhân. Alzheimer’s disease: Caregivers’ burden in Alzheimer’s disease. Geriatrics & Gerontology V. KẾT LUẬN International, 14, 45–55. Gánh nặng của NCS bệnh nhân Alzheimer 7. Prince M., Brodaty H., Uwakwe R. và cộng theo thang điểm Zarit là 42,7 điểm, trên 80% sự. (2012). Strain and its correlates among carers of people with dementia in low‐income and trường hợp gánh nặng mức độ trung bình trở middle‐income countries. A 10/66 Dementia lên. Gánh nặng chăm sóc có mối liên quan có ý Research Group population‐based survey. Int J nghĩa thống kê (p
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0