Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán tại các trường đại học, cao đẳng và trung cấp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:135

Thêm vào BST

Báo xấu

15
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nhận diện được một số nhân tố ảnh hưởng và mức độ tác động của các nhân tố đến sự lựa chọn PMKT của các trường ĐH, CĐ, TC tại khu vực miền Nam Việt Nam. Đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu tương lai có liên quan đến việc lựa chọn PMKT.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán tại các trường đại học, cao đẳng và trung cấp

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN ĐỖ THƢ HƢƠNG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN SỰ LỰA CHỌN PHẦN MỀM KẾ TOÁN TẠI CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG VÀ TRUNG CẤP UẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN ĐỖ THƢ HƢƠNG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN SỰ LỰA CHỌN PHẦN MỀM KẾ TOÁN TẠI CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG VÀ TRUNG CẤP Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 8340301 UẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN THỊ THANH HẢI Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2018
LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tác giả. Các số liệu trong luận văn là trung thực. Những kết quả của luận văn chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 09 năm 2018 Ngƣời thực hiện luận văn Nguyễn Đỗ Thƣ Hƣơng
MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1 1. Tính cần thiết của đề tài ..........................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2 3. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................................3 4. Phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu ...........................................................................3 5. Phƣơng pháp nghiên cứu.........................................................................................3 6. Đóng góp của đề tài.................................................................................................4 7. Kết cấu của đề tài ....................................................................................................4 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU .........................................................5 1.1. Các nghiên cứu nƣớc ngoài ..................................................................................5 1.2. Các nghiên cứu trong nƣớc ................................................................................12 1.3. Khe hổng nghiên cứu .........................................................................................16 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1..........................................................................................17 CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ......................................................................18 2.1. Lý luận chung về phần mềm kế toán .................................................................18 2.1.1. Khái niệm phần mềm kế toán ...................................................................18 2.1.2. Phân loại phần mềm kế toán ....................................................................18 2.1.3. Lợi ích của việc sử dụng PMKT ..............................................................20 2.1.4. Các tiêu chuẩn đánh giá và lựa chọn PMKT. ...........................................21 2.1.5. Quy trình lựa chọn PMKT........................................................................23 2.2. Lý thuyết nền......................................................................................................24 2.2.1. Lý thuyết hành vi dự định (Theory of planned behaviour - TPB) ...........25
2.2.2. Lý thuyết hợp nhất chấp nhận và sử dụng công nghệ (UTAUT) .............26 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2..........................................................................................28 CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................29 3.1. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................................29 3.1.1. Quy trình nghiên cứu ................................................................................29 3.1.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ..........................................................................30 3.2. Mô hình nghiên cứu đề xuất và thang đo nháp ..................................................31 3.2.1. Mô hình nghiên cứu đề xuất .....................................................................31 3.2.2. Thang đo nháp ..........................................................................................32 3.2.2.1. Yêu cầu của ngƣời sử dụng ...............................................................32 3.2.2.2. Chức năng của phần mềm kế toán ....................................................34 3.2.2.3. Nhà cung cấp phần mềm ...................................................................37 3.2.2.4. Chi phí và lợi ích sử dụng phần mềm ...............................................39 3.2.2.5. Sự lựa chọn phần mềm......................................................................40 3.3. Nghiên cứu sơ bộ (định tính) .............................................................................41 3.4. Mô hình nghiên cứu chính thức .........................................................................41 3.4.1. Mô hình nghiên cứu .................................................................................41 3.4.2. Thang đo nghiên cứu ................................................................................44 3.5. Nghiên cứu chính thức (định lƣợng) ..................................................................46 3.5.1. Thiết kế bảng câu hỏi khảo sát .................................................................46 3.5.2. Mẫu và phƣơng pháp chọn mẫu ...............................................................47 3.5.3. Công cụ thu thập và phân tích dữ liệu ......................................................47 3.5.3.1. Phân tích mô tả ..................................................................................47 3.5.3.2. Kiểm định và đánh giá thang đo .......................................................47 3.5.3.3. Phân tích hồi quy bội ........................................................................49 3.5.3.4. Kiểm định sự khác biệt .....................................................................50 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3..........................................................................................51 CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN .................................52 4.1. Kết quả nghiên cứu định tính .............................................................................52
4.2. Kết quả nghiên cứu định lƣợng ..........................................................................52 4.2.1. Kết quả thống kê mô tả.............................................................................52 4.2.1.1. Kết quả thống kê mô tả đặc điểm mẫu ..............................................52 4.2.1.2. Kết quả thống kê mô tả thang đo ......................................................54 4.2.2. Kết quả kiểm định và đánh giá thang đo ..................................................55 4.2.2.1. Kết quả kiểm định độ tin cậy Cronbach Alpha .................................55 4.2.2.2. Kết quả phân tích nhân tố khám phá .................................................56 4.2.3. Kết quả phân tích hồi quy bội ..................................................................61 4.2.3.1. Phân tích tƣơng quan ........................................................................61 4.2.3.2. Kết quả phân tích hồi quy bội ...........................................................62 4.2.3.3. Kiểm định giả thuyết nghiên cứu ......................................................64 4.2.3.4. Dò tìm các vi phạm giả định của mô hình ........................................64 4.2.4. Kết quả kiểm định sự khác biệt ................................................................68 4.3. Bàn luận .............................................................................................................69 KẾT LUẬN CHƢƠNG 4..........................................................................................71 CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH ......................................72 5.1. Kết luận ..............................................................................................................72 5.2. Hàm ý chính sách ...............................................................................................72 5.3. Hạn chế và hƣớng nghiên cứu tiếp theo .............................................................75 5.3.1. Hạn chế .....................................................................................................75 5.3.2. Hƣớng nghiên cứu tiếp theo .....................................................................76 KẾT LUẬN CHƢƠNG 5..........................................................................................77 KẾT LUẬN ..............................................................................................................78 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Từ gốc CĐ Cao đẳng CNTT Công nghệ Thông tin CT HĐQT Chủ tịch Hội đồng Quản trị DN Doanh nghiệp DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa ĐH Đại học NCC Nhà cung cấp PMKT Phần mềm kế toán TC Trung cấp ANOVA Analysis of Variance EFA Exploratory Factor Analysis TPB Theory of Planned Behaviour TRA Theory of Reasoned Action UTAUT Unified Theory of Acceptance nad Use of Technology
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 3.1: Thang đo yêu cầu của ngƣời sử dụng ...................................................... 34 Bảng 3.2: Thang đo chức năng của phần mềm ........................................................ 36 Bảng 3.3: Thang đo nhà cung cấp phần mềm .......................................................... 38 Bảng 3.4: Thang đo chi phí và lợi ích sử dụng phần mềm ...................................... 39 Bảng 3.5: Sự lựa chọn phần mềm ............................................................................ 40 Bảng 3.6: Thang đo yêu cầu của ngƣời sử dụng sau khi điều chỉnh ........................ 44 Bảng 3.7: Thang đo chức năng của phần mềm sau khi điều chỉnh .......................... 44 Bảng 3.8: Thang đo nhà cung cấp phần mềm sau khi điều chỉnh ............................ 45 Bảng 3.9: Thang đo chi phí và lợi ích sử dụng phần mềm sau khi điều chỉnh ........ 45 Bảng 3.10: Sự lựa chọn phần mềm sau khi điều chỉnh ............................................ 46 Bảng 4.1: Thống kê thông tin mẫu khảo sát ............................................................ 53 Bảng 4.2: Thống kê mô tả thang đo ......................................................................... 54 Bảng 4.3: Bảng kết quả kiểm định thang đo ............................................................ 55 Bảng 4.4: Kết quả kiểm định KMO và Bartlett của biến độc lập ............................ 57 Bảng 4.5: Tổng phƣơng sai trích của biến độc lập .................................................. 57 Bảng 4.6: Bảng ma trận nhân tố xoaya ........................................................................................................ 58 Bảng 4.7: Kết quả kiểm định KMO and Bartlett's Test của biến phụ thuộc ............ 60 Bảng 4.8: Tổng phƣơng sai trích biến phụ thuộc ..................................................... 60 Bảng 4.9: Kết quả phân tích nhân tố biến phụ thuộc ............................................... 60 Bảng 4.10: Ma trận hệ số tƣơng quan Pearson ........................................................ 61 Bảng 4.11: Kiểm định sự phù hợp cho mô hình hồi quy ......................................... 62 Bảng 4.12: Kết quả kiểm định ANOVA .................................................................. 62 Bảng 4.13: Kết quả phân tích hồi quy bội ................................................................ 63 Bảng 4.14: Phân tích sự khác biệt theo các thuộc tính ............................................ 68
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ Hình 1.1: Mô hình chất lƣợng sản phẩm phần mềm trong ISO/IEC 9126-1 ............. 8 Hình 1.2: Mô hình cây nhân tố của McCall ............................................................... 9 Hình 1.3: Mô hình chất lƣợng Boehm và cộng sự (1976) ....................................... 11 Hình 4.1: Đồ thị phân tán Scatterplot ...................................................................... 65 Hình 4.2: Đồ thị Histogram và Q-Q Plot ................................................................. 66 Sơ đồ 2.1: Mô hình TPB .......................................................................................... 25 Sơ đồ 2.2: Mô hình UTAUT .................................................................................... 26 Sơ đồ 2.3: Mô hình UTAUT2 .................................................................................. 27 Sơ đồ 3.1: Quy trình nghiên cứu .............................................................................. 29 Sơ đồ 3.2: Mô hình nghiên cứu đề xuất ................................................................... 32 Sơ đồ 3.3: Mô hình nghiên cứu chính thức .............................................................. 42
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cần thiết của đề tài Trong những năm qua, cùng với sự phát triển vƣợt trội của nền kinh tế là sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin. Những năm 1990 toàn cầu hóa làm xuất hiện khuynh hƣớng mới, đó là sự chuyển trạng thái từ xã hội công nghiệp sang xã hội kiến thức và trong đó thông tin giữ vai trò trọng yếu. Sự phát triển và ứng dụng CNTT ngày nay báo trƣớc một thời kỳ mới với những thay đổi xã hội lớn lao. CNTT nhƣ một công nghệ chung xâm nhập vào mọi lĩnh vực kinh tế xã hội. Trong đó, sự xuất hiện của hệ thống thông tin và sản phẩm phần mềm đã giúp CNTT phát triển và góp phần thành công vào việc quản lý các nguồn lực, qua đó tăng tính cạnh tranh, giúp các tổ chức tồn tại và phát triển trong thời kỳ hội nhập. Đi đôi với sự phát triển của hệ thống thông tin là việc tin học hóa công tác kế toán. Một trong những ứng dụng CNTT vào công tác tổ chức kế toán là ứng dụng PMKT. PMKT là một công cụ đắc lực trong việc hỗ trợ, giúp đỡ ngƣời làm công tác kế toán trong quá trình thu thập, ghi nhận, xử lý dữ liệu kế toán và cung cấp thông tin kế toán hữu ích theo yêu cầu quản lý của tổ chức và các đơn vị bên ngoài tổ chức (ví dụ nhƣ cơ quan thuế). Nhu cầu đối với các gói phần mềm đáng tin cậy và chất lƣợng đƣợc liên tục tăng lên. Để đáp ứng nhu cầu khách hàng, các công ty sản xuất phần mềm đã cho ra đời các PMKT có thể tùy chỉnh, cải tiến cũng nhƣ đáp ứng các nhu cầu của tổ chức. Tuy nhiên, việc tìm hiểu, đánh giá, lựa chọn và ứng dụng phần mềm thích hợp là một thách thức rất lớn cho các tổ chức. Vì thị trƣờng cung cấp các dịch vụ, phần mềm, hệ thống thông tin đa dạng, với nhiều nhà cung cấp khác nhau, phiên bản khác nhau, kèm theo sự đa dạng về các tiêu chí lựa chọn cũng nhƣ các yêu cầu của khách hàng cũng khác nhau, đã tạo nên sự phức tạp trong tiến trình ra quyết định cho các doanh nghiệp (Jadhav và Sonar, 2009). Thách thức lớn nhất trong việc các tổ chức lựa chọn PMKT là tính hiệu quả và khả năng đáp ứng các mục tiêu của mỗi tổ chức. Lựa chọn PMKT không phù hợp sẽ gây thiệt hại về tài chính và ảnh hƣởng quá trình kinh doanh của tổ chức (Abu Musa, Ahmad A.,
2 2005). Do đó việc lựa chọn PMKT không phải là một nhiệm vụ đơn giản và dễ dàng. Trong xu hƣớng toàn cầu hóa hiện nay, một nền kinh tế phát triển không phải chỉ nhờ vào sự phát triển của các doanh nghiệp mà còn nhờ sự đóng góp của các đơn vị sự nghiệp giáo dục, ví dụ nhƣ các trƣờng Đại học, Cao đẳng, Trung cấp. Công tác kế toán tại các đơn vị này cũng hết sức quan trọng. Đối với các trƣờng công lập, ngày 25/04/2006, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 43/2006/NĐ-CP quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập. Theo đó, các trƣờng ĐH, CĐ, TC công lập càng cần phải quan tâm đến vấn đề tổ chức công tác kế toán, trong đó cần lƣu ý đến việc cần sử dụng PMKT để đảm bảo độ chính xác trong công tác tổ chức kế toán nhằm tạo ra thông tin hữu ích cho các đối tƣợng có liên quan. Còn các trƣờng ĐH, CĐ, TC ngoài công lập đã phải thực hiện công tác kế toán tƣơng tự nhƣ các DN. Hiện nay, tại Việt Nam có rất nhiều các công trình nghiên cứu về các nhân tố ảnh hƣởng đến sự lựa chọn PMKT của DN, nhất là DN vừa và nhỏ. Tuy nhiên chƣa có bất kỳ công trình nào nghiên cứu về các nhân tố ảnh hƣởng đến sự lựa chọn PMKT của trƣờng ĐH, CĐ, TC. Trong khi số lƣợng các trƣờng ĐH, CĐ, TC hiện nay khá lớn. Từ những lý do trên, tác giả chọn nghiên cứu đề tài “Các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán tại các trường Đại học, Cao đẳng, Trung cấp” 2. Mục tiêu nghiên cứu Đề tài có 2 mục tiêu nghiên cứu:  Xác định các nhân tố ảnh hƣởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán tại các trƣờng ĐH, CĐ, TC.  Đo lƣờng mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố đến sự lựa chọn phần mềm kế toán tại các trƣờng ĐH, CĐ, TC.
3 3. Câu hỏi nghiên cứu  Các nhân tố nào ảnh hƣởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán tại các trƣờng ĐH, CĐ, TC?  Mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố đó đến sự lựa chọn phần mềm kế toán tại các trƣờng ĐH, CĐ, TC nhƣ thế nào? 4. Phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu đƣợc thực hiện đối với các trƣờng ĐH, CĐ, TC ở các tỉnh phía Nam và khảo sát trong khoảng thời gian từ tháng 06/2018 đến tháng 08/2018. Đối tƣợng nghiên cứu: các nhân tố ảnh hƣởng đến sự lựa chọn PMKT của các trƣờng ĐH, CĐ, TC. Đối tƣợng khảo sát: kế toán viên, kế toán trƣởng, BGH chuyên môn, CT HĐQT đang làm việc tại các trƣờng ĐH, CĐ, TC có ý định sử dụng hoặc đã sử dụng PMKT. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu hỗn hợp:  Phƣơng pháp định tính: phỏng vấn các chuyên gia có kinh nghiệm trong việc lựa chọn, sử dụng PMKT nhằm mục đích: đánh giá các yếu tố ảnh hƣởng đến sự lựa chọn PMKT tại các trƣờng ĐH, CĐ, TC; đánh giá các thang đo để từ đó đề tài điều chỉnh, bổ sung thang đo cho phù hợp với mục tiêu, câu hỏi nghiên cứu. Đồng thời kiểm tra cách sử dụng từ ngữ trong bảng khảo sát nhằm mục đích đảm bảo đa số các đối tƣợng khảo sát hiểu đúng và hiểu rõ nghĩa.  Phƣơng pháp định lƣợng: dùng để kiểm định thang đo, chạy mô hình để phân tích mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố tác động đến sự lựa chọn PMKT tại các trƣờng ĐH, CĐ, TC. Đầu tiên, tác giả chọn mẫu khảo sát theo phƣơng pháp thuận tiện phi xác suất. Sau đó, tác giả thu thập dữ liệu bằng cách gửi bảng in câu hỏi khảo sát trực tiếp cho đối tƣợng khảo sát và gửi bảng khảo sát qua qua ứng dụng Google Docs, SurveyMonkey
4 hoặc email. Tiếp đến, để xử lý dữ liệu, tác giả phân tích bằng phần mềm SPSS 22.0 nhằm thực hiện thống kê mô tả; kiểm định, đánh giá thang đo bằng phƣơng pháp phân tích độ tin cậy Cronbach alpha và phân tích nhân tố khám phá EFA (Exploratory Factor Analysis); kiểm định mô hình và giả thuyết sử dụng mô hình hồi quy tuyến tính; dò tìm các vi phạm giả định của mô hình; kiểm định sự khác biệt của các yếu tố khác đƣợc thêm vào, đó là: giới tính, trình độ, chức vụ, loại hình đào tạo, quy mô đào tạo. 6. Đóng góp của đề tài Đề tài có một số đóng góp về mặt thực tiễn nhƣ sau:  Đề tài nhận diện đƣợc một số nhân tố ảnh hƣởng và mức độ tác động của các nhân tố đến sự lựa chọn PMKT của các trƣờng ĐH, CĐ, TC tại khu vực miền Nam Việt Nam. Đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu tƣơng lai có liên quan đến việc lựa chọn PMKT.  Ngoài ra, đề tài sẽ giúp ích cho các nhà lãnh đạo của các trƣờng ĐH, CĐ, TC tại khu vực miền Nam Việt Nam nghiên cứu tham khảo khi lựa chọn PMKT để ứng dụng vào công tác kế toán. Bên cạnh đó, nghiên cứu này cũng sẽ giúp các NCC phần mềm xác định đƣợc các nhân tố mà các trƣờng ĐH, CĐ, TC tại khu vực phía Nam Việt Nam quan tâm khi lựa chọn PMKT từ đó có những giải pháp để đáp ứng nhu cầu của đơn vị. 7. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục kèm theo thì nội dung chính của luận văn nghiên cứu gồm có 5 chƣơng: Chƣơng 1: Tổng quan nghiên cứu Chƣơng 2: Cơ sở lý thuyết Chƣơng 3: Phƣơng pháp nghiên cứu Chƣơng 4: Kết quả nghiên cứu và bàn luận Chƣơng 5: Kết luận và hàm ý chính sách
5 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU 1.1. Các nghiên cứu nƣớc ngoài Nghiên cứu “Accounting for Governmental and Nonprofit Entities” của Wilson, E. R. và cộng sự (2003). Đây là một công trình nghiên cứu về các khía cạnh khác nhau hoạt động của các đơn vị hành chính sự nghiệp nói chung, bao gồm: các nguyên tắc kế toán chung, hƣớng dẫn cách thức ghi nhận các sự kiện, cách thức lập báo cáo tài chính cuối kỳ, … Nghiên cứu cũng đi sâu vào phân tích đặc thù hoạt động của một số lĩnh vực trong đó có tổ chức kế toán trong trƣờng học. Nghiên cứu “Firm characteristics and selection of international accounting software” của Ajay Adhikari và cộng sự (2004). Nhóm tác giả tập trung nghiên cứu vào đặc điểm của công ty và sự lựa chọn PMKT quốc tế của các công ty quốc tế ở Hoa Kỳ. Nhóm tác giả tiến hành điều tra các mối quan hệ giữa các đặc điểm công ty (quy mô và mức độ quốc tế hóa), các tính năng quốc tế của PMKT (đa tiền tệ, báo cáo đa dạng, nhiều loại ngôn ngữ), và các tiêu chí lựa chọn chung (hỗ trợ và bảo mật, phần cứng, nền tảng điều hành, tính linh hoạt và chi phí). Kết quả nghiên cứu đã cho thấy các công ty quốc tế ở Hoa Kỳ xem xét chức năng đa tiền tệ và báo cáo đa dạng là một trong các tính năng quan trọng nhất trong việc lựa chọn PMKT quốc tế. Kết quả cũng cho thấy tính chất quan trọng của các tính năng của PMKT quốc tế khác nhau phụ thuộc vào quy mô và mức độ quốc tế hóa của công ty. Trong số các tiêu chí lựa chọn chung, vấn đề bảo mật và hỗ trợ đƣợc coi là quan trọng nhất. Ngoài ra, đặc điểm công ty là một yếu tố quan trọng trong việc lựa chọn và thiết kế PMKT quốc tế. Nghiên cứu “The Determinates Of Selecting Accounting Software: A Proposed Model” của Ahmad A & Abu-Musa (2005). Mục đích của bài nghiên cứu là để điều tra, phân tích và đánh giá các yếu tố chính của một tổ chức nên xem xét trong quyết định lựa chọn PMKT phù hợp cho đơn vị của mình. Nghiên cứu này giới thiệu một khuôn khổ lý thuyết tổng hợp của các yếu tố chính ảnh hƣởng đến việc lựa chọn một gói PMKT phù hợp cho một tổ chức. Trong bài nghiên cứu tác giả giới thiệu một số yếu tố quan trọng nhƣ: nhu cầu hiện tại và tƣơng lai của ngƣời sử dụng, loại
6 hình kinh doanh, quy mô, các tính năng và thuộc tính của PMKT, cơ sở hạ tầng CNTT và môi trƣờng, và độ tin cậy của NCC cần đƣợc xem xét trƣớc khi sử dụng phần mềm. Tuy nhiên mô hình này chỉ áp dụng thích hợp đối với các tổ chức mua mới phần mềm lần đầu tiên hoặc chuyển từ kế toán thủ công sang kế toán trên máy tính. Đối với tổ chức đã có PMKT mà không đáp ứng nhu cầu hiện tại và tƣơng lai của họ về thông tin và báo cáo tài chính và phi tài chính, hoặc không phù hợp với các mục tiêu và chiến lƣợc thì mô hình đề xuất chỉ áp dụng trong trƣờng hợp tổ chức đó quyết định chấm dứt PMKT hiện có của họ và thay thế nó hoàn toàn bằng một phần mềm mới. Mô hình đề xuất không xem xét việc thay thế sửa chữa hoặc nâng cấp PMKT hiện có để các tổ chức tái sử dụng nó. Nghiên cứu “Accounting Software Selection And User Satisfaction Relevant Factors for Decision Makers” của Elikai và cộng sự (2007). Mục đích của bài nghiên cứu là cung cấp cái nhìn sâu sắc về các yếu tố và các tính năng phần mềm nào quan trọng nhất cho ngƣời dùng trong việc lựa chọn, giữ lại hoặc thay đổi gói PMKT. Trong nghiên cứu này, các tác giả đã tìm ra một số điểm nổi bật trong việc lựa chọn PMKT đó là (1) chức năng PMKT là yếu tố quan trọng, (2) chi phí và (3) khả năng tƣơng thích. Trong số các chức năng của PMKT, tính linh hoạt (tùy biến) đƣợc đánh giá là chức năng quan trọng nhất. Về yếu tố chi phí thì chi phí mua ban đầu và chi phí hoạt động hàng năm là quan trọng hơn so với chi phí cài đặt và chi phí đào tạo. Còn đối với yếu tố khả năng tƣơng thích thì khả năng tƣơng thích với hệ điều hành đƣợc đánh giá là có ý nghĩa hơn khả năng tƣơng thích với phần cứng hoặc phần mềm khác. Tuy nhiên, nghiên cứu lại cho thấy ngƣời sử dụng đánh giá sự hỗ trợ của NCC có tầm quan trọng khá thấp. Nghiên cứu “Evaluating and selecting software packages: A review” của Anil S. Jadhav & Rajendra M. Sonar (2009). Nghiên cứu này cung cấp một cơ sở để cải thiện quá trình đánh giá và lựa chọn các gói phần mềm. Nghiên cứu này tổng hợp lại một cách có hệ thống các bài báo đã đƣợc công bố trên các tạp chí và hội nghị có liên quan đến phƣơng pháp lựa chọn gói phần mềm, tiêu chí đánh giá cũng nhƣ kỹ thuật đánh giá và hệ thống hỗ trợ ra quyết định trong việc đánh giá các gói phần
7 mềm. Tác giả đã tổng hợp và phân loại các tiêu chí đánh giá, lựa chọn phần mềm gồm: (1) đặc điểm chức năng phần mềm, (2) đặc điểm chất lƣợng gói phần mềm, (3) NCC, (4) chi phí và lợi ích, (5) phần cứng và phần mềm, (6) ý kiến từ các nguồn kỹ thuật và phi kỹ thuật, (7) đặc điểm đầu ra. Các tiêu chuẩn liên quan đến NCC, phần cứng và phần mềm, chi phí và lợi ích của các gói phần mềm thƣờng đƣợc dùng trong nhiều nghiên cứu. Tuy nhiên, các tiêu chí liên quan đến đặc tính đầu ra của các gói phần mềm chỉ đƣợc thảo luận trong ba bài báo và tiêu chí liên quan đến ý kiến về các gói phần mềm chỉ đƣợc thảo luận chỉ trong một bài báo. Nghiên cứu này đã cung cấp một cái nhìn tổng quan về các tài liệu liên quan đến việc đánh giá và lựa chọn PMKT. Tiêu chuẩn quốc tế để đánh giá phần mềm đó chính là mô hình chất lƣợng ISO-9126. Tiêu chuẩn này đã xây dựng một mô hình chất lƣợng chuẩn cho các sản phẩm phần mềm, gồm có:  9126-1: Đƣa ra mô hình chất lƣợng sản phẩm phần mềm.  9126-2: Phép đánh giá chất lƣợng ngoài.  9126-3: Phép đánh giá chất lƣợng trong.  9126-4: Phép đánh giá chất lƣợng sản phẩm phần mềm trong quá trình sử dụng. Trên thực tế, mô hình này đƣợc mô tả là một phƣơng pháp phân loại và chia nhỏ những thuộc tính chất lƣợng, nhằm tạo nên những đại lƣợng đo đếm đƣợc dùng để kiểm định chất lƣợng của sản phẩm phần mềm. Theo tiêu chuẩn ISO/IEC 9126-1, chất lƣợng phần mềm bao gồm các yếu tố nhƣ trong hình 1.1
8 Chất lƣợng phần mềm Tính ổn định – Khả năng Tính khả Tính chức năng Tính khả dụng Tính hiệu quả Tin cậy bảo trì chuyển Tính Tính Có thể Hiệu quả về Khả năng Tính phù hợp hoàn thiện hiểu đƣợc thời gian phân tích thích nghi Tính Khả năng Có thể Hiệu quả về Khả năng Khả năng chính xác sửa lỗi học đƣợc tài nguyên thay đổi cài đặt Tính Khả năng Có thể sử Khả năng Tính ổn định tƣơng tác phục hồi dụng đƣợc chung sống Tính chức Tính tin cậy Khả năng Tuân thủ - năng chung chung kiểm thử Phù hợp đƣợc Tính bảo Khả năng mật/an toàn thay thế Hình 1.1: Mô hình chất lượng sản phẩm phần mềm trong ISO/IEC 9126-1
9 Trong đó:  Tính chức năng: khả năng của phần mềm cung cấp các chức năng đáp ứng đƣợc nhu cầu sử dụng khi phần mềm làm việc trong điều kiện cụ thể.  Tính tin cậy: khả năng của phần mềm có thể hoạt động ổn định trong những điều kiện cụ thể.  Tính khả dụng: khả năng của phần mềm có thể hiểu đƣợc, có thể học đƣợc, có thể sử dụng đƣợc và hấp dẫn ngƣời sử dụng trong từng trƣờng hợp cụ thể.  Tính hiệu quả: khả năng của phần mềm có thể hoạt động một cách hợp lý, tƣơng ứng với lƣợng tài nguyên nó sử dụng, trong điều kiện cụ thể.  Khả năng bảo hành: khả năng của phần mềm có thể chỉnh sửa, bao gồm: cải tiến, sửa lại cho đúng, và làm phần mềm thích nghi đƣợc với những thay đổi của môi trƣờng, của yêu cầu và của chức năng xác định.  Tính khả chuyển: Là khả năng của phần mềm cho phép nó có thể đƣợc chuyển từ môi trƣờng này sang môi trƣờng khác. Nghiên cứu “Factors in Software Quality” của McCall và cộng sự (1977) đã đƣa ra các yếu tố để đánh giá chất lƣợng phần mềm nhƣ hình 1.2 hoạt động Tính Hiệu quả Hình 1.2: Mô hình cây nhân tố của McCall
10 Theo McCall, các yếu tố chất lƣợng phần mềm đƣợc chia làm ba loại:  Tính hoạt động của sản phẩm: chính xác, tin cậy, hiệu quả, toàn vẹn, dễ sử dụng.  Tính sửa đổi: bảo trì, linh hoạt, có thể kiểm tra đƣợc.  Tính chuyển đổi: khả chuyển, có khả năng tái sử dụng, có khả năng giao tác. Nghiên cứu “Quantiative Evaluation of Software Quality” của Boehm và cộng sự (1976) đã giới thiệu mô hình chất lƣợng để đánh giá chất lƣợng phần mềm tự động và một cách định lƣợng. Mô hình này xác định chất lƣợng phần mềm bởi một tập hợp các thuộc tính và thƣớc đo đã đƣợc xác định trƣớc. Mô hình đƣợc bắt đầu với tiện ích chung của phần mềm, tức là các đặc tính cao đại diện cho các yêu cầu cơ bản về mức sử dụng thực tế. Các tiện ích chung thiết lập bởi các yếu tố và mỗi yếu tố bao gồm một số tiêu chí hình thành một cấu trúc. Các yếu tố bao gồm: (1) tính di chuyển, (2) tiện ích đƣợc cải tiến thêm về độ tin cậy, hiệu quả và kỹ thuật của con ngƣời, và (3) khả năng bảo trì đƣợc cải tiến hơn nữa thành khả năng kiểm tra, dễ hiểu và có thể thay đổi.
11 Khả chuyển Độc lập thiết bị Tự lƣu trữ Độ tin cậy Độ chính xác Hoàn thiện Tính toàn vẹn Tiện ích Hiệu quả Ổn định Dễ giải trình Đặc tính chung Sẵn dùng Hiệu suất thiết bị Dễ truy xuất Dễ giao tiếp Khả năng Bảo trì kiểm thử Linh hoạt Có cấu trúc Dễ hiểu Ngắn gọn Hợp lệ Có thể mở rộng Khả năng sửa đổi Hình 1.3: Mô hình chất lượng Boehm và cộng sự (1976)