- BÀI CA NGHI LỄ CỦA NGƯỜI NÙNG Ở HỮU LŨNG, LẠNG SƠN. - Chương 1: TỔNG QUAN VỀ DÂN TỘC NÙNG VÀ BÀI CA NGHI LỄ CỦA NGƯỜI NÙNG Ở HỮU LŨNG - LẠNG SƠN. - Khái quát chung về bài ca nghi lễ của người dân tộc Nùng. - Nguồn gốc và khái niệm của bài ca nghi lễ. - Khái quát vài nét về nội dung và nghệ thuật của bài ca nghi lễ. - Vai trò và giá trị của bài ca nghi lễ trong đời sống văn học, văn hoá của người Nùng………27. - Bài ca nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn trong đời sống hiện nay. - Chương 2: MỘT SỐ NGHI LỄ CỦA NGƯỜI NÙNG Ở HỮU LŨNG, LẠNG SƠN VÀ BÀI CA NGHI LỄ NHÌN TỪ PHƯƠNG DIỆN NỘI DUNG. - Nghi lễ giải hạn và bài ca cầu mong trong nghi lễ giải hạn. - Nghi lễ giải hạn. - Bài ca cầu mong trong nghi lễ giải hạn. - Nghi lễ sinh nhật và bài ca chúc phúc trong lễ sinh nhật. - Nghi lễ sinh nhật. - Nghi lễ cấp sắc và bài ca thỉnh cầu trong nghi lễ cấp sắc. - Nghi lễ cấp sắc. - Bài ca thỉnh cầu trong nghi lễ cấp sắc. - Chương 3: BÀI CA NGHI LỄ CỦA NGƯỜI NÙNG Ở HỮU LŨNG, LẠNG SƠN NHÌN TỪ PHƯƠNG DIỆN NGHỆ THUẬT. - Nghệ thuật diễn xướng trong bài ca nghi lễ. - Âm nhạc trong bài ca nghi lễ. - Các điệu trong bài ca nghi lễ. - ca nghi lễ của người Nùng ở đây không chỉ nói riêng đến Then như người Tày mà bên cạnh đó còn có cả Mo,Tào, Pựt, Sliên, Giàng.. - Bài ca nghi lễ của người Nùng ở Việt Nam rất phong phú và luôn tồn tại trong đời sống hiện thực, nó có vị trí đặc biệt quan trọng trong văn học, văn hoá dân gian Việt Nam. - Nói đến bài ca nghi lễ các nhà nghiên cứu sưu tầm và những người yêu thích chủ yếu quan tâm đến vùng Việt Bắc. - Qua việc nghiên cứu về bài ca nghi lễ trong Lễ giải hạn, Lễ sinh nhật và Lễ cấp sắc của người Nùng ở huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn người viết muốn giới thiệu. - Vì thế người viết quyết định chọn đề tài “Bài ca nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ ngôn ngữ và văn hóa của mình.. - Những công trình nghiên cứu trực tiếp về dân ca Nùng và bài ca nghi lễ của người Nùng. - Có thể nói trong thập niên 90 của thế kỉ XX chưa có nhiều nghiên cứu chuyên sâu về mảng đề tài bài ca nghi lễ của người Nùng. - Các tác giả chủ yếu tập trung sưu tầm và nghiên cứu về bài ca nghi lễ và Then của Việt Bắc. - Tuy nhiên, nghiên cứu cụ thể về đề tài bài ca nghi lễ của người Nùng ở từng vùng miền thuộc tỉnh Lạng Sơn từ trước đến nay chưa có công trình chuyên sâu. - Đây cũng chính là lý do, là tiền đề để chúng tôi thực hiện đề tài nghiên cứu “Bài ca nghi lễ của. - Mục đích chính của luận văn là tìm hiểu về dân tộc Nùng, nội dung và nghệ thuật trong bài ca nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn trên bình diện tiếp cận từ góc độ văn học dân gian. - Qua đó phân tích các giá trị, nét đặc sắc trong các bài ca trong nghi lễ mang đậm bản sắc của dân tộc Nùng. - Bước đầu tìm hiểu, lý giải về cội nguồn của bài ca nghi lễ trên cơ sở văn hoá tín ngưỡng của dân tộc Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn. - Tìm ra hướng bảo tồn, phát huy những nét đẹp truyền thống của bài ca nghi lễ nói chung, trong đó có bài ca nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn nói riêng.. - Đối tượng nghiên cứu: Bài ca nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn.. - mong muốn gìn giữ bài ca nghi lễ của dân tộc Nùng, đồng thời sưu tầm thêm những bài ca nghi lễ trong dân gian để mở rộng tư liệu nghiên cứu. - Để phân tích, đánh giá sát thực, thoả đáng về giá trị nội dung và nghệ thuật của bài ca nghi lễ ở Hữu Lũng, Lạng Sơn.. - Đề tài góp phần vào việc tập hợp và hệ thống hoá tư liệu về bài ca nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn.. - Chương 1: Tổng quan về dân tộc Nùng và bài ca nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn. - Chương 2: Một số nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn và bài ca nghi lễ nhìn từ phương diện nội dung. - Chương 3: Bài ca nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn nhìn từ phương diện nghệ thuật. - TỔNG QUAN VỀ DÂN TỘC NÙNG VÀ BÀI CA NGHI LỄ CỦA NGƯỜI NÙNG Ở HỮU LŨNG, LẠNG SƠN. - Khái quát về bài ca nghi lễ của người dân tộc Nùng 1.2.1. - Hình thức trong sinh hoạt tín ngưỡng bài ca nghi lễ của người Nùng có đôi nét khác biệt với hình thức sinh hoạt tín ngưỡng của người Tày. - Bài ca nghi lễ của người Nùng ở đây không chỉ nói riêng đến Then như người Tày mà bên cạnh đó còn có cả Mo, Tào, Pựt, Sliên, Giàng.. - theo cách gọi của người Nùng trong nhóm bài ca nghi lễ ra đời muộn hơn và tồn tại cùng với đời sống tinh thần của dân tộc Nùng với tư cách là nghi lễ dân gian mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc. - Đến nay có thể tự hào rằng ở đâu có đồng bào Nùng thì ở đó có bài ca nghi lễ.. - Bài ca nghi lễ của người Nùng là tổng hợp của nhiều nghi lễ, không phải chỉ có riêng Then như người Tày mà bên cạnh đó còn có cả Mo,Tào, Pựt, Bụt, Giàng, Sliên. - Từ những ý kiến, nhận định và nội dung tìm hiểu ở trên thì ta có thể khẳng định bài ca nghi lễ là hình thức văn hoá tín ngưỡng có từ xa xưa trong đời sống của người Nùng. - Lời ca trong nghi lễ chủ yếu là lời ca được diễn đạt bằng ngôn ngữ của người Nùng. - Bài ca nghi lễ có mối quan hệ mật thiết với một số thể loại của văn học dân gian. - Vai trò và giá trị của bài ca nghi lễ trong đời sống văn học, văn hoá của người Nùng. - Tất cả những điều trên lý giải vì sao bài ca nghi lễ lại được người Nùng yêu thích và truyền tụng đến ngày nay.. - Bài ca nghi lễ còn được coi là “thầy thuốc chữa bệnh” là những “nghệ sĩ dân gian” của bản làng. - Bài ca nghi lễ sẽ thực hiện những hành động tín ngưỡng cụ thể để giải toả về mặt tâm lý nào đó của người bệnh. - Bài ca nghi lễ của người Nùng trong đời sống hiện nay. - Đến nay có thể tự hào rằng ở đâu có đồng bào Tày, Nùng, ở đó có nghi lễ Then và bài ca nghi lễ.. - MỘT SỐ NGHI LỄ CỦA NGƯỜI NÙNG Ở HỮU LŨNG, LẠNG SƠN VÀ BÀI CA NGHI LỄ NHÌN TỪ PHƯƠNG DIỆN NỘI DUNG. - Nghi lễ giải hạn và Bài ca cầu mong trong nghi lễ giải hạn. - Ở bước này những biểu hiện đặc trưng của hình thức diễn xướng bài ca nghi lễ được thể hiện rõ nét nhất. - Chính vì lẽ như vậy bài ca nghi lễ đã gây dựng được lòng tin của người Nùng vào sức mạnh của tín ngưỡng dân tộc. - Từ đó càng khiến cho người dân thêm tin, thêm mê bài ca nghi lễ.. - Ngầm ý để ca ngợi sự linh thiêng trong nghi lễ của người dân tộc Nùng.. - Trong đời sống sinh hoạt của người Nùng, bài ca nghi lễ là nếp sinh hoạt tín ngưỡng quen thuộc và trở thành nhu cầu thiết yếu của cuộc sống. - Bài ca nghi lễ mang lại những giá trị tốt đẹp cho con người. - Diễn xướng đã góp phần làm cho bài ca nghi lễ có sức hấp dẫn và tồn tại lâu dài với thời gian.. - Nghi lễ sinh nhật và Bài ca chúc phúc trong lễ sinh nhật. - Nghi lễ này được tổ chức trong lễ sinh nhật (mừng thọ) của người cao tuổi trong gia đình của người Nùng. - Đây chính là một trong những nghi thức vô cùng quan trọng trong nghi lễ mừng thọ của người Nùng. - Nghi lễ cấp sắc và Bài ca thỉnh cầu trong nghi lễ cấp sắc 2.3.1. - Người ta thường gọi nghi lễ cấp sắc là tấn phong. - Bài ca nghi lễ luôn có sức hấp dẫn vô cùng lớn lao với đồng bào Nùng. - BÀI CA NGHI LỄ CỦA NGƯỜI NÙNG Ở HỮU LŨNG, LẠNG SƠN NHÌN TỪ PHƯƠNG DIỆN NGHỆ THUẬT. - Trong bài ca nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn ta có thể thấy có nhiều thể thơ phân bố ở các chương đoạn của lời ca nghi lễ. - Cách gieo vần trên luôn thống nhất trong lời ca nghi lễ nói chung. - Trong bài ca nghi lễ ở Hữu Lũng, Lạng Sơn cách ngắt nhịp có thể linh động như vậy từ đầu cho đến cuối bài ca. - Ví dụ trong một số câu, đoạn của bài ca nghi lễ:. - Các bài ca trong nghi lễ chủ yếu sử dụng thể thơ tự do, viết theo lối văn vần.. - Trong bài ca nghi lễ. - Điệp ngữ xuất hiện trong bài ca nghi lễ ở Hữu Lũng, Lạng Sơn với mật độ khá dày đặc. - Trong mỗi dịp trọng đại lời ca nghi lễ như đi sâu vào trong tâm hồn, trái tim của người thưởng thức. - Đó chính là cái hay, cái điệp mà biện pháp tu từ mang lại cho bài ca nghi lễ.. - Trong bài ca nghi lễ xuất hiện những hình ảnh so sánh con người với thiên nhiên Nguyên tác Tạm dịch là:. - Trong bài ca nghi lễ xuất hiện nhiều hình ảnh so sánh liên tiếp.. - Ví dụ biện pháp liệt kê trong một số bài ca nghi lễ:. - Nghệ thuật diễn xướng trong bài ca nghi lễ 3.3.1. - Trong nghi lễ của người Nùng âm nhạc được thể hiện rất nhiều và rộng rãi ở nhiều địa phương nơi có dân tộc Nùng sinh sống. - khi tiến hành nghi lễ cũng khó được hoàn thành. - Một đặc điểm nữa cần nói đên đó là những nét khác nhau trong âm nhạc Then, Pựt và Tào Mo trong nhóm bài ca nghi lễ của người Nùng. - Các điệu trong Bài ca nghi lễ.. - Đầu tiên là những làn điệu đặc sắc trong nghi lễ Then của người Nùng. - Bài ca nghi lễ bao gồm các nghi lễ truyền thống của dân tộc Nùng như Nghi lễ Then, Mo, Tào, Pựt. - Bài ca nghi lễ ra đời rất gần gũi với người Nùng, được các thế hệ người Nùng ngưỡng mộ, yêu thích. - Bài ca nghi lễ tồn tại và phát triển không chỉ từ thời xa xưa mà còn bền vững đến tận ngày nay. - Điều đó chứng tỏ được sức sống lâu bền của bài ca nghi lễ.. - Bài ca nghi lễ được coi là liều thuốc chữa bệnh tinh thần vô giá. - Chính điều đó đã tạo nên những giá trị nội dung của bài ca nghi lễ.. - Bài ca trong nghi lễ của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn đã làm giầu có thêm kho tàng văn hoá dân gian các dân tộc tỉnh Lạng Sơn nói riêng cũng như văn hoá dân gian các dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc nói chung.. - Tài liệu sưu tầm, điền dã (2016), Nghi lễ Then độc đáo của người Nùng Phàn slình ở thành phố Lạng Sơn, chưa xuất bản.. - Phụ lục 1: Một số khảo sát về Bài ca nghi lễ trong đời sống của người Nùng ở Hữu Lũng, Lạng Sơn.. - Ông cho biết rằng: Bài ca nghi lễ là một phần không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt tín ngưỡng và nghi lễ từ lâu đời của người Nùng nơi đây. - Người ta sử dụng bài ca nghi lễ chủ yếu trong những dịp lễ lớn. - Phụ lục 2: Ảnh sưu tầm, điền dã về văn hoá và bài ca nghi lễ ở Hữu Lũng, Lạng Sơn (Từ 1/2017 đến 3/2018). - Cách bài trí bàn thờ trong các nghi lễ lớn của người Nùng (chụp tháng 11 năm 2017 và tháng 4 năm 2018)
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt