- HIỆU QUẢ TƯ VẤN GIẢM GÁNH NẶNG CHĂM SÓC BỆNH NHÂN ALZHEIMER TẠI BỆNH VIỆN LÃO KHOA TRUNG ƯƠNG NĂM . - Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả tư vấn giảm gánh nặng chăm sóc bệnh nhân Alzheimer và một số yếu tố liên quan. - Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu can thiệp tư vấn giảm gánh nặng trên 52 người chăm sóc bệnh nhân Alzheimer tại Bệnh viện Lão Khoa Trung ương từ năm 2020 đến năm 2021. - Đánh giá hiệu quả bằng thang điểm ZBI trước và 2 tuần sau tư vấn. - Kết quả: Sau can thiệp gánh nặng chăm sóc giảm từ 43,7 điểm xuống còn 28,7 điểm theo ZBI.. - Sự cải thiện ZBI cao hơn có ý nghĩa thống kê ở nhóm NCS có thời gian chăm sóc trong ngày kéo dài và bệnh nhân SSTT giai đoạn vừa và nặng so với nhóm còn lại. - Tư vấn giúp NCS giảm gánh nặng chăm sóc có ý nghĩa thống kê và liên quan đến đặc điểm giai đoạn bệnh, thời gian chăm sóc người bệnh và nghề nghiệp của NCS.. - Từ khóa: Alzheimer, gánh nặng chăm sóc, thang điểm Zarit.. - Người bệnh Alzheimer đa số được chăm sóc tại nhà, người chăm sóc thường không được đào. - giải quyết các vấn đề liên quan đến rối loạn hành vi của người bệnh, điều này tạo nên gánh nặng lớn cho các thành viên trong gia đình.. - Gánh nặng có thể dẫn đến chất lượng chăm sóc kém, bỏ mặc bệnh nhân, thậm chí lạm dụng và trở thành nguyên nhân cần phải gửi người bệnh Alzheimer vào nhà dưỡng lão[1]. - Bên cạnh người bệnh, những người chăm sóc cũng cần được giúp đỡ. - Việc tư vấn giảm gánh nặng cho người chăm sóc tập trung chủ yếu vào việc cung cấp các kiến thức liên quan đến bệnh Alzheimer, hướng dẫn rèn luyện những kỹ năng chăm sóc cũng như cách cách giải quyết các vấn đề liên quan đến hành vi của người bệnh. - Những hỗ trợ cảm xúc và thư giãn sẽ giúp cho người chăm sóc giảm căng thẳng. - Bệnh viện Lão Khoa Trung ương là đơn vị đi đầu xây dựng chương trình quản lý người bệnh Alzheimer cũng như tư vấn giảm gánh nặng cho người chăm sóc. - Tuy nhiên hiệu quả can thiệp tư vấn chưa được quan tâm đánh giá. - Chúng tôi thực hiện nghiên cứu này với mục tiêu: Đánh giá hiệu quả tư vấn giảm gánh nặng cho người chăm sóc bệnh nhân Alzheimer tại Bệnh viên Lão khoa Trung ương năm và một số yếu tố liên quan.. - Đối tượng nghiên cứu. - Nghiên cứu thực hiện trên 52 trường hợp người chăm sóc (NCS) bệnh nhân đã được chẩn đoán xác định Alzheimer theo tiêu chuẩn DSM IV-TR của Hội tâm thần học Hoa Kỳ nằm điều trị nội trú tại khoa Thần kinh và Bệnh Alzheimer Bệnh viện Lão khoa Trung ương.. - Phương pháp nghiên cứu. - Thông tin chung của người bệnh và người chăm sóc. - Đánh giá gánh nặng chăm sóc của người chăm sóc bằng sử dụng thang điểm Zarit (Zarit Burden Interview-ZBI) (Bảng 1) với tổng điểm từ 0 đến 88 điểm với các mức độ: từ 0 đến 20 điểm: không có hoặc có gánh nặng nhẹ. - 21 đến 40 điểm: gánh nặng mức độ trung bình. - 41 đến 60 điểm: gánh nặng nghiêm trọng. - 61 đến 88 điểm: gánh nặng rất nghiêm trọng.. - Hướng dẫn đối với người chăm sóc: Những câu hỏi dưới đây phản ánh mức độ cảm nhận khi phải chăm sóc người bệnh. - Ông/bà có cảm thấy người bệnh đòi hỏi phục vụ. - Có phải ông/bà cảm thấy như vậy vì mình phải dành hết thời gian cho người bệnh mà không còn. - Ông/bà có cảm thấy căng thẳng giữa việc chăm sóc người bệnh và cố gắng thực hiện nghĩa vụ đối. - người bệnh không? 0 1 2 3 4. - Ông/bà có cảm thấy người bệnh làm ảnh hưởng xấu đến mối quan hệ hiện nay của ông/bà với các. - sẽ xảy ra đối với người bệnh không? 0 1 2 3 4. - Ông/bà có cảm thấy người bệnh bị phụ thuộc. - cạnh người bệnh không . - sút vì phải chăm sóc người bệnh không? 0 1 2 3 4. - riêng tư của mình vì phải chăm sóc người bệnh không . - giảm bớt vì phải chăm sóc người bệnh không? 0 1 2 3 4. - bè đến thăm người bệnh không? 0 1 2 3 4. - Ông/bà có cảm thấy dường như người bệnh trông đợi ông/bà chăm sóc nếu như người bệnh chỉ. - có thể nhờ một người chăm sóc duy nhất? 0 1 2 3 4. - Ông/bà có cảm thấy mình không có đủ tiền để chăm sóc người bệnh thêm vào những khoản chi. - Ông/bà có cảm thấy mình không thể chăm sóc. - người bệnh lâu dài hơn nữa không? 0 1 2 3 4. - mình kể từ khi người bệnh bị ốm không? 0 1 2 3 4. - sóc người bệnh thay cho mình không? 0 1 2 3 4. - những việc mình đã làm cho người bệnh không? 0 1 2 3 4. - hơn nữa cho người bệnh không? 0 1 2 3 4. - Ông/bà có cảm thấy mình có thể chăm sóc. - người bệnh tốt hơn nữa không? 0 1 2 3 4. - Nói chung, ông/bà cảm thấy gánh nặng chăm. - sóc người bệnh như thế nào? 0 1 2 3 4. - Tư vấn giảm gánh nặng chăm sóc bao gồm:. - Hướng dẫn các kỹ năng giải quyết vấn đề/Hành vi của người bệnh. - Nghiên cứu được thực hiện với sự đồng ý tham gia của người chăm sóc và người bệnh, Tất cả các thông tin cá nhân và bệnh tật được giữ bí mật và chỉ phục vụ mục đích nghiên cứu. - Người chăm sóc có quyền dừng tham gia hoặc rút khỏi nghiên cứu bất cứ lúc nào.. - KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU. - Nghiên cứu thực hiện trên 52 trường hợp người chăm sóc bệnh nhân Alzheimer có độ tuổi trung bình chủ yếu NCS là nữ (65,4%) thu được một số kết quả như sau:. - Chỉ số gánh nặng chăm sóc ZBI trước tư vấn và sau tư vấn. - Phân loại mức độ Trước tư vấn n % Sau tư vấn n % p. - Không hoặc gánh nặng nhẹ . - Gánh nặng trung bình . - Gánh nặng nghiêm trọng . - Gánh nặng rất nghiêm trọng 7 13,5 0 0. - Sau tư vấn gánh nặng chăm sóc giảm từ 43,7 điểm xuống còn 28,7 điểm theo ZBI. - Ngoài ra mức độ gánh nặng nghiêm trọng và rất nghiêm trọng cũng giảm sau tư vấn, lần lượt từ 44,2% và 13,5%. - Một số yếu tố về NCS liên quan đến hiệu quả tư vấn giảm gánh nặng chăm sóc. - tư vấn Sau tư. - Thời gian chăm sóc (giờ/ngày). - Là người chăm sóc duy nhất. - Nhóm thời gian chăm sóc trong ngày càng dài, khả năng cải thiện ZBI sau tư vấn càng cao (p<0,05).. - Một số yếu tố của người bệnh liên quan đến hiệu quả tư vấn gánh nặng chăm sóc. - Sự cải thiện ZBI sau tư vấn hiệu quả tốt hơn ở nhóm SSTT giai đoạn vừa và nặng so với giai đoạn nhẹ (p<. - Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về hiệu quả tư vấn theo tuổi, giới và thời gian mắc bệnh.. - Gánh nặng chăm sóc được hiểu là “những căng thẳng có thể được những người chăm sóc cho một người khác trải nghiệm, thường là một thành viên trong gia đình bị mắc một bệnh nào đó”. - Nghiên cứu của chúng tôi thực hiện trên 52 trường hợp người chăm sóc (NCS) bệnh nhân Alzheimer cho thấy gánh nặng chăm sóc trung bình tính theo thang điểm Zarit (ZBI) trước tư vấn là 42,7±17,1 điểm, trong đó có 86,5%. - trường hợp gánh nặng trung bình trở lên, tương đương trên 21 điểm. - Tỷ lệ gánh nặng nghiêm trọng và rất nghiêm trọng lần lượt là 44,2% và 13,5%. - Chúng tôi đánh giá lại sau tư vấn hai tuần, gánh nặng chăm sóc giảm 15,8%, tương đương giảm trung bình 13,9 điểm. - Ngoài ra, không có trường hợp nào gánh nặng mức độ rất nghiêm trọng và chỉ có 23,1% gánh nặng nghiêm trọng. - Kết quả này tương tự nhiều nghiên cứu khác trên thế giới cho thấy việc tư vấn can thiệp có hiệu quả cao làm giảm gánh nặng và nâng cao chất lượng sống cho người chăm sóc. - Nghiên cứu của Manuel năm 2009 đánh giá hiệu quả chương trình tư vấn cho NCS bệnh nhân Alzheimer giúp giảm 17,3 điểm gánh nặng theo ZBI và khác biệt này có ý nghĩa so với nhóm chứng [2]. - Một nghiên cứu tổng quan hệ thống năm 2013 của Camil và cộng sự dựa trên 8 thử nghiệm lâm sàng cũng cho thấy bằng chứng về hiệu quả chương trình giáo dục và hỗ trợ có tác động tích cực đến việc giảm gánh nặng của NCS so với dịch vụ chăm sóc tiêu chuẩn, và thậm chí hiệu quả của nó còn kéo dài đến 6 tháng sau tư vấn. - Do đó, việc đưa các chương trình này vào các cơ sở chăm sóc người cao tuổi mắc các bệnh lý sa sút trí tuệ là cần thiết và có hiệu quả [3]. - Một chương trình can thiệp tư vấn đa dạng kèm theo giáo dục tâm lý dường như dẫn đến một loạt các thay đổi trong cách NCS giải quyết các vấn đề liên quan đến. - chăm sóc người bệnh Alzheimer, giúp họ tiếp cận và đối phó dễ dàng hơn với các tình huống phát sinh.. - Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến hiệu quả tư vấn giảm gánh nặng của NCS, chúng tôi nhận thấy NCS lao động toàn thời gian có tỷ lệ cải thiện ZBI thấp hơn nhiều so với nhóm cỏn lại (p<0,05) bao gồm NCS làm việc bán thời gian, NCS ở nhà nội trợ hoặc đã nghỉ hưu. - Điều này có thể liên quan đến thời gian dành cho chăm sóc người bệnh có liên quan chặt chẽ đến gánh nặng chăm sóc. - Ngoài thời gian chăm bệnh nhân, NCS còn phải đảm bảo hoàn thành công việc toàn thời gian của mình, gánh nặng chăm sóc của họ lớn hơn cũng như đáp ứng với chương trình tư vấn thấp hơn. - Ngược lại, khi xét đến yếu tố thời gian chăm sóc/ngày cho thấy nhóm NCS phải dành trên 4 giờ/ngày cho việc chăm sóc bệnh nhân dường như tỷ lệ giảm gánh nặng ZBI cao hơn nhóm còn lại (p<0,05). - Điều này có thể do điểm ZBI trước tư vấn của nhóm này đã cao hơn đáng kể so với nhóm còn lại, nên đáp ứng với chương trình tư vấn cũng có xu hướng cao hơn.. - Tuy nhiên do cỡ mẫu khác biệt lớn giữa các nhóm trên cần các nghiên cứu khác với cỡ mẫu lớn hơn tìm hiểu ảnh hưởng của nghề nghiệp và thời gian chăm sóc người bệnh đến hiệu quả giảm gánh nặng chăm sóc. - Khi đánh giá các yếu tố liên quan của người bệnh, sự cải thiện ZBI sau tư vấn có xu hướng tốt hơn ở nhóm SSTT giai đoạn vừa và nặng so với giai đoạn nhẹ (p<0,05). - Tương tự như các yếu tố của NCS phân tích ở trên, giai đoạn SSTT vừa và nặng với sự xuất hiện nhiều hơn các triệu chứng rối loạn tâm thần và hành vi, gánh nặng của NCS cũng lớn hơn, đòi hỏi thời gian chăm sóc nhiều hơn và nhu cầu về những kiến thức và kỹ năng ứng phó cao hơn. - Việc được tư vấn hướng dẫn và xử trí trước các tình huống rối loạn của người bệnh đem lại kết quả rõ rệt hơn so với giai đoạn nhẹ khi các triệu chứng chưa quá nặng và mức độ ảnh hưởng đến NCS chưa nhiều. - Nhiều nghiên cứu trong nước và trên thế giới đã cho thấy gánh nặng chăm sóc có liên quan tương quan thuận với thời gian phát hiện bệnh của bệnh nhân, triệu chứng loạn thần và rối loạn hành vi của bệnh nhân, tuổi người chăm sóc, thời gian chăm sóc, là người chăm sóc duy nhất [4] [6].. - Tuy nhiên không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về hiệu quả tư vấn giảm gánh nặng chăm sóc liên quan đến các yếu tố kể trên. - khác trên thế giới cho thấy ít có bằng chứng về mặt thống kê liên quan đến các đặc điểm của người bệnh hay người chăm sóc có những đáp ứng tốt hơn hay kém hơn với chương trình tư vấn [3].. - Sau tư vấn, gánh nặng chăm sóc giảm từ 43,7 điểm xuống còn 28,7 điểm theo ZBI (p<0,05). - Sự cải thiện ZBI có xu hướng cao hơn có ý nghĩa thống kê ở nhóm NCS có thời gian chăm sóc trong ngày kéo dài và bệnh nhân SSTT giai đoạn vừa và nặng so với nhóm còn lại.. - Gánh nặng chăm sóc bệnh nhân Alzheimer giai đoạn cuối và các yếu tố liên quan
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt