- Chi lan Kim tuyến Anoectochilus ở Việt Nam hiện thống kê được 12 loài, trong đó có loài lan Kim tuyến (Anoectochilus setaceus Blume) được biết đến nhiều bởi giá trị làm thuốc của nó. - Lan Kim tuyến là vị thuốc quí, được sử dụng trong y học cổ truyền từ lâu. - Theo Đông y, lan Kim tuyến có vị ngọt, tính mát, bổ âm, được dùng để tăng cường sức khỏe, làm thuốc bổ, chữa suy nhược thần kinh, kém ăn, thanh nhiệt giải độc, cao huyết áp, viêm gan, ho khan, tiêu đờm, sốt cao....[2, 3]. - Do bị thu hái nhiều để bán làm thuốc từ rất lâu nên loài lan Kim tuyến đang bị đe doạ nghiêm trọng, rất có thể sẽ bị tuyệt chủng ngoài tự nhiên nếu chúng ta không có biện pháp bảo tồn hữu hiệu. - Hiện nay, lan Kim tuyến được xếp trong nhóm IA của Nghị định 32/2006/NĐ-CP, nghiêm cấm khai thác vì mục đích thương mại và nhóm thực vật đang nguy cấp EN A1a,c,d trong sách đỏ Việt Nam năm 2007, phần thực vật [1].. - Tại Sơn La, lan Kim tuyến là một trong những loại thực vật quý hiếm có giá trị y học cao, tuy nhiên, loài lan dược liệu này cũng đang có nguy cơ bị tuyệt chủng, vì chúng thường mọc rải rác mà số lượng ở từng nơi lại không nhiều và đang bị khai thác cạn kiệt (với hình thức khai thác nhổ cả cây) để xuất qua biên giới sang Trung Quốc. - Thực tế cho thấy, những nghiên cứu đặc điểm thực vật học của loài cây này còn hạn chế, đây là một trong những trở ngại lớn trong việc bảo tồn, phát triển và khai thác dược học loài thực vật quý hiếm này. - Chính vì vậy, mô tả đặc điểm hình thái, giải phẫu loài Lan kim tuyến thu thập được tại xã Co Mạ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La để góp phần làm cơ sở dữ liệu cho việc nghiên cứu, bảo tồn loài lan quý hiếm này.. - Mẫu lan Kim tuyến tự nhiên thu thập tại khu bảo tồn Copia xã Co Mạ huyện Thuận Châu tỉnh Sơn La được sử dụng làm vật liệu cho các nghiên cứu.. - Mẫu cây lan Kim tuyến thu tại xã Co Mạ huyện Thuận Châu tỉnh Sơn La được giữ đủ độ ẩm và vận chuyển trong ngày về Trung tâm Thực hành- Thí nghiệm trường Đại học Tây Bắc để nghiên cứu đặc điểm hình thái, giải phẫu.. - Các mẫu lan Kim tuyến thu thập được tiến hành định danh bằng phương pháp Hình thái so sánh, dựa vào các tài liệu của Nguyễn Tiến Bân Đỗ Tất Lợi Phạm Hoàng Hộ và tiến hành làm tiêu bản được tiến hành theo Trần Công Khánh . - ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI, GIẢI PHẪU CỦA LOÀI LAN KIM TUYẾN (ANOECTOCHILUS SETACEUS BLUME) Ở KHU BẢO TỒN COPIA (SƠN LA). - Lò Thị Mai Thu Trường Đại học Tây Bắc Tóm tắt: Lan kim tuyến (Anoectochilus setaceus Blume) còn có tên gọi khác là Kim tuyến tơ, Cỏ nhung, Lan gấm, (cây) Kim cương, Lan nhung sét. - Lan Kim tuyến là vị thuốc quí, được sử dụng trong y học cổ truyền. - Trong nghiên cứu này, chúng tôi mô tả đặc điểm hình thái, giải phẫu của loài lan Kim tuyến ở Sơn La. - Nghiên cứu thực hiện trên mẫu Lan kim tuyến được thu tại xã Co Mạ, huyện Thuận Châu tỉnh Sơn La.. - Nghiên cứu nhằm so sánh sự giống và khác về đặc điểm hình thái, giải phẫu của loài lan Kim tuyến ở Sơn La với cây lan Kim tuyến của các vùng khác ở nước ta. - Kết quả, đã mô tả được hình thái, giải phẫu của loài lan Kim tuyến tại Sơn La và thấy không có sự sai khác với loài lan Kim tuyến ở các vùng khác. - Từ đó làm cơ sở cho thực hiện các phân tích DNA trên trình tự nucleotide của các đoạn DNA có tính bảo thủ cao đặc trưng cho loài Lan kim tuyến.. - Từ khóa: Lan kim tuyến (Anoectochilus setaceus Blume), đặc điểm hình thái, giải phẫu.. - Đặc điểm hình thái của cây lan Kim tuyến Cơ quan sinh dưỡng:. - Khi trưởng thành, các cá thể thuộc loài lan Kim tuyến mọc trong tự nhiên có dạng thân thảo, mọc trên đất mùn với đặc điểm hình thái như sau:. - Thân: Thân lan Kim tuyến gồm hai phần:. - Hình thái thân và rễ cây lan Kim tuyến A: Thân chưa có hoa. - Đặc điểm hình thái lá lan Kim tuyến A-B: Mặt trên. - Đặc điểm hình thái hoa lan Kim tuyến A: Cụm hoa. - Đặc điểm giải phẫu thân, rễ, lá của loài lan Kim tuyến. - Tiến hành làm tiêu bản lát cắt ngang thân, rễ, lá và tiêu bản khí khổng lan Kim tuyến thu hái tại xã Co Mạ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La.. - Kết quả về giải phẫu rễ, thân, lá của cây lan Kim tuyến cụ thể:. - Thân: Kết quả vi giải phẫu thân cây lan Kim tuyến cho thấy, cấu tạo thân lan Kim tuyến. - Biểu bì gồm 1 lớp tế bào hình gần chữ nhật, nằm ngang không đều nhau, một số tế bào biến đổi thành lông bảo vệ. - tiếp đến là mô dày vỏ gồm những tế bào hình tròn hay hình bầu dục có kích cỡ khác nhau được xếp ngang, không đều, xếp chừa những khe nhỏ. - Kế tiếp lớp mô dày vỏ là lớp nội bì gồm một lớp tế bào hình chữ nhật xếp đều đặn, có từ 9-16 bó mạch xếp kiểu phân tán.. - Ảnh hiển vi cấu tạo lát cắt ngang thân khí sinh lan Kim tuyến 1: lông bảo vệ. - 2: biểu bì. - 5: Mô mềm.. - Kết quả hình 5 cho thấy, biểu bì phía trên gồm những tế bào hình thoi, có kích thước to hơn các tế bào ở biểu bì phía. - Ngay dưới lớp biểu bì trên là lớp mô giậu. - Tế bào mô giậu chứa nhiều lục lạp. - Mô mềm gồm những tế bào tròn to, chứa nhiều khoang khí.. - Ảnh hiển vi cấu tạo lát cắt ngang lá lan Kim tuyến 1 . - Biểu bì trên. - Biểu bì dưới. - Mô mềm. - Tế bào khí khổng (lỗ khí) có ở cả mặt trên và dưới. - Khí khổng ở lá lan Kim tuyến có. - hình dạng điển hình với hai tế bào khí khổng hình hặt đậu, khi no nước tạo lỗ giữa hai tế bào (Hình 6).. - Ảnh hiển vi khí khổng (A) và cấu tạo khí khổng (B) ở lá lan Kim tuyến 1: Thành ngoài tế bào khí khổng. - 2: Thành trong tế bào khí khổng. - 3: Tế bào khí khổng (hình hạt. - 5: Các tế bào biểu bì lá.. - Rễ: Trên lát cắt ngang rễ cây lan Kim tuyến (Hình 7), ngoài cùng là lớp biểu bì. - Lớp biểu bì gồm một lớp tế bào hình chữ nhật, thành ngoài dày hơn thành trong. - Một số tế bào biển đổi. - Tiếp đến là mô mềm vỏ gồm các tế bào thành mỏng, xếp đồng tâm, các tế bào thường bị dồn ép lại. - Nội bì là một hàng tế bào hình chữ nhật bao quanh lấy các bó libe, bó gỗ.. - Ảnh giải phẫu lát cắt ngang rễ lan Kim tuyến 1: Các lông hút. - 2: Tế bào biểu bì;3: Mô mềm. - Qua mô tả đặc điểm về hình thái, giải phẫu của mẫu lan Kim tuyến thu thập tại xã Co Mạ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La nhận thấy chúng hoàn toàn có đặc điểm hình thái, giải phẫu của loài Anoectochilus setaceus. - Trần Công Khánh (1981), Thực tập hình thái và giải phẫu thực vật, NXB Đại học và trung cấp chuyên nghiệp.. - Phùng Văn Phê, Nguyễn Trung Thành, Vương Duy Hưng (2010) „Đặc điểm hình thái, phân bố của loài Lan kim tuyến (Anoectochilus setaceus Blume) ở Vườn Quốc Gia Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc“, Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học tự nhiên và Công nghệ, 26, tr: 104-109.. - MORPHOLOGICAL, ANATOMICAL CHARACTERISTICS OF ANOECTOCHILUS SETACEUS BLUME SPECIES IN COPIA (SON LA). - Anoectochilus setaceus Blume is a precious medicine, used in traditional medicine. - Therefore, in this study, we describe the morphological and anatomical characteristics of Anoectochilus setaceus Blume in Son La. - Keywords: Anoectochilus setaceus Blume, morphological, anatomical characteristics.
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt