Professional Documents
Culture Documents
CHNG I
-
Thng mi quc t ngy cng pht trin: Nu nh kinh ngch thng mi th gii nm
1994 l 8090 t USD th n nm 2012 ln n con s 44400 t USD; 20% sn phm
ca cc nc c a ra th trng quc t
u t trc tip nc ngoi (FDI) tng trng nhanh
7.
-
CHNG II
9. Trnh by khi nim v cc hnh thc ca Thng mi quc t?
- TMQT l mt hnh thc ca QHKTQT trong din ra s mua bn, trao i hng ha,
dch v hoc cc ti sn tr tu gia cc ch th ca QHKTQT
- Hnh thc:
+ TMQT v hng ha: l hnh thc thng mi trong din ra vic mua bn trao i cc
sn phm, hng ha th hin di dng vt cht hu hnh (VD: trao i nng sn, nguyn
liu, nhin liu, thit b my mc)
+ TMQT v dch v: l hnh thc thng mi trong din ra vic mua bn, trao i cc
sn phm v hnh, phi vt cht c th hin thng qua hot ng ca con ngi.
Vai tr ngy cng tng (VD: ti chnh, bo him, du lch, khch sn)
+ TMQT lin quan n u t: S trao i hng ha, dch v gn lin vi hot ng u
t quc t ngy cng ph bin vi s tng trng mnh m ca dng vn quc t v
s pht trin ca cc cng ty a quc gia
+ TMQT lin quan n quyn s hu tr tu: i tng l sn phm tr tu (VD: quyn tc
gi, tc phm, sng ch)
10. Trnh by ni dung chnh ca Ch ngha trng thng?
cao vai tr ca tin t (vng bc), coi tin t l tiu chun c bn ca ca ci. NN cng
nhiu tin th cng giu. Coi ca ci l phng tin quan trng tuyt i ginh ly
quyn lc
Coi trng cc hot ng TM, trc ht l ngoi thng (coi trong XK, hn ch NK).
Ch c ngoi thng mi l ngun gc thc s ca ca ci, v lm tng khi lng tin t
Li nhun trong TM l kt qu ca vic trao i khng ngang gi, l s la gt.
TMQT l tr chi c tng bng 0; s giu ln ca quc gia ny l nh s ngho i
ca quc gia khc
cao vai tr ca NN trong vic iu tit nn kinh t
Mun y mnh XK, thc hin xut siu th NN dng cc bin php khuyn khch
XK (h tr v ti chnh, b gi, tr gi cho nh XK); mun hn ch NK th dng bin
php bo h mu dch
VD:
Gi kim loi mu: Sn giao dch (SGD) London, SGD New York
Gi caf: SGD London, SGD New York
Gi bng: SGD Bombay, SGD New York
+ Gi hng nhng nc NK hoc XK ch yu
VD: Dt may M (NK nhiu nht)
+ Mt hng chuyn mn ha cao v phc tp: gi ca nhng hng gi v tr ch yu
Gi phi c tnh bng nhng ng tin mnh, c th t do chuyn i c (VD:
USD, EURO, JPY, bng Anh)
Trong :
PE: ch s bin ng gi hng XK
PI: ch s bin ng gi hng NK
ngha:
+ Cho bit mt nc ang v tr thun li hay bt li trong trao i quc t khi gp bin
ng v gi c.
Nu T>1: Nc ang v tr thun li Gi hng XK tng nhanh hn gi
hng NK, hoc gi hng XK gim chm hn gi hng NK. Vi mt lng hng
khng i, thng qua TMQT c c lng hng ln hn trc
Nu T<1: Nc ang v tr bt li Suy ngc li
Nu T=1: S bin ng gi c khng c tc ng g
+ Phn nh s thay i trong sc mua ca hng XK ca mt nc i vi hng NK.
Tng nhanh nhm sn phm cng nghip ch bin, c bit l my mc, thit b,
thit b ton b: chim 75% TM hng ha hu hnh
Nguyn nhn l do:
+ Phn cng lao ng v chuyn mn ha trong nhm ny din ra mnh nht
+ Nhu cu CNH-HH ca cc nc
+ Vng i cng ngh ngy cng ngn
+ Nhiu ngnh cng nghip mi xut hin v pht trin nhanh nh vt liu mi,
CNTT v ngy cng c quc t ha.
Thay i trong cch thc thc hin: Thng mi in t
Thng mi in t l vic tin hnh cc giao dch thng mi thng qua s dng cc
phng tin cng ngh in t m ch yu l qua mng thng tin ton cu Internet bn
cnh in thoi, my fax.
g. TMQT din ra trong nhng mu thun v cnh tranh gay gt
Mu thun gia cc ch th TMQT
+ Mu thun gia cc nc cng nghip pht trin v cc nc ang pht trin
+ Mu thun gia cc nc cng nghip pht trin v cc nc OPEC v gi c v sn
lng khai thc du m.
+ Mu thun ngay trong ni b cc nhm nc pht trin v ang pht trin.
Mu thun gia cc xu hng trong TMQT
+ Xu hng T do ha v Bo h mu dch
+ Xu hng Ton cu ha v Khu vc ha
Cnh tranh trong TMQT ngy cng gay gt
+ V mt s lng: cc ch th tham gia ngy cng ng. Tt c cc nc u tham gia
ch khng ch b hp trong cc nc pht trin
11
CHNG III
23. Trnh by khi nim v nhim v ca Chnh sch thng mi quc t?
- Khi nim: CSTMQT l 1 h thng cc nguyn tc, bin php nhm thc hin cc mc
tiu xc nh trong lnh vc TMQT ca 1 QG trong 1 thi k nht nh.
+ CSTMQT mang tnh lch s
+ L 1 b phn trong h thng CSKTQG
+ Lin quan cht ch vi cc chnh sch khc
+ Cng c thc hin: thu quan v phi thu quan
+ Cn c xc nh:
c im kinh t x hi ca 1 QG
Cc cam kt quc t m QG ny c v ang thc hin
- Nhim v:
+ Bo v hp l th trng v nn sn xut ni a
+ To iu kin thun li cho cc DN trong nc m rng TT ra bn ngoi, tham gia
mnh m vo phn cng lao ng quc t.
C th i vi Vit Nam: (SGK/52)
24. Trnh by khi nim, u v nhc im ca chnh sch bo h mu dch?
- Khi nim: l 1 hnh thc trong CSTMQT trong nh nc p dng nhng bin php
cn thit bo v TT ni a, bo v nn sx trong nc trc s cnh tranh ca hng
ha NK t nc ngoi.
H tr, bo v v khuyn khch cc ngnh cng nghip non tr ang gp kh khn,
m bo duy tr vic lm, m bo s pht trin cn i ca c cu kinh t, trnh
c tc ng xu v p lc t bn ngoi.
- u im:
+ Cc ngun lc trong nc c khai thc ti a phc v sx, tiu dng.
+ Hn ch NK nn nn sx trong nc pht trin n nh nh c bo h, c bit l
nhng ngnh cng nghip non tr c k tn ti v pht trin trc khi c s cnh tranh
khc lit t bn ngoi.
+ Ngn sch NN c gia tng ng k nh nh thu cao ln cc hng ha NK.
- Nhc im:
+ S tr tr trong sx nu p dng chnh sch bo h mu dch ko di.
+ V khng c mt cnh tranh nn HH trong nc tr nn ngho nn v s lng v chng
loi, cht lng hng ha, mu m km a dng
+ NTD khng c k tha mn nhu cu ca mnh mt cch tt nht.
12
Trn Th gii:
+ C chnh sch bo h mu dch v chnh sch t do ha thng mi u c c u v
nhc im ring.
+ Trn thc t cc nc u khng n thun s dng 1 chnh sch no nhng xu
hng ca TG s l ton cu ha nn chnh sch t do ha vn c u tin hn.
+ Nhng mi QG, nhng ngnh ngh c th, vic dn ln nhng hng ro thu quan
v phi thu quan bo v ngnh sx ni a vn ang din ra rt ph bin
Vic kt hp gia 2 chnh sch ny rt quan trng m bo pht huy ti a tc
ng tch cc em li cho nn kinh t.
- Vit Nam: vi Vit Nam l 1 nn kinh t ang pht trin, trong qu trnh hi nhp vi
kinh t TG chng ta cn lu nhng im sau:
+ Bo h trn c s t do ha, c mc v thi hn nht nh, trn c s bnh ng i
vi cc thnh phn kinh t
+ Bo h c chn lc, khng bo h trn lan:
T do ha TM l xu th tt yu nhng bn cnh vn gi nhng mt hng quan
trng v nhng ngnh cn non tr trnh b thu tm bi nhng tp on ln trn TG.
T do mu dch vi nhng ngnh km hiu qu khng th hin nng lc cnh tranh
T do mu dch vi nhng ngnh c nng lc cnh tranh cao
29. Trnh by ni dung v mc ch ca nguyn tc MFN?
30. Trnh by ni dung v mc ch ca nguyn tc NT?
31. So snh gia MFN v NT?
TIU CH
Ni dung
Mc ch
Ngoi l
MFN
Cc bn cam kt dnh cho nhau nhng
thun li v u i khng km hn
nhng thun li v u i m 1 bn ang
v s dnh cho bt k mt nc th ba
no.
Nhng li ch, u i, min gim v c
quyn m cc thnh vin p dng i vi
hng ha XK hoc NK t nc khc phi
c p dng v k v ngay lp tc i
vi hng ha XK sang cc nc thnh
vin v NK t cc thnh vin khc
Xa b s phn bit i x trong quan h
bun bn, to ra mt cnh tranh bnh ng
thc y TMQT pht trin
NT
Cc bn tham gia trong quan h kinh t
TM cam kt dnh cho hng ha, cng
dn hoc cng ty nc kia nhng u
i trn th trng ni a ging nh
nhng u i dnh cho hng ha, cng
dn hoc cng ty nc mnh.
Mua sm chnh ph
VD: M: Boeing; Php: Airbus (thng
thng: chu thu; CP mua: min thu)
Nhng u i c bit m cc nc CN
pht trin dnh cho cc nc ang v
chm pht trin
32. Trnh by khi nim v phn loi thu quan? Cho v d minh ha
- Khi nim: l loi thu nh vo hng ha khi hng ha i qua lnh th hi quan ca
mt nc
- Phn loi:
+ Phn loi theo mc ch nh thu:
Thu quan ti chnh: mc ch tng thu cho NSNN
Thu quan bo h: bo h TT ni a bng vic nh thu cao hng ha NK
+ Phn loi theo i tng nh thu
Thu quan XK: nh vo mi n v hng ha XK ra nc ngoi
VD: thu XK g Vit Nam l 10%
Thu quan NK: nh vo mi n v hng ha NK t bn ngoi
VD: Thu NK xng du vo Vit Nam l 0-18%
Thu quan qu cnh: nh vo mi n v hng ha c vn chuyn qu cnh
qua mt lnh th hi quan th 3
VD: Vit Nam khng thu thu qu cnh hng ha ca Lo qua lnh th
+ Phn loi theo phng php tnh thu:
Thu quan c tnh theo s lng: thu c tnh bng s tin nht nh da
theo mi n v vt cht ca hng ha XNK
VD: Thu xut khu bng n c nh 1500-2000 rupee/bao (356kg)
Thu quan tnh theo gi tr: Thu c tnh theo t l phn trm ca gi hng
VD: Thu xut khu hng may mc dt kim Vit Nam l 25-30% gi tr ca tng
loi sn phm
Thu quan tnh hn hp: Thu kt hp gia gi tr v s lng hng ha
VD: Thu nhp khu t nguyn chic vo Vit Nam l 50% gi bn v
5000USD/chic
+ Phn loi theo mc thu:
Thu u i: p dng cho nhng hng ha NK t nhng nc c k kt vi nhau
tha thun u i v NK
Thu quan thng thng: thu p dng cho hng ha NK khng c nhng tha
thun v thu i vi hng ha XNK
Thu quan t v: khng c quy nh trong lut thu ca cc nc, thu do
chnh ph quy nh nhm bo v hp l th trng v nn sx ni a trc nhng
bin ng xu t bn ngoi
33. Phn tch tc ng tch cc ca thu quan nhp khu trong trng hp quc gia nh?
34. Phn tch tc ng tiu cc ca thu quan nhp khu trong trng hp quc gia nh?
15
Pd
Ban u khi cha c thu, giao dch mt cch t do gia cc QG th gi bn s l P0, cu Q3, cung
ch Q1
Sau khi c thu, gi bn by gi l P1 cao hn, cung tng ln Q2, cu gim xung Q4
Ngi sn xut: +a
Chnh ph: +c
Ngi tiu dng: -a-b-c-d
X hi: -b-d
TCH CC
i vi gi: khi nh thu i vi hng NK, tng
gi bn trn TT ni a
i vi nh sn xut trong nc: ni a khi
gi cao hn, cc nh sn xut trong nc s cung
ng nhiu hn tng sn xut trong nc. l
tc ng chuyn nhng t NTD (phn a) v tc
ng bo h ca nh nc i vi cc DN yu
km vn bn c hng (phn b nm di ng
cung.
i vi tiu dng: Vi mc gi cao, NTD c xu
hng dng hng ngoi t hn, chuyn sang
dng hng tng t trong nc vi gi thp hn
Chnh ph s nhn c khon thu v thu (phn
c)
TIU CC
Thu quan NK qu cao dn n s sn xut km
hiu qu ca cc DN trong nc, gy ra nhng
tn tht hay cn gi l chi ph bo h.
Ngi tiu dng b thit: phi mua hng vi gi
cao, t tiu dng cng gim i (phn din tch
b mt a-b-c-d)
Gy tn tht x hi l phn din tch b-d (do
phc li x hi gim, ti nguyn khng c s
dng hiu qu)
35. So snh Hn ngch nhp khu v Hn ngch thu quan? Thc tin p dng hai bin
php ny Vit Nam nh th no?
16
Ging nhau
C ch tc ng
n gi
Kim sot
lng hng NK
Kh nng to
ngun thu cho
NSNN
Quan im
WTO
-
36. Bin php t nguyn hn ch nhp khu (VER) l g? Ti sao quc gia xut khu
li t nguyn hn ch xut khu?
- Khi nim: l tha thun song phng gia nc XK v nc NK trong nc XK t
nguyn hn ch XK sp no 1 mc nht nh vo nc NK; ng thi nhm ngn
nga nhng bin php hn ch TM m nc NK c th ra.
- Nguyn nhn quc gia XK li t nguyn hn ch XK:
+ Nhm trnh cc cuc chin TM khng c li cho i bn
+ Mc d s lng hng ha XK b hn ch nhng gi hng ha li tng ln v phn thu
nhp tng ln ny s thuc v cc nh XK.
37. Trnh by khi nim, phn loi giy php nhp khu? Loi giy php no c tc dng
hn ch nhp khu?
- Khi nim: Giy php NK l 1 vn bn c tnh php l do c quan thm quyn ca NN v
qun l XNK cp cho nh NK cho php nh NK a hng ha qua bin gii vo TT nc
.
- Phn loi:
+ Giy php NK t ng: l 1 vn bn cho php thc hin ngay lp tc khng c k g
i vi ngi lm n xin giy php. Ngi NK c th np n vo bt k ngy lm vic
17
no trc khi lm th tc hi quan cho hng ha v c quyn nhn giy php trong
vng 10 ngy nu n k.
+ Giy php NK khng t ng: l 1 vn bn cho php c thc hin khi ngi NK p
ng c 1 s k nht nh. y l loi giy php c CP s dng nhm mc ch
hn ch hng ha NK.
Quy nh ca WTO: Khng cho pho s dng giy php vi mc ch hn ch NK.
38. Trnh by cc iu kin p dng bin php chng bn ph gi hng ha?
- Hng NK c bn ph gi
- Ngnh sx sp tng t nc NK b thit hi ng k (thit hi vt cht nh gim gi, suy
gim thc t, tim n v th phn v sn xut, doanh thu li nhun, mt vic lm. C th
ch l nguy c e da thit hai: tc gia tng hng NK, nng lc sx ln ca nh sx XK
sp, s thc tn kho,)
- C mqh nhn qu gia vic hng NK bn ph gi v thit hi ni trn
39. Chng bn ph gi trong thng mi quc t l g? ngha ca vic p dng cc bin
php chng bn ph gi trong thng mi quc t?
- Khi nim: l bin php phng v TM quc t nhm ngn chn hnh vi bn ph gi hng
ha NK vo nc mnh (l vic bn sp ca 1 nc sang 1 nc khc vi gi thp hn gi
bn thng thng ca hng ha ti nc XK)
VD: Bn ph gi
Trung Quc bn 1 chic xe my vo TT Vit Nam vi gi 1000USD/ chic trong khi bn
TT Trung Quc vi gi 1500USD/ chic
- ngha:
+ Cho thy sc bo v nn sx trong nc, th hin s quan tm ca NN i vi cc thnh
phn KD cng nh nhu cu vic lm ca ngi L
+ L bin php t v hu hiu i vi cc ngnh sn xut trong nc, c bit l cc
nc c nn kinh t nh v cha pht trin
+ Thc hin cnh tranh lnh mnh, bnh ng trong thng mi quc t
+ Thc hin tt vic chng bn ph gi s to c uy tn trn TG l a ch hp dn ca
cc nh u t
+ n nh TT ni a v trnh s xm nhp, nh gi thiu cn c ca hng ha nc
ngoi.
+ Thc y s sng to ca cc thnh phn kinh doanh ngy cng a dng.
40. Vit Nam b coi l nn kinh t phi th trng th c li hay gy bt li cho Vit Nam
trong cc v kin chng bn ph gi? V sao?
- Vit Nam b coi l nn kinh t phi th trng c cc chuyn gia v cc nh hoch nh
chnh sch coi l mt bt li cho Vit Nam trong cc v kin bn ph gi.
- V theo nguyn tc, xc nh sn phm nhp khu c bn ph gi hay khng cn phi
so snh gi ca sn phm c bn nc NK vi gi tr thng thng ca sn phm
khi bn cho ngi tiu dng th trng ni a nc XK. Nhng iu ny ch c p
dng cho sp c xut x t cc nc c nn kinh t th trng. Cn i vi hng ha nhp
18
VD:
Sn lt v sn bt dng lm thc phm XK sang Trugn Quc phi c c quan c thm quyn
ca VN kim dch theo yu cu ca Trung Quc. C th:
+ V cm quan: phi c hng v, mu sc thng thng ca sp, v sinh sch s
+ D lng SO2 <= 0.03g/kg
Nc hoa qu NK vo Nht Bn phi o ng cc iu khon trong Lut V sinh an ton thc
phm. Nc hoa qu phi c dn nhn ph hp vi cc tiu chun theo lut, bt k dng hay
khng dng nhn mc ca Nht Bn v cht lng. Lon hoc hp ng phi ghi r vt liu c ti
sinh c hay khng
19
CHNG IV
43. Phn tch cc c tnh ca dch v? Cho v d minh ha.
- Tnh v hnh: DV l mt hot ng m chng ta khng th cm, nm, nm, ngi, ngha
l khng th nhn bit bng cc gic quan thng thng, khng th nhn thy c trc
khi c quyt inh mua sm. Cht lng DV tt hay xu ch khi qua s dng mi nh
gi c.
VD: Cht lng ging dy ca mt kha o to, DV bo him
Tuy nhin, by gi, sn phm ca DV c th l hu hnh.
VD: Bn v l sn phm ca dch v thit k
- Tnh khng tch ri: l tnh gn kt gia qu trnh sn xut v qu trnh tiu th DV. Hai
qu trnh ny din ra ng thi c v thi gian v a im.
VD: Bc s khng th cha bnh nu bnh nhn vng mt; DV truyn hnh cp; DV gio
dc
Tuy nhin nh s pht trin ca CNTT, rt nhiu dch v c qu trnh cung ng v tiu
dng khng din ra ng thi.
VD: DV t vn qua email
- Tnh khng ct tr c: V c bn qu trnh sn xut v tiu dng gn lin vi nhau nn
chng ta khng th mang DV i ct tr trc khi tiu dng hoc khi khng tiu dng n
ging nh hng ha. Mc d sn phm khng th ct gi nhng kh nng cung cp DV
li c th, thm ch thc hin cng nhiu th cht lng cng nng cao.
VD: Kh nng khm cha bnh ca bc s: lc u c th cn long ngng nhng sau mt
thi gian th nhy v tay ngh gii hn.
Mc d vy, hin nay, sn phm DV vn c th lu tr.
VD: Cc thng tin, cc li t vn bng email, vn bn
- Tnh khng ng nht: xut pht t hai pha: ngi cung ng DV v ngi tiu dng DV
+ Ngi cung ng: cht lng DV ph thuc vo ngi cung ng v thi im cung cp.
Cng mt ngi cung cp trong mt ngy nhng vi cht lng khc nhau hay cng mt
20
dch v nhng trnh , tay ngh, kin thc ca nhng ngi cung cp khc nhau th khc
nhau.
VD: Nhn vin massage c tay ngh khc nhau; Trnh ging dy ca tng ging vin
khc nhau,
+ Ngi tiu dng: Yu cu ca mi ngi tiu dng DV khc nhau l khc nhau
mang tnh c nhn cao.
VD: Cng xem mt ca s biu din nhng c ngi thy hay, ngi thy chn v s thch
khc nhau. Tng t vi khi n mt mn n.
44. Phn tch cc phng thc cung cp dch v theo quy nh ca WTO? Cho v d minh
ha.
- Cung cp qua bin gii (Cross Border Trade): DV cung cp t lnh th nc thnh vin
sang lnh th nc thnh vin khc. Vi phng thc ny ch c bn thn DV l di
chuyn qua bin gii cn ngi cung cp DV khng c mt ti nc nhn DV. S di
chuyn DV c lp vi s di chuyn ca ngi cung cp v ngi tiu dng DV.
VD: Cung cp dch v t vn qua in thoi, Internet,
- Tiu dng ngoi lnh th (Consumption Abroad): Ngi tiu dng ca 1 nc thnh vin
(hoc ti sn ca h) tiu dng DV ti mt nc khc.
VD: Khch du lch sang nc thnh thnh vin tiu th DV khch sn, gii tr,
i du hc
Ra nc ngoi khm bnh
Gi bay bay ra nc ngoi sa cha
- Hin din thng mi (Commercial Presence): Mt cng ty nc ngoi thnh lp chi
nhnh, gp vn lin doanh hoc thnh lp cng ty 100% vn nc ngoi, cung cp
DV ti mt nc khc.
VD: Tp on Metro Cash & Carry, Lotte Mart, thit lp h thng phn phi Vit
Nam cung cp dch v bun bn.
Trng RMIT ca c xy dng trng hc Vit Nam cung cp DV gio dc
Cc ngn hng quc t m chi nhnh ti Vit Nam
- Hin din th nhn (Presence of Natural Persons): S hin din trc tip ca th nhn
mt nc thnh vin ti mt nc thnh vin khc cung cp DV.
VD: ca s sang nc ngoi biu din; lut s sang nc ngoi thc hin t tng;
chuyn gia y t,
45. Trnh by ni dung nguyn tc MFN v nguyn tc NT quy nh trong Hip nh
GATS ca WTO?
Nguyn tc ti hu quc (MFN)
iu 11 -1 Hip nh GATS quy nh: i vi bt k
bin php no thuc phm vi iu chnh ca Hip nh
ny, mi thnh vin phi ngay lp tc b khng iu
kin dnh cho cc DV v nh cung cp DV ca bt k
thnh vin no khc s i x khng km thun li
hn s i x m thnh vin dnh cho DV v cc
21
47. Phn tch vai tr ca thng mi dch v quc t trong h thng cc mi quan h kinh
t quc t?
- Thc y TMHH pht trin
+ y l vai tr quan trng nht ca TMDV. a HH ra th trng cn c khi lng
ln DV t khu chuyn ch HH n hu mi
+ S lng v cht lng DV tham gia vo sx v tiu th HH c ngha ln i vi s
thnh cng ca HH TT nc ngoi.
- Gp phn chuyn dch c cu u t trn ton th gii
+ Do cc ngnh DV ngy cng tng v t sut li nhun so vi cc ngnh sx khc nn
u t trc tip i vi cc ngnh DV khng ngng tng ln.
+ TMDV pht trin ngy cng nhiu DV c em i trao i vi k mua bn thun
li hn tin vn vo sx v kinh doanh DV tng
Hnh thnh c cu u t ph hp vi TT
- To ra s lng vic lm ng k cho nn kinh t ton cu: Ngnh DV hin nay thu ht
khong 30% tng s lao ng ton TG. Ti cc nc pht trin, t l lao ng lin quan
n cc ngnh cung cp DV vn chim u th.
CHNG V
48. Phn tch khi nim u t quc t?
- TQT l mt hnh thc ca QHKTQT, trong din ra vic di chuyn ca cc phng
tin u t gia cc ch th ca QHKTQT trn phm vi th gii tin hnh cc hot
23
24
51. Trnh by cc hnh thc ca FDI theo cch thc hin u t? Cho v d minh ha.
- u t mi (Greenfield Investment): l vic nh u t tin hnh xy dng cc c s
kinh doanh hon ton mi nc ngoi hoc m rng c s kinh doanh hin c Hnh
thc truyn thng.
VD: D n t hp cng ngh cao Samsung-Thi nguyn
D n Cng ty TNHH in t Samsung CE Complex do nh u t Samsung Asia
Pte.Ltd Singapore u t TP.HCM
D n cng ty TNHH Dewan International do nh u t Hong Kong u t ti
Khnh Ha
u t vo KCN VSIP Bnh Dng
- Mua li v sp nhp (M&A: Merge and Acquysition): l hnh thc u t di dng nh
u t tin hnh mua li v sp nhp cc DN hin c nc ngoi vo c s KD ca
mnh, hoc mua c phiu tham gia iu hnh cng ty .
Cc hnh thc sp nhp:
+ Sp nhp theo chiu ngang: l hnh thc sp nhp din ra gia cc cty trong cng 1
ngnh KD hay gia cc i th cnh tranh cng chia s 1 dy chuyn sx v TT nh nhau.
VD: Southern Bank sp nhp Sacombank
+ Sp nhp theo chiu dc: l hnh thc sp nhp ca cc cty khc nhau trong cng 1 dy
chuyn sx ra sp cui cng.
Sp nhp theo chiu dc c 2 loi lin kt:
Lin kt ngc: lin kt gia nh cung cp vi cty
25
27
Tnh rng buc: ODA c th rng buc (phi chi tiu nc cung cp vin tr),
hoc khng rng buc (c th chi tiu bt k u), hoc c th rng buc mt
phn (mt phn chi tiu nc cp vin tr, cn li chi bt k u)
L ngun vn c kh nng gy n: Khi tip nhn v s dng vn ODA do c
tnh u i nn gnh nng n nn thng cha xut hin. Mt s nc do khng
sd hiu qu ODA, c th to nn s tng trng nht thi, nhng sau 1 thi gian
li lm vo n nn do khng c kh nng tr n.
CHNG VI
29
+ Mc ch chung: Trnh trng lp trong nghin cu khoa hc, tp trung ngun lc cho
vic nghin cu cc cng trnh khoa hc ln, i hi chi ph ln
+ Hp tc gia cc nc pht trin nhm: tm ra gii php gii quyt nhng vn
chung mang tnh ton cu nh bo v mt, nghin cu thm him v tr, cng ngh ht
nhn,
+ Hp tc gia cc nc ang pht trin nhm: tranh th thu ht vn u t, cng ngh
tin tin, o to cn b, nng cao trnh qun l kinh t, tm th trng n nh mua
nguyn vt liu v tiu th sp.
Thng qua cc chng trnh KH-CN trong khun kh lin kt khu vc
Tin hnh trao i chuyn gia, cn b khoa hc gia cc QG. Trong cc hot ng vienj
tr nghin cu hay h tr k thut, cn phi c mt i ng cc chuyn gia giu kinh
nghim, ng vai tr quan trng trong cc hot ng hp tc.
Ngoi ra, vic cc QG pht trin h tr o to ngun nhn lc cht lng cao cho cc
QG ang pht trin cng c xem l 1 hnh thc ca QHQT v KH-CN.
VD: Nm 2002, c 895000 sv nc ngoi theo hc h C-H chu u (tng 19% so
vi nm 1999).
b. Mang tnh cht thng mi: Cc hot ng ny ang din ra trn quy m v phm vi
ngy cng su rng, trong hnh thc ph bin v quan trng nht l hot ng
chuyn giao cng ngh.
32
Quyn s hu cng nghip: l quyn ca t chc, c nhn i vi sng ch, kiu dng
cng nghip, thit k b tr mch tch hp, nhn hiu, ch dn a l, tn thng mi, b
mt kinh doanh do mnh sng to ra hoc s hu v quyn chng cnh tranh khng lnh
mnh.
Quyn i vi ging cy trng: l quyn ca t chc, c nhn i vi ging cy trng
mi do mnh chn to hoc pht hin v pht trin hoc c hng quyn s hu.
33
Nhc im: hnh thc ny i hi bn nhn cng ngh phi c trnh tip nhn cao
(phi c nng lc cng ngh ni sinh) trnh nhng sai lm trong qu trnh chuyn giao
cng ngh.
V d: Tp on Satake cng ty chuyn sn xut my ch bin thc phm ca Nht
k kt h tr CN xay xt v ch bin go cho cng ty CP bo v thc vt An Giag gm
vic chuyn giao trang thit b v h tr CN trn 4 phn on nh sy kh, nh bng,
phn tch v qun l cht lng go.
69. Trnh by khi nim, u v nhc im ca chuyn giao cng ngh dc (R&D)? Cho
v d minh ha.
- Khi nim: l chuyn giao CN t c s nghin cu thc nghim vo c s sx.
y l ngun chuyn giao ni b gia cc nc cng nghip pht trin vi nhau
v thng l chuyn giao cng ngh gia cc tp on xuyn QG, a QG.
C th t cc nc ang pht trin sang cc nc CN pht trin v nhng nc
ny c k p dng hn.
- u im: Hnh thc chuyn giao ny mang n cho ngi sn xut 1 CN hon ton mi,
nu vic p dng CN ny vo sx thnh cng th s cho ra nhng sp c sc cnh tranh cao
v s thu c nhng thng li ln trn TT.
- Nhc im: i hi ngi sx phi chp nhn mc mo him cao v y l CN cha
c s dng ln no trong sx.
- V d: Prezista do cng ty Johnson & Johnson unit Tibotec Pharmaceuticals Ltd. Sn
xut l loi thuc mi c kh nng ngn chn s nhn bn ca HIV bng cch c ch cc
haotj ng ca enzim protease. Nghin cu v Prezista (Daranavir) c thc hin di
s ch dn ca TS. Bonaventura Clotet, thuc bnh vin Univeritario Germans Trias I
Pujol, Barcelona, Ty Ban Nha.
70. Trnh by cc hnh thc ca chuyn giao cng ngh theo mc chuyn giao?
- Chuyn giao gin n: l hnh thc chuyn giao CN theo ngi bn trao cho ngi
mua quyn c s dng CN trong khong thi gian v phm vi hn ch.
+ Ngi mua CN khng c quyn bn li CN c chuyn giao
+ Ngi bn vn gia quyn sd CN v cn c th chuyn giao CN cho ngi khc
+ Gi CN thng thp
- Chuyn giao cng ngh khng c quyn: l hnh thc chuyn giao CN theo ngi
bn trao cho ngi mua quyn sd CN trong 1 phm vi lnh th nht nh v trogn phm
vi ngi mua c ton quyn sd CN ny.
+ Ngi bn CN khng c bn CN cho cc i tng khc trong phm vi a l quy
nh trong hp ng
+ Ngoi phm vi ngi mua khng c c quyn v quyn sd CN vn thuc j v
ngi bn.
+ Gi thng kh cao.
- Chuyn giao cng ngh c quyn: l hnh thc chuyn giao cng ngh theo ngi
bn chuyn giao ton b quyn sd CN cho ngi mua
34
CHNG VII
71. Trnh by c im ca ch bn v vng?
- Bn v vng l 1 hnh thc t chc quan h tin t m vng l thc o gi tr ca ng
tin. Cc QG n nh c nh gi tr ng tin ca mnh vi vng.
VD: Gi 1 ounce vng nguyn cht (M) = $20.67 S c tin Hoa K sn sng khng hn
ch mua v bn vng ti mc gi quy nh
- Bn v vng gia 2 ng tin tr thnh t l trao i
VD: 1 ounce vng (M) = $20.67
1 ounce vng (Anh) = 4.2474
$ 20.67/ounce of gold
T l trao i = 4.2474 /ounce of gold =$ 4.8665/ 1
-
Hn ch:
+ Nhng pht hin v cc m vng mi l nguyn nhn gy tng cung ng tin v tng t l
lm pht mt cch t bin.
+ nhng nc khan him vng th lng cung tin s b hn ch v tr thnh nguyn nhn
km hm tng trng kinh t.
72. Trnh by c im ca h thng tin t Bretton Woods?
- Ch t gi c nh c iu tit v hnh thnh nn 2 t chc quc t mi l Qu tin t
quc t (IMF) v Ngn hng th gii (WB)
- H thng BWS thc cht l ch bn v la vng.
- Vng ng vai tr l phng tin thanh ton cui cng gia cc quc gia. Bn cnh ,
ng USD l phng tin thanh ton v d tr quc t.
- $35 = 1 ounce (ng USD c nh vi gi vng)
- Mi QG n nh 1 t gi trung tm vi USD v c php dao ng +/-1%, v sau c
m rng ln +/-2.5%
- Cam kt khng ph gi tin t
35
36
CHNG VIII
76. Trnh by khi nim v nguyn nhn hnh thnh lin kt kinh t quc t?
- Khi nim:
+ LKKTQT l 1 qt pht trin mang tnh tt yu khch quan c quyt nh bi nhu cu
pht trin ca lc lng sn xut trn quy m quc t to ra 1 chnh th kinh t ti u
cho c cng ng cng nh mi nc thnh vin tham gia
+ L qt ch ng gn kt nn kinh t v th trng ca tng nc vi nn kinh t khu vc
v th gii thng qua cc n lc t do ha v m ca TT hng ha, dch v, u t,
trn cc cp dn phng, song phng v a phng.
- Nguyn nhn hnh thnh:
+ Do s khc bit v trnh pht trin, ngun lc ca cc QG thnh vin nn cc
LKKTQT c hnh thnh nhm tn dng cc li th ca cc bn v tng thm sc
mnh ca cc bn tham gia lin kt to k cho cc nc pht huy y u th, tit
kim lao ng x hi, lm cho yu t sx c phn b hp l, nng cao hiu qu kinh t,
thc y kinh t pht trin.
+ Xut pht t 2 mc ch: mong mun m rng TT tiu th v da vo ng minh
bo h nn cc nc tch cc tham gia v hnh thnh nn cc LKKTQT.
+ Cc vn khu vc v ton cu ha kinh t (v ti chnh, kinh t, ro cn thng mi,
k thut, mt,) l nguyn nhn thc y s hnh thnh LKKTQT.
77. Phn tch cc c trng ca Lin kt kinh t quc t?
- Hnh thnh v pht trin l do s ph thuc ln nhau gia cc QG ngy cng gia tng
- L 1 hnh thc pht trin cao ca phn cng lao ng quc t
Cch mng
V chiu
PCLQT
khoa
rng:
hc
pht
phm
ktrin
thut
vi khng
c v chiu
gian ca
rngqtv
PCLQT
chiu su
ngy cng ln, ngy cng c nhiu nc
L gii php trung ha mqh c tnh cht i nghch gia xu hng t do ha mu dch v
xu hng bo h mu dch trong chnh sch TMQT.
+ Lin minh tin t (MU Monetary Union): l hnh thc lin minh ln nht hin nay
vi cc c im ging lin minh kinh t, ngoi ra cn c 1 s c im sau:
Hnh thnh nn ng tin chung thng nht thay cho ng tin ring ca cc nc thnh
vin
Sp nhp qu d tr ngoi hi
Xy dng h thng ngn hng chung thay cho cc NHTW ca cc nc thnh vin
Xy dng chnh sch ti chnh, tin t, tn dng chung i vi cc nc ng minh v cc
t chc tin t quc t v tin ti thc hin lin minh chnh tr.
VD: Lin minh kinh t tin t Chu u (EMU)
79. Phn tch tc ng tch cc ca Khu vc mu dch t do?
- To mt thun li v khuyn khch pht trin TM ni b khi, nhm thc y TM cc
nc thnh vin pht trin do vic ct gim thu quan v phi thu quan gim gi hng
XK ca cc nc thnh vin trn TT ca nhau, to cho chng c li th cnh tranh hn so
vi sp cng loi ca cc nc khng phi l thnh vin ca khi
- Nng cao nng lc cnh tranh ca nn kinh t cc thnh vin trong qu trnh hi nhp
kinh t ton cu
VD: nng cao nng lc mng vin thng ca Vit Nam khi tham gia AFTA
- To mt thun li thu ht u t t bn ngoi v khuyn khch u t ni b khi, bi v
FTA to 1 mt thng nht rng ln hn so vi TT 1 nc nn cc nh u t sn sng u
t khi c 1 TT tiu th hng ha ln nh vy.
80. Trnh by cc c trng ca Khu vc mu dch t do?
(Xem cu 78)
81. Trnh by cc c trng ca Lin minh thu quan?
(Xem cu 78)
82. Trnh by cc c trng ca th trng chung?
(Xem cu 78)
83. Trnh by cc c trng ca Lin minh kinh t?
(Xem cu 78)
84. Trnh by cc c trng ca Lin minh tin t?
(Xem cu 78)
85. Phn tch tc ng tch cc ca lin kt kinh t quc t nh?
LKKTQT nh l hnh thc lin kt gia cc cng ty ca cc QG khc nhau
- Thc y nhanh qu trnh nht th ha nn kinh t th gii pht trin TMQT
- Lin kt gia cc tp on kinh t ln ca cc QG thc y qt tch t v tp trung t bn
quc t pht trin cuc CM KH-KT ton cu
- Cc cng ty quc t:
+ nh hng n s chuyn dch c cu kinh t ca cc QG theo hng hiu qu v tnh
cnh tranh c nng cao
+ nh hng n chnh sch hi nhp KTQT ca cc QG theo hng bnh ng
+ Cung cp vn cho cc nc ang pht trin thng qua u t trc tip v gin tip
Ko gn dn khong cch v KH-CN gia cc QG thng qua vic chuyn giao v u t
cng ngh (VD: gp vn CN trong lin doanh, bn sp cng ngh n cc nc ang pht
trin)
39
GATT
Khng c th ch, ch c Ban th k nh
thnh lp t chc TMQT vo nhng
nm 40
Bn cht
Phm vi p
dng
40
WTO
C cu r rng: b my t chc: Th k
thng trc, 450 nhn vin c lnh
o bi 1 Tng gim c v 4 tng gim
c
Mang tnh cam kt c nh v vnh vin
(gm gi 56 vn kin Hip nh m tt
c cc thnh vin phi p dng)
L nhng hip nh a bin, p dng
mang tnh bt buc
p dng cho c thng mi hng ha,
thng mi dch v, s hu tr tu, bin
43
44