- Chất độc da cam/dioxin tại Việt Nam CHẤT ĐỘC DA CAM/DIOXIN TẠI VIỆT NAM VÀ NHỮNG TỔN THƯƠNG TÂM Lí Ở CON NGƯỜI. - Vài nột về chất độc da cam/dioxin ở Việt Nam. - Chất độc da cam là chất diệt cỏ được sản xuất vào những năm 1940 của thế kỷ XX. - Chất này được quõn đội mỹ và đồng minh sử dụng trong chiến tranh ở Việt Nam để làm trụi rừng và rừng sỳ vẹt nhằm làm lộ ra cỏc con đường vận tải, cỏc quõn cứ quõn sự của chỳng ta, phỏ huỷ mựa màng, làm cho chỳng ta khụng cú lương thực dự trữ.. - Trong thời gian chiến tranh tại Việt Nam (từ Mỹ đó sử dụng 44 triệu lớt chất độc mầu da cam (trong số từ 76 -80 triệu lớt chất diệt cỏ đó được rải ở miền Nam Việt Nam), trong đú cú chứa chất dioxin với nồng độ trung bỡnh 2mg/kg. - Chất độc dioxin là chất độc siờu nguy hiểm, chỉ cần với nồng độ rất thấp đó cú thể gõy ra tỏc động làm quỏi thai (Huỳnh Thị Kim Thỏi, Nguyễn Đức Anh, Tống Kim Thuần, Lý Kim Bảng và cỏc đồng nghiệp, 2002).. - Theo tỏc giả Trần Xuõn Thu (2002), trong khoảng thời gian 10 năm từ quõn đội Mỹ đó sử dụng trờn 100.000 tấn chất độc hoỏ học rải trờn diện tớch khoảng 17 triệu ha của miền Nam Việt Nam. - Trờn 20 loại chất độc hoỏ học đó được sử dụng. - Cỏc chất độc này cú thể phõn thành cỏc nhúm sau : Chất độc da cam 57.000 tấn (chiếm 12. - Việc sử dụng chất độc này nằm trờn đầu nguồn của nhiều con sụng lớn như sụng Bến Hải, sụng Hương, sụng Đồng Nai, sụng Bộ, sụng Vàm Cỏ, sụng Cửu Long, cựng giú bóo và nhiều yếu tố khỏc làm cho chất độc thực chất đó lan ra gần như toàn bộ đất đai của miền Nam Việt Nam. - Cỏc vựng thuộc chiến khu C, D (cỏc tỉnh xung quang Sài Gũn như Tõy Ninh, Đồng Nai, Bỡnh Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu) là nơi bị phun nhiều nhất, chiếm 50% tổng số chất độc được rải. - Theo Jeame Stellman (2002), thỡ khoảng 27% tổng diện tớch của miền Nam Việt Nam bị rải chất độc da cam. - Rừng là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất chiếm 86% tổng số phi vụ rải chất độc da cam. - Vào lỳc chiến tranh kết thỳc khoảng hơn 1/3 diện tớch rừng miền nam Việt Nam bị ảnh hưởng ở cỏc mức độ khỏc nhau, trong đú cú hàng trăm nghỡn ha rừng nhiệt đới nguyờn thuỷ nội địa bị phỏ huỷ hoàn toàn (Phựng Tửu Bụi, 2002).. - Về rừng ngập mặn ở nước ta, chất độc da cam cũng huỷ hoại nặng nề. - Theo bỏo cỏo của Uỷ ban về hậu quả chất diệt cỏ ở Việt Nam, Viện Hàn lõm khoa học quốc gia Mỹ (NAS) năm 1974 thỡ diện tớch rừng ngập mặn ở miền Nam Việt Nam khoảng 720.000 ha (chiếm 26%) bị rải chất độc da cam, trong đú 140.000 ha (chiếm 54%) bị rải một lần, 70.000 ha (chiếm 27%) bị rải 2 lần, 30.000 ha (chiếm 11%) bị rải ba lần, khoảng 20.000 ha (chiếm 8%) bị rải bốn lần hoặc nhiều hơn. - Cú thể nờu ra số lượng rừng ngập mặn ở một số tỉnh miền Nam bị rải chất diệt cỏ như sau : Tại khu vực rừng Sỏt (thuộc thành phố Hồ Chớ Minh và tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) cú 63.336,9 ha bị rải chiếm 57,3% tổng số diện tớch. - Rừng ngập mặn vựng ven biển đồng bằng sụng Cửu Long cú 33.981 ha bị rải chất diệt cỏ. - Tại mũi Cà Mau cú 73.942 ha bị rải chất diệt cỏ chiếm 49,3% tổng số diện tớch rừng ngập mặn ở khu vực này ( Phan Nguyờn Hồng, 2002).. - ảnh hưởng của chất độc da cam/dioxin ở Việt Nam đến mụi trường sinh thỏi, sức khoẻ và tõm lý con người. - Chất độc da cam/dioxin cú ảnh hưởng nghiờm trọng đến mụi trường sinh thỏi, sức khoẻ và tõm lý con người.. - Chất độc da cam và sự huỷ hoại mụi trường sinh thỏi. - Những vựng bị rải chất diệt cỏ ở miền Nam nước ta mụi trường sinh thỏi bị ảnh hưởng lớn. - Theo số liệu thống kờ đó cú một số lượng gỗ lớn bị huỷ diệt do chất độc da cam. - Theo số liệu của Viện điều tra quy hoạch rừng (1984) thỡ số lượng gỗ đước tại khu vực rừng Sỏt bị huỷ diệt do chất độc da cam là 17.787 ha với 1.979.639 m3. - Tại khu vực Mũi cà Mau cú 73.942 ha rừng bị rải chất độc da cam và cú 19.979.867m3 gỗ bị huỷ hoại. - Số lượng gỗ bị huỷ hoại tại khu vực ven biển đồng bằng sụng Cửu Long là 2.420.040 m3 tại 40.334 ha rừng bị rải chất độc da cam (Phạm Nguyờn Hồng, 2002).. - Bờn cạnh rừng bị huỷ hoại thỡ chất đất cũng bị biến đổi do chất diệt cỏ. - Chất độc da cam cũng huỷ diệt tài nguyờn động vật. - Tại khu vực rừng ngập mặn bị rải chất độc da cam cỏc loài cỏ sấu, hổ bị diệt chủng, số lượng hải sản giảm mạnh (Phạm Nguyờn Hồng, 2002).. - Vừ Quý và đồng nghiệp (2002) thỡ tại cỏc khu rừng bị rải chất độc hoỏ học, hàng trăm loài cõy đó bị trỳt lỏ, nhất là những cõy gỗ lớn ở tầng nhụ và tầng ưu thế sinh thỏi thuộc họ dầu, họ đậu. - Chỉ cú một số loài cú khả năng chống chịu với chất độc hoỏ học. - Nhiều khu rừng bị rải đi rải lại nhiều lần thỡ hệ sinh thỏi nhiệt đới ở đõy đó bị phỏ huỷ hoàn toàn. - ở nước ta đó cú hàng trăm nghỡn ha rừng già nhiệt đới nội địa bị phỏ huỷ hoàn toàn do bị rải chất độc hoỏ học. - Cú thể núi, chất độc da cam/dioxin rải xuống nước ta đó làm đảo lộn mụi trường , biến hệ sinh thỏi rừng rậm nhiệt đới tốt tươi thành trảng cỏ nghốo nàn, phỏ huỷ nơi sống của cỏc loài thỳ rừng lớn và cỏc loài động vật khỏc.. - Chất độc da cam và sự huỷ hoại sức khoẻ con người. - Nhiều nhà nghiờn cứu cho rằng chất độc dioxin gõy ra tai biến sinh sản, dị tật bẩm sinh, ung thư và một số bệnh khỏc.. - Kết quả khảo sỏt 28.817 gia đỡnh cựu chiến binh cú chất độc da cam ở nước ta thỡ số gia đỡnh cú cú con bị dị tật bẩm sinh là 1.604 gia đỡnh chiếm 5,69. - trong khi đú khảo sỏt 19.076 gia đỡnh khụng bị nhiễm chất độc da cam thỡ tỷ lệ gia đỡnh cú con bị dị tật bẩm sinh là 356, chiếm 1,87. - Như vậy, số gia đỡnh bị nhiễm chất độc da cam cú con bị dị tật bẩm sinh gấp hơn 3 lần số gia đỡnh khụng bị nhiễm chất độc da cam.. - Weber (2003) về ảnh hưởng của chất độc da cam tại Việt Nam cho thấy cú khoảng từ 2,1 đến 4,8 triệu người đó bị nhiễm cỏc chất diệt cỏ. - Chất độc da cam và tổn thương tõm ly ở con người. - Những nạn nhõn bị chất độc da cam là những người suốt đời phải chịu những đau đớn về thể xỏc do những bệnh tật trờn cơ thể gõy ra. - Trong những năm qua Nhà nước ta đó cú nhiều quan tõm qua những việc làm thiết thực đến những bệnh nhõn nhiễm chất độc da cam, cú nhiều hoạt động nhõn đạo để giỳp đỡ họ, song họ vẫn là nhúm xó hội cú nhiều khú khăn trong cuộc sống.. - Đặc biệt cỏc gia đỡnh sinh ra những đứa trẻ di tật bẩm sinh do chất độc da cam. - Đối với cỏc nạn nhõn chất độc da cam ở nước ta hiện nay chỳng ta khụng chỉ cần quan tõm đến họ qua chăm súc y tế (chữa bệnh, điều trị, trợ cấp khú khăn, chăm súc sức khoẻ thường xuyờn, phục hồi chức năng cho trẻ dị tật. - Trước hết, chỳng ta cần tạo ra một dư luận xó hội, một phong trào xó hội đồng cảm, chia sẻ và quan tõm đến cỏc nạn nhõn chất độc da cam. - Chỳng ta cần cú những hành động cụ thể để giỳp đỡ và tạo điều kiện cho cỏc nạn nhõn chất độc da cam, nhất là cỏc trẻ di tật để họ thớch ứng và hoà nhập với cộng đồng.. - Trong những năm qua mặc dự cú nhiều hoạt động giỳp đỡ cỏc nạn nhõn chất độc da cam khụng chỉ ở phạm vi ở Việt Nam mà cả ở phạm vi quốc tế. - Những tiếng núi trong hội thảo này sẽ gúp phần thiết thực vào việc nõng cao nhận thức và thay đổi hành vi xó hội đối với cỏc nạn nhõn bị nhiễm chất độc da cam ở nước ta hiện nay.. - Bỏo cỏo tổng quỏt về kết quả nghiờn cứu chất độc sinh thỏi chứa dioxin tại Trung tõm nhiệt đới Việt – Nga, Hà Nội, 1997. - Thomas Corey, Philip Salois “Tỷ lệ nhiễm và tỷ lệ tử vong trong mẫu nghiờn cứu nam cựu chiến binh Hoa Kỳ ở Việt Nam”, Kỷ yếu Hội thảo khoa học Việt – Mỹ về dioxin – Hà Nội, 2002. - Hội thảo quốc tế lần 2 năm 1993 về chất diệt cỏ trong chiến tranh. - 7.Trần Xuõn Thu “Bỏo cỏo khoa học mức độ ụ nhiễm dioxin trong mụi trường thiờn nhiờn Việt Nam