- NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO CỦA GIÁM ĐỐC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA KHU VỰC BẮC MIỀN TRUNG TRONG THỜI KỲ HỘI NHẬP. - Nghiên cứu tổng hợp kết quả khảo sát 404 giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa tại 6 tỉnh thuộc khu vực Bắc miền Trung, nhằm đánh giá thực trạng về năng lực lãnh đạo của đội ngũ này trong bối cảnh hội nhập quốc tế. - Kết quả cho thấy nhìn chung đội ngũ giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung còn hạn chế về năng lực xây dựng tầm nhìn và lập chiến lược, năng lực phát triển đội ngũ, năng lực huy động và phối hợp nguồn lực, và năng lực khởi xướng sự thay đổi. - Ngoài ra, nghiên cứu cũng đã đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ giám đốc điều hành doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung trong thời gian tới.. - Từ khóa:năng lục lãnh đạo, doanh nghiệp vừa và nhỏ, khu vực Bắc Miền Trung Abstract. - Năng lực lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp thông qua quá trình gây ảnh hưởng mang tính xã hội nhằm thu hút được sự tham gia tự nguyện của cấp dưới là nhân tố quyết định sự thành công của một doanh nghiệp. - Doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam nói chung và khu vực Bắc miền Trung nói riêng giữ một vị trí hết sức quan trọng trong nền kinh tế. - Trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh ngày càng gay gắt như hiện nay, việc phát triển năng lực lãnh đạo của giám đốc các doanh nghiệp nhỏ và vừa có một ý nghĩa rất quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của các doanh nghiệp này. - Và để nhận diện các yếu tố cấu thành năng lực lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa, mô hình ASK đã được lựa chọn. - Kiến thức lãnh đạo bao gồm các kiến thức kinh doanh chung , các kiến thức về lãnh đạo doanh nghiệp và các kiến thức bổ trợ khác. - Các phẩm chất cần có để đảm bảo tính hiệu quả trong công tác lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa bao gồm: tầm nhìn xa trrong rộng, tính mạo hiểm và quyết đoán, ham học hỏi, tư duy đổi mới và sáng tạo, sự linh hoạt và nhạy bén, đạo đức nghề nghiệp.. - Để ứng dụng mô hình ASK đánh giá mức độ đáp ứng về năng lực lãnh đạo của giám đốc điều hành doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung, nghiên cứu kế thừa từ các nghiên cứu trước như nghiên cứu của Trần Kiều Trang (2012). - Ngoài ra nhóm tác giả bổ sung thêm một số năng lực của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa như kiến thức và kỹ năng về xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp, kiến thức về trách nhiệm xã hội, kiến thức về quản trị sự thay đổi để phù hợp với yêu cầu của bối cảnh hội nhập. - Thông tin từ các giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa được thu thập và phân tích dựa trên các góc độ sau:. - 2) Đánh giá mức độ đáp ứng năng lực lãnh đạo ở hiện tại của bản thân giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa (thang điểm Likert từ 1 đến 5 với 1: rất thiếu đến 5: đáp ứng hoàn toàn).. - Trên cơ sở đó, nghiên cứu sẽ có thể đề xuất giải pháp, kế hoạch chiến lược nhằm giúp các nhà lãnh đạo điều hành doanh nghiệp nâng cao năng lực lãnh đạo của mình trong thời gian tới.. - Hình 1: Mô hình GAP về năng lực lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa (Nguồn: Leslie, J.B et al (2009), Leadership Gap Indicator, Center for Creative Leadership). - Mẫu điều tra gồm 404 doanh nghiệp nhỏ và vừa theo phương pháp xác định cỡ mẫu của Krejcie &. - Về qui mô lao động, trong tổng số 404 doanh nghiệp nhỏ và vừa khảo sát chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, có qui mô lao động dưới 200, chiếm đến 92,6% tổng mẫu điều tra. - Về lĩnh vực kinh doanh, chủ yếu là doanh nghiệp thuộc lĩnh vực thương mại và dịch vụ (66,5. - Các giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung tham gia khảo sát chủ yếu là nam giới. - Độ tuổi của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa trong khoảng 36 đến 50 tuổi có tỷ trọng lớn. - Kết quả khảo sát cũng chỉ rõ đặc điểm về trình độ học vấn của đội ngũ giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa trong mẫu phỏng vấn nhìn chung khá cao. - Theo kết quả thống kê cho thấy có sự chênh lệch trong cách đánh giá về tầm quan trọng và mức độ đáp ứng về kiến thức lãnh đạo của giám đốc các doanh nghiệp nhỏ và vừa.. - Đa số các kiến thức lãnh đạo đều được đánh giá là quan trọng đối với sự thành công của tổ chức trong tương lai, ngoại trừ một số kiến thức không được đánh giá cao như kiến thức về văn hóa doanh nghiệp và kiến thức về trách nhiệm xã hội. - Kết quả cũng chỉ ra có khá nhiều kiến thức về lãnh đạo mà các giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa đáp ứng tốt ở hiện tại như kiến thức về chiến lược kinh doanh, kiến thức về quản trị sự thay đổi, kiến thức về văn hóa doanh nghiệp, về trách nhiệm xã hội.. - Kiến thức về trách nhiệm xã hội … Kiến thức về văn hóa doanh nghiệp. - Hình 2: Đánh giá tầm quan trọng và mức độ đáp ứng về kiến thức lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung. - (Nguồn: Kết quả xử lý số liệu 2015) Kết quả này cũng là thực trạng chung về kiến thức lãnh đạo của nhà lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh hiện nay. - Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp chưa thấu hiểu về bản chất của văn hóa doanh nghiệp, các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp. - Ngoài ra, kiến thức về trách nhiệm xã hội các doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng chưa thực sự tốt. - Qua tìm hiểu, hiện đang có những ý kiến khác nhau về nguyên nhân dẫn đến việc không thực hiện tốt trách nhiệm xã hội của nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung. - Một số ý kiến cho rằng, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp ở Việt Nam chưa được luật hóa ở tất cả các doanh nghiệp. - Một số quan điểm khác lại cho rằng, việc thực hiện trách nhiệm xã hội sẽ làm tăng chi phí cho doanh nghiệp, làm giảm khả năng cạnh tranh ban đầu mà chưa thấy ngay được lợi ích trước mắt, do đó các doanh nghiệp nhỏ và vừa không muốn thực hiện trách nhiệm xã hội. - Ngoài ra vẫn còn tình trạng các doanh nghiệp nhỏ và vừa thực hiện trách nhiệm với cộng đồng như một công cụ để quảng bá thương hiệu, không đầu tư chiều sâu. - Để có thể vượt qua khó khăn và sẵn sàng cho sự phát triển bền vững trong tương lai, bản thân các giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa. - Có 4 kỹ năng không được giám đốc các doanh nghiệp nhỏ và vừa đánh giá cao về tầm quan trọng đó là kỹ năng gây ảnh hưởng và xây dựng hình ảnh, kỹ năng thiết lập và lãnh đạo nhóm, kỹ năng tổ chức và triển khai công việc, kỹ năng xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp. - Bên cạnh đó, về mức độ đáp ứng năng lực lãnh đạo ở hiện tại, các kỹ năng giám đốc doanh nghiệp đã thể hiện khá tốt như kỹ năng thấu hiểu bản thân, kỹ năng cân bằng công việc và cuộc sống, kỹ năng học hỏi, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng giao tiếp lãnh đạo, kỹ năng động viên khuyến khích. - Điểm hạn chế nhất của đội ngũ giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung hiện nay đó là về kỹ năng xây dựng tầm nhìn và lập chiến lược, kỹ năng phát triển đội ngũ, kỹ năng khởi xướng sự thay đổi và kỹ năng huy động và phối hợp các nguồn lực. - Kết quả này cũng phần nào phản ánh thực trạng chung năng lực lãnh đạo của lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam trong thời kỳ hội nhập như hiện nay. - Nhìn chung các doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động thường có tầm nhìn ngắn hạn, chạy theo lợi nhuận tức thời, chỉ sản xuất những gì mình có, ít quan tâm đến nhu cầu thị trường. - Nhiều doanh nghiệp chưa có chiến lược xây dựng thương hiệu chưa tạo được uy tín về chất lượng sản phẩm và dịch vụ. - Chính vì những yếu kém này mà rất nhiều các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam chưa xây dựng được thương hiệu mạnh, chưa khẳng định được uy tín và khả năng cạnh tranh trên thị trường khu vực và quốc tế.. - Hình 3: Đánh giá tầm quan trọng và mức độ đáp ứng về kỹ năng lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung. - Ngoài ra, về kỹ năng huy động và phối hợp nguồn lực của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa còn hạn chế là do giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam nói chung và khu vực Bắc miền Trung nói riêng còn gặp nhiều khó khăn trong vấn đề huy động nguồn vốn, khó khăn trong việc thiết lập mở rộng hợp tác, sự thiếu thốn cơ sở vật chất, máy móc công nghệ, sự thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao. - Đây cũng là thực trạng chung của đội ngũ giám đốc các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam hiện nay.. - Hình 4: Đánh giá tầm quan trọng và mức độ đáp ứng về phẩm chất lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung. - (Nguồn: Kết quả xử lý số liệu 2015) Nhìn chung các giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa đều đánh giá cao tầm quan trọng và mức độ đáp ứng hiện tại của họ về các phẩm chất lãnh đạo. - Kết quả đánh giá về thực trạng đáp ứng phẩm chất lãnh đạo ở hiện tại của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung cũng cho thấy phẩm chất “Nhìn xa trông rộng” và “Tư duy đổi mới và sáng tạo”. - Nguyên nhân chủ yếu là do các giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung còn hạn chế trong năng lực xây dựng tầm nhìn và lập chiến lược. - Do hạn chế về tri thức nên tâm lý của giám đốc tại nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa không muốn chia sẻ định hướng phát triển doanh nghiệp với người khác. - “ăn chắc mặc bền” của con người miền Trung là những yếu tố mang tính khách quan, phổ biến đã tác động đến tầm nhìn xa trông rộng, khả năng sáng tạo và đổi mới của lãnh đạo các doanh nghiệp. - hạn chế, sự thiếu đồng bộ của các thể chế, bộ máy hành chính, công tác quản lý kinh tế đã ít nhiều ảnh hưởng đến hoạt động quản trị sự thay đổi của giám đốc các doanh nghiệp. - Trong thời gian tới, đội ngũ giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa cần nâng cao hơn nữa về năng lực lãnh đạo nhằm giúp tổ chức phát triển và ngày càng vững mạnh. - Để thành công trong môi trường kinh doanh mới, các doanh nghiệp nhỏ và vừa rất cần thiết có một giám đốc có năng lực, có tầm nhìn dài hạn và sự sáng tạo, đổi mới trong hoạt động lãnh đạo.. - 2.4 Xây dựng mô hình GAP về năng lực lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung trong thời kỳ hội nhập. - Dựa trên kết quả thống kê đánh giá của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung về tầm quan trọng và mức độ đáp ứng năng lực lãnh đạo ở hiện tại, mô hình GAP về năng lực lãnh đạo được xây dựng với bốn nhóm, cụ thể như sau:. - Nhóm này là những năng lực mà giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa đánh giá có mức độ quan trọng đối với thành công của tổ chức trong tương lai và mức độ đáp ứng ở hiện tại của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa đều từ 2.5 điểm trở lên. - Như vậy đây là những năng lực quan trọng trong tương lai và hiện tại giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa đã thực hiện khá tốt. - Đây cũng được xem là thế mạnh về năng lực lãnh đạo của đội ngũ giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung. - Những năng lực này giám đốc doanh nghiệp đã có sự đầu tư đúng hướng và cần được tiếp tục duy trì những thế mạnh này trong tương lai.. - 1.Kiến thức về văn hóa doanh nghiệp 2. - Kỹ năng xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp. - Hình 5: Mô hình GAP về năng lực lãnh đạo của đội ngũ giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung trong thời kỳ hội nhập. - Theo mô hình GAP có thể thấy ở nhóm này là những năng lực mà giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa đánh giá có mức độ quan trọng đối với thành công của tổ chức trong tương lai dưới mức 2.5 điểm và mức độ đáp ứng ở hiện tại từ 2.5 điểm trở lên. - Đây là những kỹ năng theo giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền. - Trung là không quan trọng đối với sự thành công của tổ chức trong tương lai nhưng hiện tại giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa lại thực hiện khá tốt những mảng năng lực này. - Như vậy theo đánh giá của đội ngũ giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung đây cũng là những thế mạnh về năng lực lãnh đạo của họ và không cần thiết phải tập trung phát triển những năng lực này trong thời gian tới. - Theo quan điểm của một số giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa cho rằng do đặc điểm của doanh nghiệp mình là qui mô nhỏ, siêu nhỏ, số quản trị cấp trung không nhiều nên công tác phân quyền, ủy quyền, giao việc, lãnh đạo nhóm diễn ra khá đơn giản. - Quyền quyết định mọi vấn đề chỉ tập trung ở giám đốc doanh nghiệp. - Với kết quả này theo nhóm tác giả trong cái nhìn hiện tại và ngắn hạn đối với các doanh nghiệp qui mô nhỏ và siêu nhỏ cũng phù hợp và chấp nhận được. - Nhưng khi tổ chức lớn lên về qui mô, khối lượng công việc cần giải quyết ngày càng phức tạp hơn thì đòi hỏi các kỹ năng này giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng cần phải được chú trọng phát triển hơn. - Nếu giám đốc doanh nghiệp vẫn ôm đồm, sự phân quyền và giao quyền hạn chế sẽ không phát huy được tính sáng tạo, tự chủ trong công việc của cấp dưới, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác lãnh đạo.. - Nhóm này gồm những năng lực mà giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa đánh giá có mức độ quan trọng đối với thành công của tổ chức trong tương lai và mức độ đáp ứng ở hiện tại của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa đều dưới mức 2.5 điểm. - Theo đánh giá của đội ngũ giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung, nhóm này bao gồm kiến thức về văn hóa doanh nghiệp. - kỹ năng gây ảnh hưởng và xây dựng hình ảnh và kỹ năng xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp. - Hiện đang có những ý kiến khác nhau về nguyên nhân dẫn đến việc không thực hiện tốt trách nhiệm xã hội của nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung. - Đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa, do khó khăn về tài chính và thiếu ràng buộc về pháp lý nên nhiều doanh nghiệp chỉ hiểu trách nhiệm xã hội là các khoản đóng góp từ thiện. - Các giám đốc doanh nghiệp cần tạo cho mình hình ảnh, tầm ảnh hưởng của một nhà lãnh đạo nhằm biết cách tạo ra động cơ làm việc cho nhân viên thuộc cấp, giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả công việc và đạt được những kết. - Nhóm này gồm những năng lực mà giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa đánh giá có mức độ quan trọng đối với thành công của tổ chức trong tương lai trên mức 2.5 điểm nhưng mức độ đáp ứng ở hiện tại của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa lại dưới mức 2.5 điểm. - Đây được xem là “khoảng trống”, là sự “thiếu hụt” về năng lực lãnh đạo của đội ngũ giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung, bao gồm kiến thức về xây dựng tầm nhìn và lập chiến lược. - Đây là những hạn chế còn tồn tại về năng lực lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung nói riêng và của lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam nói chung. - Những năng lực này sẽ góp phần thúc đẩy sự thành công, phát triển bền vững của tổ chức trong bối cảnh hội nhập như hiện nay nên giám đốc các doanh nghiệp cần có kế hoạch, giải pháp nâng cao năng lực của bản thân, đáp ứng yêu cầu, vai trò của người dẫn đầu.. - Một số kiến nghị và đề xuất nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung trong thời kỳ hội nhập. - Tiếp tục và hoàn thiện các chính sách, chương trình trợ giúp đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. - Nhà nước cũng cần có chính sách phát huy vai trò các tổ chức cung ứng dịch vụ tư vấn và đào tạo cho đội ngũ giám đốc, đội ngũ lãnh đạo, quản lý của doanh nghiệp nhỏ và vừa. - vai trò của các hiệp hội, các tổ chức xã hội nghề nghiệp trong việc tư vấn hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa về nâng cao chất lượng nhân lực. - Tiếp tục thực hiện có hiệu quả, trọng tâm, trọng điểm kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trong thời gian tới. - qua đó gián tiếp góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa.. - Các cấp lãnh đạo của tỉnh, thành phố cần triển khai các chính sách nhằm quan tâm hơn nữa đến hoạt động phát triển đội ngũ doanh nhân, đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực quản trị cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. - Ủy ban nhân dân các tỉnh cần bố trí nguồn lực, tập trung chỉ đạo sát sao các cơ quan ban ngành thực hiện tốt các hoạt động trợ giúp, phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa. - Nâng cao hiệu quả hoạt động các Hiệp hội của tỉnh, đặc biệt là các hoạt động hỗ trợ công tác đào tạo, bồi dưỡng cho nguồn nhân lực quản lý nói chung và đội ngũ giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa nói riêng.. - 3.3 Đối với bản thân giám đốc các doanh nghiệp nhỏ và vừa. - Giám đốc các doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể đăng kí và tham gia các khóa đào tạo, các Hội thảo, chuyên đề dành cho các lãnh đạo doanh nghiệp một cách hệ thống để trang bị các kiến thức liên quan đến tầm nhìn và chiến lược. - Ngoài ra giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa cần rèn luyện để có các tố chất, phẩm chất nhằm lãnh đạo doanh nghiệp thành công. - Giám đốc doanh nghiệp cũng phải có hoài bão, phải có tầm nhìn xa trông rộng để có thể nhận ra được những thay đổi quan trọng trong doanh nghiệp.. - Trong bối cảnh môi trường kinh doanh quốc tế, khu vực và trong nước biến động khó lường, việc phát triển năng lực lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa là yếu tố quan trọng góp phần quyết định đến vị thế và sự thành công của doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực Bắc miền Trung nói riêng và Việt Nam nói chung. - Lê Quân, Nguyễn Quốc Khánh (2012), Đánh giá năng lực giám đốc điều hành doanh nghiệp nhỏ Việt Nam qua mô hình ASK, Tạp chí khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội, Chuyên san kinh tế và kinh doanh, số 28.. - Đặng Ngọc Sự (2012), Năng lực lãnh đạo – Nghiên cứu tình huống của lãnh đạo các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, Luận án Tiến sỹ kinh tế, Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương.. - Trần Kiều Trang (2012), Phát triển năng lực của đội ngũ chủ doanh nghiệp nhỏ Việt Nam trong giai đoạn hiện nay – Nghiên cứu điển hình trên địa bàn Hà Nội, Luận án Tiến sỹ kinh tế, Trường Đại học Thương mại Hà Nội.
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt