- Soạn bài Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt SGK Ngữ Văn lớp 10 tập 1. - Khái niệm ngôn ngữ sinh hoạt. - Ngôn ngữ sinh hoạt là lời ăn tiếng nói hàng ngày, dùng để thông tin, trao đổi ý nghĩ, tình cảm,…đáp ứng những nhu cầu trong cuộc sống. - Các dạng biểu hiện của ngôn ngữ sinh hoạt. - Ngôn ngữ sinh hoạt thể hiện chủ yếu ở dạng nói (độc thoại, đối thoại) một số trường hợp có cả dạng viết (nhật kí, thư từ, hồi ức cá nhân). - Luyện tập Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt. - a.- Về câu ca dao: Lời nói chẳng mất tiền mua Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau + Đây là một lời khuyên của nhân ta về cách thức nói năng. - Lời nói tuy “chẳng mất tiền mua” nhưng không phải cứ nói tùy tiện theo suy nghĩ và theo ý thích. - Bài học rút ra: khi nói phải quan tâm đến hoàn cảnh, đến thứ bậc của mình và người nghe, đến mục đích của cuộc giao tiếp, lời nói nên đơn giản. - Vàng thì thử lửa, thử than Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời + Đây là một kinh nghiệm sống. - Trong đoạn trích từ truyện Bắt sấu rừng U Minh Hạ, ngôn ngữ sinh hoạt được biểu hiện ở dạng lời nói của nhân vật. - Lời nói của nhân vật thực chất là một hình thức mô phỏng, bắt chước lời thoại tự nhiên. - Những từ ngữ địa phương nhằm tạo ra nét “đặc trưng Nam Bộ” cho tác phẩm như: rượt người, cực lòng, phú quới,… Soạn SGK Văn 10 Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt. - Về khái niệm ngôn ngữ sinh hoạt. - Ngôn ngữ sinh hoạt là khái niệm chỉ toàn bộ lời ăn tiếng nói hàng ngày mà con người dùng để thông tin, suy nghĩ, trao đổi ý nghĩ, tình cảm với nhau, đáp ứng những nhu cầu tự nhiên trong cuộc sống. - Các dạng thể hiện của ngôn ngữ sinh hoạt. - Dạng lời nói bên trong, gồm các kiểu. - Nhưng không phải bao giờ suy nghĩ bên trong và lời nói ra cũng đồng nhất với nhau. - Suy nghĩ và lời nói không thống nhất xảy ra trong trường hợp người nói chủ động nói ra những điều không thật hay hoàn cảnh nói không cho phép thông tin được nói ra ngay lúc ấy (Bác sĩ nói với bệnh nhân về tình trạng bệnh tật, thông tin về cái chết. - Dân gian ta từng khuyên nhủ và nhắc nhở chúng ta: Lời nói không quan trọng bằng cách nói, của cho không quan trọng bằng cách cho, nghĩa là từ lời nói đến hành vi nói năng còn có một khoảng cách nữa. - Lời nói cũng là một nghệ thuật. - Lời nói chẳng mất tiền mua. - Đây là một lời khuyên của nhân dân ta về cách thức nói năng. - Lời nói tuy "chẳng mất tiền mua" nhưng không phải cứ nói tùy tiện theo suy nghĩ và theo ý thích. - Từ ngữ và ngữ pháp của tiếng Việt ta vô cùng phong phú cũng bởi vậy mà cùng một lời nói có thể có nhiều cách nói khác nhau. - có như vậy "lời nói" của chúng ta mới đạt được hiệu quả giao tiếp như mong muốn. - Lời nói thẳng thường đơn giản và hiệu quả, tuy không phải lúc nào cũng làm vừa lòng của người nghe. - Đây là một kinh nghiệm sống. - Người "ngoan" là người biết ăn nói khiêm nhường, nhã nhặn, biết "kính trên nhường dưới" Trong đoạn trích từ truyện Bắt sấu rừng U Minh Hạ, ngôn ngữ sinh hoạt được biểu hiện ở dạng lời nói của nhân vật. - Lời nói nghệ thuật của nhân vật ở đây thực chất là một hình thức mô phỏng, bắt chước lời thoại tự nhiên những đã được sáng tạo và cải biến. - Những "dấu hiệu" của lời nói tự nhiên trong lời của nhân vật là: Những yếu tố dư có tính chất đưa đẩy nhằm tạo ra sự sồng sã và thân mật: xong chuyện, gì hết, chẳng qua, ngặt tôi. - Sự xuất hiện của các yếu tố ngôn ngữ mang phong cách ngôn ngữ sinh hoạt trong đoạn văn này không phải là một sự ngẫu nhiên. - Sự xuất hiện ấy rõ ràng có tính chất khắc họa thêm tính cách của nhân vật (sự hoà nhập và mong muốn được tiêu diệt đàn cá sấu hung dữ nhằm bảo vệ sự bình yên của mọi người). - Bên cạnh đó sự xuất hiện của các yếu tố ngôn ngữ này (như đã nói) nhằm tạo ra "màu sắc Nam Bộ" cho tác phẩm. - Nó là một cách để nhà văn khơi gợi trí tò mò và sự thích thú của người đọc sách
Xem thử không khả dụng, vui lòng xem tại trang nguồn hoặc xem
Tóm tắt